장음표시 사용
811쪽
T ' I primum, poterant Iuda' ad veritis ty-
uupte diam pum priorem objicereri non mirum
esse, si Is relere pudiat Isaacm esset a Deo in filium adoptatus: tum quia Ismael esset naetus ex ancilla, Isaac exupere, tum quia, antequam Deus id Promissan verbum Sara an nunciaret, Ismael jam natus erat,vea perpetrasse poterat,que illum indignum isto honores faelicitate facerent. Hi lce occurrit Apostolus in ad sim innrespondet, rem in cavs es Iacobo aliter habere . qui ambo eodem patre eadem matre, imo keodem partu sint editi. Ad alterum: Illud Rebecca dictum , quum adhuc gemellos in
utero gestaret,in propterea, nondum
natis pueris sunmque nihil bovi vel mali feci se paterant, quo ille rejici,hic adoptari mereretur. Ita scilicet his circumstantiis Iudaeis adimitur, quidquid pro se adversus priorem tyPum. excipere poterant se, nempe quum ex libera nati essent, salutem suam Per legem quaererent, nullo modo in
rejectorum numero posse recenseri. ium . . . Nunc ipsi vi oraculum confisi Idum, eulis, idisum quod breviter ita habet. Maiorserviet ad Rebeccam minori. explicaturque Malachia lotam asu. ea cos Iacorim dilexi . malim nabis in .io eo firma idque ut constet maioris servitutemriene erum Ma coniunctam cum odio Dei domi
' mum vero minoris cum eiusdem
amore. Sed hic repetendum, quod antea generatim dictum , Esau es, Iacobum non in se, sed utra pes considerari, itaque qui istis tribuunturanti tipi . seu potius rebus significatis esse accommodanda . Quare antitypa considerandari antequam
conclusio superiori similis ex hisce elici possit, ad refutationem sententiae Iudaeorum, Apostoli esse con-
Apostolus explicationis ergo addi- disrarii dit, his verbis: ut propositum Dei stan iri vivi rem electionem ex vocante horum eurum ti bvi maneret. Hoc est Deus istis verbis irator seruiei minoris Rebeccae
dictis, quum nondum nati essent pueri,
O propterea nihil boni malite feci sent, nihil aliud significare voluit, quam se prppasuum de justi drsaliae communicanda, apud se ab aeterno statuisse, non quod omnes in uni v
sum Abraham posteros complecteretur, sed quod esset secundum electionem, qua inter hos .illo a disce meret, non simpliciter in sua natura integra aut corrupta consideratos, sed respectu conditionis perquam jultitia
salus esset applicanda quemad modum sequentibui verbis ostendit Apostolus tam id propositum secundi me lectionem, non ex operibu sed ex vota mi maneret; quibus verbis eadem antityporum descripti, continetiar, qu et antea Per filios carni S promissa,
hi est proposta hic quidem clarius nam filii carnis xpromissionis a sua singuli proprietate definiuntur hoc loco ab Apostolo, quod illi.
sint ex operibus, hi vero ex fides na vocanti Deo paretur. Dicit igitur Aoostolus Dei propositum quod est eo drime lectionem esse de salvandistis , qui vocanti Deosdem haberent, sin Christum crederent non de iis qui per opere legi salutem essentque situ M. Ex his jam adversus Iudaeolum obiectio nem pro Apostoli dogmate de iustificatione ex fide concludi potest hoc
pacto: Si verbum Dei ct proposit nisischndum electionem, qua maiore repudiato inci assumitur, tum siqnitur, etiamsvonnulli ex Iudaeis sint repudiati, iisndvirbum, propositum iam n non Pr
812쪽
irritum Limo stilis, si id, quod et secundum elictionem,propo=tam, omnes absque electione jam complecti diceretur, im inmferet. At hoc verbii in propositam Ii secundum electis nem. Ergo etiamsi nonnulli ex tis usuri reptidiari, tamen illud verbum inpropstum propterea non ex .cidit, o potius ex eo labi litur, iij area tura ei est aliquos excludere, is ipsi equod si securidiim elefitionem , qnarim in repudia-
in alter fumitiir. Sed huiusmodi indefinita probatio non sufficit huic negotio ulterius enim probandum restat, illos ipsos hoc secisndum electionem proposito excludi , quos exclusos .re lectos ex dogmate Apostolide pistis uatione per fide in , recte colligebant: nempe qui non ex fide in Christi im, sed ex operibus legis institiam edi salis tem conseqm puderent. Hoc igitur addit Apostolus. Vnde ita concluditur ad totam obj Chionem exhauriendam. grumaei v. Si propositum secundum ele
te, ora ex operibiu tum sec natur illos qua ex operibm
stitiam eo salutem sectantur illo proposito non cout ineri: sed illos tantum qui Deo decanti O promittenti per sdem armc. t propositum secundum elesti inem .inet ex docante, non ex operibus.
Ergo isto proposito non coUti- Ucratur qui ex operibiu legis sunt, sed tantum qui .usde
Propositio est per te plana ex
rtiam obiactionis isti eorum contra degaera
Apostoli de usti uione per Daem
sopo oraculi ad Rebeccam adducti P. y
dii melccticnem , tendere ex vocante nou
ex operibvi: Ergo qui ex operibrum legis rat . istinat, iis non PCtest irmum ratum istius a P ei se hoc propositum , sed iis qui ex fide D' sunt. Ex hoc sensu videor mihi sub his .is aol facere , quid caulae fuerit , curribui ex Deus conditionem faederis aratia non inq chia in persecta legis obedientia, ut ante, o fuerit, sed infide tu Christum A sitim iaptio nititur dicto, Asaior serviet minori , inconvenientia ira anti pl. tuae haec est , avtitopo convenire quod typo est praesignificatum. Atropo Gavio lacobi est praesignifica tum primo Dei propo tume'secundum electronem, deinde id pro stilum manere ex ocante ne ex operibiu Illud quidem , quia unus lita maliti altor exosus, unus asteri praelatus es praselim, quod est signum propositi secis udum electionem hoc , quia maior Esau sit exsis, subjectis , minor vereo Iacob. malus praefectus, quod est signum propasium id non esse ex operibus firmum sed ex vocantea hoc est Deum amare illos qui fide in Christum iustitiam salutem quaerisnt odisse vero illos qui easdem ex operibis legis consectanti ir. Vnde sequitur, sto proposito non con tineri, qui ex operibus legis si sui , sed tantum qui sunt ex fide Iesu Christi. Et Per consequens Iudaeorum illurelectas esse qui legis lupit iam sectabantur, illos elictos S amatos qui fide in Christum justitiae communionem quaerebant. Itaque tantum abest ut dogma de iustitia ex fide evertatur
verbo foederis inproposito divino, ut isto unico stabiliatur. Hic etiam multis explicui quo pacto per E savum majorem significarentur Iudaei, qui Zelo legis per illam quaerebant ustitiam et vitam per
813쪽
CAPiTIS IXIacobum vero minorem illi, qui fide in Christum eadem sectarcntur. At non opus illa hic inculcare, sus ficit Apostoli auctoritas ita typos istos explicantis , vibreviter ex convenientia typi de antitypi seu significati per typum ita concluden
crassi Mati au maior est seret ituti iratris I et addiῖ m a meo, illi ex
patrima Ierbi tutem addicti Deo exosis parramque Iacebi domi vatura fr..tri. Deo filiis ma
Ergo omnes illi qui ex operibis legis statem petantum, uni servituti addiL Deo exos,
Faco minor obtinuit dominium in fratrem e re Deo
Facob mimores typis omnium sui ex graria docationis per
tum, obtinent dominium TeoAnt amati. Propositio utraque est his verbi compraelaensa : Maior serviet minori ct cab dilexi, Esau odio habui. Assumptio continetur istisa ut propos .
tum Dei secundum electionem non ex operibiti sed ex vocante manerἔt et nititur-
qtae autoritate Apostoli typos istos ita explicantiS... l. ., me apparet, quaestionem non et me . tantum furisse de liqvnrelli reiectis AD ROM. Srnax illiu afumptu , sed de tectis ct huc uesunt
assumptu talibin, id est certa hali latet
B otat . Et propterea Apostolus hic Tisia, non agit de decrero tu propost dimino,
quo uni sint electi ab reprabar, impli et D ia
citer in sua athra sive integra sive suo iacti'. corrupta con=derati sed de tali pro re re em
pest , quod includit electorum
reproborum descriptionem istam quae hic aperte in ipso proposito ab Apostolo est annotatam in qua re consistit controversia inter ex amerasque sectat pres, qui illud mordicus defendunt te qui huiusmodi propositum salutis inculcas L quo qualitates istae salvandorum dam
Sed incutem illi, crum quidem h. ilhqri esse, maelem edi Gavum, Isaacum S cuuii piracphi in i pice cnsiderari hoc est Num muri
qualesus illi gerunt imaginem si Tu
rim carnis, S eorum qui sunt ex ope sendisint quoarib in letu mi vero Filiorum promissio mn qui sunt exste sed interea ip 'soSeo dem pro te quoque ad istos pertinere, quorum Upum gerunt , idque ex aeterno Dei proposito, quo statuit Isaacum di tacebi filios facere promissorum , O fide in Christum donare, Ismaelem vero et Esevum in arvat na
Altrias enim conscendendum dicunt& qu Trendum bur unus sit Filius carnis, alius prC militonis, cur unus in Christum credat, ali US NON,
sed ex operibus legis salutem qua rat. Respondeo. Ex hoc loco probari non posse istos qui topos gerunt ad ipsa an in papertinere: si forte Ismael f Esau pertineant ad Flias carnis ita descriptos tamen , id cos esse ex propost aliquo divino, hoc loco non docetur. Hoc enim proposito defili carnu omnisonis Itatuitur. aliquid , at isto quod illi volunt,
814쪽
statuitur delaminibu ,quod hi filii earnis, illi promissorum is sint uti ri. quod propterea unum cum hoc esse in equit;
mutato quippe scit jecto huius in attributum istius, de cuius subjecto adaequato inter ipsos nondum convenit istius se tentia Coryphaeos. Et quia quaestio, cur alii credant alii non eandem obtinet subjecti .attributi mutationem dico illam ab Apostolo hic non pertractari, neque vel tantillum ad eius propositum facere. Alios itaque Scripturae locos consulant,& videant an ex illis suum illud decretur stabilire possint. Susficit nobis hic propositum describi quo justitia es salvi nostra ex gratia Constant m sese, quo de iisdem in nobis possumus esse certiores Proposi- p . , trum' autem hoc est quod Deus sta-
euod hie Ac tuit, postquam prior condulo sedetis ibi, tui lenali addita non esset praestitari hispi amsaluo nomo per lapsum in praestandi imam belli potentiam incidisset foedia gratia per risium 3biscum inire in ex gratia conditionem prioris foederis in fidem in Christum transferreri quo
in illum credentes idem obtineremus, quod antea non nisi per obedientiam degis plenariam a nobis ipsis praestitam fuissemus consecuti. Hac propolito nititur flutis nostra firmi
ra. Ut apparet, simul in nobis eius certitudo. Hoc enim Enthymema
te illam concludimus, Ego sim fidelis, vel et credo in Christum; ergo ero saluus, vel ergo sum electus. Cuius firmamentum est in hac propositione: 'not notere dum in Christam , illos flatuit De ab aeternos mutabiliter salvare quibus verbis pro sui istius summa continetur Sc autem quis quaerat cur Deus Ismaelem Ore a voluerit esset pos filiorum carnu Isaacum vero D dbumflicrum pro migranis Respon
spondeo quia demit fignificationis
ergo: convenientiae inter Upum antit pum res petau pridris V in illum qui ex ancilla Sisi carnali vatia esset. t pum esse filioris ni carnis et illum qui ex libera rei prom silenis ubi caro lam esset e aetatas pum esse filiorum promissonis Cresperi vero possem rura pi, illum qui prior esset natu recrere sign-ram filiorum carnis, est qui posterior, filio-ium promistionis Ratio erit mani-Dsta consideranti typorum: antityportam con Denientiam. At Ultra quaeret qui Sta cur Deus Ismaelem exaucilla ct vi carnali Dauno prior maIliacum Vero eae liberavis promissionis, Iacobum posteriorem nasci voluerit Respondeo eandem fore inestionem si Isaaculo Iacob vi loco Ismariuersia vi ponantur. Sed in hoc plena est Dei libertas, nulla proprietatum divinarum aut voluntatis Pate-tefactae necessitate circumscripta: quam an divinae naturae proprietates inpatefacta voluntas Deo concedant in isto proposito faciendo, quod adversarii tui urgent, illi viderint.
niamus, qua est huiusmodi: Quid pol tuae . . ergo duen Num in suptilia eli apud .m, D um
Deum Quid quaeratur, sive quid di 2
objiciatur manifestum est at non - . . Dite
aeque quod sit illud antecens, unde e M. haec objectio deducatur. Nonnulli
hoc ponunt: Si Dein nullo operum re
illectu Ismaelemo Esau odio habeat,
ex numeros lierum excludat, Isaacum vero eo Iacobum diligat, filiorumque loco habeat; an non est injunx Inlustitia autem speciem habere videtur pari, an paria non tribuere. Ea ne si Apostolus istos in sese se non in typos talium(ut dictum considerasset, huius modi esset occasio istius objeritonis. Nam
815쪽
Nam certum est ex antecedentibu ioceasionem objectionis esse natam. At illud non fuit antecedens pC-
stoli, sed hoc et tui verbo foeder Syre sita qua est secundum elettionem solos illas complexis est qui essent filii promissionis qui in Christum crederent, exclusis filiis carvis e qui estis justitiam sectabant gr. Vnde sequebatur Iudaeorum illos esse re eclos qui studio letalis lupi ita in Christum non credibadi, ira erea illos ex Gentibias esse afumptos in foediis,
qui fide in Christum justitia S salutis
communio lem quaerebant. Altor utrum
igitur est antecedens istius oblectionis . nimirum hoc: Si Deus filios tarnis a duo a scederet xcl dit, si lios viro
promisiam amat in semive foedere io rahelisa censet et quidem ex puro se propossit anniti habitaverum ratione rum se
qui inr illuni e Te insulatu : aut istud : Si Deus Iudaeos rei uiris Gentes in illarum locum assumit :um est injustia. Sed idem pene recidunt haec duo. At ego puto prioris hic habitam potissi-
Eo ista et mum esse rationem ratio autem ad hin Obie injustitia Deum arguendi ex isto proposito haec videbatur tussiciens. Quod huiusmodi decretum ex mero voluntatis beneplacito absque ulla me. riti ratione apud se statuisset. Sed Apostoli responsum inspiciamus. Primo negat consequentiam : deinde reddit rationem negationis. Negat consequentiam quor, dicit: Uit Arias id . Hoc est, nullo modo hoc incogitationem nobis venire debet, ullam in
Deo esse injustitiam, qui in se ii,stus, imo ipsa justitia existens, nihil agit, ac ne agere quidem potest, niscuod cum ista sua natura congruit vis i. h. - sol talislii 'e Ratio pari consequentiae me entia est bipartita. Alina sucitur a liber ira tate misericordiae divinae Altera
stratione. Quae a misericordiae libertate ducitur , compraehenditur his verbis Most dicito Miserebor cuix Pr era
miserim sero eam niserabar quem et et
commiseratis fuero. mibus verbis disi a b. I s. haec inest sententa ex ridiotist noHebraeorum In voluntatis meae arbitrio&libertate positum est misereri cnius volo muc conclusio indicat; itaque miseretur mus vliit. Quo pacto a. hoc responsum faciat ad consequentiae istius destructionem vox Miserit ordia declarat, que totum refutationis momentum in se est complexa Unica enim sufficiens causa Deo ob istud propositum injustitiam impingendi haec erat rQuod Deus creationis propostum, quo justitiam .vitam posuerat inobedientia legis, condemnationem vero .mortem ii eiusdem legis, transgressione, absque injustitia irritum facere non posse in praesertim cousque ut aliud propositum facerer, quo illos, qui per sedem ad ii stitiam
Dilani conarentUr pervenire , a silv-tia et vita excluderet, ali OS veto qui
id non facerent, sed tantum crederent in Christi, ni iustitia S uita participes faceret. Hanc ita iustitiae causam solum a Deo aufei misericordia nonitu hic usurpatum , quod quia praesupponit seriam rideo peccatum . coipso1ndicat propoliit mutationem none se factam ulla Dei culpa, sed quia eius conditio per transgressionem legis violata erat in per hanc impotentia illam praestandi homini allata. Hinc videmus ipso hominum vitio foedus iliti l in creatione initum factum irritum in eo ipso Deum liberum ab obligatione potuisse aut hominem punire pro meritis, aut
aliud propositurn apud se inire. Quod justa divinae pote utiae de gloriae illu- ut hominis bono fieret , oportuit
816쪽
miseticordiam intervenire, quae pecca in m remitteret, de eam porro conditionem exigeret quae ipsius misericordia beneficio pre stare pol Tet. Huiussmodi, inquit Aoostolus propositum Deus apud se tecit, Sc quidem ex mera misericordia . cui liberum est statuere iustitia tamen moderante)quorum illi misereri, Ac quorum misereri nolit quosnam velit justitia vita participes fieri , quos ab iisdem excludi Unde sequitur Deum ob istiusmodi decretum es propositum secundum elicii oncm , quoslii camis asse dere exclusis filias promissionis assumere
patuit, quodque ex orante non ex operibus Frinum se voluit injustitiae argui non posse et quia sola misericordia motus huiusmodi decretum apud se statuerit Esset itaque injustus Deus, si alicui iustitiam S vitam adimeret
aut addiceret contra foedetis in creatione initi conditionem et atquum ob conditionem violatam praestandi impotentiam , aut misericordia fuerit, foedus gratiae cum homine pacisci, aut rigoris, hominem absque spe veniae punire apparet Deo in istoc foedere non minus, imo multo magis fuisse liberum, conditiones quas visum et Tet ponere , quam ii foedere creationis. Et per consequen non mapis hic quam
ibi insu litia coargui posse. Sed tota res hoc syllogismo compraehendi
hectionem, destiis carnis rejiciendis , censendis autem
in femine filiis promissonu, caussim habet solam mei
misericordiam, comm e rationemri tum sequitur sic ANALvSIS. Deum ob id nudo modo inis
uinitia argui posse. EAt propositi istim causa est
Ergo Zeu ob id injustitiae argui non potest.
Hunc esse sensum Apostolicae re auaeresi sponsionis patet ex consectario re matur Mim
sponsioni subnexo: Nempe igitur non ' di,
est eius qui velit, ileque eias qui currat, sed subvexo imisereviis Drata subaudi, propositum se ii,cnndum electio vem , quod tantumdem valet , atque Id quod antea dixit propositim secundum electionem manet ex Tocante, non ex operibus V Ofili promisse
sonis censentur in semine Fliis carnis exiliistis. Nilum enim misericordia Dei voluntas ct cursu hominis opponitur; certum est istum significare conatum: cursum quo homo absque misericordia Dei iussit iam es salutem consequuturum se sterat. Talis est autem conat in cursus earn qui per legis opera Iulii tiam se, salutem sectantur. Quumque misericordia vici uim voluntatio cursui opponittir,constat illustitiae .vitae consequendae medium isto misericordia proposito ordinatum, quod misericordia est magi me affine, nempe , fides in Christum mediato
Altera ratio negationis co sequentis Altera aestis ulla potentia A, loria divina illa tiber is ma
stratione per eos, nornm D se me no3 ,...hi. diem amisereri quae proposita quidem est et 'Mim in particulari Pharacvis exemplo; at CD, ipsa in se sua natura est constantissima&semper sui similis Comptaehenditur his verbis: Dicit enim scriptura Pharao i Adhac excitavi te, t
smi es tenderem potem iam meam, Sit
renuntietis Emen meum in niversa
terra. Ex quo loco Apostolus ad istam abie
817쪽
A PI Ixi. bisaiam partem, quia Dem inlustiua ir siluebatur , quod filios carnis ex proposito secundum electionem reliceret atque odio haberet ita respondet:
Si liberum Deo es , ad isam sua potentia declarationem nominisque sui illustrationem, Tharaonem excitare, indurare , punire inin Deo
non potest , injustitia attribu , quod proposito secura.dum electionem decernat in stiorum carnis jucta induratione Osaena potentiam spumis gloriam ustrare. t illud Deoiberum ess ut apparet ex hoc loco,
Ergo O posterius m propte rea ob id non potest injusti,
tiae accusari. Connexio propositionis certa est firmet. Nam aut Deo nunquam erit liberum potentiam, nominis sui gloriam in alicuius usta punitione illustrare, aut etiam liberum illi erit pro asino aliquo decernere, in quorum iusta condemnatione suam Potentiam denominis gloriam velit declarare. Et sane, nihil est aliud Deo adimere jus: potestatem decretum quod est secuudum electidnem faciendi, quam nolle illum suam poteκ-riamo nominis sui gloriam in aliquorum justa induratione se punitione ostendere. Conjuncta enim haec sunt, punire aliquem, tundem poenae obnoxium decernere. Nulli enim
poena juste infligi potest, nisi cui eadem lupo proposito ct decreto fuerit destinata: sicut poena juste infligi potest,eidem potest eadem poe-A , ROM. 8o proposito ct decreto aliquo juste devistinari. Quomodo autem liberum Deo fuerit Pharadnem excitare Ad rard&c postea in refutatione sequentis objectionis generatim demonstra bitur. Hunc esse totius responsio Onc si an is Apostolicae sensum, apparet ex et M ιμ-
juncta : ergo quorum visit miseret res quos vult indurat. Ex ista enim conclusione tota objectio Iudaeorum refutatur soludissime , hoc pacto.
s. eis potest misereri quo et t
rum ult, ct indurare quos Deitu tiriam
vult, tum etiam liberum uinum linio
est propos tum secundum ele- E'ram ctionem facere, quo filiorum promissonis statuat misereri, Flios vero carnis in mare
Ut Dem potest misereri quorum vultis indurare quos vult. Ergo liberum illi est
decretum seoundum electionem iacere quossorum promissionis statuat misereri, Flios vero carnis in rareo punire.
Et per consequens s hoc faciat, quod illi liberum est radii pates injiinitia ullo suo merito accusari. Ita Dei justitia in isto propostit se-cnudum electionem ab Apostolo firmissimis scripturae ipsius Mosaicae testimoniis est adserta, comprobata Sequitur nunc alia daedram oble in oblemactio, nata ex posteriore parte con-D. prarum ac luponis proxime antecedentis V m .isi iacuius refutation inungui sese putant, misti
818쪽
flat dini sui ducta ex pestariora parte
suae causae habere firmamentum qui absolutum illud Dei de ali prepliciter
salsa nisi , aliis damnandu decretum nr.gent. Quo nominem nobis diligenter tum objectio tum eius rem latio erit examinanda, ne forte prae negligentia id velut invisum praetereamus, quod illis Her. ulea est clava ad omnia objectionum bastra debellandum, vel potius, Alexandri Magni gladius ad quemvis nodum in solubilem fetandum. Objectio autem est huiusmodi. Quid ergo adini succenset Ratio additur: Nam voluntati ei v. qu restitit Quae interrogationis forma proposita ita resolventur : Ergo non pote i merito succensere: quia molis istati ips- nemo potest resistere. Explebitur objectio per antecedentis, unde id consequens deducitur adiectione, Degsaucts vult indurat Er.sa nam ct est merito Acce sere induratis. Ratio cohaerentiae Quia nemo pote lens s voluntati est tere. Hinc huiussmodi existit connexum : Si Dei vo- tantati nemo potest restinere, tum non potest iure huc censere illis quos ista volismate in Orat. Convertatur hoc connexum in simplex silve categoricum enuntiatum. Devs non potest in re succensere omnipotente ipsim volavia te ivduratis. Haec est objectio, ista nunc
quas vires habeat examinetur; ut isto examine constet quo pacto refutati possit , muta ad commodam
refutationem praestruatur. Duo itaque ista tons deranda . Vnum Dem non potest iure succensere inivratis. Alterum; Quia voluneat esua omnipomite, ni ne quit resisti, rasi nilnra Mit. Priori examen consistit in quaestionis huius tractationera inlinam si ut illi vibiis Dexis re possit irasci, Arerim examen intractatione huius: A ctatio massa illi qui in3b rem Dei voluntate AN A LYS Isin durantur, ex illorum numero sint exempti, qui, in De jure potest succensere. Prior qua lis absolvetui, si explicetur, quid sit illud ob quod Deus meis rito possit succensere, id est , quae causa irae divinae propria Propria autem causa irae divinae, id ob quod Deus juro potest alicui succensere est occatum peccatum antem
est transgressio legis, intellige justae iii- si enim Lex justa sit, Lex non est,
nec propterea eius transgressio peccatum. Vt a Lex justa sit has duas conditiones necessario requirit ut sit lata ab illo qui iubendi habeat potestatem ut sit lata illi qui praestandi habeat potestatem vel potius Potentiam ; non tantum is,ahe , sed crispνε . hoc est tuuismodi habeat potentiam quae nullo interve niet: ire detcrero impe olatur, quominus id quod potest , ipso actu praestet. Vnde a oparet, peccatum C legis transgressonem voluntariam, quam quia nare potuerit peccator de ipso actu loquor sua culpa admiserit. Ob huiusmodi peccatum , huiusmodi peccatori jure Deus Potest succensere. Hic alitem conditione sublata, iure Deus homini ob Peccatum si iccensere non potest imo nec iste peccatum committere. Hoc illorum causa dico, qui putret Deum mento irasci posse legis trans gressoribus, etiamsi ipso actu, ob decretum interveniens, illam praestare non potuerint' sed falluntur multum Huiusmodi enim actio quae est inevitabilis ob decreti alicuius determinationem, peccati nomen non meretur. Haec ego certisse
sima esse non dubito quando opus erit probabuntur. Hinc itaque constat, qui bav Deus lure possit succensere Iam videamus an quomodo Deseri ita
819쪽
a Di usu modo illi qui omnipotente Dei vos m ' luntate indurantur, ex eorum nu
I-irat ipsius mero eXIMantur hoc est An v omni mente luntas Dei omnipotens indurans
tollat causa justae accusationis, querimoniae, Virae. At praemittamus quid sit id, alantati Dei qui restitit VHic voluntati Dei tribuitur omnipotentia omnia in universum
sibi subjicere potens, re ipsa subiiciens quando eam volunt a comitatur, villa voluntatem. Omnipotentia autem voluntatem Dei quovis modo consideratam non comi-Tae , it Vir. Nam vult Deus legem suam
ratam ammo Pramata ab omnibus, quod non l.
D'ij . Nec tamen propterea duae meo sunt voluntates sibi invicem contra rise, quarum altera velit legem suam ab omnibus praestari, altera velit non praestari: sic enim non mirum legem a multis non praestari, quum haec voluntas omnipotenta armata
impediat quominus illa fiat. Quo- Pacto autem fieri possit ut istae voluntates sibi contrariae non sint, quum explicare conantur nonnulli, dicunt Dei voluntatem dupliciter con siderari ut est occulta in ut estri Detita. Revela iam esse de iis quae Deus grata habeat O ingratam eccnt iam de iis quae simpliciter de absolute velit fieri vel non fieri , O bene convenire quod unam eandemque actionem fieri velit revelata voluntare,d occulta voluntate velit non fieri, cum diverso modo velit. Sed an occulta voluntas in Deo statui possit,
qua simpliciter velit fieri vel non heri, quod revelata vult non fieri vel fieri, disputari potest. Alii dicunt voluntatem Dei esse beneplaciti vel si avi, quod in idem recidit. Sed analon beReplacens Dei volunta verbo ut
signo est signiticata Alii vpkmiti Dei aliam esse es cum aliam ines-
cacem. Sed hoc idem est cum attributo, alii resistitur,alii resisti nequit. Et mirum in quos sese Labyrinthos involvant, vel imperitia vel praejudicio, vel utroque potius excaecati. Sed recte considerantibus una eademque apparebit Dei voluntas irrsese objectis tantum distincta. Quid, ilio Maenim Z anna volunta est appetitus li- volumi u Dis
bet cum ratione, vel eiu saltem hecie ex reces
ienses ad faciendum vel habendum recisu .liquod ita in Deo. Liceat enim nobis no Dcere, e
stris vocibus tenebrosis illa delineare
quae sunt in clarissima ista luce vuli bis fisi belenim facere in vult habere. Illa. - . Vult aliquid a se hac vult aliquid a nobis illa vult aliquid a se fieri ocadvocat omnipotentiam , licen uia
quam non illam comitatur. Hac aliquid vult a nobis fieri per justitiam, cuius exemplar a nobis tradit suam legem. qterum quod vult a nobis, hoc neces m est , ut nobis manifestet, im, praecipiat, quo id , quod a nobis vult, obtineat. Quod vero vult a se fieri, silve quod vult facere, non semper nobis aperit sed aliquando duntaxat, prout gloriae suae saluti nostrae conducere iudicat. Sed quartis an hic agatur de Vo Nou et his luntate aliqua Dei occulta , inqui ore imdem tuum judicium aviungis, non . i. 'agi de illa. Intellexisti iam meam mentem de occulta voluntate. Et ego tecum sentio hic non agi de occulta voluntate , quomodocunque
illa sumatur. Sed dicantilliquid hic occultum sit. Anne Deo resisti apuppis , quominus induret, quem vallistarati rat hoc apertum est hoc ipso dicto. An vero quinam illi sint quos Deus vult indurared neque hoc Nihil enim planius in Scriptura , quam n om insectatis
820쪽
aduersus Dei patientiam, eos ad re- piscentiam invitantis, perseuerantes, esse illos quos Deus vult indurare. Sed non constat quinam sint illi peccatores Et hoc est occultum. Verum hoc est sed quid hoc ad voluntater ut illa dicatur occulta Potius hic Dei scientia dicetur nobis occulta. At ex pluribus talibus Peccatoribus vult Deus hunc indurare , illum non , inhoc est occultum quemnam velit prae aeteris.
Non disputo jam de isto: Sed dico
istud hoc loco non agitari. Itaque quum, quod hic objectum statuitur voluntatis nobis occultum, hoc loco Don pertractetur, nec hic ullo modo de occulta voluntate agitur. Sed re- semper obversetur oculis ipsa obsedeo ad propositum. Ista omnipotens voluntas tollit causa justae irae, si per eam homo ad peccandum moveatur,&istavi, cui resistere non possit; ideoque per illam voluntatem
eximentur indurati ec eorum num
mero quibus Deus juste potest iras ct si illi, id, ob quod indurantur,
fecerint ista omnipotente Voluntate moti, cui resistere nemo potest. Non loquor hic de coactione Dei genim cogere non intest, nec voliint, cogi sed si, iacit ista vis motionis divinae ad hominem excusandum, ira Dei iustae eximendum, quam conseqriit Uriae- vitabilis id, ad quod movet cur praestandi necessitas. Si vero homo id, quod indurationem meretur, libera voluntate commiserit culpae subii citur&dignus ira est, etiam ii ut a voluntate, cui resisti nequit , induretur. Obsistens enim xlibere, voluntati in verbo patefactae, cui resisti test, incisit in illam necessitate
decreti divini, etiam in verbo Pate
facti , cui resisti non potest, Qua fit voluntas Dei de illo , a quo vomANA LYSIS luntas Dei facta non est, Ex his puto facile solutionem confici posse ad istam objectionem. Sed Apostoli responsum prae manibus Re insiti sumamus, mea diligentia quam rei qmimi gravitas: dissicultas merentur , pro TVia,
nostro tamen modulo. Initio autem praesupponendum Apostolum non quaesiisse effugia , quum oblectionem ipsam refellere non posset, neque rem disticultatibus involvisie, ut objicientem dissiculiate rei perterritum coerceret cohiberet sed
aptissime solidissime objectionem
totam refutasse. Et ausim dicere nullam in tota scriptura objectioncm sufficientius esse refutatam. At isti cum omnibus suis fundamentis, Contracta in compendium , Ut velut uno momento inspici possit . hoc Pacto: An Deus merito possit succenire vos luntate ipsi, me stibili indura in Liceat compendiosa significantiae causa Sued utimi stans vocem usurpare. Reyonsum autem Apostoli est duploe Unum obfnrgatorium de objicientis: objectionis indignitates Alterum refutator in m ad rem ipsam objectam. Objurgatorium Primum Ob habet tres partes obluroationem 'E'
rationem, et rationis comprybationem sana 3. pari
os surgatio est sub forma interroga D, uetionis proposita verbis immo ot oh MI
ro, o homo si tin es qui ex adverso re
tonsa, Deo Iu est , Consideram homo, qui si equis Deus sit&in telliges dignum esse tu Deo isto
modo res oris are. Et certe doctrinam istam insignem ita calumniari, ut per istam homine omni culpa exempto, do injustus irae furor impinge lectri nihil aliud erat quam Deo velut in faciem resistere, sinos illi adversari. Vnde non mirum Apostolum indignitate rei commotum