장음표시 사용
161쪽
uti fiat Polliceor vero etiam praeterea , ouod in omni collatione agurumin est flexilem me Draphrbori non minus paratus aliquid discerie quam docere. Cumque in eo omni, de quo collatio institui poterit duo alteri denda venient , primum quidem, utri ni id de quo quaeritur . verum sit dein e utris miseres Hism reditu ad sali tem sit te quo utroque ex Scri
praetriari debebit: ego quidem sancte
adfirmo atque deinceo solemniter ad id me obligo, nullum me arti enivm utut eum vellanaxime solidis ar umentis probaverim Dei verbo Consentaneum esse fratribus meiSaliter de eo sentientibu . V trusuram ad credendum . nisi clare ex verba Dei probem , a quidem aeque clare ac veritatem adstruvi simul etiam
necessarium esse Isi intem, ut quicque ChriFavis id ita credat. Idem p arati erunt fratres mei facere , ut quidem mea fert sententia , haud facile controveris aut schisma aliquod inter nos exstiturum est. Illud vero etiam adjicio idque ut Nobili . hi icconsessui gravibu nunc negotii occupato atque districto . unde scilicet salvi Patris atque Ecclesitarum rem
formatarum ut Tian nrit o CP-ia det, omnem metum a mea quidem
parte qui moendere posset adimam necessi fore ut valde multa de maen a synt quae in confratribis meis non sim toleraturus et iam non sim qui alteriti fidei domine , sed Minister solum credentibus, in hoc. ut crescat in illi cor vitio , veritas. pietas . avdititia in se Chrili. Domin s sit o. Quod si vor con- fratres mei visuri non sint, quomodo me tolerare possi atri atque aliquem mihi inter locum concedere minime tamen pronterea . quantum quidem ad me attinet, schisma spero riturutriscum quod tu avertat,
nimis multa inter Christiamo gliscant schismata inque hoc potius quisque
incumbere debeat, ea uti minuantur atque aboleantur. HOC Vero a su animam meam inpatientia possidebo, meumque munus victurus tamen,
quamdiu Deo placebit vitam meam mihi proro reare idque communi Christinxismi commodo l a me deponam et illius memor C
tam CD clarationis Belgico sermone, bai clare habita uou scripta, postea Latine reddita.
162쪽
Articulos quosdam Theologicos in vulgus sarhps, a
tem in quorundam in Belgio, extra Belgium manibus versantes, quibus tum ille tum Adrianu Borreus Ecclesiastes ei densis novitatis rim, bis in Religione, erroris est haereseos susem re situr.
nulli articuli ad Religio nem Christianam pertinentes numero quidem viginti bu- decim sic enim interstincti sunt inscripto quodam mihi non ita pridem in manus tradito partim mihi, Par tim Adriano Boruo, partim utrique attributi, quibus illi, a quibus primum sunt disteminati , nos novitatis impost iurem ivi in Academiam ct Eealesavi ei densem invectae suspectos reddere , errori que .haereseos insimulare moliuntur , tum ut studiosi hominum vulgus a nobis ista nigra nota adsperus sibi caveant, ne tabe ista venenata inficiantur , tum
ut i qui in clitiam Ecclesia rerum
potiuntur, autoritatem suam tempestive interponant, ne malum ulterius
gliscat, sed potius in ipsis suis priomordijs exstinguatur, secus magnam viri j divina ex concordia politica Ecclestia litae noxam illaturum. Non est nupera adeo illa disseminatio, sed&ante biennium septendecim ex istis ipsis si articulis ad manus meas perffenerunt, ijsdem prorsus verbis concepti, quibus in hoc, quo de impraesentiarum ago , scripto sunt enuntiati Tacui autem Eissimulavi, arbitratus in ipsa herba emorituros articulos , destitutos veritate partim historicae narrationis , qua non suis autoribus adscribebantur, partim Theologici sensus , quo ipsi falsitas impingebatur. Sed res secus
accidit : Durarunt enim incrementum sumserunt quatuordecim aliorum ad priores septemdecim adjectione, omniumque latiore , quam quae antea facta erat , disseminatione. Quae res effecit, ut ijs moderata res onsione occurrendum putaverim, ne silent ij diuturnitas confessionis instar
habeatur, quod si alibi, praesertim in adspersa haeresi proclive est , in
qua quod lactatur Hierenymus neminem ult esse patientem Candore utar conscientia , quod vertim esse no
vi fatebor defendam , quo haesito, ignorantiam non disitebor, quod falsum esse animus die a negabo.& resellam. Dirigat mentem manum meam Deus veritatis in pacis
163쪽
AD xxxi ARTIC v I spacis per Spiritum suum sanctum.
Atticulus i. II. I. Flium non esse lectorum
a. Fideles posse sis salute frialiter descere. Responsio.
Hi duo articuli ita inter se connexi sunt, ut priori posito necessario m- feratur alter, e vicisti mposito hoc miseratur prior ex mente eorum, qui hosce articulos uderunt Si enitns ei non sit propria Electorum , dc persevcrantiam fide ec salus soli. Electu conveniat, sequituri siles non modo pos sedi nonnullos a Fiein salute excidere reipsa Et contra Ffideles pose strum a fide salute sua luet excidere sequitur fidem non esse propriam Electorii in L utpote quibus tribuunt isti, quod non possint non salvari Ratio consequentiae est, quia fidei ta fidelium vox , ex ista hypothesi , latius patet quam Electionia Eleclarum. Com- praehenuut itaque etiam NonnullOS non lectos, hoc est, qui asidio salutesnaliter deficiunt Non pu oraque thic dilos articulos condere , sussiciebat unum proponere .si exaggeratiosi non in re ipsa, sed in puris putis verbis consistens quaesita fuit, potuit secundus consectaris instar ex priore deduci. Patet igitur captatam esse articulorum multitudinem , Ut m pluribus errare viderentur, itos
aratu de hares Alectos isse vult vim
sedula patrum curiosita6. Sed ad lingulos ut veniam , de primo dico Nunquam me, neque publice neque privatim, dixisse, fidemnan esse Electorum propriam adscriptus itaque hic articulus non suo Utori, S admissum dictaas ae historicum. Addo, Etiamsi divissem , defensionem praesto esse, Nam, ut mittam Scripturas , ex quibu prolixior
esset istius rei disceptatio, partibus non sine verisimilitudine sententias
suas inde tuentibus , Patrum consensili mihi hic pro scuto esset ad amoliendam novita tranet, harmonia conisse anum ab Ecclesijs, quae a Papatu
secessionem fecerunt O protestantiniuResormatarumque nomine veniunt, conscriptarum,pro thorace uterer ad impactae iri hi ae jaculum avertendum. Ipsius etiam Belgica consessionis e Catechi in Heidelbergens trutinam hac quidem re non exitimescerem. Ad cansensem patrum testandum, ne is emet
veniant Augustin tu, Pro lintro auctor
libri de Ust catione gentium Aug. Mira v. 'dim est misitumque mirandum , qti ad ijs suis quibusdam Deus, quos regeneravit luC,nuaria, ibus fidem, cliena , dilectionem dedit , non dat persedera nitiam , is in Flijs alienis tanta selera dimittat , at- qtie impari ita gratia sua faciat lias suos a
Prosper. Ex regemtratu in Chri ' aiDS , quasdam relicta fide Sobi moribus et apblatare a Deo, ct impiam vitam sua aversane inire, multis, isod dolendumen, probatur exemplis. Devocatione gentium: m Maximiuiri, lib.
bbidi hium sibi Ipsum velle sic devat, a. . s.
ut etiam a persevera ruric illam mutabilitatem , qua poten nosse , non a se-
ferat. Alioquin nemo fidelium recessisset. de . Harmonia consessianam sic serviret defensioni meae. Si dogma illud, quod siles sit Electarum propria, quod mque
164쪽
liter non possint, sit dogma ad salut cin ecularium tum non potest illa confissio quae istud elagma non habet, aut is contrarium dicit, censeri consint ire eum reliquis in neoctiio Rethicnis. Vbi enim sarmonia es , neque defectum, neque contradictionem esse fas est, in rebiti ad salutem necessaris . At confessio Aulli, lana dicit, se damnare Ana baptistac qui negant semel iustificatos, iterum posse amittere Spirit sim Sanctim.
Praeterea Philippi, Melamhcni qui illum sequuntur, ultraque talisa
Liuberatiorum sentiunt fidem etiam non electis contingere, tamen pro fratribus illos aenoscere non eremur.
Confesso et uca id ipsum dogma non habet. Ex Catta est nolirii citra controversiam elici nequit Nam quod dicitur in artu ut de cit an
Credo me membrum Ecclesia perperno manserum; Item: quaest. I. Ita me conservat Deus, ut omnia saluti mea servire oporteat, intelligenda sunt desue-b qua delusSi respondet enim Christianus, Vetere talis; at nemo tali est
nisi per sdem Ergo Files praesupponitur.
Ad secundum articulum quod attinet, dico inter potentiam tactum distingui debere. Aliud est enim F- deles csse a de S salute deficere: Aliud reipsa deficere. Quod discrimen eousque se extendit , ut antiquitas de ipsis electu de saltandi affirmare verita non sit, posset os non salvati, non auferri ab ijs mutabilita tem , qua possunt nolle obedire De , quamquam certo crediderit tales minquam fore damnandos rei a In hac ipsa re nostri doctores plerique discrimen ponunt. Nam dicunt posse tales docere, si consuleretur
ipsorum natisra propensa ad lapsum D. I. I, MI NI Ita defectionem, mundi& Sathanae
tentation a vero non sui rvm, ut excidant f nalim quia Deus ectas suas stante hasnm adse reducturus. Si quis dicat fideles, utpote electos, defuere alia late finaliter non posse, quia Devi decreverit eos salvare respondeo, decretum de salvando non tollere o bilitatem damnandi, sed damnationem ipsam: Salvan enim actu: posse non salvari contraria non sunt, sed consentan Ca.
Addo igitur me inter ista duo huc usque ita discriminasse, ut addita explicatione aliquando dixerim quidem , fideles pille a s de est salare finaliter deficereri at nunquam dixisses diles a fideis salute finaliter debere,
ideoque hic articis lin adscriptiis non suo autori hin veritatem historicam peccatum est. Adjungo magnum esse discrimen inter haec duo enuntiatara F; deles
possi in a fide descere, I deles possunt
a salute descere. Hoc enim postremum rigide 3 accurate Xamina tum vix admitti potest. Nam impossibile est filii es, dum friteles ma nent a salute deficere. Vinceretur enim Dei potentia, quam Deus statuit adhibere in fidelibus salvandis: rursus impossibile est fideles, si a fide deficiant euhfideles fiant, non dimerea salutea scilicet si maneant in deles. Ideoque neque posita, neque sublata hypothesi illa enuntiatio accurate en inciari potest. Positi enim hypothesi, perseverantia infide, pn possunt descere sublata illa eadem, nona breui non descere Prius vero illud enuntiatum hypothesin nulla includ it, idemque ad illud simpliciter responderi potest, vel posse, vel non posse. Otia de causa sic corrigendus fuit iste articulus. Fideles possunt a de finaliter defuere vel potius Fideles nonnullidcfiunt
165쪽
alterum illud necessario inferri poterate, ergo etiam deficiant illi a sal te.
De veritate ist, articuli idem dico, quod de priore dictum est: sunt enim inter se reciproca, consequentia
fidem es electoram propriam, kFdeles a fide non deficere valiter. Itemsdem non esse electaram propriam , Ideles manu os a fide deficeres aliter.
Dubium esse , an fides qua Abrahamus iustifcati aeuitur, fuerit in Iesur Christum venturum Pompos probari aliter illum intellexisse pro milliones Dei,
Duo sunt hujus articidi membra vel potius duo dis initi articuli , qui nobiS
separatim singuli considera ili , ubi primum notavero hic nullam nobis asprmationem vel , negationem , 'Sila' proprie haereticum fac uint, attribui sed puram putam dubitationcm , quae inscitiae e infirmitatis conscientiam arguit, cui per placidam instructio. nem tollendae, non evagitanda . laborare debent in scientiam rerum sibi arrogant m Ad prim membrum respondeo Primo, Nilniluam hoc a me dictum
esse, imo contrarium non semel publicein privatim docuisse Memini tamen me cuidam ministro ei densi, quum claritatem is uis articuli actaret cum admiratione quod invcniren-RTI v I s. 13Ttur qui secus sentirent, dixisse , non ita facilem ipsi futuram istius probatismnem, siquidem adversarivi fori obtinugeret, O ad experientiam provocavi; quod etiamnum facio velim esse qui id ipsum tam plani aetnmentucondoceret , ut nulli amplius iusta dubitandi superesset materiam cui sane rei longe utilius impendetur labor Thealogi , quam dubitatidni infirmorum re non eo usque sibi fidentium publicandae, exagge
Secundo, idem in Iesum Christum bifariam accipi posse .vel secundum promissonem verborum c rerum typis, figuris , umbras involutam se sic propositam, vel secundum Euangelium clare manifestatum. Quod
discrimen tantum est , Ut ejus respecti dicantur Iudaei, Gal. 3. v. 23. An mi equam venisset fides, sub lege detentis vcustoditi suisse, contius in cam fidem,
qua erat revelandat 2 Cor. 3.3, 3.
clicitur: Quod ii Israelis impediri sunt
velamine os faciti imposio ne mi e-rentur in nem en quod a Poletur, ici est legi , ut patet ex toto capit , Rom. O. . . Chris dicitur Filii legi ad iustitiam on, ni credenti. Consideretur Omnis descripti obdei Abraham ab Apostolo P om si Prolixe facta , c adparebit in illa Iesu Ch iliim extionem non expres fieri, sed illa implicatione, quam explicare non cuivis facile sit. Accedet, quo fides in te um Christum meton nuc nonnullis dici videatur , pro ea quae est detJ uoc figuri Iesum Christum prafg rantibu C a lumbrantibus quamquam illis ut ictus non sitii tellectus typorum istorrina , nisi admodum obscurus , qualis tali sitam Asantilem , juxta oeconomiam istam temporum a Deo sapienter usurpatam, decere
166쪽
decere videatur . Conferatur illa serui, sub qua haeres quamdia iidans eli, ab Apostolo esse dicitur Gal. .
. I. 2. . cum ista fruitute, a qua
per Domini spititum liberari dicitur,
cum cor ad Dominum conuersum B. E. Cor. g. 6. II. IS.&dubitatio illa potui a repida conscentia iusto timori quam propendenti in ares ingenio adi cribe ad arati iudicabitur. Ad alterreni huius articis i membris mdico prim Id a me prolatum non OsD . Secundo, etiamsi dictum esset. reptaehensionem noni mereri , nisi
aPud illam , qui eo ipso&iudiciii ix, hecillitatem .imperitiam suam esset proditurus. Minus accurati tu
dici signum est id culpare ab aliquo
citcturn quod totidem verbis ab ipso Ago ob scriptum esse vinci 'Orest. Si ei Di proin tua est re iura munii Aora iam di istis verbis: Ern pater muli mimoentium . quid mirum Abra. hami os aliter intellexit Te promistones , quam divinitus prolatars inites I inperitia indicium est , quod conduo res horum arti calorum putarint haereditatem istam Didi Abraham promi Tam ad animalem hane vitam carnalia beneficias rtinet reicum mundia iste, de quo hic sermo fit, sit mundatule futurus, ad quem pertinet vocatio Gentium, per quam Abrahamus pater multarum gentium est factas. Apparet hoc ecto, quod per iustitiam fiet, culus evincit Gentes etiam esse particisita, dicatur factia esse haeres ninndi. V. 3, cap. g. ad Rom. ex cap. 3. Eph a v. i. tibi de vocatione Gentium agen S, dicit illam pertinere ad gratiam Evan-oeli , αδ mmavionem steris a siculis absconditi, ct iam per Christu in in lucem
producii , per quem Desii omnia condidit. Pertinet, inquam, illa vocatis non ad sapientiam, tia snium conm
constituit sapientiam S potentiam ad salutem credentib/ qua Ecclesiam contadidit aeternum duraturam. Vide i.
Cor. I. 22.22 23. 3 cap. 2. v. 6. T. 8.
&Eph. a. loco citato. Si dicant,
etiam id vidisse , sed existimasse
meam sententiam fuisse aliam regero non esse rude ut es fingere sibi ad aversarium stolidum.
Atticulus IV.Fictam non esse effectum Ele- cstionis , sed necessarium requis turn in eligendi a Deo previsam et Et decretum de danda fide praecedere decretum electio
Hujus etiam artieuli duo sunt membra integra. In priore tria dicuntur. Primum, fidem non esse effectum glessionis. Secundum , fidem esse necessarium requisitum in eligen is , euin salvantu. Tertium , Hoc reqvistum a Deo esse pra-misum in eligendis. Omnia ista recte intellectam explicata fateor meae sententiae esse consentanea', sed po-yremum odiosus esse propositum, quam nulla istic mentio fiat Dei, cuius beneficium lasuum fidem es set agnosco In singulis me explicO. Ad primum Electionis vox ambigua est significat enim aut Elestionem qua
Deus statuit fideles justificare, infideli-bui operariis justitiam salute rejectis, aut electionem qua statuit certas particulares perfnu, qua tales , falvare, , ut Lalvet fide donare, rejectis alijs etiam singularibus per somS, qua
167쪽
Adi xxx I. ARTIC vis. Is 'qua talia sunt individua Secun- divinabitur et, non possunt resolvi niticum postremim significarum accipitur ab ijs, qui istοs artutilos mihi impingunt Secundum pristi m go Cam accipio, juxta Rom. s. v. II. Nondum inim natis pistris; urim nihil fecissent boni et i mali , ni propositum Dei quod eli secun hm elictionem , non ex Ucri-hum sed ex vocam firmum maxeret, diei in esst et , maior serviet Imnori nrcete accipiam nec ne luc proli X ita Silaon disputabo; saltem constat, esse aliquod decretum Dei, quo statuit si deles iustificare , quod tita exclU-dit a lustitia e salute in=ueles, merito
nes sui ambitu concludit Et hoc .le crethm dico, sili fundamentum Osrι-yliavi, mi salutis e scit nudi nil de alv-re deque illo agi 2 R IDAS IO. II capp. Et Ephes, si cap. De illo Ieio decreto , quo starin si Deus eicitur singula es quasdam te dona praeci, salvare, te, ut salici, fici conare , aliis a salutein fide rc probatis,
rium dixi quamquam fassus sim tis se aliquod Dei decretum secundum quod statuit n. edia ad fidem S salutema immistrare, prolat novi tritiam myιιIam Ck misericordiam de se viri talem decere. Vnde conlequentia mani se
stillima deducitur, idem illius electionis, qua Deus statuit sic les sustificare, enecturn non esse : Adsecindunt, Isti sic explicatis concluditun fidem
esse necesari im requisit rem in Ili Ut salutis secundum elictionem Dei erunt participes seu conditionem vi copia-
Diptam e requis tam , ut praesteriar ab ij sius alutem sunt adepturi Propositionis enim istae: Hae et . un.
ia Dei ut quisquis ii edit in Filisma habebat vitam alernam quin creditus n- in Istam etiam a Scriptura usui pa' tam Credere, salvabe tu i ubi crede habet postulatura ,su 'cyn, suasionem a promisto bono. Haec a uicinus ri tacitas ei spicua est, ut illam Negare pelvei sitati sit aut LX trcinari Alcmae , Si quis dicat, esse quidem
comi Italo Atinta velum Enaeteli iam , de quam Ipse Ditis in iobis pia stet . CIquod melius st, quam eius restare nos faciat gratia sua; ille non contradicit unc cruati, sed illam confirmat,
audita CXplicatione , cuiusmodi sit conditio. Ad tertiam dico , dis inguendum esse inter conditioncm, qua requiritur, qua prastatur, e quam pre-stua videtur seu praevidetur propterea te risiim illud membrum confusius esse propositum, qua confusione Perillam distinctionem coirecta, ni inlapparebit etiam in illo membro ab surditatis. Pratis enim seu visio natura in Ordine ierum sequitur ipsam prassatione ni praestatio habct vas causas m quas est resolicino ac causaram illarum scieri lac ii Cia est necessaria, nisi fui cs leo fidei clarui angelio lit pra-iscripta Ac regi, ita Quum , ItaqUUfides a Deo prati adicitur in salvandis, non tolluntur, sed potiti ponuntur illae causae sui quarum interventu fides non essem, inter qua primariam
Fulgentio dico, illos fore salvos, seu illas esse pradestinatos S electos, quos Dein prae- vit ratia troentcntis ego id sod comitaniis auxilio credituros, subp-qurnii perseveraturos Ergo in isto me-bro nihil est prociter ipsistimam veritatem Alterum membrum est decretum de danda fide praecedere decretum t lectio-ηέ. In quo explicando eandem distinctione adhibeo, , dico, dei muni et sellionis,
168쪽
rao Es Podis Ioelection , quo Deus steles justificare& salvare statuit, praecedere decretvm de danda fidei Nam fides non est ne cessaria, imo inutii sine isto decreto pravio. Ac decretum election quo statuit haec vel illam singularem personam justificare salvare, o term est decre-ra , secundum quod statuit administrare media ad fidem necessaria, esicacia, hoc est, quod est de danda fide. Si quis dicat Deum privi velle singula
rem aliquam personam pracis salvare, quia id velit, velle eidem fidem, dare, eo quod sine fide salvari non pos sit; dico illum contradicentia Poneres nempe Deum velle citra fidei intuito aliquem praecise salvare , tamen secundum voluntatem Dei salvari illum citra fidem non posse. EX voluntate Dei nobis ne velata est, neminem siue fide Deo lacere aut salvari posse: ergo nulla alia est in Deo vo- hilaras, qua quempia citra Fidei intuitum pracis sal viri velit. Nam contradict rite maluntates in Deo poni non possunt. Si quis regerat, Deum privi velle finem,qram media adfinem salutem autem esse suem fidem esse medium ad
salutem Respondeo. Primo sata temnon esse Meni Dei; sed salutem dc fidem
esse dona Dei hoc ordine inter se ex voluntate De colligata, vis des sali item praecedat respectu datoris Dei, re ipsi Sechndo faem privi esse conditionem a Deo regis iram, ut praestetur ab co qui salvabitur, quam mediim salutis obtinen a . Nam ideo, quod Deus salutem dare non vult, nisi eredenti, incitatur homo ut credere velit, quia novit in salute suum sum mum bonum positum esse. Homosrgo per fidem tanquam meiunm conatur pervenire ad seu tem tanquam fuem, quia novit se non nisi per me
Lum illud adsistem pervenire posse; D. I. ARMINII
quam notitiam non habet, nisi ex illius voluntatis divinae declaratione,
qua fidem postulat ab ijs qui alvari
volunt, hoc est, qua statuit fidem conditionem in obiecto, id est in phaad requistam,
Articulus v. Wihil rerum contingentium ei pose necessiario fers reis spectu decreti divini. Responsio.
Sententia mea de necessitate keout ingentia est, nunquam illa simul uineidemque eventui competere, loquor autem de necessitate est contingentia uniusmodi, non quae sint diversi generis Scholae statuunt necessitatem aliam esse eonsequentis , aliam consequentia. Co sequentis est , quando est ex causia rei antecedente. Consequentia, quando est ex principio conclusionis antecedente Cum necessitate conseqitentu non potest consistere in
in unum eventum calere contingentia consequenturi quemadmodum neque una conclusto potest esse necessaria& contingens ratione consequentia.
Causa vero Cur una res nequeat
esse necessaria sit ili catilinaeus, haec est , quod Necessari in Contingens dividunt totam Ent amplitudinem. Omne enim Ens est vel Necessarium
vel Contingens faue autem dividunt totum Ens, illa non coincidunt in ullum Ens, secus non dividerent totum Ens. Disserunt etiam contingens necessarium inter eseat s tota definitiove: nam Necessarium est, quod non potest non esse vel fieri: Contingens est quod potest non esse vel fieri poni radictorie scilicet ista oppo-
169쪽
AD. xxxi ARTICULO s. X ropponuntur, quae oppositio est in Fnita ideoque dividens semper verum a falso ut haec res est homo vel non homedi: non potest ulla res sit nulesse utrumque: ulla res inquam nimus Alic alioquin Christia est homo ut
ex Maria, non homo qua ex Patre genitus ab aeterno sed isti sunt duae res dua natisra Sed dicunt, unum eundemque ementum posse diverso retecta esse necessarium C contingentem: Necessarium respectu prima causeri qua eli D, d. contingentem re pectu secundarum causarum. Respondeo primo, qua integruissent iis disterunt relectibus non
coincidere. Secundo, Necessitatem vel contingentiam e Gentia non ex una causa, sed ex onimbis simul iunctis osse aestimandam Si enim possitis decem
ansis, ex quibus res non necessaria sedeontingenter producitur , una accedat ex qua res necessario com ficiatur, tota
illa res dicitur non contingenter sed necessario exstitisse. Possitis enim illis causis omni bia non potuit res illa non produci .exsistere. Fateor quidem rem illam distincte a mente nostra cum singulis suis collatam causis, diversam habere est ectivam
relationem ad easdem sed quum nulla earum causarum sit causa toralisi Mevem vi, sed omnes simul iuncta to. talem faciant causam ex illa totali causa vel necessario vel contingenter facta esse statui, dici debet res ipsa.
Quod vero res quae relectu secundarum causarum contintenter fit, necessario
fieri dicitur relectu decreti divini, id non modo perperam sed, imperite dicitur. Nam decretum ipsum divinum, utpote ivterna Dei allio, rei catlsa immediate non est, sed quidquid
facit per potentiam facit secundum cujus modum vel nec Fario vel contingenter res fieri dicetur. Si enim Deus statuit uti adoxstentionem decreti, potentia irresistibili, seu tantum adhibere potentiae ut nihil illi resistere pollit aut eam a perficiendo impedire, sequetur rem neceserio exstituram et te impii in peetatis perseverantes necessario peribant Deus enim vi irresisti bili illos in barathrum in serni dejiciet. Si vero statuit uti vi non irres ibi si, sed cui resisti possit a creatura , tunc non necessario sed contingenter illa res dicitur fieri, quamquam Deus certo futuram praesciat, secundum in vitatem intellectis sui, quo novit quid quibus vis, sive necessario sive contingenter rem producturis causis positis uturum sit unde etiam dicunt scholastici omnia fieri nec state ins ibi ita tu, sensu certo, quamquam verbis
male rem enunciantibus. Nam in-s ibilita non est Sectus Entu,quod existit ex causis, sed, uti vide tis seu pravi dent , quid ex qui bis cassis sit fuistarum. Sed fero facile cata ire licam
metales quum de re constat,quamquam velim enuntiationes nostras rerum naturis esse accommodatissi
Sed exemplis prolatis probare nituntur rem unam eademq. repecta decreti divini fieri necessario quae electis causarum secundarum fit contingenter.
Ossa Christi inquiunt frangi potuerunt
c&. non potuerum frangi, fravi potuerunt si naturam ossium quis consideret; certe enim fra ilia fuerunt; non potuerunt frangi, si decretum Dei consideretur. Respondeo me negare quod repectu decreti divini non potuerunt frangi Deus enim non decrevit ut non
passent frangi, sed ut non frangerent iret quod adparet ex ipsa rei admini stratione non enim adhibuit potentiam irretit ibilem qua impediret ne
passerum frauera ossa Christi , qui
170쪽
accedebant ad fraudendum sed leni sua, fove effecit ne vellent ossa Christi
frangere, argumento ducto ab utili Quum enim Christus jam, antequam ad crucem venirent crUri fragi, exspirasset, iustraneam Operam in frangendis cruribus sumere non voluerunt frangebantur e Him crIHa, Ut mors festinaretur, ne in die festo Imanerent in cruce suspensi contra legem divinam. Et sane major laus est sapientiae divitiae , si id quod decrevit efficere novit, tens causi secundum naturam motum, sive contingentem sive etiam liberum ipsari,quam si adhibeat potentiam cui nulla creatura resistere possito Uanquam etiam id faciat quando ipsis visum est expedire Nihil itaque arbitror a me peccatum esse,quum dixi: Nihil rerum cpntingemitim et hoc eli,ita contingenter
funt seu faeta sunt, hi posse necessario feri vel factum esse retectu dei rei divini.
Atticulus VI. Omniastri contingent C r. Responsio.
Hoc tam insuli dicitur, ut qui mi hi hoc dictum tribuunt eo ipso declarent, se non videre quam multis si ita tibi id dictum laboretia imo non videre quod dicant. Nam si contingenter fieri dicitur,quod positis causis omnibus ad agendum requi sitis potest novseri, contra vecessario fieri, quod positis causis Omnibus ad agendum requisiuisa non potesti non feri Et ego concedam posui, nonnullis causis vcn posse fieri quin res fiat exsat, quomodo possum sentire, Omnia fieri contingenter Sed fefellit liberari possent, si rectiora deceaeeraudire vellent, ex autore placide suas sententias intelligere L ixi ego& docui, nec est tem , qua necessario esse vel feri dicitur , vel absolutam vel relativam esse . Absolutam qua res simpliciteri tra linin respectum ad positionem ullius cauta esse te feri necessario dicitur. Relativam , tiando res dicitur nec aeria esse te fieri ad positionem alicujus causae Sic Deus absoluta necessitate est , meus absoluta necessitate seipsum intelligit de
amat nn iis vero S omnia a mi in osecundum absolutam considerationem contingenta sint contingenter a
Deo di heres erante producta , At vero posito, quod Deus mundum vult condere potentia sua in vita , cui ipsum nihilum instar materiae iraepara tissimae esse debet vim posito quod Deus acta pani potentiam rusurpat, jam dicetur mundum non potitisse non existere ex ista causata clam est rela-ilva necessitas, quae dicitur ex hypothesi causae antecedentis positae. Alite me explico duo hic consideramus causam Mesectum: Si utrumque ponatur necessario, hoc est , si non modo effectus ponatur necessario posita causa, sed etiam ipsa necessario existat, necessario ponatur opem irari jam simplex eliis absoluta istini effectus necessitas Sic absoluta necessita effectus divini, quo seipsum 'se
amare dicitur ream non potest non intellectus boluntas divina operata At haec Operatio nONDO.do interna Dei est , sed etiam ad intrari tendens in obseestum quod ipso
exha, id est , radens iu objectum lquod est aliud ab ipso . sive hoo littunitum ipsi in intellectione, inquet illos propria ipsorum ignaramia, a quadrid tendat ast nitruo , sive reipsa ab