장음표시 사용
241쪽
Saa CATECHISMI AD PAROCHO AQUAESTI XLIV.
Qua aetatis et anni tempor eonfitendum sit. v
Sed quum minime dubitari possit, eonsessionis egem ab ipso Domino latam et constitutam esse sequitur, ut videndum sit, quinam, quo aetatis et anni tempore, ei parere debeant. Primum itaque ex Lateranensis Oncilii canone, cuius initium est ): omnis utriusque sexus, perspicitur, neminem consessionis lege adstrictum esse ante eam aetatem, qua rationis usum habere potest. Neque tamen ea aetas certo aliquo annorum numero definita est, sed illud universe statuendum videtur ab eo tempore consessionem puero indictam esse, quum inter bonum et malum discernendi vim habet, in eiusque mentem dolus adere potest. Nam quum ad id vitae tempus quisque pervenerit, in quo de salute aeterna deliberandum est, tum primum sacerdoti peccata eonfiteri debet, quum aliter salutem sperare nemini liceat, qui scelerum conscientia premitur. Quo vero potissimum tempore confiteri oporteat, eo eanone, de quo antea diximus, sancta ecclesia decrevit iubet enim semel saltem quotannis sideles omnes peceat sua eonfiteri. QUAE ATIO LR
euolles Christiant hoe veneficio uti debeant. v
Verum si quid salutis nostrae ratio postulet, consideremus, profecto, quoties e mortis perieulum imminet, vel aliquam rem tractare aggredimur, cuius tractatio homini peccatis contaminato non conveniat, velut quum sacramenta administramus, aut percipimus toties consessio praetermittenda non est. Atque idem omnino servare portet, quum veremur, ne nos alicuius culpae, quam admiserimus, oblivi capiat. Neque enim peccata confiteri possumus, quae non meminimus, neque peccatorum veniam a Domino impetramus, nisi ea poenitentiae sacramentum per consessionem deleat. QUAE ATIO XLVI.
Omnia precata singillatim in confessione aperienda. .
Sed quoniam multa in consessione observanda sunt, quorum alia ad sacramenti naturam pertinent, alia non ita necessaria sunt de his accurate agendum erit. Neque enim desunt libelli et ommentarii, ex quibus Deile est horum omnium explicationem depromere. Illud autem in primis doeeant parochi,
242쪽
in Onsessione urandum esse, ut integra et absoluta sit, eruenim omnia mortalia peeeata saeerdoti aperire oporte Nam venialia peccata, quae nos a Dei gratia non divellunt, et in quae frequentius abimur, tametsi recte atque utiliter, quod
piorum usus demonstrat, eonfitemur tamen sine eulpa praetermitti, multisque aliis rationibus expiari possunt. At morti- sera peeeata, ut iam diximus singula enumeranda sunt, quamvis etiam occultissime lateant et eius generis sint, quae duobus tantum extremis Deealogi capitibus interdieuntur. Saepe enim evenit, ut ea gravius animam vulnerent, quam illa, quae aperteae palam peccare homines solent. Ita vero a sancta Tridentina synodo desinitum, atque a atholica ecclesia semper traditum est, quemadmodum sanetorum Patrum testimonia declarant. Est enim apud sanctum Ambrosium i in hune modum: ANon potest quis iustificari a peccato, nisi consessus suerit peccatum. Sanctus etiam Hieronymus - in Ecclesiaste idem plane confirmat inquit enim: Si quem serpens diabolus e- eulte momorderit, et nullo Onscio eum peccati veneno insecerit, si tacuerit, et poenitentiam non egerit, nee vulnus suum fratri vel magistro voluerit confiteri magister, qui linguam habet ad curandum, prodesse non poterit. Praeterea S. Cyprianus in sermone de Lapsis apertissime o docet his ve sis ,,uuamvis nullo sacrifiei aut libelli lacinore eonstrieti sint, quoniam tamen de eo cogitaverunt, id ipsum apud saee dotes Dei dolenter eonfiteantur. Denique haec omnium e-elesiae doctorum communis vox est atque sententia. ou AEATI XLVII.
PMealorum eircumstantiae, dum quis consstetur, sunt patefaciendae.
Sed in consessione summa illa eum et diligentia adhibenda est, quam in rebus gravissimis ponere solemus, omneque studium ita eo onserendum, ut sanemus animae vulnera, et peeeati radices evellamus. Neque ver solum peceat gravia narrando explicare oportet verum etiam illa, quae numequodque peecatum circumstant, et pravitatem valde augent et minuunt. Quaedam enim circumstantiae adeo graves sunt, ut peceat mortiferi ratio ex illis tantum constet quare haec omnia confiteri semper oportet. Si quis enim hominem interemerit, explicandum est, utrum ille sacris initiatus, an pro- sanus fuerit. Itemque si eum muliere concubuit, matrimoniine
243쪽
lego libera, aut alterius uxore, aut propinqua, aut alleuius voti sponsione Deo Onsecrata, aperiat necesse est. Haec enim diversa peccatorum genera constituunt, ita ut primum quidem simplex ornicatio, alterum adulterium, tertium ineestus, quartum sacrilegium, a divinarum rerum doetoribus appelletur. Furium etiam in peccatis numerandum est; verum si quis aureum nummum furetur, levius omnin peecat, quam is, qui entum, vel ducentos, vel ingentem aliquam auri vim, praesertim em, qui sacram pecuniam abstulit. Quae etiam ratio ad loeum et ad tempus pertinet, quorum exempla notiora sunt ex multorum libris, quam ut a nobis commemorentur. Hae igitur, ut diximus, enumeranda sunt quae vero pravitatem rei magnopere non augent, sine crimine mitti possunt.
Confessis, in qua sponto aliquid gravius reticetur, iterarida est.
Sed ad onsessionem adeo necessarium est, ut, quod antea diximus, integra et absoluta sit, ut, si quis dedita opera alia quidem ex iis, quae explicari debent, praetermittat, alia
vero tantummodo confiisatur non solum ex ea consessione is commodum nullum consequatur, sed etiam novo scelere se Obstringat. Neque eiusmodi peccatorum enumerati consessionis nomine, in qua sacramenti ratio insit, appellanda est; quin potius poenitenti consessionem repetere est necesse, Seque ipsum illius peccati reum sacere, quod sacramenti sanctitatem simulatione consessionis violaverit. QUAESTIO LIX.
Confessio, in qua per oblivionem, vel lneurtam Ievem auauid omissum est, non iteranda.
At vero si alia de causa consessioni aliquid desuisse videatur, vel quia poenitens nonnulla crimina oblitus fuerit, vel
quia conscientiae suae latebras non ita accurate perquisierit, quum tamen illud in animo haberet, ut integre omnia peccata consteretur nihil ei opus erit consessionem iterare satis autem habebit, si quando peccata, quae oblitus erat, in memoriam reduxerit, ea sacerdoti alio tempore consteri. In quo tamen animadvertendum est, ne sorte nimis dissolute et remisse conscientiam nostram scrutati simus, adeoque negligenter peeeata admissa memoria repetere studuerimus, ut ea ne recordari quidem voluisse, merito videri possimus id enim si laetum fuerit, eonsessionem iterare omnino portebit.
244쪽
Nuda simpIex et aperta debet esse sonsessio.
Praeterea curandum est, ut consessi nuda, simplex et aperta sit, non artificiose composita, ut a nonnullis sit, qui potius vitae suae rationem exponere, quam peeeata eonfiteri videntur ea enim consessi esse debet, quae nos tales face doti aperiat, quales nos ipsos novimus, certaque pro certis, ae dubia pro dubiis demonstret. Quod si vel peccata non recensentur, Vel alieni a re, quam tractamus, sermones inseruntur perspicuum est, consessionem hae virtute carere. QUAESTI LI.
Prudens et verecunda debet esse eonfessio se
Vehementer etiam commendandi sunt, qui prudentiam et verecundiam in explicandis rebus adllibenti Neque enim nimis multis verbis agendum est, sed, quae ad euiusque peceat naturam et rationem pertinent, brevi ratione, quae modestiam coniunctam habeat, aperienila sunt.' QUAESTIO LII.
Confessio per internuncium aut peralteras fieri non potest.
Illud vero tum confitenti, tum sacerdoti maxime laborandum est, ut eorum sermo in consessione secreto habeatur. Quare sit, ut nemini omnino, neque per nuncium, neque per I iteras, quoniam ea ratione nihil iam oeculte agi potest, pee-eata confiteri liceat. QuΛEATIO LIII.
Expedit homini Christiano saepius confiteri. ο
Sed nulla res fidelibus adeo eurae esse debet, quam ut frequenti peccatorum consessione animam studeant expiare; etenim , quum aliquis mortifer scelere urgetur, nihil ei magis salutare esse potest ob multa, quae impendent, vitae pericula, quam statim peccata sua eonfiteri nam, ut sibi quisque diuturnum vitae spatium polliceri queat, turpe prosecto est, quum in eluendis corporis aut vestium sordibus tam diligentes simus, non eadem saltem diligentia curare, ne animae splendor tu pissimis peccati maeulis obsolescat. QUAESTIO LIV.
Ouoluplici potestate huiua sacramenti minister praeditus esse debeat.
Sed iam de ministro huius sacramenti dicendum est Eum autem sacerdotem esse, qui ordinariam aut delegatam absol-
245쪽
vendi potestatem habeat, ex celesiasticis sanctionibus satis apparet habeat enim oportet non solum ordinis, verum etiam iurisdietionis potestatem, qui hoc munere langi debet. Illustre vero huius ministerii testimonium praebent illa Domini verba apud sanctum Ioannem ): Quorum remiseritis peecata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, retenta sunt; neque enim omnibus, sed Apostolis tantum haec dieta suisse eonstat, quibus in hae lanctione saeerdotes succedunti Idque etiam
maxime consentaneum est; nam quum omne gratiae genus,
quae hoc saeramento tribuitur, a Christo capite ad membra derivetur merito debent orpori Christi mystico, id est fidelibus, illud administrare, qui soli verum eiusdem corpus conficiendi potestatem habent, quum praesertim fideles hoe ipso poenitentiae sacramento ad sacram eueharistiam sumendam apti idoneique reddantur. Verum quanta olim religione in antiquissima eeelesia ius ordinarii sacerdotis onservatum fuerit, ex veteribus Patrum decretis facile intelligitur, quibus emtum est, ne quis episcopus aut sacerdos in alterius parochia aliquid gerere auderet, sine eius auctoritate, qui illi praeesset, aut nisi magna necessitas Ogere videretur. Ita vero ab Apostolo sancitum est, quum Tito praecepit, ut in singulis elutitatibus saeerdotes onstitueret, qui scilicet doctrinae et sacramentorum coelesti pabulo fideles alerent et educarent.' QUAESTI LV.
Potest quivis sacerdos quemcunque peccatorem in necessitate absolvere.
Quanquam si mortis periculum imminet, et proprii sacerdotis saeuitas non datur, ne hae ecasione aliquis pereat, in ecclesia Dei custoditum fuisse, concilium Tridentinum3 do-eet, ut unicuique sacerdoti liceret non solum omni peccatorum genere, cuiuscunque potestatis sit, illa condonare, sed etiam
ab excommunicationis vinculo solvere.
Quiat euique de sua salute sollicito deligendus sit eonfessionis minister. .
Iam praeter ordinis et iurisdietionis potestatem, quae prorsus necessaria sunt, in primis opus est, ut huius ιacramenti minister tum scientia et eruditione, tum prudentia praeditus sit iudicis enim et mediet simul personam gerit. Ae, quod ad primum attinet, satis constat, non vulgarem scientiam
necessariam esse, qua et peccata investigare, et ex variis pec-
246쪽
PARS II ΑΡu v. Bacteatorum generibus, quae gravia, quae levia sint, pro euiusque hominis ordine et genere iudicare possit. Ut autem mediens est, summa quoque prudentia indiget. Etenim diligenter providendum est, ut ea remedia aegroto adhibeantur, quae ad illius animam sanandam, et in posterum eontra morbi vim muniendam aptiora esse videantur. Ex quo poterunt fideles intelligere, euivis maximo studio curandum esse, ut eum sibi sacerdotem deligat, quem vitae integritas, doctrina, prudens iudicium ommendet; qui et quantum in eo officio, mi praeest, ponderis ae momenti sit, et quae cuique sceleri poenaeonveniat, et qui vel solvendi vel ligandi sint, optime noverit. 'QUAE ATIO VII.
Νunquam, quae inter eonfitendum sunt audita, verbo aut signo palefatere neet.
Sed quoniam nemo est, qui non vehementer cupiat, scelera et turpitudinem suam eculiari monendi sunt fideles, nihil esse, quod timeant, ne ea, quae ipsi eonsessione patefecerint, a sacerdote ulli unquam indicentur, neve aliquod ex ea periculi genus sibi ullo tempore creari possit. Sacrae enim sanctiones gravissime in eos sacerdotes animadverti voluerunt, qui peccata omnia, quae aliquis eis consessus suerit, perpetuo et religioso silentio compressa non tenuerint. Quare in con-eilio Lateranensi magno ita legimus: Caveat omnino face dos, ne verbo, vel signo, vel alio quovis modo, prodat aliquatenus peccatorern.
uuae sint praecipue observanda saeerdoti, aIiorum consessiones excipienti.
Sed iam rerum ordo postulat, quum de ministro dictum sit, ut quaedain praeeipua eapita explicentur, quae ad consessionis usum et tractationem non parum sunt aceommodata
Magna enim sdelium pars, quibus vulgo nihil longius videri solet, quam ut dies illi, qui celesiastica lege consessioni
praefiniti sunt, e luant, tantum absunt a Christiana persectione, ut vix peccatorum suorum meminerint, quae sacerdoti patelaetenda essent, nedum cetera diligenter enrent, quae ad divinam gratiam Oneiliandam vim habere maximam perspicuum est. Quare quum illorum saluti omni studio sueeurrendum sit, hoc primum sacerdotes in poenitente diligenter observabunt: si veram peeeatorum suorum contritionem habeat,
certumque illi sit ae deliberatum, in posterum a peccatis
247쪽
abstinere. Quod si ita animo affectum esse animadverterint,
moneant, et vehementer hortentur, ut pro tanto et tam singulari benefici maximas gratias Deo agat, ab eoque coelestis gratiae praesidium petere nunquam desinat, quo munitus acleetus facile poterit pravis cupiditatibus resistere a repugnare. Docendus est etiam, ut nullum patiatur esse diem, quin aliquid de passionis Domini nostri mysteriis meditetur, ad eumque imitandum et summa caritate amandum ipse se excitet atque inflammet. Ita enim meditatione assequetur, ut ab omnibus daemonis tentationibus in dies se tutiorem esse sentiat. Neque enim ulla alia est ausa, eur tam cito vel leviter ab hoste impugnati animo et viribus succumbamus, quam quod ex coelestium rerum meditatione divini amoris ignem eoncipere non studemus, quo mens recreari atque erigi possiti in autem sacerdos intellexerit, eum, qui velit confiteri, adeo peccata sua non dolere, ut vere contritus dicendus sit conetur magno ontritionis desideri eum ameere, ut deinde huius praeclari doni cupiditate incensus, illud a Dei misericordia petere et magitare in animum indueat. In primis autem reprimenda est quorundam superbia, qui scelera sua excusatione aliqua vel defendere, vel minora sacere uituntur. Nam exempli causa, quum aliquis lateatur, se ira vehementius commotum fuisse statim huius perturbationis causam in alium confert, a quo prius sibi iniuriam laetam esse queritur Monendus itaque est, hoc elati animi et hominis peccati sui magnitudinem vel despicientis, vel plane ignorantis signum esse tum vero eiusmodi excusationis genus ad augendum potius, quam ad minuendum peccatum pertinere. Nam qui ita factum suum probare contendit, hoc videtur profiteri, se tunc patientia usurum esse, quum a nemine iniuria laedetur quo quidem nihil homine Christiano indignius esse potest. tenim quum illius vicem dolere maxime debuerit, qui iniuriam Deit tamen non peccati pravitate commovetur, sed fratri irascitur, ac, quum ei praeclara oecasio blata fuerit, ut Deum patientia colere, et fratrem mansuetudine sua eorrigere possit, salutis materiam ad perniciem suam convertit. Perniciosior autem est illorum culpa existimanda, qui stulta quadam verecundia impediti, peccata confiteri non audent Iis igitur hortando animos addere portet monendique sunt, nihil esse, quod vitia Sua aperire vereantur, nullique mirum videri debere, si intelligat homines peccare qui quidem communis est omnium IIIo
bus, ut in humanam imbecillitatem proprie adit Alii sunt,
248쪽
nullam euram et cogitationem in pervestigandis suis sceleribus posuerunt, nec commissa onsessione expedire, ne unde eius ostiei initium dueendum sit, satis sciunt; quos certe acrius obiurgare opus est, atque in primis docere, priusquam ad sa-eerdotem aliquis adeat, omni studio curandum esse, ut peccatorum suorum contritione commoveatur id vero praestari nullo modo posse, nisi ea reminiscend sigillatim re eognoscere studeat. Quare si sacerdos huiusmodi homines prorsus imparatos esse cognoverit, humanissimis verbis a se demittet, hortabiturque, ut ad cogitanda peccata aliquod spatium sumant, ac deinde revertantur. Quod si sorte affirmaverint, se in eam rem omne studium et diligentiam suam contulisse, quoniam sacerdoti maxime verendum est, ne semel dimissi amplius non redeant audiendi erunt, praesertim Vero, si me dandae vitae studium aliquod prae se serant, adducique possint, ut negligentiam suam accusent, quam se alio tempore diligenti et accurata meditatione compensaturos promittant in quo men magna cai.tio adhibenda est. Si enim audita eonsessione iudicaverit, neque in enumerandis peeeatis diligentiam, neque in detestandis dolorem poenitenti Omnino defuisse, absolvi poterit. Sin autem utrumque in e desiderari animadverterit, auctor illi et suasor erit, ut maiorem euram, quod antea dictum est, in excutienda conscientia adhibeat, hominemque, ni blandissime poterit, traetatum dimittet. Sed quoniam inle dum contingit, ut mulieres, alicuius sceleris in priori conse sione oblitae ilarum ad sacerdotem non audeant redire, quod vereantur, ne vel in suspicionem magnae improbitatis populo veniant, vel singularis religionis laudem quaerere existimentur saepe tum publice, tum privatim docendum est, neminem tanta memoria esse, qui omnia sua facta, dicta et cogitata meminisse queat; quapropter fideles nulla re deterrendos esse, quominus ad sacerdotem revertantur, si in memoriam alienius eriminis redierint, quod antea suerit praetermissum. Haec igitur, atque alia huius generis multa in consessione a sacerdotibus observanda erunt. Nunc a tertiam poenitentiae partem, quae satisfactio appellatur, veniendum est.
uuid in genere, quidque in materia eonfessionis significet satissaello.
Primum itaque satisfactionis nomen et vis exponenda est. Hinc enim catholicae ecclesiae hostes amplam occasionem dis-
249쪽
rii erunt. Est autem satissaetio rei debitae integra solutio; uam quod satis est, ei nihil videtur deesse. Quare quum de gratiae eonciliatione loquimur, idem satisfacere significat, quod alteri tantum praestare, quantum irato animo ad nieiseendam iniuriam satis esse possit. Atque ita satissaeuo nihil aliud est, quam iniuriae alteri illatae compensatio. Quod autem ad hune
loeum pertinet, satissaetionis nomen divinarum rerum doctores ad declarandam eam compensationem usurparunt, quum homo
pro peccatis commissis De aliquid persolvit 'QUAESTI LX.
Quot sint gradus eius satisfactionis, quae compensationem aliquam peccati hicludit. ο
du in genere quoniam multi gradus esse possunt, hinc fit, ut satisfactio varie accipiatur ac prima quidem et praestantissima illa est, qua pro scelerum nostrorum ratione, etiamsi Deus summo iure nobiscum velit agere, quiequid a nobis debeatur, cumulate persolutum est. Haec vero eiusmodi esse dieitur, quae nobis Deum propithim et placatum reddidit, eamque uni Christo Domino acceptam serimus, qui in eruce, preti pro peceatis nostris soluto, plenissime Deo
satiaeeit. Neque enim ulla res creata tanti esse potuit, quae nos tam gravi debit Iiberaret, atque, ut S. Ioannes testaturi , ipse est propitiati pro peccatis nostris; non pro nostris autem tantum, sed etiam pro totius mundi Haec igitur plena et eumulata est satisfactio, scelerum omnium rationi, quae in hoc saeculo ommissa sunt, pariter aequaliterque respondens; cuius pondere hominum actiones apud Deum plurimum valent, ac sine eo nulla prorsus aestimatione dignae haberentur. Atque hue Davidis verba videntur spectare, qui postquam secum ipse reputans illud protulisset ): Quid retribuam Domino pro omnibus, quae retribuit mihi Τ nihil praeter hane satissaetionem, quam calleis nomine expressit, dignum tot tantisque beneficiis invenire potuit quare subiecit: Calicem salutaris
accipiam, et nomen Domini invocabo. Alterum satisfactionis genus, quae et anoniea appellatur, et certo temporis spatio definita perficitur. Quare antiquissimae eeclesiae usu receptum est, ut, quum poenitentes a peccatis solvuntur, poena aliqua eis irrogetur, cuius poenae solutio satissaeuo vocari consuevit.
250쪽
PARS II. CAPUT V e BEodem vero nomine quodlibet etiam poenae genus signiseatur, quam pro peeeatis, non quidem a sacerdote eonstitutam, sed sponte nostra susceptam, atque a nobis ipsis repetitam sustinemus verum hae ad poenitentiam, ut aeramentum est, minime pertinet, sed illa tantum sacramenti pars e senda est, quam diximus ex praecepto sacerdotis Deo pro peceatis dependi ho adiuncto, ut statutum cum animo et deliberatum habeamus, peccata in posterum omni studio vitare. Ita enim nonnulli definierunt: Satissaeere est Deo debitumh norem impendere. Quod autem nemo debitum honorem Deo possit tribuere, nisi qui peccata omnino vitare constituat, satis apparet. Et satisfacere est causas peccatorum excidere, et eorum suggestioni aditum non indulgere. In quam sententiam alii senserunt, satisfactionem esse purgationem, qua eluitur, quidquid sordium propter peeeati maeulam in anima resedit, atque a poenis tempore desinitis, quibus tenebamur, absolvimur. Quae quum ita sint, acile erit fidelibus persuadere, quam necessarium sit, ut poenitentes in hoc satissaetionis studio se exerceanti 'QUAESTI LXI.
Non semper eum remissione poenae aeternae, quRe eonsequitur eondona-uo in culpae poena temporalis remittitur.'
Doeendi enim sunt, duo esse, quae peeeatum eonsequuntur, maeulam et poenam a quamvis semper culpa dimissa simul etiam mortis aeternae supplietum apud inseros constitutum eondonetur tamen non semper contingit, quemadmodum
a ridentina synodo Ddeelaratum est, ut Dominus peceatorum reliquias, et poenam eris tempore desinitam, quae peccatis debetur, remittat. Cuius rei perspicua sunt exempla in saeris literis, Genesis tertio capite, Num XII et XXII. et aliis permultis loeis. Sed illud Davidis larissimum et maximo illustre intuemur eui etsi athan dixerat in ,, minus quoque transtulit peeeatum tuum; non morieris: cis tamen gravissimas poenas ultro subiit, Dei miserieordiam his verbis dies noctesque implorans te Amplius lava me ab iniquitate mea, et a
peccat meo munda me; quoniam iniquitatem meam ego ο-gnoseo, et peceatum meum contra me est semper. uibus verbis illud petitum est a Domino, ut non solum crimen, sed poenam etiam crimini debitam eondonaret, atque a peceati