장음표시 사용
61쪽
tantum relatione quadam, quod caelum rotundum sit, in abstuli Orbiss eciem ita Formatum, ut nihilinueniripossit aut rotundius,aut aeque rotundum, O tropterea nudam contrariam partium positionem habeat ideo haec locorum interuasta, hoc locorum rationes sat non esse censuit, adgrauium. leuium definitiones connituendas; ipsium Flatonia scripsit Alcinous in libro, cui titulis est de dogmate Platonis capite vigessimo leuia ergo Elat a Frmauit, quae ut ipse loquitur expaucioribus trianguli coponuntur; grauia, quae quasi pluribus ex triangulis uni, perindea sit fer partes et imgeneris, triangulos intelligat, nutam enim corpus, apud Platonem in Timaeo inuenitur, quin ita ex uris concretum sit. Hinc Plato sequi utat rima corpora exprimis figuris spe concreti, sed prima omnium figurarum ea circularis, quae rotundo caelo , quod ad volubilitatem rotundatum sy,a natura tribuitur de quo nolis mali loco dias utatum Secunda figura se flava interplanas, prima e trianguia, quae rimis, is corporibis a cribitur quae recti motu cientur nec omnes trianguli sunt eodem loco habendi , cum idi in natura priores , qui rectum angulum habent , ut sunt is cheles calenus at rectus
angulus natura praecedit acutum, atque obtusum: rectus etiam unius naturam optime redolet , cum nulti ratisne variari queat acutus autem , o obtusi multis modi varientur Jropter has omnes causas poschelem, Scau- num Plato elegit , t ex istis , quas lana prima figu-
c Uuit, prima elementorum corpora com oneret , o
do Flatonis, m non Timaei Ithagorici sit in sententia, quae in Timae scribitu, ex libro de uniuersitate Timaei ad perbum transfertur: cuiuscumque tamen tifcrcra q
62쪽
non ea sed confutanda, quod Vistot les tanta cum ef caci ecit libro tertio de caelo, muti, ut nutas nunc nobis confutandi locus superesse videatur sed vi nihil intactum δε- ὸ elin Iuamus, uniuersum hoc negociumpaucis as luemm .
Desinitio, qua graue, deue a Platone definitur.
exploditur, corpora nec ex figuris,ut Plato, nec ex numeris ut Pythagoras augmentari posse demonstratur. Cap. XIX.
PRIM O reprehendendus est Plato, si Pythagorasρο-
tius Squi ex planis figuri corpora conistituunt hi corporum natura constantis non naturalia, ut par erat, ed cathematica principi actu quod minimes eri debuerat: corpora enim naturalia bunt substantiae, O figurae, ex quibus eadem componi Plato voluit sunt alterius cathegoria quapropter principia, principiorum effecta ad eamdem cath goriam non pertinent; quo minimedecet,ut ab Aristotele copiose demon atur libro duodecimo Diuinorum. Secundo Plato,seu tythagoras athematicorum principiis aduersatur: nageometrae linea ex unctis probant non esse costitutaeropterea quodlinea in infinitu diuidatur oe linea tu infinitum diuidi est ingeometria principium uapte natura notu,quod ageometra nudo modo probatur sed ut veri mima, ac notissimum ponitur eadem rationesuperficies ex lineis no componitur,cumsuperficiei diuisio numquam finiaturrergo et corpora ex superficiebus ogenerantur,cu corpora fari rationesemper dividantur: quapropter omninosequitur, corpora
non constare explanis Iuris, quaesunt in superscisis corporum magnitudincm circumuoluunt; quoniam corpora tinnia
63쪽
tesecari possum sit ut apud Uzem mathematicos sequitur, superficiem non confici ex meis, muneas nonfieri expunctis, quia superficies insemper diuidua diuidatur; linearumsissemper natura diuidua . Tertio argumentor 'priusquam argumentum informam redigatur, unum onitur istud eis Elementasunt duo. rum generum;alterum eis eorum, quae compositionis elementa vocantur altert mixtionis priora elementa um in uni coheunt, cumulum faciunt; nihil enim eri in eis inter se coherens,sed omnia deinceps disposita, oe coticat uni at acies instruitur, ita est,numper accidens, ut 'frugum. lapidum congeries,in quibus nihil estferse coagmentatum, haec dum ex his ahquod unum sit, propriam naturamseruant integram posteriora mixtionis elementa sunt, ut corpus quovidam multu expartibus optima arte confectum haec, sim ex his aliquet sit , in tenuissimas partes comminuuntur; fropriam naturam integram non seruant , ed vicissim miscιntur, ita ut perse totum gignatur quod an sit idem cum suis sartibus, aut inuicem iunctis, aut ab inuicem deiunctis,an γero diuersum ab illis ibutatum est alibi,his confiitutis argu
Frincipia, quae dum ex eis concretum gignitur, non alterantur,sed in concreto integram naturam seruant uni priucipia compositionis, m non mixtionis, ex quibus fit inum per accidens, ετ non ter se sed Iurae um ea eis aliqui sit, non
alterantur, verum in concreto integra natura eruant ergo figurae sunt principia compositionis, non mixtionis ex quibus sit unum per accidens . non fer se: at nos naturalium corporum perse principia quaerimus. Quarto argumentor, rarius quam argumentum eriga-F tura
64쪽
tur, unum visupra, ponituro istud est elementa compositionis ab elementu mixtionis hocasserunt; riora id quo habent , in composivum ferunt: istudque eidem tribuunt; at eo quod non habent composivum donare,opo sunt, ut mel, quod
est dulcei romesti dulcedinem,quamst massere, commum cat amaritu nem ei communicare non valet, quoniam mel amarum non est posteriora mixtionis elementa, si in mixto actu construantur,ut eadem actu consseruari alibi demonstratum est, non integra, sed in partes tenuissimas comminuta concretum faciunt,quo naturam sapit ab elementorum natura longe mersam,ia est verius,si non substant aese elemeastorum vires inmixto supers ini κ. demus enim ecundas in quoalde m xto qualitates ex primis ele memorum quinatibus, quarum nutam in implicibus elementis videre licet: quibus declaratis arrumentum en erigendum. Trianguia figurae, ex quibus graui leuia elementa
comtoni rebantur, necgraues sunt,nec leves;ergo nec elementa simplicia,auigrauia,aut leuia erunt: ex mettura elementorum compostionis consequentia rotatur; compositionis emiselementa quod non habent composito non commimicante ergo dum raue, eue ex nongrauibus G non euilus factum
definire conantur, i definiendum accipiunt, quo graue, leue non est. Confirmatur,elementa unigrat ira, oe leuia is exprimis planis uris triangulis conflata ergoprima triangula pianae 'urae junigraues C leues, quod est non minus falsum quam absturdum ergo dum elementagrauia et TVem ex mguris necgrauibus,nec leuibin gemini; idgraue, ue affirmare coluntur,quod agrauis, .luis natura maxime distat, tβη figurae, Notum ex uri consatum , est aut
65쪽
utrumque est falsum, . absurdum.
Hoc idem incommodum eos etiam sequitur, qui non tantia elementa edin uersum muοdum ex unitatibus/e numeris concretum esse opinantur, visunt 'thagorei nam compus omne auigrauitatem,aut leuitatem habet unitates autem, quae numerorumsunt elementa, ex quibus corpora constant nec grauitatem,nec leuitatem exse habere,neques coponatur,xtam, e corpus coniunctaefacere possent,nisicose pus ex non corpore μ' sigraue m leue ex nongraui, ex non leui,s nisi subfiantia ex accidentibus at . sigraue, leue corpus ex numeris su numerorum unitatilingeneretur, numeros etiam i os meorumdem unitates oe graues, o leues esse oportet, quod si,nitates numeri necgraues sunt,nec leues,ergo nec corpora, quae ex Lis fiunt,aut grauia,
aut leuia erunt quae omnia falsa, abseurda se ex his, quaepon ante memorauimus liquido constat. Causa redditur, quamobrem nec Anaximander,
nec Anaximenes, nec Democritus, nec Leucippus, nec Epicurus sint confutandi, interea tamen breuissime consu- tantur. Cap. XX.
ANAXIMANDER, Anaximenes, Temocritus, Leuci pus, icurus,G caeteri Philosophi, qui mutam licet ratione diuersa,nu is tame finibus circumseptum, Iedi ud immensum, Minonitum esse rebantur, in eamdem sententiam,in quamae poHerior Flato venerat,m ipsi priore edibus ire cogebantur; cum in eo, quod infinitum eximi. F is extremi
66쪽
extremisines desiderentur, si me quibus non est locus uperior ad quem lema corpora ubuolent; nec est, in inferior locus adjuem corporagrauia tendant; ideo ex locorum interuastis grauium, ' leuiu naturae definiri nonpossunt sed ad atomos, adfiguras, obdum, .mane, vel ad aliud eiu emgeneris rimentum confugere coguntur: immo si locus actinctus non fuerit, qui in baci infuit distinctu esse nequit, neque quicquamgraue,aut leue dicetur, graue, sit, quoda inferiorem locum descensi; leue autem quod ad Uerioremplagam natura mouetur ut infra demonstrabitur in eo ergo in nitos acto in quosuperior, c inferior locus d tinctus non en, n, hilaraue, nihilquefoterit esse leue . Democri ti, Leucippi,d Epicuri particularia dicta de grauibus, ct leuibus atomis exploduntur. Caput XXI. DEMOCRITI,' ' caeterorum, qui ab istius arte misterunt ententia ess, Mundu e atomis conssare; quae sunt Omnes raues ritu em materiae,eiusdemq. naturae, ac sola ura disserunt, quae est accidens nam aliae atomi sunt trianguia,auae quadrangulae, . sic deinceps subseantia
inna omnium atomoru est, dicunt etia inane inter atomos istas intercurium,easdem disterminare' auri,argenti,cupriferri, ,eru auarum ramenta in varias figuras distridula amdem naturam habent; solis guris diuersasunt, solos aci inani aliae ab abis distant:haec en eorum sententia, contra quam
na, omniuatomorum natura rgoanus est motusprin
cipium; quoniater in tu principium at Aristotele natura de
67쪽
num est omnium atomorumotus rincipium,ergo unu omnium motus aliquae atomisuntgraues ergo omnes suntgraues,ergo omnes deorsuferuntur; ergo nublaesursium ascendur, ergo una est omnivgrauitas, ergo nulla est earumdem leuitas, ergo omnes atomi no motu ad mundi centrudescendunt,ergo latera omnia, quae ex atomis confantur erunt graviaria
quod exgrauibus coaugmentatur, non otest non esse graue, ergo totus mutas exgrauibus atomisgenitus, s singuia totiis mund artes exgrauibus atomis natae uni craues ergo omma descendunt, ergo nihil ascendit, quae sensu manifeste repugnant cum plurima leui uopte nixu sursumferri videamus; ergo falsa eorum est opinio/Uuique contraria, quod validioribus, ut ater,argumenti si cepimus demon irandam Con-frmatur sistunt omniagrauiazomnia enim ad centru natura descendunt, omniaque in centro natura quiescunt rgo extra centrum natura nihil II, γ,:hil extra centrum natura,aut mouetur,aut quiescit sed quaecumque extra centrum aut moueri, aut manere inuenintur, omnia non natura distentia, mouetutur; corpus enim,quo in aliquo loco, iolentia quiescit, adiltam locu violentia mouetur reciprocantur haec, ita ut omne corpus , quod ad aliquem locum violentia mouetur,m eodem loco violentia quiescat cui quod natura ad aliquem locu fertur, natura in eo loco manet, quo alicubi natura nae immotum, eo natura tendat,quae Temocritus, Leucippus,m Epicurus, ac caeteri, qui eorumdemsigmentasectantur, minia
me nouisse videntu'. e m, ut semetipsis ab his angustiis explicent dicere ausi sunt quasdam atomos segrauiores,c 'quasdam minusgraues m ex grauioribus atomis grauiora corpori, ex leuioribus leuiora componi, in quae, is
68쪽
grauia sunt eorsum agitari quae aute minussurbum e lare. Misimi contrario est in natura,necessario erit oraveris; si alterum non inuenitur, quid mirum nec sit alterum inuenie turbat auctor est ri titeles uro secundo de caelo particula duodevigesima idque est naturae maxime consentane mi qua contrariam repulnantiam in uno solo non alitur,sed in duobus eamdem inueniri necesse est atqui it icti volunt ini
rura ectgraue corpus, ergo in natura se etiam corpus leue, quod Hygraui contrarium: quodsii leue non ponant; ergo nec graue quidem onerepoterunt; quod tamen ponunt. Hinc etiam sequitur, quatuor elementa non esse prima corpora rquando ex atomis, quae oe ipsa sunt corpora indiui ua, et mentis tamen priora, constantur ergo haec ramenta indiuidua eruntprima, non quatuor, quaeprima elementa νο-
Temocritus, caeteri,qui in Temocriti sententiam iurauerunt,ramenta iramentis serminant solius vacui interuentu inanes actum inter illa interiectum,non solum disserminare atomos, m easdem ab inuicem separare affirmat, sed etiamgrauitatem,s leuitatem efficere , ita ut Lud compus,in quo maius inanes actum intercipitur si leuius induerograuiu ,in quo minus M acidi,quo sit vacuum quibus occurrisi oleis Frimo propterea quod expleno vacuo omnia corpora a Democrito, sequacibus confari dicunturacos,qμα corpora componit,non solum est inanes actum, sed ima cum eo solidum etia concurrit: eg c sudum rauitatis, inlevitatis est causa, ita ut ideorpus in quo minus se inanis,quam solidi, O in uopti eis seu quam inanis,sit ponderosi in i corpus, in quo plus est inanis,quamsolidi,si minusselidi, qua inavisset leuius Securi maiorem aerisportio
69쪽
DIs PUTATIONIS. nem aquae minoripartegrauiore esse contingit: iotra maiore aquae parte minori parte aeris accidet esse leuiore,si in maiori aeris parte plus erit stat,m mininerit inanis; in maiori aquaeparte minus erissolidi, plus inanis. Accidet etiaaurum multumpam igne leuia esse,s multum ita auru , quod acceperis paruo igne maius habet mane: quod accidere posse nemo inficia ibit. Haec sit penitus sal a , absurda, G rLdicula sunt; existimandum non Eooliditate, atque inanitate tantum inter se grauia, G leuia corpora diningui u ratus en Democritus sedes alia grauitatis, leuitatis causa imuenienda, propter quamgrauia, cuia Asserant, ac mo
Empedoclem nullam grauitatis, ac leuitatis naturam cognouisse Cap. XXII.
Scio eg m difficit actust, antiquorum quasdam
opiniones aliquorum mentibit adeo infixin v. vix certissimis rationibuspraemonstratispenitus euellip rint Sed mihi,cuisemper Eudium uis, plus veritati,quam auctoritati tribueret utinamsic multifacerent, qui in pluribus hal cinantur um ingeni dexteritatem profitentur ilibet hoc ο- cimeam sententiam in medium afferre,ut noscant omnes fimpedoclemgrauitatis, deuitatis naturam ignorauisse. His enim non ex materia aliqua comutata generationem in hune mundum introduxit; sed tamquam ex abditis qui sitam recessibus idarum rerum, quaegraues sunt: leuesgenerationempromere tentauit. Dixerat enim cum aer ex aquagi-gnitur,ae fri* aquae permixtus ab aqua per rarefactionem Ieg regatur: cu affua ex aere sicisim nascitur,ab aere per
70쪽
PRIMA PAR scondensat Mem aqua separatur; corpus auigrauius, aut leui t ut ea aut rar-,aut densius compregione enim res sunt grauiores,m extensione, ac rarefactione leuiores.
Opinionem haec inter alia sequuntur ab uris, na quaeque magnituri tam 'comprimatur nun modostgrauior, vico-
pressa bombis, o lana nihilo grauior est,quam sit extense fit.
Te ortu,si interitu eorum omnium, quae sunt sub una, deque mutua elementorum commutatione, cum unumsuodque elemetum in unumquodque elementum immediate vicissim q. commeat, quae ab Empedocle omnino euertutur,nihil est quod hoc loco agamus quoniam haec hvim nomise , utationis extremos es transgrediuntur ideo his contentia abalrο-gredimur
Quomodo Aristoteles grauia, deuia definierit. Caput XXIII. ARISTOTELEs ratus caelum es esui γndique Lis, in Orbis absolutis eciem efformatum; propterea
mundum ha re extremum eta medium; caeli extremitate ursum esse censiuit, quaesiit etiam superiorem locuobtinet messium autem mundi dorsum esse voluit, quo inferiorem orbisplagam occupat ideo leue si impliciter non incomparatione ad alterum id esse credidit quod ad caeli extremitatem, hoc est sursum naturaliter evolat, quo OHpιam peruenerit, dico quiescit, ut ignis quod autem is te nixu deorsum, ad mundi medium semper inclinat, ad quodpostquam descenderit, Bat immotum id,perse, omnino graueanestare voluit:elementa media,quae supersint,aer,c aqua, de Aristotel sementia abolutegravia,C omnino leuia non solita