장음표시 사용
351쪽
dones, iniquum bonus tamen finis, sed malum medium), donare vero ut subornes, nefarium (bonum tamen medium, sed malis finis . Nullum igitur in Epicuri disciplina bonum praeceptum estu malus finis. Omnia refert ad voluptatem choc apud ipsum stigmate compuncta sunt omnia,
et turpitudini servunt. VI Et quoniam omnia persequimur, volumus quidem certe quae
tandem sunt recta illa et uncis ut Seneca h. g.), illa praeclaruet ediero ut ante Tullius h. g. , quae praecipit Epicurus P Obiter et pauca quaedam perstringit Tullius loco citat, Negst Epicurus jucunde os ebrai, nisi cum Lirtute nitiatur recte sed quod inde efficit Epicurus, nempe cum virtute vivendum ideo ut jucunde vivatur, perversiissimum . Negat ullam in spientem rim esse fortunae(recte . sed cum voluptas corporis, quam sapiens ejus jugiter sectatur,
vel maxime in fortunae imperio ac potestate sit, inconstantissime). Tenuem ictum antefert copioso si alterius opipare, alterius tenuiter x et dixisset, intelligerem; nunc vero quom et solintsm, et cum his Io i de felicitate contronersiam a doctore voluptatis et gulae non
accipio). Negat ullum esse tempus quo sapiens non sit beatus imo
patrone voluptatis, si aquam etiam et polentam, delicias sapientis tui, surripiat fortuna, et surripere potest facile, miser erit . Haec ibi Tullius Annaeus autem Seneca uberiorem versuram ab Epicuro
fecit in Epistolis suis ad Lucilium. Jubet illum pro plusculis epistolis
suis portorium solvere magnificam aliquam vocem, praeceptum utile, dictum animosum mirum enim est, quam Seneca turgido illo spiritu in abscisis sententiis, et quasi thyrso gaudeat pro se dependere. Audiamus. Uni e confortibus suis cribens Epicurus Acteo, inquit, ego non multis, sed tibi fatis enim senum alter olteri theatrum fumus. Apud Senecam Epist. . Indicat contemnere se voluptatem ex plurium assensione venientem; et clarius apud eundem Epist. s. Nunquam Lolui populo placere raram gurae ego scio, non probo sopulus, ego nescio. Ille vero popularem auram quod hic videri vult nunquam contempsit; et pro se ac discipulis suis ambitiosus semper fuit.
Idomeneo, regis tunc solentis ministro et uncti scisnti, secfcribit: Si glori tangeris, notiorem te epistolae messe scient, quam omnia ista quae colis et propter quae coleris Epist. II. Haec homo, minime scilicet gloriosus. Sed in hanc rem quoniam satis multa dixi
352쪽
Dis p. g. h. . . . . illinc assumes, quae ad hunc locum pertinebunt. Et cur gloriam spernat Epicurus, quae ipso teste multis saepe jucundior est voluptatibus, et quae sola omnem continet honestatem, sine qua negat jucunde vivi m enim ipsis Nerbis utitur: neque intelligere neque idere se, ub hoc oce honestatis quae sit subjiciensi fententia . ut enim consuetudo loquitur, id folum dicitur nonmum, quo est opulari fom gloriosum suod, inquit, gusngusmxoluptatibus quibusdam e fa e jucundius, smen expetitur prostertioluptatem Cic. a. de Fin. IS. Ita undique distatutus est, nec artubus haeret Epicurusci modo ait, tum negat et secum ipse perpetuo pugnat. Et sane magistro voluptatis ita faciendum erat pro libidine leges ille figat et refigat miserum est uno sua omnia metiri tenore; genio indulgeat ille, et ut varie affectus est sicut aliter alias affecti sumus omnes , ita varie loquatur, varie scribat quod in buccam venerit, hoc dicat Epist. o. hoc tributum pro Seneca dependet Epicurus et Magnificentior, mihi crede, fermo tuus in grabato,idebitur et in psnnos non enim dicentur tantum illa, e probabuntur. Sed quid tibi ac tuis, Epicure, cum magnifico sermones anne ut ad corpus omnia referre sapientem nobis probes P sive ut honestius dicam, nihil facere nisi quod expediat, sive omnia referre ad utilitatem suam hoc enim tibi principale dogma est, quo caetera referenda sunt Vanne ut obscoenas voluptates, de quibus a te saepissime dicitur, quasque cum appellandae forte sunt, erubescimus et honorem praefamur, nobis commendes 8 De his in rosa potius, in bysta et purpura, inter lupas cum Sardanapalo, quam in panno vel grabato. Moneo ego cum Tulli, Si die maxime era sunt quae dicis, quonis certe
plausibilia non funt, in sinu gauis gloriose loqui desine. . Tusc. Simile vanitatis peculium fert secum Epistola nona Si cui sua nontii entur amplissima, licet totius dominus sit, tamen miser est vel si
hoc modo melius nunciori Liritur Od enim vendum, ut non Verbis
fertitamus, sed ensibus et Miser est, qui se non beatissimum D icat,
licet imperet mundo. Expeditum iter ad stultitiam et immanitatem
dum semper in hoc se concitat et instigat animus, ut sibi placeat, et non tantum aliis quod et solitum inter homines, et minime mirum sed jam etiam ipse sibi, beatum esse se bene secum agi, splendide mentitur. Quid refert, tua tibi qualia videantur Quid muneris,
353쪽
quid fucii tui sit, id scilicet inquire, id cura, totus in illo illud
VII. Epistolae octavae hoc signum impressum est ab Epicuro: Philosophiae fertiis oportet, ut tibi contingat ero libertos. Sic reformo Serni Philosophiae erae Lero fustentice , et continget tibi Lero libertos si enim servias, ut libertas tibi contingat, semper servies, nunquam eris liber . Sed reformationem hanc Epicurus non recipit, praefracte repudiat, sinendus est sibi Epist. D. Aliquis ni bonus nobis eligendus est, o fe errante oculos hsbendus, ut si tonquom illo pectante Litiamus, et omnis tranqus illo Didente scismus . et Epist. s. in eandem sententiam : Sic omnis ac tonquum sectet su- quis, aut, ut alii legunt et ad Epicuri gloriationem non male alludit): Si fac omnia, isnquram sectet Epicurus. Verum ego ita sentio, et saepe disserui, hisce praeceptis, speciosis sane et prima fronte bonis ac honestis, moralem disciplinam funditus everti dum assuescunt homines ad existimationem se componere, nec ad rigidam rationis normam, quae faciunt, sed ad Lesbiam regulam vanitatis et opinionis exigunt. Una salus erat in solitudines quam imaginaria ista celebritas, quae his praeceptis continetur, et in quam naturae vitio plus satis propendemus, interturbat Sequuntur aliquammulta in paupertatem , quae cursim delibabimus. Di illae sunt ad legem sturae composito paupertus Eoo sese dicit Epicurus Gliter sique cliter, sed nunquam nimis dicitur quod nunquam fatis discitur Epist. p. et Idomeneori Sibis othocles di item scere, non pecuniae Ciciendum, e cupi- ditatibus detrulendum Epist. 22. Item ,sxime bitiis fruitur, qui minime initiis indiget Epist. Ig. Item: Sira ncturram Li es, nunquam eris super sis opinionem, nunqus Hages exiguum nuturu
desiderat, opinio immensum Epist. I. Item : Multis si initios non sinis miseriurum fuit, e mututio Epist. I p. Item et obesmus aquam, habeamus solentumst otii ipsi de felicitute controxersiam sciamus Epist. II O. In quae singula forte quod addam, quod trans-POnam, quodque omnino subinde inducam habe, sed venit mihi in mentem instituti mei, et supersedeo Subjiciam modo pauca, quae magnopere probo : Ante circum Diciendum est, cum quibus sis et bibas, quom quid sis et bibas . num sine amicos ceriatio, leonisse lupi ita est Epist. Is O te virum bonum non possum enim hic
354쪽
oblitus disciplinae tuae, non morum tuorum recordari, Epicure , te cultorem amicitiae exosculor Quam longe pie vir, abiisti a barbari nostrari Ad haec Initium est fatuus notitis seccati. Sanctum Nam qui peccure e nescit, corrigi non Lust; eprehendas te oportet, Ontequum emendes Epist. 28. Et hoc praeclarum ex Stulti ita ingrata est, trepida est, toto in futurum fertur Epist. I S. Item Inter caetera mula hoc quoque habet stultitia proprium: semper lucisit nitiere Epist. 3. Quid dicam Proba multa sunt et sancta, si seorsim consideres, in disciplinae tamen contextu turpia sunt et polluta cum voluptate conglomerantur, ad eam diriguntur omnia ea merces in his auctoramentum servitutis est. VI.
THEsi I. Epicurum in Schola recte dicas Minotaurum in Labyrintho et bicorporem illum volo, Semibotiemque trum, femi trumque o em. Altera enim Philosophiae ejus pars hominis, altera pecudis est Modo laudat virtutem, et supra summum bonum suum, supra felicitatem ipsam ac beatitudinem extollit praestet rationabiliter, id est cum virtute, infelicem esse e in olore Lersari, quam sine ratione felicem esse . sic ipse in Epist ad Menoeceum recitante Laertio). Dolorem, qui ei non summum modo , sed solum malum est, prae virtute contemnit Nullum apienti, nullum iro bono tempus esse icit et si
urstur, torquestur, fecetur, quin possit exclamsi e quam pro nihilo puto S. Tusc. 26.). Voluptatem, quae ei non summum modo, sed solum bonum est, extenuat, et virtutis pedibus ceu scabellum subjicit Non con itiis et comes istiones, non puerorum mulierumgiae congresias, non piscium usus, et octeterorum use Jert pretiosior mensa , fusi emgignit Litam; erum otio obris, Gulos expendens cor Usegiae ei eligendo die resumansi sint, opinionesque expellens, per gus ianimos ut plurimum occupat tumultus. Ita ipsemet in epist ad Menotae unct
355쪽
Hominem audivisti, imo Philosophum audivisti, et fors oraculum audivisse te dicas. Audi alia Voluptatem laudat, et quidem ita laudat, ut quid praeterea sit bonum, neget se ne posse suspicari quidem.
a. de Fin. O. Dolorem exaggerat Rog enim Epicurum, majus stet esse sium mediocrem dolorem, quum maximum dedecus; in ipso enim dedecore mali nihil esse, nisi egusntur dolores. I. Tusc. a. Virtutem extenuat usque adeo, ut dicat, ignorare se, quam et qualem illam elint, non Voce fonsre qui illam commensint, neque
intelligere neque idere ei sub hac oce honestatis quae sit subjicienda fententis a. de Fin. s. Cui succinit exsecrabilis illa cujusdam virtuti
nuncium remittentis poenitentiae Te colui, Lirtus, ut rem tu nomen incne s.
Haec vox jam non hominem, imo ne pecudem quidem, aut cicuraliquod et domesticum animal, sed belluam sonat. Quid ergos nolumus sicurum imituris qui multo praeclare sepe ilicit, e quam
sibi constanter condienienterque ilicst, non laboriat. susit tenuem
uictum Philosophi id quidem, sed si Socrates aut Antisthenes diceret, non is qui ne bonorumbolustote esse dixerit. Negst quemquam
jucunde posse,isere, nisi idem honeste, apienter justeque iνat; nihil granius, nihil Philosophi dignius, nisi idem hoc ipsum, honeste,
si ienter juste, o Loluptatem referret Ouid melius, quum fortunsmexiguam inter enire fustentis Sed hoc illine dicit, qui cum dolorem non modo maximum malum, e folum malum tis dixerit, toto corpora opprimi possit doloribus acerrimis tum cum moxime contru fortunum glorietur P uod idem melioribus etiam Verbis Metrodorus occvsdii, inquit, te, fortunG, tque cepi, omnes queraditus tuos interclusi, ut ad
me Upirare non posses. Praeclare, si Aristo Chius, ut si Stoicus Zeno diceret qui nisi quod turpe esset, nihil malum duceret; tu ero Metrodore, qui omne bonum in Lisceribus medullisque eondideris, et definieris summum bonum i m corporis jectione exploriat ue I se contineri, tu fortuns oditus interclusistis uomori isso enim bono iam e soliori potes. Atque his ossiuntur imperiti et propter hujus modi sententios issorum hominum e multitudo. s. Tusc. s. II. Quid ergo dicas Epicurum esses hominemne an feram veram dicas, si hanc ejus partem inspicias, hominem, si illum et forte
356쪽
Disputatione Sbenignitas aliqua te molliat, atque in favorabilem sententiam inclinet, ut quod in Epicuro biforme, mistum, et ambiguum est in meliorem partem accipias, in favorem ejus decidas atque disceptes, hominem
esse pronuncies cum praesertim hanc suam partem probet ipse moribus suis et proba vita, ferinam illam aspernetur Forsitan etiam Rhadamantea severitate adductus, et ad κρίβειαν Scholae te accommodans, Bonum ex integro susis, molum ex singulis defectibus aestimandum esse censebis, cumque non totus homo sit Epicurus, enumero hominum exturbabis, ad feras amandabis. At at ne vagantes nos temere palantesque in hoc Labyrintho circumveniat monstrum,
et devoret nam humana vescitur tempestive, nobiscum in eodem desudantem errore Thesea Ciceronem sequamur; nam si quid animus praesagit boni, rem expediet cate et gnaviter. Itaque ergo vestigia ejus legamus cauti, premamus ab Ariadne a vera Philosophia filum tenet. Principio quidem Heros noster De ingenio Epicuri in
his, putiationibus, non de moribus quaeritur. Sit issa in Orsecorum se iiste atque ibi maneat, et defodiatur ad mores nostros ne pertineat sera ei sitas, qui maledictis infectantur eos a quibus de Vertiste illentiunt certe tale nihil in nos silmittemus a. de Fin. 26. Item Ut sese dixi, de ocumine ejus gitur, non de moribus . . Tusc. 2O.
Nihil igitur hic a nobis in Epicurum attentabitur vir bonus est amamus inter nos, et dexteras jungimus); tota haec in Disciplinam ejus adornatur expeditio. Quapropter si ad pugnam prolusimus, si quid jacere convitii coepimus, id non in ipsum, sed in Scholam ejus jactum sit haec ambigua, mixta bicorpor est haec monstro sum quid et anthropophagum OV et,
Alterum nobis viae compenduli tilo suo Theseus noster designat Acute, inquit, d putantium illa ess, non quid quisque dicat sed quid cuique dicendum sit ridere. S. Tusc. O. Proinde, uam is Epi
qui bidentur ei summum bonum non enim Lerbo solum posuit Voluptatem excidisse ea vox aliud sentienti videri posset . e re uno itqui iliceret; aporem inquit, et corporum complexiam, et formras eias quibus oculi jucunde monentur. 3. Tusc. uo. Itaque quid ille jat aut
357쪽
neget, non curabimus monente nostro Theseo); nec illud quaeremus, quid ei qui in voluptate summum bonum putat, sed quid convenienter rationi possit et sententiae suae dicere. Habet Sectus est Minotaurus vir bonus ex eo, persona Philosophi gravis dimi a quidquid praeclarum ac sanctum , imo quidquid tantum humanum amplectebatur adunctum est. Superat mera bellua hanc punctim et caesim petere, hanc omni telorum genere oppugnare, Nossisque glossii que et faxis grundibus certum est. Religione illa, quae pium omne violare, jure merito nefas habet, quae manum ante nobis animumque religare videbatur, soluti sumus Ante tamen opobalsamum illud, quod ex hac Minotauri divulsione exstillat artubus nostris inungamus ad robur et agilitatem.
Quid enim P Epicuro, qui tantummodo induit personam Philosophi, et sibi ipse hoc nomen inscripsit, dicere licebit, nullum apienti es e
tempus, etsi uriatur, torquestur, fecetur, quin post exclamGrees uram pro nihilo suto Cum praesertim omne mulam dolore definiui, bonum Loluptate, se nostra honesta, turpis irrideat, ilicstque nos in Locibus occvratos, nune fonos fundere, neque qui usmis nos pertinere, nisi quod aut lene aut serum in corpore sentistum mi ergo, ut dixi, non multum disserenti a judicio ferorum, obliuisci licebit sui et tum fortunum contemnere, cum sit omne et bonum ejus et mulum in potestate fortunae tum dicere e bestum in summo cruciaturatque tormentis, cum constituerit non modo fummum mulum se dolorem sed etiam fotum Nec ero ille remedio sibi compars itis to rundum dolorem, firmitutem Onimi, turpitudinis erecundis, exercitrationem consuetudinemque stiens, praeceptu fortitudinis, duritiam Lirilem fecunt te dicit recor stione sequiescere prseteritiarum oluptutum. Ut si quis aestuans, cum Lim Gloris non sci e sutiatur, recor uri elit,
se aliquando in Arpinati nostro gelidis fluminibus circumfusum fuisse; non enim ideo, quomori feci e possint mala si sesentis rueterit se Lot istes. Sed cum is dicat, semper beatum esse apientem cui dicere hoc, si sibi constare Vellet, non liceret , qui num faciendum est iis,
qui nihil expetendum, nihil in bonis ducendum, quod honesiste cfrest, existimonis Me quidem auctore euom Peripatetici Leteremque Acsdem cibalbutire desinunt liquondo, perteque et Orsboce suileiant dicere, beatam nitam in Phularidis surum descensurum s. Tusc. 26.
358쪽
Disputatione SIII. Prodeat jam in Cleanthis tabula, suis coloribus depictum portentum Cleanthes enim Epicuri disciplinam fune commode erbis fingere solebui jubebui eos qui ctu iebant, fecum ipsos cogitare fictum in tiabula oluptutem, pulcherrimo mitu et ornatu regali in folio Lecentem promo es e Lirtutes ut Gncillulas, use nihil aliud verent, nullum suum cium ducerent, nisi ut noluptati ministrarent, et smtuntum sc remis onerent si modo id picturi intelligi posset , ut
craxeret ne quid perficeret imprudens, quo ossenderet ianimos hominum, sui quicqviam e quo oriretur liquis dolore nos quidem Lirtutes sic nutue fumus, ut tibi fera iremus, liud negotii nihil habemus a. de Fin. II. Quis non excandescat quis non picturam ipsam et simulacrum hoc exsecretur quis manum abstineat P Et in rem ipsam quomodo animati erimus, qui umbram rei non ferimus prata tamen est in Epicuri Schola. Audiamus Torquatum, hominem omni doctrina eruditum, teste Tullio, a quo accurate quondam defensa est Epicuri sententia de voluptate : Et opselendi et refugiendi, et omnino rerum gerensirum initis proficiscuntur sui bolusiste suco dolore quod cum tu sit, se sicuum est, omnes res rectos sique lausibiles eo referri, ut cum Loluptate iratur. Ouoniam autem id est age summum bonum, Lel ultimum, quod Orseo τελο nominGnt, quod ipsum nullamolium ad rem, o id autem res referuntur omnes; stendum est summum est bonum jucunde diis ere. Id qui in una Lirtute ponunt, et nominis Aplendore costi, quid natura postulet non intelligunt, errore moximo, si Epicurum audire noluerint, uberantur. Issae enim nestrae oratoici, Peripatetici, caeterique sapientes, quos Epicurus consuluisse se dicit 3. Tusc. 8. eximiae pulchrseque Virtutes, nisi Volusistem e cerent, quis es aut lausibiles aut expetendus iarbitraretur P Ut enit ne ilicorum cientiam non ipsius artis, sed bono Laletudinis su id pro-hsmus, et Guberniatoris Ors, quis bene si igiandi stionem Asbet, uti iste, non orte laudiatur sic spientis, quae si s Li en i putian uest, non expeteretur, si nihil ejiceret; nunc expetitur, quod est tanquam ortifex conquirensi et compsrsn se Lolvistis. I. de Fin. II. et S. Ecce sapientiam expetendam censent propter voluptatem, insipientiam propter molestias esse fugiendamu sic item nec intemperantiam propter se fugiendam esse dicunt, temperantiamque expete liciam , non quia voluptates fugiat, sed quia majores consequatur; nec timiditatem
359쪽
ignaviamque vituperari, nec fortitudinem patientiamque laudari suo nomine, sed illas dici quia dolorem pariant, has optari quia voluptatem denique eandem justitiae rationem esse. Consuescunt itaque cum vitio , quamdiu voluptatem aliquam confert ubi molestum esse coeperit, medelam petunt a virtutibus has in ambubtiarum , mimarum, et circulatricum loco ducunt. Ne longe abeam, Epicurus ipse totidem fere verbis haec : Si ea quiae funt luxuriosis e cienti Lol istum, liberurent eos Deorum et mortis et doloris metu, docerentque, qui essent ne cupiditatum, nihil haberem quod reprehenderem, cum undique complerentur oluptutibus a. de in . . In stupris, in incestis, ac nefariis libidinibus volutentur nihil habet Epicurus quod reprehendat, modo tempori desistant, antequam eo Occupet molestia, et imposterum provideant, ne poenitere subeat, et ut metuSDei ac legum absit. Quo quid dici potest nefarium magis ac detestandum PIU. Hinc in Epicuri Schola nihil plausibile, nihil magnificum, abiecta
omnia et sordida, omnia foetent haram omnia redolent et hircum. Unde Tullius improperat Torquatori uod patrocinium, aut ussessis causa est oluptatis P quae nec testes ullos e claris Liris, nec suctores poterit Odhibere. Ut enim nos extannialium monumentis testes excitiamus eos, quorum omnis ita consumpta est in laboribus gloriosis, qui Volusistis nomen uti ire non socent; sic in nestris V putationibus historia muta est. Nunquam audini in sicuri Schola quam tamen cum Attico meo frequentare solebam . . de Fin. s. ucurgum, Solonem, Miltiadem, Themistoclim, Epaminondam nominuri, qui in ore sunt oceterorum omnium Philosophorum Pugnant Stoici cum Perisσteticis: ulteri neesnt qui us esse bonum nisi quod honestum sit, alteri plurimum tribuere honesisti, sed tumen et in corpore et extru est quctesimhons Certamen honestum et, suistio plendido, omnis est enim H irtutis dignitute contentio. At cum tuis Epicureis, o Torquate, cum V putas, multa sunt sumendo etiam de obscoenis,oluptutibus, de quibus ob si uro saepissime dicitur. a. de in a8. Ipsum Epicurum Scholae suae nonnunquam pudet; itaque aliam quandam voluptatem commentus est quae in non dolendo consummaretur hanc immiscet et confundit cum alia illa voluptate, qua sensus dulciter et jucunde
movetur, quam Omne homine voluptatem vocant, quam etiam
360쪽
Disputatione Specudes, si loqui possent appellarent voluptatem. Et ex his tam dissimilibus rebus indolentia scilicet et voluptate non modo nomen
unum, sed etiam rem unam facere conatur. Ita noctem rebus inducit, ut habeat quod propudio suo praetendat velamentum. Ex eo enim quod es Lot istem, quom omnes gentes hoc nomine Opsellant,
idetur iamplexuri sese Lehementius quisse qui testificetur, ne intelligere quidem e posse, ubi sit aut quid sit ullum bonum, si Geter
illud quod cibo out potione, et aurium delectutione, et obscoen Lo- lapistes istur a. de Fin. 3.), in raenis interdum Lerfiatur sv iis, ut hominum conscienti remotil, nihil tam turpe sit, quo Loluptatis csulta non idestur esse facturus. Deinde ubi erubuit nis enim est perm-ns sturce , confugit illuc ut negetraccedere qui uiam pos eo noluptatem nihil dolentis. At isse non dolendi status non ociatur Volusius. Non laboro, inquit, de nomine cui quod restalis tota est Reperiam uictos, et innumeriabiles potius, non iam curiosos nec tum molestos quam os estis, quibus quidquid Velim facile serj sileiam. I. de Fin. O. VII.
D. I S. m. J Cn. a. 66 8. Tn Esi I. Hoc igitur stat Epicuro, hoc toto corpore atque Onanibus unguiculis tenet, Non posse est dubium quin Voluptas sit fummum sique extremum bonorum omnium, esteque nis ere nihil aliud se nisi cum Volusistebi ere . olam suo se quo nos Loeet o fe et amissi fuapte natura I de Finib. I S. Exaggerat Voluptatis commendatione Num uoluptate sublata, nego fe intelligere omnino quid sit bonum. v. de Fin IO. Constitusmus, inquit Torquatus, liquem munis, multis, perpetuis fruentem et ianimo et corpore Voluptatibus, nullo dolore nec impediente nec impendente quem sudem hoc statu aut si sessabiorem sui mogis expetendum os unius diceres nesse enim neces est in eo qui ita sit os Detus, et firmitatem ianimi nec mortem nec dolorem timentis quo mors sensu si est dolor in longinquitate leseis, in ruresistebrenis si fotest ut ejus magnitudinem celeritas, diuturnitiatem sue-νstio consoletur). Ad es cum secedit ut neque is inum Numen horreat