Cratinus et Eupolis

81쪽

patum popillarem continet et quotidianum, integrum vero et puriam hominum sermonem contra in tragoedia gravis, et magnifica dictio adhibetur tumida et grandia loqua τρυγικὴ λῆρος Aristoph. an. Io3 .). Huius rei exempla sexcenties leguntur apud Aristophanem praeelia pue in Banis et vibus Dram satyricum sabularum argumenta haurit sicuti tragoedia e mythologia et tragicae poesis sermonem ita servat, ut saepe disicillimum sit diiudicare singulos fragmentorum Versus, virlini e tineant ad tragoediam an ad dram satyricum. Parodia vero in eo uxime consistit, quod satyri protervi, feroces, deformes et procaces υβρισταd tragoediae alieni simi chorum agentes inducebantur veteribusque vel deorum vel heroum fabulis multa ridionia immiscere seria 'Iudicris coniungere studebant atque poetae hoc maxime spectabant, ut tragicam sublimitatem non solum in diactione servarent, quin in illa augenda ι superanda ide que ridicula reddenda certarent. Cf. Naehium ad Cho

1iIum p. 189. Similis argumenti videtur fuisse Busiris Cratini, in qua fabula haud dubie Herculem tuburcia nantem depinxit, qui prae vorandi cupiditate saucibus,

maximilla, dentibus omnit,us et naso quoque sonum edit. In satyricis di amatis multae huius tituli fabulae recensentur inter comicos poetas praeter Cratinum scripserat

Busirin Antiphanes Ρoll. X. 65.ὶ Epicharmus Noll. IX. 45. alii Cratinus singularem comoediam inscripsit --ρο , eamque docuit Archonte Stratocle l. LXXXVIII. 4. in Lenaeis cf. argum ad Aristoph. Equites); quod

tamen argumentum quomodo suo consilio adaptarit, diiudicare omnino non possumus, cum nihil praeter tit tum ad nostra usque tempora pervenerit. Accuratius

Poterimus disputaro de Cratini Ulyssibus et Seriphiis. Perierunt' δυσσεῖς Theopompi Schol ad Aristoph. Vesp. 337. Athen. IV. 165. . PoII. VII. 4.), 'Oδυσσεις

82쪽

γα οντος τῆ παια κ ζιζ'δια του σκωπτειν δημους καὶ δικαστας, καὶ στρατογους, παρεὶς ὁ Ἀρωτοφανης του -- νῆλος αποσκωφα δια τον φοβον, αἰολον το δραμα - γραφεν τοῖς τραγικοῖς, ῶς κακως εχον διαστρει Toιουτος

os ἐστιν ὁ Αἰολοσίκων Ἀρι-οφανους καὶ οἱ δυσσεῖς Κρατινο καὶ πλεῖστα των παλαιῶν δραματων ουτε χορικα μελη οντε παραβασεις εχοντα et postea ibidem: πο- θέσεις ιεν - τῆς παλαια κωμι ἴ'δέας ' σα αυταντο στρατηγοῖς ἐπιθυμα καὶ δικασταῖς ου ορθως δικαζοισι καὶ Mματα συλλεγουσι ἐξ Ωκια κα μοχθηρον ἐπανη- ρηειενοι βιον ἐπὶ δε το σκωπτειν ἱστοριας ρηθείσας ποιηταῖς ἡλλον ανευθυνον γαρ τοιουτον οιον διασυρειν ' a' ρον ποντα τι et τον δεῖνα τῆς τραγονδίας ποι γ ῆν. Tot αυτα δὲ δραμ- καὶ ἐκ τῆ παλαια κωμωδία ἐστεφευρεῖν, tiπερ τελευταῖον διδαχθ' λοιπον τος λιγαρχμας κρατυν θωσζς. ι γουν Oδυσσεῖ Κρατίνου ουδενος ἐπιτίμησιν εχουσι, διασυρμον δε τ' 'Oδυσσείας του 'Oμήρου. Quamquam huius grammatici testimonium ad sabn-

Iam nostram accuratin intelligendum multum confert, inultas tamen movet difficultates, quae primo adspectu haud facili opera removeri posse videntur. Cratinum non ad illa tempora referri posse, quibus plebis potestate ad paucos concidente, choragi, sumtus suppeditaturi histrionibus, non amplius creabantur, aut propter metum poetae in fabulis principum nullum aggrediebantur in scena, supra demonstratum est huc accedit, quod metum invasisse poetas contendit idem grammaticus propter Alia

cibiadem, qui Eupolim in mari submergi iussisse dicitui

83쪽

Hoc vero aestimonium rursus falsum est et fictum tigrammaticis. In fragmentis ex nostra sabula seruntis ne unum quidem invenitur vestigium, ex quo Cratinum commata iecisse in aequales aliquis coniicere possit, quin potius omnino confirmatur sententia Platonii, cum omnia fragmenta ad Homeri Odysseam et quidem ad rhapsodiam nonam, quae fabulam de Ulyx et Cyclope tractat, optime possint resurri. Singularis enim Cratini character in eo consistit, quod in nonnullis sabulis parodia sus adeo constanter suum consilium Persequitur, ut inde quidem magna inter eum Aristophanemque diversitas statui posse videatur. Quod Vero fabulae nostrae chorus omnino denegatur a Platonio, eo magis movere debet nostram admirationem, sum argumentum ipsum prae cli:- quis ita sit comparatum, ut optimam praeberet copiam chorum constituendi ex Ulyxis sociis, quorum in fragmentis apud Pollucem VI. 63. Athen. IX. p. 385. C.)et Hephaestionem Enchir. p. 47. I. servatis mentio fit, cum in hoc ipsi loquentes inducantur, in illo Cyclops

eos haud dubie alloquatur. Has propter Causas quum animus meus sane inclinat, ut unius grummatici unicum et plane incertum, quin potius ipsi rei ipsisque fragmentis repugnans testimonium reiiciam, tamen, cum hanc coniecturam iusto audaciorem aliquis possit existimare, aliam invenisse videor rationem, qua tot re componitur et temperatur. Ulyxis socii certissime in hae fabula inducebantur et cum ipso haud dubie ad Cyci vis ins

Iam navi advehebantur, ita vero, ut cum primaria ramatis personu manerent in scena, non in orchestram

descenderent, sed effossis Cyclopis oculis navi discede Tent. Res quoniam satis inusitata habebatur, admodum comica erat. Etsi non dubito, qui Platonius compe tum habuerit cum ipso Ulyxin socios quoque inductos

84쪽

fuissa a Cratino, vereor tamen, ne rem parum intellexerit, sociisque lyxis partes chori in scena quodam' modo agentibus, chorum omnino sc in orchestra defuisse contendiat. Ulyxes capta Troia in patriam reversurus cum s eiis varia calamitate proflictus et per maria agitatus in Cyclopum insulam pervenit Cyclops adspectu horria

bilis

Od. I9o, improbissimus fuit erga deos et homines, quem Ovidius metam. XIII. χέα haec loquentem inducit:

- - non est hoc corpore maior Iuppiter in coelo nam vos narrare soletis Nescio quem regnare Iovem CL, Odyss. 1. 275.

Praeterea, ut cum Eupolide loquar, κολιοδαιμα a cuius summus deus est venter cf. Eurip. Cyel. 333 sqq.), adeoque ferus, ut homines devoret et apud Homerum Ulyxis socios mactet:

85쪽

sqq. Ulyxem simul ac socios narrat Cyclopis caseos alia que eiusmodi arripuisse et comedisse. Huc pertinent verba Cratini apud Athenaeum III. 99. F. Hσθε Πανηριεριοι χορταζομεενοι γαλα λευκον. De Vocabulo χορταζεσθαι, quod comice translatum est ad homines, cum proprie ad iumenta χορτ ος, gramen, foenum referatur ab aliis ad alia animalia, vide inter pretes ad . . Sententia γαλα λευκον desumta est ex Homeri Odyssea 6 246. Aωτικα δ' isti με θρώρας δεευκοῖ γαλακτος usurpa a quoque ab Euripide in Cyclope 388. Μοσχους αμ ἐώξας, λευκαν- μα γαλα. Loo in Cratini itidem exhibet Priscianus . III 4. 24. d. Pulach. et exempla Latina addit De dictione videsisAristotelem in hetor. III. c. . et fortasse illa:

Πυον δαινομενοι κ επιπλαμεενοι Πυρωτον ex Scholiasta ad Aristophanis Vespas V. O8. quae, nescio, quo iure, ad nostrum poetam et ad hanc ipsam fabulam reserat orsonus Tracti an miscellaneous criticism p. 235.), cum sane, quamquam Omnino δεσποτα leguntur, in nostrum argumentum optime quadrent. Huc

vectant quoque illi genuini versus Cratinis 'Mωποτ' εἶδές μοι το ανδρα, παῖ αερτου, τον φιλον ἐν Παρω σικυον ὰγιστον σπερματιαν ονουμενον. Athen. II 68. C. In scribendis versibiis Schwe hae serum Secutus sum a l. o. admodum probabiliter dis putantem Cis. Odyss. ι, 6 a. 49. Eurip. Cycl. 25. 371. Ex fragmentis Cratini, quae hactenus adscripsimus, unusquisque me non monente inte Iligit, poetam nostrum in hac fabula versibus hexametris saepe usum esse, Os- quo cum aliis versuum generibus miscuisse, neque sententias solum et sermonem Homeri sed versus quoque

non avo lepide depinxisse et in scenam detulisse.

86쪽

Iam praemrasis actionibus, quales apud Momerum describuntur sequuntur verba Cyclopis in nostra Cr tini Tabula, quibus Ulyxis socios alloquitur. indicans, quomodo devoraturus sit eorum quemcunque arriperet: 'Aνθ' ων παντας ελῶν μας εριηρας ταίρους, φρυζας, χρῆσας καπανθρακισας, οπτοπας ει αλφιον τε καὶ ζαλμον, κατ' ἐς σκοροδαλμην

Fragmentum exstat inpud Pollucem VI. 68. et Athena uin IX. l. 385. G. et quidem ud hunc uno Versu auctius. lectionem χλιαρον tuentum editiones multae Athenaei et Pollucis, praeterea illud Gratini Bagme tum Athen. VII. 15. . , itaque sic lectionem perspieuam restituendam esse luto. milites Ulyxis Cyclops,

sicut apud Homerum Ulyx apellari solent Od. 61 a. 193 555.) iocum nostro similem legimus in Euripidis Cyclope 355 sqq. ρ. υρειας λαρυγγος, ο Κυκλωχλ

Cf. ibid. o3 sqq. Neque alienum videtur Euripidis loci ex laclope 3 o. sqq. mentionem facere, cum eodem sero colore sit depictus: - , την δ' ἐριῆν pra 'ν θῶ

πῖ καὶ πατρῶλον τον λέβητα γ' - ζέσας,

σῆν σαοκα δυσφορητον αμφεζει καλῶς. Ἀλω ερπετ' σαλ, τω κατ αυλιον λῆD ripi κῶριον σταντες ευωχῆτε μει At Ulyxes, cum multos sociorum iam devoratos esse a Cyclope vidisset, veritus, ut ne sibi parceret, vinum h-

87쪽

tulit crinieli adversario, precans, ut se saltem in patriam redire sinat Cyclops vino delectatus apud Homerum haec verba facit d. ι, 355. ς ιιιοι τι προφρων καί ιο τεον ουνομα ειπὲ

postea V. 364. Ulyxes respondet: Κυκλω ν ειρωτας μ' ονομα κλυτον αυτα θω τοι

Apud Cratinum lyxes haec respondet: - τῆ νυν τυ δε πῖθι λαβων ηδν καὶ τουνομα te μου ἐρώτα. Athen. X. 446. Nomen enim cum Cyclope comm nicares ipsi nondum in animo est, priusquam eum ita vino obrutum reddiderit et temulentum, ut sibi nocere amplius nequeat. optime hoc modo rem suam instituit Ulyxes quodnam vero praemium hospitis γερας ξείνια Dd. 6 29 267.ὶ quamquam non a summa crudelitate, ab humanitate tamen prorsus alienum, ipsi prabere possia

vero ebrio oculum effodit ut notum est ex Homero et his impetratis ex insula cum sociis superstitibus navi iafugit. ad hanc fabulae partem haec tria fragmenta sp erant, quae placet breviter commemorare. Duo loci e stant apud Haephaestionem p. 46. 6.Tίνες α ποντον κατέχουσ αυραι νέφος ουρανιον τοδ'ορωμα et

Coos

88쪽

Uterque versus est tetrameter anapaesticus, Posterior

vero spondaeum habet in exitu. Os loco Cratini excipiat alius itidem ex Hephaestione 4'. a. desumtus:

Σιγαν νυν πονς εχε σιγων, καὶ παντα λογον ταχα πευση.

Hire δ' 'Duκ' παπρις ἐστι πλεοριενδ αμ' 'Oδυσσέι θειω. Iidem versus leguntur apud Scholiastam ad Aristophanis Plut 598. unde quaedam in ephaestionis loco licuit emendare. f. emsterhus ad Aristoph. Plut p. 397. De sententia simili videsis Eurip. Cycloinde a v. 698. usque ad finem et Hom. Od. 6 in sane praecipue V 5O . Potest tamen hoc fragmentum ad illam quoque sabulae Partem pertinere, quae in Odyssea , a 2 sqq. exponiatur. Alia fragmenta ex Ulyxibus rutini servata, quo

Teseram, nondum corio compertum habeo.

Homeri sermonem inveni in multis Cratini fragmentis, in quibus tamen non diserte indicatur, an ad hancis atram aliamve fabulam pertineant. Cf. Suid Ἀζιος λήβεῖν ο μισθός id. v. υναλτον et Zonaram sub Mem voce Hephaest Enchir. p. 84 3 ibique interpr. Elym. Μ. V. --τςς Hephaest Enchir. 5 . . et d'Orvillii doctam observationem ad h. l. Hesych. V. Unu Sehol ad Aristoph. Acbarn. 3. Behkeri Anecd. p. 13. 6. Iul. Poli. IX. 93. Cratim Serimit Fabulam eodem indice consigna, tam composuisse perliibentur Aristophanes Schol ad Aristoph. Vesp. v. 4. et Crates of Schol ad Aristopia Nub. 8'.), quibus tamen summo cum iure abiudicata est. Nostri poetae tabula a vestribus saepe laudatur, ita Vero, ut, cum apud diversos scriptores tituli lectio

89쪽

τον κακον. Interpr. ad Poll. VII. 69. , ερρίφω Schol ad Aristoph. Nub. 8 . , in diversis nominibus viri docti

saepe diversa Cratini comoedias inveniri arbitrarentur. Quomodo error ortus sit in comoedia 'φιφιοι inscriabenda, facile possumus intelligere ex loco Hesychii v. Γραυς Ἐρροος, ubi litterarum irior posteriorem enu elatione delevit. Legendum est Γραῖς ἐριπος, ut recte habet Suidas, unde Hesychius emendandus. Qui re rem non animadverterunt, titulnm nostrae fabulae latine reddunt modo Virgines Elulae modo medi. Cratini

comoedia nomen duxit a Seripho, de qua Scholiasta ad Platonis , Politiam L 1o. G. haec dicit: Σεριφος, νῆσος μια τῶν Κυκλαδων καὶ πολις ἐν αυτῆ ο δε ε αυτῆς

Σεριφιοι, inde genuina inscriptio apparet Σεριφιοι, ad quam revocandi et emendandi sunt reliqui loci corrupti. Eandem veram lectionem confirmat Suidas Γοιοποι. Poll. VII. 69. X. 156. Hephaest Enchir. p. 89 8. Hesych. ino σοκουροπυρωνην Phot Lex. Σταθερον Πλε- νικίσαι Berier. necd. r. p. 85, 2. 444. 6. Recte Hermannus, cum Scholiastam ad Aristophanis Nubes ed xet in versu 687. ubi Κρατη εν σερριφιοι legebatur, Κρατῖνος ἐν γραφίοις imprimi curabat, ut iam antea emendatum erat e Schol. ad Vesp. 4. Fabulam do Perseo a poetis picis et tragicis satis celebratam par dia lusisse et ex incoitis insulae, ad quam pertinebat, eborum constituisse videtur Cratinus in hac comoedia, quae inde Seriphiorum nomen accepit. Fontes huius

fabulae, qui adire cupit, locos classicos habebit apud Hesiodum in Theog.n a o. in Scut Herculis 223., p. Pherecydem a Schol ad Apponon Rhod Argonaut IV. 3515. laudatum, Apollodorum in Biblioth. II. . . et neynium in Obss. p. 23 sqq. Aeschylum in fabula

Φορκίδες inscripta cf. elcherum Ueber die xilogio de Promeineus p. 7s. et in Prometheo Vinoto sa. ;

90쪽

praeterea apud Pindarum Pyth. XII. I. Pausaniam II aa. Palaephatum I. Orpheum de Lapidibus 5. 3.

Argumentum comoediae Cratini accurate tractat Cl. IIemstein ius ad Pollucem X. 166. Appollodori narrationem retinens; cuius disputationis, cum ad comoediam melius diiudicandam multum conserat, mentionem facere hoc Ioeo non alienum esse arbitror Seriphum insulam hac fabula tetigisse Cratinum liquet ex versu apud Hephaestionem p. i. p. 89 8 ed. Gaiff. servator ιρετε, παντες θεοι, πολυβωτον πορνιαν Σεριφον. Vide Herm. Elem. d. m. p. 644. Epit doctr. m. g. 5II.

Fabula vero haec est. Perseus, abscissomedusae capite, in Aethiopiam devenit Andromedamque Cepheiis sis filiam rupi alligatam et crudeli belluae marinae e

positam videt. Hanc enim tanquam hostiam piacularem Ammonis oraculum et Nereides iratae poposcerant, quod iis omnibus forma se praecellere iactasset uxor Cephei Cassiopeia amore incensus Perseus nuptias Andromedae, si illam a vinculis, occiso cete, liberasset, paciscituri Deorum itaque in primisminervae auxilio adiutus Andromedam solvit: at cum Phineus cui prius desponsa fuerat Andromeda insidia ei strueret, hunc simul cum sociis, ostentatomedusae capite, in saxa mutavit. Deindemin in insulam Seriphum reversus matrem cum Dictye Propter iniurias a Polydecte illatas ad aras confugisse videret, regem ipsum et qui cum eo suerunt Μedusae adspectu in lapides vertit Andromeda, cuius mentio

fit in Cratini fragmento apud Pollucem . 56. δελέ

στρα vocatur, Hemsterhusio recte monente, Propter am

rem, in quem inciderat erseus. Probabiliter quaedam de hac fabula coniecit Μeinehe in praefat. ad enandrip. XVIII. ultos comicos in sabulis vetulam piscibus devorandam exposuisse, ut Andromedam apud tragicos

Poetas saepe obviam ridicules imitarentur. docet ἡμ