장음표시 사용
801쪽
melicerides , hydrocephalos capillorum vitia, strea opitiastis,alopecia: sic colli,strunt et glandulq:sic umbilici inflammatio est δc extuberantia quetlibete scroti,ramicum species omnes & tali perniones. I
terni communes sunt sebros. Peculiat es, ut puta capiti sunt siriasis, epilepsia , aurium humiditates, conuulsio,vigiliae, pauorcs: ori vero, staphylomata, tonsillae , anginae , aphthar: pulmonibus obstructio ex destillatione a cerebro , tussis , dyspnoea, asthma , se catio : ventriculo peculiaris est ex cruditate lactis , nausea , vomitio, fastidium, inflatio. Intestina infestant ex eadem cruditate tormina , flatus, lumbrici , fluor aut suppressio aluidi vesicam , stranguria , dyseria, ischuria,&Iithiasis. Pueriles morbos varie partitus estHippocrates pro vario pueritiae spatio, in eos nimirum qui adseptimum me sem insantes impetunt: tum in eos qui toto dentitionis tempore eosdem lacessere: tum in eos qui dolicos & ablactatbs ad septennium urgc re. tum denique in eos qui ad pubertatis initium, i.
decimum quartum annum satigare pueros solent. Varictas autem haec morborum puerilium oritur ex varietate temperamenti, nutrimenti & huia
morum quae variis pueritiae patetibus obtingere
Ex puerilibus autem morbis, sicut & hos qui aliis aetatibus peculiares magis sunt, illos tantum enumerauit Hippocrates libro tertio Aphorismo-ruiu, quos singulis pueritiae partibus molestiores iudicauit, sicuti singularum anni tempestatum &mntationum magis familiares proxinae recesuerat
Proinde Hippocratico isti puerilium morborum
802쪽
7 6. Io AN. Hve HERI catalogo coplures alios nos ipsi quide annumerauimus, qui pueritiae grauiores& frequentio rea visi sunt, multis interim neglectis tum quia rariores, tune iustam libri molem quod meditabamur com- Pedium exaequaret. Eodem etiam breuitatis studio , authorum nomina quorum praeceptis, & remediis adiuti sumus, librorumque & locorum testimonia Galeni praesertim , Pauli, & A et ij a quibus hoc ar- gumenti genus accurate agitatum & elaboratum est,uolentes seientesque praetermisimus. Nos itaque Hippocraticam istam pueritiae partium diuisionem usque ad desiimum quartum annum , deinceps ita sedulo sequemur ut morborum qui singularum eius partium peculiares sunt breue facilemque therapeiam prosequamur. 'horismus Hipp. ex . .
SEcundum aetates ij morbi accidunt, paruis quidem & recens natis puerulis oris ulcera,vomitiones, tusses, vigiliae, pauores,vmbilici inflammationes, aurium humiditates. . , De aphtharum curatione.
EX puerilibus morbis prima occurrunt oris vlcera i vocata. Huius autem vocis significa- tio una est generalior, pro exulceratione cuiusl-bet partis, Ut pulmonis apud Hippocrat. liba.de morbis,& testium apud Paulum lib.3. cap.3 . & aliquando ventriculi,unde lienteria: altera quae magis propria vulgataque est ad omnes oris partes pertinet gingiuas& linguam , a quibus sere incipiunt,palatum totum,maxillam utramque,vuulam εe fauces Apiatha
803쪽
DE D I AE T. PUER T TAphtharum causa duplex est, una humor vaporue. acrior & erodens : altera mollior tenuiorque cro dendae partis substantia Species duae sunt, vina puerorum : altera adultorum. Illa tapius a serosa biliosa nimisque ab
stergetue lactis nutr cum portione prouenit, cum sit recens natorum cis interius laxissimum: rarius excitatur a destillatione salsorum putriumque cerebri excrementorum. Rarissime ab ascensu vaporum acrium ex nidoroso ventriculo corruptoque lacte manantium. Quae adultorum sunt tam virorum quam mulierum: lapissime a catarrho salso acriuc ut per ci phantiam & luem veneream et alias a vapore atrae
flavaeque bilis aut per febrem ardentem ustae , aut putrefactae per aeris constitutionem putrida, calidam humidamque, & sine ventis, cuiusmodi Hi V .pocrati doscripta est lib. 3. Epid. Puerorum aphthae omnes quidem phlogos & ignea quadam caliditate concitantur: sed alias minori tumque subalbidae sere sunt: alias maiori tumque parum rubrae apparent. Ad ultorum vero saepius rubrae sunt & aliquando instar escharae nigricantes. Pucriles aphthar facile curantur,n si uuam faucenque obsideant , quibus auxilium afferri nequit, tuncque pueri ipsi prae dolore lactis transglutiti neni refugientcs, aegerrime conualescunt. Adultorum quae nigrant aphthae pessimae sunt ut atrabitariae , malignissimae , nec ullis cedentes
AphtheGallicanis pueris & septe trionalib'raro molcstae sunt ob lactis nutricum frigiditatem M. humiditate: sed aphtharu loco, saliuatiorie multa,
804쪽
τ 3 IOAN. HvCHERI pustulis praeterea & ulceribus circa totam iaciem caputque serpentibus infestatur: hincque salubritatem illis conciliari tu ab Hippocrate proditu libro
de sacro morbo. tum a muliercularum & nutricum vulgo creditum est: robustae enim naturae opus hoc esse concepta in utero excrementa expellentis sine quo pueri insalubrem vitam agerent. Mater tamen
praegnans salubris & temperans salubrem beneque habitum foetum enititur: sin inualida eadem prauorumque ciborum vorax fuerit , gracilem . eundem parturit, qui nisi ulceribus istis & pustulis stateat imbecillus & valetudinarius futurus est, ut qui excrementis in utero matris contractis neque postea expurgatis opprimatur. Curatio aphtharum puerilium.
ΝVtricum cura inprimis suscipiunda est. actis.
que vitium si infantis molestia inde est, delendum , tum diaeta refrigerante & humectante, tum purgatione cho lagoga leniente minimumque acri, ut ex potione thoi & agarici trochi-
stati ana ad 3 j infusorum in aquae en diuiae ii iij.
syr.roflaxat. vel de cichorio compositi j j cum . . momento electarij diagrydiati vidιapr. solui. vel de succo rosar. 3 ij. vel iij. vel bolo ex medullae cassiae 3 x. mixto rhei puluere ad 3j aut Biiij. vel denique ex pitulis aureis & de agarico anaad 36.Huic tamen purgationi clystere molli prius iniecto phlebotomia parcior ex basilica vel na diana cubiti dextri utiliter praemittatur, balneum vero eidem purgationi refrigerans & humectans subiungatur , quale est ex aqua dulci te
pida cui plantarum frigidorum soli a floresque
805쪽
prius incoxerint.beri quoque caprilli potus matutinus & menstruus, aut ius culorum pulli frigidis herbis alteratorum,additoque pauco omphacio vel acido mali citrij aut limonij succo, delendae viscerum intemperiei calidae siccatque plurimum con
Deinde puerorum albicantes& simplices aphthae gargarismo eluendae & exsccandae sunt: primum quidem magis tergente minusque astringente sine frigiditate manifesta .Hoc imbuantur linteola, quI-bus aphtharum locus molliter fricetur, digitis obstetriciS. aquae pedunculi, ros planisse caprifol. & mellis ros. colati an Sij. misce. vel -
aquar. plantag. & acetois an . Sij Rob di morum ἶj. misce. vini albi j iij. sacch. ros. Jj. aluminis usti Jss.
misce. Aqua iuglandium immaturarum in aceto maceratarum & destillatarum, cum melle rosato miΣt hic quoque singularis est & eximia. Quod si pueriles aphthae ardore & rubore mBI stiores sint, iisdem aquis extinguantur quibus no nihil succi acidi,ut maloru granatorum, limonio rum,citriorum aranciorum permisceatur. Validiora ex astringentium decocto gargarismata respuit
Iisde pueroru aphthis ex cerebri sympathia &destillatione ortis, siue hanc calor frigusue externum. siue paucus multusve capitis amictus, siue dentium dolor & eiulatus, siue sola excrementorum copia commoueat, consulendum prius est, materiae d
stillationis tum revulsione per clysteres mollise
806쪽
so I o A N. H V C H E R I . simos, potioncs laxat tuas mitissimas frictiones matutinas totius corporis deorsum versus tum etiam . auertione per emplastra leuiter attrahetia de discutientia toti sincipiti & occipiti, abralis capillis inducenda,aut denique per cucurbitulas & phoeni-gmuni siqui dem maior ruentis catarrhi impetus α. strangulatus metuatur collo S. stapulis affigendum , cui etiam coercendo suintus in cubiculo vel cunis etiam dormituri infatis valde prolaturus est. Exempla remessiorum. V.hord. integri flor. viol.& ros an .Pug.j.prunor. dulcium paria iij. caricas n. it. semin. anili 3j. coquantur. 1n colatur. 3 iiij. dissolue meli. rosaci colati sacch.rub. & olci viol. ana 3 j. viteli. Oui unius fiat clyster. l Purgatio V.meli. ros col. Jjuaa.bat scnsim ex digitis nutricis per horas duas anic post lactarionem. vclV. mannae granatae 3 j. capiat cum pauco lacte nu-etricis. vel ' . Cum eode lacte rhei pulueri sati Bj. utiliter mi- .sceatur, vel denique syrti p. de cichor cCna post .cumrlico vel roclaxaῖ.j j.per se & cochelari sumatura Exemplum emplasiri. V .gummi ammoniaci si spicae nardi, calami aro
807쪽
Exemplums litus. 'V. mastich. corti c. thuris, seminis coriandi praeparat.ana 3 sigua hederet rosa r. bal aust. sandal.ci triam, gran. alcher n. es ana 8 ij. benioini& lad. puri an . 5 l. fiat puluis, excipiatur mucilagine gumini tragacanthi extracta cum aqua ros. fiantque trochisci ad
Iisdem denique puerilibus a phthis ex stomachie sortio emergentibus quod e nidorosis puerorui ructibus facile dc tegitur) prae vitiosi lactis vaporibus: praeter topica & gargarismata , corruptelae. Ventriculi expurgatio per clysteres & potiones lenitivas modo expositas, lactisque ipsius per victum nutricis cotrarium& pharmaciam emendatio adhibenda est. Faciei autem capitisque ulcera,pustulae & scabies di quando ante spontaneam sanationem, qua fere desinere solent, scutore suo & deformitve displiceant,tunc eorum curatio artificiosa topicis terge-.tibus molli cntibus & siccantibus sine ea lore acri aciceleranda est, in hunc exempli gratia modum.
M.terebinth. decies lotae cum aqua ros j iiij. sa lis marini 3 j. vitellos ovorum duorum , olei ros. 3j. si se min. limorum 3 j.fiat unguentum. vel . . . axungiae suillae insulis 3 iiij. res nae abietinae aqua ros. decies lotae j ij. sulphur. vini 3 1s cerus lotae & tu thiae diligentex praeparatae ana 3 ij. butyri recentis tosti g j.si album in. ouorum duorum, mOschi gran. iij. fiat unguentum.
Vomitus lactis puerulis eo inmouetur e tum ab expultricis ventriculi facultatis robore:
808쪽
tum a retentricis debilitate. Illa solicitaturvel a copia lactis copiosius ingurgitati, quam sustineri ab illo nedum concoqui posuit, vela corruptela nidorosa lactis eiusdem acri dc stomachum strinulante. Haec vero debilitatur ab intemperie humidiori quam vel laetis aquosi cruditas, vel cerebri destillatio inuexit. Prima species vomitus, ipsarum etiam nutricum iudicio male tamen de reliquis duabus comminantium, salubris est beneque habitorum infantium familiaris; quorum robulti ventriculi idonea lactis portione expleti reliquam respuere&reiicere solent.Itaq; nullo illa alio auxilio praeter diaetam parciorem inagisque frugalem indiget; ut scilicet parcius rariusque pueris sugedae papillae adhibeatur. Reliquae duae species insalubres, & infantium male habitorum. & colo- 'Tatorum communes , quibus idcirco opportuna non solum diaetae sed pharmaciae etiam auxilia conferenda sunt. Sccunda igitur species, quae a biliosa, flava, viridique vomitionis materia detegitur, diaeta nutricis refrigerante & humectante, purgatione cholagoga viscerumque temporatione resti-.tuenda cst,sicuti proximo de aphthis capite expositum fuit: deinde corruptela & cacochymia biliosa ventriculus infantis liberandus est, propina-.ta sensim ex cocliteari strupi de cichor. compositicum rhabarb. vel rosati laxantis , vel mellis
que cum pauco nutricis lacte: mox vcio intemperies ventriculi eiusdem calida , ex commemcio diutino biliosi lucci contracta , intus forisque obliteranda est topicis frigidis parumque astringentibus, ob visceris substantiae. laxitatem
809쪽
DE DI AET. PUER. Tutum caliditatis, tum vomitionis comitem. Liniaturi aque ventriculi regio ter aut quater ante lactationem eo qui sequitur modo. V. olei rosati, melini & myrtinian.S.j. cum cerat albae momento fiat linimentum. Addito puluere idoneo unguentum euadat,ut V. sandal. omnium & ros. rub. an. 3.j. mastich. corall. rub. bal austiorum & nucis mos ch .an. S. D. fiat
puluis, ni isce cum J. iiij. praedictorum oleorum, dc pauca cera alba: soris quoque super regionem venistriculi gestatus corallus cecto auxilio est: intus aute syrupi de rosis siccis vel cydoniorum vel de granatis acidis cochlear unum ante lactationem propinatum multum prosit, sicuti puluisculus etiam coralli rubri, eboris, sapphiri, hyacinthi,margumtarum & cornu ceruini ad 9 j. cum lactis cochleari ebibitus. Tertia species curatur primum abstergendo pituitosam ex ventriculo cacochymiam,eamque euacuando cum 5.6. vel J.j. meli. rosati colati, v et a
thos sensim transglutita, ex digito nutricis bis aut ter per singulas hebdomadas,duabus a trictatione&ante eandem horis, vel cum rhei puluerisiti B. j.&ele stari j dia phoen.3. Rcum pauco lacte dilutorum: vel denique cum,ij. urinae pveri impubis paucosaccharo aut melle conditae. Deinde destillationis materia alio reuocanda est, vel ad collum per cucurbitultas aut cauterium, vel ad totum caput per . phoenigna inra mitiorem excitatis apertisq; vesculis , vel etiam ex eo de capite digesta per emplastra epispastica suturis δc initio ceruicis admouenda. Postremo viscera ipsa ventriculus & cerebrum recreanda & restituta in suam temperiem, roboranda
810쪽
7 6 IOAN. HvCHERI sunt : ventriculus quidem intus sumptis syrupis
de mentha , aut conseruationis corticis citri Sc . myrobalanorum ad 3. s. cuin exiguo admodum cochleari, mane, ieiuno ventriculo, syrupus absinthites nimis pueris ingratus, & abominabilis est in vel electar ij di amo schi dulcis 3. l. per se aut cum pauco lacte, vel pulueris sequentis 3 6. cum lacte
mane suggerendi. V. corall. rub. fragmentor .sapphiri & hyacinth. rasur. eboris, cornu ceruini ana 3. g. seminis anisi, nucis imoschat.& cinnamomi ana Θ.j. moschi optimi gr. iij. ambrae gris eae gr. ij. panis sacchar. pondus duplum, fiat puluis . Foris autem roborabuntur tum fotu ex vippa vino generoso calidoque mersa& simili puluere aspersa, cui mastiches pars tertia admixta sit, tum litu ex oleo mastichino , nardino, absinthino & muscatellino, cum cera alba, tum unguento ex eorundem oleorum iiij. pulueris praescripti I. g. & mastich. 3. ij. tum denique emplastro a sterni cuspide ad umbilicum demi sIo,
V. Ol. myrtini & absinth. an a J. ij. pulueris mastich. R ladani ana 3. ij. benio ini, nucis moschataeana 3.si. galliae moschatae B. iiij. cum cera alba fiat emplastrum. Ccrebrum denique per cucuphas puluere cephalico farctas & sumtu simile roborabitur. rad.& seminis pceoniae Sc coriandri praeparatiana δ. g. spicae nardi,calami aromat. schoenanth. sanis dat .ci trini,baccar .alcher m. ana 3. ij. nucis moschat.
macis galliae vel aliptae mosch. anas. j. fiat puluis, excipiatur pauco gompio &serico rubro intersutis, si atque cucuphae duae: una noctu,altera diu gestetur. V. eiusdem puluer. E. ii. excipiantur terebinthina.