장음표시 사용
461쪽
ACtus isti generales vel in primo actu vel in secundo considerari possunt. In primo affectuum nomine veniunt; in secundo, proprium actuum nomen sibi retinent. Propter arctam vero inter ac sectum mactum secundum unionem reatura convenientiam eodem nomine affectus&actus appellantur amoris, timoris, fiduciae, ho
II. Amor Dei est actus offlaiosus
nominis,quo sciens volens unionem sui cum Deo, legisque divinae obedientiam omnibus rebus aliis anteponit, cui subjicitur odium separacionis: in obedientiae. III. Timor Dei est actus osticiosus hominis quo sciens volens offensam Dei in transgressione mandatorum eius positam , iram eius, censuram,in rustram de se existimationem ante omnia exhorrescit&fugit, ne ab eo separetur. IV. Fiducia in Deum est actus otiosus hominis,quo sciens volens in Deum lotum recumbit, ab Eoomnia certo sperans, exspectans
quae salutaria sibi sunt, quibus :malorum amolitionem Compra hendimus.
V. Honor D te actus officio sus hominis, quo sciens volens Deo debitum ipsius excellentibus vir. tutibus factisque taemium retribuit.
VI. Objectum horum omnium actuum, prout lege praescripti hosficiosi sunt, primum est ipse Deus: quibuscunque enim aliis rebus isti actus praestandi sunt, propter Deum . et ex ipsius jussu praestandioris LM A S E C, D A. ris sunt, secus boni vere dici non pote
VII. Ratio formalis objecti, cur nempe isti actus Deo praestari possitiit de debeant, sunt sapientia bonitas, iustitiatam potentia Dei,
actusque secundum eas: per eas ab illo praestiti quae autem ad simplices actus postulandos priores vel posteriores partes obtineant pie dita quiri permittimUS. VIII. Causa immediata isto-mm actuum est homo, secundum intellectum, affectum ,&hbertatem voluntatis suae, non qua homo ammmalis, sed qua spiritualis, id vitam Dei reformatus. LX. Causa praecipua est Spiritus sanctus, qui Waffectus amoris, timoris, fiduciae honoris infundisi homini per actum regenerationiS, ad actus secundos excitat, movet, incitat gratia excitante, cumque ipso homine ad eosdem producendoigratia cooperante concurrit. X. Forma actuum istorum est, ut ex fide secundum legem Dei fiant. Finis ut ad salutem ipsorum operantium Dei gloriam . aliorum lucrifactionem , confirmationemque perpetrentur.
Actibus obedientiae singularibus, seu qui singulis praecepti praescriptisunt, seu dedecalogo in universum.
462쪽
Actus obedientiae speciales decalogo , singulisque praeceptis
praescribuntur et quare ipse decalogus nobis ex ordine consideratadus est. II. D calogus commode distribuitur in praefationem, praecepta. Praefatio hisce verbis comprehensa est: Ego lababa sunt Deus vitu, qui edis ire ex Au pio domo servitutu Arbitramur enim praefationero istam potius ad totum Decalogum quam ad primum praeceptum pertinereri quamvis de re ade exigua conis tendere non arbitremur consul-
III. Praefatio continet argumentum suasionis generale, cur populus Israeliticus Iehovae obtemperare debeat idque duplex, unum ductum adure foederationis, alterum a particulari beneficio insigni recens illi praestito Illud continetur hisce verbis Devi tum mistud sequentibus, ni eduxi te ex terra AQBti, cuius beneficii commendatio est ex descriptione addita, quod AEgyptus fuerit illis domus servitutis illi exaggerando servituti miseriaeve quae illis acciderunt in memoriam evocare poterunt. IV. Quanquam argumentum hoc Delu tutu, etiam ad creationem
respicere possit, idque beneficium Comprehendere , tamen speciatim intendi foederis cum isto populo pactionem verisimilius est. V. Ex hac praefatione commode deduci possunt actus isti geuerales de quibus praecedenti disputatione astum est, amor, timor, fiducia, hom: r Dei; quia enim Iehova est Deus
ipsorum, qui ipsos ex gypto liberavit, idcirco etiam amandus est etimendus honorandus, de fiducia in illum collocanda , tum merito, tum utiliter. I. Generatim autem nonnulla observanda ad omnium simul praeceptorum rectam praestationem
qualia sunt: VII. Lex Dei integram oris,
cordis, operis, id est, externam internam obedientiam requirit :Drus enim totius hominis Deus est, animae e corporis, praecipue cor
VIII. Explicatio praeceptorum Decalogi a Mose, Prophetis , Christo: Apostolis petenda est, tu ficienter haberi potest, adeo ut nihil necessarium cogitari pollit quod ex V. WN. Test scriptis hauriri non possit. IX. Ex fine propter quem datum est uniuscuiusque praecepti sententia est sumenda eaque omnia eo
includi judicanda sunt, sine quibus
praestari praeceptum nequit prompterea etiam unum ridem opus ad diversa praecepta referri potest, quam tenus ad diversos fines spectat. X. In Ermatione negatio, in negatione affirmatio opposita viis detur compraehensa esse, quia non tantum a malo abstinentiam , sed et iam boni efficientiam postulat Deus: quamquam ratio reddi possit cur
nonnulla negati veri nonnulla affirmative enuntiaverit Deus.
XI. Actiones homogeneae cognatae eodem pr*cepto jubentur aut Vetantur, genusque species , species una cognatas sibi alias complecstitur,nisi causa justa sit cur secussit statuendum.
463쪽
necessariam secundum naturam, non ex accidenti subetur, prohibetur XIII. Relativorum iano F Iae scripto , vel vetito etiam alterum praecipitur vel vetatur,quia se mutuo ponunt&tollunt. XLV. Si contingat duorunt premceptorum observationem praestari simul non posse, eius habetur ratio quod momenta maloris est, tacuius praestandi lustiores pluresque causarsiint
DEcem Decalogi praecepta commode in praecepta primae hsecundariabulae distribuuntur, primae ab ilae ea praecepta tribuunt Ur, quae ossicium nostrum erga ipsum Deum mmediate praescTibunt, Ualia sunt quatuor Secundae tabulae ea praecepta quie hominum erga ho-m me Osificia continent , eique sex postrema attribu UntUr.
II. Respectus hic inter utriusque
tabulae praecepta est, Ut ex amore erga Deum et utque Iespectu amoremmorficia amoris erga proximUm praestemus in si contingat ut necet-Lario olficium vel erga Deum vel erga proximum sit deserendum, Deus proxumo praeseratur, intelligenialis alioquin valet illud, volo mi sericorsim cer noxsacrificium. III. Primum praeceptum est Non erit tibi Deus alius coram facie mea, vel contra faciem meam. IV. Hoc praecepto negativo an
quam praecedaneum quid rere requisitum includi seu presupponi
hoc adfirmativum, me Iehodam habe.bsi pro Deo tua , certissimum est , idoque ex praefatione ipsa immediat. sequens. Ego Iehova sum Deus vinet Ergo Sim et Iehova Deuctavi, vel, quod idem est, ergo, habitam novam pro Deo tuo. V. Habere autem pro Deo est tum intellectus tum astectus seu Voluntatis, iemque&ellectus ex utrO-que seu singulis existenti S.
humana mens comminiscitur cui divinitatem sive essentia sic vita, sive proprietates, sive operari sive gloriari soli vero Deo conveniente, Propriam attribuit. VII. Sive autem res cui divinitate attribuit homo lit aliquoi CXinens et creatum , siue aliquid non existens pure pute imaginarium, digmentum cerebeti perinde Citi divinitas nim illius alius Dei tota in attributione humana est radicaliter, essentialiter virtualiter, nullo modo in eo rari attribuitur. Hinc illa
phrasis in Scriptura tot cor sunm
alius sub triplic differ ita a JUX t. Scripturas concipi. AUt etiam ipsi habente; primi illum conani uisVnt, aut a parentibus illii mi cepere, aut denique ab aliis populis acceperunt, quum neque ipsi neque partes eorum illum cognovcrint' idq;
464쪽
postremum fit vel coactione , vel suasione, vel liberavi spontanea vomiluntatis electione.
IX. Hac de causa alius ille Deus vere idolum dicitur , ictus quo alius Deus habetur idololatria, sive illa mente aestimatione , agnitione, fiden sive affectu, amore , timore fiducia, spei sive aliquo externo effecta honoris, cultus, adorationis, invocationis patretur. X. Peccati huius enormitas apparet ex eo, quod appellatur defectio a Deo desertio vivi fontis, et lassio cavernarum quae aquam non habent perfida conjugii sacrosancti desertio, Iacti connubialis violatio imo quod daemoniis sacrificare dicuntur Gentiles quicquid Deo se offerre putant in ista Dei ignorantia ab alienatione a vita Dei. XI. Causa cur daemoniis servire dicantur, quamquam secus arbitrentur homines , haec est, quod Sathan sit totius idololatriae fons, ca- . ut,&origo, omnis cultus qui impenditur alii Deo auctor, suasor, impulsor, approbator defensor et undem summus idololatriae gradus est, cum quis Satanam ut Sathanam, se pro Sathana gerentem betam ditantem pro Deo habet, vel divinitatem illi tribuit. XII. Quanquam autem Gentiles Angelos sive Daemonas non ut summu in Deum coluerunt, sed ut Minores ministros illius, quorum interventu cum summo Deo communicarent; tamen cultus quem
illis exhibuerunt fuit idololatria, qui cultus iste nulli quam Deo vero debebatur : non pertinet autem
ad definitionem idololatriae ut quis
sultum soli vero Deo debitum adu
praestet tanquam Deo sudicit enim si illum pro Deo habeat, cultum divinum illi attribuendo,etiamsi mente existimet illum non esse Deum illum supremum. Non excusat crimen, sed aggravat, si sciens quis divinum cultum praestet ei quem scit ipsum Deum non esse.
a Patre Rex Dominus sit consti- tritus,& omne judicium acceperit sit
honorandus Ut Pater, Omneque Fe
nu et incurvandum, hipse quoque invocandus ut Mediator, caput Ecclesiae, adeo ut nemini illum honorem citra idololatriae crimen praestare possit Ecclesia i hinc Pontificii Mariam, vel Angelos, vel sanctos homines adorantes belut donorum datores administratores, velut intercessores per merita sua invocantes, idololatriae crimen admit
XIV. Imo vero cum panem in coena adorant , ipsum Pontificem pro eo quem se venditat accipiunt labent, idolatriae peccatum
T Raeceptum secundum constat si mandato: sanctione eius, a descriptione Dei ad puniendum transe
465쪽
benefaciendum obedienti valde pr Pensi , quo comminatio paenae promissio praemii consequenter includitur.
II. Mandatum ipsum negativum est, vetatur factum Deo displicens his verbis: Non facies tibi sculptile,
nec ullam imaginem eorum quae sunt in caelo sursum, neque Crum quae sunt in terra deorsum , neque eorum quae in aquis subterra: non incurvabis te illis , neque cDies ea. III. Summa precepti est, nequis ullam imaginem sculptam , fusam, Pictam aut quovis alio modo factam , sive archetypo habeat rem existentem, sive fictam , Deum vel creaturam, sive archetypon suum referat secundum realem aliquam convenientiam , sive tantum ex institutione, opinione adoret, aut Cultu divino pro equatur: vel, quod
idem est, ne id quod Numinis loco habet colit, sive vere sive falso in ulla vel ad ullam imaginem adoret
vel colat. IV. Quemadmodum ex collatione huius praecepti S alior limScripturae locorum ubi Deus imagines quasdam confici jubet, apparet, non vetari ipsam quarumvis imaginem confectionem, modo ad
cultum non prostituantur ita ex hujus eiusdem praeceoti alior imque illi collateralium sive analogorum comparatione constat , imaginem ad Deum repraesentandum nullam confici debere quia hoc ipsum nihil aliud sit quam mutare gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem rei corruptibilis quicquid enim e sineti potest visibile est, video corruptibile quod generatim affirmare cum Scriptura non veremur
quanquam cum eademin ex eadem AGEsIMA Qui NTA sciamus Christum nunc secundum corpus incorruptibilem ella.
v. Distinctio duplex hic a Pontificiis adhibetiir, Archetypi Mimaginis, deinde imaginis ipsius qua ex
tali materia confecta est,stv qua imago est, hoc est, relata apta ad repraesentandum archetypo : unde Porro deducunt intentionis in colendo distinctionem qua cultor vel in archetypon solum , non imaginec, vel si etiam in imaginem, non tamen in illam qua ex tali materia est. Nemque in illam principaliter, sed relate ad archetypon intuetur. Nos non negamus mentem hominis eiusmodi instinctionem confingere posse. I. Sed cum procumbenteSan te imaginem illa distinctione se excusare a transgressione huius praecepti moliantur, Deum ipsum mendacii arguunt, hipsius mandatum irrident, me daci argutant,quia cum Deus dicit procumbentem ante imaginem dicere ligno: lapidi, Tu pater metues illi dicunt, hoc illum non dicere ligno: lapidi, sed archetypo,
nempe inor irrident Deum: mandatum eius, quia per illam distinctionem fit ut nemo tanquam quanquam imagines quasvis adorans,
reus istius praecepi violati ae pocsit nisi secundum suam ipsius opinionem judicaverit illud lignum vere Deum esse in propterea se vero reipsa Deum effecisse, quod ut ratione utenti eveniat impostibile est. VII. Sed excusationem sciam ista distinctione nitentem ex Parte anni hilant, cum dicunt imaginem
affici quo ipsum archetypontaneque extendit se excusatio per istam distinctione, cum ipsum meum
466쪽
imagine representant, quia id simpliciter vetitum est ne fiat. VIII. Dicimus ergo Pontificii3 secundum judicium Dei, de ipsas
ex preti a Scripturas , recte tribui quod et fingant essentiam Dei, cum illum in forma senis cana barba praeditim solio insidentis repraesentant, etiamsi expressis verbis dicant se scire Deum non habere corpuS, Protei entur se hanc formam non ipsius essentiae repraesentando efiinxisse , sed tantum repraesentandae comparitioni eius Prophetis aliquando factae, de lignificandae praesentiae ipsius laanc similitudinem instituisse se tenim protestatio contraria factis , cum fac a natura id sint non quod nos ea esse fingimus, sed quod Deus; gulator ea esse dicit. Ille autem dicit se assimilari, sibi similitudinem fieri se statui aureo vel argenteo sculptili e Te similem. X. Omnes illas imagines de quibus diximus, tum Dei tantum
ad representandum positas tum alia rum rerum sive verarum sive fictarum ad cultum expositas, dicimus recte tum secundum etymon Voci S,
tum secundum usum cripturarum mi a dici in distinctionem ter
idolain simulacra sive imagines a
Pon ificiis usurpatam ex speculi Or-rendae idololatriae productam esse.
X. Quo praecepto Vetantur imagines ullae ad cultum divinum confingi aut institui, eodem aliae si jam factae sunt ad cultum expositae
tolli ube itur, adhibita hac duplici
cautione. I. ut fiat praecedanea commoda .sufficiente doctrina L. ut ab iis penes quos in Republicam 'Ecclesia potestas est. XI. Quo inquam honos alibi imaginibus, vel nummi per tales
imagines exhibitus ipsi Deo vero sit ignominiosus, tamen multi magianes quae recte factas inlegitime ad
cultaim propositas arbitratur, contumelia assi it, ipsum numeri quod colere praesumit conturnelia adicit, ca)τι, se declarat.
XII. At firmatio negativo toti P aecento oppositari e che dc uecta hic esse videtur, ut Deum, quia Spiritus est, pura mentis cogitatione de abstracta ab omni imaginatione co
XIII. Sanctio praecepti Omminationem includens, haec est: Ego enim Iehova Deus tuus, Deus e- lotes sum , visitans iniquitatem patrum super filios in terti in de quartam generationemrin his qui od runt me hoc est, nisi meo huic praecepto obtemperaveritis, sentietis me esse honoris mei aemuliim , neque passurum impune ut ille alteri detur, aut ut gloria mea sculptilibus comis
continet promissionem his verbis :Et ego Ieho varium Deus , faciens misericordiam in mille diligentibus, me, cui odientibus prae copia mea; hoc est, si huic meo praecept Obedieritis , sentietis me misericordia usurum erga vos , in erga liberos
vestros in millesimam generationcm , si qui Uem c illi me amave
V. Fit autem mentio posteriorum , at e magi excitentur homines ad obedientiam , cum non tantum suo sest etiam ps sterorum suorum bono e malo sint obtemperaturi vel transgresturi X V I. Ex collatione praecedentis praecepti ec huius , apparet duplicem esse idololatriam, unam qua
467쪽
alteram qua verum vel falsum numen in imagine per imaginem , vel ad traginem colitur: quae tamen
ipsa imago aliquando falliis .alius Deus dicitur, quod e hic significare videtur Deus, cum argumento a Telotypia sua ducto ab huiu prae e-pti violatione deterrere studet. COROLLO IUM. Pontificiorum idololatriam titra via gerationem Iuda oram ct Gentilium idololatriae hiis iparari posse. Si ex si' in ivr, is oditeque liberos suos per Urim traduxe lint,neti vivos hs Diis DN-ficaveritu: Resii Horrendam i=r.rarii ima emin trita idatione tot mille mal rismidololatris apud illos Uentis Frinanda causa exercitavi, si non secundum faciti ieciem , salieni secundum peta alistravitatem , tradi cluni liberorum per ignem . . Dorum li minum oblatιovi x quo comparari posse.
Praecedens .mandrio, sanct ne eius per poenae comminationem. Praecepitim negativum est, prohibens factum Dei displicens, his ver his Non assisti illamen Domim Dei tui inminum. GESIMA SEXTA. ,sII. Ratio summa&finis praecepti ex Quia Deus totus lancius sit, nomen eius plenum majestatis,
sancte illud de reverenter esse usur- Pandiam, nulloque pacto commune habendum aut contaminandum.
notione hic accipitur, pro omni ver
bo quod ad Deum vel divina significandam ex instituto Dei usurpatur. V. Assumere seu sumere nomen Dei est illud verbum in os sumerem lingua eloqui, proprie iquis synecdochice lubeo etiam facta comprehendere velit , quibus Deus vel divina minus religiose tractantur, pernos licet, e putamus a praecepti sensu non re edi Nosv ro in expliciitione propriae sumptionis persistimus. V. Particula , in vanum barici accipitur, pro eo quod est temere sine iusta causa per frustra in nullo utili fine, pro mendaciter . falso si
milla te, In cogitanter, O C. unde lon
ide lateque etiam haec prohibitio sedi Fundit. I. Sed forte non incommode ad duo summa capita seu genera Omnis sumtio nomini Dei in vanum reduci poterit ut primum genus complectatur usurpationem nominis Dei quum illius mentio omnino facienda non est loc est , in dicto vel facto, cui Deus nominis sui
mentionem intervenire non voles it:
vel quia licitum non sit, vel quia
II. Secundum vel genus complectatur usurpationem is omini S Dei non rectam . quum scilicet in olficio aliquo nostro ubi licite usurpari potest , vel etiam debite ex praescripto Dei usurpari debet, non vere usurpatur.
468쪽
VIII. Huiusmodi ossicia sunt Adoratio Invocatio Dei Verbi
ipsius aut rerum divinarum naris rati, Praedicatio, Iuramenta , c. In hisce usurpatur nomen Dei iii vanum tripliciter via hypocritice, suum non ex toto corde syncere usurpatura vel dubitante conscientia, quum non certa fide quod in eo usurpari fas sit, usurpatur vel etiam contra conscientiam , ut quum ad testimonium dandum mendacio usurpatur.
verbis: Nam non relinquet Iehova eum impunitum, qui nomen eius vane seu in vanum usurpaverit equa persuadere nititur, ne quis hoc nomen usurpare audeat cuius tanto major est necessitas, quanto minor est peccati istius aestimatio inter
partes; mandatum rationem initis Mandatum vero proponitur i. paucis verbis, inde latius explicatur. Propositio est in hisce verbis, Memento ut diem Sabbathi sanctifices explicatio in istis, Sex dies operaberis c. Ratio vero hisceccmprehenditur Nam sex diebus is it Deus coelum, terram c.
II. In praecepti propositione A, MI NI Inotenturo ipse actus praescriptus et
qui est sanctificalio. . cura anxia
sollicita de aetii isto non omittendo, quae expressa est isto verbo, memento ne obliviscere . . objectum, quod dicitur, dies Sabbathi vel septimus, septimus nempe in ordine dierum, quibus creatio caepta
perfecta est , qui Sabbathum dicitur ab eo, quod tunc Deus quievisset, homini erat quiescen
III. Explicatio continet duo. I. Concessionem,ut sex dies impendant operibus ad animalem vitam eiusque sustentationem pertinentibus, quae concessio continet mandati aequitatem. 2. Mandatum de quiescendo ab illis operibus septimo die, cum enumeratione eorum quos quiescere oporteat. Non tu modo, sedi filius tuus, servus, ancilla lumentum , advena quiescent, quotquot nempe sunt in tua potestate quiescere facies. IV. Ratio continet in se duo argumenta quorum prius est ipsius
L ei exemplum, qui septimo dici quievit ab operibus suis. Posterius benedictio. sanctificatio Dei qua septimum diem voluit separatum a reliquit diebus, sibi suoque cultui
V. Sanctificare septimum diem est illum ab usibus communibus, ad animalem vitam pertinentibus separare, QDeo actibusque ad Deum resque divinas vitamque spiritualem pertinentibus consecrarer quae sanctificatio variis actionibus
operibus ad animalem vitam pertinentibus extendenda sit,utilissimum considerat arbitramur , in quav- quam
469쪽
Dis diu TAT. SEPTunc Es IMA SEPTIMA rquam nihil praecise praescribimus, omnibus aut eodem modo conti- tamen licentiam talia opera patrandi quam maxune restrictam vellemus, id paucissimam ecessana restrictam. Non enam dubitamus quin varie apud Christianos Sabbathum visetur, non abstinendo ab iis, quae aliis diebus licita sunt. VII. Actiones ad sanctificationem sabbathi pertinentes duobus generibus concludi posse arbitramur, ut alia sint perscin primo ad Dei cultum pertinentes Deoque in ipsis gratae de acceptae. Aliae istis
actibus praesitandis rubo linatae, Dorsitani servientes ut illae actiones Deo ab hominibus quam Optime Praestari possint, quales sunt quae ad institutionem celium in officio suo pertinent. VIII. Huius oti autem anctificatio non tantum privatam domestica esse debet, sed etiam publica ecclesiastica Vult enim Deus Von tantum a singulis privatim agnosci, coli, invocarata laudari, sed Etiam ab omnibus limul junctis in Ecclesia magna ut hac ratione non modo singuloriim, sed: totius universitatis Deus e Dominus esse a
LX aeterum quia homini huic animas vitae nimis iuento facile obrepit nefiasntia Dei divinorum , hinc necesse fuit memoriam hominibus refricata hac VOce, me
X. Iam vero quod ad diem septimum attinet qui sanctificari libetur; in eo id moralem perpetuum est , ut dies septimus hoc est, tanti ex septem cultui divino conlacretur, neque fas sit ulli homini ullo tempore, quum sex die animalis vitae oneribus impe aderit, septimum in istidem
XI. At vero quod ad diem illum inter septem , qui dies sex quibus
Deus creationem perficiat, secutus est, attinci, eius sanctificatio non est perpetuae instillationi Sin eccilitatis sed mutari ille in alium c tempotuit,&suo tempore, si mutaretur fas fuit: nempe In diem,qui Dominicus appCllatur, propterea quod
nova creatio tunc Per resurrectionem Christi ex mortuis in Christo
capite nostro pera sta erat, Novi:m
populum novum quendam sabbatismum inchoare aeqUUmerat.
XII. Ratio illa , quae ab exemplo Dei qui quievit die septimo,
creatione nempe perfecta, desumpta est , usque ad novae creationis tempus duravit, ideoque illa cestante, aut saltem ad illam lecunda ex nova
creatione accedent , non mirum
fuit diem illum in sequentem Vote sui rexit Christus, nautatum sui stea Apostolis Christo enim non
amplius carne ambulant , neqUC secundum carnem noscendo, nova facta sunt omnia.
XIII. Benedictio vero Hanctificatio Dei ab illo die Sabbathi
in Dominictim translata esse intelligitur , eo quod omnis lanetificatio ad novum mundum pertinens, in Iesu Christo, qui vere sanctus sanctorum est, de in quo omnia lanctificiuntur in aeternum , DCrfitatur.
XIV. Ratio , qua DeUS postea populo suo sabbathi observationcm suasit: quia esset in signum inter Deum & populum ipsius , quod Ie-
hova esset sanctifican illos, etiam ad tempora N.T. accommodari potest, ec sabbathi observationem illispersuadere.
470쪽
hi Aco VIX U. Si quis diem dominicum a reliquis diebus nullo modo distinguendum putaverit, aut illum libertatis Euangelicae declarandae caussa in alium diem vel Lunae vel Martis ARMI NI superiori ab inferiore debentur, vel significationis suae ambitu vel ut finis omnia ad illum necessaria. IV Tria autem praecipue isto
vocabulo continentur. a. ut reve-
transmutaverit, saltem pro schisma I rentia exhibeatur ipsorum personis.
tico in Ecclesia Dei habendum arbi
Hoc praeceptum primum est secundae tabulae Continet autem praeceptum ipsum , tum praecepto
additam promissionem Finis praecepti est ut ordo quidam sit inter homines secundum quem hi superiores, alii inferiores sint, qui in praestatione mutua officiorum ad societatem tuendam necessariorum imperandi, reparendi consistit. II. Praeceptum praescribit actum, addit objectum,cui ille actus praestandus sit. Actus voce honorandi continetur Objectum hisce voci
bus, patrem tuum: matrem tuam: unde apparet juxta relatorum naturam , hanc legem omnibus iis praescriptam, qui relative patri: matri oppositi sint.
III. Honorandi vox quam aptissitne usurpatur ad eminentiam significandam honor enim excellentiae praemium est, eiusque prae, statio signum cognitionis: vox illa Compraehendit omnia officia quae obedientia praestetur ipsorum praeceptis . . ut gratitudo ipsis praestetur, in collatione omnium ad vitae praesentis conservationem necesssariorum , cum respectu ad dignitatem personae: officii eorum. v. Reverentia consistit tum ins praestatione illorum actuum qui illorum supereminentiae, nostrae sub illis submissionis continent confessionem ritum in tolerantia vitiorum: morum , conniventiaque ad illos, verecunda eorundem obmiectione benignaque excusatione. I. Obedientia posita est in promtam liberali praestatione eorum quae praescribunt, vomissione
eorum quae prohibent quae non tantum propter iram seu metum poenae, verum etiam propter conscientiam
praestanda est, idq; non tam ut ipsis quam ipsi Deo, cuius vicem gerunt,
VII. Gratitudo, quae continet colliationem rerum illis ad usus vitae secundum dignitatem necessariorum, extendere se debet non tantum ad tempus quo munere isto funguntur, verum etiam per totam vitam, etiamsi obtingat illos per senium aut alia causa ad munus obeundum ineptos esse. VIII. Officiis inferiorum superiorum ossicia analoga sunt, ut gravitatem moderatam indecorum in
omni vita publice inprivatim praestent, in praecipiendo justitiam aequitatem servent , in gratitudine postulanda modum non excedant.