Select orations of Marcus Tullius Cicero, with explanatory notes ..

발행: 1873년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

1 ANTONIUM ORATIO PRIMA. 127isset, quod est lautius, nemini Probaretis in judico enim spectari et fortuna debet et dignita S. Non quaero' inquit ista addo etiam judices manipulares ex legione

O contumeliosum honorem iis, qUo ad judicandum nec opinantes vocati. hi enim est legis index, ut ii ros in tertia decuria judicent, qui libere judicare non audeant. In quo quantus error est, dii immortaleS, eorum, qui Stam legem eXcogitaverunt Ut enim quisque Sordidi SSimus videbitur, ita libentissime severitate judicandi Sordes Sua elue labora 10bitque ut honestis decuriis potius dignus videatur quam in turpem Ure conjectuS. IX. Altera promulgata lex est, ut et de vi et majestatis damnati ad populum provocent, Si velint. Haec utrum tamdem lex est an legum omnium dissolutio 3 Quis est enim 15 hodie, cujus interSit istam legem maneres Nemo reus est legibus illis, nemo quem Uturum putemuS; Rrmi Qui mgesta nunquam profecto in judicium vocabuntur. At res popularis. Utinam quidem aliquid velletis esse populare lomnes enim jam cives de rei publicae Salute una et mente 20

et voce conSentiunt.

Quae est igitur ista cupiditas legis ejus serendae, quae turpitudinem summam habeat, gratiam multam 3 Quid

enim turpius quam qui majestatem populi Romani minuerit per vim, eum damnatum judicio ad eam ipsam Vim reverti, 25

Propter quam sit jure damnatus Sed quid plura de lego disputo quasi vero id agatur ut quisquam provocet id

agitur, id sertur, ne quis omnino unquam istis legibus rotis sat Quis enim aut accusator tam amen reperietur, qui reo condemnato objicere se multitudini conductae velit, aut 30 judex, qui reum damnare audens, ut ipse ad Opera me cennarias statim protrahatur Non igitur provocatio ista lege datur, sed duae maxime Salutare lege quaeStioneSque tolluntur Quid est aliud hortari adolescentes, ut turbintenti, ut seditiosi, ut perniciosi cives velint esse Quam 5 autem ad pestem suro tribunicius impelli non poterit his

142쪽

123 IN ANTONIUM ORATIO TAMA. duabus quaestionibus de vi et majestatis sublatis 3 Quid, quod obrogatur legibus Caesaris, qUae jubent ei, qui de vi,

itemque ei, qui majestatis damnatus Sit, aqua et igni interdicit Quibus quum provocatio datur, nonne et CaeSari S rescinduntur 3 Quae quidem ego Patre conScripti, qui

illa nunquam probavi, tamen ita ODServanda Concordiae CaUS arbitratu SUm, ut non modo, qua vivus leges Caesar

tulisset, infirmandas hoc tempore non putarem, Sed ne illas quidem, qua POS mortem CaeSaris prolatas esse et fixas 1 videtiS. X. Do exsilio reducti a mortuos civitas data non Solum singulis, sed nationibus et provinetis univerSis a mortuo; immunitatibus infinitis sublata vectigalia a mortuo. Ergo

hae Iano, Verum Optimo auctore domo prolata defendimus:

I ea leges, qua ipSe nobi inspeetantibus recitavit, Pronuntiavit, tulit, quibus latis gloriabaturiisque legibia rempublicam contineri utabat, de provinciiS de judieiiS, OuS, inquam, CaeSari lege nos, qui defendimia uota CaeSariS,CVertendas putamus

20 Ad do his tamen legibus, quae Promulgatae Iani, Saltem queri poSSumuS de iis, quae jam latae dicuntur, ne id quidem licuit illae nim sine ulla promulgatione latae Sunt ante quam Scriptae. Quaero autem, quid Sit cur aut ego aut quiSquam VeStrum, Patre conscripti, bonis tribunis 25 lebis leges malas metuas. Paratos habemus qui intercedant, Paratos qui rem publicam religione dolandant vacui metu osse debemus. Quas tu mihi,' inquit intercessiones quas religiones 3 V Ea scilicet, quibus rei publicae Salu continetur Negligimus ista et nimis antiqua ac a Stulta ducimus sorum Saopietur, omne claudentur aditUS, armati in praesidiis multis locis collocabuntur. V Quid

tum 2 Quod ita orit ostiam, id locori, o in nos incidi jubebitis, credo, illa legitima se Consulos populum Urerogaveruntv-hoeine a majoribus accepimus jus rogandi a - populusque jure civit. V Jui opulus 3 isne, qui exclusus est 3 Quo jure an io, quod vi et armis ume

143쪽

I ANTONIUM ORATIO PRIMΛ. 129 sublatum est 3 Atquo haec dico de futuris, quod est amicorum ante dioere ea, quae vitari POSSint quae Si facta non erunt, refelletur oratio mea. Loquor de legibus promulga-

, de quibus est integrum vobis. DemonStro vitia tollit Denuntio vim arma removete i XI. Irasci quidem vos mihi, Dolabella, pro re publica dicenti non oportebit. Quamquam te quidem id saetiarum

non arbitror, novi facilitatem tuam : Collegam tuum aiuntii hae sua fortuna, quae bona ipSi Videtur mihi, ne gravius quippiam dicam, avorum et avunculi Sui Consulatum Sicimi 10 faretur, fortunatior videretur Sed eum iracundum audio esse actum. Video autem quam Sit Odiosum habere eundem iratum et armatum, quum tanta praeSertim gladiorum sit impunitas, Sed proponam US, ut opinor, aequum, quod M. Antonium non arbitror repudiaturum. Ego si quid in 15 vitam ejus aut in more eum Contumelia dixero, quo minuS mihi inimicissimus Sit, non recusabo: in OnSuetudinem

meam tenuero, id St, Si libere quae Sentiam de re publica dixero, primum deprecor ne iraScatur, deinde, Si hoc non impetro, peto ut Sio ira Sontur ut Civi. 20 Armis utatur, Si ita necesse est, ut dicit, sui defendendi causa: iS, qui pro re publica quae 9Si ViSa erunt diXerint,iSin arma ne noceant. Quid hae postulatione dici potest

aequius 3 Quod si, ut mihi a quibusdam ejus familiaribus

dictum est, omni eum quae habetur Contra voluntatem 25

ejus oratio graviter offendit, etiam si nulla inest contumelia, seremus amici naturam. Sed iidem illi ita mecum loquuntur: Non idem tibi, adversario Caesaris, licebit, quod Pisoni socero,' et simul admonent quiddam, quod avebimuS; ne erit ustior in Senatum non veniendi morbi causa 30

XII. Sed per deos immortales-te enim intuens, Dolu-

tanteS, non pecuniam, ut quidam nimis creduli Suspicantur, 35 quae temper ab ampliSSimo quoque ilarisSimoque Con-

144쪽

130 IN ANTONIUM ORATI PRIMA.

tempta Si non opes violentas et populo Romano minime ferendam potentiam, Sed caritatem ciVium et gloriam concupiviSSe. Si autem gloria lata reet laetori a magnorumque in rem publicam meritoriam, quae quum optimi cujusque, tum etiam multitudini teStimonio comprobatur. Dicerem, Dolabella, qui recte actorum ructus esset, nisi te praeter ceteros PauliSPer OSS CXPertum Viderem.

Quem potes recordari in vita illuxisse tibi diem laetiorem quam quum Xpiato Oro, diSSipato conCurSi impiorum,10 Principibus Sceleris poena assectis, te domum recepisti Cujus ordinis, cujus generis, cujus denique fortunae studiatum laudi et gratulationi tua se non obtulerunt Quin mihi etiam, quo auctore te in his rebus ui arbitrabantur, os gratias boni viri agebant et tuo nomine gratulabantur. 15 Recordare, quaeso, Dolabella, ConSenSum illum theatri,

UUm omne earum rerum obliti, propter quas fuerant tibi ossensi, Significarent se beneficio novo memoriam VeteriS

doloris abjecisse. Hanc tu, P. Dolabella-magno loquor Cum dolore-hanc tia, inquam, potuiSti aequo animo tantam 20 dignitatem deponere XIII. Tu autem, M. Antoni, abSentem enim appello, unum illum diem, quo in aede Telluris Senatus suit, non omnibus his mensibus, quibus te quidam multum a me dis- Sentientes beatum putant, anteponis Quae fuit oratio do25 concordia quanto metu Senatus, quanta Sollicitudine civi- tu tum a te liberata est, quum collegam tuum depositis inimicitiis, oblitus auspiciorum a te ipso augur populi Romani nuntiatorum, illo primum dio collegam tibi esse voluisti, tuus parvus filius in Capitolium a te missus Paci obses 30 fuit Quo sonatus die notior quo populus Romanus 3 isti quidem nulla in contione unquam requentior suit. Tum denique liberati per viros sortisSimo VidebamUr, quin, ut illi volvorans, libertatem pax consequebatur. Pro X imo, Hiero, tertio, denique oliquis ponsecutis diobus non into

δὴ mittebas quasi di num reliquod quotidie assere rei publicae,

maximum autem illud, quod dictatura nomen SuStuliSti.

145쪽

I ANTONIUM ORATIO PRIMA. 131Haec inusta est a te, a te, inquam, mortuo Caesari nota ad ignominiam sempiternam. Ut enim Propter unius M. Manlii scelus decreto gentis Manliae neminem patricium Manlium Marcum vocari licet, Sic tu propter unius dictatoris odium nomen dictatoris funditus SuStulisti. Num te, quum haec pro salute rei publicae tanta gessis-Ses, ortunae tuae, num amplitudinis, num claritatis paeni-

iobati Unde igitur subito tanta ista mutati, Non possum adduci ut Suspicer te pecunia captum licet quod cuique libet loquatur, credere non eSt neceSSe nihil enim 10 unquam in te sordidum, nihil humile cognovi. Quamquam

solent domestici depravare nonnunquam, sed novi firmitatem tuam. Atque utinam ut culpam, Sic etiam SVSpicionem vitare potuissest XIV. Liud magis vereor, ne ignorans Verum iterato 15riae gloriosum pute Plia i unum OSSe Uum Omne et

metui a civibus tuis. Quod Si ita putas, totam ignoras viam gloriae Carum Sse Civem bene de re publica mereri, laudari, coli, diligi gloriosum est metui vero et in odio osse invidiosum, detestabile, imbecillum, caducum. 20Quod videmus etiam in fabula illi ipsi, qui iderint, dum

moluant' dixerit, perniciosum fuisse. Utinam, M. Antoni, avum tuum meminiSSec de quo tamen audisti multa ex me eaque saepissime. Puta SD illum immortalitatem mereri Voluisse, ut propter armorum habendorum licentiam 25 metueretur Illa erat vita illa Secunda sortiana, libertatoeSSe Parem ceteris, principem dignitate. Itaque, ut omittam res avi tui prosperas, acerbiSSimum eju Supremum diem malim quam L. Cinnae dominatum, a quo ille crudelissimo est interfectuS. 30

Sed quid oratione te sectam 3 Si enim exitus

Caesaris ossicere non poteSt ut mali Caria OSS quum

metui, nihil cujusquam proficiet ne valebit oratio. Quem qui beatum fuisse putant, misseri ipsi sunt. Eeatus Stnemo, qui ea lege vivit, ut non modo impune, Sed etiam 5 Cum Summa intersectoris Cloria interfici possit uaro

146쪽

132 IX. TONIUM ORATIO PRIMΛ. secte te, quaeSo, O majores tuo respice atque ita gubernarem publieam, ut natum esse te Cives Ut gaudeant, sine quo ne bentUS nec Clarus nec ulla quiSquam OSSe omnino poteSt.

XV. Populi quidem Romani judicia multa ambo iubetis, quibus vos non Satis moveri permoleste sero. Quid enim gladiatoribus clamores innumerabilium civium 3 quid populi versus 3 quid Pompeii statuae plausus infiniti quid duobus tribunis plebis, qui vobis adversantur Pali rumno haec significant incredibiliter consentientem populi Romani universi voluntatem 2 Quid Θ Apollinarium lim lorum plausus vel testimonia potius o judicia populi Romani parum magna vobis videbantur beatos illos,

qui, quum deSSe pSi propter vim armorum non licebat, I aderant amon et in modullis populi Romani ac visceribus haerebant nisi sorte Attio tum plaudi et Sexagesimo Post anno palmam dari, non Uruto putabatis, qui ludis suis ita caruit, ut in illo apparatissimo spectaculo studium populus Romanus tribueret absonii desiderium liberatoris sui per-20 potu plausu et Clamore leniret. Equidem is sum qui isto plausus, quum a populi Parte civibus tribuerentiar, Semper ContemPSOrinari idem JUO, RUUm Sumn S, mediis infimis, quum deniquo ab universis hoc idem sit, quumque ii, qui ante equi populi conSensum Sol 25 bant, fugiunt, non plausum illum, sed judicium puto. Sin hac leviora vobis videntur, quae Sunt graviSSima, Iam otiam hoc contemnitis, quod Sensistis, tam caram Pol la Romano vitam A. Hirtii fuisses Satis orat enim probatum illum Sse populo Romano, Ut St, jucundum amicis, in quo

a vinei omneS, Carum Suis quibus St pSe Carissimus tanta in tamen sollicitudinem bonorum, tantum timorem in quo

meminimus Corto in nullo. Quid igitur Hoc vos, Per deo immortales, quale Sit non interpreta in init Quid γ

Copi metum, patres conscripti, foversioliis meae, quo,

147쪽

IN ANTONIUM ORATIO PRIMA. 133niam et o dixi, ut quicumque eaSus OnSQQutUS OSSet, O staret ConStantiae meae teStimonium, et Sum a vobis benigne ac diligenter auditus. Quae potestas si mihi saepius Sine me VeStroque perieulo et, utar Si minUS, quantum potero, non tam mihi me quam rei publicae reServabo. Mihi sero satis est quod vix vel ad aetatem vel ad gloriam huc Si quid accesserit, non tam mihi quam vobi reique publicae acceSSerit.

149쪽

NOTES.

150쪽

REFERENCES AND ABBREVIATIONS.

SEARCH

MENU NAVIGATION