장음표시 사용
91쪽
1 8 INSTITUT. JII R. CAN. PARS III.
. Collatio beneficiorum si moniaca omnino nulla. S. XXL Perpetua depositio ia antiquis Canonibus proposita proprie Spectabat si in Onia Cas Ordinatio I S, quibus Oli in beneficia erant adnexa; at ubi beneficia seorsum ab Ordinibus conserri coeperunt, deo ositio etiam affecit Simonii: cas beneficiorum Collationes, eoque veteres Canones extemi sunt. Si s liquis dierinorum praecepsorum G imarum salutis immemor, ait Alexander Il. (o , beneficia Ecerasiae iniqua cupiditate ductus Ueradcfe, det emere temerario Glista praesum serit , sicut in Chalcedonensi Concilio desinitum est, gradus sita periculo eum subjacere decernimus, nec ministrare possit Ecclesiae, quam pecunia oenalem feri concupivit. Quin collationes beneficiorum per si moniam omnino nullae Sunt & inanes (b . idque locum habet, tam si utrinque simonia perfecta luerit, quam Si cori Ventione nitatur; aper te enim Urbanus II. irritum & omnino inane pronunciavit, quidquid Dei in sacris ordinibu , vel in ecclesiasticis rebus, vel data, det promissa pecunia adquisitum est (c); ut hinc nulla ratione admitti possit eorum sententia, qui ipSo jure nullas e Sse docent collationes beneficiorum . ubi reapse munus inter Venerit, non item Si tantum promissum fuerit (d . Nulla quoque eSt electio Se V collati O, si e pecunia ab ipso electo, si Me ad ejus amicis & parentibus eo ignorante data sit, vel promissa; Semper enim Verum est, electionem Seu collationem non gratis factam esse (e). Hinc tenentur simoniaci dimittere tibneficia, quae nullo jure tenent, & suos non faciunt fructus, si quos interim percipiant. Paenet contra simoniscos in nova disciplina.S. XXIL Vetus depositionis poena , qua Episcopi ordinantes per simoniam . itemque eodem vitio ordinati perpetuo afficiebantur, in nova disciplina desuevit, ejusque loco suspenso Successit. Erordinantes quidem EX Gregorii IX. Constiriation E SUS penduntur a quorumcunque ordictum collatione per triennium; ordinati vero ab ordinis Suscepti usu, quou Sque Veniam a summo Pontifice impetraverint (s . At per constitutionem Pii V. qui eccleSiasticos ordines persimoniam Susceperint, ab eorundem exercitio Sunt ipSo sacro SDS- pensi per decennium, & carceribus ad annum mancipantur (gi; collator vero ex bulla Sixti V. perpet tuo a quorumcunque ordinum Coi latione, I ab exercitio munerum pontificalium suspensus, ab in
MArtin. v. Sess. XLIII. Cone. constantien.
ConL. Garnias de Bela et Part. cap. I.
gressu in Ecclesiam interdicitur (a . Item in nova disciplina si non iaci omneS, etiam tanti criminis SequeStre S I mediatores, eae commuta cationem latae sententiae Summo Pontifici reservatam in cut
iunt (b . Remissus fuit de post ionis rigor ex frequentibus indulgentiis, quas in tanta peccantium multitudine summi Pontifices tiaspiscopi condisserunt, ut per simoniam ordinati Clerici graduq suos recuperarent. Etenim ex quo haec lepra, ita quit Christianus Lupus ( , passim c pit accipere gratiam , etiam inflicta illi per Patres depositio
decreυit in poenalem solummodo suspensiorae m. Indulgentia sisnonia cis cosscessa.
S. XX li L Jam vero in nova disciplina tantum Summo Pontisci licet simoniacis veniam indulgere, ita Scilicet, iri Poenae contra eos latae remittantur. Et olim quidem magnus fuit in Simoniacos rigor, nunquam enim Videtur indultum, ut relaxatis Canonibus, qui per simoniam in Ecclesiam ingressi essent, in ea delia Cep ministrare Permitterentur. At poSt Saeculum decimum, ubi Simonia longe lateque PerVagata erat, Poenae contra Simoniacos coeperunt rela Xari, quod initio summa moderatione & prudentia factum eSt et datae nimirum indulgentiae iis, qui non per pecuniam , Sed gratis a si moniacis ordinati essent; itemque iis, qui parvuli parentum cupiditate Ecclesias & ecclesiastica beneficia per pecuniam adepti essent, ut Postquam Ecclesias dimisissent, in iis possent canonice et ivere, hoeeSt, vitam communem & regularem agere: itemque iis, qui majoris artatis ipsi sibi Ecclesias per pecuniam quaesi verant, indulium, ut in aliis Ecclesiis canonice viverent, & in Suis ordinibus ministrarent; in suis vero Ecclesiis canonice viverent, & minoribus ordinibus contenti ad sacros ordines non accederent (d . Hac moderatione Saeculo undecimo venia simoniacis concedebatur , at labent ibus annis sine ullo delectu indulgentia & quidem plenissima omnibuS Simoniacis concedi coepit, adeo ut ipsa beneficia per simoniam quaesitatis iterum collata Sint, qui scientes prudentes pecuniam dedissent. Vigebant in aula Romana hi degeneres mores, quo tempore Synodus Tridentina habebatur, eosque deplorant sapientes illi theologi, qui a Paulo III. interrogati, abusiones in Synodo illa emendandas candide ex POSuerunt. Auctoritas Pontificis Ditium simoniae non eluit. S. XXIV. Venia autem & indulgentia, quam summus Pontifex prue rerum adjunctis & personarum qualitate concedit Simoniacis,)Peetat tantum Poenas canonica S, non Ipsum Vitium, quod, ut PUte
92쪽
igo INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
natura Sua malum, nulla unquam auctoritate Purgari potest: atque ideo nequit summus Fontifex auctoritate sua efficere, ita collatio
beneficii, quae alias foret Simoniaca, vitio il l non laboret, que sapient io rum theologorum & canon i Starum Sect entia est (a . At quitenent, si modiam aliam esse juris divini, aliam iuris humani. neu ecclrat,st ci, docent. Summum Pontificem posse eluere ipsum ui lium, nota tamia in Poena S rela Xare, ubi de Simoctia tantum jure humano interdicta agi tur. Simoniam juris erclesiastici committi aiunt in beneficiis, in quibus munus a Pontifice accipi docent non pro sacris officiis, sed pro fructibuS, quum Possit praebendam ab officio separare. Verum doctrina ista prorsus absurda est: ius enim percipiendorum fructuum ita sacro officio adhaeret, ut sine illo nutamquam intelligatur. Et bene est, quod sapientes illi theologi, quos Paulus III. de capitibus disciplinae in Synodo Tradentina emendandis percontatus est, damnant & tanquam meros adulatores tradu Cunt doctores illos, qui tenebant Pontificem omnium beneficiorum dominum esse, ac inde ei licere sine vitio beneficia Vendere.
De paenis es censuris ecclesiasticis generat Zm. Ecclesia jure jivino jus habet poenas infigendi. S. I. s cclesia , quae est hominum societas ad animarum Spiritu a
lem Salutem instituta, certe jure clivino poteStatem habet poenas fi ni suo congruas irrogandi; vix enim concipi potest hominum societas, cui jus non sit in eos animadvertendi, qui sociales leges infringunt, Praesertim quando Societas proprio jure & auctoritate regitur . Sane apertis congiat Apostoli verbis, in Ecclesia regimen aliquod a Chri to institutuin, & Antistitibus demandatum: attendite vobis es uni Perso gregi, in quo Vos Spiritus Sanctus Posuit Dia Copor, regere Ecclesiam DI Ob . Quum vero regimen omni coactione desii tutum nullius usus Sit, patet, in Ecclesia jus esse poenarum, quae eius sini Conveniant, irrogandarum. Deinde aperte Christus Ecclesiae suae poenas infligendi jus concessit, duan ei claves Communicavit, quil iis Solveret S ligaret, & in sontes animadverteret (c . Si peccaWrit in te frater tuus, Dasse corripe eum inter te E ipsum fotum Si autem te non audierit, udhibe tecum adhuc tinum Det duos .... quod Si non audie rit eos , dic Ecclesiae; si autem Ecclesiam non uudierit, fit tibi sicut ethnicus es publicanus. Amen dico Iobis, quaecunque siligaUcv
uter terram Oc. Quibus verbis edicit, eos, qui in peccatis suis ti inaces fuerint, quique Aec Pr Vatorum . nec Ecclesiae admonitio-yibus paruerint, a cominu nidiae & jure fraternitatis ex pelli debere; vae expulsio vera Pinctae e St, ut pote quae qu ae Sitis juribus privat. ita constat, jure dj vino Eccle Siam SACro quodam impetio auctam esse, quos Fontes & Contumaces animadvertat. Confutatur uestema Bochmeri de poenas ecclesiasticis. S. II. Quae quum ita sint, divinae institutioni adversantur haereiici. in primis P faeffius & Boeli metu , qui contendunt, Reclesiam nulla jurisdictione, nullo sacro imperio ex Christi institutione ad poenas irrogandas auctam e SSE, Poenasque ecclesiasticas initio veras pCe nas non fuisse, Se l potius pactitias, ex confoedera ta nimirum disciplina pendentes (u . Ecclesia (haec ferme ex tota Boetimeri philosophia) natura & origine sua collegium aequale est: cumque tribus primis sarculis nullo externo auxilio fulciretur, rationem excogitare debuit, qua a Sontibus Se ipsam purgaret, & a tritico lolium secerneret. Ergo christiani mutuam conscelerationem triduxerunt, quae initis pactiq se ad strinxerunt ad societalis leges sancte Servandas,
eo que jure fraterni laetis & officio & administraetione privandos, qui eae regulis societatis non viverent. Hoc intuitu, inquit Boeli merus V ) hace paena erat conbentionalis G paetula, non Dero, ut in rept.blica, Dirsute iurisdictionis V imperii sacri infligebatur, ii qua potestate adhuc plerique Episcopi alieni erfnt. ita Boeti merus ecclesiasticam
poteStatem o matrio evertit, dum non ex Christi Ser Uatoris Concessione, sed potius ex Pactis christianorum eam repetit. Sed qui fieri potest, ut Ecclesiae Sic aequale Collegium, quando Christus Aps Stolos & eorum successores ejusdem regimini praefecti Deinde verum est, Prim OS ChriSeianOS inter se fuiSSe confoederatos; at poenas initI- Eendi pote' tas non inje manavit, Sed ab jure clavium, quo Christus Ecclesiam armavit suam, quod euangelicus contextus aperte dem OnStrat. Etenim poStquam ClitiStus e XCommunicandi potestatem Ecclesiae suae fecit, stati in jus clavium, unde ea emanabat, Pro PO- Suit ): quae Sermonis consequentia docuit, ligandi & Sol Vendi su-re e X communieationis potestatem contineri. Cui Sementiae universa
su agatur antiquitas, quod adeo verum est, ut ipse Boehmerus concedat, a tempore Cypriani nobiscum patres consensisse ij.
Natura poenarum ecclesiastic sirum.
S. III. IlIud interim verum est, poenas ecclesiasticas longe dira ferre a poenis Civilibus, quae hominibus in civitate Solent Irroga
93쪽
ri ; enim spirituales Sant, utpote quae tantum animarum & Ee-CleSI e Salutem Spectant. Eg Societatis finibus poenas, quibus iliae reguntur I su Stinentur, metiri oportet. Qui in civitatem coalescunt praesentis tantum vitae Commoda spectZnt, & Securitatem: qui vero coalescunt in Ecclesiam, alteriuS vitae, quae tota Spiti iuriis egi consecta ionem intendunt. Hine civiles poenae terrorem & dolorem
in hominem injiciunt, adque bonis, aut jure Civitatis privaret ; item corpus atterunt, & ipsam vitam Subiit de adimunt, & per equuleos ungues, lamina S, laqueum, earnifices exercentur. Contra ecclesia Sticae an imam, non Corpus Spectant, & quae iis ine St Coactio, potius in privatione alicujus boni ad religionem pertinentis, quam in irrogatione mali consistit, quamvis illius boni privatio etiam malum contineat. Et recte spiritualium poenaruin ratione Ecclesiae potestatem Cyprianus gla sum spiritualem dixit (a). Itaque poena ecclesiastica origine & naturae sua est irrogatio mali Spiritualis, quod jure sacerdotii infligitur christianis invitis ob delictum admi Ssum in emendationem delinquentis & Ecclesiae salutem. actio ecclesiastica consistit in boni Prioatione. S. IV. Coactio autem, quam in irrogandis poenis adhibet Ecclesia, non est proprie Sic dicta vis externa, Sed potius vis indirecta , qua boni spiritualis privatione delinquentes coguntur. Ecclesia, utpote imperio civili destituta, vim facere non potest. Itaque hortatur, suadet, docet; & ubi exhortationes ad frangendam Contumaciam non sufficiunt, extra suam communionem Contuma CeSexturbat, S Satanae relinquit: quae projectio per indirectum coactionem Continet. Nihil quippe tam debet formidare homo Christia- Ulas, quam privari jure fraternitatis, quae ecclesiastica bona omnia communicat. Summum futuri jtidicii praejudicium erat, inquit Tertullianus (b , si quis ita deliquerit, ut d communione orationis G conoenius si omnis sacri commercii relegaretur. Quod si quis animae suae oblitus ecclesiasticam coactionem respuat, alia arma spirituali gladio non insunt, quibuS contumaces ulterius cogar. Atque EX hac doctrina intelligendus Hieronymus, qui hoc inter Reges & Episcopos discrimen ponit, quod illi nolentibus, hi vero volentibus imperent (c . Inde etiam docuit Chrysostomus Si Contemnatur EpiSCOPus, Nora Oportere ultiones ingerere, sed istam ultionem esse plorare si ingemiscere (i . Et inde etiam est, quod apud veteres Patres, ubi de episcopali potestate mentio sit, non adhibentur nomina jurisdictionis,ma estatis si tribunalis, sed duntaxat ministerii & cathedraeet , quod Richerius observat. Nimirum ideo volentibus Ecclesiam imperare ve
, Patres tenent, quod illa Vi eXterna, qua Contumaces ad ODeorat, destituitur; nam alias ecclesiauicae poenae Sui gene tis coaCtiUnem Continent. Poenae ecclisiasticae in excommunicatione colitinentur. 6 V. Jam poenae ecclesiasticae continentur omnes in privatione Hesiasticae communionis , qua e X veteribus regulis delinquentes
di in totum Ecclesiam, ta nquam ethnici & publicani, ejiciun-
ilia Sacro ministerio ad tempus, vel in perpetuum cadunt, uel alias communit ias precibus & Eucharistiae prirticipatione inter- dicuntur. Et quidem ex Selatentia Cypriani disciplina & c ista gario
consistebat; Scribens enim Sanctus Martyr Rogatiano Episcopo, eidem inculcat, ut Diaconum contumacem vel deponat Dei ctystι--at (a). Praeterea pinniteritiae, quae Peccat Oribus invitas i croga Dantur erant verae poenae , iiSque delinquentes communibus precibus' & Ruchatistiae communione excludebantur. Ninurum ex Veteris disci olinae regulis publici peccatores inviti ad Su Scipiendam poenitentiam per eli communicationem cogi Solebam: qua ratione imposita Poenitentia verae Poenae rationem habebat , qu T lanatura Sua postulat, Ut irrogetur inviti S. Poenalia enim opera Sponte su cepta & libenter tolerata verae pinctae dici VIX poterant, risque potius ipsius criminis malitia eluebatur, quam delinquentis fract-rbatur contumacia. Quae omnia Si quis diligentius eXpendat, nudo negotio animadvertet pcmaas omneS ecclesia Si Ieas OrIgine Sua vi communioni S Privaetione contineri.
Poenae ecclesilasti eae olim dictae cela Surae. S VI. Poenae autem ecclesiaSticae a Veteribus PatrIbus , in Pri
mis Tertulliano & Cypriano, alio nomine rem vi die ninx I b
Et si rem in origine sua attentius spectemus , apparebit, poenis ecclesiasticis censiet nomen potius convenire. Ornsura A manos in privatione iuris vel digctitas is con Sistebat, et ei IM AO a Censoria procedebat, ut qui Senator estex sei 3 xxi I legibus obser-
94쪽
ii INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
quae vel jure fraternitatis, vel dignitate omnino primant. Hinc ex analoga ratione pia Cuit christianis in imperio Viventibus Censurae nomen, Si e ad EXCOmmunicationem, sive ad depositionem deri nandam usurpare, ut pote quae juribus & dignitate iii Ecclesiae quaesitis spoliabant. ipsa etiam poenitentia si V e Publica . Sive privata
erat vera Censura et omnis enim poenitentia, etiam miti Ssima. communione corporis Christi poenitentem interdicebat et gravior vero excludebat ab omnibuq communibus precibus & Con Secratione cor poris Christi; quin etiam ubi poenitentes inter flentes eram, ipso ingressu in Ecclesiam interdicti videntur (a . Caeterum in Ecclesia, praeter Cen Suras, non erant aliae di VerSse Pinnae Canonibus irrogatae, qua in re a republica Ecclesia distabat. Ecclesia o n poenas ciet iles non irrogudit. S. VII. Suis finibus adstricta stetit in veteri disciplina potestas ecclesiastica, & poenis Spiritualibus contenta a Civilibus abstinuit. Quod adeo verum est, ut si quando intelligerent Episcopi, opus esse Civilibus poenis, Vel ad Cohibendos haereticos, vel ad Clericos aut laicos in Officio Continendos, ejusmodi poenas ab Imperatoribus exorare Consueverint. Ita Patres Africani praesidium contra furentes Donati Stas ab Honorio Imperatore Petendum Stat Uerunt, eumque rogarunt, ut Poena decem librarum auri, quae in ordinatores & ordinatos haereticoS proposita erat, ad Donatistas apertius extenderetur, maxime contra eos, qui clandestina vel a Perta violentia Ecclesias invaderent hi. Et paucos ante annos itidem Afri Cani Patres ab Imperatoribus petendum edixerunt (c , ut statuere
diuuentur, ut si quis cujuslibet honoris Clericus judicio Episcoporum quocunque crimine fuerit damnatus, non liceat eum, sitae ub Ecclesiis, quibus praefuit, sitie d quolibet homine defensari, interposita poena
esse praecipiant. Cur vero ejusmodi legem ab Imperatoribus Episcopi Petunt, & non in eandem sententiam ipsi Canone in statuunt Lexpetenda erat ob poenam ci Dilem, inquit Petrus de Marca (d , qiue ab Ecclesia infigi non poterat, sed tantum Curionica.
Recentiores Canones poenas civiles minantur. S. VIII. Verum labentibus annis scena mutata est, & Ecclesiasticis regulis passim additae poenae civiles, quibus delinquentes infamia notantur, aut privatione dignitatis puniuntur. Tantae mulamitona 8 Cau Sam praesertim praebuit Canon Carthaginensis, qui ab limperatoribus petendum decernit, ut poena damni, pecu nise , atque
CAP. XXXIX. DE PLENIS &c. id s
honoris statuatur in eos, qui damnatos Clericos defenderent. Nimiarum a mediae aetatis falsariis miscellionibus Canon iste in alienum sensum detortus est, & quod a PQinci Pibus Petendum erat, corruptiis Canon vel uti a Synodo decretum exhibuit 3 quasi nempe Synodus ipsa poenam damni atque honoris Statuerit Contra eos, qui damnatos Clericos tuerentur. Ita corrus tu S Canon eXlat in illa farragi ne, quae Concilii Carthaginensis nomen praefert, quaeque vel l idorum Mercatorem, vel alium similem salsarium habet auctorem. Accessit inde Gratianus, qui jam Corruptum Canonem suum fecit, eumque sub nomine Concilii U. Carthaginensis retulit Ex hac Canonis corruptione in tanta saeculi noni & sequentium ignorantia facile creditum fuit, non esse alienum a potestate ecclesiastica poenas civiles irrogare: & hinc plures mediae artatis Pontificum constr-
tutiones damno honoris es priυatione dignitatis afficiensos Iubent, qui suis deoretis reluctati fuerint, quod Petrus de Marea observat b). Addit Espersius, corruptum eundem Canonem judicibus ecclesiasticis dedisse occasionem imponendi quoque Poena S pecuniarias O C, Viles, praesertim quando sub nomine Concilii Carthaginensis I. per Gratianum relatus erat (c)Pomae ecclesiasticae a censuris distinetae. S. IX. Apud veteres Patres admodum simplex & plana de pedinis ecclesiasticis & censuris loquendi ratio, nec illi Poenas a Censuris & irregularitatibus Scrupulose di Stinguunt, quin potius Censuras & poenas Promiscue solent HSurpare. At postquam scholastica philosophia rebus sacris intexta est, de poenis & Censuris ecclesiasticis per logicas subtilitates disputari coepit, invaluilqiae tandem doctrina , poenas eccleSiastica S Stricte Sic dactas distingui a censuris,ce ISUTAS ES Se tantum treS , eXCommunicationem , SuspenSionem &interdictum; irregularitates esSe impedimentum canonicum , noctcensuras, quod Morinus aliique viri docti observant (d). Initio spe culi decimiteriti iam dubium erat, quidnam cenSurae nomine In reScriptis apostolicis intelligeretur, & ea de re Innocentius III. consultus respondit, quod r eam (censuram Scilicet) non solum Irite=dicii sed si suspensionis G excommunicationis sente ratia DatCt inretit et se Ex hac responsione videtur scholasticis data CCCaSio, Poenas ECClesiasticas a censuris distinguendi, & SimVt Statuenda , tres tantum ESSe ceta Suras, eXcomm Uni Cationem, Suspen Sionem & anterdictum: quamvis Gibalinus, & Gonet ater et aam arregulari latem ex cri
mine inter censuras refer ex x (ID, m
95쪽
186 INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
Desinatio poetiae si censurae ecclesiasti m. S. X. Hac recepta distinctione solliciti fuerunt theologi scholastici, & decretalium interpretes propriiS noti S character bus pcenas ecclesiasticis S censuras describere, qua in re inter omnes non convenit. Communior tamen & receptior sententia ita habet , pco nam ecclesiasticam e Se pri Vationem Norum 'Piritualium, quae inicriminis punitionem sontibus infligj iuri censuram Vero PS e privationem aliquorum spiritu alium bonorum, quae ad rei emendationem irrogatur. Similis est de criptio censurae, quin Sitiaeet tradit: est poena spiritualis G me Urinatis, pridans usu aliquorum spirituralium honorum per ecclesiasticain potessitutem ita imposita, ut Per eandem ordinarie absolti possit (it . It d que inter se Cola Veniunt Poena ecclesiastica & censura, quod utraque Privat uSu spiritualium bonorum,
distant vero, quod illa in punitionem & vindictam criminum; ista vero imponitur in emcndationem & medicinam: item illa naturae sua Perpetua est; hec vero, ut Pote in emendatione imposita, ab ecclesiastica potestate iure ordinario tolli potest. Ex quibus notis illud etiam conficitur, censuras ipsas degenerare in poena , Si non inemendationem, Sed in punitionem criminum irrogentur (b .stus infligendarum censurarum Ecclesiae datum XI. Quoniam vero potestas ferendarum censurarum gladio spirituali adhaeret, qui in clavibus regni Coeloi iam conrinetur, hinc origine sua potestas illii Ecclesiae competit. Nimirum claves regni coeloium Ecclesiae datae sum se) : S licet Christiarum eas Petro promi
Serit; tamen veteres Patres id factum tradunt ad Ecclesiae unitatem demonstrandam, & quod Petrus Ecclesiae personam referebat. Perrus, quando cisDes accepit, inquit Augustinus (d , Ecclesiam sanctum significavit. Ecclesiae autem nomine in Sacris litteris non Sacerdoterum soli , Sed universus fidelium Ccelus intelligitur. At non propterea fideles omnes censuras ferre possunt; nam Ecclesiae claveS datae Sum. ut Per ejus ministros SEU Praepo it CS eXLrcereUtur: quo sensu recte dici potest, solis Sacerdotibus claves fuisSe communicatas. Recte observatum Tostato Abulensi, jurisdictionem quidem Competere posse multitudini; at ejus exercitium S usum vix permultitudinem, praesertim si numerosior fuerit, poSSe explicari (e . Hinc Chrystus Ecclesiae suae consulens p stores S praepositos insitauit, qui spiritualem poleStatem veluti Ecclesiae nomine in v Sum deducerent. Atque eL clavium potestate Ecclesiae communicata Dctum
CAP. XXXIX. DE PLENIS I c. idq
uidetur, ut primis Ecclesiae Saeculi 3 non soli Episcopi, sed cum
communicationis judicium in noxios ferrent, quod Pluribus Dupi
Irro lio censurarum eras fori interni.S XII. us vero infligendarum censurarum in veteri disciplinae
seiunctum non fuit a potestate Clavium , quae: SPectat forum internum. Nimirum, ut recte Morinus docet, forUm ecclesiaSticum, quod criminum punitionem eorum que medelas spectat, in veteri disciplina unum fuit, de omnis potestas ecclesiastica a sacerdotio pendebat. Ita non erat alius Presbyter, qui ex Communicii tmnem, alius qui peccata Solveret, ad quem Soluta e X communiCatione Peccator remitti deberet: nec aliud erat forum , in quo e&cUmmunicandus vel ex communicatus Judicabatur, aliud in qui, poenitens e X- communicatione relaxata: Sed unus homo, Episcopus Sci iacet vel
Presbyter, unius ejusdem lari praeses id praestabat, vel si an aquas- Sima tempora respici as, id praestabat EpiscopuS Presbyteris a Ssessoribus ei iactus. Et quamvis absolutio a censuris, Seu ab eXcommunicatione diversa fuerit a sacramentali peccatorum absolUtione , nam EXCommunica tuS Statim ae inter poenitent S adm Itiebatur, act/Ccle- Sipe PICem erat restitutus; tamen ex usu veteris di Sciplinae rela Xati excommunicationis ad forum poenitentiae spectabat, & vel uri Praeparatio ad promerendam a peccatis absolutionem uSurpabatur, Vinculoque neces vario ex Ecelesiae mente Cum ab olutione sacramentat Lab iisdem iudicibus accipienda connectebantur. Nec quod an e communicatione aliaque simili publica peccatorum vindicta adhi--ὶ Solerent multa judicialia, id unius for I narii tam mutabat; nam haec omnia Saltem Per accidens Sacramento hoemtenta ae adligere
Sed in notia diseiplina perstinent ad forum externum. XIII. V rum labentibus annis haec disciplina mutata eSt, Dirrogatio cenpurarum earumque relaXario divexio si ne jβ. e . hiudicio sacramentali peragi coepit. Forum internum, ubi ore in 'cae in Ecclesiam irrepserunt, in duo abiit , unum sacramen ale,
terum externunt & judicite; quoru in illud Tic ii modo disceptat, S censuras instigit. Et Iicet tarum scem-:enii te auctoritate, virtute & Spiritus Sancti communicatione mul
tum praevaleret & dignius esset judiciali & contentioso et tamen hoe axi licite & minus dignum primario alicui Presbytero caeter B dom1
96쪽
188 INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
naturo delegatum est , Prioris vero Si Ve Pinnitentialis exercitium inferioribus Presbyteris cessit (a). Qua lacta Separatione receptum est, auctoritatem fori externi & judicialis nee rationem Sacramen ti, neque remissionem culpae in foro interno, dive coram Deo attingere; sed tantum ligamen , vel absoluit ONem ira foro externo spectare. Hinc absolutus in Sacramento Poenitentiae adhuc remanet fori externi vinculis irretitus, donec ita soro judiciali censura res a Xetur; de vicissim solutus ne Xu censurarum adhuc vinculis fori in terni subjacet. Cumque tantum inter se distarent duo ista Eccles elata, theologi etiam docuerunt, forum internum potestate ordinis stricte sic dicta niti; forum vero raternum sola iurisdictionis potes tate armari: nec ad exerCendam jurisdictionem Salis esse. ut quis in
foro interno retinendi & dimittendi peccata habeat Potes atem. suis in nota disciplina censuras iri maris. XIV. Quando autem irrogatio censurarum in nova disciplinasotestati clauium', quae in foro e X teriore exercetur, adhaeret illi tantum censuras licet infligere, cui vel proprio jure, vel alterius delegatione jurisdictio ecclesiastica in foro eliterno competit. Ita dubium non est, poyse Episcopos, licet non cUnsecratos sed tantum
confirmatos censuras ferre, quod Secundum novam di Sciplinam confirmatio Episcopis iurisdictionem tribuat. Mediis quoque saeculis Parochi, Decani rurales & Archidiaconi etiam genεuras ferebant (b . quod assiduis moribus jurisdictionem ueclesiasticam sibi qu arsi verant
Quin potestas irrogandarum censurarum etiam simplici Clerico, -yote qui ecclesiasticae jurisdictionis capa X est, competere PoteSt, Vehat i si ab Episcopo h icarius generalis constimatur. Quod vero ordinis ecclesiastici omnino e X pertes exercitii spiritualis potestatis, qvie ab jure clavium descendit, omnino incapaces Sunt . nec la i Ci , nec feminae, etsi alias in ecclesiaStica dignitate constitiaue, potestate ferendarum censurarum unquam possum augeri, quod communiter
docent docto re' post Innocentium III., qui ila rescripsit, licet baea tissima Virgo naria dignior G excellentior fuerit Apostolis tantaersis. Nora tamen illi, sed istis Dominus clades regni caelorum commis sit (c), De censuris, quae a Dicis irrogantur,
XU. At huic doctrinae, quod laici potestatis infligendarum
Ce HSurarum augeri neqUeant, obstant antiquae Monachorum regulae, unde constat Abbates, etSi laicos, Monachos excommunicare conv
vovisse (Q; itemque exemplum illius Abbatissae, quae canonicas &Clericos suae jurie dictioni subjectos propter inobedientias & culpas eorum ab ossicio & beneficio suspendebat, quod Honorius III. refert & probat (b . Verum excommunieationes , quas Abbates laici
olim Monachis irrogabant , non erant proprie sic dictae mortales excommuni Cistiones, quae extra corpus Christi Seu Ecclesiam projiciebant, Sed potius salutares admonitiones, quae communione Monachorum , Vel in totum, Vel pro parte interdicebant. Et en senientia interpretum suspensio ab Abbati sae irrogari solita erat praeceptum & mandatum, quo vi subjectionis tenebantur Canonicae & Clerici illi obedire, non vera censura. Saene summus PontifeX non reSpondit, Servari debere censuram ab Abbath Sa latam, sed eius salti
bria monita G mandata; & inde cuidam Abbati injungit, ut si subditi Abbatissae obedire noluerint, eos per cen Suras obedire compellat, indicans, Abbatissae suspen Sionem non fuisse cenSuram, Sed simplicem prohibitionem seu mandatum , quod lato Sensu censura dictum est. Haec tamen responsio ESpenio non satisfacit, qui proPtelea addit, Suspensionem antiquitus non seque ac hodie censuris et Potestate clavium dependentibus sui S se adnumeratam (c , De leuibus Priticipuvi , quae excommunicationes minctiitur. S. XVI. Praeterea multor extant leges P incipum Christianorum, in quibus excommunicationes decretae occurrunt , quasi eliam Regibus facultas infligendi censuras competat. Ita edicto I heodo ii M. haeretici, praesertim qui Nicaenam fidem non reciperent, ab omnῖ submoti Eoel sturum limine a centur (c' j. Haeretici quoque, di in primis A pollinariam , alia ejusdem Principis lege, a congressu honestorum G d communione sunctorum inhibentur (e . Item alia edita legeidem Theodosius statuit, ut seminae, quae crimen Suum contra di-Vinas humanalque legem instinctu pei ua Sae. professionis absciderint, ab Ecclesiar foribus arceantur; non illis fas sit sacrata adire ni steria
( . Et Arcadii lege statuitur, eos, qui ab Arsacii, Theodosii &
Porphyrii Episcoporum Communione di Ssentiunt, ab Ecclesia procul dubio repellendos Id genus alia habentur tam in Theodosiano , quam Justinianeo codice paraim Obvia: in primiS Veio negotium facessunt Justiniani constitutiones, qui Suis legibus contra haereticos latis excommun1cationem adjungit hac formula, ct nat he- matriamus th). Sed si attente expendantur Principum pleraeque iS
97쪽
iso INSTITUT. JUR. CAM PARS III.
tiusmodi leges, apparebit, non eos e cram municationes irrogare tod potius edicere, ut ab judicibus Competentibus serantur tir . Oli id quod Principes saepe excommunicationes decernunt ad Canonum executionem* Formula vero anathematietamus apud Justinianum non Proprie eXCommuni Cationem denotat , Sed Potius execrationem &rei anathematigatae perditionem & destructionet m. Quo sensu Diti. aliquot in Synodo Ephesana Purit ad eci in in os & alios haereticos eorum haereses anathematinabant Ob).siui censuris subjecti. S. XVII. Censuris tantum obstringi pos tant homines baptietati qui gravioris criminis rei sunt, & poteStati ejus, qui Censuras irrogat, subjecti. Itaque ethnici, Judaei, ac etiam cathecumeni censuris non innodantur. Ouid enim mihi de iis, qui foris sunt. iudica- y inquit Apostolus (c . Sane per censuras communii ecclesi flaca Sive in totum , sive pro parte interdicitur, & qui foris sunt qui extra Communionem amici po sunt 8 Sed in haereticos, schismaticos &apostatas recte Ecclesia censuris animadvertit, ut ad sidi in & obedientiam,si qua desciverunt, revertantur. Quod Si in eos, qui subditi non Sunt, censura feratur, nulla & irrita es: dbfectu iurisdictionis. Jue vero propter egemptiones ab jurisdictione Episcoporum
Cela Sarae episcopales a regularibus Contemn Intur, atque ita earum
UileSCat auctoritas, statuit Synolus Tridentina, ut censulae & interdicta ab ordinariis lata ex mandato Epirum copi a regularibus in suis Ecclesiis publicentur, atque servemur (U An magistratus si Reges censures obstringi possint qX v ril. Subjici vero porum unt censuris non tantum privatae conditionis christiani, verum etiam magistratus, etiam Reges. Sane licet Reges in re publica a nullo dependeant, tamen in Ecclesia Christiani sunt, & legibus i cclesiasticis debent obtem Petrare, aut ab ea
excedere se . Hinc Chrysostomus (j j opportune Clericos suos instruit, ut indignos quoslib t cujusque dignitatis ad Eucharistiam non admittant, si dux quispiam, si consul ipse, si qui diademate
orssatur, indigne adeat, cohibe ac coerce, maiorem tu illo habes Potestitem. Et reapse Constat, etiam in veteri disciplina multos Princi-Pes ob admissa crimina Ecclesi i ej rctos fuisse. Sic Philippus imperator, Si vera Eusebius narrat fg , excommunicatus & Ecclesia ejectus
jt, donec so nitentiam a s ret. Ambrotius Maximum tyrannum (. J3, Theodosium M. a communione & Ecclesiae ingre su inae dixit Ib . Et ut multa alia exempta mittam, Chry8osl omus Eudoxiam im petatricem aditu Eccle Siae prohibuisse sertur. Et licet ejusmodi excommutat cati IVS n a semper mortales fuerint. Sed Fotius medicinales; tamen inde recte concluditur, etiam mortali excommunicatio uerum Imperatores plecti potuisSe, Si Eccle Siae UOCanti Contumaces re
sisterent. Quod Si aliqui negarim, Reges posse excommunicari, id
de excommunicatione videntur intellexisse, qua ex placitis posterio tis disciplinor non Solum e celeii a Stica Communione & juribus fraternitatis , Verum etiam regi S & imperio Privari credebamur. Ceterum nunquam, aut raro ex Pedit, Rege S eccleSiastica communione interdicere; plus enim inde detrimenti, quam boni Ecclesiae solet evenire, nec id fieri potest Sine magno periculo Schismatis, aut pacis publicae perturbatione. Qua in re veterum Antistitum prudentia summa fuit, qui multos Imperatores vel manifestos hae reticos , I Ecclesiae infensos lata Sententia communione christi na
non eX turbarunt, ne eZ ratione animos eorum magis in Ecclesiam
Ah mortui censuris Ecclesiae sils. XJ X. Quae res num christianis in communione Ecclesiae defunctis possint anathema & ccnsura irrcgari , si cori titcrit, eos, dum adhuc erant in vivis, crimina admisisse , qua: censuris plecti deberent. Et quidem si agatur de censueris proprie Sic diciis, eae in
mortuos nequeunt irrogaris non enim ecclesiastica ci mmunione, sive in totum, Sive pro parte recte e X cluduntur, qui amplius inter xi vos non Versantur. At non vetatur Ecclesia mortuos detestati &ex ecrari ob ea , quae vivente S plane senSerunt, aut fecerunt; quo sensu recte in mortuos fertur anathemae, non quod coimrunt Cne Ee-elesiae proprie exscindamur. Sed quod Ecclesia eorum memoriam
detestatur (d . Antiqua est eju modi disciplina in Ecclesia Africana et
Cyprianus enim vetuit cujusdam Gemini, i et Cris lim moltui deprecationem in Ecclesia fieri, aut eju) nomine recipi oblationes, eo quoci ille contra regulam in Concilio factam Presbyterum quentam testamento suo tutorem constituisset leae Et in Canonibus Africanis anathema post mortem etiam dici Ur Episcopo, qui ethnicos aut haereticos heredes sibi institueret: post mortem Gnathema ei dicci tui. atque ejus nomen inter diei Sacerdos s nullo modo recitetur (t . Contra Ecclesia Romana tempore Leonis DL tenebat, de mortuis judicium D l. luna
98쪽
ipa INSTITUT. JUR. CAN. PARS. III.
lum ferri non licere, utpote Ui Dei judicio jam erant addicti su .
In Ecclesiae orientali primis Saeculis rara occurrunt eXemPla mortuorum execratorum ; at in Synodo qui ta ge erali mos execrandi mortuos probatus est ; Synodus enim illa Theodoro Mops ueste notam mortuo anathema dixit. Ita exinde in Ucclesia Romana sensim eaedem execrationes etiam admis Sce. DUln mortuOS Clas a anathemate feriebat, eorum nomina a di Ptychi S Eccle Siae , Seu libris moria tuorum, eradebat, ut ita eorum nomina non amPlius inter synaxes xecitarentur, nec Pro iis oblati. o fieret.
Communio ecclesiastica in quibus consistit.
S. I. otissima censurarum Species eXCommunicatio est, unde veluti totidem rivuli suspensiones & interdicta mi norunt. EX communicatio vi nominis eadem est ac ejectio de Ecclesiae Communione, diciturque etiam in vetustis monumentis segregatio, abstentio , ubiectio, aliisque Vocibus, quae separationem designant Communio autem ecclesiastica consistit in actionibuq & exercitiis religionis, quibus christiani, tanquam UniuS ECCles Te membra, inter se Communi Cant. & in unam Sodietatem coalescunt. Sunt religionis egercitia eccles astici ritus, Sacramenta & officia omnia ecclesiastica, quorum celebrationi interesse christi in is omnibus licet. Ecclesi te item Particulares, quae ex grege Pa Stori suo adhaerente coalescunt, inter se mutuo communicant, eg qua communione Ecclesia Catholicae oritur (b . Explicabatur vero communio is a inter Ecclesias duobus praeeipue modis , admi Ssis nempe ad Sacra officia alterius Ecclesiae christianis, qui extra Suaem EccleSiam peregrin Abant Ur, modo litteras communica torras deferrent, & litteriS formatis, qua S Propter negotia ecclesiastica Episcopi sibi mutuo dabant. Et hinc illud
Optati, totus orbis comme cio format sirum in una communiouis societate concordat.
Ex inmunicatio mortalis Ailae maior. S. II. Quoniam vero Communio eccles astica Suos habet gradus, variae quoque in Ecclesiae excommunieationis species fuerunt, quae tamen ad duas referri POSSunt, excommunicationem nempe majorem, & minorem. Major excommunicatio, quae mortulis & αΠuthema veteribus dicebatur, in Ch istianos gravium Criminum reos
fertur, qui in sceleribus pertinaces Crimen suum agnoscere I detestari detrectant, & ini de tanquam ethnici & publicani reputantur. Mortalis ab antiquis haec exCommunicatio dicta est, quod peccatores corpore Christi, seu Ecclesia, abscissi in mortem traditi vide bantur, salus etiam & christiana vita nulla esse potest extra Ecclesiae communionem. Et lasee ipsa excommunicatio eSt, quam Christus ipse expressit, dum fratres tanquam ethnicos & publicanos haberi Praecepit, Si nec Privata & quidem duplici, nec publica Ecclesiae admonitione a peccando desistant (a). Excommunicatio medicinalis. . III. Minor excommunicatio veteribus medicinalis dicebatur,& ferebatur in eos, qui vel per Spontaneam confeSSionem, vel per convictionem alicujus criminis rei erant; & quia poenitentiam &pacem petebant, a communione eucharistica & reliquis sacris ora ficiis ad tempus removebantur tam in medicinam, quam ad eXem plum. Itaque haec excommunicatio fidelem a corpore Christi tanquam ethnicum & publicanum non abscindebat, Sed tantum inter Publicos Poenitentes ablegabat. Neque enim, inquit Augustinus (b), O populo Dei separamus, quos degradando, vel excommunicando sdhumiliorem poenitentiae locum redigimus. Et alio loco idem Augustinus medicinalem excommuniCationem tanquam veram poenitentiam describit (c . Agunt etiam homines paenitentiam, si post Baptismum ita pee- caderirat , ut excommunicari, eg Postea reconciliari me rectritur. Nimirum qui publicam poenitentiam subibant, eucharistica communioneta sacrorum Commercio EXCludebantur: non tamen erant extra EC-clesiam tanquam ethnici & publicani. Et recte observat Morinus, tot olim fuisse species medicinalis excommunicationis, quot erant
Publicae poenitemue gradus (d).
De Ecclesiis, Vliae se mutuo excommunicubunt. S. IV. Species quoque minoris Seu medicinalis excommunicationis illa. etiam veteribus erat, qua Episcopi, aut Ecclesiae se a mUtu A Communione SEParabant, atque inde non mittebant, aut missas rejiciebant litteras communicatorias, nec alterius a Se eXeommunica tar Ecclesiae filios in suam communionem admittebant, etsi litteris commendatitiis sui Episcopi instructi venirent. Locum habebat haec excommunicatio, Si Ecclesia aut Episcopus in altera Ecclesia aliquid perversum, vel in fide doceri, aut in disciplina fieri arbitrabatur. Ita Epiphanius Joannis Episcopi Hiero- Solymitani rejecit communionem, quod Or i genis errores & dogma
99쪽
xpa INSTITUT. III R. CAN. PARS III.
ta illum defendere sciret (o uin tanta est christi,noruin libertas uti e s licuerit vel a proprio parat He separati nem instituere. Si ali quid in ejus fide dissonum animadverti s t. quod Constat exemplo populi Constantinopolitani, qui ubi primum Nestorius Patriarcha suam haeresim in publica synaxi prona sit, dicendo, si quis Mariam Demaram este dixerit, anathema sit, exhorruit, & a synaxi se abs
tinuit, quod S. Cyr lius Alexandrinus testacur (bi. Quod vero facile P p scopi aliis F piscopis, & pleb s proprio Episcopo communionem subtrahere volebant, statuit sc Synodus VIII. incum enica, ut Clericia' Upiscopi sui,& Episcopus Metropolitae, & Metropolita Patriarchae communionem non repudiet ante diligentem examinationem O synodicam sententiam. Inter uia haec Ecclesiarum At Episco- Porum mutua excommunicatio proprie Cenaura ecclesiastica non erat, Si communione exclusi eXcommunicanti non subjiciebantur; sed potius nuda communionis subtractio, Seu denegatio, quam una Ecclesia alteri sibi non subjectae poterat denegare.
De excommunicatione minore in noetiet disciplina.S. V. Hae & aliae minoris excommunicationis species apud vetereS Occurrunt, quae labentibus annis mutata ecClesiastica disciplina fere nullitas usus evaserunt. At in nova disciplina minor excommunicatio ea dicitur, qua innodatus Sacramenta Suscipere veratur, nec ad beneficia potest promoveri. Contrahitur haec excommunicatio tibi quis cum excommunicato & prorSus Ecclesiae decto EXtra CrimEn Communicat. Ignota veteribus fuit hoc Sen Su minor excommunicario, & forte primus de ea Gregorius IX. loquitur sit : si ante enim veteri di ciplina, qui cum excommuni Cato communi Cabat , eandem omnino excommunicationem incurrebat: Sed post saeculum decimum in magna excommunicatorum multitudine mitigatum egi anathsematis ScabioSum contagium, inductumque, ut qlii
Cum e XCommunicato extra crimen Communicaret, tantum a Perceptione Sacramentorum & beneficiis excluderetur. Sed EX Communicationis istius in plerisque locis hodie vix aliquis usus reliquus est. Propria excommunicationis G anathematis notio. S. VI. Jam vero in veteribus monumentis generali excommunicationis nomine asepe mediet natis, aut alia partialis excominu ni- callo intelligitur, qua Christiani vel euchari Sticae communione, aut Communibus precibus, aut fraterno & episcopali, Con Sortio excludebantur, quod viris doctis observatum est (e et veteres enim Cam
non se & Patres, dum aliquem excommunieattini dicunt, saepe numero in dic int, eum ab Ecclesia tanquam ethnicum & publicanum ejectum non eSSE, Sed tantum Communibus precibus & Eucharistiae communione in poenitentiam abstineri (a . Major seu mortalis excommunicatio a Veteribu S proprio nomine sinathema dicta est, eaque percussi anathematietati. Anathema usu Scripturarum rem eXecrabilem
& exitio dignam denotat. quod pluribus Dupinus probat sp). Quum
vero qui ab Ecese ia omnino ejecti erant, tanquam ethnici & publicani haberentur, atque ideo execrabiles & tanquam flammis aeternis digni putarentur, hinc vox anathema apta visa eSt, qua major e X- communicatio diceretur. Verum in nova disciplina, desuetis ferme omnibus excommunicationis medicinalis speciebus vocabula alias Significationes induerunt; si quidem nomine excommunicationis Simpliciter dictae ipsa major excommutat catio venire coepit, quod Gregomrius I respondit (cJ, ac ideo quae excommunicatio 1 Christi cor-PUre non Sepaerat, minor dictae est.
In nova disciplina tres species excommαnicationis. S. VII. Hac nova inducta vocum significatione excommunicatio simpliciter dicta, seu major sensim a theologis & canonistis veluti diversa ab anathemate haberi coepit, creditumque per anathema ipsam excommunicationem .intendi & veluti augeri. Ita ex eorum Sen tentia excommunieatio est quae fertur Sine ulla solemnitate; anath ma vero, si Solemnitas addatur. Ergo anathematismus est veluti auxesis & aggregatio detestationis Contra excommunica tum Contumacem, & excommunicationem Praecedentem auget non Vi ipSa Segregationis, Sed potius majorum execrationum horrore. Exi an t hujus novae disciplinae vestigia in quadam Caelestini III. seu, ut Cujacius sentit, Clementis III. decretali (d . Et in pontjfiealia Romano triplex excommunicationis Species proponitur minor, major de anathema e . Videtur distinctio ista ab ignorantia antiquitatis originem habuisse. Nimirum in antiquis Carionibus Saepe dieitur, eli communica tum , Si rebellis I contumo perSeveret, anathemate feriendum reXCommunicatu S autem veteribus erat, qui medicinali excommuni Catione plectebatur. At theologi & canonistae novis opinionibus imbuti excommunicationem ill Emamedicinalem tanquam majorem
interpretati sunt, & inde eam ab anathemate distinxerunt (s .
100쪽
Item Ocbmmnicatio alia ferendae, alia latae Sententiae. S. Vlli. Praeterea in nova disciplina celebris est partitio eXCommunicationis in eam. qi te ferendae imi eratia, O in eam . quae Ia tet sententiae dici consuevit. EXCommunicatio ferendae Sententiae an nisterio judicis per sententiam irrogatur, atque ideo Canonis transgresSOr per solum Crimen hon incurrit in eXCommunicationem, Sed demum ubi judex cognovit, & sententiam pronuncia Uit. EX Commum nicatio latae sententi se ipso facto, sive admissione delicti, Si ne judi-CiS Sententia ab ipso Canone infertur, incurriturque ipsa Canonis ira nigressione. Quoniam vero excommunicatio ista, praeter deli Ctum Seu Canonis transgressionem, nullam judicis sententiam requirit, hinc vocari solet excommunicatio Canonis vel juris; quemadmodum eZ, quam judex infert. hominis Seu judicis excommunicatio audit. Ex formulis, quibus Canones utuntur, quae Sit ferendae, quae latae Sententiae excommunicatio facile discernitur; illa enim his similibus e formulis exprimi solet, excommunicetur, segregetur, vel praecipimus Sub Poena erecommunicationis: haec vero, Sit Uso jucto excommu-Nicutus, vel ipso jure excommunicationem incurrol. Excommunicatio latos sententiae Deteribus ignota. S. IX. Excommunicatio latae sententiae ignota veteribus fuit, de demum circa saeculum decimum secundum coepit innotescere. Sane in Canonibus per duodecim priora Sartula editis nusqUam OCCUrrunt hae formulae, sit ipso facto, aut ipso jure excommuniosit uae, aut his similes, Sed tantum hae, excommunicetur, segregetur, quibus e X comm Unicationem ferendae sententiae denotari constat. Ipsa formulacrauthema sit, quae in Veteribu S monumentis OCCUrrit, Certe Commminatoria est, idemque valet acrediris devoveatur, sicque lactum
judicis supponit, quod Dupinus multis probat (ci . Innotuit itaque excommunicatio ista circa saeculum decimum Secundum , Sed inrito Parce admodum adhibita est, tempore addito Inire Percre huit. In tota Gratiani concordia, quae saeculo decimo Secundo medio in lucem prodiit, vix. unum ejus excommunicationi S EXemPlum reperitur, modo verba illa onathematis Uinculo stibacest, quibuS Synodus Latei nensis sub Innocentio Il. plectit Clericorum & lylonae horum dolosos percussores, latae sententiae excommuni Cationem eo mineant sto. Deinceps usque ad annum Cla CCXCVIlI. quo Se X us decretalium editus est, si vera est Navarri sc) supputatio. ViX triginta Sex ejus eXCommunicationas extabant exempla, qU men ad viginti sev red gi possunt. Porro eodem ac spira ante di a Vacrii, Solus SeXtus decretalium habet exempla itiginta duo, Clement in e
quinquaginta, & ita porro innumera alia exempla recentiores Canones & decretales invexerunt. ,etus mortalis excommuni stionis. S. X. Jam vero mortalis Seu majoris excommunicationis jure divino effectus est omnimoda ab Ecclesia Separatio, ita ut excommunicatus eius membrum nori am Plius reputet Ur. ruet rem Comum memtanguam ethnicum si Publicanum Christus ipse habendum edixit Ethnici Judaeis erant gentes omnes, Quae judaica Sacra non profite hantur: publicani ut plurimum erant equites Romani , qui publicas res conducebant, in primis tributorum S VECtigalium exactiones. Ethnici Iudaeis de more gentis antiquo erant odio: Publicani vero gentibus omnibus, qui erant in Romano imperio, odio habebantur,& praesertim Judaris. qui eos tanquam periem reipublicae O generis humani propudium abominabantur; nec forta SSe iniuria propter vexationes, quas in exigendis tribuli S inferebant. Utrique porro, utpote a sacris judaicis alieni, a Synagogis Seu Sacri S Jud georum Conventibus excludebantur. Quum vero Christus fratrem contumacem in Ecclesia tanquam ethnicum & Pubi canum haber juraerit, patet, fratrem excommunicatum e X tra EccleSiam fuisse Projectum, nec amplius tanquam ejus membrum habitum fui sis. Hi ne eX om mu n ka tus omni iure, quod per Baptismum adquisierat, cadit: atque ideo Sa-eramentis , saeris officiiS, LUCle Si RStica PO edi te, Satiragm communibu S, totoque fraternitati S Commercio privatur. Non tamen e communica ius odio haberi debet; id enim a Christi Servatoris voluntate alienum eSt; & si contumacem veluti ethnicum in publicanum haberi praeceperit, id tantum Semarationem ab ECClesia spectavit, non item odia, quibus . ludasi ethnicOS & publican OS prosequebantur. Et hinc recte Ecclesia aut christiami pro eXCommunicatis
Ordnt Ad eorum converSionem, cpita id non e St in Sacris communicare, Sed potius misericordiae ossicium, quod S. Illo mas observat (bl. Excommunicas io etiam pridat officiis civilibus libe=is. S. XI. Apud Judaeos ethnici & publicani synagoga Seu sacris
conventibus, non item Civili societate, eli Cludebamur. Hinc in Spectis Christi verbis excommunicatio morialis Sacris conventibus, non civili commercio officiisque excludit. V rum ab l psa Apostolorum aetate, ad aliorum exemplum & ad m Jori m EX Comu unI- Cati Consu Sionem, receptum est, ut quaedam offici A Cluil EX comm lacticatis denegarentur: praecipiunt quippe ip i Apostoli excommuni Cati S nec ave dicendum; eorum conversationem & Convivia