장음표시 사용
451쪽
SAcramenta et .sunt qua foederi seu T. Novo mortes sanguine Mediatoris illius, Testatoris confiimatio, obsignando instituta
II. Quamobrem talia esse oportuit quae apta essent confirmationi jam facta significati ei obsignandae, hoc est, quae sanguinem jam fusum: morteria Mediatoris intervenisse declararent obsignarent. III. Nulla itaque in . T. sacramentis effusio sanguinis fieri debuit: neque ulla tali re constare debuerunt, quae vitae in L inguine existentis particeps sit vel fuerit. Expiato enim jam peccatorio remissione plene impetrata per sanguinem: mortem Mediatoris, nulla amplius anguinis effusio fuit necessaria. Iv. Instituenda tamen fuerunt antequam ipsa foederis . per sanguinem Mediatoris mortem Testatoris confirmatio fieret: tum quia institutio mobsignatio Testamenti ipsam mortem testa oris antecedere debet tum quia ipse Mediator eorundem particeps esse debuit , ad consecrandum ea in sua persi a Scobsignandam magi communionem
quae inter nos: insum est. U. Caeterum cum nulla 2 convenientius sigri ficetur de obsigneturs IMA SECvNDA. 23 communio sacrificii in mortem obmlati pro peccatis quam sanguinis adspersione, ipsius sacrificii esu Languinis potura quidem anguinem bibere licu:sset hinc quoque
nulla signa convenientiora fuerunt quam aqua, DaniS&vinum , quum
ipsius sangures adspersio, esus corporis fieri non posset potus sanguinis insuper fieri non
VI. Sacramentorum . . vis .efficacia ultra significationis obsignationis actum non progreditur neque ulla rei signatae per ista exhibitio esse aut fingi potest , quae istis ipsis actibus intermedia non peragatur. VII. Et propterea sacramenta N. T. a sacramentis in V. T. usurpatis non differunt,quod illa gratiam exhibeant ista vero significent vel
praefigurent. VIII. Sacramenta N. T. extra ipsum usum, cuius causi a instituta sunt, rationem sacramentorum non
habent neque prosunt iis qui sine fides resipiscentia iis utuntur: adultis nempe quibus fides' resipis centia postulantur De Infantibus aliud est judicium, quibuSex parentibus fidelibus nasci sufficit ut in foe
IX. Sacramenta . T. institiata fiant ut durent ad finem usque seculis duratura uiat usque ad finem seculi.
cramentorum et quamquam vehementia
a iust tum cuiusque secta Primum
452쪽
nta usu saeramentorum cum ipsis participandorum ablineant me ut cer citra
BAptitans est initiale N.T.sacra mentum . quo foederati Dei a Ministro Ecclesiae in nomine Patris, Filii: Spiritus sancti aqua inguntur ad ablutionem spiritualem quae per sanguinem spiritum Christi fit, inque corpus Christi insitionem significandam , obsignandam quo baptietati Deo patri filio eius per spiritum sanctum in
peculium consecrati communio nem cum utroque habeant , Ipsi serviant omnibus diebus vitae suae. II. Auctor institutionis est Deus Pates in Filio suo . T. Mediatore per Sp. aeternum utriusque Primus eius administrator fuit Iohannes, Christus vero confirmator , tum eum Iohanne accipiendo, tum postea per discipulos suos administran
III. Prout autem baptismus signi: rei signatae respectu duplex est, alius aquae , alius sanguinis&spiritus, ille externus, iste internus, sic materia formesue duplex esse debet; externa: terrena externi, interni coelestis interni.IU Materia baptismi externi est A, MI, Ira aqua elementaris , apta seciindum naturam ad id quod immundum est
purgandum . Unde etiam apta ut
Deo serviat ad significandum. Obsignandum sanguinem inspiritum Christi, qui sanguis&spiritus Christi est res signata baptismi externi, materia interni Applicatio vero tum sanguinis cum spiritus Christi, Mutri usique effectus est res signata per aquae istius applicationem, applicationis effectus. . Forma baptismi externi est, ordinata illa secundum institutionem Dei administratio, quae consistit in his duobus. I. ut is qui bapti-Zatur hac aqua adspergatur et ut ista adspersio fiat in nomine Patris, Filii, rip sancti. Cui analoga est interna tum sanguinis tum spiritus
Christi ab ipso solo Christo facta
adspersio communicatio, quae interna baptismi interni forma dici potest. I. Finis primarius baptismi est ut sit confirmatio & obsignatio communicationis gratiae in Christo secundum . foedus quod Deus pater nobiscum in Christo propter illum iniit. Secundarius, ut sit initiationis nostrae in visibilem Ecclesiam symbolum expressa nota obligationis, qua nos Deo Patri Christo Domino nostro obstricti
non est reale sed personale tantum , omnes scilicet foederati Dei, sive il- i adulti sint, sive infantes, modo ex foederatis vel foederato nati sint;tum
quia illis ablutio in sanguine Christi est promissa, tum etiam quod per spiritum Christi in colpus Christi
VIII. Baptismus hic quia est initiale
453쪽
initiale sacramentum, non est saepius iterandus; quia est sacramentuna N. . non est mutandus, sed permanebitusque aes finem huius seculio denique quia est signum confirmanSpromissionem , earnque obsignans, inepte dicitur per illum conferri gratiam, alio scilicet collationis aestu, quam qui fit per significationem de obsignationem et immediate enim collatio gratiae per aquam fieri nequit.
CV m de sacramento initationis
Baptismo superiore Disputatione actum sit, sequitUr, Ut .am C confirmationis sacramen O . coena aga-
II Eam sic definimus Coena Domini est . . acramentum a Christo immediate in usum Ecclesia, ad finem iis . oculi institutum, in quo legiti ima pani xvini externa administratione sumptione, o I tuotione mors Domini adnuntiatur m
terna corpora in sanguinis Christi sumptio fruitioque significatur, Scatctissima illa unio sit Veri s. 1, a, Ual imus cum Christo capite nostro
conjuncti obsignatu confirmaturque propter Christi institutionem, inanalogicam signi ad rem signa
tam relationem fideles autem suam erga Deum gratitudinem , Mobligationem L communionem inter
ipsos, de ab aliis omnibus discriminationem profitem Ur.
III. Auctorem huius sacramenti Christum constituimus: ille enim solus Dominus e caput Ecclesiae patre fuit constitutus, jus habens lacramenta instituendi, loc ipsum quod per sacramenta significatur obsignatur, efficaciter prastandi. IV. Materia est panis&vinum,
quae secundum essentiam non mutantur , sed manent quod ante fuerunt,neque secundum locum corpori aut sanguini copulantur, Ita ut corpus sit vel in vel sub vel cum Pane,&c neque in usu coenae separari possunt, ut laicis pane porrecto, chlix deneget Ir. V. Formae ponimus in relatio. ne de arctissima unione, Varantcrsigna in rem signatam, de utriusque ad fideles communicantes respectum , qua Unum quodUam fiunt analogiae similitudine. Ex hac relationis conjunctione duplex signorum in hoc coenae sacramento usus enascitur prior, ut repraesententa posterior, ut repr.esentando obsignent nobis Christum cum suis beneficii S. I. Finis est duplex tantas, ut fides nostra erga pro millionem gratiae a Deo faciam , dc Christi morteta resurrectione confirmatam , ac de
nostra in Christum insitionis critates certitudine tria gis magisque corroboretur alter , uti fideles gratitudinem c obligationem suam erga Deum testentur mortis Christi recordationea secundo, Ut charitatem inter se foveant, s. ut hac nota ab fi uelibus secernantur.
454쪽
I. MOMissis variis Missae, quae adferuntur , g ficationibus, hic earn consideramus, qua Pontificii dicunt eam esse externum: proprie dictum sacrificium expiatorium, in quo sacrificuli Christum patris pro vivis A mortuis offerunt; quodque adferunt fui se celebratume institutum ab ipso Christo cum celebraret institueret coenam
II. Prim dicimus hoc sacrificium falso coenae Dominica institutioni tribui et non enim instituit Christus sacrificium sed sacramentum quod apparet ex institutione ipsa, in qua ne quicquam quidem,
saltem externum, Deo offerre jubemur. Concedimus tamen in coena,
ut in omnibus actionibus jubes aut debere esse internum illud acrificium , quo fideles Deo preces, laudes,3 gratiarum actiones osterunt Unde cena dicta fuit . a-III. Secundo,huic sacrificio reis pugnat sacrificii Christi natura, veritas: excellentia. Cum enim factificium Christi sit unicum, expiatorium, Perfectum infiniti valoris; cumque Christus semel oblatus me rit Munica sui oblatione consumaverit ili perpetuum sanctificatos semel, ut testatur scripturae certe, nec
ulli alii sacrificio, nec huius Christi sacrificii repetitioni locus ullus relictus est. I V. Accedit, quod nefas sit existimate Christum offerri posse, aut debere ab hominibus, aut ab ullo a lio, quare a seipso ille enim solus est victimata, sacerdos , quippe qui solus vere sanctus, innocens, sine labe .segregatus a peccatori
V Ex his omnibus satis patet non opus esse , imbimpium esse , si nunc offeratur ab hominibus cistia expiatoria pro vivis: mortuis. Adde, quod stulte est ignorantiae existimare mortuo aut egere aliqua oblatione , aut posse illa remissionem peccatorum consequi , qui ante mortem eam non fuerunt conse
I. Praeter tres istos enormes errores in Missa patratos, in sacrificio, in sacerdote, in iis pro quibus offertur sacrificium; quartus ommnium turpissimus, e cum idololatria conjunctus admittitur, quod illud ipsum sacrificium ab ipso offerente, villis, pro quibu offertur, adoratur, tacum pompa circumge
COROLLARI M. In hisce verbis, Misa est sacrificium ev- pia toxium, repra entativit, commemorativum oppo is est in a suo, cla
455쪽
Vm tria ad sacramenti et Ten-mam constituendam necessario requirantur, nempe,institutio divi- Dari stynum externum visibile , gratiae invisibilis ad salutem aeternam pertinentis promissio seqtritur id ipsum sacramenti nomine venire non posse, quod in uno istorum deficit, vel cui unum istorism deest. II. Confirmatio ergo Pontificia sacramentum non est , quamquam exterra crucis signatio in fronte christianio chrismatis unctio adhibentur: nam ista signa, a Christo instituta non sunt, neque sanctificata ad aliquid salutaris gratiae significandum vel ob si nandum, neque promi in gratia lurpationi aut receptioni istorum signorum adnexa. III. ccinitentia quidem actus est a Domino praescriptus omnibus in peccatum lapii , habens promisssionem remissionis peccatoriam atqui nullum in ea ex praeucripto divino externum signum , quo gratia significetur: obsignetur existit; incirco sacramenti nomine appellari nequit. Actus enim sacerdotis poenitentem absolventis ad annuntiationem Euangelii pertinet, ut.inium cstio illorum operum, quae satisse factoria a Pontificias male dicun-
tur, nempe jejunii, 'ecum , eleemosynarum, assi ictionis animi &c. I v. Vnctio, is ex retina a Pontificiis dicitur,qtua nonnisi an unam agentibus adhibetur, nullas jam prorsus vires habet, neque unquam a Christo instituta est ad promissionem gratiae spiritualis signandam. Itaque sacramenta nomine venircnequit. V. ordo seu institutio, conmismatio inauguratio alicuius personae ad munus aliquod Ecclesiasticum obeundum, sacramenti nomine t-Iam venire nequit, tum quia ad simis gularem inpublicam tum nonnuia lorum in Ecclesia vocationem, Non ad omnium communem pertinet; tum quia licet a Christo instituta sit, tamen non ad gratiae gratum facientis seu salutatis, sed tantum ad gratiae gratis datae, tu loquUntur , Ub- signationem pertinent quaecunque
signa externa in illa adhiberi posse
V I. Matrimonium inter virum Ck foeminam . quanquam similitudine quadam cum Cnjugio spirituali, quod inter Christum de inter Ecclesiam est , conveniatra tamen neque sigmficando huic illud a Domino institutum est, neque ullam gratiae spiritualis promissionem ad- uinctam habet.
P Rior o licii nostri erga Deum' Christum pars fuit verus de Deo Hli et de Chri-
456쪽
IAcopi ARMINI i&Christo sensus, seu vera in Deum I Dei voluntas praescriptiora non&Christum fides castera est rectu;
utriusque cultuS. II. Haec pars variis nominibus
Dei Graece ADtygiae, orcis os h me et, . an is S, apud Latinos, pietas, cultus seu cultura Dein veneratio, honos, observantia. III. Definiri generatim potest: quod sit observantia ex fide vera conscientia bona charitate non fici a Deo Christoque iuxta Dei voluntatem nobis patefactamdi cognitam, ad utriusque gloriam , cultoris salutem , aliorum aedificationem praestanda . IV. Genus exprimimus Oceobservantiae , quia illa expressam continet nostrae mentis, utilitatis in Deum, Dei quo voluntatem ntentionem , quae huic ossicii nostri erga Deum parti vitam ex parte inspi
V. Objectum idem est, quod totius Reli ionis, primae eius partis, fidei nempe , Deus christus in
quo eaedem rationes formales considerandae, quas generatim de Religione agentes explicuimus. VI. In efficiente, sed colente, quem hominem Christianum dicimus, requirimus fidem veram in Deum & Christum, conscientiam bonam, utpote sanguinem spiritu Christi per fidem sanctificatam purgatam , .charitatem synceram sine quibus nullus Deo cultus praestari potest ipsi gradus .ac
II. Materia sunt ipsae particulares actiones in quibus cultus Dei
enim volt Deus coli arbitrio creaturae, sed juxta placitum inpraescri tum suae voluntatiis.
III. Finis praecipuus est gloria Dei chr i minus praecipui, ipsa salus cultoris,haliorum hominum aedificatio, tum ut Christolucri fiant tuna ut ad Christum adducti magis in illa adolescant tares
L . Forma est ipsa observantia contarmata ex omnium istorum apta convenientia, ad oblecti nempe colendi dignitatem, praestantiam meritum, ex tali colentis dispositione, juxta tale praescriptum,ex intentione finis istius' quorum unum si desit, vitiata est observantia, ir
X. Neque tamen propterea omittendus est culius a Deo praescriptus, etiamsi homo, cui praescribitur, nondum illum ex huiusmodi animo in istum finem praestare possit.
sima via videtur ess ratio, fimandatorum Dei, quibus cultus illa praescribitur, ordinem sequamur , omniaque ce singula consideremtIS.
457쪽
formam, inem praescribunt. II. In praeceptis cultum Dei Praescribentibus tria generatim consideranda i .Fundamentum illorum quo lus Mauctoritas jubentis nititur haequitas ipsius praecepti. 2. Praeceptum ipsum . . sanctio per promissiones&comminationes Illud
praefatio est praecepti, ham appendix dici potest , medium est ipsa praecepti essentia. III. Fundamentum seu praefatio coni mens jubentis auctoritatem LXque C aequitatem praecepti, est commune totius Religioni de Propterea etiam fundamentum fidei, Puta, ego Iehova sum Deus tuus ccc ego Deus omnipotens seu omni suffciens sum mercCs tua ma-
seminis tui: unde non modo concluditur . ergo diliges Iehovam
Deum tuum hergo ambula coram me integrea sed etiam ergo crede in me. Verum de eo hic non agendum, quum in praecedaneis pertractatum sit.
LV. Reliqua esse dico praeceptum, praecepti sanctionem seu
appendicem. Neque enim existimandum est praecepti duas esse partes, quacum una postulat praestationem actus vel omissionem , altera poenam sed posteriorem partem, quae appendi dicitur chorsum facere, ut Deus in priore desiderio suo potiatur, benefacturu Ssi obtineat, puniturus si non obsi-
V. Ad praecepta quod attinet, antequam ad singula veniamuS. primo generatim videndum quid in 'inna praecepto considerandum
cuiusvis praecepti duplex est, unum formale aliud materiale, seu unum formaliter requisiturnis aliud materialiter. Illud ubique S in omni praecepto uniforme est, hoc vero distinctum. VII. Objectum formale seu formaliter requisitum , est ipsa pura puta obedientia citra respectum ipsius rei, vel actus in quo vel circa quem obedientia sit praestanda . Et hanc licet nobis caecam appellare, eo excepto, quod habeat
Praecedaneam hanc unicam notitiam,qua scitur Deum id ipsum pre scripsisset. VIII. Objectum materiale seu materialiter requisitum est actus ipse specialis seu singularis, in cuius vel praestatione vel omissione obedientia sita est. I X. Ex objecto formali deducitur actus , in quo obedientiam sibi praestari Deus vult per illius
Patrationem , esse eita Naturae, Ut aliquid in homine sit quod ab illo
patrando abhorreat iactum, Cujus omissionem Deus praescribit, esse eius naturae , iit aliquid in homine sit, quod ad illum patrandum affectum fit, secus neque illius praestationem, neque huius omissionem obedientiam dici posse. X. Vnde porro sequitur actis istius patrationem dc omissionem
procedere a causa, quae naturam h minis erga actum vetitum affectam,
in praescripto actu abhorrentem superet cohibeat.
458쪽
Obedientia, sermali objecto praeceptorum omnium divi
norum a OBedientia , quae formale obje
chim est omnium preceptorUN divinorum omnibusque praeceptis
praescribitur , proprie, adaequale praescribitur voluntati, secundum modum libertatis se habent in hoc est, qua libera est, ut voluntatem se cundum modum naturae se habentem , hoc est, arfectum moderetur juxta obedientiam praescriptam. II. Libertas ista est vel contradictionis seu exercitii, vel contrarietatis seu specificationcs. Secundum libertatem exerciti moderatur voluntas affectum , ut actum aliquem potius patret, quam ab eo abstineat, vel contra: secundum libertatem specificationis moderatur UO-runtas as Tectum ut actu tali potius in hoc quam in illud obiectum ten
mnium Praeceptor ah, eiusque ratione sic considerata, nascitur omni
um praeceptorum prima distributio, eaque formalis, in praecepta jubentia: vetantia. i.quibus vel commisesio vel omissio pro Glpitur. 13. Praeceptum vetans ita obstringit, ut nunquam patrare liceat id, quo vetitum est: malum enim non est sactea tan ut eveniat quod bonum est, quae tamen sola esset ratio cur pr stari aliquando liceret, quod prohibiti im est. V. Praeceptum jubens non aeque obstringit righleta sic ut quoque vel momento piar standum, quod lubetur, id enim fieri nequit, quamquam non sit hominis arbitrio relictum, quando sit praestiturus nec ne , sedlecundum occasiones iecessitates Oblatas eius praestatio sit administranda . Sic non licebat Danieli triduum abstinere ab invocatione Dei. VI. Quando praeceptum vetans xjubens directe contra istunt, sive secundum actum , diliges Detam, non odio habebis eum , odio habebis mundum non diliges eum sive si cundum objectum, diliges Deum, non diligas mundum, odio habebis mundum non habebis odio Deum: tum transgressio legis vetantis gravior est quam jubentis, quia plus recedit ab obedienti commissio mali vetiti includit omissionem orni praecepti.
Porro de obedientia mandatorum Dei in generali.
Via obedientiam praestare Inferioris est , hinc ad illam praestandam requiritur humilitas quae
459쪽
va ae generatim considerata qualitas est, qua quis aptus natus est ad submittendum sese alii, eius ire iussa capessendum, exsequendum d hic quidem ad submittendum se
II. Obedientia partim internum, partim externum actum respicit u triusque praestatio ad integram , veram ,&synceram obedientiam requiritur Deus enim spiritus est eccordium inspector, qui totius hominis tum interni tum externi obedientiam postulat, assectuum Cordis, Vmembrorum corporis. X ternus sine terno hypoccisis est: Internus sine externo in completus est, nisi impedi itur homo ab externo sine culpa sua praesente. III. Cui pene coincidit quod a Scholastici Theologis dicitur,
praestare praeceptum vel secundum substantiam actus tantum, vel etiam secundum qualitatem modum requisitum' quo sensu etiam dixisse Lutherus videtur , adverbia salvare damnaret. IN. Ad obedientiam integram veram vivia ceram, imo ad obedientiam interni hominis , affectuum
cordis, modique legitimi praestandam requiritui gratiam concursus Dei specialis . Ad e ternum vero actum corporis: substantiam actus
tantum prestandam, anne revelatiomauxilio in Dei, quod generale vocatur, sisti speciali opponitur, Untraque illud distinguitur, sufficiat, disquiri permittim S. V. Gratia ilici specialis quae movet exetitat, impellit Urget ad obediendum, quamvis intellectum affectum homini moveat Physic C. adeo ut illius sensi non possit non affici 1 omo tamen consensum non
T A GO IMA si essicit seu elicit, nisi moraliter , hoc est persuasionis modum Nibera
volitione hominis interveniente, quae libera volitio non coactione nimodo sedi omnem antecedentem necessitatem, determinationem excludit.
VI. Concursus ver ille specialis ive auxilium grati , quodi
gratia cooperans: concomitans dicitura gratia illa excitante, movente, quae praeveniens dicitur reperan S, neque geo ere neque efficacia differt, sed eadem est Continuata, tantum cooperans sive concomitans dicitur,ob concursum voluntati, humane, quem gratia operans inpreveniens a voluntate elictui. Hic
concursus non denegatur illi cui gratia excitans adhibetur, nisi excitanti resist u homo,
VII. Unde concluditur, hominem regenitum plus boni posse praestare, quam praestati plus mali posse
se omittere, quam omittat, Cc Prompterea gratiam efficacem neque eo
sensu quo secundum Augustinum accinitur, neque Quo sectandum nonnullos nostros Doctores, ad obedientiam restandam esse necenariam, quod ipsum cum Augustini
Coactio libertatem aetentia cirrum cribit lavit in , non tollit aque, a circumscriptio non fit nisi messi in te sen intervenien e inclinatione naturari: Mao is ergo naturalis inclinatio contraria eslibertatio litam facti e .
460쪽
Objecto materiali praeceptorum lcgis in
Quemadmodum obedientia pure puteriri velut in abstracto Conssiderata est objectum formale omnium praeceptorum legis divinae; sic actus in quibus obedientia Praestanda praescribitur, stat objectum
materiale praeceptorum eorundem.
II. Qua de causa actus isti tum demum legi conformes de secundum legem praestiti dicemur cum obedientia istas informaverit, hoc est, cum ex obedientia seu obediendi animo iudio patrati fuerint, quod studium obediendi necessario
Paaecedaneam habet certam notitiam quod actus illi a Deo presseripti sunt, juxta dictum Apostoli et quidquid non fit ex fide peccatum
est. III. unde apparet bonam intentionem ad actum justificandum non sussicere , nisi praecesserit mandatum Dei, mandata notitia quanquam sine bona intentione nullus actus etiam a Deo mandatus per se placere postit volumus autem sub actionibus etiam omissionem comprehensam intelligi.
IV. Bonum ergo opus uni erSE, hasce conditiones requirit. I. utili
praescriptum a Deo. s. ut homo certo uolit id a Deo praec tum es se. s. ut animo iudio odeuiendi Deo fiat, quod sine fide in Deum ficti nequit;accedere huc cicbet conditio specialis ad Cliristum Euat geliumque eius pertinens, ut ex fide in Clit istum fiat , quandoquidem nullum opus in Deo gratum est post peccatnm in statu gratiae , nisi in
V. Actus autem,qui lege proscribuntur , aut sunt peries in sua natura indifferentes, aut in se habent aliquid cur Deo placeant aut displiceant, praescribantur ab eo aut vetentur. Quae illos praescribit lex positiva symbolicas ceremonialis dicitur: quae istos lex moralis decalogus, etiam lex natura dicitur. De hisce postremis agemus porro. I. Actus materiales, in quibus obedientia lege morali praestanda praescribitur, sunt vel generales, ad totius legis omniumquem singulorum praeceptorum observati nem pertinentes vel speciales singulis decalogi praeceptis etculiariter praescripti. VII. Generales sunt Amor, honor, timor Dei fiducia in illum: speciales in singulorum praecei to
rum peculiari explicatione tractabuntur.