장음표시 사용
21쪽
admoliuitpoetas primo quidem choros praetermittere', locum eius relinquentes ; ut Menander fecit, hae de cavsi,ncn, ut alij existimant, alia. post emo ne locum quidem reliquerunt: quod Latini fecerat comici: linde apud illos dirimere adlus quinquepartitos docile
est. tum etiam Graeci prologos non habent more nostrorum, quos Latini habent. deinde diapid 6t deos argumentis narrandis machinatos, ceteri Latini instar Graecorum habent , rerentius non habet . ad hoc προωικῶ - οὐ me, id est, personas extra argumetu accersitas, non facile ceteri habent: qui bus Terentzus sepe utitur, ut per harum industiones facile pateat argumentum . Veteres etsi ipsi quoque In metris nestigentius egerunt iambici uersius dunts xat in fecundo quarto loco, tamen a Terentio Ain cuntur resolutione huius metri, quantum potest comminuti da imaginem prose orationis . tum persona rum leges circa habitum, aetatem, ocium, partes agendi, nemo diligentius Terentio custodiuit . quin
etiam solus ausus est in Actis argumentis, cum fidem
Meritatis assequeretur, etiam contra praescripta comi ea meretrices interdum non mesas introducere ; quisus tamen, cur bonae simi, er voluptas per ipsum, re causa non dest. haec cum artifici Uma Terentius fecerit, tum illud est admirandum, quὸd er morem retinuit, Et eo mordιam scriberet, ' temperauit affectu, ne in tragoediam transuret . quod cum ali s rebus mi inime obtentum re a Phuto, π ab Afranio, er Ac- cio, er multis fere magnis comicis inuenimus. illud qκoquc inter Terentunas virtutes mirabile, quod eius
22쪽
fibulae ut neque extimescam ad fragicam celsitudinem , neque abiiciaentur adhistrionicam . ad , Fod nihil ut strupum ab eo tur, aut quod ab historicis requirendum sit: quod saepius Plastus facit, ν eo est obscurior in pluribus locis . ciae, . quod argu enti aesta uita attente memor est, ut nusquam non caverit, aut curaueris ea, quae
obesse potuerunt: tum, Iuod media primis atque postremis ita nexuit, ut nihil additum alteri, suaptum
ea se totum , en uno .corpore uide tur esse compo
stum. illud quoque mirabile in eo primo, quod non ita mi et personas quamor ; ut ob a sit earum di ia
stinctio, quod nihil ad populum facit
rem uelut ex tragoedia loqui. quod uitiam Plauti 'aquentissimum est , illud etiam intericetera eius laude dignum uidetur, quod locupletiorae a Tlimenta, exi duplicibus negotiis delegerit adscribendum . nam , excepta Heora, in qua scribit Pamphili amorem, ceterae qiunque binos Motiscitulos habent. Illud uero. tenεda est,post rim/ - φαν, Latinos multa fabhlaru genera protulisse ut Togatas a scenicis, atq; argumetis latinis; Praetextatus ab dignitateresnirn em .lvi in historia; Avellanus a riuitate capantie,ubi desι tatae sunt plurimae R isntonicaes ab actoris nomine ;Tabernarius ab humilitate argumenti, o m/li ' Mi mos ab diuturnaimitatione uili4m rerum, leuium
personarum, Inter tragoediam autem, comoediam elim multa, tum in primis hoc distat, quod in comoedia med eris fortunae hominum parui impe GD , t istis, talis sunt exitus actionum : at iub tragoedia
23쪽
tragoris omnia eontraria, ingentes persinae; magni timores, exitus funesti habentur. Cr illie turbulenta prima, tranquisis ultιma, an tragoedia contrario ora dine res aguntur: tum quod in tragoedia furienda uita , in comoedia rapessenda exprimitur: postremo quod omnis comoedia de fictis est argumentis, tragoe --
Ha siepe de historica fide petitur. Latinae fabula primo a Liuio Andronico seriptae siunt ad eunctas
Tes, etiam cum recentius idem poeta' actor fabularum suarum fuisset. Comoediae autem aut motoriae sunt, aut statariae, aut mixtae. motoriae , turbulentae: statariae, clinetiores: mixtae, ex utroque actu con μ' Hentes. comoedia per quituον partes diuiditur, prologum , prctasin, epit sin, eat ruben prologus est uelut praetatio quaedam fabulae. , in quo solo licet
praeter argumentum aliquid ad populum uel ex poetae, uel ex ipsius fabulae , uel ex actoris commodo io, qui . Protasis primus est actus , initiums drama-tιs . Epit is; incrementum , prae pusq; turbarum ,
ae totius, ut ita dixerim, nodus erroris . catastro
phe, conuerso rerum est ad iucundos exitus, patefa eundiis cognitione gestorum . comoedia 6ὶ fabul la diues instιtuta. ontinens affectuum eiursium, e priuatarum rerAm: qua discitur, quid fit in uita κtile, quid contra enitania. hinc Graecise definiere 1 1 μωδ α ἐδοπ ῶν , κω Pλπνιῶν πυγμα αν. Comoediam esse eiecro ait, imitationem uitae, lyeculum conput inis, imaginem ueritatis. Comoediae autem amore antiquo die lae;
quia in uicis livit messi cur nu initis agebantur
24쪽
Graecos , ut in Italia eo ut liet si ludieris di ntixto pronunciationis modulo: quo, dum a iustam mutantur , populus detinebatur : aut αξρ, hoe est, ab actu uitae hominum , qui is Micis habitabant ob mediocritat fortunarum,non in au iis regiis, ut sunt personae tragicae . comoedia uera quia poema sub imitatione uιtae atque similitudinem Uuum est, ingestu re 'Onunciatione confistu . Comassiam apud Graecos, dubium est quis inuenerrie primus: apud Latinos, eertum est comariam to Suam tragoediam , primo Liuium Androni -cμm reperisse: ε qui ait, comoedia esse quotidianae uit 1 eculum: nec iniuria: nam ut intenti steculo, ue vitatis lineamenta facileper imagines colligimus, ita lectione comoediae imitationem uitae , eonsuetudiniis 'non aegerrime animaduertimus . huius autem origi nis ratio ab exteris civitatibus, moribusq; prouen tet Atheniensis nanque Auleam eustodientes eleotiam, cum uellent male uiuentes notare, in uicos er com pira ex omnibus locis uti, alacress ueniebant, ibiscum nominibus singulorum uitam publicabant, linde nomen eo estum ut remordiu uoenetur. Iraec autem comina primitus in pratis mollιbus agebantur:
nec deerant praemia, quιbus ad scribendum docto rum prouocarentur ingenia . sed en actoribus munera offerebantur , quo libentius iucundo uocis flexu
ad dulcedine commendationis uterentur: eupernanψque pro dono bis dabatur, quis ustibus noxium amimal habebatur , a quo etiam fragoediae nomen eκον--η est.. nudi --m amurca: Olei. f e, 'μη
25쪽
luerint . quι lude eum per artifices in honorem Liberi patris ageremur, etiam ipsi comoediarum, tragoediarumst sciriptores huius dei uelut praesiens nummcolere ueneraris eo perunt. euius rei probabilis ratio extitit: ita enim ramina eobata praeferebantur, ulterea laudes eius , O factagloriosa celebra ri, proferris eonstaret. tum paulatim fama huius artis increbuit. Thestis autem primus haee Aipta in omnium notitiumprotulit. postea Aesibius secutus exemplumpublicauit. de quibus ita Horatius in artς poetica loquitur. 'Ignotum tragicae genus inuenisse ramoenae Duιtur, σ1'Lustris uexisse poemata Thestis , Quα canerent, ageremque perincti faecibus ora.
Puli hunc personae, patas repertor honestae A eschylus σ moLeis instrauit pulpita tignis
Et docuit magnums loqui, nilq: cothurno. 'Suecessit uetus his cpmoedia, non e multa 'Laude: sed in uitiμm tibertus excidi , σ uim Dignum lege regi. lex est decepta,choruss 'Turpiter obticuit sublato iure nocendi. Nil intentatum nostri liqui poetae: Neeminimum meruere decus, uestigi graeca 'Aufi deserere, σ eelebrare domestica facta,
VH qM praetexetas, uel qui docuere togato. Fabula generale nomen est. eius duae primae partes sunt, tragoedia,'comoedis . si latina arguVerita βι , praetextata dicitur . Comoedia autem multa mereshabet et aut enim Passiua est, aut τοgata; aue
26쪽
THemma , aut Attenna, aut Mimus , aut Risn-tonica , aut Planipedia. Hunipedia autem dii ta ob humilitatem argumenti eius iae uilitatem actorum a qui non cothurno, aut socco utuntur in scena, aut
pulpito , staptim pede: uel ideo, quod non ea negotia continet, quae personarum in turribus aut in coenaculis habitantium sunt , Ad in plano humili loco . Personatiprima egisse dicuntur como diam Cincius σ Fatisicus : tragoriam Minutiu,' Prothonius . Omnium autem comoediarum scripta ex quatuor rebus omnino pumuntur , nomine , loco, facto euentu tinomine, ut phormio , Hevra, curculio, Epidicvs : loco, ut Andria, Leucadia, Brundusina: Iaeto, ut Eunuchus, Asinaria, Captiui : euentu, ut
Commorientes, Crimen, HeautontimorumenoF.. co
morHarum formae sunt tres Palliatae, Iraeeum habitum referentes; quas nonnusti tabemarius uocant: Togatae, iuxta formam perbonarum habitum toga-yam desiderantes: Attestanae,silibus σ iocis compositae, quae in sie non habent nisi uenustum elegantiam. Comoedia autem dividitur in quatuorpartes, Prolo-gμm, protasin, Epitalis, catastrophen . Prologus essprima dictio a Graecis dicta , id est antecedens uerum fabulae compositionem elocutio. eius speriis quatuor sunt. 'Iκός, commeridaticius quae fabula uel poeta commenὰatur :-, rela tinus , quo aut aduersirio maledicta , aut gratiae pompulo referuntur : , argumentativus, fabulae argumentum exponens : μανῶς , mixtus , omnia haec in se continens. inter prologum, eν pror
27쪽
logium quidam hoe interesst noluerint: quia prat
gi s est tibi poeta excusatur., avtfabula commenda tur : . prologium autem est, eum tantum de argumento dicitur .,protastis est primus actar fabulis , quo pars argumenti explicatur , pars reticetur ad populi
pectationem tenendum. Epitasis inuolutio argumenti, euius elegantia connectitur . Caustrophe.mplicatio fabulae , per quam euentus eius approbatur is inplerisiue fabulis ipsarum nomina priora ponebantur , qram poetarum: in non nullis peetarum, quam fabularum . cuius moris diuerstatem antiquitas probas uinam eum primum AEqui fabulas ederent , ipsa rum nomina pronunciabantur ante, quam poetae proniinciarentur, ne aliqua invidia ascribendo deterrari palpent . eum autem per editionem multarum poetae iam esset auctoritas acciPisita, rusus priora poetarum nomina proferebantur , ut per ipsorum uocabula fabulis attentio acquireretur. Actas diuersis ludis manifestum est inscribi . nam ludorum quati or sunt steries, quos eurules aedilis munere pu-Lico curant: Megalensis , magnis d3s consecrati , quos Graeci σῖς appellant: Funebres, ad retinendum populum instituti, dum pompa funeri δε- creta in bonorem patrie3 uiri plene instruitur: ple Hii, qui pro salute plebis eduntur : Apollinares , Apollini consecrati. In scena duae arae poni solebant, dextera Liberi, sinistri eius dei , eui ludi febant .
Ande Terentius ιn Andria est, Lx ara hinc fume uerbenas. m multa de L
28쪽
infiniam simulauit,' tempore tessurpe esse uoluit, ne agnitus cogeretur m bella prodire: stu ob singuiarem sapientiam , tectus, mo mi ; plurimum ρcijs trofuit: huius enim uirtutis erat, animi semper decipientis ingenium . non nulliubae incolas, sicut Locros, pastiatos fuisse commemorant. Aebissis , π Neoptolemi persionae diademata habent, luamuis regata sceptra nunquam tenuerint . cuius argumentι probatio talis inducitur , iquod nunquam cum reliqu1 Graciae iuuentute adgerenda eum Troianis bella sacramenta coniuratisnirinierunt , nee unquam sub Agamemnonis imperio fuerunt. comicis senibus eanὸidus uestitas induci-tμr, quὸd is antiquissimus fuisse memoratur . adolescentibus disicolor attribuituri. serui remici amictu exiguo eonteguntur, paupertatis antiquae gratia , Mel quo expeditiores agant. parasti cum intortis palijs eueniunt. Leto uestitas em didu3, aerumnosio ob soletus, purpureus diuiti, pauperi phoe niceus datur , militi eblams purpurea, puellae babitus peregrinus inducitur . leno pallio uarii coloris utitur . meretriei ob avaritiam luteum datur . Urmata dicta siunt ab eo , qηod trahuntur: quae res ab Aenisa luxuria instituta est . eadem in tui Iussis personis incuria su per negligentiam significant. Aubes quoque in scema in terra sternuntur, quod pictus ornatus eradio Atidies regis Romam usique perlatus : pro qηi sus sparia aetas posterior decepit. est autem minutum velum, sωd populo ob stir, dum fasularum
actus commutantur. Diuerbia histriones pronunciam
29쪽
Γdnt . Coties uero temperabantur mossis, non a poeta , sed a perito artis musicae factis : neel'e eni omnis iisdem modis in uno eratico agebantur: sed sepe mutatis, ut significant qui tres numeros in comoediis ponunt: qui tres eontinent mutatos modos, eantici illius .,qui huiuImodi modos faeiebant, nomen in principio fabula o scriptoris, en actoris fu-- perponebant. huiusmodi adeo carmina ad librassebant, ut his auditis multi ex populo ante dicerent, quam fabulam desiuini genicite Ient , quam omnino flectatoribus ipsis antecedens tituluspronunciaretur. Agebantur autem tibiis paribus ., aut imparibus dextris , aut misi s. dextrae autem tibiae pus traui-ltate feriam comoediae dictionem praenuntiabunt sim brae σ perroiae acuminis leuitate iocum meo in mordis ostredebant ubi autem dextra σssiphra acta fabula insicribebatur , ' remixtim ioci re grauitates ira denuntiabantur . . mil
30쪽
λε LM DONA DI IN hNDRI AM ' Q. TERENTII PRAEFATIO.omoedia Andris , cum palliata st de Aes. e nomen accepit , em a Menandro prius , a. nunc ab ipso Terentio : φιi eum de chos de loqueretur, sic ait: Heι uereor i ne quid Anbiu adportet mali . r hoe commune voeabulum est in graeca , latina lingua. haec maiori ex parte motoria est, contineis actus amatorum adolescentium , σ patrum piorum . ealudi serui, astutae ancilia , seueri ρ-nes , adolescentuli liberales. in hae primae partes senis Simonis sunt, secundae Daui, tertiae Chremetis , O deinceps reliquorum . prologus in hae acer inducitur , re in aduersarios non mediocriter exul eratur a sed ramen id subtiliter, ut omnia lucelsitus facere uideatur de dicere . hic protastis siustius, epit is tumultuosa, calathrophe pene tragica : tamen re pente ex his tuVbis in tranquillum peruenit. hae e prima acta est ludis Megalensibus, M. Fuluio NP. Glabrione Aeditibus curulibus : egerunt L. Attilius Latinus Praenestinus, e L. Ambivius Turpio : modos fecit Flaccus claudii libuis paribus dextris re sinistris : σ est tota graeca , edita M. Marcello σC. Sulpicio consulibus: pronunciatas est Andria Terentii ob incognitum adhuc nomen poetae, π minoris apud popula ductoritatis, ac meriti. Diuerbris et canticis lepide distincta emet successu spectata prostero, hortamiso poetae fuit ad alias copcribe das . initia au-