Opera theologica ..

발행: 1629년

분량: 998페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

16 3 intelligendum, volendum faciendum, istis omissi de bono spirat uali, quod vitam hominis spiritualem

quam secundum Deum vi Vere tene

tur, concernit, considerabimus inquirentes ex scripturis, quas homo, dum in via est hujus animalis vita

vires habeat ad bona spiritualia, quae

sola vere bona sunt, Deo placentia, intelligendum, Olendiam , faciendum. Cui inquisitioni directri,cem operam praestabit triplicis, de

quo ante, statu consideratio, variata scilicet virium istarum ratione ad status cujusque immutatio in m. V. In si itu primaevae integritati habuit lio mo mentem clara lucis e veritatis coelestis de Deo ejusque operibus O voluntate , quantum ad

salutem hominis e gloriam Dei sufficiebat, intellirentia praeditam, eor iustitiae; sanctitate vera salutarique boni amore imbutumet vires denique abunde instructas ad legem sibi a Deo positam perfecte praestandam . Ouod tum ex descriptione imaginis Dei, ad quam conditus dicitur, tum ex lege ipsi divinitus latata promissionis comminationisque appendice addita, denique ex analoga eiusdem imaginis restitiatione in Christo comprobari potest. v I. Non fuit autem in hoc statuita confirmatus, quin objectii boni alicujus sic inferioris anima- L m hanc vitam, sive superioris, spirat lentis specie, ad incinclinato millegitime intuendum .desiderandum moveri, Me desiderio praepostero erga id ipsum ab obedientia sibi praescriptad ficere proprio suo , si orata ne , quin xlibero motu potuerit imo ero a lumine menti si ae summo suo bono, quod Deus est, aversus, vel saltem in illud non eo quo decuit nando et pra erea in bonum inferius mente incorde conversUS, praeceptum sibi ad vitam datum transsgressus est squo facto ex insigni isto statu in conditionem inscclicissimam, quae sub dominio peccati est, se praecipitavit. Cui enim quis obediti a quo devictus est, huic servus Mm. V ic est addictus. a. Tu.

VII. In hoc statu liberum homini arbitrium ad venim bonum non modo vulneratum sauciatum,

in matum , inclinatum Mattenua tum est , sed e captivatum , Perditum, amisium viresque eius non modo debilitatae cassae nisi adjuventur a gratia , sexta nullae nisi xcitentur ab eademn dicente Christo,

sine me nihil potestis facere. Cuius loci verba singula diligenter pond

rans Augustinus ita inquit: Non dilit; ire me parum ori lissa re ne dii it ardui aliquid sum iri non pote in fabre vel

dis . ulter phthit citritis , hi nihil enit post lis. Ne dici sue me iisn pati lis per i cre sed nisi . pote is facti sine me.

psum ut dilucissius pateat, sit gulatim mentem, 'flectus seu voluntatetm potentiam contra ill i distinctam, quin i , i sum vitam hominis non renati considerabit VIII. Mens hominis in isto statu caeca est saltitari Dei Cusque voluntatis cognitione destituta, non capax illorum, quae sunt Spiritus CC - Dei uxta Apostolii, animalis homo non percipit ea quae sunt Spiritus Dei ubi animalis non a corpore animali, sed ab ipsa anima nobilis I:-m hominis parte dicitur, itaque uatenebri ignorantiat obsitata ut risi pientiae So vanitatis, titulis insignia- L . . t . turn homines ipsi obtenebrati m. ii

292쪽

r , -- appellentur Quod verim est non Ephes. s. g. Od quum ex veritate legis, illi Ram aliquo modo inscripta per a b c muce . I, id conuecsiones est flabricatura, it . et

iam rei in xcritatem Filao reti sibi extrinsectis oblatam simi licia prehensione osset exccptura Stultitia nenim esse iudicat quae Dci sapientia ex ce lentissinia est Qua de causa id ipsuri a quod hic dicitur non depractico tantum intellectuin singulatis approbationis judici', sed de

theoretico etiam mycneralis aestimationis intelligendum est. X. montis cecitatem sequitur affectuum icordis pervcrsitas , secundum quam id quod vere bonum esti Deo gratum,oditi aversatur, malum vero amat re rosequat Ur. Fem,S, quam pervcrsitatem Apostolus luculentius describere non potuit quam illis verbis: A flectus carnis inimicitia est adversus Deum. Legientu Dei non subjicitur, nam nepotest uidem Ergo qui in carne Ee.,5.1s runt Deo placere non pos uni dia Gen o. s. de causa cor ipsum hoministraudu-M' I, ast lentum , versum , incircumcisum, durum lapideum dicitur frequentissime, cuius figmentum tantum malum est ab ipsa adolescentia,

ex quo egrediuntur male cogitationes caedes, adulteria, eis. X. Mentis camitata reordis perversitati respondet ex aequo virium omni iam impotentia, ad id quod

vere bonum est praestandum, de malum, quo decet, modo, ni causa, o mittendum. cui impotentia de-

et; et, scribendae serviunt haec Christidio

cta Arbor mala non potest bonos fructus facere. uoniodo potestis bona loqui cum sitis mali. Item, quod ad bonum Euangelio proprie A lio . . Praescriptum pertinet Nemo potest

MINri venire ad me nisi Pater traxerit illum. Et quod postolus ait: fiectus carnis non potest subiici leni Dei argo creo in quo ille donis natur DCD ICtast quod lex iubet

praestate. Ilcm,cVm esse rTUS in car-nc, O tac is peccatci tam vigebant seu

operabantur in nobis. Horsum e iam ea uni Cmnia locata quibus limmo in hoc statu existens Cusini sub potestate peccati v Sathanae in se

vittitem red citis: captivatus csse. XI. Accedat ad haec OF rictera R-r. 3. i. tio toti iis vitae hominis in peccato uiri Aconstituti, chjus locelentissimas de

scriptiones nobis caehibet Script ita , Gai Cio.&constabit nihil de homine inlcc . statu verius clici quam illum in pec

catis prorsus mori a tria esse Iungan- i-. 8 p. tor testimoni, Scripturae, quibus u. i,

beneficia Christi per Spiritum ejus

menti voluntati hominis adeoque toti homini collata describuntur. Non potest enim planius liquere quibus bonis homo per peccatum spoliatus sit, quam ex ingenti honorum cumulo Uaes CSprii- tum sanctum obtingunt credentiabus , quandoquidem omne id nature deesse intelligitur, quod Spiritu sancti opera homini praestitum communicatum esse Scriptura testatur. Quare si ubi Spir Dei est: ibi demum libertas sitin vere liberi

sint is soli, quos Filius liberaverit, Fer 3-IT, sequitur arbitrium nostrum alapisii ' , di

primo liberum non esse, ad bonum nempe , nisi a iis per Spiritum ipsius liberctur. XII. At vero longe aliae stratio liberi arbitris hominis iri tertio statu constituti fluum enu ita mente illius nova lux magnitio Dei Christiques voluntatis divine accensa sit, in corde novi affectus, incli-

293쪽

Dei congruentes excitati noxae vires ipsi ingenerat: sint fit, Ut liber lvs 8 ratu e regno tenebrarum cum lux factus in domino verum .salutare

bonum intelligatu ut lapide cordis

duritiem carneam moliritum mutata , eique lege Dei lccundum foedus es is grasta inscriptast id quod bonum,

ivitum cc sanctum Est, amct in amplectatur, re potens in Christo tactu S, bonum cogaritim in an a tum Deo tam cooperan prosequatur , ripi opere prete itaret incipiat: hoc autem quicquid est, cogi mortaret. a. HIS, anctitati in varium adpilituZaehre io, sancto ipsi in generatur . . Qui pro-mc S pterea Spiritus Sapientiae inirili

tiae in timori Ichove, gratiarita fidei adoptionis in filios in lanctificario. nis appellatur, cuique actus illuminandi, regenetrandi, reti ovandi, confirmandi in Scriptula tribuuntur. XIII. Duo autem hic obicrvanda Primum, quod opus illud

uno momento rficiatur, sed per

quotidiana Incrcmenta dies pro- Peni. c. c. b vehatur .Promoveatur. Vetus emade n ni noster homo cruci irati est ut enervetur corpUS Peccati, iri ter-DUS renovetur quotidie . Qua de Calla in Egeinta , quam diu ita hoc mortali corpore degunt, Caro ad-

vel sus Spiritum concupiscit, Niritu fit, ut non sine resti entia luctabo num perragant, . malo desistant: uno vero etiam accidit Ut vele XIgnorantia, ne, ex in armi a te Non ibis T quam vi malitia peccent,

ut in Mole; Aaraone, Barnalia , Pem trota David et videre Neque accidit modo res distiam inperfecti lumis locum . habent dicta ista et NDECIMA. a s In multis labimur omnes, e , non Deo l. t.

XIV. Alteium cst, quod sicut Ac, initium ipsum primum omnis boni,

ita quoq; progesessus, continuatio confirmatio, ipsaque in Cn pcrseverantia Non a nobis, sed a Deo est per Spir sanctii m. Qui enim cCe P .r 6-pit Opus bonum in nobis, perfici ci ni m adventum Christi & virtute Dei custodimur pc fidem Deus absolutos reddit, stabilit, roborat, fundat. Imo verti si contingat renatos secratis labi, non resipiscunt, ne ille resurgunt,nisi a Deo vi ejusdem Spiritus resuscitentur de ad Ceniis tentiam renoventur. Quod e Xemplis Davidi .Petri probatur si missime Omne igitur boniam do Deo. Irinum casitus descendit a Patre lumit tam cujus vi mortui excitantur ut vivant, lapsi iesuscitantur Ut resurgant, caeci illuminantur ut videant, nolentes incitantur ut velint, firmi confirmantur ut stent, Olentes

adjuvantur ut sperentur Deo cooperentur . cui sit laus in Eccle-lia per Iesum Chostum in omnis

Vtati saecula eculorum, Amen, August. Contrari. Epist Pelag. lib. 2. c. y Hominis propositum bonum adiis et : ita. item subsequens oratia , sed nec ipsume si si prae ed/r t oratia. Sudi, millio Si ei in in M, quod dicitur bonismi Ilamvis quum sie caeperit adiuvetur graria, non tam fmincipri sine oratia . sed ab illos hs sera in , de quo dili Aposto tu, Gratias ais te in Deo, elm desii ident Iud in in pro vobbhin sorde Titi Si studium nis item pra

294쪽

I A coni ARMINII Beriali ardui de Libero Arbit.

hi id igitur agit oua libeturi arbitriu'i Brediterre 3 nee qaluati r. Tolle liberum arbitrium non erit quo salvetur Tolle gratiam non erit ude salvetur

onubat e duo a me hi non potest. Una qua sit altera cui vel inrigo it. De aut, crest salutis uberum arburium tantam cadia . nec dare illam nisi Degi, nee capere ualet nisti liberam arbitri .

Lege Dei.

LEx universe dennitur, vel ex ne, Osdinatio rect( rationis ad commune, singulae bonum omnium singulorum subordinatorum, ab eo lata qui totius communitatis in ea singulorum curam habet Velcesarma refrica citate sua , Ordinatio pVecipiens quid arte: adum Omittendum sit, lata ab eo qui jus habet postulandi obedientiam, obligans creaturam rationis: libertatis usu pollentem ad obedientum, sancta promissione praemii, inde nunciatione poenae . Et in Humanam&Divinam distinguitur: hars ni, illa hominem author habet; non quidem quod ulla lex ab homine lata proba sit, quae non sit ad Deum authorem

omnis boni referenda sed quia homines ex lege Divina deducunt pre

ce .m accomo lata stulti cui praesunt, secanduin conditiones .circumstantia illius particulates. Nos impraesentia tu de Lege Divisa agemus. UL Lex Divina potest considerari vel ut sermone inius mentibu hominum est impressa, vel ut sermone foras prolato e nunciata,vel denique ut scripto comprehensa. Qui modi Legislationis non integris objectis differunt sed in eo discriminantur, quod primus fundamenti cujusdam instar

est reliquis: posteriores vero, quod ad ea, quae praecipiuntur: vetantur, latius se e utendant. Nos de Lete Deicina scripto est comprehca tractabimus: quae etiam sis Lex appellatur , eo quo Deus eo mediatore usus est ad illam Populo suo Israelitico tradendam. Illa autem est triplex juxta objecti varietatem , hoc est operum

patrandorum, Una,Am sive 3Iaralis, altera reis. . sive Ceremonialis, tertiaetro . lne Iudicialis vel Forenses dicitur.

III. Lex Moralis quae per totam Scripturam . Novi Testamenti sparsam sum nitim in decalogo Comorehensa est est ordinatio praecipiens ea, quae Deus Per se grata habet, ab omnibus hominibus, semper: tibique pre stari vult inve-tans contraria. Hec itaq; est perpetua immutabilis videndi normari X- pressa imago interni conceptus divini, secundum quem ut Creatura rationalis vitam suam totam semper ubique instituat, fas&ae litum esse judicat legislator Deus. Illa breviter dilecti ne Deio proximi, continetur; sim vepartim iis ossicijsquet ad amorem, honorem, linorem incultum Dei pertinent partem iis quae proximi S, superioribus, inferioribus, paribus debemus; quorum complexu etiam

inmorari. 2 i. 22. 23.

et a

Mich. o. o.

295쪽

illa comprehenduntDr, quae quisq;

sibi praestare tenetiar.IN. in legis moratu varius est secundum varios status C minis. Primarim i Deo per se intentus juxta amorem ipsius erga justitiam&creaturam suam, er at ut homo per illam vivificaretur, hoc est illam praestaret

e ex eius praestatione justincaretur,

inpraemio ei illam promisso ex debito assiceretur. Et hic ulla pri-m:evo hominis statui fuit accommodatus , quum peccatum nondum in mundum ingressum esset. Vsus sub statu pectari est, ordine primus adversus hominem peccator cim, tam tillii de transgressione S rea in arguat, iraeque, condemnationi Dei sub ciat,

tum ut ei indem de impotentia peccato resisti id letique se Abbtiendi ton Dincat. Insequens illum est, siquidem Deo visum misericorditer v grati OSE Um homine peccatore agere, erga peccatorem, tum ut illum siccon Dictum est subditum condemitationi Dei ad gratiam

desiderandam ct qucrendam compei at, si ad Cisi tum liberatori mete promulsim vel datum confugere coetat Servitii aeterea lex in hoc statu tum Deo, ut hominem sub ejtis lictu saltem ab externo opere peccati ciceleribu Ss Ormidine poeta e ta promissione Pr miorum temporalium Ohibeat ritim peccato; in nominae carna

si in sub lege existetit mnabitanti

®nanti, ut incendat peccati dem

siderium, peccatum aligeat in Ope retur omnem concu Discentiam Illud fit ex bonitate Dei mamore erga generi humani societatem animale, hoc tu malitia peccati regnantis ck domniantis. V. Tertivi usu tegi; crassi erga hominem iam Spiritu Dei se Gripi inarum conveniens sta in gratia est iu suo DECIMA.

sevctua regula vita sic dum Dei mei usque Spiritum in i inde . Non Ut per illam justificetur homo . Ut aliorsum per carnem impotenc inviti lis facta est , ctiamsi tantum Unicum ab homine peccatum perpetratiam esset sed ut Deo pro gratiosa redemptione: sanctificatione gratia agat,

bonam conscientiam eruci, Ocat mi Cm suam in electionem firmam cssiciat, alios suo exemplo Christo lucrifaciat, diabolum confundat, impium mundum condcmnet, per vi an bomorum operum ad coelestem haereditate, gloriam contendat, Deumque glorificet ipse aliis glorificandi Deum occasionem materiam submunistrer. VI. Ex hisce usibus facile colligere est, quousque lex Moralis intern delesta sub gratia Christi constitutos obtineat quousque abrogata sis. I. Ahollata est a nod ad bini u uni lupiscandi attinet. Nam si data fuisset lex quae Posa et vivificare vere e X esset justitia. Causa cur id

nequcat, est quia per carincta infirmata est, ob quam Deus gratio secum hominibus ager volet , Prorem illionem dedit Sl ipsum Hlrlitum, ut haereditas ex Pi 'minione& fide Chli sti obtii gere credenti eae autem sit pervehiens pro milli Oileiae, que irritam eam reddere potuit fiuit enim sancita aut Oritat C; neque promissioni adiungi aut superaddi .ut ex utraque juncta justitia

multa contingeret. a. Abr ara Iliqnoad mali simio nemo condemnationem.

Christus enim sub lege in maledictione facitis, redemit nos a lege tacitis maledictione, Vsic ademta lev

296쪽

Gal. a. i. t. l

sint. i. si tractum p r eandem omnim conci piscent an operabati r in homine carnali, in quem domu im exercebat peccatum . .

Abraeata est quoad ductam quo aminemur Sit ad ausim faciendum es abstineκdisma malori metu poena et ille pram jtemporalis . Fideles enim virenati sunt mortificati legi in corpore Christi, ut sint alterius nempe Christi, cujus Spiritu porro ducantur lagantur in novitat vitae, secundum charitatem , regiam li-bCrtaret, unde apparet illam quod ad obediunt iam Deo praestandum abrogatam non esse, quanquam illa ipsa secri tum, non secun

dum strictu ni figorern sub gratia Chlisti reuangeli postuletur.

VII. cumeremonialis est , quae continet praecepta de cultu Dei extern , data Ecclesiae Israeliticar temporibus, quibus Ecclesia Dei ut infatis Hil, --,λ . v veteri Testamento fuit, accommodata sinstitutatu in ad significandum, praefiugi randum, obsignandurnturn ad mini vi in conventibus tactibus Ecclesiasticis observandum illi fini serviebant. Circumciso ni paschalis, Sa-esistia, Sabbatha, ad hersiones, ablutiones, nudationes, consecrationes, dedicat loves, erim animatarunt. Hinc dictae acerdot soriae Uitarim, Cantorim,

ianitori unchiones, functionum- qne vices, incircumstata io locorum de temporum, quibus si gulae actiones sacrae peragendae Cran . VIII. Uu Legis istius Cerems via. lis fuit. I. sit populi veterem lectexlectatione promissorim bono, contine- rete quem usum pristitit per varios

Personarum, rerum, actionum, eventuum typos, figura umbraS, quibus tum peccata, veluti chirographo

nobis adverso, obsignata sunt, ut in x et NI Itelligeretur necessitas promissionis h. a. factae tum expiation promissa bo h 2 nae minus ostensa sunt, ut promissi A . . . o. certo implenda crederetur .hoc respecta, quum illorum typorum umbrarum corpus: expressa forma ad Christum pertineat, .ex illa merito paedagogus ad Christum dici

tur. a. ut populism Ista iliticum , tan- qiram Deo peculiarinamine sanest ratum. reliquis gentibis discerneret, eo tanquam paries ivtergeri ne disterminareta ita tamen ut, extranei per circumcisionem ad illius communionem admitterentur. I. ut in isto operoso cultu occupati, neque tulit alios ipsi comminiscerentur, neque ab alijs populis usurpatos assumeren et atque ita ab Idololatria sevi. ram

superstitione iuri conservarentur 're,. b. ad quam propensissimi fueris ut,

occasiones undique , a populis tum Vicinis, turn in medio illorum habitantibus offerebantur. -

I X. Haec lex est per Christi cru ine

cem, mortem, resurrectionem , ad His Maa.

scensionem in coelos, cinissionem C. Sp. Sancti abrogata, per umbra sumtae , j. ' a Sole depulsionem in corporis ita s. s. earii in locum sub ingresssum, quod typorum omnium est justum complementum . At gradus sunt in abrogatione considerandi Primo mo nurum to abrogatas quoad necessitatem obser satiri, o obsertiationis utilitatem

omni iure obligandi simul f sevit illi

adempto equorioso viva esse des ijt, kmortua est meinde facta ipsa fuit abolenda , quod factum est partim per doctrinam Apostolorum inter fideles, qui paulatim intelleverunt Christum esse finem Legis, rejus quod aboletur; ideoque volentes ab usu eius Legis abstinuerunt; partim per potentiam Dei in distructione Iero

solymorum, de Templi ubi sedes

erat

297쪽

er. at Religionis, de locus cultibus

illi exercendis destinatus, adversu contum ciam infidelium Iud Corum. A quo tempore mortiferae esse caeperunt Ceremoniae, quae interme ldio illo spatio tolerabiles fuerunt. ipsorum etiani Apostolorum judicio , sed inter Iudaeos tantum modo ne gentibus imponerentur quod nova institutionis instar erat aestimandum.

X. Levilii sui alli est quam renis per Mosem populo suo Israelitico, cujus peculari ratione rex erat, Prata scripsit, continens praecepta de se, magubernationis politicae in civili

societate usurpandae, ad bonum tum animalis vitae tum etiam spiritualis, per conservationem v exactionem cultus aeterni, O discipline exter, nar in lege Moralim Ceremoniali mandatae procurandum , utpote de Asa 'istrati, tu Contracti, ut Bonorum divisombus Indulis poenis etc. Hae leges commode ad duo genera referta pos sunt. Aliae iuris communis sunt, quoad substantiam ipsarum , quanquam secundum nonnulla circumstantia illi rei publicae sinat Peculiares, aliae simpliciter ad sus singulare pertinent. X I. siti huiuui toti etiam triplexsuli primam ut tot in latres populii Israelitici certa norma publica aequitatis est in litiae ordinaretur essetque ut Civita Si nes apte sibi secundum omneS-singulas parte per commissura Soc nervos praeceptorum ista lege praescriptorum coagmentatam Pariter coniuncta Alter ut populvis pleraba ijs populis, quis ita proprias Leges habebant etiam hac lege discriminaretur eam deo voluit Deus ut ubicunque id secundum rerum ipsi rum o hominis liraturam fieri poterat, populis iste lUOD E cIMA. 6'suus nihil cum aliis commune haberet. Et hi duo usus ad praesentem Istae litica Reipub statum pertinC-bant. Tertius ad ea qriae sutura erant restixit, di seu typicus totus enim ille status, totum Regnum , regnique administratio, SI administrationis Principes Iudices, Reges Christum , regnumque ejus, respiritualem eius administrationem adumbrarunt quo respectu etiam haec Lex paedagogos ad Christum dici potest. i I. vi Lex quatenui in Christum res exit abrogata es universe. Nullum enim iam regnum, nulluS populuS, nulla administratio servit ad Christum , ejusque regnum vela immistrationem typice figurandam. Regnum enim illius,quod regium Coelorum est non de hoc mundo advenit jam mille venit in regnum suum . Ouantum veto a tria implicem observationem attinet, illa neque vetita est neque prodripta ulli populo , nec absoluta necessitate

servanda vel omittenda . Ego iniuntur quae communi juri sunt, O naturali aequitate fundata Issa omnino obsiervari necesse est , ubique cabomnibus. Et quor, quod ad ipsam substantiam omnem praecipuum attinet, in Christum respiciunt, illa nulli populo licet usurpare.

COROLLARIVM.

Doctrina Pontificiorum de Consili j cc operibus supererogationis divinorum praeceptorum perfectioni derogat.

298쪽

THESIS DECIMA TERTIA

palatione.

OVum ex dupliciter conside

rari debeat, tum ut primitus hominibus Hi primaeva integritate constitutis lata est, tum Ut per Mosen datam peccatoribus posita est quo respectu Veteris Testamenti seu foederis nomen sortita est in Scripturis commode poterit cum Euangelio quod Novi Testamenti nomine appellatur prout Veteri id oppositums juxta hunc duplicem respectum conferri quidem tum

convenientie tum dit Terentiae ratione, quanquam convenientiam communiter citra istud discrimen considerare haud incommode possumus, ne bis idem repetere cogamur. II. Convenit igitur Lex, tum ut primum lata Adam , tum ut postea per Mosen data cum Uangelio. I. generali authoris unius considera tione. Est enim Deus unus idemque author utriusque, qui Legem tulit ut Legislator , Euangelium ve-Eis i. i. ro protulit ut omnis gratiae: mise-RO DI ricordiae Pater, unde de illa Lex Dei,hoc Euangelium Dei saepe nomi

nantur. 2. Gen rati ratione materiae, utraq; enim doctrina constat man

dato obedientiae, inremunerationis

A, Mi et

promissione qua de causa nomen habet ' i' a utriq ctiam ua Scriptura coinmuniter tribuitur. 3, Fine mi, an

generatim considerato qui si gloria sapientia bonitatis, v justitiae Dei. . Subjetcsto per peciales respectus non discriminato hominibuSenum Lex positatam Euangelium patefactum est. III. Est praeterea convenientia ahqri. Legi, prout Adamo lata est, cum Euangelio propria; a qua LeX, ut per Mosen data est , excluditur. haec ita est in praestationis possibi litate potuit enim Adam ijs viribus, quas increatione acceperat, Legem praestare cum auXillo Dei. Secus illi ita culpam imputari transgressio non poterat inscribitur etiam Euan gelium in cordibus foederatorum Dei, ut conditionem illo praescriptam implere possint. IV. Disserentia vero inter Legem , ut primum lata est Euangelium , in hisce potissimum consistit. i. in speciali authori respectu . Nam Deus Legem tulit citra respectum in Christum, ut benevolus quidem creaturae suae integrae, sed ex iustitia stricta postulans obedientiam . promittens mercedem, CE- namque denuntians, Euangelium vero patefecit ut gratiosius de miseri cor in Christum suum respiciens. ex justitia misericordia temperata postulans promittens. 2. In singulari materiae ipsius ratione . Texenim dicit, Hoc fac d Diues Euan R 'Io. s. gelium vero, Si rei ideru servaberis,

de hoc discrimen est non modo in postulato tunde' illa operum , Euangelium vero Lex fidei appella res et ,

tur verum etiam in promtilione. quanquam etiam utrobiq; vita aeterna Promittatur Euangelio tamen ut ex

299쪽

DispvTAT , DECIMA TERTIA

et '. s.

ex mortet ignominia , Lege veroiit ex naturali felicitate conserela d a. praeterea in Evangelio remissi Pe.

catorum, ut vitae aeternae prCc dat daanritantiatur tacuita nulla mentionia

I ege quia nec ipsa remissio necessa ria non peccatori, nec ilim Mann Untiatio utilis futura quanquam pecca

turo.

. Disserunt insuper in modo remunerationis. Operant enim secundum Legem merces fuisset datae debit transgredienti poena illata ex severitate stricta justitiae.

Credenti vero merces datur ex gratia incredulo vero condemnatio

debetur secundum justitiam . m et e re in Christo temperatam . . Discriminantur speciali subjecti intuitu. Lex enim lata homini integro, in favore Dei jam tum constituto: Euangelium vero homini peccatori,&inuratiain Dei, quia verbum reconciliationi est, reducendo. s. Finis peculiari resnec tu differunt Lege in illustratur sapientia, bonitas, Ssjustitia Dei stricta Euangelio vero sapientia Dei lonet illustrior, bonitas cum gratiosa misericordia uncia, injustitia in Christo temperata. I. Discrimen vero inter Legem , quatenus per Mosen data est, GUetus Testamentum appellatur , d Euangelium , qua Novi Testamenti nomine venit, in hisce sequentibus juxta Scripturas situm est. i. in distincta proprietate institutori Dei. Vetus enim pactum fecit ut iratus peccatis quae sub priori scedere manebunt inexpiata. Novum vero instituit ut reconciliatus, vel salter reconciliationem illo ipso foedere peracturus in Filio dilectionis sua ,sermone erat te et in modo institutionis respondente utriri

que instituentis conditioni Nain Lex lata cum signis planissimis irae,&horrendi judici divini adversiis, h. ia IX.

peccata repeccatores Euangelium D avis vero cum indiciis certis benevolen- tiae 1 re amoris in Christo. H e. r. I. unde Apostoliis. Non accessistis ad col. a. a . contractabilem montem , Vincensum ignem ac turbinem realiginem de procellam : sed ad montem

Sion. 3. in materia mandatorum, d promissionum mandata enim ejus pleraque carnalia fuerunt, continentia Chirographum contrarium nobis promissiones Fero Plaeraeque corporales, iterrenam haereditatem, veteri homini convenientem,sipondentes Euangelium vero spi Heb. e. r. rituale, mandata continens spiritua . - ix lia: promistionem haereditati coe I s c. testis, movo homini congruentis I. g. quanquam terrena lona adjecta o. 3S,mentorum instar polliciatur quaerentibias primo regnum Dei justitiam ejus. VII. Quartam differentiam po Gal. a. o. 'nimus in mediatore seu intercessore Ue, .s s.

veteri enim Testamenti media tot et J i est Moses movi Iesus Christus Io. i. o. Lex per servum data est Euange oo I p. lium vero per ipsum Dominum patefactum. Lex per Mosen data est; gratiam veritas per Iesum Chri

stum. Lex data in manu mediatoris; mirg. dg

qui Moses est juxta id quod dicitur id

alibi, Christus Novi Testamentiet cr

inediator dicitur. Qtiintum discri M. O. I S. men est in sanguine ad confirma ' a' '

tionem utriusque Testamenti ad hi et O. '

bito Vetus foedus sancitum est Lan a V . .guine animalium es novum vero xo is, illis

pretioso sanguine Flij Dei: qui et Thi ,.

300쪽

Ephes 3. Si

. . 3.

mulgatu est de monte Sina Novum vero ex Sion, Hierusalam exivit. quod discrimen Apostolus etiam adnotat planissime. VIII. Septima differentia su metura subjectis, tum quibus lata, tum quibus inscripta sunt Lex Vetus lata est Veteri homini Novum Testamentum Novo homini institutum. und WAugustinus arbitratur Veteris movi appellationem sortita esse duo ista Testamenta. Lex Vetus inscripta est tabulis lapideis: Euangelium vero inscriptum in tabulis carneis Octavum discrimen est in adsunctis; idque dupliciter. I. Lex Vetus egena est, sim potens vivificandi Euangelium vero Ontinet impervestigabiles opes Chri

sti mpotentia Dei est ad salutem

cuivis credenti. 2 Le Vetus Onus fuit importabile , quod neque patre Sillorum ferre potuerunt. Uangelium vero jugum renus Christi

continet, quod suave est: leve. IX Novum discrimen sumetur ab estectorum diversitate. Vetu Senim Testamentum est Littera Occidens, Ministerium mortis condemnationis, Novum est Spiritus vivificans, Ministerium Spiritus, Iustititae,in vitae. Vetus pactio generabat ad servitutem,Agaris inspar: Nova pactio gignit ad libertatem , ut Sara Lex intravit ut abundaret peccatumam iram operatUr Sanguis vero Novi Testamenti Euangelio exhibitus, expiat peccata, meliora loquitur quam Abel vetus Testamentum est Chirographum, quo peccata obsignantiar Euangelium vero est praedicatio libertatis,

sermo Crucis, cui Chirographum assigum est, de eo ipso e medio subialatum. Decima differentia statuetur

ARMI NI Iin tempore tum promulgationis utriusque,tum durationis Vetus Testamentum promulgatiam, quum Deus populum Israeliticum educeret ex AEgypto. Novum vero novissimis postremis temporibus. Vetus Testamentum usque ad Christum durare debuit, tu postea abrogatum est. Novum vero manet in aeternum utpote sancitum sanguine Sacerdotis, qui ex vi in dissolubilis vitae per sermonem lura menti constitutus est Sacerdos, per Spiritum aeternum Deo se obtulit ex hoc postremo discrimine forte Veteris Novi appellationis Ortum duxe

runt.

X. Ne quis vero arbitretur Patres, qui sub Leges V et Test vixerunt, gratiae fideiques vitae aeternae exsortes fuisse , sciendum etiam tum promissionem Adamo factam de semine mulieris , de de semine Abrahami cui promissio facta est, in quo benedicendae erant omnes nationes, exstitisse in fide a sanctis patribus acceptam fuisse. Qi u promissio quum a Theologis sub Vet. Testamenti nomme late sumpto comprehendatur, Wab Apostolo

m, in eae in plurali juncta

voce promissionis, o, ures et tamγ- 1e tu; appellatur, breviter etiam videamus, quatenus paclum hoc promissioni ta ei tamentum Novum, sive Euangelium sic e X ellentCrdi cium, tanquam promissionum complementum in bire, A , inter se con veniant di differant. XI. Convenientiam ponimus

in j quae substantiam utriusque

concernunt. Nam. I. ad efficientem causam quod attinet, utrumque e XPura puta gratiosa Dei misericordia in Christum respicientis sancitum

est.

SEARCH

MENU NAVIGATION