장음표시 사용
131쪽
DE FINIBUS BONORUM ET MALORUM I. Id 2 uel
geometriaque Perseeto liuio pedalis fortasse tantum
citim ESSE Censet, quantus videtur, vel paulo aut maiorem aut minorem ita, quae mutat, ea corrumpit, quae isequitur, sunt tota Democriti atomi, inane, imagine8, quae des A nominant, quorum incursione non Solum
videamus, sed etiam cogitemus infinitio ipsa, quam O Γειρίαν Vocant, tota ab illo est, tum innumerabiles mundi, qui et oriantur et intereunt cotidie quae et8imili nullo modo probantur, tamen Democritum, nudatum a ceteris, ab Oe, qui eum num Secutu ESSEt, Ollem vituperatum. Iam in altera Philosophiae parte, quae aesta quaerendi ne diSSerendi, qua, λογικr dicitur,i8te vester Plane, ut mihi quidem videtur, inermi a nudus est: tollit definitiones; nihil de dividendo ac partiendo docet; non, quo modo efficiatur coneludaturque ratio, tradit; non qua via captioS SolVantur, ambigiandistinguantur, uendit iudicia rerum in sensibus ponit, quibus si semel aliquid fal8 pro vero probatum Sit, Sublatum Ase omne iudicium veri et falsi putat. Confirmat autem illud vel maxime, quod PS natura, treduit ille, sciscat et probet, id est voluptatem et dolorem: ad hae et quae sequamur et quae fugiamus res Ort Omnia quod quamquam Aristippi est a Cyrenaieisque melius liberiusque defenditur, tamen eius modi Sse iudico, ut nihil lominae videatur indigniusta ruit maior enim
quaedam O natura genuit et conformavit, ut mihi quidem videtur ae fieri potest ut errem, sed ita prorSuSeXiStimo, neque eum Torquatum, qui ho primu cognomen invenit, aut torquem illum hosti detraxisse, ut aliquam ex eo perciperet corpore noluptatem, aut cum
Latinis tertio consulatu conflixisse apudVeserim propter voluptatem quod vero esturi percussit Uium, privavi8Sese etiam videtur multis voluptatibus, cum ipsi naturae patrio IIae amori praetulerit ius maiestatis atque imperii.
quid T Torquatus is, qui consul cum Cn. Octavio fuit, icum illam severitatem in eo filio adhibuit, quem in adoptionem D. Silano emancipaverat, ut eum, Reedonum legati mecu8antibus, quod pecunias praetorem in Pro-Vineia cepi88 arguerent, causam apud se dicere iuberet reque CX utraque parte audita pronuntiaret, eum non
132쪽
talom videri suisse in imperio, quale situ maiore fuis-Sent, et in Conspectum uiam Venire vetuit, num quid
tibi videtur de voluptatibus suis cogitavisse sed ut omittam pericula, labores, dolorem etiam, quem optimus qui8que pro patria et pro ui SuScipit, ut non Diodo nullam captet, sed etiam praetereat omni voluptates, dolores denique quosvis su8cipere malit quam degerere ullani
officii partem, ad ea, quae hoc non minus declarant, seduci videntur leviora, veniamus quid tibi, Torquato, quid huic Triario litterae, quid hi3toriae cognitioque rerum, quid poetarum evolutio, quid tanta tot versuum memoria voltilitatis adfert nec mihi illud dixeris: haec enim ipsa mihi sunt voluptati et erant illa Torquatis. numquam ho ita defendit Epicurus neque Metrodoru aut quiS- quam eorum, qui aut aperet aliquid aut ista didicisset. et quod quaeritur saepe, cur tam multi sint Epicurei,
Sunt aliae quoque causae, sed Dinhitudinem hae maxime adlicit, quod ita putant diei ab illo, recte et honesta quae Sint ea facere ipsa per e laetitiam, id est voluptatem. homines optimi non intellegunt totam rationem everti, Si ita res Se habeat; nam si concederetur, etiam si ad eorpus nihil referatur, ista sua sponte et per e CSSe iueunda, PCr Se CSSet et virtus et cognitio rerum, quod minime ille 2 voli, expetenda haec igitur Epicuri non probo, inquam. de cetero vellem equidem aut ipse doctrinis fuisset in- Structior, est enim, quod tibi ita videri neeesse At, non Satis positus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur , aut ne determi33etralios a studiis quam quam te quidem video minime esse deterritum.' Quae cum dixissem, magis ut illum proVOCaromNUum
ut ip8 loquerer, tum Triarius leniter adridens tu qui dein inquit totum Epicurum paene e philoSophorum choro Eustulisti quid ei reliquisti nisi te, quoquo modo loqueretur, intellegere, quid diceret aliena dixit in phy- Siei8, nec ea ip8a, quae tibi probarentur; si qua in iis corrigere voluit, deteriora fecit disserendi artem nullam habuit voluptatem cum summum bonum diceret, Primum in eo ipso parum vidit, deinde hoe quoque alienum, Dum ante Aristippus et ille molius p addidisti ad extremum 2 etiam indoctum suisse. fieri,' inquam Hari, nullo
133쪽
DE FINIBUS BONORUM ET MALORUM I. 25 3o. II
pacto Potest ut toti distas, quid ion Probes eius, AEUO dissentias quid seni ni in Prolliberet Epicureum esse, Si Probarem, quae ille diceret cum praesertim illa perdiseere ludus esset quam ob rem dissentientium inter
Se relirehensione non sunt vituperandae maledieta, contumeline, tum iraeundae contentiones concorsutionesque in
disputando pertinaeos indignae philosoplita mihi videri
solent. tum Torquatus prorsus' inquit adgentior neque 'Onim disputari sine reprehensione, ne cum iraeiandia aut pertinacia recte disputari potest sed ad haec, nisi molestum est, habeo quae velim.' an me, inquam nisi te audire vellem, censes ne dicturum fuisse ' utrum igitur' inquit percurri oninem Epicuri disciplinam Placet, an de una voluptate quaeri, de qua omne certamen est ' tuo vero id quidem' inquam arbitratu.' sic saeiam igitur: inquit unam rem explicabo eamque maximam de phy3ici alius, et quidem tibi et declinationem istam atomorum et magnitudinem solis probabo et Democriti errata ab Epieuro reprehensa et correcta permulta nunc dieam de voluptate, nihil sollicet novi, ea tamen, quae te ipSum probaturum 33 confidam. certe' inquam pertinax non ero tibique, si mihi probabis ea, quae dice8, libenter adsentirer.' probabo, inquit modo ista sis aequitate, raquam ostendi8 sed uti oratione perpetua malo quam interrogare aut interrogari. ut Phices,' inquam. Tum dioere exorsus est. primum igitur' inquit sic agunt, ut ipsi avetori huius disciplinae placet constituam, quid et quale sit id, de quo quaerimus, non quo ignorare vos arbitrer, sed ut ratione et via prooedat oratio quaerimus igitur, quid sit extremum et ultimum bonorum, quod omnium philosophorum sententia tale debet esse, ut ad id omnia referri oporteat, ipsum autem VSquum. hoc Episturus in voluptate ponit, quod summum bonum ESSE Olf, Summumque malum dolorem idque instituit
doeere sie: omne animal, simul atque natum sit, Volupta- dotem adpetore eaque gaudere ut summo bono, dolorem aspernari ut summum malum et, quantum OSSit, is erepellere, idque astere nondum depravatum, ipsa naturnineorrupte atque integro iudicante itaque negat OPUS OSSe ratione neque disputatione, quam ob rem voluptab
134쪽
s M. TULLII CICERONIS expetenda, iugiendia dolor sit 8entiri haec putat , ut
ealere ignem, niVem 38 albam, mel duleo, quorum nihil oportere exquisitis rationibu confirmare, tantum Sse satis admonere interesse enim inter argumentum conclusionemque rationi et inter mediocrem animadversionem atque admonitionem altera Oculta quaedam et quasi involuta aperiri, altera prompta et aperta indicari etenim
quoniam detractis de homine sensibus reliqui nihil est,
necesse est, quid aut ad naturam aut contra is, a natura
ipsa iudicari ea quid percipit aut quid iudicat, quo aut petat aut fugiat aliquid, praeter voluptatem et dolorem
di sunt autem quidam e nostris, qui hae subtilius velint tradere et negent satis esse, quid bonum sit aut quid malum, sensu iudicari, Sed animo etiam a ratione intellegi po88e, et voluptatem ip8am per Se SSe Expetendam et dolorem ipsum per se Age fugiendum; itaque aiunt hane quasi naturalem usque insitam in animis nostris
ine8Se notionem, ut alterum esSe adpetendum, horum aspernandum sentiamus alii autem, quibus ego adsentior, eum a philosophi conpluribus permulta dicantur, Cur nec Voluptas in bonis sit numeranda ne in malis dolor, non existimant oportere nimium DO CRUSae Onfidere, sed et argumentandum et accurato di83erendum
et rationibus conquisitis de voluptate et dolore disputan- dum putant sed ut perspiciatis, unde ninis iste natus
error sit voluptatem accusantium doloremque laudantium, totam rem aperiam eaque ipsa, quae ab illo inventore veritatis et quasi architecto beatae vitae disita unt, Explieabo nemo enim ipsam voluptatem, quia voluptas Sit, aSpernatur aut odit aut fugit, Sed quia congequuntur magni dolore eos, qui ratione voluptatem equi ne3ciunt; neque Porro quisquam est qui dolorem ip3um, quia dolor Sit, amet, eonseetetur, adipise Velit, sed quia non numquam eius modi tempora incidunt, ut labore et dolore magnam aliquam quaerat voluptatem ut enim ad minima Veniam, quis nostrum exercitationem ullam corporis Su3cipit laboriosam, nisi ut aliquid ex ea commodi con- Sequatur quis autem vel eum iure reprehenderit, qui in ea voluptate velit esse, quam nihil molestiae ConSequatur,
vel illum, qui dolorem eum sugiat, quo volupta nulla
135쪽
pariatur a vero eos et aestusnnius et iusto odio dip(nis sasinios dueimus, qui blanditiis praesentium voluptatum deleniti atque corrupti, quos dolores C qua mole8tias exeopturi sint, obeaeeati stupiditate non provident, similique sunt in culpa, qui officia deserunt mollitia animi, id est laborum et dolorum fuga et inrum qui dona rerum facilis est et expedita di tinetio nam libero tendiorO, cum soluta nobis est eligendi optio, cumque nihil instodit, quo minus id, quod maxime placent, assere PoSSimu8, omnis voluptas adSumenda est, omnis dolor depellendus. temporibus autem quibusdam et aut officiis obitis ut
rerum necessitatibus SAOP eveniet, ut et voluptates repudiandae sint et molestiae non recusandae itaque earum rerum hi tenetur a sapiente deleetus, ut aut reiciendis voluptatibus maiores alias Consequatur aut perferendis doloribus asperiores repellat hane ego eum teneam Pn Bitentiam, quid Atreur Verear ne ad eam non OSSim ne- commodare Torquato noStros quos tu paulo ante uni memoritor, tum etiam erga nos amisi et benevole collegisti ne me tamen laudandis maioribus meis corrupistine Segniorem ad respondendum reddidisti quorum faeta quem ad modum, quae So, interpretaris Sicine eos cenSes
aut in armatum hostem impetum fecisse aut in liberos atque in Sanguinem suum tam crudelis fuisse, nihil ut de utilitatibus, nihil ut de commodis suis cogitarent a id ne serae quidem faciunt, ut ita ruunt itaque turbent, ut,
earum motu et impetus quo pertineant, non intellegamus tu tam egregios Viro censes tanta res geSSiSSE
sine enu8a quae fuerit causa, mox videro interea hoe 35 tenebo, si ob aliquam causam ista, quae sine dubio praeclara sunt, sesterint, virtutem iis per se ipsam au Samnon fuisse torquem detraxit hosti et quidem se texit, ne interiret ut magnum perieulum adiit in oculis quidem exercitus quid ex eo est consecutus laudem et Caritatem, quae sunt vitae sine metu degendae praesidia firmissima filium morte multavit Si sine causa, nossem me ab eo ortum, iam inportuno tamque crudeli Sin, ut dolore suo sanetret militaris imperii disciplinam exercitumque in gravissimo bello animadversionis motu contine
rete saluti prospexit civium, qua intellegebat contineri
136쪽
36 Suam atque haec ratio late patet in quo enim maxime consueVit laetare vestra Se oratio, tua PraeSertim, qui studiose antiqua persequeris, claris et fortibus viris commemorandis eorumque factis non Emolumento aliquo, sed ipsius honestatis decore laudandis, id totum evertitur eo delectu rerum, quem modo dixi, Constituto, ut aut voluptates omittantur maiorum Voluptatum adipissiendarum causa aut dolores suscipiantur maiorum dolorum essui giendorum gratia sed de clarorum hominum factis inlustribus et gloriosis satis o loco dictum est; erit enim iam de omnium virtutum cursu ad voluptatem Proprius disserendi loeus. Nune autem explicabo, voluptas ipsa quae quali8que sit, ut tollatur error omnis inperitorum, intellegaturque Ca, quae Voluptaria, delicata, mollis habeatur disciplina,
quam graVi8, quam continenS, quam SEVera Sit non enim hanc solam sequimur, quae Suavitate aliqua naturam ipsam movet et cum iucunditate quadam percipitur sensibus, ei maximam voluptatem illam habemus, quae percipitur omni dolore detrasito nam quoniam, Cum privamur dolore, liberatione et vacuitate omni molestiae gaudemuS, Omne autom id, quo gaudemuS, Volupta CSt, ut omne, quo offendimur, dolor, doloris omnis privatio
reote nominata St Voluptas ut enim, cum cibo et Potione fames sitisque depulsa est, ipsa detractio molestiae consecutionem adfert voluptatis, si in omni re doloris 38 amotio Successionem efficit voluptatis itaque non placuit Epicuro medium esse quiddam inter dolorem et voluptatem illi id enim ipsum, quod quibusdam medium Videretur, Omni dolore carere, non modo Voluptatem ESSE, Verum
etiam summam voluptatem quisquis enim Sentit, quem ad modum sit adfectus, eum necesse est aut in Voluptate e83 aut in dolore omnis autem privatione dolori putat Epicurus terminari summam voluptatem, Ut postea Variari voluptas distinguique possit, augeri amplificariqued non poSSit at etiam Athenis, ut a patre audiebam, faecie et urbane Stoicos inridente, statua est in Ceramico Chrysippi edentis porrecta manu, quae manus Significet illum in hac esse rogatiuncula delectatum: num quiduum manu tua Sic adfecta, quom ad modum adsecta nunc
137쪽
DE FINIBUS BONORUM ET MALORUM I. Is d2 si
ost, desiderat isthi sane at si voluptas esset bonum, desideraret Vita erodo non est igitur voluptas bonum.'hoe ne statuam quidem dieturam pater aiebat, si loqui Po3Set conelusum est enim contra Cyrenaicos satis acute, nihil ad Epicurum nam si ea sola voluptas CSSEt, qUae quasi titillaret sensus, ut ita dicam, Ct ad eo cum Uavitate diluore et inlaberetur, ne manu ESSE Ontonsa Posset ne uua pars aeuitate doloris sine iucundo motu voluptatis: Sin autem summa voluptas est, ut Epicuro
placet, nihil dolore, primum tibi recte, Chrysippe, Oncessum At nihil deSiderare manum, cum ita esset ad Qta, Seeundum non reote, si Voluptas esset bonum,
fuisse desideraturam; idcirco enim non deSideraret, quia, quod dolore caret, id in voluptate est. Extremum i nutem esse bonorum voluptatem ex hoe facillime perspici
Potest: onstituamus aliquem magni8, multis, perpetuiSi ruontem et animo et Corpore voluptatibus, nullo dolore ne inpediente ne inpendente, quem tandem ho statu praestabiliorem aut magis expetendum possimus dicere ineSSe enim noeesse est in eo, qui ita sit adfectus, et firmitatem animi nee mortem nec dolorem timentis, quod mor Sensu earent, dolor in longinquitate levis, in gravitate brevis soleat esse, ut eius magnitudinem CeleritaS, diuturnitatem adlevatio donsoletur ad ea cum aecedit, diu neque divinum numen horreat nee praeteritas Voluptates effluere patiatur earumque adsidua recordatione laetetur, quid est quodque possit, quod melius sit, necedere statue eontra aliquem confectum tantis animi corporisque doloribus, quanti in hominem maximi cadere POSSunt, nulla Spe proposita fore levius aliquando, nulla Praeterea neque PraeSenti ne exspeetata voluptate, quid
eo miserius diei aut fingi potest quod si vita doloribus
reserta maxime fugienda est, Summum profecto malum est vivere eum dolore cui Sententiae consentanoum St, ultimum esSe bonorum cum voluptate vivere. DE Enim habet noStra mens quiequam, ubi consistat tamquam in EXtromo, omneSque et metus et aegritudines ad dolorem referuntur, ne Praeterea est res ulla, quae Sua natura
aut sollieitare posSit aut angere praeterea et adpetendi 2 et refugiendi et omnino rerum gerendarum initia profi
138쪽
ciscuniri aut a voluptate aut a dolore quod cum ii sit, PerSpicuum est omnis recta re atque laudabilis eo referri, ut Cum voluptate vivatur quoniam autem id est vel summum vel ultimum vel extremum bonorum quod Graeci τελο nominant , quod ipsum nullum ad aliam rem, ni id nutem res referuntur omnes, fatendum id QS summum es8 bonum iucunde vivere id qui in una virtute ponunt et splendore nomini capti, quid natura poStulet, non intellegunt, Orrore maximo, si Epicurum audire voluerint, liberabuntur istae enim vestrae eximiae puleiiraeque virtutes nisi voluptatem efficerent, quis ensant laudabilis aut expetendas arbitraretur ut enim medicorum scientiam non ipsius artis, sed bonae valetudinis CRUS ProbamVS, et gubernatoris ars, qui bene navigandi rationem habet, utilitate, non arte laudatur, Si sapientia, quae r Vivendi putanda est, non expeteretur, si nihil
effieeret nune expetitur, quod est tamquam urtis X Con ad quirendae et comparandae voluptatis quam Utem Ogo
dicam voluptatem, iam videtis, ne invidia verbi labefactetur oratio mea. nam eum ignoratione rerum bonarum et malarum maxime hominum vita vexetur, ob eumque errorem et voluptatibus maximis Saepe Priventur et durissimis animi doloribus torqueantur, sapientia est adhibenda, quae et terroribus cupiditatibusque detractis et
omnium falsarum opinionum temeritate derepta certissimam e nobis ducem praebent, voluptatem. Sapientia cnim S una, quae maestitiam pellat ex nimi8, quae DOS Exhorrescere metu non sinat qua Praeceptriste in tranquillitate vivi potest omnium cupiditatum ardore re-5tincto cupiditates enim sunt insatiabile8, quae non modo singulos homines, sed universas familias evertunt, ei totam etiam labefaetant Saepe rem publieam. OCCUPiditatibus odia, discidia, discordiae, seditiones, bella na-SCuntur, si eae e foris Solum laetant, ne tantum in
alios Enee impetu incurrunt, sed intus etiam in animi8 inclusae inter se dissident atque discordant, ex quo vitam
amarissimum necesse est effiei, ut Sapiens Solum umPU-tata circumcisaque inanitate omni et errore natura fini-bUS contentus, sine aegritudine possit et sine motu vivere. a quae Est enim aut utilior aut ad bono vivendum aptior
139쪽
DE FINIBUS BONORUM ET MALORUM I dZ c8 POpartitio sitiam illa, qua est iasus Epicurus qui unum
genu POSuit earum Culliditatum, quae CSsent et naturales et nece8Sariae, ulterum, quae naturale QSSent nec tamen neceSSariae, tertium, quae nec naturale ne nECESSariae quartam En ratio St, ut nece3Sariae ne opera multa Ce impensa Oxpleantur; ne naturales quidem
multa desiderant, Iiropterea quod ip8a natura divitias, quibus contenta it, et parabilis et terminatas habet; inanium autem cupiditatum nee modus ullus ne sinis inveniri potCSt. Quod si vitam omnem perturbari videmia errore et hinSeientia, Sapientiamque esse solam, quae nos a libidinum impetu et a formidinum terrore vindicet et ipsius fortunae modice erre doceat iniurias et omni monstret vias, quae ad quietem et tranquillitatem ferant, quid est cur dubitemus dicere, et sapientiam propter Voluptates expetendam et insipientiam propter molestias
esse fugiendam Eademque ratione ne tempernia ditiam quidem siropter se expetendam SA dicemUS, Od quia Paeem animi adferat et eo quaSi oncordia quadamplaeet ne leniat temperantia est enim, quae in rebit aut expetendis aut fugiendis ut rationem Sequamur monet; nee enim satis est iudieare, quid faetendum non faeiendumve sit, sed stare etiam oportet in eo, quod est iudientiam. Plerique autem, quod tenere atque servare id,
quod ipsi Statuerunt, non possunt, victi et debilitati obieeta specie voluptatis tradunt se libidinibus constringendo nee quid eventurum sit, provident, Obbamque au-Sam Propter Voluptatem et parvam et non neoESSariam et quae vel aliter pararetur et qua etiam Carere POSSEnt
sine dolore tum in morbos gravis, tum in damna, tum in dedesiora ineurrunt, saepe etiam legum iudiciorumque Poeni obligantur qui autem ita frui volunt voluptati 8bus, ut nulli propter eas consequantur dolore8, et qui Suum iudieium retinent, ne voluptate victi saetant id, quod sentiant non esse faciendum, ii voluptatem maximam adipiscuntur praetermittenda voluptate idem etiam dolorem Saepe perpetiuntur, ne, si id non saeiant, incidant in maiorem ex quo intellegitur ne intemperantium Propter e 38 fugiendam temperantiam tu CXPEtendam,
140쪽
non quia voluptate fugiat, sed quia maiore Consequa- ab tur. Eadem fortitudinis ratio reperietur Ianni neque laborum perfunctio neque perpe8Si dolorum per Se ipsa adlieit, nee patientia ne adsiduitas nec vigiliae nec ipsa, quae laudatur, industria, ne sortitudo quidem, ei ista
Sequimur, ut Sine ura metuque iVamia animumque et corpus, quantum efficere OSSimu8, molestia liberemus. ut enim mortis metu omni quietae vitae fatus Perturbatur et ut succumbere doloribus eosque humili animo inbecilloque ferre miserum est, ob eamque debilitatem animi multi parentes, multi amicos, non nulli patriam, plerique autem se ip8ο penitus perdiderunt, Si robustus
animus et excelsus omni est liber Cura et anctore, Cum et mortem contemnit, qua qui adfecti sunt, in eadem cauSa Sunt qua ante quam nati, et ad dolore ita paratus est, ut meminerit maximos morte finiri, parvo multa habere intervalla requietis, mediocrium nos e83 dominOS, ut, i tolerabile sint, feramus, si minus, animo aequo
vita, Cum ea non plaeeat, tamquam e theatro CXenmUS:
quibus rebus intellegitur ne timiditatem ignaviamque vituperari ne fortitudinem patientiamque laudari suo Domino, sed illas reici, quia dolorem pariant, has optari, is ilia voluptatem. Iustitia re8tat, ut de omni virtute sit dictum; sed similia fere dici possunt ut enim MPientiam, temperantiam, sortitudinem copulatas esse do- Cui eum voluptate, ut ab ea nullo modo ne divelli nec distrahi possint, si de iustitia iudieandum Si quae non
modo numquam nocet euiquam, sed ontra Semper aliquido Uert, cum sua vi atque natura, quod tranquillet animos, tum Spe, nihil earum rerum defuturum, Ua8 natura non depravata desideret et quem ad modum temeritas et libido et ignavia emper animum exstruetantc semper sollicitant turbulentaeque sunt, sic inprobitus 8 cuius in mente consedit, hoe ipso, quod adest, turbulenta est; si vero molita quidpiam est, quamvi Oeeulie eerit, numquam tamen id confidet fore semper oeultum. Plerumque inproborum facta primo suspitio insequitur, dein sermo atque fama, tum necusator, tum indEX; si muli etiam, ut te consule, ipsi se indieaverunt quod