장음표시 사용
721쪽
Quod autem justitiae divinae con ' pro vero Deo. Hoc Deus vult quia
.stiues,ita rarriri Urii punire non peccatorem, bine punito apparet ex dictis Scripturae pluri-niversa terrae es, ut is in m condemnes clim impio. Exod. 32. , Deli me de bro tuo. Qui peccavit dedebo delin romta L. Thes.
I. 6. T. Siquidem iussum est apud Deum vitifim reddere ii qui affligurum vos, a sti-ctionem; vobis vero qui asyluimini relaxationem nabiscum Heb. 6. O. Non evim est inju tu Deucat obliviscatur operia eis stri, dic. Dictum sapientiae cap. et a Cameracensi citatum prors Uscontrarium docet, quam Camera censes ex Co probare nititur. Agit enim deperditione nationum injustarum, capertis verbis habet versu. Is Iustui autem cum sis, in leguberna omnia eum uinultim sit meritus fanam condemnare, existimans alteram cina potestate. At fateor culpa veteris versioni ita errorem istum inductum Camera- censem. Tu vero, Per k in se eo ipso non excusaris Debuisti enim omittere testimonium Auctoris in errorem inducti vitio versionis cum id scires ex ipso contextu Graeco Transsiitionibus posterioribus melioribus ista antiqua: Meui quidem iustum est, non est justam quia Deus velit Actus simplicis obedientiae justus est, non quia Deus illum velit sibi praestata a creatura, sed quia in se talis est, Deus non potest non illum a creatura postula .re licet voluntatis liberae esse possit Praescribere qua in re velit sibi ab homine obedientiam praestari. Et quod ad nos attinet, nostri sane est officitan legibus divinitus nobis latis, non tam videre an quod jubet, sit iustum in se, sed simpliciter obtemperare quia Deus praescribat jubeat. Quod tamen nostrum o ficium hoc fundamento nititur,
quod Deus id quod injustum est
praescribere non possit . propterea
quod sit ipsa justitia, sapientia,
omnipotentia. Omittere statueram latiorem exa Examinarum,
minationem dictorum ex Schola localcho iasticis Theologis allatorum sed ver bo dico Natavcsci Maroni sit Ra quatuor adprocessum praedestinationi es, reptabationi intelligendum Vesric, ut ipse inquit nullius esse pretia, jo-toriae falsitatis re confusi ordinis. In sententia D. Bannes absurde per-κon est obligatis legibia creatis, sed sibi , si ori qua tota vatura permissa est ruι- ipsi est lex, est enim ipsa sustitia. amori adscribitur reprobationi, quum illa permisit inlapsuqeam secutus se extendat ad tot uinhumanum genus circa discrimen e lectorum: reproborum. Quatuor illa quae Ferrariensis dicit in reprobato inveniri , non insunt illi ut reprobatota respectu decreti reprobationis, sed duo posteriora tantum; nam permissis lapsis deperiatum etiam . ut eius verbis utar, in electis inva-niuntur, pertinent ad decretum generalioris providentiae, quo Deus
permisit hominem libertati arbitrii Siri ita sui,
Et lex ista secundum quam nemini licet paenam in serre immerenti, non est creata, neque ab hominibus auctas, aut inter homines tantum locum habens e sed est lex aeterna ,
immota iustitia divina cui Deus ex immutabilitate suae naturae justitiae est obligatus. Neque hoc in universum verum est , hirquid iustum est, eo iustum esse, quia Deuc illud velit , quum multa sint quae Deus vult quia justa sunt. Iustum est ut Deus solui a creatura agnoscatur
722쪽
sui, ut ante dictum: laepius Fuerunt ergo alia tibi afferenda ad criminationem istam diluendam Uerum admodum velim te, mi Perkinseri Scripturam citare ad sententiae tuae confirmationem, criminationum statum depulsionem Scholasticorum scripta pondus: auctoritatem . apud noS praelem , habere non debent de quibus Doctores nostri Theologi uno ore affirmant
quod meram Theologiam in Philosophiam
altercandi artem conberterunt, quod-quessa sententia rumpia tan sacrarum litterarum quam Aristotelis auctoritate labilire conantvir.
CRIMINATI III. Stoicam raedestinationem stoicumstum a nobis induci: quia(ut aiunt ex necessaries energetico Dei decreto omnia dicimis feri etiam a thmis Uda , quem ex nostra utferunt sententia decretiit Ovoluit Sem.
Ei ci Glavis quidem est ista criminam D qm tio, at leniter a te: leviter proposi- pry t v non illorum verbis qui illam d. objiciunt. Addere debuisti quae ad hanc criminationem essentialiter pertinent, tibi tuaeque doctrinae ab aliis obsiciuntur: qualia haec
sunt. Inde sequi Drem e se peccat auistiorema Deum vere peccare Deum solam peccare, Speccatum non esse peccatum, quae Bellarminus obiicit sententiae quorundam doctorum nostrorum, quam&ta propugnare videris Ratio vero cur ista omnia tuae doctrinae objiciant haec est: Quia efficaci Dei voltuatate, Qui resti sti nequit, omnia evenire dicas, de quae non fiunt, ideo non fieri, quia Deus absoluto decreto, statuit ne ista fierent. Unde sequitur ictus quae peccata sunt, committi Dei voluntate, cuire isti nequeat mactus justitiae omitti, quia Deus decreverit simplis
citeret absolute ne fierent. Et propterea Deum esse auctorem peccatorum impeditorem justiniae bonorum actuum. Ex quo insertur, De ut verem Proprie loquendo peccare et quumque necessitas ex qua actus tales patrant homines, illosa Peccato excuset, sequitur Deum solum peccare, quemadmodum ille solus peccat qui arrepta manu aliena per vim alteri colaphum impingit Carierum quia Deus peccare non potest sequitur peccatum non esse peccatum. Quare nulla mihi videtur per istam criminationem tuqdoctrinae injuria illata esse. At videamus quomodo tu istam . hine Dcriminationem expungas omisso minatio recta quod generatim fuit objectum, de P mum, Adam lapsu agere cipis. Hunc fateris evenisse non praesciente modo Deo, sed volente etiam es decernenter at, Ut explicaste , volantale non approbante
neque e triente , sed non prohibente , sed permittente. Qiiae distinctio recte adhibita vera difficultatem solvit. Et si sententia tua aliorumque haec est, Deum non approbasse, non effecisse lapsum, non incitasse, non impulisse Adamum ad labendum , neqUe necessitatem illi ullam intulisse peccandi, sive agendo sive non agendo, sed tantum voltusse non impedire, at permittere lapsum Adamitatum fateor illa omnia injuste tuae sententiae objici Sed verbo tenus haec tantum dicere videris , reipsis permissionem seu non prohibitionem illam ita explicas , ut in energeticum
723쪽
ita probo Dicis, iis Deiti non impedit, ideo evenit,as, a Dei non impedit; ct irati non eli, ideo non es , ama De svuli non esse. Concludo. Ergo non impeditio Dei, eventus it et se computantur ut causan effectus, quidem inr mediate. Et sic non im
peditio habet rationem energeticae lestectionis. Ergo etiam uolitio Dei, non existentia seu eventus rei inter se copulantur ut ciuisam esse. C tu propterea volitione aliquid
sit , habet rationem energeticae impeditionis. Quod porro latius ita
Peccatum est duplex , Commimsionis S: OmisIionis : Commissionis quo fit quod vetitum est, Omis sionis quo non fit quod praeceptum est ictu sententia' concurrere adactum illum qui ab homine sine
peccato committi nequit, O quidem sic concurrere, ut Deus prima istius actus causa sit, homo secunda , ille movens hominem , hic motus a Deo, de quidem ita movens, Ut hommonecessario illum motum sequatur, atque si ex necessitate producat actum illum, quem ille sine peccato Committere non potest. Non impedire Peccatum omissionis, est ex tua sententia non dare illam gratiam sine qua omitti peccatum praestari bonum contrarium nequit. Qui
autem illo pacto concurrit, sistam gratiam denegat ille simpliciter est peccati praecipua inergetica causa. Im, sola causa, quia concausa actus, propterea quod motui primae causae resistere nequit,peccare non
potest motum irresistibilem su-
Si vero sententiam tuam maliorum ita ex pacare potes, ut ab ipsa
mea explicatione reipsa dissentiat, tum nihil tibi crimmis impingo. Distinctione ista qui dicis alin Doli seu esse velle rem aliquam per se , edi aliud rei' se dirim velle quoad eventum, non elaberis,
nisi per eventum rei intelligas id quod ex re ipsius productione
existentia evenit quae sententia tua non est. Dicis enim Deum velle peccati eventum, hoc est, peccatvm euenire,
at non velle peccatum ipsum a quae distinctio est absurda. Nam peccati essentia consistit in eventuri Est enitae actio. Et eodem volendi modo Deus vult peccatum ipsum quo
vult peccatum evenire, quo vult peccatum evenire , eodem etiam vult peccatum ipsum. Non amat peccatum per se , non amat ut eveniat peccatum esse Vult ut peccatum eveniat propter gloriam
suam; vult etiam peccatum propter gloriam suam. Loquor ex tuo sensu Monstra, si potes, discrimen, hacquiescam. Quod vero dicis Deum velle non impedire peccatum , ambigue dicitur, nisi explicetur ian id enim on- non Deus impedivit ne homo peccaret, quantum ipsum decuit, decundum modum, quo fas est ipsum agere cum creatura rationalita nempe legislatione,comminatione, promissione . gratia sufficientis donatione, quin eas istentiae suae pollicitatione, si homo ad illam confugere Velit 3 quod potuit, aut abimus in infinitum. Non impedivit autem omnipotenti mphysica actione, quia non decuit sic enim impediisset homini usum libertatis suae primaevae in qua illum instituerat; per consequens rescidisset, ut alibi ex Tertulliano diranus, institutionem
724쪽
Recte autem dicitur Deum proprie: primo, adde etiam immediate velle permissionem suam. At inde non sequitur, Datam etiam velle
eventum peccati. Non enim sequitur , Deu volens Petri id it peccatum ergo vult evenire peccati m. Contrarium enim verum est meus volens permittit peccatum : Ergo nec vUlt ut evenia Te Ceatum, neque vult ut non eveniat. Est enim permissio actus remissae voluntatis:quae
voluntatis rei nisti hic Deum decuit, quia hominem liberi arbitrii fecit, ut illius liberataim voluntariam obedientiam exploraret quod non potuisset, si impedimentum Ob iecisset homini insuperabile. Causa vero cur id quod Deus permittit eveniat, non est permissio, licet sine illa non eveniret; sed ipsa propria ocim mediata causa actum producens cum concursu Dei ipsi semper parato Permissio autem in causam Per qualis causis te resolvi nequit, Hae ea agatur ex rei Veritate, sed tantum in causam sine qua non, seu removentem , vel potius non praestantem prohibens,
Se quidem tale prohibens quale dixi, cuius prohibitioni creatura obsistere non potest. Ista vero verba tua; sicut viil boni potest esse aut Feri si Deo facieme, ita mi vili potest cateri si Deo impediellte,vera sunt si recte nitelligantur ita nempe faciente Deo ut decet illus id quod boniam est per rationalem&liberam creaturam efficere Gatque ita impediente Deo, ut decet liberam creaturam a malo impediri.
Modus autem iste: faciendi Mimpediendi talis est, ut libertatem hominis non auferat, sed: ipsum hominem libere exque voluntate secundum modum voluntatis bonum
facere in malo abstinere permittat. Secus non bonum fit ab homine, neque malum ab illo cavetur, sed actus tantum fies vitatur necessitate sive naturali sive supernaturali.COrrigi etiam possent illa verba, si accum ratius eadem excuteret qui vellet. Ita enim dicendum fuit . . Sicut nihil bdiu est aut Fr, nisi faciente Deo , ita mihi: mal a Detur, nisi Deo impediente. Iaciente enim Deo non tantum potest
fieri bonum, sed etiam fit ipsum, impediente non potest modo caveri malum ted etiam cavetur re ipsa Si vero posse illud retinere vis, ita tibi enuntiandum est Sicut nihil boni pa te istieri aut esse, nisi Dem velitipc facere. oel alteri faciendi facultatem di voluntatem dare, cumque illo ad agendum concurrere, ita nihil mali caveri potest, hiis
Dei velit dare es det vires sufficientes
ad cauendum peccatim illasque excitare
Celito iisdem cooperari. Et hoc sensu ne mihimum quidem si prater Dei voluntatem, nempe vel volentem ut fiat vel volentem non prohibere sed permittere ut fiat Neque otiosa est pro-υidentia in permissione, quidem sic explicata, ut neque in voluntatem Dei qua vult ut aliquid fiat, neque in illam qua vult ut aliquid nonnat, incidat. Secti si in alterutram
incidat, nulla est permissio, frustra dicitur ab Augustino,nihil tres Deo
vel faciente vel finem e. Sed videamus quid ex locis Scri Evamitian plura quo usurpas, probari possit. iura tam LOCIS Actor 2. v. a s. Non docet Deum volirisse ut Iudae Christu tru Seri; tu a. eidarent, sed tantum definito Dei con a. aJ slia di prascientia traditum esse in potestatem illis rum , qui volebant ipsum trucidare. Nihil etiam amplius ex loco. Actor . . . et 8 inferri, a. d. 28.
potesto Praeordinavit enim Deus
725쪽
PRAEDEST. IEFilium suum tradere in manus hostium suorum, ut ab iis pateretur quae Deus illi imposuerat, quae Iudaei pro sua malitia odio adversus Christum inferre ipsi statuerant.
Praeordinavit quidem Deus ut Chiusto ab ipfis mors inferretur a atquales Deus illos consideravit quum pracrdu avit ut hoc ab iis fere priane quales Cr.m tum temporis quum Christo mortem inferrent, nempe inimici Christi iurati, praefracti Dei veritati hostes: contemptoreS, qui nullis monitis, precibus, minis, miraculis ad resipiscentiam adduci Poterant; qui omnia mala Christo inferre volebant, modo ipsi potestas fieret illitis, quod iam saepe frustra quaesierant.
Vnde apparet nullam hic fuisse
aliam Dei actionem quam quod Filium suum in illorum manu tradiderit, permiseritque titillum,i iactarent pro arbitrio, adhibita tamen determinatione quo usq; illos progredi vellet, dispensans, regens ita malitiam illorum sed suaviter admodum , ut hoc tantum illi inferrent, quod Deus Filium suum pati volebat, mihil aeterea ut perspicue videre est in ipsi, supplicii genere , impedimento fractionis crurum in perfossione lateris, in inscriptione tituli,5 similibus. Caeterum mi P i hic apparet Dei actio qua impulsi sint, aut moti ad volendum agendum quod voluerunt, fecerunt sed volentibus Christum morti tradere ex propria malitia .invidia, usus est, prout ipse scivit gloriae suae: saluti hominem condu
Causa autem cur Deusin Christus in illa traditione, non peccaVerint, non haec sola est neque praeci-RTENS IAN. 6srpna, quod diversisImbu moti fuer ta tradendi m. Quid enim si Iudas in hunc finem id fecisset, ut Christus
morte sua mundum Deo reconciliaret, an propterea minus peccasset Nihil minus. Non enim licuit illi malum facere ut inde bonum existeret. At praecipua discriminis causa
est, quod Deus jus habuit Filium
tradendi, Christus quoque tradendi animam suam in mortem Unde id faciendo peccare non potuerunt Iudas vero nullam eius rei habuit potestatem, itaque peccavit. Actiones enim non fine modo sed Actimcli is a
principio: forma discriminan- : T'
tur Saul a peccato non excusabatur ' quod armenta Amalecitarum servasset ad sacrificium. At quae ista est consequentia Leuctagis. Netiam duere na,si licet Adamiu quando fructu vetito vescebatur id fecit no Dei manus S consilium preordinarit ut feret. Haec sane lingua Apoctolorum Sicelsis non fuit unquam Neque esse potuit, rebus ita inter se di similiter habentibus Non enim una est ratio Adam .illorum ho-sthim Christi. Ille ante sum erat sanctus Q justus cli ante mortem Christo illatam mali, injusti,inimici hostes Christi. Hi jam omnibus votis exoptabant, .saepe multis modis etentarant mortem inferre Christon Adamus abhorrens ab esu fructus vetiti usque dum ab uxore seducta eo pelliceretur Christi mors necessariae expiandis peccatis, gloriae Dei per se declarativa Adami lapsus omnino non necessarius, ter se gloriae: majestatis Dei violativus Neque enim indiguit Deus maleficio hominis ad gloriae suae illustrationem. Et quid
potest absurdius cogitati isto circulo. Titi m
726쪽
quom . . di ratum Adami expiaret Adam lapsis d via Deo. Dio prurdinata est ut me Chri lii.
piareuir. Vnde initium sumetur istius ordinationis: Ubi finietues Ordinavit tamen Deus Adam lapsum, non ut existeret, sed existentem, ut serviret illustrationi justitiae misericordiae suae. Locus I. et G. I p. similiter explicandus est Vult Dei ut pii mala patiantur ad castigationem probationem ipsorum , vult illos eadem mala pati ab hominibus aliis, sed qualibus qui ultro ex propria malitia&instigatione Satanae jam volunt ipsis mala inferrea quam illorum malam voluntatem Deus jam tum praevidebat, quum praedefiniret ut mala ista piis inferrentur.
Nullo itaque Dei actu isti moti sunt
ad volendum inferre mala piis, nullo etiam ad inferendum, nisi tali qui ipsos potius abiosa volitione dimovere: ab illatione detererre debebat demovisset deterruissetque reipsa nisi deploratae malitiae fuis sent. Doctrina , vita, .miracula Christi apostolorum , mundi odium in invidiam illis concilia
Am. rc Quod Deus Semei precipisse dicitur,nt David malediceret, etiam dextreexplicatum, difficultatem nullam habet. Consideretur Semei , ipse David, Mactus Dei qui dicitur praeceptio ad mel edicendum. Semei jam tumeratos o Davidis, linguae maledicentissimae, procacis animi, impius&contemtor Dei divinaeque legis, qua praeceptum erat ne
usi malediceret principi populisui. David facto suo adversus Deum proximum suum se dignum reddidigebat per istam castigari, probari di praeditus insuper erat dono patientiae ad contumeliam istam aequo animo ferendam. Actus Dei est, ejectio Davia is expulsio ex urbe regii regno et Unde exstitit fuga Davidis,perlatio rumoris istius ad aures Simei, curatio ut David c Semei unum in locum convenirent: atque sic Dei actu David fugiens a filio pulsus,oblatus est Semei ex Saulis familia oriundo hosti Davidis, prompto a maledicendum. Adde si voles obdurationem animi Semejani, ne propter comites Davidis metueret Davidem maledictis incessere, quo hoc pacto animo suo: odio inveterato adversus Davidem aliquo modo satisfaceret. Oblatio ergo ista qua David fugiens Semei est oblatus, obduratio animi Semejani divinitus facta, quin directio linguae maledicae, sunt actus ad istam praeceptionem pertinente; citra quos nulla in praeceptione ista Dei actio alia dari potest quae in justitiam Dei non impingat, Deumque peccati auctorem faciat. Iam vero si conferre lubet omnia, videbimus ipsius actus trialedicendi non tam de mei quam Deum auctorem esse. Semei solus fuit auctor volitionis, sed ut re ipsa, quod volebat,estireret, Deo potissimum est tribuendum , non moventi Semeium ad maledicendum, sed procuranti ut Semei occasionem haberet maledicendi Davidi confidentiam occasione illa utendi. Unde apparet planissime Deum
extra noxam esse, de meum culpae implicati. io us Ietelia 3 , 22, O Lamat. 3.3 . similiter explicentum, nihil difficultatis habebanti derat ista ignominia, di omnino in Ex collatione vero apparebit haec omnia
727쪽
emnia ad lapsum Adam nihil face
reliqua omnia locum habent percato tam in mundum ingresso inhominabus per peccatum depram
vatis, Tam .eun Ad rore hem secundam. Qui od Divida vehes ramulit tei calum certum Cli, in arceti cci tum cluod velle primittere
sit Della n)n impedire. At hic siste.
Non enim idem sunt velle permit-tcrre eo non impedire, xvellegra, tiam non dare. Permittit enim ut ille labatur cui gratiam ad standum sitffficientem necessariam dederat. PergamuS. Qui pecca in m quod futurum prasu impedirens vult per Iratiam confirma hic in cum post ille revera ouli ut idem eveniat, inquis. At nego ex nolitione prohibendi vel impediendi, recte concludi volitionem eventus peccati. Sunt enim tria inter se distincta quorum nullum alterum includit, vellent pecca in m non sat hoc est, velle impedire ne fiat, mille ut Fat seu eveniat, velle permittere seu non impedire. Duo priores actus sunt a stirmativi, postremus negativus. Ex negativo vero actu assirmativus concludi nequit plus enim est in adfirmativo quam negativo actu At plus non potest esse in conclusione quam in praemissis.f.--. Deinde dico committi ibi falla-D . . lite clama dicto secundum quid ad dium vesitim cstum simpliciter. Vult enim Deus m non uri pedire peccatum secundum
quid , vult impedire se indum aliud impedire inquam, prout de Cet, quam tamen impeditionem non sequitur peccati omissiora, non impedire alio modo, quam impeditionem sequeretur quidem peccati
dimissio, at citra Iaudem: virtutem
omittentis, utpote non valentis non omittere propter istam impeditionem. At licebit de mihi sic contra argumentari Qui peccathm odit,
per legi positient gratiaque sufficiehi
dari enim impedire vult, ille non Altant peccathm eveniat, sed multant peccatum
non eveniatra quod si asmatim actis volnnta: is Diccs Id iecte concludi de voluiitate approbante. Respondeo fieri non posse ut Deus quocunque volendi modo contradictoria velit vel contradicentia: Contradicentia autem sunt evenirem non evenire. Ergo fieri nequit, ut Deus una voluntate velit aliquid evenire, quod altera velit non evenire. At fieri potest ut Deus voluntate beneplaciisti ut appellant, velit permittere id, quod voluntate approbante seu signi vult non fieri. Atque sic conclusio
tua Manca est , dicta Calvini et
Betis, salvo tantorum virorum honore dictum sit, veritati minus consentanea.
At vide sis, quaeso, quae subjungis, xvidebis fatebetis tale aliud agentem ista in chartam conjecisse. Quodcunque Desu, inquis, non impedit, ideo non impedit, vel quia uliferi, vel quia semimae ut Firi, vel quia non melit feri a quae horum duorum posterior irri disterenti ad Nolle fieri est non velle fieri et particularemim est nullius pretii, quia negans pars in contradicentibus non capit incrementUm , Ut non homo tam enim stnon homo Lupus, quam aer, terra,
coelum: at forte per tenim nolit feri, intelligi vis, velit non fieri: vel quia nona rat. Primum si est , obtines intentum. At secundum esse non potesttat entiri absurdam dicere exm ideo aliis vi impedire ii alteri quia velit utrameli Neque tu in enumeratioue ista Tgi d cauae
728쪽
IAcon CARMINO Ex A M. causarum id ponere debuisti Nolle
enim impedire, , velle ut non fiato ponuntur; atque inde certum est Unum alterius causam esse non posisse. In inquisitione autem caularum per viam divisionis institu. ta, non solet neque debet poni id quod opposivum eit. At transeat
Dices igitur debet ergo ob aliquam causam ex tribus istis non impedire fateor sane. At illa non est quia non curet, hoc enim est Epicuraum: neque quia non velit ferita ergo quia velit fieri. Nego antecedens. Haec enim est causa cur Deus non impediat aliquid quia neque velit ut fiat, neque velit ut non fiat quod constabit planius, si rem ita consideres Quod Deus vult ut fiat, hoc efficaciter et ficit. Quod vult ut non fiat. hoc efficaciter impedit. Quod neque vult ut fiat, neque vultu nonnat, hoc permittit creaturae. Et quomodo mens humana concipere potest Deum ideo non impedire aliquid hoc est permittere . quia velit ut fiat sane illud velle ut fiat, plus In se continet, quam ut inde permises o seu non impeditio producatur
Quod inde concludis illa talia Deo
vel imprudente vel non curante feri, quod absurdum est; non potes tueri, ne quidem adversus teipsum.Iam ante enim non velle fieri, non curare, ejunxisti in tua distinctione. Ergo jam unum ex altero concludere non potes. Et quomodo fiat Deo imprudente, quod fit permittente Deo, volente permissionem suamIAt postea ubi de permissione latius explicabimus, apparebit Deum quod permittit non imprudentem aut non curantem permittere. Quod autem permisio sit gradam voluntas a firmati tactida negativa purgorecte intelligendum vult enim Deus actu assit-mativo permissionem suam. At circa id quod permittit, versatur solo actu negativo voluntatis suae. Absit autem ut quis existimet Deum quid iniquo aut injuste decedinere: posito enim quod decreverit, coneludendum ilico est , juste decrevisse. Sed videndum an quomodo Deus aliquid decem at Fieri enim nequit ut ipsius decreta curri justitia ipsius nobis in Scripturis patefacta pugnent: quare sciendum est non se et ad culpam a decreto Juod nos Deo ascribimus, auferenam, si addamus decrevisse sed juste:
non enim vocis istius additio justum facit decretum , sed commonstrandum id quod Deo tribuimus decretum , revora ipsi convenire, vitum de justitia nulla erit quaestio.'Tertium argumentum elumbe est. Ex Ratio terti eventu enim alicuius rei non potest concludi Deum voluisse ut eveniret, sed voluisse non impedire: hoc velle non impedire, etiam est actus providentiae Dei, quae omnibus .singulis rebus adest, praeis est, vel faciendo, vel sinendo ut fiante administrando tamen inordinando omnia ad iustos legitimos finesta atque ita ut non tantam
exitum rerum, sed Sipsa mira curet, O
principia rerum actionum. Et notum
est Satanamis Impios non modo nihil perficere, sed ne ordiri quidem posse nisi Deo permittente. Quod
tu addis, volente , non concedo nisa probaveris majore argumentorum
pondere quam hactenus fecisti. Et propterea impium est dicere quicquam
729쪽
kdabatem decreverit, se valens quidem vel facere vel permittere. Est enim decretum Dei duplex , essicax permissivum. Neutrum in alterum incidere potest.
Rest D ta Considetemus deviter Ecclesia jndicium Augustinis apertes distinguit
inter permissionem messicientiam. Et licet dicat .stiti nihil nisi qua Demstri velita explicat tamen se cum dicit, velfinenio ut fiat, vel ipse faciendo: atque hac ratione id quod sinit, non est objectum voluntatis immediatum, sed permissio, cuius objectum est id quod permittit Deus. Ita quoque Tmultant, mero mi, haliorum dicta sunt explicanda ne impingant in Scripturam quae simpliciter dicit Tu Devi non volens iniquitatem.
Quare , si mihi libere loqui liceat,
dicam me malle ut Augustιxui Hieronymin, Caibariam, ilii omnes ab
huiust nodi phrasibus rabstineant quae in Scripturis non continentur emexplicationem desiderant proli-Xam , ne in blasphemiae: haereseos
Deus dicitur velle ut malum sit, non lamen velle malum, nihil habet soliditatis. Odit enim Deus malum, odit mali existentiam quumque malum consistat in actione eius ieri est eius esse, Messe eius est natura eius. Et licet inter mali essentiam&existentiam distingui posset subtilius, tamen dici nequit tantum dic criminis esse inter utrumque , Ut Deus velit peccatum existere, non velis autem ipsum peccatum. Quia r De ' enim Deus odit essentiam mali, ut
in .hon ita dicam abUtive, idcirco vetat ne
fiat malum et, causa cur nolit exim stere peccatum est quia peccatum
ipsum odit. Sed non ita odit mali
existentiam aut malum ipsum, quin permittat malum fieri a libera causa, non quia melius est ut sint mala, quam ut non sint, sed quia melius est, primo, ut rationalem: liberam
suam creaturam permittat agere pro arbitrio libertate sua, in quo coi
sistit exploratio obedientia illius,
quam ut contra primaevam suam institutionem istam libertatem creaturae adimat , vel usum saltem eius impediat secundo, ut de malo ben faciatis quam malum esse non sinat. Quod autem Deus velit fieri malum non qua tale, sed qua bonum, latiore indiget explicatione quam postea
obiectio a me in ista est magni pre m , --tii voluntas en in mala dicitur a metiariis volitione mala volitio mala est quae fertur in objectum non debitum. Objectum autem non debitum est malum. Ergo volitio mala est qua quis vult malum ,&qua vult malum fieri. Nam verbo disti mguuntur ista duo . re conveniunt. Quare etiam voluntatu mala est velis
te mala fieri, sive voluntia illa delecterni malis fuerat tu velιt ad bonum. Nulli enim licet velle ut malum fiat,
quo occasionem habeat eo ad bonuutendi. Et regula quam adfers certa est. Non sunt sciraga imo nec voleR-da, mala ut eveniant baxa Nam prima iniquitas est in voluntate seu volitione mali, secunda in perpetratione. Rosponsio tua non aufert disticuatam 3 ---tem objectionis. Quorsum enim duo adea ....
ita principia faciunt 3 Etiam illis stan sponsili.tibus, valet obiectio. Nam quoad prius Quum nihil sit in rerum nain
tura malum, non potest voluntas ferri in malum in voluntatis omnis est tendere in bonum; nec voluntatis tantum, sex cupiditatis
730쪽
di appetitus om is verum ratici mali in eo non consistit quod fertur in malum voluntas, sed quod fertur in bonum non debitum, vel non debico modo A fine. Quod ad secundum. Certum est nihil esse mali quin
habeat aliqvid ex conjunctunt. Nam non datur summum malum. Malum enim in si est nil in bono. At inde non sequitur bimum sic ut peccatum eveniat. Tantiam enim malum est peccatum , ut vitari debeat, etiamsi boni quid habeat conjunctum Actus scortationis habet id boni quod congressus vita: M-
minae it naturalis, attamen est omittendus quia non potest sine peccato Patrari. Hoc autem bonum de quo tu agere videris, non est peccato conjunctum nisi per accidens, interveniente nempe Dei voluntate
illud malum in bonum finem dirigentis.
Dictum Augustini rigide examinatum consistere non poterit, commode autem explicatum poterit tolerari. Non enim bonim est ut sint mala. Omne enim bonum facit Deus. Ergo Deus facit ut sint mala. Quod pugnat cum dicto Augustini, quo ait Deum nonnulla facere, alia vero=Mrefert, ut peccata. Quomodo autem de Deo sine contradictione dici potest, quod faciat ut sint malari sinat fieri mala truatio autem ad- Iuncta hoc non probat. Omnipotens enim bonus non propterea sinit mala quia bonum sit etiam esse mala . sed quia novit se pro sua sapientiam omnipotentia ex malo contra ipsius naturam: propria messicacitatem, bonum educere posse, idque puro actu suo, aut justae punitionis aut gratiosae remisissonis.
Non est bomitu ut sint mala, si per
MINII EX A M. accidens, nempe propter Dei sapientiam, omnipotentiam , voluntatem. Quod autem per accidens est, in considerationem non init.
Sed videamus jam responsionem illam. Dicis peccatam insitu cans Scircnm tantico vix consideratum, duplicem respectum seu formalitatem induere. Primo dicis , peιcatim confiderari non sub ratidve peccati . sed qua tenvi apud Deum decernentem habet rationem boni.At nego peccatum habere rationem bota apud Deum decernentem. Actus enim Dei circa peccatUmomnino declarant , Deo peccatum
non sub boni, sed sub mali ratione
considerari. Permittit enim peccatum bonum autem facit : nuit peccatum malum autem punit qua malum. Remittit peccatum recondonat quod autem condonatUr, id condonanti ut malum considera-rur. At Deus decernit permissionem peccati, quia novit se actus bonos producere posse ex peccato, non qua bonum, sed qua peccatum est .malum. Neque recte dicitur peccatum habere rationem bovi apud decernentem Deto, quia Dem ex peccato elice. re novit occasionem bonorum actuum; quum actus illos non producat nisi considerans peccatum ut peccatum. Et mirum est considerationem aliquam assingi peccato contra eius definitionem. Definitio autem peccati est quod attrangressio legis ,
propterea violatio voluntatis Dei. Vnde etiam constat perperam dici quodpeccatum habeat boni ratianem quia est in bona, e quia est ad bonum B num enim dicitur de subjecto in quo est peccatum tanquam vitium de tormans , .corrumpens subsectum, non de peccato existente Quatenus autem Deus velit subje