M. Tullii, Ciceronis in philosophiam eiusque partes merita

181쪽

iii quaerendo ac diswrmido ' regula esse utendum, demonstrare conatus est. Te autem visorum gradus

esse dixit: primum probabilem Visionem τὴν πιθανην φαντασίαν . alterum probabilem et quae non impediatur s--ιθανὴν α/- - περέσπαστον): tertium ex circumspectione aliqua et consideratione probabilem διεξιολπιιένην . Ra suae sententiae semper et ubique

natare poterat; nam ejus disputationis argumenta non Pugnabant contra Verisimilitudinem, sed contraveritatis cognitionem, omnibus numeris absolutam. Etiam hoc concludere poterat, in nostra verisimilitudinis cognitione multa vera esse, sed hoc negare debebat, nos Verum a salso certa judicandi uota discernere posse I).

XIII DE ACADEMIA POST CAR ADE

Carneadis decreta tuitus est atquo desensitavit Clitomachus, ejus discipulus, qui doctoris decreta retinuit litterisque mandavit ). Iam vero Academiae auctoritas, quae ingenio atque sagacitate Carneadis ad

O Academ. II. 10, 32. DCim N. D. I. 5. tamdlini, V. C., Meh. d. Mutiatam. T. L P. 326.8 Cic. Aeadem II 6 31. 32. de orat. I. 10. Dira L. IV, M. et quas Ioca Iaudat B cher hist Phil. T. I. P. Ori M. et in mann esin dor hi T. IV. P. 365. not. 55,

182쪽

summum fastigium evecta, et Clitomachi diligentia susteiitata erat ' , Stoicorum disciplina latius in dies

manante, decrescere et Paullatim Stoae se adjungere coepiti. ost Ciceronem donique, qui deseiviae cademiae auctoritatem extollere conatus est, haec schola, ab omnibus derelicta, aee imis denique diversariim disciplimarum concertationibus plane est extincta ).

. multos annos veram dederat, Academiam Stoae Propius admovit, ruiusque ad Platonem rediit quamquam acriteri adhuc academicam illam dubitationem amplexus est, ita ut e rivo, Patrocinium Academiae non deesset ) Philo, superiorum academicorum exemplum sequutus, oppugnavit Stoicorum do notaveri salsique doctrinam. Ait enim, quantum attineret ad Stoicorum judicium Veri et falsi, i. e. Visum com- prehensivum, res eas incomprehensibile*ν quantum autem ad naturam rerum, comprehensibiles Porro probare studuit no duas esse Academi sed ists Tenuem. I. e. P. 390 sq. 1 AEL Gerlach. Commentat. P. 29.

O te Aeadem II 6. 3 Sent. Emp. Pyrrh. hyp. I. 235. ceterum plura de Philone dabunt Cic. Academ. II. e. 6 sq. et libri autea Iaudati.

183쪽

veterem et novam semper idem instituimn Vel ea dem philosophandi rationem sequutam esse

Philonis discipulus fuit Antiochus, Ascalonita, quem politissimum et acutis imum omnium suae memoriae philosophum Cicero judi-vit ' . Hic o tra suum doctorem librum edidit, Sosum inscriptum ' , quo Veteris et novae Academiae differentia continebatur. Longe aliam quam ceteri Academici viam ingressus est. Alias enim philosophicas disciplinas, inprimis stoicam et peripateticam, cum Academia in concordiam redigere conatus est ). Qua de re ad Stoicum Balbum librum misit 7 . in ipse in Ac demia stoico more philosophari dicebatur, et, si perpctum mutaVisset, germanissimus Stoicus fuisset ). Ipse dixit, se ad Veterem Xenocratis et Speusippi

Academiam rediisse. O A dem. .. 35. d. 113.5 Acadam. I. 4, 12.6 io inepto hoc studio Iures inter se pugnantes a Maaconciliandi disputavit medemann eis de veta Phaos. T. m. P. 61. Cic. N. D. I, T. Brut. c. 19.

184쪽

, Superest, ut pauca de Ciceronis sceps addamus. Probabat ex Academicis maxime Philonem atque Carneadem Sententiam suam disertissimis verbis expressit in secundo libro Academicorum inde a capite vigesimo. Primum contendit, omnem sapientiauati udam eoae assensionem, quoniam, qui assenti tur, non Possit non interdum salsis assentiri atque adeo opinari, quod sit a sapientis gravitate disjunctis-εimum ' . Tum, sensus esse allaces, Probat Aut cum Epicuro dicendum esse, sensus nunquam saltero hominem, et si duus sensus semel in vita mentitus sit, nulli unquam esse credendum, quod esset absurdum, quum propter hebetudinem oculorum multa non Videamus, multa aliter ac sint, et ipsius Stoicorum caussae Periculosissimum aut cum Lucullo seu potius Antiocho alia sensuum Visa eas Vera, alia salsa quo sumto, nullam verorun a falsis discernendOIum notam relinqui. Deinde quatuor esse dicit capita, quae concludant, nihil esse, quod nosci, e cipi, comprehendi possit. E quibus primum est, esse aliquod visum salsum secundum, non posse Percipiet

tertium. inter suam visa mihil intersit, Heli nons Aeadem. II. cap. 20 sq. 1 Cis. l. c. e. 26, 7'. et M.

185쪽

posse, ut eorum alia Percipi possint, alia non possint e

quartum, nullum esse ViSum exum a sensu pro

sectum, cui nou oppositum sit Visum aliud, quod ab eo iiihil intersit, quodque percipi non possit quorum quidem quartum tantum a Stoicis oppugnari. Deinde, missis sensibus, demonstrare studuit, etiam ratione nihil excipi posse φ . Primum, qui locus memoratu dignissimus est, contra dialecticam disputat, quam quidem Stoici inventam esse dicebant veri et salii disceptatricem et judicem. OVam Plane eamquoverissimam Cicero protulit animadversionem, quam jam supra verbo tetigimus dialecticam enim in nullis rebus versari, nec quicquam de iis judicare posset in id tantum inquirere, quae conjunctio, quae disjunctio vera sit, quid ambigue dictum sit, quid aequatur quamque em, quid repugneat. Si haec et horum similia judicet, ipsam de se ipsa judicare non igitur, quid sit verum Vel falsum in aliis rebus, ut in geometria, in litteris, in musicis, i philosophia dia lecticam judicare. Ius autem, addit, pollicebatur; nam haec quidem judicare ad ceteras res, quae sunt in philosophia multae atque magnae, non est satis. Artem igitur illam, in qua tantum ponant Stoici, ne

2 Cic. Academ. II. f. 3. 85. 3 Aeadem. II. 28. . M.

186쪽

sinitas quidem OlVere Oβso, Propterea quod naturaxeium nullam nobis dederit cogNitioncm stilum, ut ulla in re latuere possimus, quatenus ). Quod qui dem magno esse argumento, salsam esse illam definitionem, flatum esse id, quod aut Verum aut salsum sit '). Jam Cicero in Carneadis Proposita sententia, Antiochi omnia evertere studet. Duo scilicet placere Carneadi esse visorum genera. In uno lianc divisio nem esse alia quae Percipi possint, alia quae Noupossint in altero autem alia Visa esse probabilia, alia non probabilia. Visum nullum tale esse, ut perceptio consequatur ut autem Probatio, multa. Itaque e sensibus Tobanda multa sunt teneaturn do illud, non inesse in his quicquam tale, quale

non etiam falsum, nihil ab eo disserens esse possit. Si vero, sublata percestione, quamvis elicta probabilitate, ita ο Iem, Sensum, artem, cotera tolli putem, in eo Valde errare. am in Plerisque actionibus probabilitate homines duci, vel Stoicis consentientibus, eamque ad actiones sufficere. - Νeque sibi repugnare, si quis concedat, Visa esse vel vora Volsalsa, contendi tamen, ea nihil inter se differre.

4 Acadeaia. II. 28. l. 2.5 Academ. I. 29. f. 5.6 Academ. II. c. 31. f. 99.

187쪽

Νeque enim verum ab Academicis omnino tolli, sed tantum percipiendi signum. Sub finem hujus libri eleganter atque suaviter de Summorum Philosophorum in omnibus philosophiae Partibus dissensionibus dias rit unde eluceat, nihil e loratum esse sed in omnibus probabilitatem es3 Sequeridam, atque adeo quod Stoici negabant sapientem Pinari Posse.

188쪽

Gravissima veteris philosophiae pars est physiologia, quae pulchelaeimum de divina humanaque natura, de mundo, de animorum immortalitate complectitur argumentum De , qua suidem philosophiam parte quam animo Menteque rauc Cicero comprehensam habuerit sententiam. hoc diligentium videtur atque cin alius inquirendum, quod mirum quam Variae atque diversae et praeposterae de Cicerone in hoc phil sophiae loco a recentioris aevi scriptoribus latae sunt sententiae ) Sed antequam mobim exponere dicet, quid Cicero senserit de hoc argumento, Pauca ridentur esse Praemonenda quibus neglectis, nulla stabilis atque certa constitui potest sententia. Frimum enim probe tenendum, quamquam multa de hac philosophiae arte a Cicerone conscripta sunt, eum tamen non perfectam quandam disciplinae artem composuisse. Tum Vero nec hoc praetermittendum est, Ciceronem,

s et Reimarin histor atheism. c. m. f. 5. Plura etiam in hanc rem attulit reuaerus ad Cic. N. D. IV. 40.

189쪽

academicae Philosophiae deditum, probabilitatem a quutum, atque' adeo in perscrutanda la dimissima

quaestione magna cum circumspectione atque dubitatione versatum esse ). CAPUT PRIMUM.

Quaestio de natura deorum, quam in cognominibus libris pertractavit Cicero, ut et ad agnitionem animi pulcherrima et ad moderandam religionem necessaria ab eo dicitur ita eandem perdissicilem esse Perque obscuram, idem conqueritur. Osteaquam omnes antiquorum philosophorum disciplinas eorumque VariSSinterque se dissidentes de a philosophiae parto opiniones excusserat atque examinaverat, et harum fieri profecto posse intellexerat ut nulla Vera esse nec tamen osse, ut plus una vera esset ' , libros de Mura Deorum composuit. De quo philosophiaoloc quum tam variae essent doctissimorum hominum

2 Ceterum conseratur de hoc argumento Petrus an meselen Scholion in dias do philosoPhias Ciceronianas Ioco , qui est de Deo Amstes. 1783. et inmmache de insologia Ciceronis, qui tamen multa coufudit, quas diligetite era dissutigerida atque seΡaranda. Vide quas supra P. 3 et 4. in aduol. 4 attigimus.

190쪽

tamque disorepante. sententiae magno esse debere semento, caussam i. e. principium philo ophiae Maae insolentiam, et, quum nihil tam indignum sapientis Iavitate esset atque oonstantia, quam aut falsum sentire, aut quod non satis inplorate perceptum rit et cognitum, sitne ulla dubitatione defendere, A -

demicorum rationem, qui prudenter a rebus incertis assensionem cohiberent, in ex planand hoc argumenta,equendam di ti

Quod si igitur Cottae, Academici, disputationes contra ebrium Epicureum, atque Lucilium Balbum, Stoicum, abitas diligente arcaminamus, facile e opiciemus, Ciceroni in his libris non propcisitum fuisse,

ut ua ipsius de divina natura inpromoret Sensa; as ut in medio poneret aliorum philosophorum denatui deorum sententias hanc sequutus rationem, ut eas academico more ubtilissime in utramque aditem veri reperiendi caussa disserendo excuteret, si quid sorte rationibus et ei momentis comΡarandis atque ponderandis elici posset probabile Quo quis M I, 14

6 CL do Fato e. I. Quod autem ii aliis bris laci, qui uulde . . itemquo tu iis, quos de Divinations Edidi, ut in utramque Partem serpetua AEnplicaretur irati T. quo