Bromatologia seu doctrina de esculentis et potulentis

121쪽

in passa seu Passulcae maiores. Pros e Noctineia. Shbeben sunt uvae sole vel alio artificio sic

catae.

Vsus. Uvae recentes comeduntur crudae. Acini qui multos generant flatus ut & pelliculae, quae .non digeruntur, exspui debent. Uvae fumatione aliquantum siccatae in loco temperato in seram hyemem usque servari possunt. Pusula majores eduntur frequentissime in bellariis cum amygdalis dulcibus; Adduntur etiam placentis & embemmatibus carnium. Infantes modice uvis passis vesci debent, ne saburra mucosa , quae vermium generationi favet, nascatur.

VITIS apyrena L. Eseliae Dein beer. ODOR debilissimus. SAPOR acidulo - dulcis.

VIRTVs nutriens, refrigeran S, eccoprotica. Usυ s. Hi fructus rarius crudi eduntur, sed exacinati &sole siccati sub nomine passularum minorum seu Corinthiacarum , De inbers seu ssetne Nos inen, cibi; & panificiis quibusdam admiscentur.

VIRTVs nutriens, eccoprotica, diaphoretica. Usus. Baccae in pultem coctae oc sacchar dulcifieatae

comeduntur. .

122쪽

RUBUS IDAE Us.

Rππυs idaus L. abii tibine. ODOR baccarum fragrans , suaveolens , gratissimus. SAPOR grate acidulus, odori congruus. Varietas baccis albis dulcior est, sed saepius hae baccae

larvis seu vermiculis scatent. VIRTUS nutriens , refrigera ns, analeptica, Concreti nes tartareas sed minus quam fraga solvens. Usus. Hae baccae crudae vel saccharo cotiditae eduntur.

In culinis Gelatina, conditum & Roob sapidissumum e baccis paratur.

RUBUS ARCTICUS.

beere. Onon haccarum fragrans, suaveolens, Vinosus, gratissimus. SAPOR aromaticus nonnihil acidior haceis rubi idaei. Hae baccae inter sapidissimos se

ctus numerantur.

VIRTUS refrigerans, analeptica, aestum febrilem bene

temperan S.

Usus. Baccae saccharo vel melle conditae mensis secundis in Suecia apponuntur. Vino impositae gratissi. mum conciliant saporem.

RUBUS FRUTICOSUS.

R Bυs frutie us L. Trombeer. ODOR baccarum nigrarum gratus; SAPOR acidus , gratus, cum vino gratissimus.

123쪽

UIRTUs praecedentis. Usus prioris. Studiose attendendum est, ne infantes ex errore loco harum baccarum faecas Besladona, quae Venenatae sunt, decerpant.

RUBUS CAESIUS.

RIENS eoesus L. Toctabeer. ODOR baccarum nigrarum rore caerulescentium & SAPOR ut rubi fruticosi. VIRTVs praecedentis. Usus. Baccae crudae sapidistimae, praesertim vino rubro infusae. Roob succedaneum Mori.

RUBUS SAXATILIS. Rus υs saxatilis L. Steinbeer. Jessen ιθ imbeer.

ODOR baccarum gratus, at SAPOR praecedentibus R bis magis aquosus, minus sapidus. Usus. Solis fere pueris in Suecia leguntur hae baccae.

RυBUS Chamoemorus L. DOR baccarum vix ullus, nisi apud baccas supermaturas & tunc debilis, subingratus , minime arOmaticus. SAPOR acidulus, simul incidens in Iae bubulum coagulatum & vappidum. VIRTus refrigerans, antis corbutica, humectans, hae-moptoicis de phlysiicis utilis censetur. U.US. Baccae maturae coquuntur, ut inde brodium fiat, cui postea absque uberiore coctione baccae sub-

124쪽

maturae immittuntur, sic in vasis ligneis per m tam hyemem servari possunt. Baccae sc conditae frequentissima acetaria hyberna in Suecia sunt. Lappones baccas sub nive sepultas diu recentes

servant.

RUBUS OCCIDENTALIS.

FRUCTUS A QUEO - DULCE S.

ODOR suaveolens. SAPOR dulcescens, aquosus, sapidus in cucumerinum quandoque incideris. Dan- . tur qui in externa superficie reticulos, alii, qui tuberculosi sunt, hi Cantalupa vocantur, & sapidissimi sunt. UIRTus nutriens principio dulci, refrigerans, sitim tempore aestivo bene exstinguens, hecticis, ' &scor buticis saluberrimus fructus. At pro debili stomacho est dissicilis digestionis,&facilis corruptionis. Hinc febrem quartanam & di arrhaeam, mictum copiosum producit. '' Copiose ingestus carnes

125쪽

Iaxas generans & ad febres intermittentes dispo

iUsus. Fructus maturus cum vel sine saccharo' editur crudus, quibusdam placet additio piperis, cinamomi, imo tabaci hispanici. maIurus condi- . tur saccharo vel aceto pro bellariis.

CycVM1S Dudaim L. 2spselmelone. Usus. Fructus meloni simillimus, sed vix citri magnitudinem habens, at sapore de odore melonem longe antecellit.

CυCURBITA Citrulius L. Tuea fermesone. Onon debilis. SAPost pulpae dulcescens, subcucumelinus, aquosus, frigidus, quasi conglaciatus. VIRTVs nutriens, refrigerans, humectans, calorem. aestivum & sitim temperans. Fructus nimiis copia ingestus colicam flatulentam provocat. Si in ejus esu excedatur facile oritur cholera, dysenteria, hydrops. Usus. Fructus bene maturus editur crudus. In regionibus calidis utilissimus fructus. Si calidissimae Indiae habitatores hocce fructu destituerentur, aestu solis facile perirent.

126쪽

ODOR vix ullus. SAPOR pulpae debilis, fatuus, sub dulcescens, in melonis saporem obscure inci

densa

VIETUs nutriens, honos generans succos , at carneS laxas. Fructus jam putrescens colicam & vomitum veneni instar causiavit. UsUs. Fructus crudas non comeditur, sed coquitur

in obsoniis vel pias hinc conficitur cum lacte , butyro, vino & pipere. Est pauperum & rusti

corum esca.

CUCURBITA LAGENARIA.

CN C V R BI T A lagenaria L. Jsaschen, OLOR nullus. SAPOR pulpae amarus. UIRTUs pulpae purgans. Usus. Pauperes in Aegypto pulpam aceto conditam coquunt & edunt. Ex duro tegmine hujus fructus cochlearia, infundibula, lagenae , ampullae&c formantur in commoda praecipue peregrinantium, qui liquida aliaque necessaria horum auxilio commode tranSferunt.

127쪽

onoa fructus recentis vix ullus. SAPost dulcis, an eu cumerinum leniter incidens. Odor caricae sociae sub unguentarius. Sapor dulcis, melligenus, gra ius mallicatione glutinosus. 'VIR Tus nutriens, impinguans carne laxa, emolliens, pectoralis, eccoprotica. Gravidis & hydropicis ob Vim eccoproticam utilis. Nimius ficuum esus gingivas corrumpere, sudorum foetidum & scabiem causare scribitur. '' Fructus immaturus,

lacteus, consetur venenatus. USUS. Fructus recentes & siccati eduntur crudi.

FI CNS Sycomorus L. ODOR nullus. SAPOR gratus, mollis, aqueo in duleis, subaromaticuS. V1ATus & Usus praecedentis.

DACTYLUS.

PHπN1κ dactylifera L. ODOR drupae soccae nullus. SAPOR melligenus, dulci se simus. Dactylorum recentium sapor vinoso - dulcis , gratior. Hi fructus non tota sua substantia ut

. E caricis siccatis post aliquod tempus pulvis albus fac- charatus emorescit , si hoc fit, tunc saporem dulcem perdunt, & cum aliquo talore putrescere incipiunt.. A moeniti acad. Vol. I. p. 43-

128쪽

nostri, sed successive ab apice versus basim ma

turescunt. VIRTUS nutriens, edulcorans , mucum rei lituens pe'

ctoralis. Usus. Fructus in India erudi apud nos siccati eduntur. Indiae gentes palmicolae vitam fere solis dactylis sustentant & varia inde fercula atque vinum

parant.

ODOR nullus. SAPOR dulcis, subviscosus. VIRTUS nutriens, tussientibus utilis. Ubus nobis est in decocto pectorali.

ODOR nullus. SAPOR dulcescens, viscosus. VIRTUS nutriens, obvolvens, pectoralis, occoprotica

ad gij ingesta.

Usus. Apud nos fructus siccatus pro potu pectorali adhibetur.

SILIQUA DULCIS.

- Tussis a defectu muci bronchialis vel a tenuitate acri sanguinis orta a dactylorum principio amnaceo vel inu-eilagineo mitigatur.

129쪽

Onon leguminis nullus. SAPOR dulcis , melli genus. Siccata siliquae sapidiores quam recenteS. VIRTUS nutriens, expectorans, pectoralis. In soda &raucedine utilis. iUs- Fructus pauperibus, & suibus in regionibus orientalibus porrigitur , hinc victus filii deperditi' fuisse creditur. Gentes orientales succo e siliquis expresta condita sua saepe parant.

EM PETRUM 'NIGRUM.

EMPE TR U M nigrum L. Jesse iistrauehibe er. Scire arje Ἐjenbeer. Usus. Hae baccae in Namschatha & in Suecia solummodo a gulosis & voracibus pueris comeduntur, justo majori copia ingurgitatae cephalalgiam inducere dicuntur. ' Groentandi inde vini speciem

parabant.

ME LONGENA . Sor ANUM M longena L. Stesani dilapsel.

VIRTUS nutriens, grata nec flatulenta & facilis digestioniS. Usus. Fructus editur praesertim a Mauritanis coctus &assatus. Post primam coctionem fructus forti expressione, a succo amaro liberantur, saepe cum vi no & saccharo coquuntur. Coquuntur etiam cum IV. L I N N AE I Alor. Ian. p. 3O6.

130쪽

carne ut radices Napi. In India & Oriente adeo familiaris cibus est ut apud nos cucumereS.

opses. Pomum amoris. ODon nullus. SAPOR acidulus, subnauseosus. VIRTVs nutriens, gratum saporem concilians. Censetur Venenata, at ego centies sine noxa fructum in embemma coctum comedi. Usus,' in embemma coctus fructus. ad carnem bubulam comeditur.

GRANATUM.

PΠNrcA Granatum L. Eranatapses. Malum granatum seu punicum. Onon pulpae nullus. SAPOR acidulus, gratus, subvin sus, leniter stypticus. V1RTus pulpae refrigerans, adstringens leniter. Usus. Ex sucCo expresse, & fermentato Vinum granatorum conficiunt calidarum regionum incolae.

onost baccarum subnarcoticus. SAPOR dulcescenti- aciduluS. viamus refrigerans. Infusum stipitum & foliorum in morbis rheumaticis utile.