M. Tullii, Ciceronis in philosophiam eiusque partes merita

121쪽

consignatus silentio praetermittendus videtur, ubi Cotta, sub cujus persona Cicero latet, dicit Zenonem, quem Philo noster coryΡhaeum appellare Epicureorum solebat, quum Athenis essem, audiebam frequenter, et quiden ip8 auctore Philone; credo, ut facilius judicarem, quam illa bene refellerentur, quum a princi Epicureorum accepissem, quemadmodum dicerentur. Haec Verba etiam ad Cicerotiem, qui idem Zenonem, uti suΡra Vidimus, audivit, transsem possunt. - dis latione, contra epicuream rationem dematura Deorum cadernice a Cotta instituta, praeter alia, quae Veεtigari nequeunt, quaequo sertasse doctorum suorum institutioni debuit, uti loco modo laudato effici quodammodo possit, inprimis Ροsidonii librum περ θεῶν in sima uum adhibuisse ridetur Posidonius quoquo Stoicorum peculiaro

decretum, ut sidera ratione uti dicerent, et in anima

libus numer arent, contra Epicureos delendit q): eodemque argumento contra Velirium utitur Cotta. Haud pauca tamen ex ipsius Ciceronis ingenio subcisso identur. In libro secundo Stoicorum de natura.

5 es. N. D. I. M. De hoc libro vidi. Bahius de Posidon. p. 235. MAEL F. D. I, 14 et Bahius P. 65. - nutino notandiani,

plura Cottani ad refouendam Epicuri sentetitiam rotulisse, quae s Stoicorum potius sententia, quam Acadenti horai dicta sunt. . tiara. Cf. cap. 31. ibiq. KreMκer.

122쪽

deorum sententia explanatur. Hic locus antiquitus a princ*ibus stoicae disciplinae philosophis pertractatus est, a Cleanthe 7 , a Chrysippo, qui etiam librum περι προνοίας seri Ρεit, Bb Antipatio Tarsensi, qui duos libros περὶ σεως confecit ' , a Posidonio, qui libros περὶ θεων scripsit ' . Quorum quidem omnium acripta non solum lectitasse, Verum etiam ad hanc quam disputationem eum adhibuisse, luculenter demonstrari potest. - Cleanthe multa hausit. O seras caput quintum item capite nono decimo quiuis

Cleanthis vestigiis institit. Adde caput XXIV. Chrysippus, qui, inquit Cicer quamquam estaceriimo ingenio, tame ea dicit, ut ab ipsa natura didicisse, non ut quae reperisse videatur, non solum multum sequutus est sententiam, sed etiam subinde ejus ipsius Verba expressit a. Tum vero etiam Z

Nonem adhibuit, cujus ratiocinationem eapite ΙΙΙ.affert et Paullo post ipsius verba exprimi In

N. D. I, 5. Plura notavit mytte . in electi insi in

s N. . , 5. Diog. Laert. VI, 17.s V. Bakiuna de Posid. P. 44. 1 his libris dixit,. mundum esse Psum Deum, tim; Doum sis spiritum animalem et igneum, ore mundum a providentia administrari. , N. D. II, et DCL N. 6. II. c. 14. 24.3 V. Davis ad h. I. p. reuaer. P. 241.

123쪽

eapite XXII. enonis clesinationem natura sequutustat Addo cap. XXIV Posidonii denique libros Cio ronem inspexisse, concludi potest ex iis, quae sub finem primi libi addit. Ceterum in decretis stoicis

tradendis uberius exposuit et furius, non ut Zeno solebat, brevius angustiusque conclusit ). At enimvero non inuinam Stoicorum de natura deorum doctrinam expressit Cicero sed stoicis decretis Socratis; Platonis, et Aristotelis decreta admiscuit nisi sorte haec ovatio secta est a recentiore quodam Stoico, qui antiquorum stoicorun relicta asperitate, ad Socraticorum rediit elegantiana ac suaVitatem Quintus

enim Lucilius Balbus, qui haec tradit; auditor Osi donii stat 3. Cicero igitur plura in ha disputatione praeceptorum suorum doctrinae debere Videtur. Iam ad propositum revertamur Capite VI Socratis dictum apud Xenophontem Stoicis immiscuit Cap. XII Platonis sententiam I sequutus eat. Cap. XV sq: Aristotelica admiscuit Cap. XVII praeclarissimum locum iistegrum ex Aristotele desumsit - Libro III dematura meorum Cottae Academici contra stoicam rationem Mutatio continetur In hac acutissima et

124쪽

suliti,issima disputatione Plurima fluxisse videntur ex carneades disputationibus, quas Clitomachus, discipulus Carneadis, quum bio nihil ipse scripsisset, in litteras redegit ), et ipso Cicerone ' testante, et Vero reserente eadem Sexto Empirico ). Quae capite XV Cicero protulit, et quae antecedunt, eademque aselim ex Aristotele ducta, Carneadis esse, ostensum ivit Tennemannus in histori philosophica ). Inde a capite VII usque ad sp XXV Cotta, cameadeis munitus armis, contra Stoicos disputat.

In primo libro Stoicorum de hoc argumento sententia explicatur, multis tamen admixtis e Platone aliisque lailosophis Plurima mutuatus videtur a Chrysippo, qui varia de hoc philosophiae loco, veluti librum ερὶ χρησ/ ῶν, scripsit ). Etiam Babylonius Diogenes, Stoicus, auditor Chrysippi, magistrum suum subsequens, unum librum de Divinatione edidit ') Posidonius quinques libros des Divitiatioue

M Sext. Enip. adv. alli. IX, 182. usque ad 192. M N. D. II. 12. 17.1 adv. ath. IX. 140 sq. N enii. Gesta. d. Phil. T. IV. p. 351. 3 V. Cic. de Divin. II, 65 ibiq. Davis es. I, 20 38 49 52. II, 56. 63. 4 Divin. I, 3. 38. II, 49.

125쪽

scripsit περὶ μιαντικῆς, quos usurpavit Cicero λPore ex Cratippi quoque acriptis liausit Paucula quaedam tum ex Amipatro Ex aliis philosophis

maxime latonem atque Aristotelem in usum suum converiit denique ex multis aliis philosophis varias in hanc rem sententias desumsit ' : plura quoque ex poetis, veluti Homero, aliis. In libro ecundo do Divinatione Stoicorum ratio consulatur. Hurima ex

hac subtilissima disputatione inbuenda videntur inge-ui Carneadis Etenim, inquit ipse Cicero ), nobismetipsis quaerentibus, quid sit de divinatione judicandum γ' a Careeade multa acute et copiose contra Stoicos Hisputata sint. - ustis quoque artibus in hoc libro vestigia Panaetii, qui locum de divinatione, i sententia Lyndent ), Peculiari scripto

5 es Divit1. I. 3 30 52 55 57. U. 11. 21. 15. 2.s V. Diviii. I. 32. 55. es. II. 2. LDiv. I. 20. 38. 2. 54. Η, 49. - Etiam e Antiphonto hauste, de quo v. Meilag. ad Diog. L. II. 46. a. ic. Divisi I, 20 51.s Divin. I. 29. totum Iocum o Iat. desalep. IX. . 502. convertit. Adde I, 30. - , M. ex Plat Ioue P. 145. C. Phaedr. p. 343. s. I, 29 sq. et c. 51, 115. f. Pluton Polit. IX. init. De Aristotcle . I, 25 28 38. II 62. Ari

Divin I, 40. Aristot PoIit. I, 11. M Voluti cap. 39. 1 Divin. I. 4. s. e. T. 13. H. 3. 2 de Panaetio P. 1.

126쪽

pertractasse cenβendus est, xsequutus videtur. Pse Cicero hoe innuit his verbis )r Videsne me Ru ea dicere, Rae Carneades, sed ea quae priu*eps tot porum Panaetius dixerit. - Panaetius enim, quamquam non ausus est negare, Vim Mae divinandi,

tax tamen se dixit ').

Posidonius hanc quaestionem peculiari scalptionesΠερι μαρ/ιενης, de fato persequutu est ): qua Ciceronem usum esse, ex loco quodam c. III. Ἀρ- Paret, ubi osidonius reprenenditur. - lirysippi de fato sententiam ex Psius criptis Proponit atque re sessit q). Etiam Cleanthis scripta de hoc philosophiae loc inspexisse Cice1onem, patet ex capite septim0. In contentiode περὶ δυνατο ejusdem coguom, librum, et contra eum Diodori de hoc argumento 3 ipta Adhibuit quamquam nec huju3 4euientiae omnino assentit I primis Carneadis qui Stoico-

5 Ejus do sat sententia e poεuit axius P. 45 sq. v. 474 1 p. 237. M V. de Fato . 4. 6. T. 8 etc. 7 V. ais . . .

127쪽

xum de sato docti inam haud probavit disputationes

iri sum suum convertit.

XXXIV. QUINQUE LIBRI DE FINIBUS BONORI IM ET ALORUM.

Liber primus sit de Epicuri ratione quam, iliis qui ' , a nobis sic intelliges inpositam, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant, mori soleat inciniatius inplicaxi verum enim invenire Volumus, non tanquam adversmium aliquem convincero. Couseras quam mox sequuntur: Te, sc Ciceronem enim, inquit Torquatus, judicem aequum putor modo quae diceret ille bene noris. -- misi tu, respondet Cicero, reaedrum mentitum aut menonem lutas, quoi una utrumque audivi, cum milii nihil sane praeter sedulitatem Probarent, omnes mihi Epicuri sententiae satis motae sunt; aique eos, quo Omhlavi, Cuna Attico nosti si equenter audivi, cum miraret in illo utrumque, haedrum autem etiam amaret: quotidieque inter no ea, quam audiebamus, conserebamus, neque erat unquam controversia, quid ego intelligerem, sed quid irobarem. Adde haec verba ): --

128쪽

Quid enim me proluberet, inquit Cicero, picineum esse, si Pr arem quae ille diceret Quamobrem

dissentientium inter se i reprehensiones hora sunt vituperanda maledicta, contumeliae, tum iracundae Contentiones, concertati*nesque Perlinaces, indignae

mihi philosophia aderi solent. - Hae tria loea iu-tegra mihi apponenda duxi, quoniam ad dijudicandam fidem auctoritatemque, quae Cicer9ui do Epicuri plii

losophia tribuenda sit, maximi momenti atque Pond Tis sunt. - Νeque vero Cicero ii iis, quae de hac disciplina tradidit, doctorum suorum auct*ritatem Sminatus est, iisque temere credidit; sed ipsos sontes adiit atque ex iis disputationes suas hausit Praeter alia Epicuri scripta, quorum recensum habet Diogenes Laertius ), inprimis ad partes Vocavit illius epistolam ad Menoeceum ), et κυρίας δυξας ). Sae- Pisa in etiam Epicuri ipsius verba Pressit ' -

L. X. 1370 ipsius Epicuri cripta respenit. - Divin. U. Commemorat Cicer Epicuri librum de Voluptate v. Me- a g. ad Diog. L. X. 28. , 458. h. quem in hac disputatione haud dubie usurPa it.

5 Fiu. I, 18 Diog. i. X. 132. 140. sin I 10. Laert. X, 144 145. - tu. I, 20. Laert. X, 148 14o, - in. II, 7. Laert. X, 143. - in. II, 15. 28. Laert. X, 140. - in Π,

129쪽

L loco supra alias ' probabile mihi videtur, Cicerotiem etiam Phaedri iiiprimisque Zenonis scripta in cousilium adhibuisse. His certe ea videntur libuenda esse, quae ab Epicureis os Epicurum in hujus disciplina novata acutitur duobus hujus libri locis τ); quod .recte observavit omenetius. V. Cel. in Introductione ad hos libros In secundo libro, in quo Epicuri sentetitia esulatur, eosdem sontes adiit quae vero contra Epicurum monuit, partim Stoicorum disquisitionibus ), partim ipsius Ciceronis ingenio tribuenda videntur. In libro III Stoicorum ali explauatur. Disputatio haec hausta est ex Zenonis, Chrysippi et maximam partem e Diogenis scriptis ). In libro IV., ubi citoica ratio impugnatur et peri-30 Laert. X, 22. - in. II, 31. Laert. X, 139 Fin. II. 31. Laort. X, 18. O in I. 5, 16. cs Goerena. Introd. ad hos Pro P. XXIV.

7 Fiu. I. 9, 31 et 20, 66. 8 p. XXV.

9 Stoicorum enim contra Epicurum aspe peculiaria scripta memorantur. V. Barium de Posidon. P. 27. multa inprimis ex Chrysippi περὶ του καλου καὶ της Musi libris mutuatus videtur cicero. s. iv ΙΙ. 14 44. et Goere iiDiuod laud. P. XXV. 1 V. in IV. 21. et alibi de Zenone de Chrysippo qui περὶ τελῶν scripsit, ΙΙΙ, 20. IV, 11. ' de Diogoue III. 10. 15. s. quae Cicero in III 5-8. 10. 13-20. Darrarit, puin iis quae tradita sunt a Diogene Laertio VII 84-131., m a Stobaco cIog eth. II, 166 184

130쪽

patetica defenditur, multa, uti videtur, ex Carneadis, qui pugnare non eatuit, quae de bonis et malis

appellentur, non esse Stoicis umietipateticis conis versiam, sed nominum ), contra Stoicus disputatio nibus tacitus mutuatus est nec au ea ad Stoicorum aententiam Vertendam ex Peripatetica litto.ophia

desumat In libro V exipateticorum ratio exponitur cujus sontes ipse indicavit. Capite enim quinto Theophrasti liber de beata Vita commemoratur in quo Cicero ait, multum admodi sertunae Maturi quod si ita se habeat, nun possit beatam vitam

3 Docto hac do re atquo subtiliter exposuit perenatus in

Latroductione ad hos libros P. XXV. qui uitidem Stoicis objici academicam sententiam, quatenus a Polemone N- ulta ε , ciceronemque haec solemoni non tam ex hujus aeriptis Petiisse, quali ex Philonis, qui soliis, ipsi in Academici ae later fuerat, 'e iustitutious vel libris hausisse videri, ualeat. Quas quidem sententia quamquoiu multa habet, quibus sese commendet ab mihi tamen parte haud armissima videtur. Immo vero Ciceronem in hoc Moquc libro pro suo puriis, quis a doctoribias Silis CC Perut acquievisse; sed ipsos etiam si,ntes adiisse iiiiiii est er-

εuasissinium. Et quod idei, vir doeti Scillari r dipii, 4 lii 'i: - nem uni maxime 1uisse videri, qui stoicam ut in oliquis, ita in ethici sententiam leviautem, tum Parum ub Ca

demica Peripatetica ius discrepare diceret, ut rati Prohabilis nulla esset, cur Zeno nova rebus nomina imponendo singularem disciplitiain condiderit idoni jam multo Aule dixit atque conteudit Carucadcs; quod Putet e loco stiria laudato.