장음표시 사용
381쪽
reiam unde nonam metuo, qui admiretiar, transccndelitam Dei vim pleiritudinem , qua etiam corporea nihil illi analogum habendax, creare possit. I. Essentiae Dei nullum attributu vel re vel ratione d puro mentis conceptu ab illa distinctum, addi potest, sed tantum modus supereminentiae, secundum quem omneSomnium rerum periectiones in se
complectim excedere intelligitur, tribui potest; qui Uno verbo exprimi potest, quod essentia sit, a x.
simplicem hin finitama inde aete nam de immensam denique immutabilem, impatibilem incorruptibi-bilem , eo modo quo publicis thesibus de inon stratum est a nobis. VIII. Cumque unum iboniam cum ente reciprocentUr, in gemnetrales sint omnis enti affectiones,
etiam dicimus essentiam Dei unam est: VDeum unum secundum illam in propterea bonum, imo summum bonum ex cuius Participatione omnia tum quod sint, tum
quod bona sint, habeant. IX. Haec essentia , ut ipsa pura est ab omni compositione ita. in
nullius rei compositionem venire potestri quod an sanctitatis nomine in Scripturis appelletur quae VParationem denotat, disquiri permitti-
X. Hi modi supereminentiae eo ipso quod tales sunt, nulli rei sunt communicabiles iique in vita Dei xvitae facultatibus consideratia infinitam in Theologia utilitatem habent, religionis verae non minimum sunt fundamentum.
VItam, quae in secundo momento
naturae divinae consideranda v nit Deo competere non solum evidens est natura sua, sed: omnibus aliquem Dei, conceptum habentibus per se notum. Multo enim incredibilius est aliquid inanee mortuum esse Deuma quam nullum esse Deum : Et a miteriora probatur facile. Quum enim 'tricquid praemter Deum est a Deo sit, necesse est,
quum creatuit multa sint quae vitam habent, etiam Deo vitam tribui Deum esse substantiam vivam, vitamque illi competcie non tantiam eminenter se, formaliter, quum
vita simpliciter sit perita talo. II. verum , cum vita sumatur aut in actu secundo, Cc sic dicit operationem cauti nacturrimo Principali racicali, dic est ipsa natumra formare vivontiq: hanc codie se tribui miri primo Q ad aequate, adeo ut ipse sit fili ipsius vita. non habens illam ab unione alterius rei sui enim est imperfectioni S edii emexistens quod illa ipse vi a det vivus actu primo , seu vivificans actu sectindo.
III. Vita Dei est ergo implicis Lima , sic ut re ab essentia non distinguatur Ad secundum mori Linconceptionis nostrae, suo es, euentia
distinguitur aliqua ratione dei tibi potest quod sit actus abessent in Dei di duetra,
382쪽
I A Core i ARMINI fluens, quo illa in se actuosa esse Anificatu : primum actione reflexa in ipsum Deum, inde in alia oblectata propter vitae ita Deo abundantissimam copiam .perfectissi
IV. Vita Dei non tantum Actionis ad intra id extra fundamentum est de principium proximum adaequatum, sed etiam omnis fruitionis, qua ipse Deus de beatus dicitur quae causia esse videtur cur Deus potistimum 'cundum vitam
se a falsiis Diis c mortuis idolis distingui voluerit, sed se nomen suum jurari hac concepta formula, vivit DominuS. v. Quumque essentia Dei sit infinitan simplicissima, aeterna, impatibilis, immutabilis, incorruptibilis etiam vitam eius cum istis essendi invivendi modis considerare debemus qua de causa illi per se immortalitatem tribuimus: Vad agendum fruendumque, inque agendo fruendo promptillimum potentissimum, indefatigabile , de insatiabile, Vsic loqui fas esto desiderium , robur, gaudium. I. Haec vita duabus facultatibus intellectu: voluntate in ipsum
Deum tribus vero, accedente nimirum ad illas potentia, actuosia est in alia fruitioni vero accommodatae
sunt intellectusti voluntas requidem principaliter , prout in ipsum Deum, secundarib, quia sic ipsi
per abundantiam bonitatis placet, prout in creaturas tendunt.
INtellectus Dei est vitae eius facultas natura Mordine prima, qua Deus vivus omnia ingula quarentitatem qualemcumque quovis modo habent, habitura sunt, habuerunt, habere possunt, ex hypothesi haberent, omniumque ingui
rum inter se ordinem , Ne iam , respectum distincte intelligit, etiamentia rationis quae in mente, imagi
natIONE, enuntiatio. .e existunt, vel
existere possunt. II. Novit Deus omnia, non per
species intelligibiles, non per similitudinem , sed per suam ipsius essentia, solam , exceptis mali S, quae indirecte novit per opposita bona; sicut mediante habitu cognoscitur privatio.
III. Modus quo intelligit est per simplicem, infinitum intuitum, non per compositionem ii visionem, non per discursum, secundum successionem quidem ordinis non temporis.
IV. Successio ordinis in objectis divinae cognitionis est huius modi Primo Novit seipsum totum&adaequale , hoc intelligere est ipsius esse. Secundo, Novit omnia possibilia in perfectione essentiae suae, ideoque omnia impossibila Inpossibilium intellectu hic ordo est, ut prim noscat quae primo toto
ipsius actu existere possunt 3 secundo, quae a creaturis, sive exstiturae sint sive non ipsius conseruatione, motu, auxilio, concursu, permi su existere possunt: tertio, quae de actibus creaturarum vel fibi vel actibus convenienter facere potiest. Tertio , Novit omnia Entia , etiam juxta eundem ordnem , qui
383쪽
Dis v v TAT. DECIMA s Epri MA in possibilium scientia est monstra-
in fallibili ac leo ut etiam futtara conmtingentia certo infallibiliter videat , sive illa videat in caussis ipsarum, sive in ipsis Nititur autem ista fallibilitas infinitate essentiae Dei, non ipsius immutabili volun
I. Intellectio Dei a nulla causa externa causatur , ne ab objecto quidem et quamquam si objectum fututum non sit, quoque futura de eo Dei intellectio. VII. Intellectio Dei quantumvis certa necessitatem rebus non imponit, sed potius contingentiam in illis stabilit. Quum enim. remm
modum rei noscat, si modus rei contingens est, necesse est Ut talem nosseCat,in propterea continget in mancatctiam respectu scientiae clivinae.
VIII. scientia Dei secundum objecta distingui potest primo
in theoreticam , qua re sub ratione entitatis diveritatis intelligit, practicam, qua sub ratione boni, Ut oblecta voluntatis potentiae suae considerat. IX. Secundo, scientia Dei alia est, si molicis telligentiae, Ila se, omnia possibilia, omniumque entium naturam messentiam intelligit Alia visionis, qua suam Vomnium aliorum entium existentiam vidit. X. Scientia Dei qua suam essentiamin existentiam, omnia possibilia, omniumque entium naturam .essentiam intelligit , simpliciter necessaria est , utpote ad perfectionem scientia ipsius pertinens. At
vero qua novitentium aliorum existentiam, rex hypothesi necessaria est, nempe si habeant, habuerint, vel
habitura sint existentiam Polito nim objecto qualicunque , necesse est ut hoc in scientiam Dei cadat. Illa omnem liberum actum voluntatis divinae praecedit, haec sequitur, ideoque icholasticis illa naturalis, haec libera dicitur. X L Scientia qua novit aliquid futurum si hoc sit, media est inter illas duas precedens quidem actum voluntatis liberum quoad intelligentiam , sed nonnisi ex hypothesi illius aliquid futurum sciens secundum visionem.
XII. Scientia libera&visionis,
quae de praescientia dicitiar, causa rerum non est, at scientia quae practica est, simplicis intelligentiae: natu talis dicitur, sic necessaria causa est omnium rerum per modum praescribentis dirigentis, accedente voluntatis, potentiae actione. Media illa intervenire debet in rebus quae a bellate arbitri creati pendent. XIII. Ex objectorum varietat in multitudine , medio Vmodo uitelligenti e&visionis adparet, Deo merito infinitam scientiam , in Om-msci Untiam tribu , eamque secun aum Oblecta, mediamin modum sic Deo et se propriam, ut nulli rei creatae possit competere.
VOliintas Dei trifariam dicitur.
Primo, ipsa volendi facultas. Y et Secun-
384쪽
Secundo . Actus volendi. Tertio Objectum volitum. Prima significatio est principalis, propriari sequentes duae fecundariae
II. Describi potest , quod sit vitae Dei facultas altera a vita ulterius tendente pur intellectum fluens, qua Decis in bonum corni tum fertur. In bonum, quia hoc est a de quatum omnis voluntatis obiectum. Incognitum non modo qua Ens est, sed etiam qua bonum i sive re ipsa sit, sivei a intellectione divina tantum , trumq; autem monstrat intellectus. M ilum a quod culpae dicitur simpliciter habsolute non vult Deus. III. Bonum duplex est , summum, a summo Illud est primum, immediatum , principale directum, oleis et adaequatum divinae voluntatis objectum. Hoc secundarium Scindi rectum, in quod nonnisi illo mediante tendit. IV. Voluntas Dei in objecta sua hoc ordine fertur. Primo, vult si ipsum. Secundo vula ordinia illa que ex infinitis sibi possibilibus pereg- tremum sapientiae suae judicium facienda iudicavit. Et primo qaidem illa vult facere ut sint, deinde in illa a Tectus est voluntate sua, prout similitudinem aliquam habent cum ipsius natura, vel vestigium aliquod illius Tertium voluntatis objectum sunt illa quae aequum esse judicat ut a creaturas intellectum libero arbitrio reditis antra cui includitur prohibitio eius quod non vult fieri. Quartum divinae voluntatis objectum est promissio ipsius illa potisssimum qua creaturae rationali permittit facere quod prohibuit, o mittere quod praecepit. Quinto vula
illa quae secundum sapientiam suam
rum rationabilium. V. Volitionis Dei causa me mal - extra Deum nulla est, nec finis ullus extra ipsum creatura autem eiusque actio vel passio gravam
causa esse potest sine qua Deus ista volitione supersederet. VI. Omnium vero aliarum' rum causa est Deus per intellectum voli imatem suam, mediante P
tentia ita tamen, ut, cum Percrea
tura , vel cum illis vel in illis agit, modum proprium agendi vel patiendi ipsis divinitus inditum non tollat, sed easdem secundum momdum proprium ipsarum suos est
citus producere, mei actiones in se recipere sinat, vel necessario, vel contingenter, vel libere: quae con tingentia: libertas ut incertam Dei praescientiam non faciunt, ita a Dei volitione, certaque, quoad intellectum Dei eventuum futuritione
De Variis voluntatis Dei distinctionibus.
,simplex sit, potest tamen ex objectis suis ratione modi ordinis secundum quem in objecta fertur, varie distingui, quarum distinctionum magnus in tota Scriptura, mustisque eius locis explica dis est usus.
385쪽
objectum suam vel seruntum G dum naturae, vel liberi itis illius ratione tendit D us in objeci suun primum oικDd, Cadaequatum, hoc
est, in seipsum secundum modum libertatis in alia se in omnia alia libertate exercitii in multa libertate specificationis quia non potest o disseres quatenus similitudinem aliquim Dei habent, id est, bonae suiu
quan Tiam amare Cas necessario non teneatur. qcium posset eas ubi visumes diuam hilum redigore.
II. a Voluntas Dei distinguitur in earn qua vult pr esse aliquid
facere, vel impedire, vel qua vult a-
Iiquid fieri vel noxa fieri a creaturis rationalibus illa voluntas beneplaciti vel potius placiti dicitur haec signi. Haec revelata est, sic enim postulat usus illa partim revelata, Partim occulta. Illa utitur potentia vel
irresistibili , vel sic accommodata objeifra 3c subjectae, ut effectum sit sortitura quanquam secus accidere posset. Huic vo cantati duplici opponitur voluntatis remissio id est, permissio duplex , una opposita voluntati filii, altera olacities illa est qua permittit aliquid creaturae ratio. nalis potestati non circums ribendo actum aliquem legem haec est qua permittit a iqii id pytentiae de voluntati creaturae non ponendo impedimentum quo actus re ipsa impedi
IV. Quae Deus vult facere illa vel ex se vult non propter ullam causam extra se positam, sive id sit
citra ulli is astra a creatura Perpetrati considerationem . sive ex actus creaturae occasione sola, vel ob praecedentem causam a creatura datam:
cuius distinctionis respectu opus amliquod proprium Dei dicitur, ali-q.iod extraneum alienum. Quae vero vult fieri in duplici sunt dii gerentia : Hi enim vel Deo in seitata grata sunt 3 accepta ut moralia mpera vel per accidens. propter aliud placent ut ceremonialia. . 3. Voluntas Dei est peremptoria, vel cum conditione Peremptoria, quae stricteri rigide obtinet. ut ciui non credit ira Dei manet su-
Per illum, qui credit salvus erit Euangelii nempe vox quae continet postremam Dei revela jonem item Samaelis ad Saul emet proiecit te Ie- hova ne si Rex stiper Israelem. Cum conditione est, quae adnexam habet conditionem sive tacitam , Nineve subvertetur intra I dies VIIIaledictus qui non permanet in ornnibus; videlicet nisi per Christum liberetur a maledictione quod Gal. 3.
exprimitur. Hierem. I S. I. 8. O .lo.
VI. . Voluntas Dei aliae stabsoluta alia respectiva. Absoluta qui vult simpliciter aliquid citra respectum ad volitionem vel actionem creaturae , qualis est de fidelibus salvandis. Respectiva,qua vult aliquid cum respectu a creaturae volitionem vel actionem Eaque est vel antecedens, vel consequens Ant cedens qua vult aliquid cum respeeta ad sequentem volitionem vel actio-Hem cre 'turae, ut Deu vult omnes
homines salvari si credunt. consequens est , qua vult aliquid cum respera u ad antecedentem volitionem vel actionem creaturae, ut melius fuisset homini isti per quem filius hominis traditur, si natus non fui siet utraque dependet ex ista absoluta, secundum illam regulatur. VII. I. Vult Deus nonnulla quatenus secundum naturam sua imabsolute considerata bona sunt. Sic
386쪽
vust eleemosynam rin homini benefacere ita enus cieatura ipsius est: Vult nonnulla quatenus spectatis omnibus circumstantiis bona telliguntur. Secundum hanc impio dicit, quare su is nometi meum in os tuum 3 Sic dicit ac Heli, abiit a
me ut domia patris Ut coram me fleat in seculum: contCmn CH CS me contemnentur, 'Onorantes
me honorabo Non mustum abit haec distinctio ab antecedente pro
III. . Vult Deus non milia per se aut per accidens. Per se quae bona sunt simpliciter: relative. Sic vult salutem homini obedienti Per accidens, quae respectu aliquo mala sunt, at bonus sibi conjunctum a bent, quod magis vult Deus, quam bona respecti, malis illis oppositia. Sic vult mala paenae, qua mavult Ordinem justitia servari in punitione quam impunitatem creaturae peccatricis', quamquam illa bono esset
LX. . Tuli Deus aliqua iii causis suis antecedentibus, o est, secundum quod causas eorum villi,eas que ita ordinat ut effectus ex his consequi possint: qui se consequuntiit Deo per se placere possunt. Alia
vult in seipsis inquae distinctio non discedit, substantiam quod attinet, ab illa qua voluntas in absolutam respectivam distincta est.
COROLLARIA t. an dua volitiones Dei ad malive contraria in urumum idemque in or- me obiectum tendere po t. N. II. An una voliti Dei, nempeformaliter una, in obiecta contraria tendere possit 3 MI, I r. hcn osse in Mucta, hici contraria. III. An Dem aliquid extra Iei: uni o quod ii iiDra, In volun e prosciscitur, tanqtra in finem velit. N.
voluntate ejus consideranda lint, inprimo de ij quae affectuum maereaturis rationalibus analogiam habent.
Rest pes in uir clas ita mu naIN voluntate divina considerari debent illa Dei atrributa, qu se ipsi in Scripturis sive proprie , sive figurate tribuuntur,secundum quandam analogiam affectuum de virtutum in creaturis rationalibus. II. Quae affectuum analogiam habent ad duo summa genera referri possunt, ut primum contineat eos affectus qui simpliciter circa bo-ntim vel malum versantur, qui primitivi dici possunt, alterum comprehendat eos qui circa bonum malum qua absens vel praesens est versantur , dici possunt derivati a primiS. III. Primitivi sunt amor, cui oppositum est odium&bonitas s&his adnexae gratia, benignitas,& misericordia Amor bonitate prior est in objectum quod Deus ipse est. Bonitas amore prior in objectum quod
387쪽
Dri s , T A T. I V. Amor est affectus unionis in
Deo cujus objecta sunt tum Deus illse tonum justitiae, tum Creartua, vel secundum imaginem, Vel secundum vestigium tantur Deum referens . facticita illius. Fritur autem affectus ille vel ad fruendum habendumque, vel ad benefaciendum. Ille dicitur amor complacentiae, hic amicitiae qui in bonitatem incidit. Complacet sibi Deus innatura sua perfectione quare de se ipso fruitur. Complacet etiam sibi in effectibus suis ad e,tra producae M , tum actibu tu in operibus, quae sunt perfectionis istius specimina, ve-
videntia re rum, re quare ristis aliquomodo seu dici potest placet etiam ipsi iustitia a creatura praestita quare ad illam habendam affectus
V. Odium est affectus separationis in Deo, cujus objectum primarium est injustitiata secundarium, miseria
creaturae. Illud ex amore complacentiae, hoc ex amore amicitiae. Quum autem Deus proprie se amet bonum iustitiae, eodemqUe momento iniquitatem odio habeat, creaturam vero ejusque beatitatem secundario amet misto momento miseriam creaturae odio habeat hoc
est, a creatura avdiruncatam vult;
hinc fit ut creaturam in injustitia perseverantem odio habeat de amet misera amillius. VI. Odium autem collaterale amori non est . sed ab amore necessario fluens quum amor non in Omnia quae intellectu Dei objiciuntur, tendat es tendere possit. Coergo Deo ac tu pramo, estque in D ponendum ante ullam rei odio digna existentiam . qua posita actus odi inde existit naturali necessi
tate, non libertate voluntatis. II. Amor autem cum totam v luntatem Dei non expleat, adjuniin habet sibi bonitatem, quae
affectus in Deo communicandi bonum suum. Hujus objectum pri-ndum ad extra est nihilum: ideo necessario primum , ut illo sublato
nulla ad extra communicatio esse queat Actus ejus est creatio Secundum objectum est creatura, qua Creatura,& ejus actio dicitur conservatio seu sustentatio, creationis veluti continuatio Tertium est creatura officium faciens ex praescripto
Dei, metus actio est evecatio ad statum digniorem feliciorem, communicatio nempe boni majori qquam quod per creationem obtinuit creatura uterque hic progressus bonitatis nomine commodes benignitatis In Hebraice appellari potest Quartum objectum est crea tura non faciens officium, seu peccatrix eo ipso miseriae obnoxia
juxta judicium justum Dei, heius
actio est liberatio a peccato Per Pe cati remissionem c mortificatio, nem de hic bonitatis progressus misericordiae nomine adpellatur , qtia est affectus subveniendi misero, nihil obstante peccato.
VIII. Gratia est quoddam bri nitatis Q amoris adjunctum, quo significatur Deum affectum esse ad
mandumque creaturaS, NON EX me
rito aut debito, aut ulla causa extrinsecus impellente , neque ut ipsimi aliquid accedat, sed ut bene sit illi cui bonum tribuitur: qui amatur, quae etiam liberalitatis nomine appellari Dotest ij secundum hanc Deus dives dicitur bonitate, miseri
388쪽
circa bonum vel maturet ea semvel si raesens ea versant lar coiinderantias ut analogiam habentcs vel in iis qui sit concupiscibili animae, o strae parte sunt, vel in irascibili. X. In concupiscibili est primum desiderium c quod illi oppositUm est. Secundo, gaudium c dolor Desidcisum est astrictus obtinendi opera ustitiae a creaturis rationalibus, de dandi remunerationis praemium , quin laenam inferendi si contumaces sint. Huic est oppositus affectus secundum quem execrat aropera in sustitiae inremunerationis ornissionem.Gaudium est affectus ex rei convenientis praesentia, quales iunt, fruitio uiri ius obedientia creaturae, communicatio bonitatis
ipsius ininteritus rebellium .hostium suorum Dolor illi oppositus
est ex inobedientia creaturae, miseria estisdem, hoccasione data a populo suo blasphemandi nometi Dei
1ncer Gentes. Huic assinis est paenitentia, quae nihil aliud est quam mutatio voliti vel facti propter actum creaturae rationalis, vel potius desiderium mutationis illius.
XI. In irascibili spes est,mopposita desperatio,confidentia, ira, etiam metus adfirmative spei oppositus Spes est attenta boni operis a creatura debitii per gratiam Dei praestabilis exspectatio, quae facile cum prescientia Dei certa consiliari polost. Desperatio est ex crtinaci malitia creaturae gratiae Dei se opponentis: Spiritui sancto resisten tis. Confidentia est qua Deus ingenti Spiritum bonum desideratum prosequitur, malum exosum repellit Ira est affectus depulsionis in Deo per punitionem creaturae legem ipsus trans pressae, ira creatumiae iniri malum miseriae Pro JU- statia, is indictam sumit debitam 3 sibi tar quom indictim amoti Serga j istulam,ckodii adversu Speccatilln.l Haec quum,clic mons est furor dicitur Mettis est ex malo quod Dcus axersatur imminente. XII. Horum affectuum nonnulli Deo per se competunt ut simplicitc pcrsectioncm in se continentes: alij, qui videntur imperfectionis ouidpiam habere , illi tribuuntur . hamo prus propter frectus nonnullos ipsius analogos effectibus creaturaraim, citra tamen Ullam passioriem , utpote simplici ecim mutabili, citra ullam inordinationem& rectae rationis repugnantiam usiim ver, exercitium illorum infinitae Dei sapientiae subsicimus, cujus est singulis objectum,
medium finem, circumstantiasque praefigere,c decernere, cui prae reli- . quis agendi partes sunt concedendae.
moralium, quae velut moderatrices sunt a sectuum praecedente
Disiputatione consideratoriam , analogiam
II lae autem generatim omnibuet affectibus praesunt, aut speciatim
389쪽
nonnullos concernunt Generalis est jultitia, quae univcriali, ricu legati S dicitur de qua vetus dictunt, quod virtutes omnes inde contineat speciales sunt, sultitia particularis, Patientia, V luc irae castigarionumque e Poenaruriciunt m cratriccb. I. Iultitia Dei universaliter conficerata est viretis Dei, qua om-ma recte in decentcr , Juxta id quod ipsi convenire dictatu picntia ipsius administrat: que una cum tapientia omnibu , ilia ui acta inbu S, decretis, factis praeest et lacunia umquam Deus tuitus D sectu uicitur, via ejus aequa de luitus in omnibus usis tuis.
III. Iustitia Dei particularis est,
qua suum cuique convcmentet ita-
suu Deo quod ipsius est, re creaturae quod illius est et quam tum intactis Dei, tum in dictis consideramus ipsius. Decretorum ratio hic diversa non e it quia quicquia facit aut dicit, lecundum decretum suum aeternum facit aut di it Ethee quidem partim amoris erga borium
obedientiae; partim amota, ergi crea turam, bonitatis mouetramen continet.
IV. Iustitia in factis hoc ordine
considerari potestta ut prima sit in communicatione boni, seu secundum creationem primam, seu secuti sum regenerationem altera est in praescriptione ossici seu legislati e quae constat postulatione facti m promissione praemii, paenaeq; comminatione et tertia est in judicio de factis, iis retributiva est, tum communicativa praemij, tum vindicativa. In omnibus istis Dei magnanimitas in commUnicatione, promissione: remuneratione etiam
randa sunt; commode partim ad distributivam , partim ad commuta rivum iustitiam reserti possunt. V. Iustitia in dictis etiam triplexestu veritas, qua semper nunciat prout restabct cui opponiti Vmcndacium synceritas de simplicitas, quia enuntiat prout initis concipit, fecundum animi sui sensum propositum, cui optonitur hypocra fiso cordis duplicitas: Sc aes, qua constans est inservandis promissis communicationibus, cui opponitur
inconstantia: perfidia. I. Patientia est, qua boni, id
est, obedientiae Prescripta quam ammat, desiderat, sperat, absentiam Sc mali, quod vetat, praesentiam, Oleranter suffert parcens, peccatoribus, tum ut judicia misericordiae de severitatis suae per illos exsequatur, tum ut eos a resipiscentiam addi cat vel contumaces aequius ingravius putarat. Erhaec quidem videtur
amorem erga bonum itistitiae tem- pcrare.
VII. Ira, castigationum, paenarumque moderatrices sum longanimitas, mansiritudo, seu lenitas,
clementia de facilitas ad ignoscen-
VIII. Longanimitas est virtus, qua Deus suspendit iram, ne properet ad mali depulfionem simulatque idipsum creatura peccatis suis merita fuerit. IX. Mansuetudo est virtus, qna Deus mediocritatem servat circa ira
mis sit imo vero ne gravitas illius respondeat scelerum magnitudini. X. Clementia est virtus , qua
Deus castigationes 3 prenas creatura debitas, etiarmum qu Um eas infligit, ita temperat, ut gravitate Zet diu i
390쪽
diuturnitate sua peccatorum magnitudinem non exaequent imo ut vires creaturae non exsuperent.
est virtus, qua Deus sic creaturae Exorabilem praebet, irae modum ad terminum figit, ne peccatorum merito convenienter in aeternum duret. COROLLARIA. An iustitia Dei permittat ut creatκ-nratio ratem non peccatricem destinet
Aniustitia Dei permittat, ut creatura in peccatis perseverans s vetur N.
An iis litia edi misericardis no possint
commodo aliquo sensu ut quodam re
pectu vasta cansiderari V Alf.
Potentiam Dei consideraturi ut passivam , quae in Deum ut purum actum,caderet In Potest, negamus ita eam, quae internis actibus, idque ex naturae necessitate occupata est, omittimus eamque solummodo examinandam in praesenti exhibernus, quae agendi vi constat, qua Deus extra se hoperari potest,&, quando visum est operatur. II. Estque haec vitae faculta , qua ille praeeunte intellec qui monstrat Mirigit, voluntate quae imperat extrinsecus operari potest, quaecunque libere velle potest , operatur quaecunque libere vult.
III. Mensura potentiae divinae est libet voluntast quidem adaeis
quata;sic ut objectum potenti commodissime ex objecto liberae voluntatis Dei circumscribi ac limitari possit imo Wdebeat. Quicquid
enim sub voluntatem ejus cadere nequit, nequit etiam sub potentiam,
hquicquid illi subest, etiam subest,
isti. IU. Voluntas autem Dei solum illud velle potest quod essentiae Dei
quae tum intellectus ipsius, tum voluntatis fundamentum est non adversatur, hoc est , nihil nisii ens, Verum bonum. Vnde neque aliud potest ipsitus potentia. RursuS. Cum sub hoc quod non adversatur divinae essentiae, comprehendatur quidquid simpliciter Vabsolute est poli sibilei, Deus hoc totum velle posssit sequitur Deum posse ome positabile. V.Impossibilia Deo sunt,quae involvunt contradictionem, ut facere Deum alium, mutari, peccare, mCtiri,
efficere ut aliquid simul sit .non sit, fuerit,non fuerit,&c. ut hoc sit, non sit hoc , ut hoc sic contrarium ejus , ut accidens sit sine subiecto, ut substantia mutetur in substantiam preexistentem, panis in corpus Christi, ut corpus sit ubique, c. que partim impotentie est posse facere, partim insanie velle facere. VI. Est autem infinita Dei potentia , idque non eo tantum, quod omnia possibilia potest , quae prof*cto innumera sunt, adeo ut non Pos sint tot numerari, quin possit plura, tanta ponderari quin possit majora et sed etiam quia illi resisti nequit. Omnia enim creata ab illo tanquam a principio efficiente pendent, tum inesse, tum in conservari unde illi merito tribuitur omnipotentia.