장음표시 사용
231쪽
DIs P v TATIONI s. et olhuius modis artes cum ens omnino conseruetur, quisii auti ertatur, aut omni ex parte tostatur, c ues natura necessari corruat,pereunte enim alicuius natural Orma,
totum istud cuius ea 'forma, nec ario perimitur, quia a forma res haset, visiit, quo cire licet ex Aristoteles in omet yeuibulo libri pecundi de anima .
Ex his adsermam restondemus individuus est locus et menti, ut elementum est articularis natura,non ut est ars uniuersi, immo, ese pars niuersi elementi locus, ρομνioris, inferioris elementi extremasuperficies. Elementa nec trahi, nec pelli, in quo de magnete ferrum ad se trahente. Cap. V. Lois , t ' causam,quae motum facit, elementa notrahere facile videre eg quia motu quo res ratam tur, nihil imouente distans mouetur, qui omnia quae inter mouens, o motum interceptasunt media, mi a trahuntur: ut Nauis,quae in medio mari quiescit, rudentibus a ligata ex alto ad terram trahi nonpotest nisi rudentes, nisis uuia eorumdempartes trahantur Argosi ignis hispossitus, ad igneam uniuersiitatem ub caelo existentem,ut ad causam facientem motum, oe elementa trahentem, ascenderet; omnia corpora media, que ad caeli concauum ascenderent. c corpore graui,ut ad id,quod trahit, ad centrum descendente, omnia media corpora descenderent, cui niuerseus naturae
Fraeterea terra huius mundi ad alterius mundi centrum, alterius mundi terκa, ad huius mundi centrum natura nocteretur, si ambas locus i a traheret,quia trahendi motus de
232쪽
finitam, ac statutam distantiam exigit; extra cuius extremos fines nihili trahitur , cui aduersatur friuoteles libro primo de caelo. Est etiam trahendi motus istae violentus, m non naturalis, vi idere est apud Aristotelem septimo Physicorum articula decima, o elementa non molentia, se natura a propria kc eruntur ergo non trahuntur. huc in omni vero trahendi motu trahens, m tractum trahuntur, septimo Physicorumparticula decima, ut ad terram nauta nauem trahere nequit,nisi irae,qui trahit nauta. adtractam nauem, is ipsa,quae trahitur nauis, adtrahentem nautam trahatur. Ergo locus, xt elementum trahit ita ab element trahitur, qua motus ecie nauis ad nautam,
o nauta ad nauem trahi diximus, quod est tam ab urdum quam absurdissimum: non igitur locus i causa e ciens tr
hi elementa, sed eadem tantum mouet, , nisu movens temo sinis, non ibimetaphorice mouet,ut hiro primo de o tu,s interitu Aristotele riptum reliquit: locus ergo ere nec trahet,nec trahetur, se tantum metaphorice mouebit. Contra locus element ut magne estu trahit, o magnes erro notrahitur: quamobre locus traherino tamen trahetur ratis ina nos admonet,ut aliquid de magnete dicamus.
Thales Milesius magnetem animatum esse, GP animarrahentis desiderio ferrum ad se trahere credidit. Sedargui floreis,quia nu am causam reddidit, quare aselectro cru adamante, quae animata non uni flabis tr iantur Temonstranda ite uerant animae in Irumenta
sine quibus ab anima nudum corpur forma ij se scripsit
ori titeles bire ecundo de anima: haec animae in Irumen, ta cum magneti naturam minime dedisse conctet, vomo ν
233쪽
urere poterit Thales, quin reprehendatur fgmstericles tam serrum,quam herculeum lapidem omni ex arte permum es corpor 3 utriusque i icissim resto, dentes aerisplenos aequales esse meam est ratur, ab utroqur corpore suos quosdam manare is herculeo lapide manates, in meatus ferri sibi proportione resonantes excluse aere, qui intus erat, penetrare; ferrum, dum suos risuxisseauitur herculeum lapidem hac ratione moueri credidit. Maxime qui reprehendatur dignus est hoc loco Empedo-eles, quia nullam causam reddidit, quamobrem magnes ad ferrum non moueatur,ad quod moueri optimo iure deberet sesde xus egregi non magi a magnete adferrum, qua femr admagnetem celerrime cieantur: nihil etiam dixit,quamobrem nona aliud quodvis corpus, sed adsolum herculeum lapidem, ferrum concitetur, quod tamen ad quod naue aliud concitari opus esset, cum de xus ferro egressi cuilibet alteriperui corpori comunicentur cur etiam, quodcumaue aliud peruium corpus adultu feruium corpus no emtur, si de xus,ut meatu sibi vicissim restondentes, ex quacumque alio erui corpore manantes, miscui cumque corporis meatins ibi inuicem res ondentes, excluso aere, mistus latebat, penetrantes inuenire contigerit. Democritus,Leuciπω, Epicurus, rex latinis Lucretius
diate auibusdam positis, motin quo ferrum ad magnetem fertuν rationem reia derunt. Primum quodponunt eΗ. Ut ex uitassis corpori tata ex magnete, ferro odiuit ua corpuscula numquam non es ciunt is berum est simileis sibi simile fertur Tertium Ut corpWvnum juoque,tta magnes, errum exsolia inani est confatum siuarto Tenuiora mi indiuidua corpora,quae ex magnete pro sinunt, id a s m
234쪽
c magnet corpus est corporeferri rarim Quintum δε α gnet plures, maiores sunt vacuitate , quam ferro. Sextum, Similia sunt, quae ex utroque corpuscula manant. Hinc equi eoantur atomos, in quas magnes edit, a sitissmiles, ruaesunt inferro atomos incitari, ea dem ex ferra, cultatibus excludere, earumdem loca occupare, e ro excissa indiui a corpuscula a magnetem, ri a similem moueri insecumferrum, quo ad magnetem mouetur, hac ratione ducere Magnes adferrum non cietur, quia tot vacurtates non uni inferro, suo in magnete, ne exferro tot egrediuntur corpora, quot X magnete, nec es errum tam peruium, γ magnes. Quamquam im multa vera dicunt, inest istud Aimile, licet non emper aliquando tamen, a Fimii er i CP Herculeum lapidem, a e rum ex similitus connare C rrum adlapidem Herculeum, is ad similem moueri, tamen quia de electro e Radamant e cas, in minutas paleas adserrahente quorum sobdum, si mane, quorum e ue a corporasunt dissimiba, sit haec omnia dantur, nihil dixerunt Ufugere o fotuerunt, yumgrauissime reprehendantur quin etiam si omnium asimili attractio fit, quam plurima, quae ex siminbus conssant, se ini im traherent, quorum nullum anun trahitur. genes,non L. Laertim se alter nonniates A Mia omnia cinyis sic a natura comparai unt,ut humiditatem quamdam emittant E eamdem ab exim ec ad errabant,haec quidem maiorem,ista vero minorem, cuius gratia ab ignisquantur, humiditatem plurimam es, ferrum
emictunt huius signum inde codigunt , quo ferri, aeris cria igni liquantur , non nihil absumitur ferrum multum humiditatu reddit, multum etiam accipit lapis Hercubus, quia f rro
235쪽
DIs PUTATIONI s. os ferro magis aridus, magu rarω, magu terr-plus trahit humidi,quam reddat humidum, quousu naturae magis famnare, conueniens est, magis attrahit: at quonia er- eum humidum naturae Hercule la ι is conuenienti mum eis,ideo maxime trahitur,m cum tracto ferre humido,pνο- 'er naturae cognationem , c formam, etiam ipsumferrum trahiturci ferrum non item trahit magnetem, qui errum minus uperuium eam ob causam, multam aggregatae humiditatis cognatam congeriem accipere non potest. Venes dicat oportet,cur solus Herculeus Uuferrum
santum trahit, si sola humiinta est causapropter quam haec attractio fiat ' cum alia multa surda sint, o suo more humida,ut eis selumbum argentum m caetera, quae e Pipsa propter innatam humiditatem liquantur magneti hu midae o cognatam: naturae magnetis maxime conueniem rem humiditatem imilia , a magnete non trahuntur. oontra Empedoclem, Temocritum, Leucippum, Dic rum, Lucretium M' Diogenem omniafere ista argumenta
possunt afferri, quae libro primo de Fhysico auditupa ticuti
trigesima exta, si deinceps contra naxagoram, ab Ari- sotele allatafuerunt. Omnes ex Herculis lapide corporatas effluxiones manare a peruerunt: ut Empedocles a mente diuina numquodque ex uno quoque extrahi asseruit quapropter iisdem mediis, quibin Empedocles arguitur m ipsi a guuutur. Omne itaque corpus hinc dicendiprincipium aut icemur 'aliqua ex parte quantumuisparua truncatum nusquam prius conoterat, efflcitur; atqui ex magnete truncatae partes, quae corpora sum, ef uvt. Ergo magnetucorpus semper fit minus se magnetem diu ferrum trahere contingit ergo napars corporatarum ouxio m ex mag'cte
236쪽
enet diu manare contigit. Ergo magne nunquam non fiet minor ergo vel ad minimam quantitatem deueniet, ex qua
nihil effluet, ac iuncferrum, quod pris trahebatur amphis non trahetur,velsi trahetur , cum non nisi effluxism- ον- ρο iis ex Herculis lapide manantibus trahatur, opus erit, ut lupu Herculeus minor minimo fiat, oesi attractu diu duret, lapis tandem consumetur. Quodsii lapis Herculeus paseticularum cotinuo essum non confiumatur, cum tempus nec sui ortus principium habeat,nec em sit habiturum, Arinoteles Octau Fhysicorum efficacissime demon Irat, tempo-ν infinit rerum a magnete trahi contingerit O enm Detis correfinitum,ex quo infinito tempore infinita particuia Gment. Ergo in corpore it infinities infinitaeparticuia erunt os magnetisparuum ita frustulumparuumseserifrustulum non traxerit ergo nec totus magnus Herculeus lapis trahebat, quia totum praeditum est partibus consimiliurationum quapropter si totum trahit, G qualiter totiussarticu trahet si una particu non trahit, nec totum trahet, quae omniatraeterquam, quo fera non obsunt,sunt etia tam
falsa quamosissima, . tam absurda quam abseurdissima.
Hic antiquorum Democriti raesertim trahendi modus, ut rudis atque ineptus a Valen libroprimo de naturalius facu ratibus, innon raro alibi, grauiter, acute resilitur cuius argumenta nos intacta derelinquimus ne quaenionis huius explicandus exitus tutius differatur , ad rem stram reuertimur. Ideo aliter restondeo, G certe melius Ferrum propria forma vacat aqua adHerculeum lapidem moueatur,tis a magnete omnis immoto trahitur, benefici tamen stpecierum quorumdam tenuium,no corporatorum,ut veteres
criphilosophi,quorum mentionem suprafeci, asseruerunt,se Piriis
237쪽
DIs PUTATIONI s. o si italium diti iritales sunt colorumdecies, quae ex okri biti fluentes, per illuminatum medium, si caeteris, lininpartibus optime isto situm, multiplicatae docuiam, a qua Pidentur,in piramiri formam, cui- basiis es in ea re,quae dii detu custis in oculo,qui videt,oci imeperueniunt: haes ecies a magnete egressae, per medium optime id itum multiplicatae, ferro comunicantur, quibus communicati errum magnetisimile redditur, si ad trahentem magnetem, ut ad simile ertur inonὶ tamen,sed trahentis magnetis naturi.
h desideris in ferro existente Ferrum ergo eam ob rem ad magnetem mouetur occasiionesciliceis ecterum iliarumstiria talium, de quibus verbascit Alexander librosecundo βο-rum quaestionu naturalium capite vigesimotertis quo Simplicius Octauo libro fhysicorumparticula octuagesiimasecunda non differt. nimaduertendum certe est,nos persimilitu Fnem inter ferrum, in magnetem assecietasgeneratam, non intestigere,aut simplicem relationem, aut simplex relationis fundamentum, cum haec per se principium motus istius non int. Neaue enim relatis,neque fundamentum, Iudi non tangunt, mouere valet e per similitudines eciem quadam iritalem intestigo, quae e modo tangit, quo aut lucis aut colorums e cies oculum tangit: quia nihil aut mouet, aut mouere umqua
tele dissutatur: si nihilaut mouetur,aut moueri oleis, nisi ab eo, quodmouet,tangatur is hancsententia eorum opis ni redacta quiferrum a N: quadam ocultastu nota, aut natura, aut subnantia trahi credunt, veritati consentanea erit,siper ocultam vim naturam,' substantiam formam au inerint,suouamsiritale ciem,per medium optime di
238쪽
lus per me iamd eciem non tantum similis,sed quodammodost res quae videtur si intelli sper eamdem flectem, nonsolum fit similis illius rei,quae intelligitur,sed fisu modo idem;
cur ortu inter magnetem, o ferrum similitudinis reciprocatione bene ci Pecierum siritalium, quae a magnete mana runt, 'ferro communicat. fuerunt, ferrum magnetis iale non fiet ad magnetem ut adsimilem non mouebitur 'Hac similitudinisproprietate Birpessuccum e terra idoneum in una quaeque corporis humanipariticula, id quo insanguia ne sibi miliare, conueniens est, adicit. Roget quis, cur extremum nauigatoriae ixidis perpendiaculum temperati magneteferri, tanta distantia ad eas cm-
te partes se conuertat, quae a polos ectant Huius rei causa inuectigare, atque inuenire quam dis cillimum en ego veres saluo semper aliorum meliori iudicio λύδm inbecies istis diritales referenda esse reor, quae siue ab imis msecundum quamlibet loci disserentiam,va iis mi ex magne. te Ziphaei montibus ue ab alia quavis re, quae magnet proportione res ondeat, egressae fer me tumpropagatae, ad pixidis' que perpcndiculum producuntur,ferpediculum rei istisimilem reddunt, quae est aut magnes, aut magnetis ro-- portione restondet ferrum deindeperpendicubi harum iritalium pecierum si m efficacia ad montes magnetis, vel ad res alias magneti proportione restondentes, ut adsimiles mouetur; non vi, sed harum iritalium decierum efficacia.
Nec sit, qui propter magnam dissantiam er quam secies multiplicari debeant, conturbetur; quoniam a caelo ab oculis nostri maximopere distanti lucis secies propagantur, quarum propagatione nossestusdectamus P ἰο ne F lim tecte catablepha
239쪽
santiam con um interficit quod in aliam ceria causem feferendum non est, quam in hanc diritale ec emper medium,quod tantopere instσt,fl Zgatam maxima nim ea repumantia inter humanes, tu catablephaespiritus quorum decresper aerem medium multiplicatae ad humandit intus conferuntur 1 ibin humanis prilina uel untur fugamu/debruuntur perinisae ab excedent re, quaesentitur,cu flectesper aerem me tum multiplicatae, madsensum tirae,sen um destruunt humanis tritisin a catablepha din, Euhomo perit . . Nunc adelementa reuertimur, quae propriamform/m habent a pι dictum est v J mouentur, quampropriamforma errum, quod ad magnetem mouetur,m halet ideo sat est ferrum a magnete immoto trahι, non autem elementum a sic trahi at erit, nisi locus CZ i ae trahaturpe mutiae sat nouect nauigium rudenti alligatum adtemram a nauta trahente ex alto trahi,nisi ipse nauta a tracta naui trahatur,vel altem nisiadtractam nauem moue tur.haec ad materiam nunc ad argumentiformam inficienda est similitudo, non enim locus elementum ea ratione, quamaenes ferrum trahit .sed ratione alia . . longe diuersabis
distulauimus . . rContra=ium tamen ostigmoraepoterit ex uerrore septim Fhysicoru commetatione trigesimaquinta,ubi uer Oes indesinite affirmare videtur, graue deorsum,. huesursum trahi, ut ferrum a magnete trabitur. Ergo vi magnes immotinferis trahit, ita E locin immotus element trahit.
240쪽
hendi I et unes enim est omnino causa motus ferri: atqui ktus,quamobrem elementum moueatur,absoluta causa no est. Idem dea Mento sentientam,quod a vegetandi facultate trahitur , de effucis ab electro, ab adamante attractis, de auro attpacto ab ore festis hieracis deque mune is, qua etiam in itas, inreluctantes bufones trahunt e ceruis, quiper cuniculos ex abditisimis terrae,sceribus naribusserpentes trahunt. Haec omnia adia,quod trahit, mouentur,idque persolam im ab attrahentibus illorum unicuique communicatam,non autem performa eorumdem froprias, quia non omnes rerum ommu actiones, o opera,aut peruulgatis O cuilibet notis elementorum, aut mixtorumforamis, aut ab eorumdem temperamentis prodeunt sic tamen comparatumectu natura,v erriforma causa fit,quamobrem ferrums iritales e uxiones accipiat innon aliud corpus ali Orma efformatum eis enim magne quasi erri mater qui e 7 dferrum in isdem montibus gignatur, in qui genitin est magnes G ex magnete, t ex materia nonnustiferrumgenerari credant Forro elementa veluti adpropriam terfectionem ad propria locaseruntur , idque perpropriam ac naturalem formam. Ergostroprius elementorum motus non est ere, ac propris trahendi motus, ut eis motus nauis in alio exuitentis ad nautam adsitus trahentem, nec ea ratione metaphori cus, qui est motus ferri admagnetem, incaeterarum omnium rerum, quarum supra mentionem fecimus, se ratione diuersa, ut ex praedictis a paret. Fo uium elementa ab eo loco, ad quem tendunt, non trahi demonstrauimin nuncsuperest, ut eadem nec ab eo loco, a qui secedunt nec a caelo, nec ab alia quavis re per violentam risionem trudi demon eminest quo maiore breuitate,