장음표시 사용
301쪽
TUSCULANARUM DISPUTATIONUM I. 6 22 Ubi
illo priuiens iis Consul Corculum et Petregie cordatus tonio catus Aelius Sextus. Empedoeles nimiini esse censet Cordi suffusum sangui isnem; liis Pars quaedam cerebri visa est nitinii Prinstipatum tenere aliis ne eo ipsum laesit ne cerebri quandam Partem esse nninunia, sed alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et oeum animum nutem aliinnimam, ut fore nostri meelarat nomen; nam et agerennimam et os lure diei mus et animosos et bene animatos et ex animi sententia ; ipse autem animus ab anima dictus est Zenoni Stoico nimiis ignis videtur sed Iolineo quidem, quae diXi cor, cerebrum, animam, ignomvolgo reliqua fere Singuli, ut multo ante Veteres, Proxime nutem Aristoxenus, musteus idemque philosophus, ipsius corporis intentionem quandam, vehit in cantu et fidibus quae harmonia dicitur; si ex corporis totius natura et figura varios motus cieri tamquam in cantu sonos lite oab artis toto suo non recessit et tamen dixit aliquid, quod ipsum quale esSet erat multo ante et dictum et explana tini a Philone Xenostrates animi figuram et quasi corpus negavit e8Se, Verum numerum dixit esse, cuius vi8, ut iam ante Pythagorae ViSum erat, in natura maXUmnesset eius doctor Phut triplicem finxit animum, cuius prinstipatum, id est rationem, in Capite sicut in are posuit et duas partis ei parere volitit, iram et cupiditatem, quas sui loeis, iram in peetore, cupiditatem Subter praeeordia locavit. Dionearchus autem in e Sermone, quom vi
Corinthi habitum tribus libris exponit, doetorum hominum disputantium primo libro mulios loquentis facit; duobus 'herecraten quendam Phthiotam Senem, quEmnit a Deueatione ortum, disserentem inducit, nihil esse
omnino animum e hoe esse nomen totum inane frustraque animalia et animantis appellari, neque in homine inesse aninium Vel animam ne in bestia, Vimque omnOm Cana, qua Vel agamu quid vel sentiamus, in omnibus Corporibus vivis aequabiliter es8 fusam nec separabilem Corpore ESSE, quippe quae nulla Sit ne sit quiequam nisi corpus unum et implex, ita figuratum, ut temperatione naturae vi rea et Sentiat Aristoteles lon se omni 22
302쪽
buc Platonem Semper excipi se PraeStans et ingenio et diligentia, cum quattuor nota illa genera principiorum
esset conplexuS, E quibu Omnia Orerentur, quintam quandam naturam EnSE ESSE, e qua Sit mens cogitare enim et
providere, et diSeere et docere, et invenire aliquid et meminis8e, et tam multa alia, amare odiSSe cupere timere, angi laetari, lineo et similia eorum in horum quattuor generum inesse nullo putat quintum genus adhibet vacans nomino et sic ipsum animum ἐνδελεχειαν appellat novo nomineis quasi quandam continuatam motion(m et perennem. DiSi quae me forte fugiunt, hae sunt fere de animo Sententiae Democritum enim, magnum illum quidem virum, sed levibus et rotundis corpuseulis efficientem animum ConcurSu quodam dortuito, omittamus; militi est enim 2 apud istos quod non atomorum turba conficiat harum Sontentiarum quae ora Sit, deii aliqui viderit quae verisimillima, magna quaestio est utrum igitur inter has sententias diiudieare malumus an ad propo8itum redire I. Cuperem equidem utrumque, si posset, sed est difficile Confundere qua re i, ut ista non digserantur, liberari mortis metu possumus, id agamus; sin id non pote8t nisi hae quaestione animorum explicata, nune, Si Videt Ir,
hoc illud alius M. Quod malle te intellego, id puto
esSe commodius efficiet enim ratio ut, quaesiumque Vera Sit earum Sententiarum, qua expoSui, mor aut malum ei non sit aut sit bonum potius nam si cor aut anguis aut cerebrum est animus, certe, quoniam SVEOrPuS, interibit eum reliquo corpore; si anima est, fortasse disSipabitur; i ignis, exstinguetur; si est AriStoxeni harmonia, dissolvetur quid de Dicaearcho dicam, qui nihil omnino animum dieat esse his sententiis omnibus nihil post
mortem pertinere ad quemquam potest pariter enim Cum vita enSu amittitur; non sentientis autem nihil est ullam in partem quod intersit reliquorum sententiae pomadferunt, si te hoe forte deleotat, OSSe animos, Cum Corporibus excesserint, in caelum quasi in domicilium Suum PerVenire. I. Me vero delectat, idque primum ita ESSE Velim, deinde, etiam si non sit, mihi persuaderitamen velim M. Quid tibi ergo opera nostra opu8 Stynum eloquentia Platonem superare fossumus exolve
303쪽
TUSCULANARUM DISPUTATIONUM I. 22 28 UAI
diligenter otiis Puni libriani, qui est de aninio amplius quod desideres nillil erit. l. Festi in herculo et quidem saepius; sed Pseio quo modo, dum lego, dSOntior, Cum posui librum ci meeum ipso de inmortalitate animoruincoepi Cogitare, adsensio omnis illa elabitur. II. luid bhoe dasne aut manere animos post mortem aut mori Eipsa interire A. Do vero M. Quid si maneant I.
Lentos esse concedo M. Sin intercant I. Non esse mi Eros, quoniam ne sint quidem; nam istuc coacti a te Paulo ante conoessinius M. Quo modo igitur aut cur mortem malini tibi videri dicis, quae aut beatos nos effi- Ciet animis manentibus ut non miseros Sensu carentis
I. Expone igitur, niSi molestum At primum, si potes, 12
unimo romanere Post mortem, tum, si minus id obtinebis est enim nrduum , docebis carere omni malo mortem ego enim Stu ipsum Vereor ne malum Sit, non die carere sensu, Sed carendum esse M. Aueforibus quidem ad istam sententiam, quam vis obtineri, uti liii- mi POSSumug, quod in omnibus causis et debet et solet valere plurimum, et primum quidem omni antiquitate, quae quo Propius aberat ab ortu et divina progenie, hoc melius ea fortas8e, quae erant Vera, Cernebsit. Itaque unum illud erat insitum priscis illis, quos ienseos appellii Ennius, 3Se in morte SenSum neque X-ee83 vitae te deleri hominem, ut funditus interiret idque cum multis alii rebus, tum e pontificio iure et e caerimoniis sepulchrorum intellegi licet, quas maxumi8 ingeniis praediti nec tanta cura coluissent nee violatas tam inexpiabili religione sanxissent, nisi haereret in eorum mentibus mortem non interitum esse omnia tollentem atque delentem, sed quandam quasi migrationem Commutationemque vitae, quae in claris viris et seminis dux in enotum soleret esse, in ceteris humi retineretur et Permaneret inmon. lio et noStrorum opinione 28
Romulus in caelo eum dis agit ae 'um, ut fama adsentiens dixit Ennius, et apud Graeeos indeque perlapsus ad nos et usque ad Oceanum Hereules tantus et uni Praesens habetur deus itine Liber Semelii natu cademque famae celebritate Tyndaridae fratres, qui non modo adiutore in proclii vietoriae populi Ro-
304쪽
mani, sed etiam nuntii fui88 perhibentur quid Ino Cadini filia nonne Λευκοθέα nominata a Graecis Matuta habetur a nostris quid totum prolue caelum, ne pluriSi perSequar, nonne humano genere conpletum Sty i vero serutari vetera et ecit ea, quae Scriptore Graeciae prodiderunt, eruere coner, ipsi illi maiorum gentium di qui habentur hinc pros et in caelum reperientur quaere quorum demonstrentur sepulchra in Graecia reminiScere, quoniam es initiatus, quae tradantur mysteriis tum denique quam hoc late pateat intellege8. sed qui nondum ea, quae multis post annis tractari coepta sunt, physica didicissent, tantum ibi perSuaSerant, quantum natura admonente eo noVerant, ratione et OnuSa rerum non tenebant, visis quibuSdam saepe movebantur ii3que maxime noeturnis, ut viderentur ei, qui Vita exceSSerant, ViVere. 3 ut porro firmissimum hoc adferri videtur, cur deos esse credamias, quod nulla gen tam fera, nemo omnium iamsi inmanis, cuius menteni non inbuerit deorum opinio:
multi de dis prava sentiunt, id enim vitioso more effici
Solet , omnes tamen ESS Vim et naturam divinam arbitrantur, ne vero id conlocutio hominum aut consessus effecit, non institutis opinio est confirmata, non legibu3; omni autem in re consensio omnium gentium lex naturae putanda At qui est igitur qui suorum mortem primum non eo lugeat, quod eos orbatos vitae commodi arbitretur tolle hane opinionem, uetum SustuloriS. Omo Onim maeret suo ineommodo dolent fortasse et anguntur Sed illa lugubris lamentatio fletusque maerens EX EO CSt, quod eum, quem dilexmauS, vitae commodis privatum arbitramur idque sentire atque hoe ita Sentimus natura duee, nulla ratione nullaque doctrina.is Maxumum vero argumentum est naturam PSam de inmortalitato animorum faeitum iudicare, quod omnibu8
Curae Sunt et maxumae quidem, quae PoSt mortem sutura sint. Serit arbores, quae alteri neelo prosint,
ut ait Slcttitis in Synephebis, quid spectans nisi etiam
POStera aestula ad se pertinere largo arbores seret diligen agristolia, quarum aspieios bastam ipse numquam. Vir magnu leges, inStituta, rem publicam non Seret quid
305쪽
TUSCULANARUM DISPUTATIONUM I. 2s 25 UGI
Proet Petitio libCromnii, ilia id Pro Pugatio ioni in is, quid adoptiones filioriani, quid est:nnentorum diligentia, quid ipsa sepulelirorum monumenta, elogia signifieant nisi nos futura etiam cogitare quid illud num dubitas quin spe de
Cimon naturae alii de Cent ex optima quaque natura quae est molior igitur in Ionii num genore natura quam eorum, qui se natos ad homines iuvandos, tutandos, Conservandos arbitrantur abiit ad deos Ilercules numquam abisset, nisi, Cum intor liomines osset, eam sibi viam numiuisset vetera inin Sin et religione omnium ConSe Isernia quid in hac re publiea tot tantosque viro ob rem publieam interfectos cogitasse arbitramur isdemne ut finibus nomen suum quibus vita terminaretur nemo umquam Sine ingrati P inmortalitatis se pro putria offerret nil mortem licuit esse otioso Themistocli, licuit Epa saminondae, licuit, ne et vetera Et CXterna quaOram, mihi,
sed neseio quo modo inhaeret in mentibus quasi saeclorum quoddam aurairium futurorum, idque in maximis ingeniis altissimisque animi et exsistit maxime et adparet fastillime quo quidem dempto qui tam 3Set amen qui semper in hiboribus et periculis viveret loquor de priri dacis,ibus quid poetae nonne ogi mortem nobilitari volunt unde ergo illud
nSpieite, o cives, seni Enni ii nuginis formam: hi vestrum panxit maxima facta Patrum.
mereodem gloriae flagitat ab ii8, quorum patres adfecerat gloria, idemque: nemo me hierimis decore nee tineres elu
Daeis. Cur volito vivo per ora Virum.
sed quid pootas V opifices post mortem nobilitari volunt. quid enim Phidias sui similem speciem inelusit in clupeo Minervae cum inscribere non liceret quid nostri philosos,hi nonne in iis libris ipsis, quos seribunt de ontemnenda gloria, Sua nomina inseribunt quod si onnatum a ConSenSu naturae vox Si omnesque, qui ubique Sunt,
consentiunt esse aliquid quod ad eos pertineat, qui vitaeesSerint, nobis quoque idem existimandum est et si, quorum aut ingenio aut virtute animus excellit, eo arbitrantur, quia natura optima Sint, Cernere naturae vim maxume, Veri Similo St, cum Optumii quiSquo maxume
306쪽
posteritati serviat, SA aliquid, cuiu is poSt mortem sensum sit habiturus.1 Sed ut deos esse natura opinamur, quale sint rationstcognoseimuS, Si Permanere animo arbitramur consensu
nationum omnium, qua in Sede maneant qualesque sint ratione discendum est cuius ignoratio finxit inferos ensque formidine8, qua tu contemnere non Sine cauS Videbare in terram enim cadentibus corporibus iisque humo tectis, e quo dictum Si humari, sub terra censebant reliquam vitam agi mortuorum; quam eorum opinionem si magni errore ConSecuti Sunt, quo nuxerunt PoCtne frequens enim OnSeSSu theatri, in quo Sunt mulierculae et Puori, OVetur audien tam grande carmen: adsum atque advenio Acherunt vix via alta atque ardua per Speluneu Saxi Structa aSperis, PendentibuS, maxumis, ubi rigida constat crassa caligo inferum.
tantumque abiit error, qui mihi quidem iam sublatus
VidCtur, ut Corpora cremata cum seirent, tamen ea fieri
apud inferos fingerent, quae sine corporibus nos fieri posSunt ne intellegi animos enim per se ipsos viventiS non poterant mente conpleoti, formam aliquam figuramque quaerebant. inde Homeri tota νεκυία inde Oa, qui Cmeu amissu APpiu νεκυο/χαντεῖα faciebat, inde in vicinia nostra Averni lacus,
unde animae EXOitantur obscura umbra aperto ex Stio aliae Acheruntis, falso Sanguine, mortuorum imaginES.
has tamen imagines loqui volunt, quod fieri nec sine
lingua nee in palato ne sine faustium, laterum, Pulmonum vi et figura potest; nihil enim animo Videre pote-38 rant, ad Eulos omnia referebant magni autem est ingenii evocare mentem a sen3ibus et stogitationem ab ConSuetudine abducere itaque credo equidem etiam alios
tot saeculis, sed, quod litteris exstet Pherecydes Syrius primus dixit animos Ese hominum sempiternos, antiquuSSane fuit enim meo regnante gentili hane opinionem di3eipuliis eius Pythagoras maxime confirmavit, qui cum Superbo regnante in Italiam venisset, tenuit magnalia illam Graeciam uni honore disciplina, tum etiam num et Oritate, multaque aestulta postea si viguit Pythagoreoli rum nomen, ut nulli alii docti viderentur. scd redeo d
307쪽
TUSCULANARUM , ISPUTATIONUM I. 6 di Usi
nnii suos rationei ii illi Senion lino uno non foro roddebant, nisi quid Orn nunioris aut discriptioni lius exsilicandum Platonein ferunt, ut Pythagoroos cognoSeeret, in 'Italiani venisse et didistisse Pythagorea nania, Primumque de niniorum aeternitate non solum sensis3 idem quod Pythagoram, sed rationem etiam attulisse quam, nisi quid distis, praetermittamus et hane totam spem inmortalitatis relin suamus. I. An tu, cum me in summam Oxssistetationem adduxeris, deseri8 errare me hercule malo cum Platone, quem tu quanti aetas ei et quem Ox tuo ore admiror, quam Cum istis vera sentire M. Maeto eo virtute ego enim ipse eum eodem isto non invitia erra . verint num igitur dubitamus istia Pleraque, quamquam hoc quidem minime perSuadent enim mathematisti , terram in medio mundo sitam ad universi caeli eonplexum quasi uneti instar obtinere, quod iντρον illi voeant eam porro naturam esse quattUO Omningignentium corporum, ut, quasi partita habeant inter sene divisa momenta, terrena et umida Suopte nutu et suos,ondere ad paris angulos in terram et in mare ferantur, reliquae duae Parte8, una ignen altera animalis, ut illae superiores in medium locum mundi gravitate ferantur et pondere, si hae rui Sum restiis lineis in caelestem locum subvolent, Sive ipsa natura superiora adpetente sive quod a gravioribus leviora natura repellantur quae iam con
eesserint sive illi sint animales, id est spirabiles, sive ignei, sublime ferri. si vero aut numerus quidam PS dianimus, quod subtiliter magis quam dilucide dicitur, aut
quinta illa non nominata magis quam non intellecta natura, multo etiam integriora a Puriora Sunt, ut a terra longissime se ecferant horum igitur aliquid animus, ne tam vegeta mens aut in orde cerebrove aut in Empedoeteo sanguine demersa iaceat. Dicaearsilium Vero Cum I Aristoxeno aequali et stolidiseipulo suo, dositos sine hominCS, omittamia S, quorum alter ne condoluisse quidem umquam videtur, qui animum se habere non Sentiat, alterita delectatur suis eantibus, ut eos etiam ad hae transferre Conetur harmoniam autem ex intervallis sonorum NOSSE POSSUIDUS, quorum varia conpositio etiam harmonias
308쪽
efficit pluris, membrorum vero itus et figura corporis vastans animo qUam possit harmoniam efficere non video.sed hi quidem, quamvis eruditus sit, istut est hae magistro concedat Aristoteli, canere ipse doceat bene enim illo Graecorum proverbio praeeipitur:
quam qui8que norit artem, in hae se exercent.. illam vero funditus eiciamus individuorum corporum levium et rotundorum concursionem fortuitam, quam tamen Democritus concalefactam et spirabilem, id est animalem, ESSE Volt is autem animus, qui, si est horum quattuor generum, ex quibu omnia onstare distuntur, ex inflammata anima constat, ut potissimum videri video Panaetio, Superiora capessat necesse est; nihil enim habent haec duo genera proni et supera semper et Int. ita, sive dissipantur, procul a terris id evenit, sive e manent et conservant habitum suum, hoe etiam magis noeesse est ferantur ad caelum et ab iis perrumpatur et dividatur crassus hi et concretus aser, qui St terrae PrOximus calidior est enim vel potius ardentior animus quam est hie aer, quem modo dixi Crassum atque concretum quod ex eo Seiri pote8t, quia Orpora OStra, terreno prinoipiorum genere conlaeta, ardore animi con- 1 calescunt accedit ut eo facilius animus evadat ex hoenore, quem Saepe iam appello, cumque perrumpat, quod nihil est animo velocius nulla est celeritas quae poSSit eum animi celeritate contendere qui si perenne incorruptus Suique similis, neeesse est ita feratur, ut penetret et dividat omne caelum hoc, in quo nubes, imbres Ventique coguntur, quod et umidum et caliginosum est propter exhalationes terrae; quam regionem eum superaVit animia naturamque sui similem contigit et adgnovit, iunctis ex anima tenui et ex ardore solis temperato ignibus insistit et finem altius se ecferendi facit cum enim uisimilem et levitatem et calorem adeptus St, tamquam paribu examinatus ponderibus nullam in artem movetur, eaque ei demum naturalis est edes, cum ad Sui Simile penetravit, in quo nulla re egens aletur et Ust Cum tabitur isdem rebus, quibus astra sustentantur et aluntur.
cumque corporis facibus inflammari soleamus nil omni' fere eupiditates eoque magis instendi, quod iis aemulemur,
309쪽
TUSCULANARUM DISPUTATIONUM I. 2 6 Ussilii Le: liaboniat, quaeratos liabere eupiamus, Pro et beati Crinnis, Quia Corporibus Elietis et culi id itatuni et uenm- lationum ei inuis expertes; quodque nunc sucimus, Cum laxat euris sumus, ut lieetur aliquid vel inuis, visere, id nudio tum faeiennis liberius totos lue nos in Contemplandis robus Porsit istiendis lue tonomUS,Vir ilit Eroti luodetrentura inest in montibus nostris insatiabilis quaedam cupiditas veri videndi et orae ipsae locorum illorum, quo
Pervenerinius, suo faeiliorem nobis Cou nitionem rerumen Plostium, o Diniorem eo enosstendi stulti dilatoni dabunt.
lineo enim Pulsthritudo etiam in terris I):itritani illam et Savitam, ut ait Theol)hrastus, l)hilosophiam cognitioniscus,iditate instensam exstitavit. liraeeipue Pro fruentur ea, sui tum tinni, eum has terras ineolentes circumfusi erant ealigine, innasin note mentis dispu)ore stultieliant. etenim si nune ali(luid adsoliui se tutant, qui ostium oronti viderunt et eas angustias, Per qua PonCtrRVitrea, quae At nominata
Ar i o, ilia in Aroivi in ore dilecti viri
aut ii qui Oeenni rota illa videriant, Eur iliam Libyamque rapax ubi dividit uiida,
quod tandem si ieetaeulum fore putamus, eum totum ieri an Pontueri istebit eiusque eum situm, formam, i reum- seri litionem, tum et habitabilis regiones et rursum omni stultu Proliter vim frigoris aut aloris vastantis nos en in dii ne nune quidem oeulis Cernimii ea, quae videmuS; DPque est eniti ullus sensus in eoi Poro, sed, ut non Physiei Solum doesent, verum etiam Die diei, qui ista aperta et linte saeta viderunt, viae quasi quaedam sunt nil eulos, ad auris, ad naris a sede animi lierforatae ita lue Saetben ut eo itatione aut aliqua vitaiorbi inspediti apertis atque integris et oeulis et nuribus ne videmus ne nudimus, ut stello intollogi possit animum et videre et nudire, non ea l)arti8, quae quasi fenestrae sint animi, quibus tameti sentire illi queat mens, nisi id agat et adsit quid Fquod eadem niente res dissimillimas eonprehendi inus, ut
quam quinque nuntiis animus stogitosceret, nisi ad eum omnia referrentur et is omnium iudex Solus esset . atque si vi
310쪽
ea prosecto tum multo puriora et dilueidiora cernentur, det eum quo natura fert liber animu PerVenerit. nam nune quidem, quamquam foramina illa, quae patent ad animum a corpore, callidisSimo artifiei natura fabristata est, tamen ferreni concretisque corporibu Sunt interSaepta quodammodo cum autem nihil erit praeter animum, nulla res obieci inpediet quo minus percipiat quale quidque St. 2 quamvis copioSe haec diceremuS, Si res postularet, quam multa, quam Varia, quanta Spectastula animus in locis . caelestibus 8Set habiturus quae quidem cogitans oleo saepe mirari non nullorum insolentiam philosophorum, qui naturae cognitionem admirantur eiusque inventori et principi gratias exsultantes agunt eumque Venerantur ut deum liberatos enim se per eum dicunt gravissimis dominis, terrore empiterno et diurno a nocturno et t.
quo terrore quo metu quae est anus tam delira quae timeat i3ta, quae vos videlicet, si physica non didicissetis, timeretis V Acherunsia templa alta Orci, pallida leti, obnubila tenebris loca. non pudet philosophum in eo gloriari, quod hae non timeat et quod salSa esse Cognoverit . quo intellegi potest quam acuti natura sint quias haec sine doctrina credituri fuerint praeelarum autem alescio quid adepti sunt, quod didicerunt se, cum tempus
morti VCniSSet toto e83 perituros quod ut ita sit ,-
nihil enim pugno , quid habet ista res aut laetabile
aut gloriosum ne tamen mihi sane quicquam Oeeurrit cur non Pythagorae sit et Platonis vera sententia ut enim rationem Plato nullam adferret vide quid homini tribuam , pSa auctoritate me frangeret tot autem rationes attulit, ut Velle ceteris, sibi eri perSua8i8S Videatur.
Sed plurimi contra nituntur animosque quaSi capite damnatos morte multans, neque aliud est quiequam cur incredibilis iis animorum videatur aeternitas, niSi quod nequeunt qualis animus sit vastans corpore intellegere et cogitatione conprehendere quasi vero intellegant qualis Sit in ip3 corpore, quae conformatio, quae magnitudo, qui locu8, aut, si iam possent in homine vivo cerni Omnia, quae nune tecta Sunt, Casurusne in conspectum Videatur animus, an tanta sit eius tenuitas, ut fugiat aciem.