장음표시 사용
251쪽
absoluta in suis decretis. sutura eonditio nata, uti et possibilia, in sua omnipotentia. Haec tamen ab omnibus mini ine pro
bantur, uti omnes philosophi, et theologi norunt lj. SuTeiat nobis Augustini modestia Emr'. in Ps. 69.): vud quem
mmma Potestas est. summa et secreta cognitio est. Tribuamus hoc Deo, laudantes Deum non audemus dicerer quo modo notat Deus.... hoc solum di O, non sic cognoscit, ut homo, non sic cognoscit, ut Augetas; el quomodo cognoscit, dicere non audeo, quoniam et scire non Aossum. Praeoculis hoc semper tenere debemus, Deum nempe omnia vi
dere. Nam, qui recolit animo , Deum in ectare Omnia, etiam intimas eordis latebras. sub Deo Perfectissimo, et Omniscio nolit profecto eue i tartis, sed omnes suas ad justum, et honestum co Ouel Ictiones. - Iis graris est sub religione rita, quos et aenis libido oexat: libera contra iis et Pulcherrima, quos una Mirtus agit, inquit sapienter Ant. Genuensis Theol. Nat c. 3. n. 10.)
768. Deus Ooluntate praeditus est. Nam l. persectissimo gaudet intelleelu: sed nulla est substantia intelligens , quae volunt hie non potitur. 2. Deus procul dubio hunc mundum ereavit, uti palet SS. 6l7. 6l8.ὶ, quem proinde inter possibiles elegit; electio vero est unius voluntatis. 3. Deus vo
sal Iitatae omnium sit avetor Disquisia Novam de Deo, qui it s. c. t. Et a. cum not. docet, Deum nulls medio Midere a. possibilia, quia , eum aeterna sit intrinseea rerum possibilitas , hac quidem Prior est intelliis gentia Dei instilla, non quatenus possibilitas non sit aeque aeterna, sed quain tenus yrioritata demonstrationis illa ante istam ponitur; a. praesentia, quae nequeunt a Deo videri nisi ah aeterno, ae proinde nequeunt a Deo eoncipi visa in essentia, vel attributo aliquo, vel decreto, quin eontingentia i a Deo ponantur; S. futura quaecumque, quae eerto etiam ab aeterno Deus videre debuit, ideoque non in attributo, aut decreto, aut in aliquo contingente i 4. Praeterita, quae aliquando extilerunt, et aliquando fuerunt possibilia, quaeque proinde possibilium. et praesentium in. l. et a. naturam Aequuntur. nesutat deinde opinionem illorum, a. qui dicunt Deum haec ridere in ma sentia, quia in essentia Dei nihil est, quod Deus non ait, et haec omnia certe non sunt Deus, a. qui dicunt, Deum haee Midere in i sorum 'raesentia reali in aeternitate, quia haec non emper extiterunt. nec Deo eoexistuntis. St. ;3. qui dicunt, Deum haee Midera in auia decretis contingentibus. quia haee existere in Deo non possunt, uti videbimus is. 773 not. Prv. a. δέ qui dicunt, Deuta haee ridere in suis ideis, quia ab his non pendunt post
252쪽
luntate homines ornavit; in esseelu autem non potest esse major persectio quam in causa. 1. Deus, uti videbimus articulo sequenti, est justus, bonus , sanetus ; haec porro attri-huta voluntatem supponunt. 5. Nulla persectio est neganda Deo; voluntas Procul dubio persectio est. Deus itaque voluntate gaudet. 769. Duplex asse potest voluntatis Dei actus, internus scilicet, quo seipsum intelligit, et amat; externus, quo P sibilia, quae vult, creat, conservat, iisque providet. Uterque actus unicus est in Deo, qui actus purissimus est. S. 760.3.770. Voluntas Dei libera est in actibus externis. Siquidem l. libertas certe est aliqua persectio; sed quaevis per lectio in Deo reponenda est 739. . 2. Non est essectus nobilior sua causa; sed homines, qui sunt esseelus Dei voluntatis, et omnipotentiae, et tutelligentiae, sunt libertate praediti, qua domini fiunt suarum actionum. 3. Si eut est persectio amare necessario bonum infinitum, ita necessario amare
num finitum est imperfectio, quae in Deum cadere nequit; atqui necessario Deus bonum finitum amaret, si libertate careret. K. Finem eligere, qui cuique libet, atque media, quae apliora ad finem praestitutum sunt, certe est libertatis argu mentum; ast Deus innumera creavit entia ad speciales fines directa, omniaque simul ad ultimum finem, quae, ut pole possibilia, poterat non velle, aut omnino nolle. 5. Si Deus libertate careret, ad agendum aut suae naturae necessitate, aut a
rebus possibilibus, aut a rebus crealis impelleretur; sed primum esse nequit, quia aliqua destitueretur persectione, et nulla re indiget ejus natura, quae proinde non postulat, ut Deus necessario agat; secundum repugnat, quia possibilia a pere nequeunt, nihilque in se positivae habent reali latis; tertium pugnat cum immutabili late, et independentia, et impas
sibili talo Dei. 6. Si Deus suae naturae necessitate ageret, res omnes, quae ab eo sunt. forent et ipsae necessariae, immulabiles, aeternae, quia semper extitissent; quod certe contin-
ibilia II. 283. prop. s. J, et quia si sex in Deo en iustumque rei idea adinmillendu foret, una, quae sit medium divinae cognitionis. altera. quae sit lia eo cognitio. Demum concludit, Deum videre possibilia, Praeterita, Praesentia, et futura necessaria in suis objectis; futura libera in saeuitatibus en tium, quarum cognitio in mente infinita involvit cognitionem omnium, quae
per illas saeuitates produci queunt; i ossibilia intelligendo ens, et id, quod
de ipso negatur, sed hoc alibi, et non in eule, in quo non est. Hoc sensu exin
plieat, quod ait Paulus lueb. 4. 31 li non est tilia creatura inoisibilia in
convectia ejus: Omnia autem nuda, et verea sunt oculis titia.
253쪽
gentium naturae repugnati P. Causa, quae agit suae naturae necessitate, secundum totam suam potentiam agit sS. 313. s. in; sed potentia Dei est infinita; ergo si libertate non gaudet, omnia creare debuisset possibilia. ac ideo ex una parte Deus non Posset modo aliud ereare, ex altera nihil creasset, quia nequite reare omnia possibilia eum omnibus modis, quorum sunt
77 l. Diximus porro, potantatem Dei esse liberam in actibus externis, quia adactus internos Deus rapitur necessario; non enim potest Deus non cognoscere seipsum, ideo que non amare, cum bonum infinitum sit. si in 772. Sed ut recte de voluntate et libertat Dei iudἱeelur, haee digna sunt observatu. l. Voluntas divina numquam haeret suspensa ; numquam est in potentia; numquam honum apparens vero bono praeseri; numquam ad malum deficit, aut sectitur; numquam versatilis, ac mutabilis est; numquam successionem plurium actuum involvit. Hae e enim omnia sunt vitia, quae in hominibus proveniunt ex imbeeillitate ratio nis, et ex assectibus, quibus continenter perturbantur, quae longe absunt a Dei natura persectissima. 2. Voluntas proinde divina est indisserens ad plura objecta externa, eum hoc, illud ve possibile possit velle; non vero ad plures actus volendi, nolendive, quia semper vult, quod voluit, et non vult, quod noluit. Unde nee determinatur novo actu voluntatis, sed ab aeterno voluit, quae vult in tempore , quia immutabilis, ae persectissimus est; nullaque ratione ducitur nolendi, volendive in tempore, quae ab aeterno voluit, noluitve. 3. Quarcti a Deo unus est actus internus, et externus, quia est illo ipse, quo ad seipsum sertur, atque ad ereaturas terminatur; sed ratione objecti, ad quod terminatur, modo necessarius, modo liber est, prout objectum est infinitum, vel finitum. 4. Quapropter Deus liber uou est in actibus internis; n
lit Aliqui definiunt liberialem Mim , qua causa intelligens potes δε-
erminare sei sam, et a determinondo se abstinere. Haee definitio est ania gustior re definita, quia libertas extenditur etiam in determinandis statibus aliarum rerum lS. So6. not a. . Verum Dei libertas in determinandia conii gentibus statibus rerum extra se positarum tantum poni potest. non vero existenditur ad constituendos in Deo .latus abwlute domingenies, zn quibus nempe potuit absolute non esse. Si enim Deus interius se quoad naturam, vel attributa determinaret. evaneseeret eius simplicitas, immutabilitas, infinitas, vii palet. Quare Deus potest tantum determinare Phraice res ipsas, quin determinet se nisi logice, seu novas assumendo externas denominatione lj. 939. . imaquisu. μν. c. a. s. i. et 2. et not. 1.
254쪽
que liber est in aetibus externis libertate contrarietatis S. 5ssis.);
quia seipsuiu, suasque nequit persecti oves negare; neque deismum liber est revocare, quae voluit, quia summa ratione ab aeternitate voluit. 5. Tota itaque Dei libertas consistit in volendo, aut nolendo bonum finitum; hoe vel illud volendo,
vel uolendo praeceleris. 6. Hinc patet, Deum poluisse velle; et quidem hoc aut alio modo velle suarum persectionum manifestationem: velle hunc, aut alium gradum persectionum manifestare : velle hune, aut alium persectionum numerum creaturis communicare l). Quae omnia ex hucusque dictis quam facile colliguntur. 773. Aetus divinae voluntatis. qui ad creaturas termina
tur S. 772. n. 3. 3, dicitur decretum, quod positioiam est, si ipso Deus aliquid, quod vult consequi, absolute intendit; et
permissistim, quo aliquid permittit, sed non vult, imo vetat. Primum est de mundo condendo, secundum de hominu in peccatis. Porro quo dola Dei decretum est immutabile , otquia, quidquid Deus vult in tempore, ab aeterno voluit: et quia nec levitas, nec ignorantia in Deum, qui immutabilis,
et omni scius est. cadere queunt. Quaedam autem Dei decreta
sunt sui conditione, qua defici eate, illa deficiunt. Ex quo
patet, inutilia non esse bona opera, vota, Preces, conatu Sque omnes, quibus salutem consequi valemus, quam omnibus sincere Deus praesere cupit, si conditionem, sub qua illam pra here statuit, ponamus i 23.
sit Quaeeumque enim ereatura non eat necessaria, neque essentialia selieitati Dei, qui proinde neque necessario potest creaturam quametamque Velle; praesertim vero, qui , Antequam erearetur, nihil ipsa est, uti recle notat auctor operis: Game deI Fatalismo Mol. S. I 4 set. 2 c. a. a. a. at Quoniam veritatem propius tetigisse videtur Auetor Disquisitionum N arum de Deo ei rea ea, quae Dei decreta respieiuni; ideo operae pretium duelmus strictim aliqua ab ipso excerpere. Itaque ipse i c. i. n. 5. notat, Dei decretum quatruplici sensu aeeipi posse . quia r. aut est eontingens a Deo, tamquam a causa effieiente vel permittente, dependens praeparatio po sibilium ad existentiam, et reliquas mutationes, quarum subieetum sint entia sinita, non Deus; s. aut eontingens actio existens In Deo. quam ipse Poterat non ponere; I. aut actio summae voluntatis Dei, in Deoque existens necessaria, et aeterna, aliqua lamen assecla phIsica, el eontingenti modi si eatione; 4. aut demum actio summae voluntatis Dei, in Deoque existens necessaria, et aeterna, nullaque modi fieatione asseela. Ainc addit, in duobus primis sensibus decretum supponi in Deo aeternum, et contingens; in tertio supponi decretum in Deo cum aceidentibus; in quarto deerelum supponi aeternum, et non liberum. Quoniam porro tertio aensu acceptum deerelum in Deo esse nequit, utpote qui est immutabilis, proindeque aecidentibus non subditur : ideo tota quaestio est, utrum nempe decretum Dei aeternum contingena suerit, an ne
cessarium Bis posilia statuit aequentes propositiones.
255쪽
774. Deus est heneficentissimus. Nam s. beneficus est, qui aliis heneficia eonserendi voluntatem liabet constantem; Deus autem summa beneficia largitus est creaturis, et
1. MPugnat, Deum libero ab aeterno aeterna Molitione mundi effectionem decrerisse. Nam a. in eausa finita libera decretum valet tantum ad disponendam ipsam eausa in ad proxime, vel remota operati dum, non vero ad ponendum aliquid in re facienda, nisi alia accesserit velio. Sie. e. g. deere tum meum de seribendo nihil deseriptione ponit, nisi vis activa animae
meae m. eat manum, haecque calamum stringat. Verum causa umma e tesSentialiter disposita ad operandum ad extra; seeus enim aliquid aliud illi deberet, Vel posset aecedere, quo disponeretur ad operandum ad extra; quod certe cum eius persectissima omnipotentia pugnat. Is in vero, si Deus tibera b aeterno aeterna Molitione mundi effectionem de eoisset, aliquid aliud, quo disponeretur ad operandum ad extra, accedere Deo deberet, vel posset a. Si Deus libere ab aeterno aeterna oolitione mundi si elionem decrerisset, ipsemel Deus suisset eausa efficiens hujus decreti, quod objectum fuisset suae liberae voluntatis; sed obieetum causae efficientis profecto nou existit, antequam fiat; ergo laudatum decretum aliquando nou extitit, ut pote quod non existebat. antequam laetum esset: ideoque repugnat. .. 5. in hachvpothesi Deus deerelo suo divisisset possibilia e reanda a non creandis; ideo inque ante decretum possibilia erant non divisa neque in se . neque in mente Dei; ae proinde deere tum supponendum foret posterius statu non divisionis; au propterea repugnat ... 4. Poluit, aut non potuit Deus se abstinere ab illo decreto aeterno edendo; si non potuit, liberum non fuit illud decretum, quod est contra hypothesim; si potuit, poluit certe Deus se abstinere vel in primo lalu Dei, vel ante hunc flatum; sed non ante, quia hic status fingi nequit; non in ipso primo statu Dei et quia iune fuisset nece Marium, uti ipsemet Deus, et quia quod liberum est, est contingens, ideoque non aeternum. 5. Aul potuit, aut non potuit Deus mulare illud deerelum ueternum; at potuit, Deus mutabilis suisset, et deeretum, quo ptimum decretum mutare statuisset, eunt iugens, ideoque u in aeternum fuisset; si non potuit, Deus post illud decretum liberum. et aeternum non potuisset aliud edere deerelum, in quo decrevisset novum aliquod e reare; ideoque Deus non potuisset, nec posset aliud no um creare. quod
Dei omnipotentiam, et libertatem destruit l, 81. . 6. Posito in Deo decreto libero, et aeterno, in Deo compositio ρhrsica probaretur, quia tu ipso ad- milleretur decretum, quod eerte est quid Phoesiciam, et reais. quodque Deum
in primo statu distingueret a Deo in secundo statu, seu comiderato cum deerelo; sed haec eompositis in Deo repugnat. Ers ... a. Se uerna, maximequa necessaria summas Doluntatis actio exeliadu a Deo decreta contingentia , quorum Destis sit subjectum. In Deo Posse. et Melle aeque extenduntur. Porro, quidquid potuit, vel potest Deus sacere vel sinere, poluit proeul dubio et potest ex ordine naturae misia me neeessario, ei ex vi legis aeternae. contra quem ordinem, legemque Pr
iuda nihil potest saeere, vel sinere. Finge enim, Deum potuisae, vel Po be alia
256쪽
largitur, uti quisque e propria docetur experientia. 2. Quare Deus non foret benefieentissimus 3 Certe quia ab invidia,
quid facere, vel sinere contra hune ordinem et legem; idem prosecto erit po sibile, et impossibile eodem tempore a possibile, quia aupponitur, Deum po- uisse, vel posse oppositum sacere; impossibile autem, quia repugnat, Deum
operari eontra legem aeternam, quia repugnat, ipsum negare aetPSuin; nega rei vero Se ipsum, si ageret contra sapientiam aeternam. quia est suae sapie tiae dictatum. Lex aeterna autem est, lotam, et unicam Dei actionem .in am re ui, uorumque attributorum consistere. Igitur, quidquid potuit. vel potest Deus, potuit, ei potest ex vi amoris sui, suorumque attributorum. Quare non Poleat, neque potuit Deus non amare amore eo lacentias essentiali, et neis Cessario suam omni polentiam, quae est unum ex eius attributis. Hie vero amor
haberi nequit, quia simul complectatur, quidquid ipsi amori est essentiale.
Quare eodem amore essentiali, et necessario non potuit, neque potest Deus non amare, et ideo non adpmbare omnia iura sua, omnesque suae omnipotentiae relationes essentiales, et necessarias; atque pioinde ipsissimam omnipotentiam, quatenus reserebatur, et refertur ad saciendum, vel non laetendum; ad zommutandum, vel non commutandum; ad permittendum, vel ad impediendum, ad reducendum in statum purae possibilitatis entia existentia, ad dispone dam, ad eondendum. . . Sed hic amor essentialis, et necessarius, haecque a probatio est primitivum, amplissimum, universaliasimum, aeternum, necessa rium, immutabile decretum Dei adaequata sumptum. Ergo sempiterna, ma
S. In Deo non est decretum de faciendo exelusiotim decreti de nora faciendo. Deus profecto potest modo omnes possibilium status sacere, vel pedimittere, uti potuit ab initio. Si enim hoe negabis Deo. eoxeris lateri, alligatam, eoercitamque suisse Dei potentiam, Deum salaliter duci, amplius liberriamrim non esse, ideoque haud esse beatissimum. Sed qui ponit i a Deo deer tum defaciendo exclusioum decreti de non faciendo, hane potentiam sariendi vel permittendi omnes possibilium status, uti potuit ab initio, modo -gal Deo. Siquidem, qui hujusmodi deeretum in Deo ponit, simul ponit d cretum, quod determinaνit potentiam Dei insiciliam ad unum ex possibilibus oppositis; duretum nempe , quo Dei potentia fuisset probata quoad alicuius rei esseetionem, et simul improbata quoad se abstinendum ab ejusdem rei ennelione. Ergo 4. Voluntas Dei necessitata meta hysica Vtimum absolutum, et unioresati sequitur. Nam Optimum sie ueceptum tonsistit in eo omni, ad quod exporrigitur Dei omnipotentia. Sed Deus t ex prop. a. suae voluntatis empiterna, maximeque necessaria actione adprobavit lae proinde universali aeterno neeessario deorsto adaequale sumpto sancivili omnia omnino, ad quae
extenditur, et refertur elus omnipotentia. Erg.....
6. Voluntas Dei libere Muti bona singularia, et relati . Nam ad pro halio bonorum singularium includitur ia adprobatione optimi absoluti, et universali lprop. 4. ι ideoque et in aeterno, universo lique decreto adaequale sumin lito Orop. a. , quae decreta omnia particularia ineludit. Sed decreta partieuaria nequeunt, aingulatim sumpta, ad aequalitatem divinae omnipotentiae respondere; neque Proinde horum deerelorum obieeta, quae sunt hona singularia, et relativa, totam Dei voluntatem exhaurire, vel explere possunt. Ergo
6. Nequit admitti instans rationis, in quo Deus nihil decreuit, et post quod libere deerevit. Nam x. hoe instana rationis revera numquam
257쪽
aut malevolentia, aut alia carea cupiditate duceretur; haee vero absunt a persectissima Dei natura. 3. Homines praeler
suit; si enim fuisset, reale fuisset; quod eerte Dei immulabilitati repugnat,
utpote eui post illud instans reale aliquid aecessisset. Sed indignissimum est, Dei libellatem tueri per e himaerieam mentis nostrae fictionem. a. Poails lioerationis instanti, asserendum esset, Deum in inflanti fuisse, in quo non amavit, neque probavit suam omnipotentiam, istiusque omnes relationes noce arias, et essentiales, quia nondum in illo instanti de erevisset; hoc vero pugnat cum dietis lprop. u. . I. Deus, posito illo instanti. suisset aliquando nihili otens, quia, eum in illo instanti nihil decrevisset, nihil sae e re potuisset.
Ex quibus omnibus plura defluet possvnt hic inde tollecta ex eodem c. a. et noti subjectis. Itaque a. in Deo admittendum est decretum primitivum. n eessarium. aeternum, immutabile, universalissimum, infinitum adaequale sumis plum. a. Hoa proinde decretum neque liberum est; neque contingens, neque quaedam modi si eatio Deo superveniens; sed aetio summae volunt alis Dei, in Deoque existens, necessaria, aeterna, nullaque modificatione asseela. I. II oodec elum adaequale sumplum eomprehendit propterea omnia Particularia de-erela de saetendo. vel non faciendo, de permittendo, vel impediendo, de delendo, vel reprodueendo usque ad infinitum. 4. Quapropter nihil sit, vel non si, quod non sit a Deo ah aeterno deeretum. 5. Ideoque Deus non indiget' novis eonsiliis, vel deerelis, neque illud deerelum aeternum mulat, cum servat, vel delet hunc mundum ; cum hunc rerum ordinem coniiuuat vel evertit per miracula; tum creat, vel non ereat alios mundos; cum millies exterminat. vel repro dueit, quae sibi libent. 6. Ex hoc tamen non lie et inferre, mala m ratia fuisse quoque a Deo decreta. aut eum ordine metaphysivo pugnare; Deus enim horum malorum deerevit Permissionem, quae nequii Cum metaphysicia naturae legibus pugnare. cum nequeat Deus contra legem aeternam, quae est dictatum suae sapientiae voluntatem dirigentis, operari. 7. Neque lude equitur, ut necessario eveniat, quidquid illo decreto primitivo sancitum est, uia pol est Deus, si sibi lubet, complere decreta partieularia de non facienos, uti secit ante creatiouem. 8. Celerum Deus non potest omnia omnino deerela des faciendo adimplere, quia plures effectus simul pugnant, uti pugnat, ut aliquid sit simul ante, et post aliud. s. Verum illa decreta particula ria, quae in illo uno aeterno primi livo decreto continentur, non unt neque necessaria, neque aeterna, neque immutabilia, neque infinita, neque pruinde adaequantia illud primitivum; sed hoe tantum signincant, symbolica propter ea dicenda. Io. Igitur qui eumque essectus actuales nequeunt ad aequalitatem respondere divinae omnipotentiae, divinoque primitivo decreto, eum adliue alia, et alia remaneant possibilia entia, modi, relationes, adlectiones... a a. Quare Dei libertas se exerit in ordinationibus, et divositionibus contingemtibus, quae sunt veluti decreta particularia, atque quaedam publieationes deereti aeterni inadaequale sumpti externae. aa. Quapropter Deus non mutatur, eum aliquid novi sacit, qnia facit vi aeterni accreti, neque est imis Potens, eum aliquid non facit vi ejusdem decreti, neque in sua restringitur libet tale, utpote qui saeit ex vi illius decreti, quia omnia ex illo decreto potest, quae vult, et quia, quidquid fecit, est bonum singulare, quod eius omnipote tiam exhaurire, eiusque voluntatem explere non valet. I. Idcirco erravit Leibnitius, qui doeuit, Deum serri morali necessitate, hunc que mundum optimum creasse, quasi necessitas moralis in Deo non foret eadem ac meis
258쪽
hona accepta alia concupi eunt animo irrequieto. Si Deus beneficentia summa non donaretur, nonne desiderium hominum foret sanies, quam nullo cibo explere possentZ ά. Nuta
ta Physica, quasi bonum singulare posset esse optimum, atque Deus contingenti deereto aeterno statuisset hune mundum ereare. . 4 Ae Proinde erra runt, qui doeuerunt, potuisse mundum a lota aeternitate libere creari, cum libera erealio supponat anteriorem statum, in quo mundus non es siciebatur,
Sed ulterius progreditur laudatus auctor. Nam Thomistas eum Moliniatilleoneiliare adlaborans, veteri hus novas substituit desinitiones de decreto obsoluto, et conditionali. I laque se. 4.ὶ deereium absolutum est adprobatio mulsuun uin quarumcumque sive mediale, sive immediαιe suturarum per Dei polentiam; conditionale vero est adyrobatio mutationum mediate sutu rarum per eamdem Dei potentiam. Fuit deeretum absoliniam de mundi crea tione considerati in primo statu suiu rerum variabili; conditionale, at illa ereatio respietatur post alios mundos eonditos d. bar. l. Quare a. potest idem ii cretum esse simul absolutum et conditionale, et magis, minusve conditionale, eun ideratum sub diverso respectu. a. Decretum conditionale supponit mul. litudinem deerelorum absolutorum, quorum quodcumque supponitur . q. vi mutatione antecedenti respectu sequentis. S. Quare multa poni possunt decreta absoluta, et conditionalia in serie continua, et aueee,siva. 4 Quapropter quod is decretum contingens, sive Vmbolicum, potest esse absolutum. et c.ndi lionale, utque re picere etiam potest eausas et neeessarias, et liberas, prout hae sine suturitione, vel cum suturitione oppositi ordinatae sunt ad quain
Voluntas Dei est ipsius deeretum. Haee voluntas dieitur benePlacens, si decretum sit aeternum; signi, si sit eontingens; conssquens, at sit de certo obiecto expliciis consideralo; antecedens, si sit de obiecto implicite considera is, veluti de obiecto considerato in causa. voluntas aute edens fit ne con e quenti, et haec sine illa flare nequit. Sed haee oluntatis distinctio videtur in tilis. Ponit deinde has propositiones. h. Voliaritas Mis in Deo non est e sa Moluntatis medio m. Nam t. in hae hypothesi voluntas finis determinaret voluntatem mediorum , ideo gue voluntas mediorum non foret aeteraa; quod repugnat lptop. 2. Fupra . aisum sinis. tum media ante ipsorum existentiam sunt intrinsece P asibilia; sed Deus aeterno suo decreto prohavit omnia possibilia saetenda, ve i non faciendasprop. I. I. in hac sententia instans rationis admittendum foret, in quo V luntas finis, non illa mediorum fuisset in Deo; quod esse nequit prop. 6 . a. In Deo inluntas sinis non μraeie Moliantali medio m. Nam . in Deo ordo, quo intelligil objecta. est idem ae ordo, quo vult objeci δι uterquaproinde ordo est aeternus, aeternaque voluntas sinis, ei mediorum. a. Quidquid potest Deus. potest ex summo ordine naturae, eontra quem nil sacere, vel sinere potesti Quare simul videt ei ad prohat hunc ordinem , in quo sine et media continentur. Hine sequitur, in Deo voluntatem finium naturae ordiisne esse posteriorem voluntate mediorum.
S. Nulla creatura potest agere contra totam disini beneplaciti se tantatem. Nam divinum beneplaeitum compleelitur decretum primitivum uni- ersalissimum ἔ ergo . quocumque se vertat creatura, numquam Puteat agere contra totam illam voluntatem. Hoe in sensia ait Deus per Isaiam: consilium meum atabit, et Omnia Moluntas mea flet.
259쪽
la perseelio est Deo neganda; bene sepialia est perseelio. Ergo Deo tribuenda est. Quae oppouu ut, alias S. 728. ad 73l.ὶ diluimus. 775. Deus est itastissimus. Siquidem s. iustitia definitur Dei honitas sapienter administrata; Deus vem est honus S. 776. ), et sapientissimus S. 763.). 2. Ut justus quis
dicatur, noscere debet aequi, bonique leges, et actiones lia μου legibus consor mandas, atque voluntatem recte judicandi constantem habere; sed Deus illa prima noscit, quia est omni scius; boc tertium in ipso reperitur, quia Deus nulla re indiget , nihil timet, a nullo depelidet, nihil sperat, nullo abripitur studio. 3. In Deo omnes sunt persectiones; iustitia certe est aliqua perseelio. Deus itaque justissimus est 776. Deus est sanctissimus. Ram l. ille dicitur sanctissimus, qui omuibus earet imperfectionibus; sed Deus est insulte perfectus. 2. Sanctus est, qui nullo maculatur peceato; Deus vero peccato maculari nequit; cum deberet negare seipsum, quia peccatum est rebellio in Deum. 777. Deus est oeracissimus. Quia i . veracitas est eoastans voluntas numquam salsum dicendi; sed Deus hae eou- stanti voluntate potitur; alias non esset persectissimus. 2. Falsum dicere est eerte peccatum; peccatum in Deo esse Mequit, quia sanctus est s S. 776. ). 3. Falsum dicere est negare propriam sententiam; hoc vero in Deo essu nequit, quia negaretaeipsum, quum esse et intelligere idem sit in Deo.
778. Deus est fidelissimus. Certe fidelis ille dicitur, et
est, qui constanter servat promissa; sed Deus promissa omnia Servatὴ nam, cum sit verax et omni scius, et, uti mox demonstrabimus, omnipotens, sincere promittit, promittendi rationes cognoscit, promissa potest adimplere. 779. Deus est beatissimus. Deus omnibus omnino persectionibus gaudet; intellectu infinito eas cognoscit; voluntate ordinatissima valet frui. Ergo babet bonum inlinitum, quo fruitur. In hoo posita est summa beatitudo. Deus igitur est beatissimus. 780. Deus est omnipotens. Nam 1. in Deo esse debent omnes persectio ues in gradu infinito S. 750. n. 3.); sed p tentia est perseelio; ergo ipsa in gradu infinito in Deo repone uda est, ideoque et omni polentia; 2. in Deo inesse debet ratio eorum omnium, quae fieri possunt; alias possent seri Sine causa, in qua eorum ratio inesset; hoc vero Omnipotentiam arguit; 3. omnia, quae existunt, excepto Deo, Sunt entia contingentia; ergo creata sunt. Sed a quoua in potuerint
260쪽
creari, nisi a Deo, qui ante Omnia unus existebat 3 Igitur Deus ornatur potentio, quae, cum sit infinita, uti quaevis perfectio Dei, omnipotentia est ly78 l. Circa Dei omnipotentiam aliqua sunt notatu digna. Et l. Deus nequit omnia simul sacere, quia i , 282. ) saceret
confusum, imo contradi elorium cliaos, cum eadem figura esset quadrata et rotunda, idem lapis calidus et frigidus, idem paries albus et niger. 2. Deus autem potest sacere plura, quam essecit, et quia non om uia possibilia secit, et quia omnipotentia ejus non est exhausta, imo exhauriri nequit, quia est infinita. 3. Deus potest sacere meliora, quam essecit, Telale ad eorum entitatem, non vero relate ad suem, quem
sibi praefixit, euique respondent, quae essecit S. 665. 3, ά.
Aequit Deus mori, sallere, mentiri, quae imperseeliouem arguunt; neque potest in noeentem damnare, neque alia Patrare, quae suae sapientiae, bonitati, sanctitati, justitiae opponuntur, quia hisce attribulis nequit esse contraria Dei vo Iunias, et omnipotentia. Quare reprobamus divisionem potentiae Dei in absolutam, et ordinatam, sive Physicam, et moralem. Si quidem i. moralis dicitur illa, quae operatur ex consilio summae sapientiae; absoluta vero, quae ex lenditur ad omnia, quae non repugnant; sed summa sapientia nequit vetare, quae sub quibuseumque rationibus permitti, serique possunt, Seu non repugnant; ergo amice una cum altera conspirat polentia. 2. Quod intrinsece repugnat, Deus Ii ultimode potest sacere sua absoluta polentia; sed intrinsece repugnat, ut aleat agere eontra consilium summae sapietitiae; quia hoe desectum in Deo argueret: ergo et repugnat
potentia moralis diversa ab absoluta in Deo. 3. Nisi eadem foret haec utraque potentia, aliquid posset esse possibile et impossibile; possibile, quia Deus posset efficere sua potentia absoluta, in ossibile, quia non posset morali polentia. Ceterum prohari haec distinctio posset, si pro absoluta potentiuintelligatur illa, qua Deus iacit, vel permittit praeter vel
contra naturae ora inem; pro morali vero, seu Ordinata, qua
Deus facit vel permittit juxta impositum ordinem, legesque naturae pho sicas. Haec dicta sufficiant de divinis attribulis,
id Neque hie est praetereundum, Dei omnipotentiam adaequale sumptam referri tum ad creanda et annihilanda, eentiesqtie denuo ereanda possibilia, et anni hilanda s3. 28s. , tum etiam ad abstinendum se a creando, aut delendo, ete. Si hoc non conee das, saleare oportet, Dei omni polentiam esse limilatain, utpote quae omnibus entium possibilibus statibus non responderet, uti notat Auctor Disquisit. c. a. n. 13.