장음표시 사용
231쪽
sint, demonstravit, nobis breVitati consulturis, omise tenda sunt. Haec igitur argumenta acutissima et gravissima aliaque, quae de hac re in Ciceronis acri tis passim dissita occinanini, eum divinationem, a quam anilem quandam superstiliouem et rationi cor uariam explodendam atque o hominum mentibus ejiciendam esse, neque eae superatione tollenda seligionem tolli statuisse, clarissine ostendunt ).
III. 12. 19. divinationem esse Cicero diserte Profitetur equo tamen i aententia a nobis Positae haud repugnaraarius refragari videri debet. Etenim proba tenendum, Ciceronem in his libris, in quibus leges Proposuit ei Distia statui, in libris do Rep. a se Mosito consentaneas,aasPlus popularitor 1ocutum esse et in Publicam utilitatem, Patria Iegea et instituta non ut Merstitiosa repudias Maed, quantum seri posset, eum Philosophia oonciliasso, atque adeo divinationem P inaria religionis caussa rotianendam unisse. I. Sohest. I. e. P. 59. Cio Div. u. 2.33. do Rep. II 4. - Rathius in praetit ad Lere p. XII.,
Ciseronem auam de a disciplina postea mutarias se tentiam, quod quidem virum veritatis amantem, hi eamque,nquirentem assidue, haud dedeceat, statuit. Libri Minde Lam octo anni ante aurimi sunt, quam illi id invia natione. V. Bathii Praelati P. XI. Similiter judicavisunt Mamerus atque Goerenatu ad Cio. Legg. I 13, 32. Cui quidem antentiae haud a me imPetrare possum ut
laesum meum qualemcunque ad iciam.
232쪽
.estionem de is, quam Cicero singulam libello latinis litteris illustrare suscepit, sequitur, ut aueis exponamus ). Sed an quam mamme dolendum est, hunc librum ut multis sui partibus mutilatum, ita principio et finin carentem ad nostram aetatem p venisse. Eilutarchi libello περὶ έιμαρμέμης, qui ipae haud dissimilem expertus est soletunam, Pauca tamen ad nostrum supplexi possunt. Etiam Alexander Aphr disiensis librum do Fato conscripsit qui integer nobis
est incorruptusque seoratus η . Ceterum haec quaestio a multis antiquitus Philosophis agitata est atquo pertractata. Ex manco, quod nobis perest Ciceronis libelli Bagmento hoc certe apparet, Ciceronem marimo versatum esse in refutandis quibusdam capt1osis Stoicorum argumeniis, quibus ad confirmandum satum utebantur. Stoici enim ponebant, satalem esse necessitatem, quam ι ιαρριένην dicebant, i. e. ordinem
Seriemque caussarum, cum Laussa caussae nexa Tem
ex e gignat, ut, quicquid accideret, id ex aeterita Veritate caussarumque continuationes fluxisses dic
Tennoniann iesis da PHI. T. V. p. 125.8 V. Intem ad Cic. de Fato taut Argument in Edit. --nebi et Ernesti.
233쪽
rent ). Ex mitis et hujus libelli et aliorum ciere
nis philosopllicorum scriptot iam locis hoc certissime cogi atque Vinci bisat, Ciceronem tricorum delato decretum improbasse, atque omnia fortuita a rebus, quae in mundo accidunt, remorisae et Stoic rum principium sulficientis rationis pro suo agnovisse. Quamquam deus omnia, quae sutura sunt, tenet a que caussarum omnium colligationem perspectam habet atque cognitam , nihilominus tamen Cicero, si hane quaestionem attigisset, diVinum numen nullam hominibus inferre vim nec. quominus Pro arbitratu amagoent, prohibere, dicere coactus erat Enimvero actiones, quae ex hominum Voluntate atque libertato proficiscuntur, non ex disini numinia praescientis tanquam caussa pendent, sed cujusVis actionis voluntariae ratio hi eo posita est, ut res et qui cum ea conjunctus est status conditioque ea Pendatur ).
In eodem libello Cicero etiam contentionem περιδυνατων, de eo quod fieri potest, attigit quae quidem inter Diodorum et Chrysippum erat: quorum
V. Scholi I. e. p. 60. - Academ I, 7. ubi ieero, τ videntiam, quod essiciat multa improvisa nec opinata nobis Propis obscuritatem ignorationemque auaaarura nunquam Tortunam iuncupari dicit.
234쪽
illi Diodoro placuit, ilii fieri quod non necesse sierit, et quicquid fieri possit, id aut esse jam aut
turum esse, ne magis commutari ex veris in salsae posse, quae sutura sunt, quam ea quae iacta sunt;
sed in actis immutabilitatem apparete in suturis quibusdam, quia non apparent ne inesse quidem videri φ . Chrysippus autem, multa fieri posse, si tuit, quae non acciderent. Cicero, qui totum satum negavit, quamquam in epistola quadam ' Varroni per ocum dicat, se κατα Λιοδωρον περὶ δυνατω
κρίνειν, neutram opinionem videtur Probasse. CAPUT OCTAVUM.
His expositis, age videamus, quid Cicero de animi natura et de ejus post mortem statu senserit. Quam magnifice Cicero de a m ejusque iacuit tibus senserit, innumerabiles in ejus scriptis de hoc argumento consignati loci testantur e quibus quidem mum liceat apponere qui mihi quidem omni laud
et raram legit Nareat. 3 de Fat. e. s. rubi v. Tum . in Ed. Rathia p. 348. s. Tminemann. - . . M T. III. p. 155 sqq. Divers. IX. 4.
235쪽
tione sublimior censendus videtur 3. 'at se paonorit, primum aliquid sentiet ae habeae divinum, ingeniumque in se auum, sicut simulacrum aliquod dicatum putabit, tantoque munere deoInam semper dignum aliquid et faciet et sentiet et, quum se ipso perspexerit totumque tentarit, intelliget, quemadmo . dum a natura subornatus in Vitam Venerit, quant que insuetamenta habeat ad obtinendam idipiscendamque sapientiam. Iam dispiciamus, quid idem de animorum post mortem statu iudicaverit ' . Diversis antiquitatis phialosophorum senteritiis examinatis expositisque illi moeTusculanarum, Posteaquam de hac gravi dissiciliquo quaestione diligentissime meditatus fuerat, auam ipse profert sententiam η . Animorum nulla in te a origo inveniri potest, nihil est enim in animis mi
tum atque coneretum, aut quod ex terra natum N5 Legg. I. 22. Qui quidem lom plano est o metite Platonia AI p. 148. d. II. Biestari. L. Phaodon P. N. D. E. V. Μorgenster de Rep. Platonis p.rio sq. Coterum laudato Ciceronis Ioc addantur Mae: Legg. I. 8. s. I, 22.23. Ossio. I. 4. 36. do Senem. e. XXI. et quae alia ne lata sunt in sinoire de Aeademia dea inseriptiova T. LIII. p. 85.6 Ct. Wrusnbachi disputi de veterum Phil usque ad Sen
eam aententia de vita et atatu animorum post mortem eorporis. Seet X.
236쪽
que fictum esse videatur; .nihil ne aut humidum quidem aut flabile aut ignem. Mis enim in naturis nillil inest quod vim memori , mentis, cogitationis habeat; quod et praeterita teneat, et futura pro rideat et complecti possit praesetitia: quae sola divina sunt; neo invenietur unquam unde ad hominem venire o sint, nisi a deo. Singularis igitur quaedam matura est atque via animi sejuncta ab his usitatis notisque
naturis. Itaque quicquid est illud, quod sentit, quod sapit, quod Vult quod riget, caeleste et divitium est,
ob eamque rem aeternum sit mecesse est.' ullis
in locis ' animum divinum es e statuit Cicero, sive 'eterum philosoph0rum imitatione ductus, qui an, mum humanum dei esse lartem dicebant sive quod vexbum divinus pro eo quod divino est simile, quod cum divinis Virtutibus similitudinem: quandam habet, adhibuisse vidvur ) Ceterum in primo usculanariam, rubi argumentum de immortalitate animorum de industria atque dedita opera Persequutus est,
M Tusc. u. I. 25. Fin. H. 34. V. 12. 13. Lem. I. Ossio. III. 10.sa Tusc. u. V. 13. ubi v. aris et ad Divin. I. 49. p. Rath. P. 125.1ὶ cf. Somn. Scip. e. VIII. ibiqiis nipp. - Tusc. I. Ianimum a deo ingeneratum init disj ni igitur aviarium humanum ab Apao deo.
237쪽
firmite tenendum est, Clodironem academico . more disputasse Stenim, quamquam animos Post mortem Permanam os esse, multis Tationibus . regumentisque demonstrare sategit sententiam mensuam ut sinam,
constitutam si iamque non me ulla dubitatione po-auit, sed eam ad probabilitatem ac verisimilitud memma ime esse propensam statuiti moriem erum non esse malum, Probaris voluito Usus igitur est dis noui rugumentatione seu dilemmate, ut, nihil mali esse in
morie, sive Per eam Omnis animi sensus extinguatur, sive remaneat animi sensus, dermonstraret quodsi
enim illud sit, nihil mali nobis sae, quum ipsi iam
nihil simus . quod si vero remaneat sensus, lamo animi statum non posse infelicem esse. - Sic , inquit, non sibi conatant, dum cynoedunt, animum Post corporis mortem permanere, aed tamm aliquati intexire , Nam haec una est dissicultas, quomodo animi sine corporibus degere a vivere possint; sed hoc semel concesso, nulla caussa est, quare aliquando intexeant ). Ceterum illud si iter manet, mortem non esse malum. am si Per eam animus extinguitur, status ille omnino nihil erit ergo nec bonus nec malus si vexo animus sensum ac vitam retinet, felix potius quam infelix erit ille status Sed utrum ex 2 Tusc. u. 30.'33.
238쪽
duobus Iuturum in , ianua Parati oumque mora n
his sit constituta, non eam in malia ducamus Diise eo titutum vel a diis immortalibus, Vel a natura P rente omnium 3. Praestantissima in Primo Tuae in lanarum, in Catone, Laelio et Somnio Scipionis Ioea', in quibus Cicero praeclare a divine de hoc argumento disserit, eius do animorum Post mortem e petuitate sententiam in clarissima luce collocant.
tam Vero, Postquam vidimus, Ciceroni de animosnam immortalitate suisse persuasum, quibus rationibus hanc sententiam probatum iverit, videamus ne-
Ac Primum quidem natura ipsa tacita judicat, animos non esse interituros. Omnis enim antiquitas, AEum quo Propius aberat ab ortu et divina pro-M . 33-4s.
4 mihi ossicit istomen omnia; nam ipsa disputatio gra is aeseria est, et estis artes consentiunt cum reliquia Ciceronis maestis, quae supra exposuit nus. Et ieero sequutua at exempIvm Platonis, qui x de Rep. librum simili mutivit omnio, in quo sub fabula involuero Plurimae veru rationes sententiamus Proditae sunt. Qua igitur ii hoc somnio Cicero Protulit, aerio et ex animi aeuientia Pronunciavit Wyttenb. l. m P. M. CL Somn. Scip. c. II. l. IV. VI VIL V. - Tusc. I. 23-25. 27. 29. Seneci. 21. 23-du inicit. c. III. IV. Adde rat pro arem e. IX. f. 31.
239쪽
genie, hoc melius ac fortasse quae erant Vera ceraeahat, eum hac ententia conspirat. Itaque unum illud erat insitum priscis, esse in morte sensum, neque e
cessu vitale sic deleri hominem, ut sunditus interiret ' . Quod probat religio erga sepulcra, memoria atque Cura, qua defuncti colebantur, atque viri clari ab hominibus divino honore donat ' . Atque uti haec
aententia nationum omnium consensu confirmatur, ita eadem sui antiquorum philosophorum eorumque maximorum longeque clarissimorum I . Inhaeret enim in mentibus quasi saeculorum quoddam augurium futurorum: idque in maximis ingeniis altissimisque animis et existit maxime et apparet iacillime. - Dimvinae Porro res, quae animo insunt, quae nec a cola Pore oriri, eo in terra natae esse possunt, anim Tum immoItalitatem satis superque probant Sic enim habeto, non esse te mortalem, sed corpus hoc et nec enim tu es, quem forma ista declarat, sed mens
cujusque is est quisque non ea figura, quae digito demonstrari potest Deum te igitur scito esse , si quidem deus est, qui viget, qui sentit, qui meminit, qui pro-5 Tusc. u. I. 12.6 Tusc. u. I. 14. CL Amiciti c. IV. Tusc. u. 15. - Serieci. c. 21. Amicit. e. IV. 8 Tusc. Qu. I. 24 - 27. M 1 Tusc. Qu. 1. 23. 25.
240쪽
videt, qui tam regit et moderatur et movet id o Praepositu est, quam hunc mundum ille Princeps deus et ut mundum ex quadam Parte mose talem ipse deus aeternus, sic fragile corpus nimus aempiternus movet Animi quasi vas et re Pt eulum corpus esti Mentis divina vis ex memoria rerum et inventione omnique pulchritudine virtutis cognoscenda est. - orro ex simplici et ab omni concretionis moriali aegregata animi natura, animum P v mortem per nansurum esse, latere lutat 3. Quare eorum, sui animum sitim corpore intelligere. Posse negarent, sententiam improbat illi quidem, inquit Cicero, naturam ranimi intuenti, multo dissicilior occurrit cogitatio, multoque obscurior, quHis animus in corpore sit, tanquam alienae domi, AEuΘm quesis, cum exierit et in liberum caelum quasi domum suam, Veneri Porro Socratis et Platonis argumentum, quo ex eo, quod animus se ipsum m Veat, neque a se unquam deseratur, ejus aeternit tem demonstrare voluerunt, probat Animum autem post discessum ex corpore sursum serii, et PerVenire in subtilioris aeris regiones ibique felicitates Somn. e. in Rep. I. 24 vij.