M. Tullii, Ciceronis in philosophiam eiusque partes merita

131쪽

praestate sapientia. Haec mihi videtur delicatior, ut ita dicam mulliqi ne ratio, quam liquiis 'ia gravitasque postulat. Quare teneamus Aristotelem et ejus filium comachum cujus accurate scripti de moribus libri dicuntur illi quidem esse Aristotelis; sed

Mon ideo, cur non Porueint pati similis esse filius ' Theophrastum tamen adhibeamus ad pleraque, dum modo plus in Virtute teneamus, quam ille tenuit, firmitatis et roboris. Simus ignur contenti his 3 namque horum posteri ita degenerant, ut ipsi ex se nati esse

videanturi est. Quorum quidem auctorum, a se ipso nominatoriam, ipsa scripta Ciceronem suaΡasse,

etsi mihi quidem est certissimum tamen hanc ei i- pateticam de finibus sententiam non totam illam quidem, uti censuit Goerengius ' sed maximam partem Antiochi expositione fluxisse, tu uter largior eidem vii sagacissimo, qui intelligentissime hanc rem, adhuc Pinum perspectam, vestigaVit, itemque acute detexisse mihi 'idetur, quae a Tullio sub finem quinii libri objiciantur ), ea ad sententiam mere auditi heam spectare eaque Ciceronem Diodoto Stoico,

quem multos annos domo sua sucum habuerat, fui-

132쪽

que antiochea contemsisse memoratur in Academicis debuisse.

Cicero, hac in quaestione se potissimum Stoicos, inprimis vero anaetium, equutum esse, ipse prosiaretur a Complures enim inde a Zenon Cittieo Stoici de ossicio περὶ του καθήκοντορ scripserunt, veluti Zeno Cleanthes, Chrysippus, Diogenes Babylonius, et ejusdem auditor Antipater Tarsensis, astius, Posidonius, Hecaton, Antipater Tyrius quos accuratissime recensuit Lyndenus de Panaetio ' et Beteras V. Cel , in commentario ad ossicia Ciceronis Ex iis, quos nominaVi, Potissimum quidem, correctione quadam adhibita, sequutus est Panaetium, qui de hoc argumento tres libros accuratissime scripserat; sed etiam haud pauca sibi vindicavit ex Diogeno Babylonis 1 Antipatro Tarsensi ), Hecatone' , LII. 36, 113.

133쪽

Ρosidonio ), Antipatro Tyrio q). me pauca debuisse videtur Chrysippo: quod pluribus docis, amico cum iis quae nobis elicta sunt illius fiagmentis conspirantibus, licet Micero mon Hiis nomen addiderit, aperto probari posse, puto. Denique multis in locis, inprimis in iis, quae ad civitatis moderatorem spectant, alatonis scripta politica ob oculos habuit, nec Fauca ex iis loca latina ratione Vestivit, quae acturatissimo designata sunt rim editione ieieriana Denique nec peripatetici decreta omnino repudiavit, sed idoneo loco admissuit ). - Sed ut ad Panaetium revertamur in duobus primis libris, Cicero plurima in iis illi dotabere videtur Saepissime enim Panaetii et rationem et orationem tacitus sequutU Videtur. Exordia atque illustria exempla ex romana historia petita ipse addidit quamquam ex illa quoque aliquid ipse anaetius ad

hoc argumentum ttulisse Videtur, recte suspicanto

lyndeno. ec tamen ita Cicero integram anaesti disputationem suam citi, ut nihil in ea praetermi teret . quod quidem dilucido apparet et ex iis, quae supra He Ciceronis aliorum philosophicos libros se

quendi more monuimus, et exin e lanaetii loco a

fellio XIII, 27. servato, qui in Ciceronis libris haud

134쪽

deprelienesitur ' : Cicero itii plerumque ahaetii mentionem secit, ubi ab eo dissentit ex quo facile est ad intelligendum, eum in aliis alioque Ioela illius vestigia legisse praesertian quum ipse disertis verbis dixerit, se potissimum Panaetium in nobila primis libris sequutum esse ). - Ad tertium librum de ossiciis quod attinet, Cicero Bit, se locum in nactio praetermissum, qui nimirum honesti ei utilis

cδmparationem complectatur, nullius adminiculis e Plere velle nihil enim de hoc argumento post a-3aaetium explicatum esse, quod quidem sibi probar tu de iis, quae in manu suas venissent. Verumtamen. ut ex ipso Cicerone intelligimus, hoc argumentum osidonius pertractaverat. Cicero enim in epistola ad Atticum haec verba consignavit Eumlocum Posidonius persequutus ego autem et ejus librum arcessivi, et ad Athenodorum Catonem scripsi

ut ad me τα κεφάλαια mitteret quae exspecto quem xelim adhortere et roges, ut quam primm in eo est περὶ του κατα περισταοι καθήκοντος' . - ra

terea alii quoque Stoici de eadem re in libris suu

Moido Fudenum de Pariaetio P. 102.1 Ad Attio XVI. 11. me Posidonii libro .ae κειέλοντι minBakipim de Posidonio P. 245. 2 V. Binium de Posidonio p. 246

135쪽

exposuerant, Vesut Diogenes, Antipater, Hecatoni quos quidem Ciceroni signitos fuisse atque iuspectos ex locis, paullo ante a nobis allatis, luculenter patet λ

In libro primo, qui est de contemnenda morte sese etiam atque copiose pertractavit locum de ani. Inorum immortalitate quem paene totum ex Platone desumsit , qui hanc doctrinam pluribus scriptis, veluti Phaedro, innone Timaeo decimo libro de Republica, Persequutus est, maxime vero in haedone I. Praeter Platonica multa quoque stoica i sunt, nondum alis illa notata ab interpretibus, recto observantes Myttenbachio in bibliotheca critica γα

3 Nimirum horum libri non item, ut Panaetiani erant locupletiores doctrina, accurati diligentia, via rhves ac nesses, ut eos in describsudo conscribendovo item Dessa ac sine negotIo Cicero sequi posset V Inden P. 112. Cf.κoiorum ad Cic. hic III. 2 4 8 P. 196 sq. 4her: eap. 10. 11. 12. 17. 21. 22 24. latou. euoti P. 16. Tusc. u. I, 23 Plat Phaedr. p. 344. cujus lacum totum cicer convertit. 'us Qu. I. 30 Phaedon p. 386 sq. -- Tusc. u. I. 25. 26 ex Platonis Timas hausit -- Tusc. Qu. I. 30. Cice, in animo habuit orba Soeratis p. lat. Phaedon p. 37 . . - . 41. Socratis orationem apud judicos habitam e Platonis Apologia expressit. V. In P. --5 V. Wytte . de quaestione Quaenam luerit veterum Philos usque ad Senecas de animorum immortalitate aeu- teaitia, Pag. XLV sqq. Mool. m. Parad. P. 127.

136쪽

In secundo libro, qui agit de tolerando dolore, multis partibus Stoicos, tacitus tamen, sequutus Videtur. Si cap. XIII o Stoicorum elatentia multis disputat, ut probet , dolorem esse ex rebus mediis. In libro tertio et Mario tantum non omnia e Stoicorum sontibus hausisse, in aprico positum est y . Ipse enim dicit ): et primo quidem Stoicorum more agmUs, qui breviter adstringere solent argumenta deinde nostr instituto Vagabimur. - Et alibi '): Haec sic dicuntur a Stoicis concludunturque contortius; sed latius aliquando dicenda sunt et diffusius Sententiis tamen utendum est eorum potissimum, qui maxime sorti, et, ut ita dicam, Vitili utantur Tatione atque sententia nam Peripatetici, familiares nostri, quibus nihil est uberius, nihil eruditius, nihil gravius, me

diocritates vel perturbationum vel morborum animi mihi non sane probant. Omne enim malum, etiam mediocre, magnum est; os autem id agimus, ut id in sapiente nullum sit omnino. Apprime auctore usus est Chrysippo ): cujus tamen vestigia mori AEL III. c. 5.8 III. 6.M III. c. 10. 1 uas in libro III. c. 14. 24. 28. Cicero dicit, referens

etiam et Anaxagorae dictuiu, in euripideiani carmei1 haec omnia transtulit a Chiosiplio, nomino innien non addito:

137쪽

113,

semper anxIe videtur pressisse aliter enim η explicuit caussam, quare tempore sedarentur aegritudianes. - eo Cleanthis scripta neglexisse videtur; certe ejus mentionem fecit ). Commemoravit etiam Clitomachi libriam, tanquam sibi lactum ' , quem ille eversa Carthagine misit eo viandi caussa ad captivos cives suos in eo erat disputatio scripta Carneadis, quem ille in cominentarium retulit. Cum ita positum esset, addit Cicero, videri sorte in aegritudine sapientem, Patria capta quae Carneadis contra dixerit, scripta sunt. Denique appellavit etiam Antiochum ' is In iis, quae contra Npicureos disputavit, convertit locum ex Epicuri libro περὶ τέλους ). In quarto libro Tusculanarum quaestionum, uti modo monuimus, Stoicos, it potissimum Chrysippum sequutus. Tum V. P. 151. d. chartar. V. Da is ad h. I. st Bahium de Posidonio p. 204 Addo Tusc. u. III. 22. 25. 31. 33. B UL 22. So v. Barium de Posidonio P. 211. Crantor, vetus ademicus, Istrum de ructu Diog. L. IV. 27. coiiscripserat: quein librum Cicerone Paen totum suum secisso in hoc libro judicat Goerenatus ad Acad. II. P. 244, ut mihi vid

tur, non Omnino recte.

5 eap. 25. Quocirca Carneades, ut video nostrum scribere Antiochum, reprehendere Chryaippum solebat cet. 6 eap. 18. ubi vides Davis.

138쪽

1 14

est. Quia, inquit ), Clarysippus et Stoici, quum de animi pertui bationibus disputant, magnam partem in his partiendis et definiendis occupati sunt illa eorum

Perexigua oratio est, qua medeantur animis, nec eos liti talentos esse patianturi eripatetici autem ad Placandos animos musta asserunt et, spinas partiendi et definiendi praetermittunt. Cicero igitur in animae dia visione latonicos et Pythagoricos in reliquis a tem Stoicos sequutus est 3. Praeter Chrysippum y Zenonem adhibuit φ . Manda sunt Verba, quae cap. XIV. leguntur Habes ea, quae de perturbationibus enucleate disputant Stois, quae logica ne

tantur, quia disseruntur subtilius e quibus tanquam scrupulosis cotibus enavigavit oratio, reliquae dis- Putationis cursum teneamus, modo satis illa dilucide dixerimus pro rem obscvlitate. In libro quinto, qui Versatur in quaestione, an Virtus se ipsa contenta sit ad beate vivendum, hausit ex latone, Aristotele, Theopluasto Xenocrate Speusippo, Polemone, et vero

: Tusc. Qu. TU e. s. -- Etiam Posidonius librum res ναῖον scripsit.

F D Pythagora et Pythagoreis 'id Bahium de Posidonio P. 198 sq. CL Davis ad Cie. c. 3as cap. 10. 24.2 cap. 6 21. Diog. Laert. VII, 190.

139쪽

etiam e Stoicomam libi is ). Devique Carneadis disia putatione Ciceronem ii usum suum convertisse, luculenter apparet, his verbis ' : Carneadem disputatare solitum accepimus, quaecunque dissentientium philosophorum sententia sit de finibus, tamen viri te satis habere ad vitam beatam praesidii. In celebri illa philosophiae laudatione ' Ciceronem imitatum esse Osidonium, cujus luculenta de hac re loca nobis servavit Seneca ), Bahim auspicatus est λ;3 Tusc. V. 12. integer locus e Platonia Gorgia expressus: CL cap. 13. ubi Echo igitur, inquit, Platonia quasi

quodam sancto augustoque fonte nostra omnis manabit oratio. - V, 13. Aristotelem, Xenocratem, S eusippum, Polemonem commemorat tanquam sibi lectos. s. cap. 31. V, 15. Stoicorum ratione usus mic f. c. 16. - , 18:Xenocratis libri de virtute PPellantur. V. Diog. L. IV. p. 99. - Adde cap. 27. Si ut etiam tria genera bonorum, ut jam a laqueis Stoicorum, quibus usum me pluribus, quam soleo, intelligo, recidamus. s. cap. 28. sub finem. 29. multa iam a te Cicerone contra eripateticos dicta simi, et Stoicorum ratione conclusa. Adde Cap. 29. -- V, 16. s. lat. Reip. III. P. 438. - , 35. Platonia ad Dionis Propinquos epistolam reddidit 4 V, 29. - Neque hoc loco Praetermittendum, Brutum quoquc librum χε virtute scripsiss Cim an I, 9. Tusc. V, 1. f. suPra) quem librum Ooter Philosophus haud neglenit. cf. caP. 13.

140쪽

sed si hujus loci ovationem diligenter examinamus, Platonicum magis colorem habere videtur in cujus scriptis gemina sere loca expressa sunt ). Recte a tem idem Barius statuisse videtur, Ciceronem in Hortensio spectasse Osidonium, qui librum, προτρεπτικὰ a. e. adhortationem inscriptum, composuerat 'λ: quamquam in hoc quoque libro multa haud dubie hausit e latonis scriptis.

In libro de Senectute multa paene ad Verbum, tacitus tamen, desumsit ex latone ): nonnulla quoque ex Xenophontis oeconomico libere admodum in latinum 5ermonem convertit Quae de immortalitate ani-M CL Plat de ep. V. p. 56 sq. m. p. 70 sq. Theaetet. p. 116 sq. d. BiP. Vide tusemalin ad Academ P. 347.: qui addit quoque Isocratis auegyrim P. 33. d. orus. Ex eodem Platone hausta videtur illa philo ophiae audatio, quae a Cicerone sub finem primi libri de Legy

M V. Bahium de Posidonio P. 245.1 CL de Seneci. e. 2 3. 14. lat. d. Rep. I. p. 328 sqq. ubi Socratis aermo cum Cephalo habitus Iogitur. 2 V. cap. 17. Xen. ec. c. 4. Pauca illa, quae de adolescentum morbis inseruit Cicero cap. XIX. f. 67. ex Hippocrate I, 350. et I 456. hausta esse, Drakenborch. in Dictat ad h. l. mouet, P. Gex . P. 128 sq. quod sane

probabile. CL cie de Orat. III. 33.