장음표시 사용
41쪽
et virtute eoneeptum esse, unam hanc divinae rinitatis personam incarnationis mysterium non eonfecisse. Quamvis enim unus Filius humanam naturam assumpserit, tamen omnes diis vinae Trinitatis personae, Pater Filius et Spiritus sanetus, huius mysterii auctores suerunt Siquidem illa Christianaeside regula tenenda est: omnia, quae Deus extra se in rebusereatis agit, tribus personis communia esse, neque unam magis quam aliam, aut unam sine alia agere. Quod autem una persona ab alia procedat, hoc unum omnibus conimune esse non potest; nam Filius a Patre tantum generatur, Spiritus sanetus a Patre et Fili procedit. Quicquid vero extra illas ab ipsis proficiscitur, tres personae sine ullo discrimine agunt atque ex hoc genere Filii Dei incarnatio censenda est. Quamquam vero haec ita se habeant, solent tamen sacrae literae earum rerum, quae omnibus personis ommunes sunt, aliam aliis tribuere quemadmodum summam omnium rerum potestatem Patri, sapientiam Filio, Spiritui sanet amorem adseribunt. Et quoniam divinae incarnationis mysterium singularena atque immensam Dei erga nos benignitatem declarat, ob eam rem peculiari quadam ratione hoc opus Spiritui sancto tributitur.
Omnia supra naturae ordinem in Christi emeepilone saeta non sunt, sed plurima. ο
Ι hoe mysteri quaedam supra naturae ordinem, quaedam naturae vi effecti esse animadvertimus. Nam quod expurissimo Virginis matris sanguine Christi corpus larmatum eredimus, in eo naturam humanam agnoscimus, quum illud omnium hominum orporibus commune sit, ut ex matris sanguine formentur. Quod Ver et naturae ordinem et humanam intelligentiam superat, illud est, simul atque beata Virgo Angeli verbis assentiens, dixit ): Ecce ancilla Domini, sat mihi secundum verbum tuum; statim sanctissimum Christi eorpus omatum, eique anima rationis compos coniuneta est, atque ita in ipso temporis articulo persectus Deus et persectus homo fuit. Ηο autem novum fuisse atque admirabile Spiritus saneti opus, nemo dubitare potest, quum, servat naturae ordine, nullum corpus, nisi intra praescriptum temporis spatium, hominis anima insormari queat. Deinde vero illud
42쪽
PARSI. CAPUT IU. aciaeeedit maxima admiratione dignum, quod, ut primunt eum corpore anima coniuncta suit, ipsa etiam divinitas eum eo pore et anima copulata est; quare simul corpus formatum atque animatum est, corpori et animae divinitas coniuncta. Ex quo fit, ut eodem temporis p et perfectus Deus et perfectus homo esset, et Virgo sanctissima vere et proprie mater Dei et hominis diceretur, quod eodem moment Deum et hominem eoncepisset. Ῥο autem ab Angelo ei significatum est, quum ait ) Εce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen eius Iesum hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et eventu comprobatum est quod Isaias praedixit i. -Εce Virgo Oncipiet, et pariet filium. Idem quoque lisabeth, quum Spiritu saneto repleta Filii Dei coneeptionem intellexisset, his verbis declaravit δ): Unde hoc mihi, ut veniat Mater Domini ad mer Sed nemadmodum Christi eo pus ex purissimis integerrima Virginis sanguinibus, sine ulla viri opera, ut antea diximus, verum sola Spiritus sanet vi tute sormatum est: ita etiam, ut primum coneeptus est, illius anima uberrimam Spiritus Dei copiam, atque omnem charisma-bum abundantiam accepit. Neque enim ut aliis hominibus, qui sanctitate et gratia ornantur, ipsi ad mensuram, is testatur S. Iohannes 3 sedat Deus Spiritum: sed omnem gratiam tam amuenter in eius animam infudit, ut β sede plenitudine eius
Christus dici non potest Filius Dei adoptivus.'
Neque tamen Filium Dei adoptivum appellare licet, quamvis spiritum illum habuerit, quo sancti homines liorum Dei
adoptionem consequuntur; nam quum natura Filius Dei sit, adoptionis gratiam aut nomen in eum convenire nullo modo existimandum est. QUAESTIO VI.
duid circa primam articuli partem praeeipue meditandum sit. οHae sunt, quae de admirabili coneeptionis mysteri e plieanda visa sunt, ex quibus ut salutaris fruetus ad nos redundare possit, illa in primis fideles memoria repetere, aesaepius cogitare eum animis suis debent, Deum esse, qui hu-
43쪽
manam carnem assumpsit ea Ver ratione hominem laetum,
quam mente nobis assequi non licet, nedum verbis explicare; ob eum doni Ne finem hominem fieri voluisse, ut nos homines filii Dei renasceremur. Hae cum attente consideraverint, tum vero omnia mysteria, quae hoc articulo continentur, humiliae fideli animo redant et adorent nec curiose, quod sine periculo vix unquam seri potest, illa investigare ac perscrutari velint.
Christum ex maria Virgine nasum quid uti.
Hae altera est huius articuli pars, in qua explicanda paroelius diligenter versabitur, quum fidelibus credendum sit, Iesum Dominum non solum onceptum Spiritus sancti virtute, sed etiam ex Maria Virgine natum, et in lucem editum esse. Cuius mysterii fides quanta cum laetitia et iucunditate animi meditanda sit, Angeli vox, qui primus elicissimum nuntium mundo attulit, declarat inquit enim ): Ecce evangeligo vobis gaudium magnum, quod erit Omni populo; tum ex illius Oelestis militiae cantico: Gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae voluntatis, quod Angeli cecinerunt, sa-cile est intelligere. Hine etiam amplissimum illud Dei promissum ad Abraham impleri incepit, cui dictum est ), ore aliquando, ut in eius issemine omnes gentes benedicerentur. Maria enim, quam cre Matrem Dei praedicamus et colimus, quod eam personam, quae simul Deus et homo erat, peperit, a David rege Originem duxit. 'QUAE STL VIII.
Christus secund- communem naturae cursum non est natus.
Sed quemadmodum concepti ipsa naturae ordinem pro sus vincit ita in ortu nihil non divinum licet contemplari. Praeterea, quo nihil admirabilius diei omnino aut cogitari potest, nascitur ex matre sine ulla maternae virginitatis diminutione; et quo modo postea ex sepulcro clauso et obsignato egressus est, atque ad δὶ discipulos clausis ianuis introivit; vel ne a rebus etiam, quae natura quotidie fieri videmus, discedatur, quo modo solis radii concretam vitri substantiam pe-
44쪽
netrant, neque rangunt tamen, aut aliqua ex parte laedlint; simili, inquam, et altiori modo Iesus Christus ex in terna alvo sine ullo maternae virginitatis detrimento editus est, ipsius enim incorruptam et perpetuam virginitatem verisεimis laudibus celebramus. Quod quidem Spiritus sanet virtute effectum est, qui in Filii onceptione et partu matri ita affuit, ut ei et Decunditatem dederit, et perpetuam virginitatem conservarit.
Christus seeundus Adam, et maria alter Eva recte dicitur.
Solet interdum Apostolus Christum Iesum novissimum Adam in oppellare, eumque primo Adam conferre; nam ut in primo omnes homines moriuntur, ita in secundo omnes ad vitam revocantur, atque ut Adam, quod ad naturalem onditionem pertinet, humani generis parens fuit, ita Christus gratiae et gloria auctor est. Ad eum modum nobis etiam licet Virginem matrem cum Eva ita conferre, ut prior Evae secunda Eva, quae est Maria, respondeat quemadmodum secundum Adam, hoc est, Christum, primo Adam respondere ostendimus. Eva enim, quia serpenti fidem habuit, maledictum et mortem in humanum genus invexit et Maria, postquam Angelo credidit, Dei bonitate effectum est, ut benedictio et vita ad ho-naines perveniret. Propter Evam nascimur filii iraes): a Maria Iesum Christum accepimus, per quem filii gratiae regeneramur. vae dictum est.): In dolore paries filios; maria hac lege soluta est, ut quae, salva virginalis pudicitiae integritate, sine ullo doloris sensu, ut antea dictum est, Iesum Filium Dei peperit. QUAESTI X.
0uibus praecipue figuris ac prophetiis conceptionis et nativitatis Christisaeramenta adumbrata sint.
Quum igitur tanta et tam multa sint admirandae huius conceptiovis et nativitatis sacramenta, divinae providentiae consentaneum suit, ut ea multis figuris et Oraculis significarentur. Quare huc pertinere sancti Doctores intellexerunt multa, quae in variis saerae Scripturae locis legimus praecipue vero portam illam sanctuarii, quam Ezechiel' clausam vidit item lapidem de monte sine manibus abscissum, ist
45쪽
est apud Danielem i), qui factus est magnus mons, et implevit universam terram: deinde ): Aaron virgam, quae una inter virgas Principum Israelis germinavit, et rubum δ), quem Moyses vidit ardere, et non comburi. Multis verbis sanctus Evangelista Christi nativitatis historiam descripsit qua de re nihil est, quod plura a nobis dicantur cum ea lectio parocho in promptu siti 'ou AESTI XI.
ncarnationis mysterium saepius populo est incuIcandum, quidque utilitatis ex elus meditatione capiatur.
Danda autem illi est opera, ut hae mysteria, quae ad j doctrinam nostram scripta sunt, infixa animo et mentibus fidelium haereant, primum quidem ut tanti benesei commemoratione aliquam gratiam eius auctori Deo reserant deinde, ut eximium hoc et singulare humilitatis exemplum eis ante oculos ad imitandum proponat. Quid enim nobis utilius, atque ad animorum nostrorum superbiam et elationem comprimendam accommodatius esse potest, quam saepius Ogitare, Deum ita sese humiliare, ut cum hominibus gloriam suam communicet, et hominum infirmitatem fragilitatemque assumat; Deum hominem fieri, summamque illam et infinitam maiestatem homini ministrare ,,ad δ cuius nutum columnae coeli, ut inquit Scriptura, contremiscunt et pavent, 'umque in terra
nasci si , quem in coelis angeli adorant Quid igitur, quum
hae Deus nostra causa faciat, quid, inquam, nos, ut illi Obsequamur, sacere portet quam libenti atque alacri animo debemus omnia humilitatis ossicia amare, amplecti, praestarer Videant fideles, quam salutari doctrina Christus nascens nos instituat, antequam vocem aliquam emittere incipiat. Naseitur egenus nascitur ut peregrinus in diversorio nascitur in vili praesepio nascitur media hieme. Ita enim scribit sanctus Lncas 33 , Factum est, quum essent ibi impleti sunt dies, ut pareret, et peperit lium suum primogenitum, et pannis elim involvit; et reclinavit eum in praesepio, quia non erate loeus in diversorio. Potuitne Evangelista humilioribus vorbis omnem coeli et terrae maiestatem et gloriam includere 7 Neque vero scribit, non fuisse locum in diversorio, sed ei
non fuisse, qui dicit ) Meus est orbis terrae, et plenitudo
46쪽
PARS L CAPUT RaDeius. Quod etiam alius Evangelista testatus est 3: In pro-ρria venit, ei sui eum non receperunt. ae quum fideles sibi ante oculos proposuerint, tum vero cogitent, Deum ea ni nostrae humilitatem et fragilitatem subire voluisse, ut humanum genus in altissim dignitatis gradu ollocaretur. Nam illud unum satis declarat excellentem hominis dignitatem ei praestantiam, quae illi divino beneflet tributa est, quod homo fuerit, qui idem verus et perfectus Deus sit ut iam gloriari nobis liceat, Filium Dei os nostrum, et carnem nostram esse, quod beatissimis illis spiritibus non licet. Nusquam enim, ut est apud Apostolum ), Angelos apprehendit, sed semen
Abraha apprehendit. Praeterea mendum est, ne maximo nostro malo eveniat, ut quemadmodum illi in diversorio Bethlehem locus, ubi nasceretur, desuit ita etiam, quando iam in carne non nascitur, locum in cordibus nostris invenire non possit ubi in spiritu nascatur. Hoc enim, quum salutis nostrae cupidissimus sit, vehementer optat; nam ut ille Spiritus sancti virtute supra naturae ordinem homo laetus et natus est, sanctusque atque adeo sanctitas ipsa fuit: ita nos oportet, non , ex sanguinibus, neque ex Voluntate carnis, sed ex Deo nasci, ac deinde veluti OVam creaturam in novitate spiritus ambulare, M sanctitatem illam, ac mentis integritatem custodire, quae homines spiritu Dei regeneratos maxime de-eet. Hac enim ratione sanetae huius Filii Dei conceptionis et nativitatis imaginem aliquam in nobis ipsis exprimemus. quam iideli anim credimus, et redentes, Dei' sapientiam in mysterio, quae abscondita est, suspicimus et adoramus.
De quarto Articulo. Passus sub Pontio ιlato, erucissaeus, mortuus, et sepultus. QUAESTI I.
Aruculi quarii cognoscendi necessitas et eius sententia.
Quantam habeat necessitatem huius articuli cognitio, et quam diligenter Parochus curare debeat, ut fideles dominieae
47쪽
nassionis memoriam saepissime animo repetant, docet Apost lusi , qui ,nihil aliud se scire testatus est, nisi Iesum Christum, et hunc crucifixum. Quare in hoc argumento omne studium et opera adhibenda est, ut quam maxime illustretur, fidelesque, tanti benesei commemoratione excitati, totos se ad Dei erga nos amorem et bonitatem suspiciendam conve tant. Fides itaque priore articuli parte nam de altera postea dieetur illud nobis credendum proponit, Christum Dominum. quum Pontius Pilatus Tiberii Caesaris iussu Iudaeam provinciam administraret, eruci affixum esse; nam captus, irrisus, variis iniuriarum et cruciatuum generibus assectus, demum in crucem sublatus est. QUAESTIO II.
Anima Christi erueiatus sensit.
Ne vero cuiquam dubitandum est, eius animam, quod ad inferiorem partem attinet, ab iis eruciatibus liberam non fuisse; nam quod humanam naturam vere assumpsit, necesse est lateri, animo etiam gravissimum dolorem sensisse quare inquit ) ,,Tristis est anima mea usque ad mortem. ametsi personae divinae humana natura coniuneta fuit, tamen propter cam eoniunctionem nihil minus passionis acerbitatem sensit, quam si ea coniuncti facta non fuisset, quum in una Iesu Christi persona utriusque naturae, divinae et humanae, proprietates servatae sint, atque idcirco, quod erat passibile et mortale passibile et mortale permansit rursus vero quod impassibile et immortale erat, qualem esse divinam naturam intelligimus, suam proprietatem retinuit. QUAESTI III.
Cur in symbolo exprimatur, sub quo Iudaeae praeside Christus sit passus.
Quod autem o loco tam diligenter Observari videmus, Iesum Christum eo tempore passum esse, quo Pontius Pilatus Iudaeam provinciam procuraret, id ea re factum esse docebit parochus, quia tantae rei et tam necessariae cogniti exploratior omnibus esse poterat, si rei gestae certum, quod et ab Apostolo Paulo factum legimus δ), tempus describeretur tum etiam, quia iis verbis declaratur, illam Salvatoris praedictiο-nem exitu comprobatam esse: Τradent, inquit ε), eum gentibus ad illudendum, et agellandum et crucifigendum.
48쪽
Xon temere aecidit, quod Christus incligno crucis mortem est perpessus.
Sed quod potissimum in ligno crucis mortem pertulit, hoe etiam divino consilio tribuendum est, ut sellicet, unde mors oriebatur, inde vita resurgeret. Serpens enim, qui in ligno primos parentes ieerat, victus est a Christ in ligno erueis. plures eius rei afferri rationes possunt, quas sanet Patres latius persecuti sunt, ut ostendamus consentaneum fuisse, Redemptorem nostrum mortem crueis potissimum subire Verum
satis esse parochus admoneat, si deles credant, illud genus mortis a Salvatore delectum esse, quod quidem ad humani generis redemptionem aptius atque aecommodatius videretur, quemadmodum certe nullum turpius atque indignius esse potuit. Non solum enim apud gentiles crueis supplicium exsecrandum et dedecoris ignominiaeque plenissimum semper existimatum est, verum etiam in lege Moysis semaledictus homo appellatur, qui pendet in ligno. 'QUAESTI V.
Historia passionis Christi frequenllus populo est refricanda.
Neque vero parochus huius articuli historiam praetermittet, quae diligentissime a sanctis Evangelistis exposita est, ut saltem summa eius mysterii capita, quae ad consimandam fidei nostrae veritatem magis necessaria videntur, fideles ο-gnita habeant. Hoc enim articulo veluti landamento quodam Christiana religi et fides nititur, eoque posito reliqua omnia recte constituta sunt. Nam si quid aliud humanae menti et intelligentiae difficultatem assert, certe crucis mysterium omnium ditheillimum existimandum est, vixque percipi a nobis potest, salutem nostram ex cruce ipsa, et ex eo, qui pro nobis ligno illi nixus est, pendere. Sed in hoc, ut docet Apostolus, summam Dei providentiam licet admirari. Nam quia in Dei sapientia non cognovit mundus per sapientiam Deum, pla-euit Deo per stultitiam praedicationis salvos sacere credentes. Quare mirandum non est, si Propheta ante Christi adventum Apostoli post eius mortem et resurrectionem tantopere laborarunt, ut hominibus persuaderent, hunc esse mundi Redemptorem, eosque in crucifixi potestatem atque hedientiam redigerent. Quare Dominus, quum nihil tam ab humana
ratione remotum esset, quam erueis mysterium, statim post
49쪽
M CATECHISΜ Α ΡΑROCHOS peccatum nunquam destitit, tum figuris, tum Prophetarum ora-entis, Filii sui mortem significare. Atque ut de figuris pauea quaedam attingamus, Abel primum, qui fratris invidia oecisus
est, deinde Isaae sacrificium, praeterea agnus, quem Iudaei, quum e terra Aegypti egrederentur, immolarunt, tum serpens aeneus, quem Moyses in deserto exaltavit, Christi Domini passionis ac mortis guram praemonstrabant. Quod autem ad Prophetas pertinet, quam multi exstiterint, qui de ea vallei- nati sunt, id vero multo notius est, quam ut explieari oeloco porteat. Sed prae ceteris, ut Davidem mittamus, qui omnia praecipua redemptionis nostrae mysteria in Psalmis
complexus est, satae racula tam aperta et clara sunt, ut recte dici queat, eum potius rem gestam exposuisse, quam suturam praedixisse. QUAESTI VI.
Quid haee cIausula, mortuus et sepuIius, eredendum uignincet. v
llis verbis parochus credendum explicabit, Iesum Christum,
postquam crucifixus est, Vere mortuum ac sepultum esse.
Neque vero sine causa hoc separatim fidelibus redendum proponitur, quum non desuerint qui eum in cruce mortuum negarent. Illi igitur errori hanc fidei doctrinam sancti Apο- stoli merito opponendam censuerunt, de cuius articuli veritate dubitandi nullus nobis locus relinquitur; nam omnes Evangelistae consentiunt: Iesum spiritum emisisse. Praeterea quum Christus verus et persectus homo fuerit, vere etiam mori potuit moritur autem homo, quum anima separatur a corpore. Quare quum Iesum mortuum esse dicimus, id significamus, eius animam a corpore divisam esse neque tamen concedimus divinitatem seiunctam a corpore quin potius constanter credimus et confitemur, anima eius a corpore divisa, divinitatem tum corpori in sepulcro, tum animae apud inseros oniunctam semper suisse. Deeebati autem Filium Dei mori, sint per mortem destrueret eum, qui habebat mortis imperium, id est diabolum, et liberaret eos, qui timore mortis per totam vitam obnoxii erant servituti. QUAESTIO VII.
Invitus et coactus mortem Christus non subiit.
Sed illud in Christo Domino singulare fuit, quod tunc
mortuus est, quum ipse mori decrevit, et mortem non tam
50쪽
ΡΑRMI ΑΡUT V aualiena vi illatam, quam voluntariam obiit. Ne vero mortem solum, sed locum etiam et tempus, in quo moreretur, ipse sibi onstituit. Ita enim Isaias seripsit ): 0blatus est, quia ips voluit. Atque idem Dominus de se ante passionem dixit Ego pono animam meam, ut iterum sumam eam. Nemo tollit eam a me, sed ego pon eam a me ipso, potestatem habeo ponendi eam, et potestatem habeo iterum sumendi eam. Quod autem ad tempus et locum attinet, quum Herodes eius vitae insidiaretur, ipse inquit δὶ: Dicite vulpi illi, ec elleio daemonia et sanitates persei hodie et cras, et tertia die consumor verum tamen portet me hodie et cras et sequenti die ambulare, quia non apit Prophetam perite extra Hierusalem. Ille igitur nihil invitus aut coactus seeit, sed ipse sese volens obtulit, atque inimicis suis obviam prο- cedens dit Ego sum; et sponte sua ea omnia suppli- ei pertulit, quibus illum iniuste et erudeliter assecerunt, quo
quidem nihil ad commovendos animi nostri sensus maiorem vim habere potest, quum poenas tormentaque eius omnia cogitatione perpendimus. Nam si quispiam nostra causa omnes dolores patiatur, non quos ipse sua voluntate suscipiat, sed quos vitare nequeat hoc vero haud magni benesei loco a nobis ponetur. Verum si nostr tantum nomine mortem, quam defugere poterat, libenter ecumbat: profecto hoe benesei genus tantum est, ut omnem non solum reserendae, sed etiam
habendae gratiae facultatem vel gratissimo cuique eripiat. Ex quo Iesu Christi summa et eximia caritas, eiusque divinum et immensum in nos meritum perspici potest. QUAESTI VIII.
Cur Christum non modo mortuum, sed etiam sepuΗum esse dicamus.
Iam vero, quod sepultum fuisse confitemur, o quidem veluti articuli pars non constituitur, quod novam aliquam dissicultatem habeat, praeter ea, quae iam de morte diei suntim si Christum mortuum redimus, facile etiam nobis e suaderi potest, eum sepultum esse Verum hoc additum est, primum ut minus dubitare do morte liceat, quum maximo a gumento sit, aliquem mortuum esse, si eius orpus sepultum probemus deinde ut resurrectionis miraculum magis declaretur atque eluceati Neque vero hoe solum credimus, Christi eonius sepultum esse, sed illud praecipue his verbis reden-