장음표시 사용
451쪽
FRANCISCUS PETRARCA BARBATO SULMONENSI S. P. D. Parma hostibus obsessa se clam elapsum in manum latronum cum inciderit, vix salvum et incolumem eVaSiSSe.
Ut more nostro, fortunas laboresque meos tecum partiar, est animus Ad Parmam bellum constitit, ut nosti. Circumsistimur, et magnis non Liguriae tantum, sed prope totius Italiae motibus intra unius urbis ambiatum coarctamur; non quod animus nostris desit, quod Saepius animosa eruptione testati sunt, sed ea hostis astutia est, ut nec pacis nec praelii Viam pandat. Durando Vi cere, et debilitare animos lentae obsidionis taedio confidit. Itaque iam saepe variante ortuna, idem ipse qui obsidebat, obsessus est necdum certus est exitus Caeterum Summis utrinque Viribus res agitur, et, nisi fallor augurio, summus satorum dies acceleratur. Nutat animus, ac neutram in partem totus inclinat ex quo declinare studet et inanem spem, et supervacuum paVOrem. In hoc statu non iam paucorum nos dierum, sed multorum mensium premit obsidio inter calamitatos bellicas haud ultima. His ita se habentibus, subiit nuper desiderium libertatis, quam omnibus Votis exposcere, omni studio amplecti, postremo, quam terra marique fugientem sequi soleo. Subierat iam ante cupiditas transalpini Heliconis, quoniam italus Helicon bellis ardebat. Ita ergo hinc odio, hinc desiderio agebar. Sed quid agerem Quae ducit ad occasum via prorsus inaccessibilis facta erat. Verin ad orientem etsi enim omnia hostium plena es-
452쪽
28, DE REBUS FAMILIARIBUSsent, tutior tamen brevis transitus, quam ille ingens per truriam circuitus visus est. Quid multa Inter
hostium stationes cum paucis egressus, septimo kalendas martias, abeunte sole, carpo iter. Cum prope Regium, inimicam urbem, sub nocte media perVenissem, repente latronum manus ex insidiis erumpit, magno mortem clamore denuntians. Non erat consilii lacultas tempus, locus, et circumfusus hostis suspectissima omnia faciebant Pauci, inermes, improvidi, quid adVersus plures armatos, et ad scelus instructos sacerent Una in fuga atque in tenebris spes erat.
Diffugiunt comites, et nocte teguntur opaca.
Ego etiam lateor, me ipsum morti et circumsonantibus telis eripui. Dumque iam omne discrimen evasisse crederem quid, oro te, usquam tutum homini est' , seu sossae, seu trunci sorte, seu saxi obice nihil enim prorsus cernere sinebat illius nubilosae caecaeque noctis Obscuritas), equus ipse fidissimus Vector meus, cernuus ad te ram ruit tanto impetu, ut confractus ac paene inanimatussim Colligo tamen in extremis animum, et assurgo quique multis iam diebus interiectis, ad os manum referre nondum Valeo, tunc, sublevante metu, in equum resilui. sociis pars domum rediit, pars ago errore circumacta, inceptum non deseruit. Duo Viarum duces, coeli ac terrarum indiciis amissis sessi ac trepidi, interaVia subsistere coegerunt unde, ne quid terrificum deesset, inimicorum vigilum voces vicinis nescio quibus ex moenibus audiebantur. Ad haec et saeva grandine mixtus imber accesserat, et inter crebra innitrua famosioris assiduus timor mortis Longa erit historia
453쪽
si eam per singula. Illam ergo Vere tartaream noctem sub dio humique iacentes egimus, cum interea magis magisque laesi brachii tumor ac dolor ingravesceret. Non
herbosus caespes ad somnum, non frondosae ramus a
boris, aut cavae rupis ornix sed nuda tellus, aer tu bidus, et iratus Iupiter, hominum simul ac serarum metus atque inter tot aspera, corpus inValidum. Unum, quod miraberis orsan, et misereberis, solatii genus in iantis dissicultatibus fuit equis medio calle transVersis pro tentorio usi sumus, et illorum terga procellis Obiecimus; qui paulo ante frementes ac rapidi, mox t citi et immobiles, non sine quodam quasi miseriae suae sensu, geminum nocte illa nobis obsequium praebuerunt. Sic ad auroram laborando ac trepidando emenimus. Ubi primum semitam, inter vepres, Vicinae lucis dubius sulgor ostendit, praepropere suspecta loca reliquimus,
et amici oppidi Scandianum vocant moenibus excepti,
didicimus nocte tota magnam equitum ac peditum c terVam circa muros, ut nos exciperent in insidiis, latuisse, pauloque ante nostrum adVentum pulsam tempestatibus abiisse. I nunc, et negare aude magnum aliquid esse sortunam, quae et consilia in perniciem, et errores in salutem Vertere potens est Ludo tecum, Barbate carissime. De sortuna enim iudicium meum tenes formidabile ii me est. Utcumque Se res habeat, prosuit error Viae, profuit procella, peiora malis evasimus. Illic ergo cum iam illuxisset, celatum casum meum non sine multis
comitum lacrimis, aperio et quoniam ne ibi quidem
tuta videbatur mora, alligatus pro tempore, montano calle utinam, inde luce proxima Bononiam veni. Hic tibi, praeter solitum, alienis digitis ista perscribo, ne aut meo
454쪽
aut rerum statui fides desit Circa curam corporis, fit quantum humano ingenio fieri potest. Spes est potius c in quam Velox. Estatis opem medici, ego Dei omnipotentis auxilium expecto. Interim torpens mihi dextra non obsequitur animus fit promptior in adversis. Vale.
FRANCISCUS PETRARCA ANDREAE MANTUANO S. P. D. Adversus invidum obiurgatorem.
Vix unquam aliter iustior mihi querelarum causa, vix uberior defensionis materia oblata est. In triviis laceror Quid agam auctor tangit iniuriae Fama mea ab infamibus carpitur. Contemnendus Obtrectator Caeterum eo molestior quo Vilior Dissimulare dissicito, sed decorum silentium iustae querimoniae praeserendum. Linguas acuant, Verba non metuo. Si Scripto egerint, sentient et me calamum habere. Vivus ego, Vivorum subruam calumnias. At si quid sorte post bustum minitantur Audio enim eos assidue parturire nescio quidem an ridiculum murem, an elephantem indicum
parituros. Quod ipsum si consulto, inquam in id tempus trahunt quo amplius hic non ero, timide agunt minimeque insidias struunt. Quorum consiliis quid aliud dicam, nisi Planci illud in Asinium Pollionem, cuius in principio naturalis historiae Plinius Secundus meminit: eum mortuis larvas solere uetari Proinde, si quid habent, proserant in medium dum adest qui respondeat
455쪽
Videbis conviciis attritum nomen splendescere Clari rem fecit AEschines Demosthenem, Catonem Galba, Sallustius Ciceronem, Emilianus Apuleium Alioquin inglorium belli genus eligunt, in absentem loqui, et mutis decertare cineribus quamvis ut est aetas impudenter id ipsum sperent. Vale. EPISTULA XII
FRANCIScUS PETRARCA ANDREAE MANTUAN S. P. D. Idem quod in superiori epistola.
Theon ille, sive mavis Bion iurgium quaerit Agn sco sibilum aspis in proximo est. Indigner an mirer,
sibi non parcat, qui nec ipsi pepercerit Homero Puto aestimet ut quae sibi, eadem mihi voluptas sit longe vero sallitur nil mihi gratius silentio post illud, nil colloquio dulcius amici. Sin pergit, effugiam si ne id dabitur, quid sim acturus interrogas Silebo. Si ne id quidem Loquar. Quantum sano Nihil brevius. Et quid dicam Comminabor in primis id convicii, nus, quod nunquam audierit turbabitur, congelascet: et forsan, ut fit, multa sibi conscius, tacebit Arius hic iurgio finis erit. Siquidem nihil magis maledici linguam
frenat, quam mordacioris alterius linguae metus. Si ne hic tamen desinet, culicem hunc quibus armis excutiam' Ulciscar aniliter, et quod anus anui dixisse traditur, dicam sibi: O vir maxime, omniumque modestissime, o virtutum hospes, o decus atque spes patriae Certe num
456쪽
quam tale aliquid audivisti Quid nunc ais' An nonis iis promissum implesse Visus ero Aut ego salior, aut etsi callosas vitiis aures habet, hoc unum hactenus non audivit non ex ore amantis, non arrisoris, non derisoris, non adulatoris, quantumlibet impudentis. Sic, ut reor, insuetum stilum ille mirabitur. Tu ridebis; ego interim evasero. Vale. EPIST0LA XIII.
FRANCISCUS PETRARCA SOCRATI SUO S. P. D. Compescendos animi motus.
Obsecro obtestorque te, meque ipsum obsecro, si quis apud utrumque nostrum precibus meis est locus, ut si tu nondum pectoris tui curas composuisti ego enim inquietudinis meae mihi sum conscius , propellamus iam tandem cuncta quibus angimur, et adhuc fluctuantem animorum nostrorum statum aliquando compescamus. Nec nos pigeat, quod multum distulimus, vel sero aggredi. Neque enim Viatori, quamquam Vel somno gravis vel vino obrutus vel taedio satigatus tarde surrexerit, suadebis, ut Viso sole, in cubiculum revertatur, somnum tracturus ad Vesperam. Multo satius esse monstrabis accelerare, gressum ingeminare, et in id niti, ut, quod sopor eripuit, reddat industria. Et nos, si recolis, Viatores sumus, et immensum nobis superestiter et hora iam tarda est nostrum enim mane do
457쪽
mivimus, quo vigilantius exurgendum eSt, ne cunctantes sorte nox opprimat Plura res exigit, templi autem pauciora. Et certe intelligenti volentique satis est dictum. Vale.
FRANCISCUS PETRARCA SOCRATI SUO S. D. m. De servis eorumque astidiis
Νuper dum fugiendi astidii et relaxandi animi gratia, lepidissimas labellas apud Plautum legerem,
curisque mordacibus tantillum temporis vetustissimi vatis auxilio cor surarer mirum dictu quot ibi elegantes nuga inVeneram, qua SerViles fallacias quas aniles ineptias, quas meretricum blanditias quam lenonis avaritiam, quam paraSiti Oraginem, quam senum solicitudinem, quos adolescentium am res Iam minus Terentium noStrum miror, qui ad illam elegantiam tali usus est duce. Sed de caeteris suo tempore: nam et copiOSa, ei ci amuentibus, si unquam id nobis sorte contigerit, peramoena res St. Nunc
unum, quod hodierno die tempestive admodum se obtulit, interseram. Est illius comoedia cui nomen est Casina. Ibi vir et uxor de nuptiis ancillulae discordant. Bellum domesticum, et plus quam civile dixeris. Ita intra coniunctissimos disiuncta sunt omnia pro sus nihil convenit paterfamilias propriis, mater filii studet amoribus. Servi duo competitores pertinacissimi certatim ad puellae connubium aspirant, hic a patre
458쪽
subornatus, hic a matre Herilis ergo concupiscentiae minister, ut incepto absisteret precanti dominae inexorabilem se praebens, a domino, qui sorte suprema verba contentionis acceperat, interrogatur quocum litiget. Cum eadem, inquit, qua tu semper. Cum inore igitur mea, respondet senex, quasi circumlocutione rem intelligens. Enimvero ad haec servus neque serviliter, neque illepide respondet, quod, dum hodie legerem, mihi quodammodo dictum credidi. Quam tu mihi Maeorem inquit,
Quasi venator tu quidem es; Dies atque noctes cum cane aetatem exigis.
Haec ille servus Mihi vero quid convenientius dici potest Uxorem nempe vita nost a non recipit, multis licet obiecta tempestatibus, sed ab hac Charybdi libera
et immunis. Verum aliud molestiae genus est, cui et illius servuli verba conveniunt. Et rem quidem olim
experiebar verba non aderant Sciebam me cum caniabus Vivere venatorem esse, nisi admonitus, nesciebam. Servi Ocantur, canes Sunt mordaceS, gulOSi latrat res: cuncta, praeter ultimum serre possum. Latratus enim
tranquillitati quam quaerimus nimis adversus est. Sed ex omni canum grege duo mihi prorsus importabiles sunt; caeteros adhuc erre propositum est. Horum alter est, quem ad te multis cum litteris amicorum hodie mittebam. Unde hanc tibi superadderem epistolam Plautus obtulit. Hunc tu ergo vel tibi habeto, si venator fieri cupis, vel in nemus vel in macellum mittito, modo ne unquam ad me redeat. Alter est rabidus senex ille quem nosti optime. Illum depellere rubor prohibet, neque tam eius quam aetatis suae ac longaevae samiliaritatis intui-
459쪽
LIBER QUINTUS. - EPISTOLA IV. 291
tus. Itaque quando me mihi Venatorem lautinus se vus ostendit, aciam quod ingenui Venatores solent; domi inveteratum canem, quamvis senio et scabie in tilem, latratuque molestissimum, non expellam. Caeterum quem fugare non licet, fugiam dimissaque sibi domo Vacua in alias oras ibo, de quo, quia nondum fixa mihi
sententia est, secretiore epistola propositum meum i ges Summa est ad sontem Sorgiae, ut nunc est animus, piscator esse potero certe Venator amplius non ero, neque cum his saltem canibus aetatem agam. Vale.
FRANcISCUS PETRARCA SOCRATI SUO S. P. D. Vitam hominis esse militiam.
In campum Martium omnes qui nascimur Vocati sumus quidam tamen nonnisi ad strepitum numerumque complendum quidam Vero ut honores, et laborum praemia percipiant; quorum ex agmine ut simus, opta dum enitendumque nobis est. De eventu viderit ille cuius in manu nos et nostra consistimus Velle quidem nostri erit arbitrii. Itaque firmare propositum, et candidatos adesse conveniet, ac supremi imperatoris et amicorum eius implorare suffragia. Non enim de consulatu aut praetura, sed, ut Plautinus desescens ait, de apite nostro sunt comula Vale.
460쪽
si13ClsCUS PETRIRCA GUIDONL SEPTIMO S. D. i. Queritur, litteras ad illum scriptas se amisisse.
Epistolam sub tuo nomine descriptam perdidi. Hoc mihi et nuntii longior expectatio, et ociorum praecepS favor attulit; qui, dum assiduo novarum rerum desiderio et ut Solini verbo utar impatientius potius quam studiosius per bibliothecam meam more solito agantes in illam incidissent, legerunt et tulerunt, ignorante me, eriti, ut aSSerunt, ne sicut amicis indignantibuso incuriositatem meam damnantibus, mihi plerumque contigerat, illius etiam periret exemplum. Ego, re in gnita ut mihi redderetur instabam. Illi autem sestinabant. Quid te moror Verum est quod ait quidam, male cuncta ministrat impetus. Dum enim omnes habere cupiunt, nullus habuit dumque Omnium consensu uni scribenda traditur, ille eam omnium cum dolore vel amisit, vel amisisse simulavit qualiter nescio, nisi quod ad oculos meos ultra non rediit. Unum latebor, nec erubescam testimonium tuum. Nunquam credidissem quod res ulla tam parva, tam magnae mihi ore perturbationis causa. Raro unquam alias fragilitatem meam Sic evidenter agnovi. Torquebar enim, et per multos dies noctesque perditam quaerebam simul et querebar, et nunc temerariam sociorum fiduciam, nunc levitatem meam increpabam illis exprobrans quod, plus aequo stilum hunc mirantes, importune agerent; mihi quod immaturam gloriam e primitiis studiorum quaerens, amicis