장음표시 사용
451쪽
eoelo et servant beati angeli, et eoiit reliquus coelestium animarum chorus ut, quemadmodum illi sponte et summa eum voluptate obediunt divino numini, sic nos Dei voluntati, quomodo ipse maxime vult, libentissime pareamus. QUAE TI H.
Deo non pretii aliculus causa, sed amore ipsius parendum est.
Et vero in opera et studio, quod De navamus, Summum a nobis amorem Deus, et eximiam caritatem requirit, ut, etiamsi spe oelestium praemiorum totos nos ei dicaverimus, tamen ideo illa speremus, quod, ut in eam spem ingrederemur, placuit divinae maiestati. Quare tota nitatur illo in Deum amore nostra spes, qui mercedem amori nostro proposuit aeternam beatitudinem. Sunt enim, qui amanter alieni serviant, sed tamen pretii causa, quo amorem reserunt. Sunt
praeterea, qui tantummodo caritate et pietate commoti, in eo, eui dant operam, nihil spectant, nisi illius bonitatem atque virtutem euius cogitatione et admiratione se beatos arbitrantur, quod ei suum metum praestare possint. 'QUA RATIO XXI.
AIlae item elus clausulae expositiones. v
Et hanc habet sententiam illa oppositio: Sieu in coelo,
et in terra. Maxime enim nobis enitendum est, ut Deo simus obedientes, quemadmodum beatas mentes esse diximus, quarum laudes, in illo summae obedientiae munere obeundo, eo salino persequitur David i): Benedicit Domino omnes virtutes eius ministri eius, qui facitis voluntatem eius. AEuod si quis sanetum Cyprianum secutus, sic illa interpretatur, ut dicat: In coelo, in bonis et piis, in terra, in malis et impiis nos vero etiam eius sententiam comprobamus, ut pro coelo spiritus, pro terra caro intelligatur, ut et omnes et omnia in omnibus Dei voluntati obediant. QUAESTI HII.
Quo modo etiam gratiarum actionem contineat haec petitio.
Gratiarum item actionem continet hae petitio Veneramur enim eius sanctissimam voluntatem, et maximo perfusi gaudio summis laudibus et gratulationibus omnia eius operaeelebramus, qui certo fetamus, eum omnia bene fecisse. Quuna enim constet, esse omnipotentem Deum, ieeessario sequitur,
452쪽
u omnia et iis nutu facta esse intelligamus Quum vero etiam ipsum, sicuti est, summum bonum esse firmemus nihil ex eius operibus non esse bonum, quum omnibus ipse suam impertiverit bonitatem, eonfitemur. Quod si in omnibus divinam rationem non assequimur, in omnibus tamen, et ambigui eausa
negleeta, et reiecta omni haesitatione, illud Apostoli profitemur: investigabiles esse vias eius. Sed ob id maxime etiam Dei voluntatem olimus, quod ab eo eoelesti lumine dignati sumus. reptos enim ,de potestate tenebrarum, transtulit in regnum Filii dilectionis' suae.
Quid ex hae petitione ad contemplationem referendum sit.
Sed ut extremo loco id explieetur, quod ad meditationem pertinet huius petitionis redeundum est ad id, quod initio attigimus, debere delem populum in huius pronunciatione petitionis esse demisso et humili animo, reputantem secum eam, quae in natura est insita, cupiditatum vim divinae voluntati repugnantem cogitantem, se in eo mei vinei a naturis omnibus, de quibus ita seriptum est 3: 0mnia serviunt tibi, maximeque imbecillem esse, qui nullum opus Deo gratum non modo non perficere, sed ne instituere quidem possit, nisi Dei adiumento sublevetur duoniam vero nihil magniseentius est, nihil praestantius, quam, ut diximus, Deo servire, et vitam ex eius lege a praeceptis agere quid optabilius esse potest homini Christiano, quam ambulare in viis Domini, quam nihil agitare animo, nihil actione suscipere, quod a divina voluntate abhorreat Ut vero eam exercitationem capiat, et illud institutum teneat diligentius, petat ex divinis libris exempla eorum, quibus, quum illi onsiliorum
suorum rationem non retulissent ad Dei voluntatem, omnia male e iderunt.' QUAESTIO XXIV.
Quantum commodi ad ullam tranquille agendam ex huius petitionis meditatione eonsequi possimus.
Moneantur postremo deles, ut in simpliei et absoluta Dei voluntate acquieseant serat aequo animo conditionem suam, qui sibi inferiori loco videtur esse, quam eius dignitas postulet, ne deserat ordinem suum, sed in ea vocatione maneat, in qua vocatus est, et proprium iudieium subiteta Dei
453쪽
voluntati, qui nobis melius consulit, quam ipsi optare possimus. Si angustia rei familiaris, si corporis valetudine, si perseeutionibus, si aliis molestiis et angoribus premimur: eerto statuendum est, nihil horum sine Dei voluntate, quae summa omnium rati est, nobis aecidere posse ideoque non debere nos gravius ommoveri, sed invicto animo serre, semper illud in ore habentes ): Domini voluntas sat, et illadbeati Iob ): Sicut Domino placuit, ita laetum est, si nomen Domini benedictum.
De quarta Petitione. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. QUAERTIO I.
Quaenam in hae oratione Domὶniea ratio ordinis servata sit.
Quarta petitio, et reliquae deinceps, quibus animae et corporis subsidia proprie a nominatim postulamus, ad superiores petitiones reseruntur. Habet enim hunc ordinem aerationem precati dominica, ut postulationem rerum divinarum consequatur earum petitio, quae ad corpus, et ad hane vitam tuendam pertinent. Nam ut ad Deum tamquam ad ultimum finem reseruntur homines si humanae vitae bona ad divina eadem ratione diriguntur. 'QUAESTIO II.
Cur humanae vitae bona a Deo Iicile optentur ei petantur.'
Quae quidem ideo optanda a petenda sunt, vel quod ita divinus ordo postulat, vel quod illis adiumentis ad divinorum bonorum adeptionem indigemus, ut iis adminiculis propositum ne consequamur, qui regno et gloria coelestis Patris, atque iis praeceptis colendis servandisque continetur, quae Dei voluntatis esse non ignoramus. Quare omnem vim et rationem huius petitionis ad Deum eiusque gloriam referre
454쪽
duo fine et modo temporalia bona sint postulanda '
Praestabunt igitur suum metum fidelibus auditoribus, ut intelligant, in iis petendis, quae ad usum ae fructum pertinent rerum terrenarum, esse intendendum animum ae studium
nostrum ad Dei praescriptionem, nec inde ulla ex parte declinandum. Nam in eo, quod scribit Apostolus in se quid
oremus, sicut oportet, nescimus, maxime peccatur his postulationibus terrenarum et caducarum rerum. Ergo petenda
sunt bona haec, ut oportet, ne perperam aliquid postulantes, responsum illud a Deo seramus ): Nescitis, quid petatis. rarit autem certa iudicandi nota, quae prava sit, quaeve recte petitio, eonsilium et propositum postulantis. Nam si quis terrena petit eo animo, ut illa Omnino bona existimet, et in illis tamquam in optat fine eonquiescens, nihil praeterea requirat: sine dubio non orat, sicut portet. Non enim, inquit S. Augustinus δὶ, petimus temporalia hae tanquam bona nostra, sed tanquam necessaria nostra. Apostolus, etiam in epistola ad Corinthios docet, omnia, quae spectant ad usus vitae necessarios, ad Dei gloriam referri portere. Sive enim
manducatis, inquit ), sive bibitis, sive aliud quid saeitis; omnia in gloriam Dei saetis. 'QUAE ATIO IV.
euo quantisque eommoditatibus in statu innoeentiae homo ait potitus.
Sed ut videant fideles, quantam habeat hae petiti necessitatem: ommemorabunt parochi, quanta ad victum, et ad vitam colendam indigentia sit externarum rerum quod magis intelligent, si comparatio fiat eorum, quae primo illi parenti nostri generis, et reliquis deineeps hominibus fuerunt ad vivendum necessaria Nam etsi ille in amplissimo innocentiae statu, unde et ipse, et eius culpa omnis posteritas corruit, necesse habuisset adhibere ibum ad resciendas vires tamen inter illius et nostrae vitae necessitates multum interest. Non enim ei vestibus ad tegumentum orporis opus suisset, non tecto ad perfugium, non armis ad defensionem, non remediis ad valetudinem, non aliis multis, quorum subsidio nos ad hane naturae imbecillitatem a fragilitatem tuendam egemus Satis ei fuisset ad immortalem vitam ille fructus, quem elicissima
455쪽
-N CA IECHISMI AD PAROCHOAvitae arbor nullo eius aut posterorum labore praebuisset. Neque vero suturus erat homo in tantis paradisi delieiis otiosus, quem ad agendum Deus in eo voluptatis domicilio olloearat:
verum nulla ei opera molesta, nullum ossicii munus non tueundum fuisset. Tulisset ille perpetuo suavissimos metus, ex eultura felicium hortorum, nee eum unquam opera aut spes sesellisset. Qua ESTI v.
uuanta mala Adae praevarieallonem sint seeuta.
At posterorum proles non solum fructu privata vitalis arboris, verum etiam horribili illa sententia ondemnata est: ,.Maledietat terra in opere tuo in laboribus omedes ex ea eunetis diebus vitae tuae spinas et tribulos germinabit tibi,
et eomedes herbas terrae; in sudore vultus tui vesceris pane tuo, donee revertaris in terram de qua sumptus es quia pulvis es, et in pulverem reverteris. Nobis igitur contra evenerunt omnia, atque illi et posteris contigisset, si Dei die toaudiens suisset Adam. Itaque versa sunt omnia, et mutata in deterrimam partem. In quo illud gravissimum est, quod maximos sumptus, summum laborem ac sudorem saepissime nullus metus Onsequitur, quum fruges datae in deteriorem segetem, vel succrescenti agrestium herbarum asperitate opprimuntur, vel nimbis, vento, grandine, uredine, rubigine e culsae et prostratae intereunt, ut omnis anni labor exiguo tempore aliqua coeli vel terrae calamitate recidat ad nihilum. Quod aecidit immanitate nostrorum scelerum, a quibus aversus
Deus nostris minime benedicit operibus; sed horrenda manet sententia, quam de nobis initio pronunciavit. QUAE ATI VI.
Homines, ut auecurrant suis nee stialibus, Iahorare tenentur, qui mea, nisi Deus faveai frustra Iahorani.
Ergo pastores in huius loci tractationem incumbent, ut seia fidelis populus, sua ulpa homines in has angiistias et miserias incidere ut intelligant desudandum quidem et elaborandum esse in parandis iis, quae ad vivendum sunt nece saria; verumtamen, nisi laboribus nostris benedixerit Deus, fallacem spem, et inanem ore omnem contentionem. Nam γ
neque qui plantat, est aliquid, neque qui rigat; sed qui in
456쪽
PARS IV. AEAPUT XIII. a Deromentum dat, Deus; et in Nisi Dominus aedifieaverit domum, in vanum laboraverunt, qui aedificant eam. 'QUAESTI VII.
Deus rogandus, ut ea, quibus indigemus, suppeditet quod prolixe saeit.
Docebunt igitur paroclii esse res paene innumerabiles, quae si nobis desint , vel vitam amittimus, vel agimus insuavem. Hac enim Ognita rerum necessitate naturaeque imbecillitate Christianus populus coelestem Patrem adire cogetur, et ab eo terrena et coelestia bona suppliciter petere. Imitabitur prodigum illum silium'), qui, quum in regione longinqua coepisset egere, nec esset, quum esuriret, qui ei siliquas daret, aliquando ad se rediens, intellexit, malorum, quibus premebatur, nusquam, nisi a patre esse expetendum remedium. Quo loe aeeedet etiam dentius ad randum fidelis populus, si in cogitatione divinae benignitatis recordabitur, paternas aures perpetu patere filiorum vocibus. Nam dum hortatur nos, ut panem petamus, ea se recte petentibus abunde largiturum pollicetur. Docendo enim, quo modo petamus, hortatur, hortando impellit, impellendo spondet, spondendo nos in spem ertissimae impetrationis indueit. 'QUAENTI VIII.
Quid pania nomine intelligatur, quaeque huius petitionis sit sententia.
Εxei latis igitur et inflammatis animis fidelis populi, sequitur, ut, quid hac petitione postuletur, declarandum sit: primum, qui sit ille panis, quem petimus. Sciendum igitur est, in divinis literis hoc panis nomine multa quidem significari, sed illa duo praeeipue primum, quicquid in victu ceterisque rebus ad corpus vitamque tuendam adhibemus deinde, quicquid nobis ad spiritus et animae vitam a salutem
Dei munere tributum est. Petimus autem hoc loco huius, quam in terris agimus, vitae subsidia, sanctorum Patrum ita sentientium auctoritate. QUAESTIO X.
Temporalia a Deo venenela pellio e demonstratur.
Quam ob rem minime sunt audiendi, qui dicunt, non li-eere Christianis hominibus a Deo petere terrena huius vitae bona. Nam huic adversantur errori praeter consentientem Patrum sententiam, exempla permulta tum veteris, tum novi
457쪽
Testamenti. Iacob enim vovens sic orabat i): Si uerit Dominus meeum, et eustodierit me in via, per quam ego ambulo, et dederit mihi panem ad vescendum, et vestimentum ad induendum, reversusque uer prospere ad domum patris mei erit mihi Domivus in Deum, et lapis iste, quem erexi in titulum, vocabitur domus Dei, cunctorumque, quae dederis mihi, decimas offeram tibi. Salomon etiam certum petebat huius vitae subsidium, quum illud precabatur ): Mendieitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria. Quid, quod Salvator humani generis illa iubet petere, quae nemo negare audeat ad corporis usum pertinere: 0rate, inquit ), ut non sat suga vestra in hieme vel Sabbato. Quid dicemus de sancto Iacobo in cuius illa sunt: Tristatur aliquis vestrum Oret aequo animo est psallat. Quid de Apostolo qui si eum Romanis agebat )r 0bsecro vos fratres per Dominum nostrum Iesum Christum, et per caritatem sanet Spiritus, ut adiuvetis me in orationibus pro me ad Deum, ut libere ab infidelibus, qui sunt in Iudaea. Quare quum et divinitus concessum sit delibus, ut petant haec subsidia rerum humanarum, et persecta haec a Christo Domino tradita sit orandi formula ne illud quidem dubium relinquitur, unam ex septem hane esse petitionem.
Panis nomine quid hie ad corporis necessitatem pertinens inteIIigatur.'
Petimus praeterea panem quotidianum, id est victui necessaria, ut panis nomine, quod satis sit et vestium ad tegendum, et cibi ad vescendum, sive panis is sit, sive caro, sive piscis, sive quodcunque aliud, intelligamus. Videmus enim usum esse hoc loquendi modo Elisaeum'), quum regem moneret, ut praeberet panem militibus Assyriis quibus magna ciborum copia data est. Illud etiam de Christo Domino seriptum scimus γ): Ingressus est in domum cuiusdam principis Pharisaeorum sabbato manducare panem; qua voce, quae ad cibum, quaeque ad potum pertinent, signiseari videmus. Ad huius petitionis absolutam signiscationem praeterea animadvertendum est, hoc panis vocabulo non abundantem et exquisitam ciborum ac vestium copiam, sed necessariam et simpli-eem intelligi debere; quemadmodum Apostolus' scripsit:
458쪽
PARS IV. CAPUT XIll. I -IIabentes alimenta, et quibus tegamur, his contenti simus; et Salomoni , ut diximus: Tribue tantum victui meo
cur non simpIielle panem, sed panem nostrum hic petamus.
Huius quoque rugalitatis et parsimoniae illa voce, quae proxime sequitur, admonemur quum enim nostrum dicimus, panem illum ad necessitatem nostram, non ad luxuriain petimus; non enim nostrii dicimus, quia eum nobis opera nostra sine De parare possimus, est enim apud Davidem ):-0mnia a te exspeetant, ut de illis escam in tempore, ante te illis olligent, aperiente te manum tuam, omnia implebuntur bonitate. et alio loe δ): ,0euli omnium in te sperant, Domine, et tu das escam illorum in tempore opportuno ); sed quia necessarius est, et a parente Omnium Deo, qui omnes sua providentia alit animantes, nobis attributus. 'QUAESTIO II.
Lavore nostro parandus est nobis panis, quem esse volumus, si nostrum panem postuIamus.
0 eam quoque causam panis noster appellatur, quod iure est a nobis acquirendus, non iniuria, fraude, aut furto parandus quae enim nobis malis artibus conciliamus, non nostra sunt, sed aliena, saepiusque illorum calamitosa est vel adeptio, vel possessio, vel eris iactura. Contra vero Onestis ae laboriosis piorum hominum lueris ex Prophetae sententia tranquillitas inest, et magna selicitas. Labores enim, inquit 'i, manuum tuarum, quia manducabis beatus es, et bene tibi erit. Iam vero iis, qui iusto labore victum quaerunt, Ductum suae benignitatis e loco pollicetur Deus β):-Εmittet Dominus benedictionem super cellaria tua, et super omnia opera manuum tuarum, benedicetque tibi. Neque solum petimus a De nobis, ut illo uti Iteeat, quod nostri sudore ae virtute peperimus eius adiumento benignitatis, id enim vere dieitur nostrum sed etiam bonam mentem postulamus, ut recte partis recte tem a prudenter uti
459쪽
Isui etiam voei subiecta est ea notio frugalitatis ac pamsimoniae, quam proxime diximus. Non enim multipli m aut delicatum cibum postulamus, sed eum, qui naturae necessitati satissaeiat, ut eos pudeat hoc loco, qui, astidio ommunis cibi et potionis, conquisitissima searum ac vinorum genera persequuntur. Nec minus hae , quotidiani voce improbantur ii, quibus horrendas illas minas proponit Isaias ): Vae, qui coniungitis domum ad domum, et agrum agro copulatis usque ad terminum loci numquid habitatis vos soli in medio terrae 7 Etenim est inexplebilis horum hominum eupiditas de quibus illud scriptum est a Salomone ): Avarus non implebitur peeunia; ad quos letum etiam illud pertinet Apostoli Qui volunt divites fieri, incidunt in tentationem, et laqueum diaboli. Quotidianum praeterea panem appellamus, quod vescimur eo ad reficiendum vitalem humorem, qui quotidie consumitur vi naturalis ealoris. Est denique illa huius ratio nominis, quod assidue petendus est, ut in hae eonsuetudine amandi et olendi Deum retineamur, nobisque omnino persuadeamus, id quod est, vitam ac salutem nostram ex Deo pendere. D a nobis. 'QUAESTI XIV.
Quid hae duo verba isDa nonis 'sibi velinis
Quantam hae duae voces materiam praebeant ad obo tandum fideles, ut infinitam Dei potentiam pie sancteque ο-lant ac venerentur, in uius manu sunt omnia, et ut nefariam illam Satanae ostentationem detestentur ): Mihi tradita sunt omnia, et cui volo, do illa: nemo non videt. Nam
unius nutu Dei tributa cuncta et conservantur et augentur.
Cur divites stlamst rebus omnlnus abundent, his vecticuli debeant.'
Sed quae divitibus haec est imposita necessitas, dixerit quispiam, petendi quotidianum panem, quum rebus omnibus abundent Hae illis necessitas est orandi in hunc modum, non ut dentur eis, quorum Dei benignitate habent copiam,
460쪽
sed ne, quae abunde illis adsunt, amittant. Quamobrem, ut aeribit Apostolus, hine discant divites non sublime sapere, neque sperare in incerto divitiarum, sed in Deo vivo, qui
praestat nobis omnia abunde ad fruendum. uius autem ne-eessariae petitionis hanc ausam affert sanctus Chrysostomus , non solum ut nobis suppetat cibus, sed ut eum suppeditet nobis Domini manus, quae salubrem atque adeo salutarem vim inserens pani quotidiano, effeti, ut et cibus Orpori prosit, et corpus animae serviat. QUAESTIO XVI.
cur isDa nobis, 'non ADa mihi 'aleamus. QSed quid est, quamobrem da nobis A numero multitudinis dicimus, non autem da mihi Z uia proprium illud est Christianae caritatis, non ut quisque de se uno sollicitus sit, sed ut praeterea de proximo laboret, et in cura suae utilit iis meminerit etiam aliorum. Accedit eo, quod, quae alleui munera divinitus tribuuntur, non idcirco tribuuntur, ut solusis ea possideat, vel in illis luxuriose vivat, sed ut eum aliis communicet, quae necessitati super suerint. Nam inquiunt san- et Basilius et Ambrosius ): Esurientium panis est, quem tu detines nudorum indumentum est, quod tu re eludis miserorum redemptio est et absolutio peeunia, quam tu in terram defodis.
uuid vocuis Hodie 'hie apposita insinuet.
Admonet nos hae vox communis infirmitatis. Quis enim est, qui si minus sua unius per providere se posse sperat in longinquum tempus necessarios vitae sumptus, saltem in diem vietus subsidia paraturum non eonfidat Sed ne huius quidem fiduciae saeuitas nobis a Deo permittitur, qui nos singulorum etiam dierum ibum a se petere iussit. Quas sententia habet illam necessariam rationem, quia quotidiano pane egemus omnes, quotidie etiam dominica precatione singulis utendum esse. Haec de pane, qui, re pereeptus, corpus alit atque sustentat, qui ommunis fidelium et infidelium, piorum et impiorum, admirabili Dei bonitate, qui solem suum