장음표시 사용
111쪽
Hi grauiteri mea quidemsiententia peccauerunt, quod
explanare ante debuerint chaos ipsum unde, quando, quomodo esse, aut conseare coepisset GP quod ne verbum quidem fecerint de illis,quae ad totam motus quaestionem pertinerent; quonam illi tunc temporu feretim inatus motus comfusionis, quis nam esset Per hoc est rectus ne,an in orbem, anpotius ex utroque commistus,mixtus esse nonpoterat:quoniam mixtus non est,nis implice uerint, e quorum mixtione nascatur, at simplices motus non dum erant, ut potesimplicibus elementis distinctis: caelo quorum rostri' sunt motus simplicesi, demon Iratum eu libro primo de caelo θ non ex lantibus sed confuse commixtis , nunque ordine a latis informi que cuiusdam confusae materiae locu gerentibus; qua motu cieri apta non est; cum a sit oporteat,quo mouetur, ut autem moueri posse videatur, causa mouens assignanda erat quandoquidem informis materia se non moueat. Explicanda etiam istis fuerant motuum genera, id ess, num illa omnium confusi ad ubstantiam,num ad quantis
tem, num adqualitatem, num a locum concitaretur, quatuor enim ista sunt motuumgenera exsibro tertio de Hysiis au tu, quae cim motore, si me quo nons motus, explicanda necessario fuerant Nicere cogebantur, singocium nive sum absoluere voluerant,quamobrem motus istius confusio nasceretur, cum omne quod mouetur,alicuis gratia moueatur; cur item quaedam sursum, quaedam deorsum, quaedam ante, quaedam tone cierentur: cum in ea inordinata confusione nul
112쪽
ia lucomm disserennis inuenirentur ocendum item erat istis,cuiusmodi se primis ille motus, num naturasi an violentus: magni enim interest, natura ne,an v idum concibaris naturam illum scisse me ibi, ne biffersuadere po-ruisent; quoniam ante originem naturae , ac caeterarum omnium rerum natura constantium motionem illam turbulem ram,atque inordinatam introduxerunt; nec contra natura
quoniam nihil excogitari pote ab urinus , quam qui motus contra naturam sit, ut hic motum naturalem antecedat. Cum item in confusione ista inordinata,quam commenti sunt,gr uia spe, leuia absque ratione finxissent, cur subticuerunt, quomodo grauia, o leuia distiuguerentur,ac alia ab aliis sipararentur,m qui nam erat proprius ipserum locus,aut motus, non enim idem locus, aut motus omnibus sejoterat alioqui innum, idem etiamgrauia, C leuia fuissent; quae motu ita confuso in gregari non potuissent, si proprios locos in ordinatum motum ad naturalem locum eumdemque proprium,
Opinnatam si quietem inpropria loco habebant ergo in chaos erat mundus, quem nihil aliud esse constar, qua Hepartium elegantissimus ordo, ut optime cri it Alexander phrod, fiensis libro secundo quaesitonum naturalium capite decimo- nono: de quibus, cum ne verbum qui emfecerint, dignis Imi sunt qui maxime reprehendantur Particularis etiam, mproprius illius motionis essecto demonstrandus fuisset: nam
ad motum particularem conciliandum generalis motor at
esse nequit, quam certe rem stupra capite γndecim prime partis aliqua ex parte attigimus. Aduersus
113쪽
Empedocleam pacem,atque discordiam. Cap. X. NEC Fiatonis commentitae,atque inanes Leucve o m. L mathematicae Hthagoreoru implicibis i Zis elementorum corporibus moti Jmquam praestitisesent; quod nultam vim mouendi habeant, nustam habere
possint, cum naturae in communes, atque niuersae; ut igis Eunt, a quibus sine particularibus motionum essectoribus , duos hoc loco quaerimus, nihil omnino mouetur. Dc deusippi imperfecta, at Iue impolita mouendi'incipia, quae incohata, dia,ac deformia exi limavit,ino in tam in chaos, m ordinatapost chaos elementorum agitationem concitauissent, quodnatu principiorum mouentium , contra, atque ipse finxit excedens,absoluta, γ' elaborata sit, atque perpolita. Frio pium ergo,quodeum motum cieat,3, uti,no incohatum fedsiumma arte cultum, summa naturae vi perfectumsummaque illius es acitate elaboratum,iquo elementorum motus nasceretur siue ante, siue post antiquum
Iec Empedoclea pax,quae uniuersitatis imperium aliquad obtineat, arctissimamque inter elementa nece tudinem, conglutinet, v)nde natura interitus, oe elementorum confusio,
inordinatu que illorum motus nascatur. Nec illius disso ia, quaepost infinita temporapacem de imperio deturiat, melementa interse alienata sua domicilia repetere compossit uma antiquum Hi ornatum reuocandum elementa cogit, eo-- umdem
114쪽
Quia Empericles pacem illius γanismi corporis, quod
Jphaerum nuncupauit,partem citGquod apud itam non tarum es cientis,atque elementa mouentis causae, im,sed etiam materiae simulotimeat at accidere non fotest, iidem eiusdem troque modo sit causa,vie ciem, ac mouens V ut materia. Ad hae istud rectae rationi immo e ui communiuersatur, quod Empedocles discordiam facit immortalem quae mali naturam sapiat, contrariam concordiae gerenti naturam ni id quod nefingi quidemposse,idetur . Quoniam eumpa iarum effecerit, nudus discordiae locus supererit: nisi forte discordia in partem congregationis admissa, cum pace foedus inierit. Discordia item natura mala, O Hiolenta ad infinitum tempus non est; propter violentiam,quam secum
conuiunctam habet oe propter continuum bellum, quo cum pacegerit quia nudum iolentum potest essesterpetuum, libro secundo de caelo particula duodevigesima. Fraeterea satis non e dicere concordiam, i cor ammouendi vim habere; nisi dicatur, quae non sit causa motionis prima, communis,non concordia, o discordia motus cau- seprincipes erunt, sed istius tantum , quod congregando 'Pae gregando nascitur,quoniam concordia in 'num omnia cogit; um. h. erumgignit, scordia autem, crisis omnia segregat,dum mimdum seu tempore cit. Nihil etia dicit de mo- tu,quisit niverse, mingenere non enim t est dicere, amicitia congregando G inimicitia di gregando mouet , nisi aut demonstretur, aut quomodocumque ponatur, quid it motus ingenere. Reddenda item au afuerat, cur amicitia congregando inimicitia in gregando moueatu quam non reddidit.
115쪽
miscet necesse eis, ν ignis descendat, interra ascendat, ali qui misceri nonpossunt:at istisunt motus contra naturam, motibus idis oppositi, qui a natura sunt: ergo concordia contra naturam mouet; discordia naturalem motum concitat, cue star discordia hunc mundumgignit tunc enim nec se est,ut ignis ascendat,oe terra descendat,ut uapropria nat ratiaque loca inueniant ergo non sunt hae duae causae motus
naturalisine altera naturalem,altera violentum motu excr-
tat: immo traque motum iolentumsertegignit Gocordia, dum confusums haerum efficit, elementa exsul naturali locis ad confusi ionem violentia moueri cogit Ascordia pari, ter umst haeripartes inordinatas ad ordine redigit, eodem γiolentia forte compellit. olentus etiam motus iste est, quem concordia citi, dum concretum Asoluit m ignis partem ad inferiora descendere cogit: pari ratione dum ex locoproprio ignis in terra ertur; ut compositum a disicordiageneretur, νiolent motu, quia contra naturalem inclinationem, cietur: licet Empedocles eumdem motum naturalemputet . oppugnatur Anaxagorae mens, Democriti fortuna, Anaximandri principium infinitum,a quorum nullo elementa moueri possunt. Caput XI. NEC Anaxagorae mens , quam relin omnibus antia quiorem facit, a qua sementorum quodvis inquavis re inordinate, . confuse abditum, ex in temeraria
coaceruatione extractum,in ordinemque traductum, elemem
iis motum dedi iret cuia naagoras mentem, quamprin
116쪽
g 'μ est,qui reprehendi debeat,quod-- motionis em non doceat cum tamen nihil temere moueatur, praesertim ab eo, quod habet rationem boni, quod eis finis: nunc autem omne, quo mouet, ob aliqueminem mouet libro secundo Physicorum hic is necessarioproducendus erat verum Anaxagoras abditum mouentis mentis finem latere voluit, ne in eum scopulum assideretur, qui naxagoram,vel etiam inuitum cogeretia alterum natuendumprincipium, quo mentem
admouendum moueret nisiipseropter stimam, ut propter finem moueat, quod eo magis distulatam omnino fuerat, quominus ab Anaxagora hic finis intestigatur. I ud etiam culpa non vacat,quo mentem asseruit, bonum esse principium, quod moueat, malum tamen bono minime oπο uerit, quo opponendum erat, quia alterum ab que altero Ustere nequit.
diaconaxagoras mentem una introduxit,ὶ , SP -- sam e ciendi, atque cuncta mouendi: nam item mobilem materiam congestu ex qua omnes mund artes extraherentur, ac mouerentur unus igitur motus necessario erit, ubi enim res mouens una est, itemque mobile unum ese, niseriam motus necesssario fiet: nam ab uno in quantum unum, non nascitur nisi unum, ut intestigcre possumus ex his, quae ristoteles scripta reliquit bbro secundo de ortu, monis ritu particula quinquagesimas taci nunc autem filures elementorum motus Vparent ergo ab una, quam naxagoras introduxit mente in quantum una eis,non fiunt. Nec Democriti ortuna. oecasus haec elementa mouent:
tum quia in natura nihil casu,nihiltemerὶmhil fortuit aut moueat, aut moueatur, ut videre est apud ristotelem libr. secundo de Hysiico audituparticul eptuagcs aquinta. Hinceps.
117쪽
DispvTATIONI s. deinceps Tum etiam quia una, incasius nonsunt γ'.causae motus,sed naturaefotius vere mouentis errores idquod
in arte fit; in qua, i qui peccati incidit in artificiis tansque artificiosum, neque artis essem appe amus: ita sit quod
elementorum afortuna, ou moueatur, eius motus natui. O neutiquam scribendus erit ese natura quibusdam erra-ribus, atque peccatis: nos autem naturales naturalium motuum causias inuestigamus, ergo, GNec Anaximandri principium illud rerum mnium i finitum,quod inter naturam animae, atque ignis medium, tercedere sentiebat GP contraria cuncta in e inclusa fuisse memorabat,elementis motum praest epotuisset. Quod corpus, quantumuis vasti imum, modo it umab infimiae virtutis motore non in tempore, sed in momento moueatur vlfacile deducitur ex demonstratione ri ibi tu libro septimi. Octauo Physicorum: in momento autem nudus motus excitatu edi tempore tantum, .grauiter,
ut acute demonErat Oristoteles sexto libro de Hysiciat, ditu, ergo Erc. Ab anima mundi Platonis ab Orphei Ioue, ab amore Hesiodi, elementa moueri non posse. Caput XII.
NEC anima mundi, quam Fiat ei am agitape du
xit. reliquis se principium mouendi particutirem istum,ac turbulentum ante Chaos, ordinatumpou Chaos elementorum motumfecisset. Tum quia haec omnia, quae Flato, ac caeteri omnes et rei Hilosophi 'xeruuet; alitisint, motus principia pήrase
118쪽
SECvNDA PAR spartis utim,sedgeneralia tantu uissent, a quibussolis nul
li motus nascuntur, ideo nos particulares motores sine quor . particular mouente nuta imotus, inuesteamus. Tum etiam,quia anima mundi una cum uniuersitatis motione nata tri quam nasceretur, elementorum agitationem inordin ram, quae naturam rerum uniuersam antegressa est, excit
re non potuisset, posieris enim priori causa esse natura non
patitur. Nec Orphaei lupiter, in cuiuspectore Tisin vera mundi ira latitarit, ex eoque omnia deprom erit, elementa mouisset in Chaos inordinate iactata . De Amor, quem Hesiodus rerum omnium creatorem, ac motorem fecit, elementa concitauisset; cum nulta tunc re
Quoniam nuta earum,quae ab illis, cauiae mouentes fo-nebantur, seu mor esset, seu Iupiter, I ere actu aut mouentes causae dici potuissent: nam quae istin a fui stet natura, qui infinitis aetatibus octo, veluti marcescens, nihil egisti foctus enim naturassa dicitur ille, qui perpetuo in actione versatur,oe ab ea nec minimum quidem temporis discedi atque desistit Amor etiam non adrem omnino deformem sed adrem uapte natura formosam conuertitu deforme antiquum erat Chaos: ergo indignu,quod amaretur quiete raeterea adnouam molitionem mutari has causas pussuisset, qua de re non simpliciter actus appetiari meruissent, quippe quodpotestate ante fuissent, i ab alia, piae actupraeter, gressa est causa, mutatae. Daleant ergo hac veterum Thilosophorum portenta monstra,ac Peripateticae peritatis mi cedant:ad quam explanandam ggredimur. Secunda
119쪽
secundae partisparticula duo faciemus primo nonnulla de more annotabimus decundo ex annotatispropositae disequisitionis exitus explicabitur ἱac totius controuersiae nexus dissoluetur: qua ration et, ut Omnia naturae consentaneo ordiane distributa acilius intelligantur,oe intellecta memoria semendata tenacius haereant.
Prima particula secundae particula secundae partis,in qua de materia,&forma, quae duo sunt perpetiendi, xagendi principia.
SCIEM DI M primo materiam rimam esse naturam
quamdam,siueprincipium quoddam, quo alia ab alio mutatum, aut quoliti modo patitur sub ratione, qua aliud , facile intestigereposismus ex his,=ua ab Aristotele scripta fuerui Ebra non Diuinorumparticu ecunda: eam ob rem fuermes Philosophus maior omni genere laudis, meaiam commentatione dixit materiaprima quamlibetperpetiendi acultatem definitierin ea definitis actioni primae formae quamlibet agentemfacultatem definiresolet Jcui di cti rati ab eodem uerro redditur libro duodecim Tisianorum commentatione duodevigesima quia scilicet formae omnes , Omnesique proportiones sunt in facultate patiendi primae materiae, o in facultate agendi primi motoris.
120쪽
ue per primum motorem primamque materiam Uino debent. Sunt enim haecam extrema, IV. maXIme in Iant inter ea omnia, quaesunt in uniuerso Mestfrim aforma, quae es primus intestectusDiuis summae,numerisque omnibus absolutaeperfectionisprincipium, prima materia, quae est a rerum summae imperfectionis principium, ut enim ista omni
forma carens materia,res omnes materiales su acultate coplectitur, cuius o lex ormae omnes materiales patiuntur;
sic in illa suprema frema, quae Teus est, cunctae formae age
res,ac mouentes mortales immortale ue continentur,ut per
haec Δορrincipia definiantur. cforte illud est, quo magnus Plotinus,oluit dum dixit eo in libro, cui titulus aesi, de duabus materiis mundum hunc uniuerseum vasti armum quoddam referre corpus cuius duae sunt superficies, altitudinis altera, altera vero prosum ditatis ea, quae est altitudinis, suprema sedes eis rimae formae,s ea, quae estfrofunditatis locus est insimusprim e materiae, piae in nihilum non definit sed certe se aliquid, eam aliquid esse rarissoteles demonstrat, nempe substantia, libro Iecundo de animaparticula secunda, dum substantiam omne tripartis diuisit in formam, quae est actus: in materia, quae es acubas: G in id, quod est ex utrisque concretu: SP uerroes libro tertio de anima commcntatione quinta in solutione tertiae quaestionis exponensata , quod cx Ari stotele asscitur particula quarta eiusdem libri. Omne recipiens delet esse denudatum a natura recepti dixit Ar iotelem non esse ita intel ecndum, ut id nihil sit,quod accepturum est aliqui immo aliqua natura sit oportet ea, quae acceptiira est aliquissi modo id non sit; qua accipere delet, quonia nihil idem semetipsi macci it id etiam magnus Flotinus eodem in libro probauit, dum