[Opera] ...

421쪽

lus est, haec postrema subjecit de ejusdem reditu, quem etiam Esaia praedixerat, reditum porro Propheta uterque intelligit soluta captivitate, ad natale Solum o Versionem qualem Jud aeris ambo Prophetae promittunt, vel ad Christi fidem reductionem . nam utrumque Moabitis, et Judaeis

obtigit, primum quidem post chaldaici imperii occasum, secundum post undatam Christi Ecclesiam.

CAPUT XLIX.

An silios Ammon haec dicit Dominus . 3 Quinque gentibus excidium et vastitatem denuntiat hoc loco deremias, Ammonitis, Idumaeis, Damascenis, Cedaritis, sit Elamilis, quas a Chaldaeis, Nabuchodonosor duce, profliganda et excidendas praedicit. Numquid non silii sunt Israel, quoniam haereditate possedit Melchom Gad D, Melchom Ammonita Deum suum appellant, o suum Sidonii Baal, idem

sere uirumque vocabulum significat, nempe regem, Dominum Deum porro Ammonitarum pro ipsis Ammonitis Propheta assumit, et Gad pro Gaditarum haereditate, quam citra Jordunem ad radicem montium Galaad possidebant cum Lubenitis, et Manassonitis. Cum igitur tres istae tribus ab Assyriis a Chananitide in Mediam translato fuissent, desertas a sui habitatoribus provincia occupaverant vicini Ammonitae, quin et Assyrios primum, deinde Chalilaeos ad perdendas reliquas Israclitorum tribus sorte rivorunt, certe, id enim ex Prophetis constat, in earumdem ruina CX ultam runt. Quae duae causa suorunt, ob quas Ieremias, EZechiel,

Amos, et Sophonias, quod hic describuntur calamitates

422쪽

Vasissent aliena terras, suas etiam amitterent, et qui mi

seros irrisissent, ipsi se flerent. . Et auditum faciam super, Rat,bath filiorum Ammon remitum praelii . Chaldaeorum invasionem Significat, et inde secuturam ammoniticae

reipublicae ruinam praedicens, imprimis Rabbath urbem

regni caput in tumulum redigendam; et caetera minora oppida subjectis flammis in cineres abitura. Et posside-hbit Israel possessores suos', Id est, post suum a babylonica captivitate reditum, quando Iudaeam UniverSam recuperabit, et Ammonitidis partem possidere incipiet Verum hunc esse loci hujus sensum exitus ipse dechiravit; nam et Judari, sol ita captivitate, ad Sua redierunt, et o Stare ditum non modo Ammonitarum, Sed et Mοabitarum, et Philistaeorum terras ex parte sibi subjugarunt. Nihilominus multo congruenlius in Ecclesiam quadrant, quae primum ex Judaeis coaluit, quando ut Esaias diserte praedixerat,

Apostoli ct Discipuli Domini non modo Ammonitas, ipsi S-

quo confines populos sibi ibsequentes habuerunt, Sed omne gentes, Et orbem terrarum universum Christi regno adjunxerunt. Consequente dicendum est eodem lempore persecte completa suisse, quo Jeremias hic de Ammonitarum, Moabitarum, AEgyptiorum, et aliarum gentium a Chaldaeis victarum, restitutione subtexit e Liuiam esebon, squon in in contrita est Ilai 3, 3 quam putabas in potestalem Chaldaeorum nunquam venturam. Ilai Ammonitariam urbs erat, alia proinde ab ea, quod Ilieric proxima portio erat terrae Israeliti promissae, et a Jοgue capta illi tradita

suit. Ergo Propheta proposita hujus munitissimo Ammoni-larum urbis ruina Moabitis, ad quos pertinebat Ilesub onnobile oppidum similem cladem praesagitta , Clamate Vil-stulae Rabbath urbs fuit Ammonitarum me Aecingite vos

423쪽

IN JEAEMIAM Pnop II ET A v. hos, saccis, plangite, collidite o inVie Cm , 3 quia undecum. qtio vobis Babylonii imminent, et Melchom Deus vester, vos et sua sana de Seruit, ipSe cum Sui Sacerdotibus in cap

tivitalem ductus a Quid gloriaris in convallibus tuis, et, confidis in lunaic, id est, in planitiis et hortis dolicia.

rum tuarum a Filia dilecta, quae considis in thesauris tuis,h et dicis: Quis veniet contra me Etiam venient a cunctis circa regionibus potentissimi hostes, quorum con Spectu exanimati filii tui sugam capessent nec tamen invenient, qui hospitio excipiat sugientes. v Et post haec reducam, captivitatem filiorum Ammon, dicit Dominus , id est, po Si anno septuaginta. IIunc scilicet captivitati terminum Jeremias supra desinit. Servient, inquit, Onans gentos hi Stoe,, Ammonitae videlicet Moabitae, Palaestini, Phoenicos, et ipsi dudaei regi Babylonis septuaginta annos. Confundit autem Deus populum suum Cum gentibus, quia illis similes o lacerant, colendo ipsarum deo et mores imitando a Contra Idumaeos maec dicit Dominus . Esai cognomento Seir, et Edom Idumaeorum pater fuit, qui, relicto natali Solo, Secessit in montes Egypto, et Chananitidi interjectos. Ejus deinceps opotes numer et Viribus aucti indigena Ilorraeos inde pepulerunt, fixoque ibi domicilio parentis nomen loci et gentis proprium fecerunt. Illorum itaque montium incolas hic alloquitur Jeremias, et quam Ammonitis atque Moabitis eorum confinibus praenuntiaverat, captivitatem denuntiat, eamque inevitabilem, idcirco subditam Numquid non ultra est sapientia in Ther man Est utique, Sed non est prudentia contra Domi- DNn , eodemque ad Versante, e Periit consilium ab intelli-3 gentibu , 3 ut nulla deinceps viris etiam callidissimis Saluti expediend si ratio suppetat u Ergo fugit et terga

424쪽

o s. EPRRI: L STRI, vertito , Chaldaeis in terras vestras jam incumbentibus. Et in prosiandum descendite ad habitandum habitatores, Paron Perpetuum speraverant aronitae otium, neque praeviderant e quoque ruina opprius endo eadem,

quae filios Esau obtriverat e Si vindemiatores venissent 3 super te, nonne reliquissent racemum p Si fures in noctex rapuissent, quod vellent ibi : Ego ero scrutatus sum, Esaii, revelavi abscondita ejus A. Ipsum hoc Idumaeis Abdias propheta denuntiat. Quasi diceret: e Chaldaei, quos

ego ad vastandam Idumaeam missurus iam, nec sure nocturni sunt, nec vindemiatore S isti enim racemos sicubi latent, relinquere Solent, nec intimo aedium recessus pervadunt, rebia obviis, et qua Sor obtiale Pit, contenti. Chaldaei contra incredibili cum aviditi te et contentione in ultima domorum concla Via penetrahunt, recti ident claus se, ut involiata evolvent, et Secreta rimabuntur e Relinque 3 pupilio tuos, ego sariam eo vivore, et viduae luae in mei Sperabunt, et ego ham eο Ilo dixit, quo peccato res intelligerent peccati sui poenam eSSE eum chlamitatem, quod proinde innocente esset Poeteritura Pellet enim Sermonem esse de Iiliis et uxoribus militum, qui Chalilaeο-rum erro casmi erant, adeoque ratum an Oro, quod per Egechielem edicitur m Anima, it de peccaverit, ipSa Ohrietur filius non portabit iniquitatem patris, et pater non, portubit initivitatem silii . Ecce quibus non erat judi-hcium ut biborent calicem, biberunt, et tu sperasti, quod himmunis suturus sis Nequaquam immunis eris. Quasi dicordi e Si filii Iuda Daniel, et Anania socii, atque Zechiel, quibus nulla inerat culpa, citi poena deberetur, culicem bibere captivit alis, hunc nihilominus biberunt. Quid

lu-ne Idumaeorum popule, Criminiam muliorum Peu consi-

425쪽

iN IEREMIAM TROPII ET A v. o deres le comm linem ociorum poenam minime laturum

fores istique, et calicem Ammoniti S, et Moabitis, at tuo Judaeis propinatum certis Si me hauries v Nuntium audivimus, Domino, et legalia missu CS ad gentes ad Babylonios imprimis, qui Nabuchodonosorem rogsim ad iuvadendos Idumaeos sollicitet uri inter a Stra posueris nidum, tuum, i, id est, si altiora altissimis montibus spolia quasi aquila supervolaveris, urinde detraham to dicit Domi hilus '. ilio dicit, quia Idumaeorum regio montibus editissimis et inaccessis rupibus muniebatur, hisque munimentis consis externam quamcumque vim non multum

sormidabant u Ecce quasi leo Scendet de sortitudine Joe, danis si, Nabuchodonosor potenti SSimia rex, qui, Subactis munitissimis citra ultraque Jordanem oppidis, Daron alio nomine Theman Idumaeorum regionem invadet e quisi, enim similis mei aut quis contes labitur me . , Quasi

dicat: Comparem non habeο, nec ad Ver Sarium, qui conteStat lite mecum contendat, qua Si non ex jure sit juSto cogitem, et agam adversu Edom, et habitatore Theman, quoniam tradidi eos e Parvulis gregis, 3 id est, vilissimis Babylonii exercitus militibus Babylonem raptandos, et in super u Dissipavi cum eis habitaculum eorum . h Id est, liabitatoribus montium Seir partim intersectis, partim incia plixitalem abductis, ipsos monte in Solitudinem et vasti talem redegi u A voce ruinae eorum commota e St terra, et vox eiulatus ejus audita est in mari Rubro . Id est, alius pereuntium clamor Rubri maris littora implevit. Nec enim ab eo mari multum distat mons Seir, in quo Idumaei,

pulsis, ut dixi, torraeis, consederunt. Ecce quasi aquilarum ascendet rex Babylonis, et expandet alas Sua Super Bο- ii sors. 3 Urbs fuit regum Idumaeorum sedes, quam a Nabu-

426쪽

Cliodonosor capienda ni praedicit, et clim coeleris minoribus oppidis Sol areptandam. Et erit cor sortium Edom inhilla die sicut cor nantioris parturientis , , adeo nullae vires, tilla consilia silictis suppetent, aut palebit aditus ad evadendum certum captivitatis periculum, Sed luod

parturienti mulieri accidere necos Se est, ut foetum mittat, aut e retento, ambo pereant, ita Idumaeis contingere ratiam est, ut vel suis sedibus excedant, vel in ii manentos Eurum dem Nina obruontur u Ad Damascum. Consusa Sti, is emolli, et Roptio Lo, Quo ergo hic attexuntur, ad Duma Sceno populosque ipsis subjecto pertinent communi Supra dictarum gentium ruina opprimendo S. Ilemoth, et ii Rophod , duae sunt urbes Damasco cons es, et olim Subjectae . Utriusque simul meminit Esaias et Zacharios in torminis Damasci Emath suisse diserte asti Pinat . , Con-vsi acti Sunt, quia audierunt auditionem pessimam si illarum habitatores, vulgato rumore Adventare regem Babylonis. In mari timor ejus si h Suus Damascum in pelagus dejecit metus, similis est naufraganti, quem periculi praesentis timor, et istud evadendi disperatio simul premunt et agitant, ut nequeat quiuscere u DiSSoluta Si Dama SCUS, 'VCr Sa est ad fugam. Quomodo non est dimissa civitas i, laudis, inlis laetitiae Mirum pro secim est, quod ira Dei civitali incolarum requentia, magnificentia sedisiciorum, et jucundissima loci amoenitote celeberrimi minimo pepercerit quin hostibus immanissimis traderet, et insuper flammis addiceret u Cadent juvenes ejus in plateis et US, hait Dominus. Et succendam ignem in muro Damasci, et i, Suecondet palatia Bar-Ηud ad Ah Pulalia seu arce vocatur difficia, quibus Bar-Ηadad antiquus Dama Scenorum rex Urbem, Suamque regiam ornaverat Ilo ipsum incendium

427쪽

Deus per prophetam Amo Dama Sceni fuerat comminatus, dicens ' Mittam ignem in domum Zoel, et devorabit, domos ar-Isadad Porro tristi huic vaticinio regis Barolla d ad mentionem in Seruit, Vol quia regii domus ruina totius res ni excidium significare voluit, vel ut docolit ejusmodi poenam sustinere Iro propter damna, Utu AZael, et uterque Bar-Ηadad ipsorum reges Isra litis in tu lere, et in libris Regnorum distincto narrantur. Ad Cedar, i, et ad regnum AZor, quod porcussit Nabuchodonosor rex, Balbsonis, haec dicit Dominus : Surgite et ascendite ad Cedar, et vastate silio Orientis . , Cedarent Arabes sunt Abrahcccxmagare nepotes Cedar enim si lius Ismaelis suit, cujus posteri silii Orientis dicuntur, eo quod deSerta posita ad orientem terrae promis Sae occuparent. Nec gro Scolebant, nec aedificabant domos, Sed incertis Sedibus, quοpascendi pecoris necessita serebat, vagabantur. Cedarenisi sic jungitur soritarum popillia S ulrOS quo Ham quo, Eodem quo tempore Nabuchodonosor po Stea invasit, et VaStavit u Et clamabunt super eos, provocantes . ASoritas

designat, qui, Congregat exercitu Arabibus gentilibus suis

Succia Irer Conali sunt, quamobrem Babylonios vehementer provocarunt. v Et dispergam eo in omnem ventum homine atton Sos coma. Et erit Asor habitu culum draco

i, nibus in saeculum . , Exitus prophetiam doctorat Chaldae ibamque Egyptum elonios intermedias Arabum solitudines pecorum et armeniorum divites do populati sunt, et incolas dissiparunt meadem nihilominus deSeir laso St- modum hul dicorum metu libera suo habuere, et nuncti obtiit habitatores pubes, antiquorum illorum Cedarenoruin et Soritarum moribus viventes. Ad Vei SNS Elam'. h

Elam oui uilius nomen urbi dedit, ab urbe Subjecta

428쪽

provincia ni limaides appellationem accepit, quum Daniel si tam stiis se indicii trans Babylonem, et Persidi conti

guam Elamitarum porro populum a Chaldaeis opprimendum supra dixerat Ieremias, tibi gentibus a Nabuchodonosor devastandis Elamita Annumerat , eorumque ruinam Egypti etiam excidium con Secuturum praedicit. Nabuchodonosor itaque vicina Babyloni regna subjugavit, indeque progressu contra austriam Judaeos, Idumaeos, Ammonitas, et Philistaeos subegit, postremum invasit Egyptum. Ecce ego confringam arcum Elam caput sor-hlitudinis eortam', hinnuit Elamitas sagittandi arte insigne suisse, quare non mirum eo in hoc armorum genere Spem Suam et gloriem posuisse. Et Adducam super; lamn lina tuo Vento a qua tuo pusigi coeli . Ventos appellat Chaldaeorum et confoederatarum genti Um xercitus a Ui-hias ex omni parte invadendos Elamitas Significat, ct in omnes mundi plagas dispergendo S. v Et ponam Solium hineum in Eliam . , Id est, solium regis, qui meo jussu filios Elam subiget, et dissipabit u Et in novissimis diebus 3 reducam cpptivitatem Elam si non no vidulicet a captivitate Jud eorum Septuagesimo, quando Cyrus, evorso Chaldaeorum imperio, capta dispoi fasque ab illis gentes suis singulas sedibus restituit. Quaecumque Scripta Sunt, ad nosti lim doctrinam scripta sunt, divinis dicit Paulus Spiritus itaque de remi P et caeleris Prophetis litteris mandaro praecepit tot nobilissimarum gentium captivitatem, et sub sociato in in pristinum restitutioncm, quo velut in imagine descriptam Subjiceret oculis nostris nostri generis Sub diaboli potestate servitute in et dixi nam Christi dispensationem morte Sua no Stram Saliatem operanti S. Insuper admonomiae memino in ioberoe conqueri de Dei justitia, et

429쪽

aequitate, si quid adversum aliquando delinquens patiatiir,

sed eontinuo recogitarB Uanto si Verita ille egerit adversus integra natione S, et Prophotamia Onentem auscultare : Servite Domin in timore, et oppreliendi te cum in tro h more, quoniam adhuc modicum teXardeScot ira ejus '. h

Senuo Domini contra Babylonem et contra terram, Chaldaeorum re apta est Babylon, confusus est Bel, eth pudore si issus ias est Merodach L Non ista in animata si

mulacra, sed eorum Sacerdote et cultores, erubuerunt, et

pudefacti sunt. Quando a Medis, et Persis victi sonseresinam in colendis latibus numinilius studium inutiliter loca-lum suisse. Et in ima poro illo dicit Dominus : Filii Israel, , ipsi lilii dii da simul ambulabunt, et flebunt', non praeteritam captivitatem, qua liberos se gaudebunt, Sed Suormn majorum idololatriam, et Dominum Deum uiam Hierent, non acta a suis regibus numina , Et de viis Sion interro-3gabunt vialtibus suis , id est, oculi conversis ad locum, ubi Jerosolymam positam esse norunt, viamque ibi du- conlom a quibusque obviis disquirent. Tunc se mutuo ad hortabuntur ad prosequendum emptum iter dicentes tau , nite, jungamur Domino, quia foedus se in pilor num oblivione nequaquam dolebitur', sed promissiones patribus nostri Si actae, ratae manebiant in sempiternum, sed et divinito in Spirala Prophetis orticula complebuntur u Grex perditUSus acti S QS populus meus, erravit si, hcaptivus Servii per

430쪽

anno Septuaginta V Pastores ejus illum errare secerunt : hsive reges, qui Dei populum per aliena terra Vagari coegerunt, vel mali et impii Samariae, et Jerusalem principes, qui populum ad montes ad delubra deorum modo ducebant, modo ad nemoroso colles, et Sacros idolis lucos. Et oblitus est cubilis sui. Quicumque invenerit illum h devorabit eum, et hostes ejus dixerunt : Non dimittamus heum, quia peccavit Dοminο, et habitaculo ejus sancto Chi apti vitalis causam indicat suisse populi a Deo suo desectioneni, templique violationem Populus namque Suorum regum errore Seductus, Dei domum, im proprias sedes idolorum cultu pro sanavit, deinde externarum gentium jugo subjectus, et imbutu moribus antiqua religioni memoriam oblitteravit, recente S liae do OS, UOS non CognOVE-rant patres ejus, coluit. Quod quidem Jeremias sidiis Israel, et Iuda supra praedixit illis verbis : Sicut dereliquistis me,

ne servisti Deo alieno in lepra vestra, sic servietis alienis

hin terra non vestra . Fugite de modio Babylonis, et dexterra Chaldaeorum egrediminis hod illos uda sermo est Babylone ocius migrate, et Chaldaeorum sinibus con

festim excedite, sodales otiam et socios ad fugam adhor- lamini et sollicitate. Ecce ascendere faciam Super Baby-hlonem congregationes multarum gentium a terra Aqui-hlonis V Medos, Elamitas, et Persas, ipsorumque ditioni sub joctas nationes. Et siet terra Chaldaeorum in direptio-hnem, Dilaelemini et Oxulteti Vos, caput haereditatis meae, het saliatis sicut vituli pasculos, et sicut orio te gregis exi-hlialis gaudi si, conspecta Babyloniorum ruina. In Struite aciem contra Babylonem, jacite Sagittas contra illam,hjaculis nolite parcere . Medo et Persas alloquitur, quia gludius Jonum veniet super eam'. Qua Si dicat: Vos modο,