Civis Christianus, sive peregrini quondam errantis restitutiones / [Johann Valentin Andreä]

131쪽

am debiti tui admonetur. LUX cC ,terra, astra, mare, animalia; atque icularius,dies, Sol, Luna, meteora, a, vegetabiba,pisces aves, pecus, Dei characteres sunt, quibus nos sua claritate, ordine, potestate, libe- :litate,immensitate erudit, atqcae ad sed cat, ut exemplo a creatura capto

uige' iid praeclarius nostri praeroativa dignum praestemus de exhibe ius. Hos stimulos qui non sentit, si e stupet; qui ias hil creaturarum obs luto ad Dei equelamita itatur, plane pes est; qui . omptitudine earum no

tetricenditur, immortuus est Christia tu ius quotiescunque intuetur proprie- tes, suum proprium in animum vo-

hi, quod est colare Deum. 1 ties videt imalium metum, suum debitum a-inoscit, quod est timera I .um; quoties xcunda tenas innium sipecierum in-3icit toties fructi is suos a se exigit qui uitservire Deo.Novit enim m. ia re-

qua sibi deberi se unum Deo omnia-

ue liberaliter in nos impensa ut mi-aus dubitaremus nos Deo reddere. a.

132쪽

iniuri datorem sapientissimum potentissimum conservato l imm tabilem propagatorem toti converterem JS. Nam si pulchrum de lectabile ionum optabiles commodi amabile est,quid ni pulcherrimum, optimum, selicissimia, ex animo me

m ls,quaeramUS,apprehendamus, in Dro tandem sol Ide ac Ilite carnus. Hac confert alter hominis,velutitem

manae sagacitatis maximum argumentum, sive verius, Divinae communicationis certissimum testimonium. Cre turarum ii compositiones resolvere motiones observare; vires inquirere; atq adeo in humani corporis usum, sub celi consensu, conspiratione adhibere , id cujus excellentiae sub hac mortalitatessit, dici non potest. Et tamen non minus hic,quam alibi, Mundus iniquissimus est. Solet enim vel impedire, vel turbare, vel ridere induc stetios

133쪽

quam pro dignitate fovere. Multa D- bemus antiquitat . inde se sto b re plurimae tena penetralibus .

uti, marisque profundo erat iit,pat, i

imodum nobis debebit post, cui

vis inventionibus parum aligerat. 5. O- mnia auri sitis, terrae luxu contaminat, ut dubitare no possisnus, cui Dcus minus faveat. Corpora nostra iri malu exercitia, impinas f inctiones cuintrantur , ut nihil miremur cur paruia Medici .ae, D us aspiret. Christian :

tricii in hoc D sui lubera: m letici tur, J incompositos Mimes clamores ridet. videt Deum,tatagit Deum degu- sta Deum in creaturis suis, d admir stili superiorum cum raserioritus, di- vin ortam cum hurnanis consensu a - citur. Ita sub terrae anatomia subinde Coelum suspicit, desiimoxia curiositate instigmata Dei passim inquirit B a- tus ille , qui non pecudis initar hortos D i populatur,4 flores flagianissit -

134쪽

126 Ci v I shumana lingua gustat, humanis natilibus olfacit, humanis oculis intuetui humano judicio dijudicat. XXXV. Soliditas.

NUllus Ecclesia hostis ab orbe,

to satis capere potuit, qui fiat, minuta Christianorum cymba nullsluctibus d tavissimis tempestatibdemergi, nullis machinis dissolvi constringi possit; sed perope lacerat

a que perforata,interdum Mundis a repta, supersit tamen refecta navigationem cotinuet. N 'sciverunt enim:

hanc ejus esse Soliditatem, quam divina Omnipotentia ei contularit , ut adverse omnia superare disrangere, alcadeo Patientia vincere possit, alioquii plus millies intoritura itaquc cum diises tigassent tyranni, de sui oris arm absumit lent omnia tand in immCrsabilem, ivem agnoscentes, pud. r. 3tardi sperarunt. que qui renovarent insati stos conatus reliquere feliciores. Semper namque major melio

135쪽

us caetus occidi ol laterituescit Ni illa latite naso mi labilior estuams cui Vas,qua tepe cuntChristi,dui sub inguinis prosussione caesit nulla. pax religiosa optabilior tu in a. Divino con sensu sancitur,am ter enae infideles sunt, d captio,. Itaque Chi istianus hanc ratem con Pendi quam novit allis tormentis a minui, nullis almis expugnari poL, at lae adeo parum int relle,quo nil- mei cum suis mortem subeat nam

thod alioqui Naturae d bet, laudabilii lucro Ecclesia impendit, ut sui etiam finiet itus usam ac laudem capiat Sarmguine enim rigandus est Ecclesiae ager, ut fruct i sub riores serat, quem qui aquis sendit verus Antichristus est, ultorem Deum provocat quisquis 'porrigit e veris Christianiscit, Min- ultus nunquam erit. Multis per pe miraculo fuit unum homin tot periculis&impugnati O- rubus superesse,& tam varie petitvun,

136쪽

ira stanta multitudi ire circundatum tangi nec comprehendi posse sed universia potius regna fatigare, dc integriis exercitibus nulla sui laesione oppo nere. Id vero salvi conducitu coe etaopus eii,&Divinae soli litatis specimen

cΗm D us organis suis maximi menam go a committat dumma cute agant, securitatem promit ac pro sta ut non niti re felicidi me pedita cadere possint, sed invitis i51 ando istare, Cc nullis sauciari sagitti de Haec superna custodia, qtra 1ro u appellari e possimus, Cait si iani, O vi a lienei muti est , cum no

quid displicea Mundo , sed quid pl

ceat Deo, non clii id mira: in Mundus sed uti promittat Deus, non qua imp .: Ma us, sed qui defendat Deuid curat, ac Dei voluntate albitrioqustat 3 cadit jubet Mundus tacere, a non vult Deus tendit Mundus insidia at non vult Dens, parat mundus in se

mi am, at non viri Deus,decernit mundus mortem, at non vult Deus: itaqu

inconsulti diisentiente Deo an Isii

137쪽

CHRIsTI A Nus. I 'Imus est mundus non enim quod libet d potest, alioquin dudum in Christia nos acturus triumphum, sed quod per I Deum lic t: im quod Deus vult, id quicquid ringatur, lebet.nec enim Olluntas Dei intra vota subsistit, scd po- entissime urget, imperat,ssimulque essiicit,ut qui se huic securissime commi serit, non prius a Mundo, minimo digi-Itulo tangi, aut extrema parte laedi OD sit,quam id Deo consultum, d expe-rdiens videatur.

XXXVI S illi quondam veriores opes aeta-

re potuerunt, qui omnia sua secumferre affirmarunt quanto aequius a Christianus faciet, qui aeternas gaZas, incorruptibiles theseu ros intra se gent. Omnia nempe reliqua hujus inundi aliena sunt, ε nos nunquam possessores faciunt unum id vel Eno

strum esse potest, quod Christus dono. dedit. Haec certissima possessio adeo, amicos Dei dita ut quoquo eant, lici

138쪽

etiamsint loco , nunqtiam indigeanti Hanc artem optimum Servator dixv quae auifera inu quam possit, eam ququod Pauptum, . exiguum momentum conmodatum , mox ad alios transmitta

Edit hodie ut aeternum esuriat, bibiti in omne aevum siti torqueatur, a cne est posside et qui bis singulis momentis excidere potes, ac in omniacula carere debes 3 Non ita Christiani cujps a s Deus est cuius portio aet anitatis cohaereditas.His unitibus Murdum peragrat neque unquam praedones aut piratas xietuit, nunquam exarescentias loculos timet Ubi ubi est,n hominum, sed Dei vestigia reperit,dmerces suas omnis naufragi secura exponit, ac cum piis comunicat. Et ulumen infinitas alias accendit cadela ipsum nihil minuitur ita ortu iratu hic M. carior innumeros alios coelici

igne inflamma suo nihil demitur, se inextinguibili luce, tum cordis sui penetrali

139쪽

CARIsTIANus. 3I netrale illuminat, tum aliis etiam ita praelucet, ut se et ficta jus homines

videntes, collaudent nostrum Patrem, ut est metoe S. .

Pudeat Christianos ab Epicteto sem , homine libertatem addiscere iciuid in nostra potestate fiat, quidve alie-mae,audire. Sed omnino supra omnes

gentiles proxim Christianis locutus

est, usque aded sua rinini subijcit,aliena neutiquam appes , usque adeor cordare omnem suam Philosophiami in duo verba contraxit Cluistiana,sui sine, ct abstine Decet autem maximEi nos eam rationem inire, qua hanc vivendi serenitatem no aemulemur tantum, sed superemus in Christomajorem securitatem, tranquillitatemq; obtineamus. Ut opiniones,appetitus, desideria aversationes, & qua ibet no- strae actiones,in nostra manu, impe- rio sint, neque alieno arbitrio regan- tur. itque certo nobis in figamus, nihil rerum terrenarum ad nos proprie pertinere, nec prodesse nec obesse posse, sed corpori tantum, vel exte nis rebus,

140쪽

: s liquid addere aut detrahere.Cumque ideannus quam etiam inter Paganosi cordatiores nihili fecerint hunc Mun idum, S animi libertatem,omnibus co ironis praetulerint Christiani nunquamilcommiserimus, ut quibus adhuc prae esariora in coelis i servata sunt, nostra nobilita em hic ponte terreno jugo commaculemus , dc dum obtinere in res omne arbitrium possimus, nulli que rei subiecti elle, ab alienis iudiciis pendeamus e sententiam aestimationemque ineptissimarum rerum,ab ineptiae Rege in udo,ex nec emus. Quin potius cum Philosopsus dicat Mean ytus de Melitus occidere sane possunt, laedere ver,non possunt, nos ci Chri- sto gloriemur. Corpus nostrum Mundus d Satan tentaro desalsigere sane post in animam veri, ubi jcere , de Christo servatori eripere non possunt

XXXVII.

Satietas.

Istuc etiam secit Christianorum 1

risi ,quae non grandia hujus terra: