장음표시 사용
51쪽
DC ', ACERDOTSacerdos Magnus ese prasectis toti Domui Dei. Cui nos secundo geniti, sacrificia nostra tradere debemus, Ut per ipsum porroDeo offerantiir grato acrifici ipsius expiatori odore perfusa, ut Deo accepta sint per illum. Hac de causa inquit Apostolus: per ipsum igit Cassidue offeramin Deo sacri cium laudii, id est fructum labiorum,confitentium nomini eius. Sumus quidem illius beneficio Sacerdotium sanctum ad offerendum spirituales syntiri sed illa Deo acceptarnon sunt, nisi per Iesum Christum. Neque dignitatis tantum , 'sed aeternitatis in Sacerilotali lignitate participes esse voluit, ut nos quoque secundum ordinem Melchi Zedechi Sacerdotio fungamur . qaod jura mento ancto consectatum est immortalitati Quamquam enim Sacerdotio expiatorio post hac secula temporaria non sit functurus amplius Sacerdoti tamen Eucharistici
munere pro nobis in a ternum fungetur,renos in illo, d per illum nisi
velimus in media bonorum per illum acceptorum iunctione, memoriam intercidere, quod per illum ea obtinuerimus, perque illum effecti simus Sacerdotes ad gratias condignas, Praecipuo omnium datori Deo reddenda . Verum enimvero quia
debita sacrificia, quamdiu in hoc
mortali corpore versamur, Deo of ferre non possumus, nisi per strenuam luctam adversus Sathanam, mundaem pdccattam, carnemque
propriam , ter victoriam ab illis reportatarii, quod utrumque regium est quumque post hanc vitam Sacerdotio functuri simus elevati cum illo in solium patris , subjectis nobis omnibus hostibus nostris,fecit etiam
nos Redeam Sacerdetium retale Deoi, CHRIsTI. 23 nostro, ne quidpiam in typico Melchiχedechi Sacerdotio in veritatur,
cujus nobis communionem non imis partiatur. Quartus atque postremus acerdoti Christi fructus a nobis propositus est totius Ecclesiae fidelium adductio ad Deum: qui etiam velut finis est complementum trium precedentium . Horsum enim foedus initum inter Deum: homines, horsium remissio peccatorum , adoptio in Filios, Spiritus gratiae collata in Ecclesiam , hac fini Sacerdo tium novum Eucharisti cum ' gium institutum, Sacerdotes 'eges facti, ut ad Deum adducerentur roederati. Hunc fructum Apostolus Petrus disertis verbis Sacerdotici Christi adscribit his verbis Christim semel pro percarispassus en iustius pro inju-yM, t nos ad Deum adduceret. De ista eadem adductione verba sunt Apostolici Et nunc eritfinis, postquam tradiderit Regnum Dei ac Patri Lictata nore adducentis Christi, Patrem alloquentis haec verba Elate collocare: Ecce ego. pueri quos dedit mihi Deiunon ut portentum sint populo , sed peculium Domino . Adducet ergo Christus Ecclesiam suam quam sanguine suo redemit sibi, ut caelestem haereditatem morte ipsius partam . verbo promisiam, Spiritu sancto obsignatam, ex benignissimi Patri
manu accipiat, atque fruatur perpeti m. Adducet Sacerdotes suoS SUOS
sanguine suo adspersos sanctificavit Deo, ut ipsi serviant in seculum Adducet Reges suos, in quibus virtute Spiritus sui sancti Sathanam principem, de manipularem ejUS mundum, peccatum, carnemque ipsi rum propriam, quini mortem
hostium postremam debellavit c
52쪽
superavit, ut regno cum Deo po
tiantur in aeternum. Adducet Claristus, uexcipiet Deus: Pater Excipiet Ecclesiam Christi, illamque velut agni sponsam, in thalamum
caelestem introductam Ierpetuum cum agno festum celebrare jubebit, ut pleno gaudio fruatur ante conspectum throni gloriae suae. Excipiet Sacerdotes, illosque decoris perfectae sanctitatis vestimentis indueto ut canticum Eucharisticum novum Deo canant in secula. Excipiet denique Reges, sin solio Majestatis
sue collocabit eos , ut regnum cum Deo magno obtineant,m domi
Atque hi sunt fructus, quos Christus Sacerdoti sui administratione impetravit, adeptus est iobiscum Communicat. Ingentis sane drgnitatis Mutilitatis. Quid enim abalienatis a vita Dei, extraneiStestamentorum, gratius accidere potest,quam
in foedus gratiae a Deo recipi minpopulo Dei censeri Quid conscien-lijs onere peccatorum intolerabili pressis, sisti ne Dei pondere deficientibus dulcius, omnium delictorum remissione Mindulgentia Quid hominibus,terrae exsecratae Filijs inferni consecraneis acceptius,quam a
Deo in Filios adoptari, caelo inscribia Quid, sub dominiosathanae
repeccati tyrannide jacentibus, obvenire potest jucundius, quam ab ista teterrima miserrima servitute liberari in veram asseri libertates Quid gloriosiusquam in partem Sacerdoti & regni adscisci, Deo in Sacerdotes: Reges, imo in Sacerdotes Regios de Reges Sacerdotales consecrati V Quid denique optabi-ARMi NE OLATIO, duci, ut beati, gloriosi aetermitticum illo seculum exigamus Quum itaqueSacerdotium hoc a Deo ipso. cum quo nobis est negotium, imp situm sit Christo Iesu Dec hominis Filio, Fratri nostro primogenito, infirmitatibus quondam circumdato,tentato in omnibus, misericordi pio fideli, sancton segregato a peccatoribus , quidem juramento
sancto, quod revocari nefas est, impositum sit , recumbamus certa fide in illud Sacerdotium Christi nihil dubitantes quin omnia, quae Sacerdos es nobis sumtus raro nobis apud Deum ipso Deo assumente constputus, nostra causa peregit, peragit, visque ad consummati nem secvi hujus peraget, rata Sci ma Deus habuerit, habeat, labiturus sit in arierint m Quumque idem Christus Sacerdotii tui administratione peccatorum perpetuam obtinuerit expiationem iurgatio
nem, aeternam redemtionem nactus
sit,is thronum gratiae nobis in caelo erexerit' accedamus ad thronum gratiae cum vero corde, immota animi fiducia, adspersis cordibus a conscientia mala, purgatisque conscientiis ab operibus mortuiS. Certo statuentes quod misericordiam simus consecuturio gratiam inventi ri ad auxilium oportunum. Quum denique tot Miam prae clara beneficia nobis administratione istius Sacerdoti impctrata sint parata, quorum partem jam ceu primitias accepimus, partem potissimam& totam velut massam eamq;completissimam in caelo exspecta mus;quid reddemus Deo nostro pro tanta dignatione, quas gratias Sacer-lius, quam ad Deum summum bo- doti nostro Christo: Agno redde num e fontem omnis beatitaris ad- mus Calicem salutaret accipiemus .
53쪽
nomen Domini invocabimus. Vitulos labiorum nostrorumDeo offeremus, corporari animas: Spiritus nostros ipsi hostias vivas, sanctas , placentes sistemus Canticum hoc caeleste Deo. Patri omnium,etiam in hisce terris positi, una cum vigintiquatuor senioribus throno adsistentibus canemus dignus es Domine qui accipias gloriam , honorem Acvirtutem , quia tu creasti omnia
Per voluntatem tuam sunt: creata siliat. Sacerdoti nostro Christo&Agno, cum ijsdem senioribus accinemus: Dignus es Domine quia cipias librum Set aperias sigilla ejus, qtaoluam mactatus cs redemisti nos Deo per sanguinem tuum ex omni tribu, lingua, natione , populo : Et fecisti nos Deo Reges C Sacerdotes, regnabimus sit per terram; utriq; unctim cum omm creatura cani ibimus: Selsori Throni:
Agno benedictio Si honor estoria robur in secula seculorum DIXI.
Ouandoquidem in vis busta acti)nu auspicium es t Attium est a Deo , fas est ui in illo omnis quoque actio nostra des nai. Quum itaque di Diva illius clementia benignitas placido sub lumine nos hucu A, rejexerit, successiim optabilem nostro
huic ac vi concesserit, gratias illi pro tanta benevolemia agamus, et lavit sacrosancio ipsius nomini dicamus Omnipotens misericors Deus, Pater
Domini nostri lci Christi. gratia, tibi vi-inus pro infinitu tui in nos miseros etca, tores collat beneficiis Imprim vero quod Fili vim tuum Iesum Chri uni ostiam ediredemtion pretium pro peccatis nostru esse moluisti . quod tibi per verbum Inlim dispiritum sanct m Ecclesiam ex toto humano genere collegisti, quο ns quoque ex re-
gnum lucis. Fitu tui transt listi: quod
Hellandiam dulcifimam patriam nostram ad agnitio nimis commanunem Fili tui vocast quod eandem huc usque adversus machinationes insultus potissimi h In sarta martiam eon eruasi quod Academiam hanc vera sapientia, pietatu, iuvpit in Irminarium, in hac ines ta urbe instituisti : quod hac quoque Icholastica exer-cni favore tuo hucusque es prosecutus, Rogamus te sine es benigne Deus, ut hac bene cia nobis perpetua esse vetuet ne patiare ut ingratitudine nostra mereamuri u abire privari; quin ad iuge illa potius opus quod coepisti confrma Fac, ista
semper memori mente recolamus, sma Ierna sanctissimo nemini tuo pro illis lati des dicam M per diuinum nostrum Iesum Christum, Anien . Tibi ersam, Francisce omniare, vir Clarissime e Promotor Doctissime, grarias ago habeoque maximas pro ingenti hoc benescio, quo immerentem assecisti: bovillo me id ipsum grato semper ammoVinturninis opera in daturis ni vi te honoris pii mihi collati numquam uri aenitere possit
Tibi quoque, Magnis. D. Rector, O Amphis Senatui Academico, ni me ingrati aximi crimine commaculare velim .gratia debeo maioresanam eloqui possum, pro honesto isod de me se istis induioribliberali quc distillo meo salio meritus sum, testimonio et promitto antem O recipio metro virili enixurum , t isto non prorsu indignus aliquando temptriar quod si 'tero, scio vos idipsum in plenissimam debiti scintionem a clepturos. Ad vos venio vir Nobilissimi, misplissimi Clarissimi, Quibus pmnibus S singulis plurimum me debere profiteor ob prolixam vestram erga
54쪽
erga me benevolentiam , quam eo ipso tem moesta' i alun seu quod hunc nostram actum vestra Nobilissimari AmplissimariCla fima re igni a praesentia cohone lare: uoluilio: pollicerer gratias aliquando relatarum, si verbra limaniplitudinem se virium mearum tenuitas respueret S conditio vegra eminentior reis pelleret. Neque uos mihi in hoc gratiarum agendarum quo fungor os cio praetereundi estis, Nabit . di studiosissimi adolescentes ita
em metetis propensium vestirum erga me
studium, quat hone lais modesta prasen tia,quo me nostro actui interfuit is satis snperque declara lis promitto, sancte recipio, si occasio, quod spero ' opto, bene de vobis merendi fleratur . omnibm os e s vestrum id studium me eompensaturam esse.
Sequuntur rationes tres deTheo ia, quas ordine ha-hisit c uctor cum Lectiones Fas austicaretur, quarum prima est.
luem lusin arbitrium est autocratoricum de nobis sta-tHendi, visum fuerit me indignum famulum suum ab Ecclesiastica functione, quam in Ecclesia Filii ipsius apud frequentis limum insteida- mensium populum aliquot iam annos obivi, ad professionis Theologicae in hac celeberrima Academia munus vocare, oini mei esse putavi vocationi isti non nimium reluctari, quamquam me imparem tanto numeri probe cognoscerem, atq;etiamnum, quod libens insincere profiteor, agnoscam Suadebat sane propriae insufficientiae conscientia,
aurem vocationi ne praeberem, cujus meae conscientiae testem citare
possum inspectorem, judicem illius
Deum , nonnullos viros probos& doctos, qui mihi prim authores fuerunt capessenda: istius functionis. si quidem legitimo ordine, via offerretur sed quum illi ipsi suggererent vegperientia ipsi me crebro docuisset, rem periculi plenam esse. proprio judicio pertinaciter stare, v
smae de se sententiae plusculum tri
buere, eo quod in proprijs negotiis plerique caecutimus omnes, illorum autoritate, judicio passus sum, me permoveri ad difficilem hanc onerosam provinciam suscipienda, quod utinam cum bono Deo sit Numine propitio. De quo tamen ipso quamquam mora modum ad solam functionis istius recordationem percellar
tantum non cohorrescam dubitare vix possum , quum apud animum meum attente considero, quibus de causis decreta sit vocatio, quomodo exsecutioni mandata. quibus mediis lationibus ad finem perducta; unde mihi persuadeo divinitus illam institutam esses persectam. Quapropter de perpetua divini auxili praesentia spem certam cor cipio, tu cum debita animi submis sione munus illud in sacrosancto ipsius nomine suscipio adgredior: vos omnes, singulos cordicitus obsecrans, imo, si id per benevolentiam vestram, quam huc usque mihi expositissimam multis indiciis cognovi,
55쪽
gnovi, liceat, obtestans: quin &,necessitate mea praesente sic postulante, adjurans, ut ardentibus votis irecibus apud Deum, luminum Patrem, mecum decertetis, quo donis ad functionem necessarijs famulum suum, vestris ussibus ex puro affectu
servire paratum , gratiose instruere , in toto vocationis cursu bene Volo suo favore prosequi, dirigere ,
tueri dignetur. Caeterum non abs re facturus videor, si in functionis initio nonnulla generatim de ipsa iacrosancta Theologia prooemi instar praemittam, de illius amplitudine, dignitate, praestantia explicem Serviet tractatus iste studiosorum animIS, qti si consecraneos divinae illius sapientiae profitentur, magis magisquemcitandis, ut in suscepto curriculo animose progrediantur, profectus suos diligenturni rgeant, oia ad net mconstanter contenci antet, ut aliquando salutaria Dei organa in Ecclesia sanctorum esse possint, apta ad nominis divini sanctificationem , in conformata ad corpol is Christi exaedificationem in Spiritu Quod si ei reccro, arbitrabor cum Socrate, me in ipso muneris inpressu bona illius, parte non inutiliter defunctum est. Dicere enim Sapientissi mus ille Gentilium solebat, se suum docendi munus pulchre absolvisse,
ubi modo auditorum animos ad ardentem discendi cupiditatem tmPU-lisset Neque immerito volenti
enim nihil est illicite praesertim spondente Deo clarissimam secretorum tuorum revelationem iis, qui in lege ipsius noctis dies m ditabu Mur. Quae Dei promissio essicit, ui de hisce captum humanae mentis longe
superatu bus Isocraticum illud usur Tnro Loc IAR api pare liceat, sae cors G em e -- λψ . . si fueris Cupidus diicendi, plurima disces. Mihi quoque ipsi non parum serviet explicatio ista. Eo enam ipso, quod studium illud tantopere commendo, legem mihi regulam piar- scribo , Ccuncium quam Hi Illius prosessione incedere debeo quin necessitatem mihi impono in eo sancte modesto, homni bona conscientia versandi ne si alicubis quod Deus bonus avertat eXOrbitem , studii istius tam solemni commen alio in faciem inihi ad ignominiam meam objiciatur. Dum hanc rem ago, Hon arbitror mihi protestatione utendum apud consultissimos suris prudentiae, Peritissimos Medicinae , subtiliuimos philosophiae literatissimos lingitarum Professores, qua suspicionem a me amoliar studii, quod colunt singuli, neglecti aut super habui buum enim .honestum singulis studi generibus in auguttissimolcicntiarum theatro decenter adtribuo locum quo contenta, huic, de qua in praesentiarum agi, scientiae praesidatum concedunt lubentissime.Dudo ac simplici orationi genere utar, qtiale veritatis proprium esse docet Euripides non quod nesciam cognationem aliquam rationi
iis rebus quae oratione tractantia m-
tercedere oportere, oropterea, ad res divinas pro dignitate tractandum divinum quoddam orationi SICHUS requiri sed quia res ipsa ornata non indiga contenta docera est, ego ne conatum quidem ad dictionem rc convenientem conquirendam adhibere possum.
De dignitate itaque: praestantia sacrae Theologiae acturus, quatuor D et illam
56쪽
illam titulis circumscribam sequens morem in humanis disciplinis usurpatum, quae ex objecti, authoris, finisque preti tantia , ex rationum , quibus quaeq; scientia nititur, pondere aestimantur . Eadem ego insistens via primum de Theologia objecta, inde de urbare, tum de fine, denique de certitudine ejusdem dicam. Precor Deum ut mihi dicenti
Spiritus sui sancti gratia adesse velit,
mentem, os linguamq: meam ita dirigat, ut quae vera, sancta: ipso digna sunt, vobisque salutaria, proferre post in ad nominis ipsius glo riam: Ecclesiae aedificationem. Vos etiam. Auditores Clarissimi WHumanissimi, oro, ut mihi resetravissimas egplicaturo exigui temporis attentionem benigne concedatis, de rem potius in qua versabor, quam quo in illa pertractanda arti 1-cio utar, inspiciatis. De obiecto primum: hac quidem hora dispiciemus ita rei natura postulatve Intimum enim id est scien-lijs atque adeo oiviso, ut inde etiam nuncupationem suam fortiantur.
Theclopia autem obiectum est ipse Devi. Indicat hoc vox ipsae Theolo 'ia enim sermonem sive rationem
de Deo sonat. Indicat idem definitio huius scientiae ab Apostolo usurpata, quum describit illam, quod sit
veritas securissism pietatem . quae is hiciso rati dicitur , soli Deo debitum cultum significans quod ipsum claruis postolus dicat, quum hanc pietatem stactiore non se aec voce adpellat. Habent aliae omnes scientiae sua obiecta, nobilia certen digna in quibus humana mens considerandis tempus, otium, diligentiam adhibeat Meraphysica generatuens quarens, specialis intelligentias mentes a mortali contagione secretas physica corpora, qua principium motus in se habentia: tilathematica quantitates Medicina corpus humanum , qua capax sanitatis Claris ruis dentia justitiam cum societate humana: Ethica virtutes oeconomica semiliare regimem Politica civitatem.
At omnia ista infra Deum constituta, imo ab illo originem sortita, ab illo uno dependentia, huicissimi illum retro commeantia: tendentia. Haec una circa ens entium causam causarum , circa principium naturae,in gratiae in natura exsistentis , naturae adsistentis, naturam circumsistentis versiatur.
Dignissimum itaque hoc est objectum: plenum venerandae Majestatis, eousque praecellens reliquis,
ut quum nemini, quamquam omnium istarum scientiarum certissima cognitione instructo, vel tantillurn gloriari fas sit hujus unius notitia serio, solide gloriari possit quisse quis illam est adeptus, ipso Deo illud vetante, hoc praecipiente apud Hieremiam, his verbis: Ne iactetsese sapiens in sapientia sua , sed in hac se iactet qui gloriatist quod me intelligat
Sed conditiones, quae objectum alicujus scientiae commendare so lent intueamur. Obiectum illud est praestantissimum, quod in se optimum maximum inimmurabile est,quod relatione ad mentem liuidissimum est,mmenti expositissimum quod actione sua in mentem illam implere potest ejusque infinitum desiderium explere . Tres istae conditiones in Deo , Thoologici studi subjecto, maxime , imo insolo inveniuntur. Ille optimus est, ille primum,
57쪽
bonus: antlim bonis, travium bonum, tam p ompria communicare, quam conimae vicari potens tanta liberalitatu quant habet opes, infimirant robique sola circumscript recipientis capacitate, NU ae
finem& modum ponit naturae bonitati communicationi ipsius. Ille maximm est, desolvi magno subigere sibi potens nihilum ipsum, Ut capax sit boni divini per communicati O- 'ir nem ipsius vocans ea qua non sunt ad quam si sint, de eo ipso in entium numero illa constitueri , licet ectenebris emergere hexistere iussa cui
comparatione omnes gentes tanquam nilum
iam sunt, habitatores terra ut iocustae. principes pura inanitiata Totum hoc Celi terrae systema vix puncti instar se habet coram eo, cujus centrum ubique est , perapheria nusquam Ille immutabilis est , semper idem, into aeternitate sua perstans si tu anni non
consumuntur illi nihil accedere, nihil decedere potest capud illum nul a est
transmutatio, neque conversonis obumbratio Lab illo mutuatur in precario accipit, quidquid vel mometi Inrit Sobtinet stabilitatem . Incunda ergos amoena illius consideratio stpropter bonitatem loriosa propter mam Instuli nenia certa propter immutabili
Ille est lucidissimias imo lux ipsa: ille menti expositissimus, juxta di
ctum Apostoli: ut quarerfnt Deum , si sorte palpando eum intcniretit aliam qisam prefecto non longe abest ab unoquc D
mhr,re Amud, uno ipse progenies sumus di alio loco Dem non est pali se expertem esse te imo , benefaciendo, dans talitia pluvias ac tempora fructiferari implens cibo ct latitia corda ne Bra . Ausim dicere, suffragante mihi vero ipso, nihil in ulla re videri vere quam ivstrara
TH E amor AE. ij sciri posse, nisi antea in illa Deum ipsum viderimus cognoverimus. Entitas ipsa primum esse dicitur, quod intellectui cognoscendum se
offert. At clamaut omnia entia, vi-ubilia de invisibilia, corporea dein- corporea, quod ab alio essentiae statusque sui nacta sint principium, neque prius quod sunt, quam quod ab
alio sunt, enuntiant iuxta Regi pro- Phetae dictum . mali enarrantaloriam M F. De is opis manuum eiis annuntiat ramamentum, hoc est . fir mentum e buccinat, quod sit apsu dextera excelli. Plura enim& multo plura in iebus creatis signa lavema Didical ti . . quod ab alio habeant,qui tud possident quam quod ips e sint in cnt uim numero: ordine. Neque mirum, quum nihilo semper propinquiores sint , quam creatori suo, a quo infinitis disserunt spatiis finiti Stantum proprietatibus a nihilo, primmaeva matrice sua distinoee, ut pomi in quod recidere possunt, Nun quam autem Deo aequiparari . Re cle ergo dictum ab antiquiS, Iovi
Ille denique solus mentem impi
re potest, desiderium elus alia infatiabile explere . . enim essentia sua sapientia, petentia, Sc bomtate infini- - est veritas prima tum ma fel 'lum veruina mens autem Natura materia sua est finita, loc tantum nomme infinitatis particeps, quod infinitum ens insummum veri mad praehcndit, quamquam Com Prie-hendere non valeat Ideoque David exclamatione gratulabunda Palam
profitetur se solitisti bissione set ' notitiam autem possidetur ramorema contentum esse suu nnbi, inquiens, in talo I b, tecum nolo nem-Caetera
58쪽
Cttera si noris omnia hunc Unum ignores , semper tendis Ulterius, crescitque sciendi irrequierus amor, quantum ipsa scientia crescit Hunc
qui novit unum , ignarus reliquOTum, conquiescit velut inventa pretiosa arearita quamvis totam 'bstant amin illa coemenda profuderit, sibi gratulatur, ictio triumphat. Facit ergo objecti ista dari tra, ut nunquam investigetur inquira tur quin inveniatur Facit planitudo eiusdem ut nunquam nisi cum ube rimo fructu inveniatur. Verum enimvero stricte magis hoc obiectum nobis est considerandum agimus enim de illo quatenus nostrae Theologiae secundum quam Deum in hac vita novimUS, est objectum . Itaque modo Uoda, formali, ut loquuntUr ratione vestiendum est, atque sic nostraescientiae substernendum. Cujus rei triplex se offert ratio. Prinia est, quod illud objectum in infinitate Datiarae
suae capere non possumus; unde nostra necessitas postulat, Ut prOPOUamitur modo capacitati nostrae accommodato secunda, quod neque fas est, ut primo revelationis momento tal ta mensura patefiat lumine strat E,
quanta capi potest ab humana mente gloriae uini ne collustrata, e per illud ipsum ad majorem capacitatem ampliata .per rectum enim usum scientiae gratiosae ad sublimiorem ii tam gloriosam , ex norma justitiae divinae , est progrediendum iuxta dictum : Habenti dabitur . Tertia est, quod objectum illud non obiiciatui nostra Theologiae ut cognoscatur tantum, sed etiam uti cognitum co-hitur : Est enim practu hujus seculi Theologia in per fidem: alterius se-lculi Theomita est, .pura claraque
ORA Tio avisione constans,iuxta illud Apost
ii per dem medimui non fer asse ctum de alterius Apostoli: Tκnc mi, miles ei crimis, quenim videbin sum furia'. Quapropter objectum n strae Theologiae tali vestiendum est modo, qui nobis cultum Dei suadeat, .pei suadere queat. Atque haec postrema ratio, norma est deam usiis formalis rationis, lectandum quam Deus nostra Theologiae subjicitur
Caeterum ut homo ad culturi. Deo, ex voluntaria animi obedientia se submissione praestandum, ad ducatur, necesse est ut certa cordispersuasione credat. I. Deum coli
velle de debere; et cultum ipsius frustraneum non fore, sed praestantissimo remuneratum ni premio. .cultu modum ex praescripto ipsius esse instituenduma quibus accedere demobet&ipsa modi praescripti notitia. Tria itaque ut horsum necessaria Sesuincientia, de hoc oblecto tradit cognoscenda Theologia nostra primum est de Natura Dei, altervm de actionibu tertii de voluntate eivi. Et de Natura quidelmquod sit digna coli propter justitiam quod sit idoneade cultu judicare , O sapientiam;
quod prompta solenS remunera . ri, ob bonitatem, Perfectionem beatitatis suae. Actiones duae eodem fini Deo sunt attribuendae Creatio Providentia Creati omnium rerum, praesertim hominis ad imaginem ipsius cui nititur Dominium in Hominem, O Propterea
juc potestas cultum ab illo postulandita obedientiam praescribendi; juxta Dei justissimJapud Malachiam querelames Si Pater ego sum ubi est o M. i. c. nor mei, ct si Dc minuisum, ubi est timcrmeid Providentia illa adscribenda, qua
59쪽
qua omnia gubernatri secundum quam de homine ipso, deque iis quae ad ilirim pertinent. potisti muria de cultu mobedientia, quam Deo suo
praestare tenetur, sancte justo &Minenter esitiit Tractiat denique de voluntate Dei certo foedere cum homine inito expressa quae duplex est Vna, qua declarat se coli ab homine velle .simi modum cultus CL scribit ex obedientia enim coli vult non ex hominis arbitratu Altera, qua se cultum ipsius abunde pollicetur compensaturum postulans Cultum non tantum ob beneficia iam in hominem collata ad gratitudinis experimentum, sed etiam, ut in iiii- te majora cum illo communicare queat ad felicitatis ipsius complementum. Quemadmodum n. Primas
iii benefaciendo partes occupavit,&occupare debuit, siquidem homo in
Cretaturarum numero esset exstiturus:
ita quoq: postremas sibi juxta infinitam bonitatis inbeatitatis suae perfectionem cupit reservatas ipse fons boni, clausula beatitatis creator simul in glorificator cultorum suorum . Secundum quam postremam suam actionem a nonnullis objectum Theologiae dicitur non inconcinnet, ualenti m postremo antecedentia omnia sunt in chria.
Atque hac via competidio monstrata infinitar Scholasticorum de ratione formali, qua Deus objectum Theologia est, disceptatione componi decili, meo quidem judicio possunt de quibus, quia patientia vestra abuti nefas arbitror , plura dicere supersedebo.Im PF miri autem satagit sacrosancta Theologia nostra, ut attributa ista Natura , inquam . Acstiones, voluntas,de quibus egimus, uni vero
THEOLOGIAE. Di Deo tribuantur, illi cui soli vero
competrant . Neque enim ut ficit scire, esse aliquam Naturam simplicem, infinitam, sapientem, bonam, sit stam, omnipotentem seipsa beatam conditricem ingubernatricem omnium, qIiae coli digna sit, coli velit hcultores suos beare possit Ac-
Cedat oportet certus conceptus, figus
in illud numen j stricte alligatus isti eis sexti. ctii uni soli vere ista
Conveniunt. Hinc enim est illud saepissime inculcatum in sacra pagina EU Ie ova sum Deus tuus , Ea es hon alius: In et illud H li C: Si Ieho Data. d. 18.e imitu collite illum; sin Baal e metu per exta vite isti. Et hoc qui dein tanto inculcat diligentius Scriptura , quanto proclivius est a vero numine, quam a vera Deitatis ratione deviare. Gentiles enim, qui utcunque probam divinitatis notionem mente era at
complexi, in hoc primum impegisse
videntur, quod illam non cui debebant, adtribuerunt, sed vel individuo vago, quemadmodum ille apud Poetam si Iupiter siue celi es. Jυea ther, siue terra. vel commentiti alicui numini, sive illud sit in rebus
creatis, sive purum putum cerebrita iniis, quod neque divinar neque ullius naturae sit particeps, quemadmodum Apostolus ad Romanos VR MN. t. Corinthios Gentilibus exprobat si 'c a Ue denique tonoro Deo , ignoti titulo ab ipsis cultoribus suo raris 'Cadscripto, quod derithe nie Isibus nar E. c. rat Apostolus et alioqui de omrribus
omnino a Vero numine aberrantibus,&tamen numen aliquod colonia
tabus dici potest , quod Christus Saa
maritanae obsicit Vos colit quod neo situ Quamvis autem gravi errore te
neantur qui hic impingunt, adeo ut
60쪽
a Scriptura merito a vi appellentur;
tamen intolerabilitis multo insaniunt, qui extremam impietatis trans
gressi lineam, nulla Numinis ullius
Conscientia tenentur et quo etiam peculari ratione Fg appellandos censuit prisca gentilitas Proximum contra ad sanitatem gradUm occupant illi, qui ualcitiae suae sibi sunt conscij. Vna enim tantum cura illis instruendis est adhibendas dedocti quippe falsitatem, solum docendi
sunt veritatem quam tanto cupidius arripient commonstratam, Uanto dolentius ferunt, quod errore perHI-tiosissimo longis annorum seculis fuerint obsesii. Sed iit conceptus nostros, de quibus paulo ante diximus, figat in illud Numen quod verum est, i falsis Numinibus comminiscendis
fingendisque avertat Theologiarii isa-tuor mihi potissimum facere videtur. Primo , ipsam Deitatis rationem ele santer recopiose explicat, ne quid ipsius naturae exoticum tribuamus aut proprium adimamus. Hine illud: Vocem audi si, sed imaginem ullam vidistis: Cavete et diligemer animabui vestri ne ullam iam aginem faciat . Deinde actiones unius veri Dei de scribit, tum univcrsa es tim speciales, ut per illas verum Numen a falsis secernat. Hinc illud: Dis qui non fecerunt talism editerram, eradicentur de sub talis Hinc Ionas Ego Iebovam
Deum tali timeso, qui fecit mare tandam e Item . Progeuies ergo De quis Duc, non debemus existimare auro aurargento , an lapidi sculptili artis, aut commentio m heminis numen esse simile: Et Ego Iehova sum Devi te ius, qui eduxi te ex Ari pro . Ego Dem qui apparui tibi in Bethel. Et alibi: Ecce Ies veniunt,
ra A spti: Sed vidit Ieho Dah, qui adduxu emi domus Israelis de terra Aquilonis, dic Terit , foederis, quod verum, numen cum sal; cultoribus ini j t. creberrima, inlicit mentionem, ut illius recordatione mens hominis statur in illo Deo, cum quo foedus ivit. Min illud et Sic dues Ex . t. Fuia Israelis; Phova Deus atrum, strorum. Deis Abrahami, tu Isaara, cin Iacobi miseri me ad vos Hoc nomen melimirum eculum, O hoc memoriale meum inae CCL 3i,s, ne rationem Q generationcm. Hinc Iacob cum Labano socero foedus mittam stuat per pavorem patris sui Isaari.
Hinc servus Abraham filio Herili
uxorem quaesiturus ita Deum invo Gen. t .cat o Iehoma Devi heri mei Abraham. Quarto, vel maxime propria: dividua nota verum numen signit, qutam personarum , quae divinitatis sunt juidem participes, mentione
inj ccta mentem colentis figit in Deum illum, qui pater est Domini nostri Iesu Christi,quod obscurius sub Vctere Testamento clarissime in Novo e. stamento est patefactum. Hinc illud:
secto genua mea coram Deos Patre Domini nostri Iesu Chri t. Atq; haec omnia Theologi summatim compraehendunt, quum dicunt, ii sim Deum invocandum, qui se verbo suo manifessavit. Caeterum, quae hucusque de Obiecto Theologiae nobis dicta sunt, ad Theologiam legalem spectant proprie, quae primaevo hominis statui fuit accommodata Quum enim ho mo in primigenia sua integritate sub boni justi Dei favore teracuo lentia ageret potuit Deo in cultum, quem ex justitiae legalis norma quae dicit Hoc fac in vivet praescripserat Deus, exhibere potuit illum bonum&r istum ex toto corde mammo dili-