장음표시 사용
51쪽
mesierinon queunt,erit sententia Mnaxagorae Osol, si istotelis inexpugnabilis veritas austus exto enda qui dixisininoquoque elemento, immo in unoquoque corpore naturali esse motum naturalem, quo non violenter,non contra natura, sed suaproprias onte ea corpora moueantur. In Parmen idem ubi de necessitate causae mouentis, deque id earum vanitate agitur. Cap. XIII.
PARMENIDE sivum illud num quo omnia esse
constantissime af rmauit , hoc argumento, nudo motu erip 'probauit. Omne, quo mouetur ait fers actum innane mouetur extra quo nihil moueri otest edPacium innane non datur: ergo nihil mouetur: ergo omnia,qua sunt num nun motu cieripossunt. Confirmari valet Parmenidis opinio quia omne, quod mouetur, ab uno moueri incipit, erinum mediumfertur ad unum terminum tenssit,
quae necessario esse dictincta oportet: inde Ode re licet quod molite non est idem cum eo, a quo Mad quod, per quod fir
motus esseditae quatuor inter se maxime disserunt verum omnia esse num,quaecumque sint illa, Parmenides consZamri Sime credit ergo nihil mouetur: His mediis motum ab uniuersa natura ab lisse Parmenidesputat de errat ropterea quo ,nonsemel, e sepenumero id etit,quod erat in ρrincipio sunt enim tamquam axiomata apud Farmenidem per se nota 'Nihil esse inane o omne quo mouetur, ster inanes actum solummodo cieri quae duo tantum ab est,arsint perse nota,ut demostratione indigeant quo fit ut ex dis duabus ropositionibus, quarum altera obscurissima illa quidem
HLaltera per alsissima, non esse motum colligere nulla artis
52쪽
ar PRIMA PAR s, uti doceat fideoprobantam id erat, nihil esse inane,
omne, quod mouetur per se pactum inane moueri. Confirmationis apro olito,quae eis. Omnia esse num demo irationemHiget: ' ne cax immo fallax ea demonstratio eis, atque captiosar quam Parmenides efficaci imam utat, ae frobare titur, Omnia esse vim quia,quae unifraetcr eos, si tnon ens: quod cum ista transiendenti entis vratate, . multorumgenerum s ecicrum, atque individuorum multitudo, quam optime consentit ut aduersus Farmenidem libro primod Fh sic auditu Aristoteles e caci me demo Irat. Haec a materiam, formam ea omnia, quae Farmenides erse nota axiomata putat,inficianda sunt, vina a aut saltem ut nonprobata, quae frobatione maxime indigent. Quapropter nonnulti Parmenidispropositiones ut, curae, vi probatione indigentesatiusta ratione probatae sunt erelinque .e:
G nonnuta tamquam falsae inficiandae immo sis actum inane daretur, quod dari Farmenidesponit, oenon dari Gistotelesprobat libro quarto de Physic auditu,muba in eo immo, a manerent ut infra demonstrabimus se unoquoque ergo non tantum elementosed etiam corpore naturab est motus naturalis, cuius principis it inueniri periculum cere volumus: quoniam ut forma, materia, quam antiqui, si non mui, aliqua saltem exparte destri erunt, adfers ciendum motum naturalem nons sciunt, opus est rincipio tertio mouente id quod Socrates, ut quale,aut quo sit, non υ-rii explicuit dum in Phaedone aliis veteribus confutaris,quod de causae cientendit dixi sint, res omnes Maeam articipantes propter uam si ciem, ac deam moueri confirmauit. Derum cum eademsit causa, quamobrem quaevis
53쪽
DIs PVΤATIONI s. 3lia cuin est particeps noueatur: quando a materia nihil moueripotest. Haecsi vera sunt, necesse est,ut mobilia semper,
o continenter moueantur cum ideae semper eaedem simi, eodem modo assectae quia sunt aeternae , semperque illis eodem modo subiiciuntur ei, quae ab illis mouentur: nuta ergo rati est, cur aliquando moueant, aliquamsi non moueant: quin itiam in his Iu oculis cernuntur,praeters eciem, atque
Ideam, aliud 'principium e latur, quo moueat ut doctus Praeceptor non Lea,sed doctrina, doctos discipulos eoiiacit c bonus citharoedus non dea e arte pulsandi citharam, bonos citharoedos facit. Redarguuntur illi, qui dicunt materiam esse principium mouendi. Cap. XIIII. NON minore ruina cadunt immo prors maiore lapsu ruunt, qui materiam dicunt, esse rincipium mouendi: haec cum bene di onituri inquiunt o qualitatilus illis informatur,ex quibus motus nasicitur, mobilia mouet. Sed non rectepentiunt, ut diximus; quia nihil idem causa efficiens, m materia eiusdem esse otest, cum materiae roprius fati, ac moueri; mouere autem, E facere it iter, acultatis riscriptum reliquit Aricto teles libro secundo de ortu , interitu particula tunquagesi asecundacio aqua, quae a Thalete milesii rerum omnium primum Erincipium quaquam statuitur, non tamen fegignere, aut quavis ratione efficere quicquam potest sed opus est aquae e cientem causam adhibere sine quis nihil et senihil mouebitur at etiam Empedocles qui quatuor elementis materiae vicemgerentibus,coocordiam, atque discordiam, ut e cientes causias addidiss
54쪽
tat Anaxagoria terito is anima particuti quarta ab raristotele laudatus, partibus illi uu in nitis, s consimilium ra-
twnum, quaesunt cuius libet rei ortus, o interitus maIeriae, Diuinam mentem ab Omm materiaprorsus immunemor efficientem causam a Liait Temocritus,Leuciπω, σαρι- curus milius uis corpusculi quae a cuia libet rei ortum,materiae locum tenere crediderant casum,c fortunam, sine quorum rimouente non moueantur, addiderunt: sed quia omnium Nilosophorumsententias euoluere longum esset: hu contemt,motum non a materia eda alia e ciente causa generarissimus,m eos, qui id negant,ha fucinari: formamnam,imm optimam, atjue diuina, ut raristotelesprimo li-μοροι corum particula mage maprima, c diuinus Fiato in Timeo memorarunt,praecipuam omnium causam,to ere, dum in materiam effiena,mmoueudi vim honunt Fraeterea qualitatibus, quae agendisunt instrumenta,mouendi i agendi Vim primam tradunt: dum affirmant materiam qualitatibus informatam atque dis Vitam facere, ac mouere perinde ac si dicerent,perram dentatam,a dentμένα ad secandum Adoram ine sectoresecare . calamu, adstril edum accomodatum, sine scriptore scribere est enim inster ferrum, quod ess errae materia, .m calamo sua eis propria materia: quaesic, e cd Uosita, est tire non secat, or inescriptor no cribit:quia instrumenta sine primo. acprincipali immediateque mouente non mouent qua de re Temocritus libro secundo de anima, quod instrumento eam magendi ascripsetis, quaeprimo aget ascribenda erat,acerrime carpitur. Hu'cprimum, strincipem, immediatumque elementorum motorem, quod non tantum P forma, sed etia,
n e ciem. .mpum causa moueat, in hac dilutatione, an
55쪽
DI spvTATIONI s. posse inueniri periculumfacere tentabimus, ruta omnia simplicia corpora recto motu moventur ad ropria locaseruntur, ut diximus, tum quia natura est in eis principium motus, tum quia si natura non ierentur, ergo,iolentia sed istentum est contra naturam,ergo corpus,quod violentia mouetur, natura mouetur nihilenim piolentiam patitur, qui in natura prius concitetur, natura in uam auigrauitatis , aut
leuitatis: quando omnia, uigrauia sunt,aut leuia, aut alia quapiam natura: quae qualis namst i in orbe inuenitur,infra manifestabitur Praeterea corpus aut natura,aut iolentia quiescit si, tolentia ergo natura; quia violentum eis co-tra natura, Gnihil violentia quiescit, quin illud contra illam,iolentiam natura quiescat, si natura quiescit oe adi una
quietem natura mouetur,ergo omne corpus naturale,qua naturale est,a natura mouetur at omnium motuum primus es motus ad locum,ergo omnia corpora naturalia, qua natur hasiunt, ad locum a natura mouentur,non a materia, ergo ab
alio principis,quod quale nam sit, infra utiliter inuenealiamus semper enim , quomodo satis stadisi omnitas faceres imus, nobis ropsitu uir.
Omnia corpora, quae recto motu moventur.
esse aut gravia, aut leuia. Cap. XV. OMNIA corpora naturalia naturalem motum hals re cum Aristotele libro primo de Abdemo bauimus: quia naturam habet,quae in eis en principium motus.
Nunc ad eam concertationem conuertimur, qua quiserimus. xtrum ne omnia corpora, quae recto motu aguntur sint aut
grauia aut leuia an ero corpus naturale detur, quod ne
56쪽
orauitate ad centrumferatur,m umsine leuitate a cae
lum ascendat aes ondeo ita non dari nam si quod corpus
sime ravitate scenderet,nongraue,quamgraue infinite eL- moueretur, quia nulla est inter utrumque rogorti', siaua sit, decupla constituatur, ita vigraue velocitate ut centum moueatur nongraue, locitate ut decem cocitetur. Craueper medium dupliciportione diuidatur duplo certe minor erit idiis velocitas: partes quadraginta ab eo iterum auferantura, decem tantum sversunt ergograue, nongraue aequali velocitate moue utur , quia elocitate ut decem, virumpse mouetur partes quinque graui uerum abscin dantur ergo non graue duplo velocius, quamgraue mouebiatur: quod tum est ex regulis riHoteleis libro septim Fouficorum. Sed haec omnia seunto a, . absurda. Ergo cendum sane est non dari corpuου, quod si megraurtate, aut leuitate recto motu moveatur sed piaecumquesint i a quae recto motu mentur corpora, omnia,cuigrauit aut leuia esse concedendum.
Veterrimos, qui ante Aristotelem fuere Philosophos de motu, quiete non recte sensisse. Caput XVI. HI C facile me stere licet eterrimos,qui ante ristotelem vixere Fhilosephos in hac re maxime hasta cinatos fuisse,ut Heracbitus, qui omnia perenni, rnce santi,in Oexoque Lbore agitari,numquam autem quie cere non est veritus a Frmare cum ab Aristotele non minus terquietis,quam per motusfrincipium ab initio libri et uia Fis.
sicorum natura definiendo manifestetur Mea quae a locum
57쪽
etentuν in eo loco natura maneat, ad quem natur eruntur, c extra quem aut violentiam passi truduntur, aut ex ab na materiagenerantur,mobioque corpus quod ad locum tendit, adissum, ut adfinem, in quos Eatur,natura tendat est enim motus propter quietem, ut propter nem: quod in his
de eael ab Aristotele dem ratum fuisse alibi diximus.
Parmenides Melisus,acaeno peccatum long egrandius peccauisse auctor est ristoteles libro primo, oeoctauo de Hysic auditu quod omnia semper quiescere, nihil umquam moueri mordicus tenuerint: quia omnia quiescere, est eius casesam requirere, praetermis sensu , non tantum intel ectus -- hecistitis,se penitens ethal que mentis morbus sit quidam: sunt enim nonusta certiora, illustriora I qua virationem via expostulentre quaesuntsuapte natura notiora,quam ut alicuius veletiam leui me probationis indigeant,statim non agnoscere ridiculum est praesertim apud illos,qui non de una quapiam reparticulari sed de tot dissentiant nec Fhysica tantum,sed omnes etiam silentias facultates, actione. ρου, te unditus euertant propterea quod omnes motum admittant,qui ab tilis exploditur. Scientiae quidem, quae ut libro teν iis de anima particula trigesimaOctaui risioteles mem nit,ad tripartitam rerum sectionem tripartito secantur, quia aliquae circa formas a materia minime di actas inersantur H Physica quae eo quod naturas in eis motus principium ideo mouentur ex primo libro de caelo flarticula quinta nonnusiae in lilis formis agnossendis exercentur, quae a materia vosunt auulpaesine materia tamen considerantur, ut Mathematicae; quae 'ipse in eo corpore,quo te e mouetur,eaifiunt, tertiae vero formas omnessu complexu continet, quaeriunt ab omni materiaprorsuί immunes, Uunt mentes Diuinae qua is quo-
58쪽
quamam Iec perse, nec per accidens, nec e alis mouetur, a m propterea minime soluuntur, cum caelestes globos in- celsanter moueant; has 2 minas mentes etaphysica contemplatur,plure cientias trita, excogitari non posse propterea quodno in plures partes omnia, quae uniuersit ambitu coercentur dividantur,scriptum est ab Aristotele libro exto Uiuinorum articula secunda: hae omnes,si utique cientiae
ab iis, qui motum JHulerunt,totantur sium etiam artes omnes corporatisium umentis tuntur,quae instrumenta nisi motu cieantur, in artem conuenire minime quidem olunt. dia facultates omnes, omne que disciplinae, O artes,quae ratione, inte gentia persciuntur ex antecedente Iurdam
principiorum cognitione fiunt, quod ab Arrctotele cryti eu libro primoponieriorum anauticorum particula prima; principiorum autem veritatem solo sensius iussici conssaresst, ipsit Aristoteles , tum in posterioribus analiticis, Ametu prooemio libri primi Diuinorum verum a sensiibus is incipia prius cognita, . a principiis a conclusiones loco muttini ponremo Enscendia sine motu non rogredimur erro qui
motum e medio tollunt,facultates omnes, artes, at e silentia, e medio odere coguntur.
naxagorae,m pericli,qui omnia quandoque mosis Vi quandoque quiescere crediderunt, perennis, indes saque, tu quam cessans Diuinorum corpor 'gilatio,.
argumenta, quae admotus, inlotius Ludi aeternitatem con-
'mandam libro hysicorum octauo in principio, Crutro Vim de caelo in ne ab riseotele cribuntur, totai, aiunt)diametro opponuntur ad quae legenda lectores,dmittimus. ne ab Aristotela monumentis a nostra auocare incire idea
59쪽
DIs PUTATIONI s. asontra Athagoram, . alios, qui terram moueri oe .elum quiescere docuerunt, infra capite tertio secundae partis c deinceps diuino fauente numine 'disceptare conabimur: contra hos, . alios veterrimae classis Philosophos Aristiteles dis utator acerrimus acerrime dis utauit libro, lauo Pissicorum a particula vigesima rima que ad vigesimam eptamam ab risiotelisproprissentilbin ea, quae hic desiderautur,haurire vos decet.
Quam difficile sit definire tum graue, tum leue, ct quae sit causa difficultatis Cap. XVII. V autem eorum corporum inuento, quae simpliciasunt recto motu naturab mouentur,rnus 7
ganda digentius es ti grauium it deuium de ianitio; r inte gatur, qui sit istud e quo dis utatur, utque demon Irationis principium habeamus quo nil aliud este,
quam definitionem alibi docui mus Huius desinitionis inuentio nonsatis commoda est quippe quod via inratio, quam tenere inscientia tradenda in quavis re definienda Lb mis, ab ii uctrioribus,' notioribus nobis rebus adeas, quae natura idustriores, clarioresque fiunt, progredi leat visecrianit Aristotelesibro prim Fh sicorum particula secunda atqui nobis clariores et seriore sιesunt actiones facultat, bis at idem bbro fecundo de anima particula trigesimatertia: eam ob rem ab harum facultatum actionibus prius explicandis ad facultates ' a posserius contemplandas progrediendus et id quo moc sieri nequit; cum hara facuisa ti- actionisus a maioribus nostri non in imp ita nomina,
nsiforte quis leuitatis, grauitatis actionem es existimet
60쪽
ebum id est momentum,inclinationemeo tu,siue mmm; p ρc citur,vigrauia, deuia corporas pιe, deque conciten iuriquo quamquam absurdum omnino non est,nobis tamen ad has definitiones inuenienda vel purum quidem proderit; ideo hoc momentum inclinatione, on Giue nutum ruden tespraeterimus, Ma alia, quae hanc nostram causam, o iuvent omisi ambagibusfroperam π.Quomodo graue, leue Plato definierit,' quomodo corpora ex figuris componi debere voluerit. Cap. XVIII.
DIVINII Flat in Timae graue Pud se censuit,
quo aegre a suo loco mouetur siue quod cumpluribus partibus eius emgeneris , siue tria usi compluribus constet .s cile dictrahitur ut terra crassa cum sit, ex loco ad locum non nisi magno cum labore mouetur, propter eamdem causam propria ponte quiescit. Contra vero leue dese, quodpaucis expartibus eiusdem generis e triangulis coaugmentatur, ut ignis, γ' aer tenues existunt, ideoque minimo negotio mouentur, huc atque iliac faciles Puntur. Praeterea Platostatuit aerem ignem, P aqua ex eisdem partibus, seu triangulis constare . intersegrauitate tantum, o multitudine differe quos via num inrum it suius,alterumgrauius prout expiaritus, aut ex paucioribus partibus, seu trianguli confatur Nec enim Plato diuinus putat ex locorum interuallu, v)ὶ 1Vstoteles hasce ramum, leuium desinitiones et epetendas, cum nihilin caelo vere--