장음표시 사용
881쪽
IN UM VII. sicut in monte Sina accepistis Spiri tum servitutis dicat aliquis di alius, , est Spiritus servitutis, alius libertatis. Si alius esset, non :ceret Apostolus iterum idem ergo Spiritus, sed in tabulis lapideis in timore , in tabulis cordis in dilectione , c. Et paulo post Iam ergo non inti, more , sed in i lactione, ut non servi, sed filii sitis. Qui enim adhuc
ideo bene agit, quia poen im tituet, kDeum non amat, nondum est inter filios i utinam tamen velim iam tb eat Timor servus est , charitas libera est, jussi dicamus, timor est servus cliaritatis ne possideat Diabolus cor tuum, praecedat servus in corde tuo in servet dominae Venturae locum, fac fac vel timore poenae, si nondum potes amore justitiae. Veniet domina, servus abscedet, quia consummata charitas fotis mittit timorem.
Calvinus etiam timorem initialem inter bona numerat, quem Be Zaex illius sensu suo praecedan etiam facit regenerationi, ut antea vidimus. Haec autem , .si quae sunt alia, irregenitis, attribuuntur nulla
cum injuria grati di Spiritus sancti: quia etiam ipsa ex gratiae .Spir. sancti operatione inesse creduntur
iis quibus insunt. Sunt enim qUa dam actiones praecedentes converissionem, villa sunt ad p. sancto voluntatem praeparante, ut Zanchius ait in judicio suo, de Pe Eelii Tomo I. .et objectionum di responsionum, quod judicium secundo tomo est subjunctum. Vide quae supra citavimus ex BeZa contra Tilman. D Heshusium. Quis mediocriter,i Theologicatum rerum peritus igno-D rat Spiritum sanctum uti verbi prae-- dicatione hoc ordine, ut prius Per
legem de cuius aequitate kjustitia
mentem convincit, peccati nos con vincat. Rom. I. condemnationis
reos peragat, impotentiam imbe tacillitatem nostram ob oculos ponat, ex lege non posse istificari doceat. Gal. r. a. ad Christum confugere
compellat, ut en lege tanquam par
dagogo qui ad Christum finem legis
ad justitiam omni credenti tanquam manu ducat Unde etiam certis no- minibus in Scriptura appellantur ei nempe peccatores, qua contra ullos u, h.M. distinguuntur qui sibi justitiam vendi m P i ntabant, quos peccatores Christi minit
vocare: onerati ct laboram es , quos I, o Christia venit res cera L Qtori S Ur let Atuba is
cernantur ab illis qui se sanos existi Eu stumabant, viedui opera haud indi ramue ti reg*i; veni S pauperes, quibus Chri 'si s us ut ait Eouelirare vinctio raptivi. staturn suum agnoscente, , quos Chrissus venit liberare coxtriti tarde
quos Christus venit religare, &c. Istis per legem peractis, incipit uti idem Spiritui praedicatione Euangelii, qua Christum patefacit revelat, iidem infundit, fideles cum Christo
in unum corpus compingit,in communionem bonorum Christi ducit, ut remissione peccatorum per nomen ipsi impetrata, in illo hex illo porro vere incipiant. Vnde ridem etiam certis nominibus in Scriptura appellantur: fideles, lupiscati redempti,
sanctificari, regeniti, liberati , Chri lii iti illi concorpores, O de ossibin ipsin ,
caro de carne eiM,Sc. Ex quo ordinet apparet aliquas Sp. sancti actiones occupari circa non regenitas sed regignen dos, quaedam ex illis opera existere in animis avdum regre itorum sed in vendaram. An vero haec opem
lint Stiri, quatenus est ruta emeris niuil
882쪽
nihil statuo. Scio Apostolum Rom. 8 distinguere inter Spiritum adoptio-1 Sservitutu Sciori Cor. 3. 11stingui inter ministerium tigui mortis taministerium Euangelii O Spiritia.
Scio Apo totum ad Gal. 3. dicere , Spiritum non accipi ex operibus, sed eius de Euangelii Christi. Et distringuendum existimo inter Spiritum quatenus sibi templum praeparat, Accita idem templum ut sanctificatum iii habitato quanquam magnopere Pugnare nolim, quin actiones Mopera i sta Spiritu reten cratori tribui postin , non qua regenerat, sed qua corda ad regenerat luna renovationisque est cientiam suscipiendam praeparat . . Hinc puto semel in universium Clarere istam sententiam p. sancto ignominiosam non esse,neque quicquam
Spiritu sancto adimere, quod ipsi in Scriptura tribuatur, sed ordinem tantum indicare secundum quem Sp. sanctas suas actiones disponit dispensat Nescio rannon Contra ignominiosum sit spiritui adoption
habitanti in cordi,vi regenitoram, II hujusmodi in illi sessicere dicatur volitionem, quam effectis non consequa-rur, sed quae in ipso conatu descret, victa a tyrannide peccati inhabitantu; Contra id quod dictum est sartior e t ui in nabu es quam qui es in modo. I. IOh. . . Neque hinc sequitur quod hic de homine ab ara te constituto agatur dianam aliud est aliquem praeparaηris gratia effectum sentire ore aliud sub gratia esse , vera aeratia inhabitante resti, duci, assi.Suod Eua . Vertum et O jam ante conlidera notiti it facit vim usu breviter autem moneo rumu' hic veritatem nostrae expositionis
DN,Id p . . antea allata mal ifeste Prodia Rod jeatum qua in hoc eodem versu se facere o
peccatum hoc operari. Facit ergo infla facit, quia acit tanquam servi comis pulsus a Domino, qui non tam suamquam Domini sui voluntatem exsequitur, licet e sua in , alioquin non faceret. Nam consentit voluntati Domini antequam illam ciat, quia non coactus facit voluntas enim cogi
non Potest. Versus et i habet conclusionem rex s. ecant medentibus, accommodatam ' p u P
proposito apostoli quod ni tramι,,uis malam erit. Ex eo enim quod velle sibi ades a taeem se novit, at perficere minime concludit, sibi volenti bonisin malum adjacere. Sed animadvertendum quod Apostolus vers I S. eadem phrasi usus est de velle , qua hic utitur de malos atque
sic utroque stibi adesse Se adjacere dicit, tum ille bonum, tum malam. Et
quemadmodum e te bonum ipsi adest ex asctu gu, o merum te eam in justam ct bonam approbante sic matrem ipsi quoque extille Odam peccati ad-jatet, hoe est, vi&tyrannide pecca- i, potestatem Sc jus sibi in istum
hominem assumentis de usurpantis. Iam videndum an utriusque praesentia&adjacentia , ut sic loquar, qui polleat an vero alterum alteri Praevaleat utrum ex duobus.
Constat non aequi pollere, sod unum alteri praevalere, quidem malum Potentius, vehementius adjaceret illud enim obtinet V praevalet tu homine, ex cuius imperio, instin- est usi de impulsu agere ab aestione quiescere competitur . . Hoc vero quomodo de homine regenii ct sub gratia constituto vere dici possit, velim mihi ex Scripturis explicari, quae mihi ubique contrarium assirmare videntur.
versib et r. ,23. Adtertur clam raeca a rior explicatio inprobatio conclum u
883쪽
Alectatu sionis antecedenti versu positae, quae Tra I t conclusio conveniticum eo ipso
M. Alictatur quod Apostolu na parte tractan-
se undum dum si di proposuit. Probatio autem proprie est vers. et D quia ille versus
vsHi hii, , rei pondet hi lce Malum mihi, volen- ligem in m ti bonum adlacet, quod erat proban-
etri dum Probatio desumpta est ab e
secto mali adlaceu tu quod est belligeratio cum lege mentu, victoria, postque victoriam inieratio hominu sub lege peccati. Vers. r. respicit ad haec verba volenti ihi facere bonum; cu continet illius volitionis latiorema causa propria explicationem , Versius sequentis 3 a diversis seu dis retis illustrationem Continetur autem duobus istis versibus Unum a X loma, quod discretum appellatur proprie, ut apparet ex particula ol veis, 23. usurpata, quae est ipsius relativa, licet omissa sit rati ex ipsa forma pDositionis Pars an
iecedens istius axiomatis, Qv mmUS praecipua continetur vere 2. OH
sequens S principalis . vers et Nam ad consequentis illustrationem adhibetur antecedens, ut videte est in 'trinibus axiomatibus. Sic Math. 3,
I i. Ego quiadem bapties vos aquari atqui poli meo ni bapt abit vos Spiritu sancto es e, i. r. Or. g. 6. Et assis exterκus noster homo corrumpitur, inter in tamen rex o Datur quotidie is milibu . Particuli enim viidem, etsi, qtiarum quam, Elim, Stant antecet dentem di militis praecipuam axiomatis partem; particulae a Ultem sed verum, tamen, n m notant consequentem
principalem. Delectari lege Dei , seucadddictari Leti Dei secundum interiorem h qui inem causa est quod velle isti hori lihi es t cm. Malum ad laetus est lex timembris Esectiu unde malum illud adla(cre Probatur,eonti uetur hi ve bis belligerantem alver in legem mentis meae, Scaptivantem me legi peccati,&ta Ista autem de axiomatis discreti recto judicio monere consultum putavi nequis alteram partem ab altera se jungat, minus principalem pro praecipua accipiat videamus iam porro quid ex versibus istis
duobus ad lententiae alterutri u Sprobationem conci Udi queat. Qui sententiae meae contrariam tenent ex vers. et r. ad stabilimentum illius ita concludunt. u delectatur Lege Dei secundum ive umentum teriorem hominem , eji reo euitae res erum feto, At homo ille de quo Aposto, agit, delectatur lete Dei secundum interjorem hominini.
tia constitutin. In propositione duplex suae sententiae firmamentum habere se existimant. I. Quod huic homini tribuatui interior hamo. II. quod deindicariir delectari lege Dei secvndum interiorem hominem. Vtrunque enim tu regenitu convenire aiunt. Primum Quia litterior homo in Scripturis signi- iacet idem quod navi ct regenit in homo Alterum, quia de Pris dicitur quod me uentur in lege Domini, quod
voluntas illorum fit in lege illius dies est
Respondeo ad Pro Positionem. R , - - Primo, Interiorem hominem neque ex et i rem etymo voci S, neque ex usu Scriptura idem esse quod novin f regenitis, homo, eumque non esse regenitorum,
proprium , sed , an regenitu convenire. Secundo . Delectar Lege Dei, seu potius coaedelectari legi Dei secundum interiorem hominem non esse proprium regemitorum , subgratia constitutorum , sed convenire homini
884쪽
si lege constituto. Dico quod ad primum. Interior homo ex vocis e moresative& opposite dicitur ad simi- Ahisi is '' Duo enim sunt si,
.minari bis uno homine homines, unus intra ab ex marcorrua terUm existens, alter istum priorem
ns habens. Ille est occuliis cordu
m . mo, hic exterum cst veri hamari illei habitans, hic qui inhabitatur ille ad invisibilia et incorporea bona comparatus , hic ad terrena ct istibilia , ille immorta u. hic mortalis es morti obnoxius. Nulla in duabus istis vocibus syllaba est quae repetierat senuis novitatu ex regeneratione existentis vel levissimum indicium det. Sed voces ista Homo interior, regenitin, Siso D mhunc inter se habent ordinem, quem
G. Ips voce prae se ferunt primo in Tin ,-- uitu, Interior homo notat subjectum,
regeni tui actionem Sp. sancti regenerantis. Noum qualitatem in interiore homine per regi Aeration actum existentem.
Scripturaestasino, usu non est huic Iagnificationi adversus, quin optimme cum ea consentit: quod apparebit ex locorum quibus mentio se iv terioris hominis diligenti consideratione. Vnus est iste de quo imprae, sentiarum agimus. Alter est 2. Cor. . 6 Tertius Ephesis. 16. De istis ergo duobus jam vid mus. Ille qui est ad Corinthios ita habet. Propterea non segnesim gi sed etiam, externus
noster homo corrumpitur, internia tamen enovatur quotidie. Quod hoc loco internui: externis homo non pro novo ct vetere sed pro incorporeo ct inhabitante, a parte interiore hominis, anima scit denorurnato de pro cor-nteo S inhabitato , a corpore exteriore hominis parte sic appellato sumatur, doceo ex ipso versu Primo, quia si externa S i ternis pro vetere
nova hamine hic sumerentur . tam AR MI, I smodus iste loquendi distret lavi Io-
cum habere non posset Non enim discerni possunt isto pacto haec duo inter seu Miamsi et vi nolle homo corinrnmpitur tamen novus homo quotidie renovatur, sint, in necessario cohaerentia, de mutuo consequentia. Quantum enim decedit veteri, tantum accedit novo Absurditas istius distretionis apparebit manifestius, si
ita proponatur res eadem licet vetus nos Ier homo cracifigatur, occidaturicrspeliatur, tame novus homo rejirgit,vificatur, S et magisque renovat gra licet vetii larem antiqvam deponamus, tamen in novitate vita magis ac
magis proficimus Ridiculum se praebeat quis ita loquens: quanquam puer iste inscitiam dediscat teponat, tarnen quotidie magis magisque proficit in rerum necessariarum Cognitione. Secundo , Solatium quod Apostolus adfert contra oppressiones, angustias , quibus sancti in hoc mundo sunt obnoxii, consistit
in his verbis i internus reno Datiiratiotidie, non in illis licet externus vo fles homo corrim atur. quod docet loquendi modus ab Apostolo usurpatus, qui indicat illam ipsam externi hominu corruptione, quae fit per oppresesiones tangustias esse id adversus
quod solatium verbis sequentibus N-Imitis comprehensam ab Aoostolo est at alatum homine asscta sic dicente: at externus noster homo corrumpitnp, Monolo res pondente ne id doleto, nam i
ternis homo noster quotidie gustuaturi in cuius renouatione salus nostra consistit. Non enirn erna S FbiIta bona, quae ad vita homirum externi faciunt, sunt spectanda, interitui enim sunt obnoxia r sed interna inuisibilia.q aae ad vitam interni hamjnis Percinent, ruam taciunda suili, nanu
885쪽
nondum istum adeptus candore tu sunt atervat, grum quam peritvrit. Quod si voce externi homini vetus esset intelis
ligendus, tum etiam hoc solatii vice ab Apostolo fuit adferendum, hoc pacto ne dolete quod at sectionibus Moppressionibus multis obnoxii siti Senam et tu vester homo istis ipsis
corrumpitur, edi internus renovatur magia magisque. Quod vero corrratio externi taeter homivi non sit eademe eo apparet; quod illa sit contra
naturam ipsim hominis, O vitae animata bonum ista vero sit contra natuetam depravatam, contraria vitae peccati in homine Tertio Ex voce renovandi apparet interni in hominem subjectum et se renovationis edi actionis v. savcti Fateor quidem recte dici posse Novum hominem hetidie magurii agisque revoDavsum tum ilia necesse est ut novitas illa quae homini actione Sr regenerantis est in generata crescati augeatur in dies, tum quia veter homirum reliquiae debent paulatim magis magisque tollim debilitari Sed de ibi tunc subtexi restinisterior homo , qui iam a novitate , Ua effici in in carpit per Spiritim rege, Aerantem Noux dicitur. Idem enim est sub ictum renovatis nis promoventis de progredientis , quod incipientis.
Incipientis autem subjectio est non
modus homo, non enim novus dicitur ante actum renovati axis , dc ab actu impressam qualitatem , sed merior hamo. Itaque licet naum dicatur renovariri quam phrasin nescio an Scriptura usurpet tamen 'vjectum est interior homo, quod subjectum p rellari potest ab imprelsa qualitate nidum homo sicut dicimus candidum
hominem quotidi: candidiorem fieri;candore communicato candido non qua talis est, sed qua homo , nigredinis adhuc quidpiam habens,&quem exoptat Hisce adstipulatur Scriptura ipsa Ephes A . 23. 2 . his
verbis sae novamini Spiritu mentis e- rc O induite novum hominem qui e-cundum Deum reatius . Vbi Sp. mentis hos re dicitur i, bleti m renovatio,
illi, id est , merser homo seu naens; novus homo, non ipsum sub ectrim , sed italitra quam subiectum illud inducere debet quae qualitat ibidem appellatur justitia es sanctimonia veritat . Dixi nescire me an Scriptura alicubi illam phrasin usurpet, propter o
cum Colid. v. o. ubi videtur surpata Sic enim inquit Apostolus:&indueriti novum illum homi vem , qui renovatur in agnitionem secund ni imaginem ei in Elii creavit illum. Sed diligenti titi locum considerant L planumerat, Verba ista, qui renovatur, seu,ro cxa, ni Ino ita cum antecedentIbus ungenda esse, dein diseritis novum haminem, id est, qui renovatur, seu rem Aouathm in agnitionem , e c. ut sit des craptio Novi hominis , non aliquod novum novi istius huminis attributum. Sed in eo non magnUm Omentum positum est,ic dixi me non negare novum hominem magis renovari.
Ex reliquo capite idem liquet Synonyma enim sunt, Externus ac movcrs. Id te altum asculum . .corpulnstistrum vers. Io caro no Era mortalis vers. II. item premi, asei, pcrsecutionem pali, mortificationem Domini circumferre morti tradi, corrumpi quodem collatione antecedentium Uc consequentium cum hoc vers. 6.
clarere potest veritatis studioso indagatori. Locus Ephes a CGO . ita habet: tre ex
886쪽
in cordi hin vestris. Hic apparet per interim hominet denotari subjectum circa quod Spit salict Nersatur sua actione operatione, quae hic corroboratio appellaturo quod etiam ex synonymo versu sequente posito patet ut inhabitet Christis per fidem in cordibu vestris Coris S interior homo pro eodem sumuntur mihi hic adstipulatur doctissimus Zanchius, sita, inquiens in hunc locum: Interioris, hominis nomine diximus demon- , stravimusque ex 2 Cor. . signifi- , cari pallem hominis praecipuam , Mentem scilicet quae intellectu voluntate constat, quae cordis, in quo vigent affectus, nomine denomiari solet sicut contra exterioris hominis nomine aliud intelligi non potest, quam pars hominis corporea, quae vegetatur, quae sentit, quae loco movetur, c Paulo post, hac igitur particula in interiori homine, docet Apostolus sicut donum fortitudinis, sic etiam reliquas spirituales virtutes sedem non habere in parte vegetativa, sed in mente,c Or-
Caeterum quia a nonnullis non tantum pro certo habetur interiorem hominem esse eundem cum novo regenito, unde dicere audent solos regeniis habere interiorem hominem, , sed etiam tanquam articula fidei ur-
-T. T- getur. Age videamus, quid bona
ae Patri,in pars Doctorum Ecclesiae et interiorem hominem intellexerit. cuis. u. Clemens Alexandrinus ob aviummimini. lib. 3 fol. Is . st,hiaxo, Eua si A-
Tertullia,s. Tertuli. adversus Gnosticos cap. i, is Sed etsi, inquit Apostolus extera Dor noster homo vitiatur caro sci-
D licet, vi persecutionum, sed interiori renovatur de die in diem , anima A, I, Iris scilicet, spe promissionem. Idem de
resurrectione carnis cap. o. actae e denique haereses duos homines abs Apostolo editos, interiorem, id est, sanimam,&exteriorem , id est, caris nem, salutem quidem animae, id est, interiori homini, exitium vero caro cni id est, exterior adjudicaverunt: cquia scriptum fit Corinthiis: nam
etsi homo noster exterior, &c. Ibidem Extrinsecus pugnae de tabellantes, scilicet, carnem , intrinse tacus, timor affictans,scilicet animam ce Adeo et si corrumpitur homo ex isterior, non ut amittens resurrectio isnem, sed ut sustinens vexationem, corrumpi intelligetur , .hoc non tasine interiore ita amborum erit ea conglorificari, sicut compati. Idem de resurrectione carnis cap. 16. Nam etsi caro vas vocatur apud Apostolum . quam jubet in honore tra stari, eadem tamen ab eo tadem homo exterior appellatur. Ille scilicet, limus qui prior titulo homi- cnis incisus est, non calicis, aut gla cedit, aut vasculi ullius vas enim a cepacitatis nomine dicta est, qua ani cemam capiti continet, homo vero cede communione naturae, quae eam
non instrumentum in operationibus cepraestat, sed ministerium. Ambrosius in Epistolam ad Ro Anoresviumanos cap. et Condelector enim e cegi Dei secundum interiorem homi Mnem Animum his oblectari, dicit quae a lege traduntur; sic est interior ev
In a Cor. . Licet si exterior, &c pressuris, plagis, fame , siti, hi tagore, nuditate caro corrumpitur, sed in anima spe futuri praemii renovatur, quia assiduis tribulationibus purga retur proficit enim in pressura, non interit, ita ut accedentibus tentatio-ta
887쪽
nibus quotidie acquirat ad meritum, D quia incorpori corruptio haec profi-
' cit ad immortalitatem merito anime . ' Epist ad Constantium Con-D delector Dei legi secundum teriora rem hominem. Interior noster homo
ra est qui est ad imaginem .similitu.
D dinem Dei factus: exterior qui figui ratus est e Limo. Sicut ergo duo hora mines, ita gemina siversatio est, inai interioris hominis, altera exteriori S.
ii Et quidem plaeriq; actus interiorisii hominis perveniunt ad exterioremit hominem quemadmodum casti- monia interioris hominis transit et-xi iam ad castitatem corporis. Qui ei nim adulterium cordis ignorat, idem ' utique nescit adulterium corporis, ' c. Ergo est interioris hominis cir-3 cumcisio. Nam qui circumciditur, totius carnis illecebras , tanquam' praeputium exuit ut sit in Spiritu, ' non in carne, Spiritu mortificet' corporis sui actus, c. Paulo post. Interior noster homo quando est in D carne, in praeputio est. Aut uia Basilius Magnus in hexamero homilia, io Faciamus hominem a secundum imaginem nostram. Indi ternum hominem dicit . faciamus D hominem. Et paulo post Audi A- ii postolum dicentem . Et si exterior D noster homo, &c. Quomodo duos D cognost homines t unum appa-D rentum , alterum in apparente c-
a cultatum, invisibilem, internum ho- D minem. Intus itaque habemus o a minem&duplicem sumus,&quod a dicitur verum est, nempe quod in
Ibidem homilia I. Manus tuaem fecerunt metam formaverunt me: D fecit internum hominem , formavit
Dexternum. Etenim convenit forma-
cundum imaginem est. Quare formata quidem est caro, facta vero
Idem concione in initium Pro. verbiorum. Quando quidem duplex est homo , velut Apostolus ait,
alter externus, alter internus necesse est, nos tum juxta eum quem vide. mus, tum juxta eum quem in occulto intelligimus etiam aetatem in utrisque consimiliter accipere. Cyrillus Alexandrinus de incar. natione unigeniti cap. tr. Nam etsi exterior noster homo, c. Si quis igitur dicat interiorem nostrum hominem in exteriore homine inhabitare, verum quidem memoravit, ideo tamen unum dividere non videbituro Macarius homiliaris vera mors intus consistit in corde , hocculta est, ubi mortuus est interior homo.Si quis ergo transirit a morte in vitam occultam ille revera vivit in secula,nec moritur. Ibidem. Peccatum secreto in hominem interiorem mentem agit , ac pugnat cum cogi tationibus Homilia . Animae
membra multa sunt; nempe mens, conscientiari voluntas, cogitationes accusantes: defendentes. Haec autem omnia in unam rationem colligata sunt, membra tamen sunt animae: anima vero unica est, videlicet
homo interior . Sic homilia. p. interior homo: anima pro eodem
Chrysostomus in a Cor. . Sed licet externus homo,&c. Quomodo corrumpitur dum flagellatur, abigitur innumera fert mala Sed interior renovatur de die in diem. Quomodo renovatur fide, spe, alacritate, ut audeat se opponere malis. Nam quo plura tulerit corpus, hoc
888쪽
D maiorem spem habet anima, dul-
rigidior evadit, velut aurum quod D multo igne examinatur. .rusi Augustinum videamus unum prori multis Tom. a. Epist. 6. Qui Sau- D temnisi dementissimus dixerit o D pore nos esse vel futuros esse Deo si-
D miles In interiore igitur homine,, ista similitudo est, qui renovatur in
D cognitionem Dei, secundum ima-D ginem eius qui creavit eum.
H De Spiritu, littera cap. 2I. Qua
, gratia in interiore homine renovato, justitiae scribitur, quam culpa dele
Tom. p. de peccat meritis tare- D misi lib. cap. et s. ut hominem in- D teriorem dixerit venientem in hunc D mundum, quia exterior est corpo-D reus, sicut hic mundus. M lib. t. cap. s. Sicut corporis o D culus non adjuvatur a luce ut clau-D sus aversusque discedat, ut autem D videat adjuvatur ab ea; neque hoc
D omnino nisi illa adjuverit potest ita D Deus qui Lux est interioris hominis, , adjuvat mentis nostrae obtutum , uta, non secundum nostram , sed secun-
dum eius justitiam aliquid poni
operemur.5 Capta . Si in ipso animo, qui est, homo interior, perfecta in baptissenon novitas fieret, non diceret Aposto lus: Et si exterior&C., Cap. 2I. Sicut haec arbor cvita incorporali, sic illa lapienti an in , Spirituali Paradiso illa interioris, , , ista exterioris hominis sensibus
, praebens vigorem sine ulla in dete-- rius temporis commutatione vita-H lem. Tom et de anima metus origine, lib. s. cap. 8. Vide igitur quam multa non praeterita, sed praebentia ede natura nostra, nec tantum quod ad corpus, verum etiam quod ad inere teriorem hominem pertinet igno taremus, nec tamen pecoribus com ceparemur.
De perfectione adversus Caele restium fol. i. littera L. Quoniam res, MPes ipse , vel corpus vel homo est, taqui pede vitiato claudicar,nec tamen revitare potest homo claudicationem, enisi habeat sanatum pedem. Quod cetiam in interiore homine fieri po cetest, sed gratia Dei per Iesum Chri cestum Paulo post Sic&interioris, hominis animus res est, rapina actiis cc est, avaritia vitium est, id est , qua celitas secundumquam malus est ani vimus, etiam quando nihil agit, unde Mavaritiae vel rapinae serviat. De anima& eius origine l. d. c. . Apostolus quidem praeter inte e criorem exteriorem, non video cquod alium facit interioris interio cerem, id est, totius hominis intimum re Fatetur ibidem animam esse interiorem hominem corpori, sed negat Spiritum esse interiorem hominem
Tom. V. de Genesi ad litteram . 3. cap. 22. Nonnulli autem etiam choc suspicati sunt, nunc interiorem chominem factum , corpus autem (eius hominis postea , cum ait Scriptura Et finxit Deus hominem
TOm. . . et contra Faustum Manich. cap. I. Paulus quidem A tapostolus interiorem hominem per e Spiritum mentis, exteriorem vero min corpore atque ista mortali vita . vult intelligi non tamen utrunque chorum simul duos homines eum di rexisse aliquando in eius litteris legi cetur, sed unum quem totum Deus se cecerit, id est, Mid quod internus est, vcv id quod externus est: sed eum ad
889쪽
IN CAP. IID imaginem suam non fecit, nisi se-D cundum id quod interius est , non D solum incorporeum sed etiam rara tionale, quod pecoribus non inest.
D Paulo post Ecce Deus etiam exte-i rioris hominis et Sector ab eodemit Apostolo predigatur,&citat . Cor. N I 2. Deus posuit membra.
Ibidem Veterem hominem nihil aliud Apostolus quam vitam vetera rem dicit, quae in peccato est, in qu D secundum Adam vivitur , de quora dicit: per unum hominem peccatum intravit ni mundum, C. Ergo totus D ille homo, id est, in exteriore in m teriore sui parte inveteravit proptery peccatum , poenae mortalitatisi addictus est,&: Tom. 3. de Trinitate. l. . cap. 3. ii Et ideo per talem crucem evacuaturi corpus peccati, ut jam non exhibeat mus membra nostra arma iniquita-y tis peccato, qui an interior homodi si utique renovatur de die in diem, a profecto vetus est antequam Vno 33 vetur. Intus namque agitur, quod dii idem Apostolus dicit Exuite vos D veterem hominem , induite no-
Ibidem. Iam vero ad exemplum ' mortis exterioris homunis nostrido' minicae carnis mors pertinet. Milo post Et ad exemplum resurrectio- ' is exterioris hominis nostri perti- nere invenitur resurrectio corporis ym Domini. Lib. a. de Trinit. cap. i. Age
nunc videamus ubi sit quasi quod dam confinium hominis, exterioris, interiorisques quidquid enim ha-- bemus in animo commune cum pecore, reste dicitur adhuc ad extetriorem hominem pertinere. Non enim solum corpus homo exterior
deputabitur, sed adjuncta quaedam
vita sua, qua compages corporis omnes sensus vigent quibus instru mctus est ad exteriora subeunda.Quo e rum sensorum imagines infixae in
memoria eum recordando revisun 'vtur res adhuc agitur ad exteriorem hominem pertinens. Atque in his momnibus non distamus a pecore, ni '
si quod figura corporis non proni 'sed erecti sumUS. Ibidem cap. . Ascendentibus itaque trorsus quibusdam gradi
bus considerationis per animae par tes , unde incipit aliud occurrere, quod non sit nobis commune cum e bestiis inde incipit ratio, ut homo ' interior non possit agnosci.
Ibidem lib. I s. cap. i. Utrisque credentibus Vincredulis notum est quid sit homo, cuius exteriorem partem, id est , corpus per corporis lumina didicere, interiorem vero id ' est, animam, in seipsis.
vitate Dei. Imo vero Scriptura no bis ita in hoc attestatur,ut etiam cum duo ista conjuncta sunt in vivit ho ' mo, tum etiam singula hominis vo e cabulo appellet, animam scilicet in interiorem hominem , corpus vero e exteriorem hominem vocans, tan
quam duo sint homines, quum si e mul utrunque sit unus homo e Sic lib. II. cap. 2 . n. Tom. 8. in primum Psalm .viter Gra haec visibilis exteriorem homi mnem nutrit, continet, ita illa ter
ra invisibilis interiorem hominem. Denique in Ioli tract. 26. Qui vcredit in eum, manducat, invisibili tater saginatur , quia minuisibiliter erenascitur. Infans intus est , no e
Ius intus est, ubi novellatur ibi se m
890쪽
et eb Theophylactus in et Corinth. .
D Porrro exterior homo, id est, cor- D pus corrumpitur: quomodoctium, flagris canditur dum agitatur. Inte-Drior vero, id est Spiritus anima D renovatur quanam rationes quumn bene sperat, ac libere agit , quasi D propter Deum patiens, gaudens. Virimi. Vigilius lib. . coni Eutychen.
D Spiritalia Apostoli verba spiritali-
D ter advertamus, quibus se non OcUiclis& manibus corporis , sed inte-M rioris hominis membris vidisse D palpasse verbum Dei testatur.
Prae. G us Procopius GaZaeus in Graef. C. L.
D Hominis substantia, si interiorem, hominem consideres , est mago, Dei si exteriorem hominem Con- , sideres, eius substantia erit terra, aut M pulvis de terra. Vnus tamen atque D idem est compositioneque confecta, est ex utrisque. Ierna reus. Bernardus Ser. 3. in die Ascen- Dionis. Sicut per faciem exterior . homo recognoscitur; sic per volun D talem demonstratu interior.Liso Marmis Leo Magnus Ser. d. de Quadra-M gesima., Assiicto paululum exteriore ho- , mine reficiatur interior, re subtracta, carni saturitate corporea spiritali- , , bus mens deliciis roboretur. G m is, Gregorius NaZianZenus apologia A e luce' i pro fuga sua. In hac vero natura D erga interiorem cordis hominem, omnis cura est,atque omne studium
3-ti. - Gregorius Nyssenus in verba, Ni evmi faciamus hominem ad imaginem, nostram. De interiori homine lo-M quitur. At enim dices, tu de ratio-M ne disseris Oileiade nobis hominem
D ad imaginem Dei. Estne ratio ho- , mo Audi Apostolum licet inquit, i, is qui foris est noster homo corrum-
patur, tamen is qui intus est renova citur de die in diem. Quonam pacto duplicem agnosco hominem, unum e qui videtur, alterum absconclitum, evquem ille ipse qui videtur non vi Redet. Intoriorem ergo habemus ho- minem , quodammodo duplices c sumus. Ego enim sum ille qui intus v est homo, quae vero sunt extrinsecus e non ego illa sum , sed illa sunt mea. Neque enim ego sum manus sed ceratio quae in animo est. Manus cautem exterioris hominis pars est. De Beatitudinibus.Ita homo quo ta JUe internam , quem cor Dominus e nominat, quum sordes rubiginiosas, equae propter pravum situm cum e forma effloruerunt absterserit, rur e sus cum originali di principali for rema similitudinem recuperabit, cum c bonus erit. Videamus jam etiam quorundam P M uis
nostrae aetatis& professionis Theo r .
logorum sententias de interiore ho- au.
Calvinus Institui lib. I. cap. I. W- secet. s. Quanquam Reprobi cum re filii Dei non hucusque pereant, ut, post carnis dejectionem interiore
homine renoventur ac reflorescant e Sect io. Terrentur autem scilicet mreprobi non quod interior eorum es animus permoveatUr aut afficiatur, e
sed quia tanquam injecto freno mi e nus ab exteriore opere continent, . suam pravitatem intus cohibent, cquam alioquin petulanter effusuri
erant Lib. .cap.ro sect. I. Porro cum evduplex in homine regimen superius Rstatuerimus inde altero illo quod est in anima seu interiore homine e positum, aeternamque vitam respi citri satis multa verba alibi feceri in mus , c. Lib. I