장음표시 사용
201쪽
Qui regna dat eaelestia. VIII. Hercle quidem Euangelii ministros velut oves mitissimas foecundissimas omnibus amori ac deliciis, nemini autem terrorielIe voluit Dominus quamobrem illas omni telo, baculo, virga. alclue dominatu, tanquam charitati iaci infestissimo privavit: quod nili fecisset, gratia quidem naturam destrueret, itumque esset in potestate Ecelenasticorum impedire, quominus Reges magistratus politici finem sibi Lege divina laturali praestitutum consequerentur, atque innumeris divisionibus, discordiis tellis causam pratiaberent; quia gladius esset oppositus gladio unde inter cives ejusdem reipublieaevi regni continuae nascerentur seditiones,, consequenter certissima reipublicae pestis&ruina, ut ex his placitis Bellarmiani, quae frequenter ineulcanda sunt, evidenter necessario colligimus.
IX. Primum est Christum instituendo legem Euangelicam eoneesisisse Ecelesiae, id est Romanosontifiei eminentissimam potestatem dirigendiis cogendi temporaliter politicam potestatem, eamque, si opus est, ad finem spiritualem, uni Principi adimendi, elaeonserendi alteri, cap. s. adversiis Barciatum, paulo ante medium. Quam propositionem his aliis velut corollariis munire tentat Scilicet politicos Principes obligari stringere, recondere gladium ad nutum Pontificis, alioqui posse a Pontifice exauctorari, cita ostendere gladium esse sub gladio, atque utrumque gladium ad potestatem Ecclesiae pertinere cap. 9. contra Barciatum Deinde cap. 27. securus
affirmo, inquit, Dominum Jesum Christum tempore mortalitatis suae potuisse disponere de temporalibus omnibus, Reges ac Principes regnis, dominiisque privare, & hanc potestatem vicario suo
sine dubio concessisse, ut ea utatur, quando necessarium judicave rit ad animarum salutem, quae illi praecipuae curae esse debet. Item cap. 3I sub finem Pontifex non facit populo gratiam praecepti naturalis vel digini, eum populum ab obedientiae vinculo Regi debito absolvit non enim permittit ut Regi non pareat, quod esset contra jus divinum. Sed facit ut ille qui erat Rex, non sit deinceps Rex. Quemadmodum qui donat servum libertate, non concedit ut servus non teneatur obedire Domino, quod esset etiam contra jus divinum, sed facit ut servus Dominum non habeat eui obediat.
Secundum placitum Bella ini Christum concessisse Ecclesiae
202쪽
dominium gladii materialis o facultatem poenae temporalis infligendae atque Ecclesiasticos solummodo abstinere ab usu gladii materialis Sc fundendo sanguine propter indecentiam, non autem quia id absolute, ex causis stentialibus suae institutionis facere tenean
tur cap. I Q. cap. 3 6 contra Barciatum.
Tertium Ecclesiasticos jure divino eximia Legibus politicis coactivis & Apostolos tantum de facto, non de jure subditos fuisse Imperatoribus Romanis cap. 3. in Barciatum statim initio. Et cap. H. sub finem.
Quae omnes affertiones Bellar mini huic falso atque erroneo innituntur principio puta Christum aliam Ecclesiae potestatem, quam
pure ministerialem spiritualem, nudam omni dominatu atque auctoritate cogendi temporaliter per poenas externas contulisse. Inde autem evidenter necessario quinque emergunt consectoria erronea. Primum finem legis Euangelicae non esse pacem , concordiam, dilectionem, charitatem, Munionem, sed potitis seditionem, disse sidium , ac bellum; MChristum venisse in mundum, ut omnes politias cum naturali gentium jure saltem in directe clanculum ab
rogaret; sicque gratia naturam destruit, quia gladius Ecclesae oppositus est gladio temporali, neque potestates politicae sibi susscientes sunt, contra quam libro secundo demonstratum est. Quare inter cives ejusdem regni, aut reipublicae continuae seditiones disse cordia exardescent, quoniam plerique cives politico Principi, alii vero Pontifici Romano obedire volent, de facto obedient in temporalibus unde juges discordiae, rixae iugnae tum demum civitatem sicut Romanum Imperium sub Gregorio VII. Innocentio I V. pessumdabit, quando nullus erit satis potens, ut cives ad pacem atque unionem efficaciter adigere valeat. Cujus rei pariter exemplum vidimus in Galliis tempore bellorum civilium ligae, anno I 6 Is in publico conventu trium ordinum Regni, quando articulus tertii ordinis propositus est.
Secundo relinquitur frustra politici potestatibus Deum impertivisse potestatem dirigendi cogendi per merum imperium, saltem erga ordinem Ecclesiasticum quia auctore Bellarmino Clerici non jure, sed de facto politicis Magistratibus Regibus tanquam pra donibus subjiciuntur, quod horribile est cogitatu. Tertio si Ecclesiastici, Monachi, Religiosi, qui tertiam partem reipublicae constituunt, de facto tantum, non de jure Regi L a bus
203쪽
bus obtemperant, possunt quidem, si velint jugum politicae potestatis excutere, atque in Regiam ipsam invadere neque tamen propterea in crimen laesae Majestatis incurrent, teste Bellarmino imanuele Saa, verbo Clericus. Quarto. Quotquot in Regno aut Republica erunt Sacerdotum de Religiosorum collegia, sodalitia aut conventus; totidem pariter arces propugnacula in politicae potestatis perniciem instructa existente quando ex articulis Bulla Coenae Domini, quam Jesultae in rem judicatam mittere consueverunt Ecclesiastici ab alio quam a Romano Pontifice coerceri nequeunt, si quid Peccent. Et hinc illa Venetae Reipublicae cum Paulo . controversia anno Isos. Quinto sequitur Pilatum, omnes Imperatores hinc justam potuisse capere occasionem saeviendi in Christum, omnesque ejus discipulos, velut juris naturalis, atque omnium politiarum eversores,
atque Apostolos, qui ejusmodi dogmata sparserunt, publicam,
cem, quae juris est divini naturalis, conturbasse ac proinde velut
turbonec seditiosos juste puniri debuisse a Magistratibus politicis,
ut supra ex Origenein aliis Patribus docuimus lib. 2. cap. 2. Hercle temporibus Apostolorum Imperatores non parum sollicitos habuit,qubd Christianos Christum pro rege colere audirent teste Bellarmino in librorum suorum recognitione, ubi de regno Christi disputans refert Egesppum apud Eusebium in Ecclesiastica historia ex verissione Russini lib. 3. cap. 2o scribere affines Christia Domitiano Caesare interrogatos, quodnam & quale esset regnum Christis illos vero re ondissse, quod non hujus mundi regnum, neque hujus terrae ei delignetur imperium t sed quia caeleste regnum per Angelorum
ministeria inconsummatione saeculi praeparetur, quando scilicet adventans in gloria, de vivis mortuis judicabit. Haec Bellarminus totidem verbis. Iam te amabo, Lector reputa quidnam Domitianus in Christianos christianam Religionem statuit set, si eos ea dei gno monarchia Papae ea tenere Vocere accepisset, quae hodie pro catholicis dogmatibus a Jesultis tam operose obtruduntur, Deus bone quotusquisque non animadvertit haec dogmata tanquam paci, concordiae, charitati, unioni contraria magnam facere sementem seditionum, bellorumque civilium & pietatem ac religionem Christianam corrumpere, Principes Catholicos ab Ecclesia fugare. infideles maereticos , quominus religionem orthodoxam amplexentur, impedire motusquisque Principum Ethnicorum ea lege
204쪽
IN TEMPORALIBUs. 18 rin Ecclesia castris militare velit, ut a Romano Pontifice abdicetur si forsan usu eveniat, ut dicto Papae minus auscultet, aut si apud Curiam Romanam ossicium Inquilitionis in aliquam suspicionem neglectae cligionis, aut fautoriae haereseos veniat, propter aliquod foedus cum haereticis aut infidelibus ad sui status & regni conservatio
Superius in exordio hujus operis observavi, postquam Imperatores Romani, exterique Principes politici animadverterunt Ecclesiam quadringentis circiter annis , quibus partim sub Ethnicorum, partim sub haereticorum inpostatarum Principum ditione immaniter excarnis cata est, nihilominus Christianos, praesertim Ecclesiasticos politicis Magistratibus, cujuscumque essent religionis, semper humillime paruisse, nec se umquam negotiis saecularibus immiscuisse se, ac mortem crudelissimam potius perpeti, quam directe vel indi recte ullam causam seditionibus, bellis, aut caedibus praebere maluisse; tumque demum Religioni Christianae nomen certatim dedisse, atque innumeris opibus, privilegiis cim munitatibus, quibus
hodie Clerici splendent ac nobilitantur , Ecclesiam certatim locupletasse: sicque a contrariis valde metuendum, ne Principes politici, ubi exploratum habuerint auctoribus4 executoribus in direct epotestatis Papa in rebus temporalibus hoc esse propositum, ut poli ticas potestates quasi eudatarias Curiae Romanae addicant, iamque insuper ad Reges Pontisci immorigeros ferro , veneno , pulvere tormentario, aut aliis inlidiis mactandos instruant valde inquam, metuendum esse, ne hinc occasionem captent Christianam Religionem Ecclesiam, etsi natura sua ab hac doctrina alienissimam deserendi atque Ecclesiasticos, velut rerum novarum studiosos , potestatibus politicis infestissimos , acerbius tractandi, ut jamjam contigit in Anglia propter crebras Catholicorum conspirationes in Elizabetham, magnae Britanniae Regem. C II.
I. De Catisiti sentiauus pos aris Melesiastica.
II. Ex eriplica potestate auam Christus habuit, a ctoritatis , oeesientia, em p . mmclerii, te amam dumtaxat Ecclesia retiquisse Esa vi amsi ejusmod/psis ministerialis III. Excommunicationem dogmatice loquendo, inposse dici coactionem, at meret
IV. Disputa io Belgarmmi de regno Christi examinatur, furiae genam sensui secuniam μιestatem mmisterialem Eecis relictam asseritur.
205쪽
181 DE POTΕsTATE ECCLEs I EI. Erum enimveris, ut cunctis innotescat quodnam,&quale sit
I regnum Christi, latrum Dominus potestatem Regum
abdicandorum. poenas temporales irrogandi Ecclesiae concesserit, hoc cap. 2. de causis euentialibus auctoritatis Ecclesiasticae tractabimus. Quarum finalis duplex est, propinqua nimirum &remota Illa unitas communio Sanctorum per bonum regimen; haec autem, vita aeterna Joannis IT. Hac est visa aterna, ut cognoscant re verum Deum, quem misist 'sum Christum, tae. Ut sim unum ,scuicta nos unum flumin ut fini confiummati in unum, ese Materialem , causam universi homines Sacramento Baptismatis regenerati, unum corpus efficientes in Christo constituunt nam multi, unum eor in sumus in Christo; suubautem Meriserius membra Rom. I 2. Itaque animae hominum sunt tanquam materia& proprium ac na vum subjectum potestatis Ecclesiameae Lex enins Domini immac mi convertens animas. sal. I 8 dc Ecclesiast. q. vers. 7. Presbyter -- mitia ammam tuam, ta magnati humilia caput tuum: Ubi per caput
intelligitur potestas quam Princeps habet in eorpus. Item Petri v. a s Christus est seummus Pastor piscopus animarum nostrarum. Quocirca potestas Ecclesiastica, quanta quanta est, proportionatim huic materiae debet respondere,hoc est tota spiritualis & ministerialis, ut revera est, debet esse. Hinc verbuatur intelligi solos Christianos non infideles capaces esse hujus potestatis ita ut nemo sacerdos effici possit, qui non prius baptismi sacramento regeneratus sit. At causa formalis, ipse Christus, caput essentiale Ecclesiae, quam ut sponsam per spiritum sanctum informat vivificat, eique internam ac
pure spiritualem potestatem dirigendi cogendi largitur quo hujus potestatis virtutis spiritualis adminiculo anima hominum inoffiei eontineri possint. Caeterum causa efficiens duplex, primaria sellieetri secundaria Prior ipsemet Christus ratione potestatis ex cellentiae, qui ut sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech consummatus factus est, omnibus obtemperantibus sibi causa salutis aeternae Hebr. s. Posterior instrumentalis est Hierarchicus aut sacerdotalis ordo , ouem Christus communicatione sui
sacerdotii de potestatis pure ministerialis instituit, ut alias pluribus, partim in Apologia nostra axiomate Is partim libro a desensi nis libelli de Ecclesiastica ev politica potestate cap. I. ostensum est. II. Siquidem omnium Theologorum consensione probavimus Christum triplici cumulatum potestate, quarum primam vocant a
206쪽
IM Ellus TEMPORALI Bus. Ig3ctoritatis, quae Christo, ut Deo consubstantiali Patri peculiaris
est. Secundam, Excellentiae potestatem nominant, quae Christo, ut est D cus homo, mundi Redemptor, ac Legis gratia δε sacramentorum per suam passionem institutor, competit. Quae duae potestates essentiales sunt Christo, atque omnibus aliis incommunicabiles, ut Theologi statuunt 3 parte D. Thomae quaest. 64 articulo . larum
duarum potestatum intuitu omnes creaturae Domino potestate obedientiali haud aliter subiiciuntur, quam mollis argilla figulo, qui
quamcunque vult formam, set vas in honorem, aut in contumeliam ex massa luti efformat. Quapropter hae duae potestatis species absolutam facultatem secum important; neque cuiquam Domino dicere licet, cur ita facis Numquid dicit figmentum ei quise xiii quid me fecisti sic Rom. 9. Tertia demum et potestas puri ministerii spiritualis, Iatus merae humiliationis atque exinanitionis, quam spon- te voluntarie Christus assiimpsit, eamque unam solam Ordini Hierarhico reliquit, estque omnium mitissima, suavissima, omni dominatu, sapientia, iotentia mundana, id est, auctoritate absoluta cogendi per vim externam, aut merum imperium expers. Ratio est, quoniam instituitur, non ut corporibus hemporalibus cogenis do imperet, sed ut animos hominum moderetur , atque internos conscientiae motus dirigat Matth. s. Ego autem dico vobis, quit Dominus, quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam jam moechatus est in cordesivo Siquidem Lex gratiae nos conformiter ad captum Hibertatem nostram suavissime Hiberrime frequentatione actuum Hierarchicorum gubernat, illuminando per doctrinam,
suasionem verbi divini, purgando per poenitentiam ciensuras rdeinde perficiendo reliquorum sacramentorum administratione Voluntas enim quae est causa efficiens virtutis ac vitii solummodo ab interno spirituali principio efficaciter movetur. Quare intellectum, qui dux Taxest voluntatis, prius illuminari, quam voluntatem in hanc aut illam partem secti necesse est Cui potestati ministeriali Christus legem divinam naturalem, quam ad amussim servaret, pro certissima & infallibili regula addixit, eique etiam semetipsum ut purum hominem&ministrum ultro alligavit unde Matth. s. perhibet se non venisse legem somere, sed adimplere.
Accedit insuper ratione hujus tertiae potestatis, non imperiose aut absolute , sed tantum ex pacto & convento agere nobiscum. Hoc fac, cs vives, e Imo vero ex aliorum hominum consuetudine passim Disilia πιν Orale
207쪽
18 POTEsTATE ECCLESIAE sim in aeris Scripturis ossicia iunia puri ac pauperrimi hominis obit Lucae 2. Sub finem dicitur proficere aetate, sapientia e gratia apud Deumo homines, atquesubditum fuisse parentibus. Item cap. 9.Vulpes foveas, ta aves caro nidos habent; si sautem hominis non habet, tib equi suum rectinet. Et Matthaei I 2. Ecce puer meus quem elegirponam spiritum meum super eum, ta iudicium gentibus nuntiabit non contendet, neque clamabιt, neque audiet aliquis in plateis vocem ejus rarundιnem quassatam non confringet, si,num fumigans non extinguet, donec ejiciat ad victoriam judicium: in nomine e u gentes sperabunti
Quae omnia politici Ecclesiastici tribunalis differentiam indicant, Regi atque opulento viro minime congruunt omnia enim regna terrarum tractus ac principatus jam pridem ante naturali &Gentium jure constituti, divisi ac distributi fuerant. Quare Ecclesiam in alieno iando ac territorio aedificari, latanquam contentum incontinente, aut vectores in navi habitare oportebar, & juxta hancio testatem ministerialem Christus neque particulam minimam territorii, aut coercitivae jurisdictionis possidet, ut absolute cogat quae imperat. Hinc Lucae I 2 de duorum fratrum dissidio, quorum alter in alterius haereditatem invaserat, refugit cognoscere: Et quanquam alter fratrum gravissime peccasset,hacque de causa, ut Canon istis cap. Novit de judiciis, placet; ad tribunal Ecclesiasticum trahi posset verumtamen Dominus absolute respondet: Homo, quis me constituit--ἀcem aut diviserem super vos ' Praeterea Matth. II. Tributum soldiit
Caesari Et Joannis I9 se coram Pilato judicandum sistit, eique de regno Chrsitiano percontanti ab soliue respondet regnum suum non
esse de hoc mundo Sevenisse in mundum, ut testimonium perhiberet veritati ae si diceret regnum hoc natura causis essentialibus diser parea regni temporalibus, quae adhibita vi externa imperant, corporibusque temporalibus per merum imperium absolute dominantur, cum veritas solummodo doceri, suaderi,is in animos hominum insinuari possit, quoniam mentes humanae ab interno potissimum principi, causa emcaciter moventur, ut jam dix Quamobrem Lucaeo ad calcem. Cum videret discipulos fines ac terminos hujus suavissimaeis mansuetissimae potestatis ministerialis spiritualis praetergredi, wad morem dominantium, absolute imperantium vi externa, atque caelesti igne comprecato veritatem cogere; sicque Samaritanorum pervicaciam ulcisci velle illos acriter corripuit Nescitis in spirum estis: Ν- homini non venit ammas perdere ,
208쪽
r Ra,u TEMPORALIBUs. 18ssitast re, inquit, quem pariter ad sensum haec capienda sunt, Lue. 2.
nam suborta contentione inter Discipulos , quis eorum videretur
major, dixit eis: Regergentium dominantur eorum; vos autem non sic.
Sed qui major est in Obu fiat sicut minor ta qui praecessor est, sicut
ministrator. Quo in oraculo Domini, ut jam alias ob1ervavi, tres insunt voces, nempe dominantur, praecessis & ministrator quae controversiam de potestate Papa omnino dirimunt, ac omnem dubitandi occalionem, praesertim Theologis auferunt. Enimvero sicut dominatus dominatio, absolutum & plane monarchicum imperium cum vitae iecis potestate, quae solis potestatibus iaculi propria est, significant ita nomen praecessoris Primatum dumtaxat, Ministratoris unicam, solam potestatem ministerialem , nudam omni dominatu & facultate cogendi, aut poenas temporales infercndi importat, convincitque dominium atque ministerium velut duo contraria inter sese opponi, Icesesiam illa quae praecipit, nullo modo cogere posse, quoniam brachio saeculari opus habet ad pervi caces, pacique rebelles in ordinem cogendos, quod certissimo est
argumento praeditam non esse dominatu vel auctoritate pure monarchica&absoluta. Hicque monendi sunt Theologiae Candidati, ne sibi ab hominibus obnoxiis falso illud patiantura quoniam hoc
enim cogor identidem frequentare, quando operae pretium est Diaul lus est mortalium, qui post variam multiplicem ratiocinationem ex hujusmodi locis scripturae metaphoricis, allegoricis Mobscuris. Tibi dabo cladies regni Caelorum,oc Pasce oves meas, tac. Matthaei I 6. Joannis ultimo, quicquam aliud ultra Primatum Petri, 4otestatem ministerialem spiritualem directein clare possit colligere Qui autem absolutam Papae auctoritatem, aut regimen plane monarchicum cum facultate cogendi per merum imperium Meges a dicandi inde extorquere moliuntur, sane tam ridiculi sunt apud bene
sentientes , quam illa mulier apud Epiphanium haeresi so quae est
Catharorum , quae caput calceamentis , pedes thiara induebat. Profecto Bellarminus cap. e. adversus Barciatum circa medium, dum perhibet hanc absolutam potestatem, de qua loquimur, haberi expresse inscripturis, sed generatim, non in particulari, in illo vi delicet cap. I 6. Matthaei Tibi dabo claves regni Criorum. Et Joan. 2I. Pasce oves meas, tae. Sibi ipsi adversatur , quia generatim aliquid contineri, non est clarea explicate contineri. Deinde pernegamus
Bellarmino generatim contineri, quando essentialibus causis potesta a tis
209쪽
1gs D Poet EsTAT ECC scatis Ecclesiasticae funditiis repugnat. Idem vero per idem ridicule probat eap. in ejusdem libri in Barciatum, affirmans hos scripturael eos: Tibi dabo claves Pasce oves meas, sic explicatos in multis Conciliis sub Gregorio VII. Innocentio III, c. Nam contendimus istos textus secundum ullam Dialectica aut Theologiae normam ad sensum quem obtendit Bellarminus, numquam trahi potuisse, ut infra,r babitur ris antequam hoc doceant adversarii, eis prius demonstrandum Mincumbit Christum aliam quam pure pute spiritualem ministerialem potestatem Ecclesiae credidisse,contra quam assertionem ipse
pronuntiat Lucae 22. Regesgentium dominantur; vos autem no P m.
Ego autem in medio vestrum sum, sicut qui misistrat,de. Unde alia
Bellarmini petitio corruit cap. I 6. lib. q. de Romano Pontisce, in librorum suorum recognitione eumdem librum cap. recensens, dum ait haec verba pasce oves meas, idem significare, atque regio
more impera. Quapropter illa Sancti Augustini regula contra Donatistas, quam eap. I libri secundi hujus operis praefiximus, hic usurpanda Miteranda est. Non audiamus haec dico: haec dicis sed audiamusrhaec dicit Dominus. Sunt certe libri Dominici, quorum auctoritati utrique consentimus, utrique credimus, utrique servimus. Ibidiscutiamus causam nostram, e Hie4 illa interim seponenda sunt, quae obscure sunt posita, & figurarum velaminibus involuta, secundum nos, secundum illos possunt interpretari. Est quidem acutorum hominum dijudicare atque discernere, qui ea probabilius interpretetur. Sed nolumus in has ingeniorum contentiones in ea causa quam populus tenet, disputationem nostram committere;
sed aperte veritas clamet Iuceat, inobturatas aures irrumpat, dis-smulantium oculos feriat nemo in eis latebris quartat sententiae suae locum, omnem conatum contradicendi confundat omnem frontem impudentiae elidat. Qitae sententia nobis clare per analogiam in dicat quidnam de Curiae Romanae institutis hac in parte tenendumst, quando suas opiniones solis locis scripturae metaphoricis, allegoricis, planeque obscuris munit, in vanitate sui sensus ambulans, nec attendens se spiritualiter examinari potestatem spiritualem mi nisterialem Ecclesiae in temporalem ac saecularem dominatum violen ter transformat. Contra autem nostra, imo Catholicae Ecclesiae doctrina evidentissima est, nullisque aliis quam elarissimis & notissimis legis divinae testimoniis instructa est. Catholicam Ecclesiae doctrinam nuncupo, quae Catholico consensu Patrum, universali Ec- .lesiae Diqiligo by Ooste
210쪽
IN REBUS TEMPORALIBUs. 87clesiae traditione roboratur, ut probabimus. Idque adversarii de sua opinione probare non possitnt, cum a Gregorio VII ortum habuerit, teste Bellarmino.
III. Equidem Dominus supremum Ecclesiae tribunal erigendo Mati I 8 nihil quicquam juris aut potestatis confert Apostolis, quam
ut docendo Religionem, persuadeant ieccata quae anima velut in proprio subjecto stabulantur, remittant, aut retineant, solvant aut ligent, pervicaces ac renitentes excommunicatione tanquam spirituali exilio mulctent nequaquam vero ut homines absoluto impe ario vel dominatu, aut vi externa poenas temporales per modum coactionis irrogando ad obsequendum adigant. ι peccaverit in te frater tuus, variis corripe eum interteo ipsium solam, tac. Si te non audierit, adhibe tecum unum vel duos, ut in ore duorum vel trium testium siet omne verbum Uuod si non audierit eos, dic Ecclesia si autem Ecclesiam non audierat, sit tibisicut Ethmcui si publicanus. Amen dico et obis: quaecumque alligaveritis super terram, erunt Matita in Cario: Et 71M- cumque solveritis sive terram, erunt soluta sin Caelo. Ad cujus textus notionem revocandum est, quod paulo ante observavimus, videlicet cunctos Christianos unum efficere corpus mysticum in Christo alteros alterorum membra cap. I 2 ad Romanos, atque Domi
num nostrum tanquam caput Essentiale Ecclcsiae Ecclcsiam sponsam, id est corpus suum informare, vivificare dc animare in Sanis
norum communionem, de qua Joannis T. Rogo ut omnes unum sint, in Symbolo Credo Sanctam Ecclesam Catholicam, Sanctorum Communionem, remissisnem peccatorum. Itaque quotquot excommunica tione canonice plectuntur, una quoque divino beneficio communionis Sanctorum4 remissionis peccatorum privantur, ac tanquam
membra putrida tortua a corpore mystico Eccletia resecantur, ut amplius infra cap. q. hujus libri ostendetur Hercle quando coactio .codrcitio proprie in vi externa, quae politico.Magistratu ir
rogatur, consistit, si verum amamus, ut Theologos oportet: Excommunicatio non si coactio, sed tantum exclusio a communione Ecclesiastica Neque vero Ecclesia quicquam jure divino habet gravius quod faciat neque poenas temporales absque brachii saecularis opera infligere, vel quempiam extrinsece cogere potest. Et ita planum evadit absolutam, plane monarchicaro potestatem, hoc est jus absolute cogendi, tum quoad dominium, tum crinoad usum sientiali