Bromatologia seu doctrina de esculentis et potulentis

71쪽

Onoa subaphrodisiacus. SAPOR dulcescens legumini mvirentium pisii l Ortensis. INDOLEs magis amylaceaquam solani tuberositi

usus. Tubera in aqua elixata & cute nigra detracta eduntur cum butyro recente. Tartaris hae radices primarium sunt alimentum.

CYPERUS ESCULENTUS.

ODOR nullus. SAPOR dulcis. UIRTUs nutriens, at siccus, durus es constipahs cibus. UsUs. Radices frequenter coctae eduntur in Italia. Alii e crudis radicibus rejecta pellicula dulcem exsu gunt succum.

BRASSICA CAPITATA.sRASSICA capitata L. STei fer Dei'ses Sustraui. Ossa foliorum debilis. SAPOR Oleraceus , subdulce

sten So

vIRTus nutriens, victum tenuem subministratis, flatulenta , diuretica , eccoprotica, putrescibilis cuni

tatore.

72쪽

nium, usque dum plurimum brodii incoctum fuerit, & sic eduntur cum carnibus. Brassica acidulatu Emi erfraut & Brassica muriata seu muria condita, sunt optima praeparata.

BRASSICA ACIDULATA.

Capita B RAS Src AE capitata L. in filamenta ope cultri vel dolabrae peculiaris minutim conscissa. anetho, cumino & sale permixta, in dolio mediante pistillo ligneo arcte compacta & clausa sponte intra aliquot dies in breviusculam fermentationem spirituosam, dein acidam abeunt. Sauei fxaut. ODOR acidulus: SAPOR acido olera ceus, gratus. VIRTUS nutriens. Cibus grato ac ore multis placens &sapidissimus, at magna copia ingestus, duriusculus , digestu dissicilis, flatulentus , ut & tormina, anxietatem, vomitum aliaque mala subinde excitet& quandoque supra triduum in intestinis immutatum permaneat. ' Usus. Brassica acidulata juri carnium incocta frequen- . tissimus est cibus, quod cum carne pingui, lardo vel farciminibus sapidissimum nobis exhibet

ferculum. U1RTus ΜED1cA. Εssicacissima est diaeta, quae contrascorbutum in itineribus marinis tuetur & enatum jamjam morbum mirifice coercet & curat. ΕΟ

73쪽

magis commendabilis, quum brassica acidulata ultra annum in navi integram sese servari patiatur e libra una singulo nautae bis vel pluries per , hebdomadem data sufficit. Haec instar acetarii cum aceto vini vel & cum alia esca cocta ingeri potest. Uis antiscorbutica non solum ab acore sed vel maxime ab aere fixo, qui ex brassica sub digessione in ventriculo extricatur, dependet. 'FIungari Brassicani acidulatam crudam cum oleo

lini comedunt.

BRASSICA RUBRA.

Eustraui. Onon brassicae capitatae. SAPOR dulcescens. VIRTVs magis tenera est, minus flatulenta. Usus. Sapidior fit cibus si brassicae rubrae cum jure carnium in pulmentum coctae addatur acetum. Brassica haec cum vino rubro & saccharo lente cocta delicatissimum sistit cum carne salita tenera

ferculum. Virtus antiscorbutica plurimis observatis extra dubium posita invenitur in III. PRINGLE'S Means for preferring the health in mariners. p. 29. &c. Se Mediculand phil. Comment. Vbi 4. p. 237. Cel. L i N D on the Scuro p. I 72. Cel. FORS TERS Observations duritiea Gyage round the morid p. 63 i. ubi miro ovemylo II ' hominum vita per triennium in itinoro marino incolumis maximam partem brassica acidulata fuit servata.

74쪽

BRASSICA VIRIDIS.

ODOR nullus. SAPOR dulcescens. Erisata sapor te ner, gratusque, UIRTUs nutriens, facilius ob teneritudinem digeritur quam Brassica alba & rubra. Quo tenerior enim est brassica, eo facilius concoquitur. Usus. Capitula dimidiatim dissecta cum jure carnium

coquuntur.

ODOR nullus. SAPOR praecedente adhuc dulcescens magis. VIRTVs praecedentis. Usus praecedentis.

BRASSICA L ACINI AT A.

B R As syc A Sabellica L. Reiff. Onon in raphanum incidens. SAPOR subdulcescens in rapam incidens. viariis. Dissicillima est cuncoctu, nisi gelu tenerescat: tunc vero nutriens, aztiscorbuticus Se pectoralis censetur cibus. Usus. Coma hujus brassicae ad mensam ut spinacia paratur. Quandoque castaneae rostae cum ea mi

scenturώ

75쪽

Haec brassica frigoris etiam saevioris patientissima , sub nive sepulta virens tamen & succosa est. Progentibus borealibus ob climatis atque diaetae vitia scorbulo maxime obnoxiis valde utilis cibus est. Ut aliae brassicae species non putrescit cum

foetore. '

ODOR nullus. SAPOR subdulcescens, coctione mollissima, sapidissima fit. VIRTVs nutriens, ob mollitiem digestu facilis.

Usus. Palliculae eduntur cum oleribus.

BRASSICA SECTILIS. '

BRASSICA maritima BANAE ODOA debilis. SA post in brassicam sabellicam incidens. Utilis brassicae species est, cum tota aestate sectilis haberi possit.

VIRTVs praecedentis. Usus. Paratur ad mensam ut spinacia.

BRASSICA BOTRYTIS. BRAS Src A Botrytis L. Tlumen fohi seu Carsios

Gulfora. ODOR debilis. SAPOR brassicae dulcescens , coctura sapidissimus.

76쪽

UInrus nutriens, digestu facilis, ob teneritudinem &saporis gratiam praeripit palmam omnibus brassi

pidissimum sistunt cibum. Potest Botrytis per hyemem totam in frigidario facile recens servari.

BRASSICA Brocoli Arrg. Ero coli. Brassica ιtalica purpurea seu alba. Stasidii isther ODon nullus. SAPOR brassicae Botrytios.

Usus. Coquitur planta integra resecto trunco prope radicem & resectis apicibus foliorum, in aqua salita, postea cribelli ope ex olla eximitur, in t graque patinae immittitur, atque cum embemmate ex sale, oleo, aceto vini & succo citri comeditur. Eitur Brocoli frequentissime in Italia &Sieilia.

SPI N AC IA Oleracea L. Spinat. Onon nullus. SAPOR debilis, herbaceus. Folia cocta sub masticatione subarenulosum quid mentiun-

etur.

UIRTus parum nutriens, temperans, alvum emolliens. Usυs. Folia cum jure carnium in pulmentum coquuntur. Sunt ceeonomi, qui folia viridia in furno

77쪽

tepido torrefaciunt & in usum hyemalem se

vant.

ODOR foliorum nullus. SAPOR grate amaricans, mollis. UIRTUs nutrien S. Usus. Folia cocta esitantur.

Pori ΤυLACA oleracea L. Portusas. non foliorum & caulium nullus. SAPOR herbaceo- aquosus, vix acidulus. Sed folia cocta tenera acidula. VIRTVs nutriens, refrigerans, in aestu viscerum usi-liλUsus. Folia recentia cum summitatibus caulium fervide infunduntur aquae , tum per cribellum ab aqua bene liberata, frixantur & macerantur in butyro ; dum penitus mollescunt, addatur sacis charum & si placet vinum ; tandem conficiantur cum cremore laetis vel vitellis ovorum.

ODOR herbae nullus. SAPOR herbaceus, mitis. VIRTus nutriens, eccoprotica. Usus. Folia recentia ut spinacia parata comeduntur.

78쪽

Radix ob fatuitatem non amplius in usu culina ri est.

ODOR herbae nullus. SAPOR mitis, herbaceus. VIRTVs nutriens, spinacia multo mihi saltem sapidior. Ustis. Folia recentia pari modo ut spinacia parantur. Radiae vero betae rubrae ob nauseosam & fatuam dulcedinem nissi aceto condita forma acetarii.

ACETO SELLA.

dus. UIRTUs minus refrigerans, quam acetosae.

Usus. Folia jusculis & oleribus, quibus admiscentur, saporem conciliant gratum. Hinc talia iuscula in morbis inflammatoriis, biliosis & putridis con

veniunt.

Betie rubrae & albae radicem apud priscos Romanos in usu culinari fuisse praesertim apud plebem, quae vino & pi pere betam coquebat, docet MARTIALI s. Ut sapiant fatum fabrorum pran Ita beri , O quam forpe petet vina piperqtie coquus.

79쪽

non foliorum nullus. SAPOR intensius acidus, gra

tus.

Villius refrigerans, anti biliosa, antiscorbutica , saporem acidum cibis concilians. Usus. Folia eduntur in jusculis, vel cum aliis oleribus coct/. Frequentissimus vero usus in embem. male ad carnes est. Lappones folia haec cum lacte cocta comedunt. Juscula acetosae in morbis

biliosis & putridis prosunt. RUM EX SCUTATUS. RUM EX scutatus L. Schisbfoimiger Saveramήpfer. ODOR foliorum nullus. SAPOR acidus, sed gratior &sapidior quam Acetosae.

Usus idem cum acetosa, sed rarius ob solia nimis parva adhibetur.

. RUM EX PATIENTIA.R NMI κ Putientia L. Engsischer Spinat. rhabm fm ODOR foliorum nullus. SAPOR grate acidulus. Utilis planta frigoris & solis patiens.

VIRTus refrigerans , antis corbutica. Folia recentia initio veris inter prima olera obveniunt. Cito coinquuntur & cocta valde tenera evadunt. Usus. Folia in aqua leniter infula, butyro fricta ad- diro pauxillo farinae sacchari & tandem cum

80쪽

cremore lactis acidulo sive vitellis ovorum condita sapidum exhibent cibum.

onon foliorum debilis. SApost herbaceuS. VIRTVs nutriens, ccoprotica. Usus. Folia tenella primo vere in Suecia tamquam oleris species frequentissime ut spinacia parata

comeditur.

A TRIPLEX. hortesis L. Marten Tiesbe. Dost foliorum nullus. SAPOR debilis, herbaceus.

UsUs. Folia tempore aestivo cum cerefolio , allio fist loso & carnibus in jusculum spissiam coquuntur. MALVA. MALUA rotundifolia LIN. Cani epappeL Eanfelonost nullus. SAPOR herbaceus, debilis, mucilagi

neus.

UIRTUs nutriens, eccoprotica; at dura, digestu ditaeilis herba.

Exoneraturo ventrem mihi Villiea malsas attulit Ovarias, quas habet hortus opes, dicit MARTIALIS.