장음표시 사용
301쪽
CATECHISMI AD PAROCHOS QUAENTI VII.
uuomodo ex tanto termis promulgata is nominthus impleri possit, et quod nihil amore faeilius ait. .
Quin etiam legis iussa difficultatem non habere ostendat parochus quod vel una hau ratione ex S. Augustino doeere poterit, quum dicit: Qui, quaeso, dicitur impossibile esse
homini amare amare, inquam, creatorem beneficum, patrem amantissimum, deinde etiam et carnem suam in fratribus suis
A vero, sequii diligit. . . legem implevit. Quare Ioannes iApostolus praecepta Dei gravia non esse aperte testatur nihil enim iustius, nihil cum maiore dignitate, nihil maiore eum smetu ab homine teste D. Bernardo exigi potuisset quamobrem summam Dei benignitatem admiratus est Augustinus Dsi ipsum Deum allatus: Quid est homo, quod amari te ab eo vis et si non faciat, ingentes minaris poenas an non tis magna hae est, si non diligam ter Quod si quis eam asserat excusationem, impediri se, quominus Deum amet, i firmitate naturae docendum est, Deum, qui amorem requisivit, amoris vim inserere β cordibus per Spiritum sanctum suum; hi autem Spiritus bonus petentibus' a Patre oelesti datur, ut merit S. Augustinus 3 precatus sit: Da quod iubes et iube quod vis. Quia igitur Dei auxilium praesto nobis est, maxime post Christi Domini mortem, per quam princeps huius mundi eleetus est soras non est, quod quisquam rei disieultate deterreatur nihil enim est amanti difficile. QUAESTI VIII.
Teneanturne omnes homines necessario ad Iegla observallonem.
Praeterea ad eandem rem persuadendam plurimum valebi si explicabitur, necessario legi obtemperandum esse praese tim quum nostris temporibus non desuerint, qui, sive saeilis sive disseilis sit lex, ad salutem tamen nequaquam neces-riam esse, impie et magno ipsorum malo dicere non veriti sunt. Quorum nesariam impiamque sententiam saerae Seripturae testimoniis parochus consutabit eiusdem maxime Apostoli, cuius illi auctoritate impietatem suam ineri conantur. Quid igitur ait Apostolus h) ,,Non praeputium, non circumcisionem quidquam esse, sed observationem mandatorum Deir Quod ver eandem sententiam alibi repetit'), et novam crea-
302쪽
PARS ill CAPUT I. turam in Christo tantum diei valere intelligimus plane, eum
novam reaturam in Christo dicere, qui mandata Dei observati s enim, qui habet mandata Dei ac servat, diligit Deum, Domin ipso testo apud Ioannem ): Si quis diligit me, sermonem meum servabit. Nam etsi iustifieari potest homo, et ex impio seri pius, antequam singula legis praecepta externis actionibus impleat tamen fieri non potest, ut, qui per aetatem ratione uti queat, ex impio fiat iustus, nisi animum habeat paratum ad omnia praecepta Dei servanda. QUAE TI IX.
duos reuerus eonsequantur, qui Iegem divinam observant. v
Ad extremum vero ne quid praetermittat parochus, quo fidelis populus adducatur, ut legem servet quam sint eius ubere suavesque fructus demonstrabit quod facile poterit ex iis, quae Psalmo decim octavo scripta sunt, probare in eo enim legis Dei laudes elebrantur, quarum haec est vel maxima, quae Dei gloriam et maiestatem multo amplius explicat. quam decore suo atque ordine laciant ipsa coelestia corpora, quae ut Omnes quamvis barbaras nationes in sui admirationem rapiunt, ita efficiunt, ut rerum omnium piscis et conditoris gloriam, sapientiam ac potentiam agnoseant. A lex quidem Domini j convertit animas ad Deum agnoscentes enim vias eius et Dei sanctissimam voluntatem per legem, eonvertimus pedes nostros in vias Domini. At quia soli timentes Deum vere sapientes sunt, hoc illi deineeps tribuit, ut sapientiam praestet parvulis. Hinc veris gaudiis, et mysteriorum divinorum eo-gnitione, ingentibus praeterea voluptatibus et praemiis et in hae vita et in futuro saeculo illi cumulantur, qui Dei legem
Quum omnia Dei voluntatem faciant, hominem eandem voluntatem Sequiaequissimum ostenditur.
Nec vero tam nostrae utilitatis gratia, quam Dei causa nobis est servanda lex, qui suam hominum generi in lege voluntatem aperuit quam quum ceterae creaturae sequantur, hominem ipsum eandem sequi multo est aequius. Ne id quidem silenti praetereundum est, vel in hoc maxime suam in nos Deum clementiam et summae bonitatis divitias ostendisse, quod quum sine ullo praemio nos potuisset, ut suae gloriae semiremus, cogere, voluit tamen suam gloriam cum utilitate
303쪽
nostra coniungere, ut, quod homini utile, idem esset Deo gloriosum. Quoniam igitur id maximum et praeclarissimum est, oeebit parochus, ut a Propheta ultimo loeot dietum est: in ustodiendis illis retributionem multam esse. Non enim tantum illae nobis benedictiones promissae sunt, quae ad terrenam magis felicitatem spectare videbantur, ut bene-dieti xsimus in eivitate, benedicti in agro, sed i copiosa me pes in eoelis, et mensura bona ), conserta, eoagitata, et superfluens proposita est, quam iis et iustis actionibus meremur, divinae misericordiae adiumento. Ego si sum Dominus, Deus tuus, qui eduxi te de terra Aegypti, de domo se vitutis. Non habebis Deos alienos oram me. Non facies tibi seulptile etc. 'QUAESTI XI.
euo paetodex oysis omnium aetatum homines obliget, quaque oecasion Israesitis promulgata fuerit. v
Quamvis hae lex Iudaeis in monte a Domino data fuerit,
tamen, quoniam natura omnium mentibus multo ante impressa et consignata erat, atque ob eam rem Deus universos homines
illi perpetu parere voluit plurimum proderit, verba illa, quibus Moyse ministro atque interprete Hebraeis promulgata est, et populi Israelitici historiam, quae mysteriorum est plena, diligenter expliearo. Principi narrabit, ex omnibus nationibus, quae sit coelo erant, unam Deum delegisse, quae ortum habuit ab Abraham, quem peregrinum esse voluit in terra Chanaam cuius possessionem quum ei pollicitus esset, tamen et ille et poster eius amplius quadringentos annos vagi fuerunt, ante quam promissam terram ineolerent in qua quidem peregrinatione nunquam eorum curam dimisit. Transibant
quidem illi' sede gente in gentem et de regno ad populum
alterum, sed nullam unquam illis iniuriam seri passus est; immo vero in reges animadvertit. Priusquam autem in Aegyptum descenderent, virum praemisit, euius prudentia et illi et Aegyptii same liberarentur. In Aepypt vero ea illos benignitate complexus est, ut repugnante et incumbente ad illorum perniciem Pharaone mirum in modum augerentur; et quum valde amigerentur, ae tanquam servi durissime tractarentur, ducem Moysem exeitavit, qui eos in manu potenti
304쪽
ΡΑRA III. CAPUT I. 2D2edueeret. Huius praecipuo liberationis initio lagis meminit Dominus his verbis ): Ego sum Dominus Deus tuus, qui eduxi te de terra Aegypti, de domo servitutis. 'QUAESTI XII.
Cur Iudaei in popuIum a Deo delecti fuerint.
Ex his vero illud maximo paroch animadvertendum est: unam ex universis nationibus a Deo delectam esse, quam populum vocaret suum, et ui se cognoscendum et colendum praeberet; non quod ceteras iustitia aut numero vinceret, quemadmodum Bebraeos monet Deus ), sed quod ipsi Deo sic placuit, potius ut gentem exiguam et inopem augeret et locupletaret, quo eius potentia et bonitas notior apud Omnes esset, et illustrior duum igitur ea esset illorum hominum conditio, iis conglutinatus . est, et hos amavit cita, ut,
quum esset Dominus coeli et terrae, non confunderetur vocari Deus eorum, quo ceteras gentes ad aemulationem provocaret, ut perspecta Israelitarum selicitate omnes homines ad veri Dei ultum se conferrent quemadmodum etiam Paulus j restatur, se gentium elicitate proposita, et vera Dei eognitione, qua eas instruxerat, ad aemulationem earnem suam
Cur Hebraei diu multumque vexati sint, antequam Iegem asciperent.
Deinde fideles doeebit, Deum Hebraeos patres diu peregrinari passum esse, posteros etiam durissima servitute premi divexarique permisisse ob ain rem, uti doceremur, amicos Dei seri non nisi mundi inimicos ae peregrinos in terris, it que in Dei familiaritatem facilius recipi, si nihil omnino nobis sit commune eum mundo tum vero, ut ad Dei cultum translati intelligeremus, quanto feliciores demum sint ii, qui Deo, quam qui mundo serviunt, cuius rei nos Seriptura om- monet inquit enim ): Verumtamen servient ei, ut sciant distantiam servitutis meae, et servitutis regni terrarum. Pra terea explicabit, post amplius quadringentis annis Deum promissa praestitisse, ut ille populus fide ac spe aleretur Alumnos enim suos Deus a se perpetuo pendere vult, atque in eius bonitate omnem spem suam olloeare, ut in primi praeeepti explanatione dicetur.
305쪽
Cur tali Ioeo et tempore Iex data fueriti
Postremo locum a tempus notabit, quibus hane legem populus Israel a Deo accepit nempe postquam eductus ex Aegypto, in desertum venit, ut benescii recentis memoria ali lectus, et loci asperitate, in quo versabatur, deterritus, adaeeipiendam legem aptior redderetur. Homines enim iis, xime devinciuntur, quorum beneficentiam experti sunt, atque ad Dei praesidium confugiunt, quum se omni spe humana destitutos esse agnoseunt. Ex quo licet intelligere, fideles adeompleetendam coelestem doctrinam e propensiores esse, quo se magis a mundi illecebris, et earnis voluptatibus abstraxerint sicut per Prophetam in seriptum est sequem doeebit scientiam et quem intelligere faciet auditum ablaetatos a laete avulsos ab uberibus.
De primo Praecepto.' QUAESTI I.
uuid sibi istud exordium velit, et quaenam in eo contineantur mysterias
Enitatur itaque parochus, et, quantum potest, emeiat, ut fidelis populus hae verba semper in animo habeat: Ego sum Dominus Deus tuus; ex quibus intelligent, legislatorem se
creatorem habere, a quo et onditi sunt, et conservantur, iureque illud usurpent Ipse est Dominus Deus noster, et nos populus pascuae eius, et oves manus eius. duorum e
horum vehemens et frequens admonitio eam vim habebit, ut ad legem olendam fideles promptiores reddantur, et a pee- eatis abstineant. Quod autem sequitur: qui eduxi te de terra Aegypti, de domo servitutis, etsi Iudaeis tantum videtur convenire Aegyptiorum dominatu liberatis tamen, si interiorem salutis universae rationem speetemus, multo magis ad christianos homines pertinet, qui non ex Aegyptiaca servitute, sed e peccati regione et potestate tenebrarum a Deo
306쪽
erepti, atque in regnum siti dileetionis suae translati sunt. Cuius benefiei magnitudinem intuens Ieremias, praedixit illud ): Ecce Dies venient, diei Dominus, et non dicetur ultra Vivit Dominus, qui eduxit lios Israel de terra Aegypti; sed vivit Dominus, qui eduxit filios Israel de terra Aquilonis, et de universis terris, ad quas eieci eos; et reducam eos in terram suam, quam dedi patribus eorum. Ecce ego mittam piseatores multos, dicit Dominus, et piscabuntur eos, et auae sequuntur. Pater enim indulgentissimus per Filium suum filios qui erant dispersi, congregavit in unum, ut iam non ut servi peceato, sed iustitiae, serviamus i illi in sanctitate et iustitia eorum ipso, omnibus diebus nostris. 'QUAESTI II.
Quo modo ex principio huius decalogi fideles ames debeant.
Quare fideles omnibus tentationibus tanquam clypeum opponent illud Apostoli δ): Qui mortui sumus peceato, quomodo adhue vivemus in illor iam non sumus nostri, sed eius, qui pro nobis mortuus est et resurrexit ipse est Dominus Deus noster, qui nos suo sanguine sibi aequisivit quomodo peceare poterimus in Dominum Deum nostrum, ipsumque iterum eruciamgere Ut igitur vere liberi, et ea quidem libertate, quanos Christus liberavit, sicut 3 exhibueramus membra nostra servire iniustitiae, ita exhibeamus servire iustitiae in sanetis-
Non habebis Deos alienos eoram me. QUAESTI III.
uuid hoc primum praeeeptum Ohservandum fugiendumque complectatur. v
Priorem in deealog locum obtinere, quae ad Deum pertinent, posteriorem vero, quae ad proximum, docebit par chus, quia eorum, quae proximo praestamus, causa Deus est;
tum enim ex Dei praeeept proximum diligimus, quum propter Deum diligimus ea vero lint in priori tabula descripta Se eundo loeo, in verbis iis, quae proposita sunt, duplex contia neri praeeeptum ostendet; quorum alterum iubendi, alterum prohibendi vim habet. Nam quod dieitur: Non habebis Deos
alienos coram me, eam habet sententiam Oniunetam Meverum Deum oles, alienis Diis ultum non adhibebis.
307쪽
duo modo hoe praeeeplo fides, spes et caritas eontineantur.
In priori autem continetur praeoeptum fidei, spei et e ritatis. Nam quum Deum dicimus immobilem, incommutabialem, perpetuo eundem manentem fidelem reete sine ulla iniquitate eonfitemur ex quo eius oraculis assentientes omnem ipsi dem et auctoritatem tribuamus necesse es Qui vero omnipotentiam clementiam, et ad benefaciendum faeilitatem ae propensionem illius considerat poteritne spes omnes suas non in illo collocare At si bonitatis a diloetionis ipsius L fusas in nos divitias contempletur, illumne poterit non amarer Bine est illud prooemium, hine illa Onelusio, qua in praeeipiendo, mandandoque in Seriptura utitur Deus: Ego Do
Praeceptum hoc, ut negativum est, exponitur.
Altera autem praecepti pars illa est: Non habebis Deos alienos coram me; qua loquendi formula legislator usus est, non quod satis explicata non esset haec sententia amrmatione praecepti in hunc modum Me unum Deum coles si enim Deus est, unus est sed propter caecitatem plurimorum, qui olim Deum verum se colere profitebantur, multitudinem tamen deorum venerabantur; cuiusmodi inter Hebraeos ipsos e multi fuerunt, qui, ut Helias eis bi ieiebat, in i duas partes claudieabant; quod et Samaritae fecerunt, qui Deum Israelis, et eos gentium colebant. QUAESTI VI.
ouo modo hoe praeeepium omnium maximum censendum sit.
His explicatis addendum erit, hoc esse praeeeptum omnium primum et maximum, non ordine tantum ipso, sed ratione, dignitate, praestantia. Debet enim obtinere Deus apud nos infinitis partibus maiorem, quam Domini, quam regis, aritatem et auctoritatem. Ipse nos ereavit, idem gubernat, ab eo in utero matris nutriti, atque inde in hanc lucem educti sumus; ipse nobis ad vitam victumque res suppeditat necessarias. QUAESTIO VII.
uul praecipue sint et violati huius praeeepti v
Peccant autem in hoc praeceptum, qui dem, spem et caritatem non habent; quorum peccatum latissime patet. Sunt
308쪽
PARS III. CΑΡ UT II. enim in hoe numero, qui in haeresim labuntur, qui non eredunt ea, quae saneta mater celesia redenda proponit; qui somniis, auguriis eterisque vanissimis rebus fidem habent; qui de sua salute spem abiieiunt, ne divinae bonitati eonfidunt; qui divitiis tantum, qui corporis valetudine a viribus nituntur; quae sustus ab iis explieata sunt, qui de vitiis et peccatis eonscripserunt. 'QUAE ATI VIII.
Verum illud etiam in huius praecepti explicatione aeeurate docendum est, venerationem et invocationem sanetorum, angelorum ac beatarum animarum, quae eoelesti gloria e fruuntur, aut etiam Orporum ipsorum, sanetorumque cinerum cultum, quem semper catholica celesia adhibuit, huic legi non repugnare. Quis enim adeo demens est, qui, dieente rege, ne se pro rege quisquam gerat, aut regio cultu atque honore amet patiatur, continuo putet, nolle regem suis ut magistratibus honos deseratur Etsi enim angelos Christiani adorare dicuntur exemplo sanctorum veteris Testamenti non eam tamen illis venerationem adhibent, quam Deo tribuunt. Quod si legimus interdum angelos recusasse, ne se homines venerarentur, eo secisse intelligendum est, quod sibi eum honorem haberi nolebant, qui soli De deberetur. QUAESTI IX.
duo modo sanctos angelos colere neeat, ex Scripturis ostenditur.
Spiritus enim sancius, qui ait i): Soli Deo honor et gloria; idem praecepit, ut honore parentes et seniores afficeremus. Sancti praeterea viri, qui Deum unum colebant, Reges tamen, ut est in divinis literis, adorabant, id est, supplices venerabantur. Quod si reges, per quos Deus mundum gubernat, tant honore assciuntur angelieis spiritibus, quos Deus ministros suos esse voluit, et quorum opera non modo ad ecclesiae suae, sed etiam ad reliquarum rerum gubernationem utitur, quorumque ope maximis tum animae, tum eorporis periculis quotidie liberamur, etiamsi se nobis in conspectum non dent, tanto maiorem honorem non habebimus,
quanto beatae illa mentes dignitate regibus ipsis antecellunt 7 Adde aritatem, qua nos diligunt, qua ducti pro iis provin-
309쪽
eiis, quibus praesunt, ut ex Scriptura saeile intelligitur, pre-ees landunt; quod etiam praestare iis, quorum sunt ipsi eustodes, ne dubitandum quidem est nostras enim preees Deo offerunt, et lacrymas. Quamobrem in Evangelio doeuit Dominus pusillos scandalizandos non esse, quod i angeli e rum in eoelis semper vident faciem Patris, qui in eoelis est. 'QUAESTI X.
Invocandos esse saneto angelos ex Seripturis probatur.'
Invocandi itaque sunt, quod et perpetuo Deum intuentur, et patrocinium salutis nostrae sibi delatum libentissime suseipiunti xstant divinae Scripturae testimonia huius invoeationis. aeob enim ab angelo, quicum luctatus suerat, petit, ut sibi benedieat, immo etiam cogit se enim non dimissurum illum profitetur, nisi benedictione aecepta, neque solum sibi ab eo tribui, quem intuebatur, sed ab eo etiam, quem minime videbat, tum quum dixit δ): Angelus, qui eruit me de eunetis malis, benedieat pueris istis. 'QUAESTI XI.
Sanctorum invoeailone et reliquiarum veneralione nihil nonori Dei detrahitur. v
Ex quibus etiam colligi poterit, tantulit abesse, ut sanctis, qui in Domino dormierunt, honore assciendis atque invocandis et sacris eorum reliquiis cineribusque venerandis Dei gloria minuatur ut eo maxime augeatur, quo magis hominuni spem excitat, confirmat, et ad sanetorum imitationem cohortatur; quod metum Nicaen altero, et Gangrensi, ae Tridentino conciliis, et SS. P. auetoritate eomprobatur. QUAESTI XII.
uuibus potissimum argumentis sanctorum invocatio stabilienda sit.
Quo autem sit ad resutandos eos instructior parochus, quihule veritati adversantur: S. Hieronymum contra Vigilantium, et Damascenum potissimum legat ad quorum rationem, quod eaput est, accedit cotisuetudo ab Apostolis aecepta, et in ecclesia Dei perpetuo retenta et onservata cuius rei quis fr-mius aut clarius requirat argumentum divinae Scripturae testimonio, quae sanctorum laudes celebrat admirabiliter Exstant enim quorundam sanctorum divina praeconia 3. Quorum lau-
310쪽
larem honorem non habeant homines' is ob eam ausam magis etiam colendi et invocandi sunt, quod pro salute hominum preces assidue saeiunt, multaque eorum merito et gratia in nos Deus conseri beneseia Si enim gaudium t est in eoelo super uno peceatore poenitentiam agente, nonne etiam eoeleste eives poenitentes adiuvabunt nonne rogati pee-eatorum veniam et impetrabunt, et onciliabunt nobis Dei gratiam 'QUAE ATIO XIII.
DIam sanetorum invocationem ex quadam auxilii divini diffidentia, fideiquelmheeIIIllate non proficisci, demonstratur.'
Quodsi dieatur, ut a nonnullis dicitur, supervacaneum esse sanetorum patrocinium, quod Deus sine interprete preeibus nostris Oeeurrat has impiorum voces illa sancti Augustini )saeile eonvineunt multa Deum non concedere, nisi mediatorisae deprecatoris opera et officium aecesserit. Quod illustribus Abimele et Iob amicorum confirmatur exemplis, quorum peceat non nisi Abraham et Iob precibus condonavit. Si vero etiam asseratur, fieri inopia et imbecillitate fidei, ut sanetos internuneios et patronos adhibeamus quid ad illud respondebunt centurionis. exemplum, qui vel in singulari illo fidei praeconio, quod Dominus Deus impertivit, seniores tamen Iudaeorum ad Salvatorem misit, ut laboranti puer salutem impetrarent'
Doctrina de uno mediatore Christo non tollit Sanctorum invocationem.
duare si latendum est, unum nobis mediatorem propos, tum Christum Dominum, qui sellicet unus nos per sanguinem Patri coelesti reconciliavit, et qui , ,aeterna' redemptione inventa, semel in saneta ingressus pro nobis interpellare non essat ex eo tamen illo modo sequi potest, quo minus ad sanetorum gratiam eonfugere liceat. Nam si propterea subsidiis sanetorum uti non liceat, quod unum patronum haemus Iesum Christum nunquam id commisisset Apostolus, ut se Deo tant studio fratrum viventium precibus adiuvari vellet neque enim minus vivorum preces, quam eorum, qui in eoelis sunt, sanetorum deprecatio, Christi mediatoris gloriam et dignitatem imminuerent.