장음표시 사용
121쪽
46 murici de Coccesi commentarius
is En veram . & solidam inter Bruta, ct ho-
,, mines differentiam. Qua in Cicero quoque is agnovit: Ex tot evini generibus uulium esse M animes, ait, praeter homiuem, quod hin, , beat aliquam notitiam Des s nude es κι ει rim ι it Demn , qui tinue ortu is quas re
., Apparet ergo. mineipium hoc intelli- , , Lens , quo animantia ad 1uas utilitates,, seruntur, in brutis non magis extrinseri cum esse , quam in hominibus r utrobi-M que est intrinsecum quoad actiones has physicas: utrique agunt juxta certas conis elusiones, quae intelligentiam , & cogia, , lationem supponunt. Quinctil. 2. Ivs. I 6. ,, ita rem explicat: Moliri et ditia . Nisi- doi texere, id educare foetus, de exesi μν, re, quin etiam repouere , uou uultius sol ri lasse rationis es; sed quia earent sermone, is qua id faciunt, muta , irratio dilia
uuia circa iam alios J o praeter studium in ,, metum suum, S alios sibi congeneres. IV neusi se dil*ciliores J - Adeoque quos, si ex principio interno agerent, e se dem facilitate pedire possent. Par tutet lentia in iliis non apparet J .. Se- ,, cus , ac in homine, qui circa similia si- ,, militer agere novit, uti statim id explicat. Idemque I ,, Quod scit. ex principio aliquom extrinseco , non vero ex principio aliquo, intelligente . seu interno, ad aliorum utiis litatem serantur.
In quibus ante omnem disciplinam Misit se ad bene aliis faciendum propenso J imo id ipsum oritur ex aliqua intelligentia , &,, m ratione , ut ut imperfecta s quia pro. pensio illa tantum se exerit in cos , qui be- ,. ne infantibus faciunt: non ergo ex prin-M cipio aliquo externin
Sicut ps tu ea aetate misericordia smutem ivit J , , Sed haec misericordia prorum. ,, pit saltem intuitu eorum, qui insantibus is voluptatem aliquam procurant : adeoque se hoc quoque sequitur ex principio aliquori intelligente. Hinc bene observat Osiander, ,, in genere assertum Grotii verum non esse : livoris, ac invidiae semina in insantibus,, quoque existere . ct in iplis actibus illo tum,. deprehendi. mi Prolet. μοt. OV I. Immisi vero perfecta aetatis in. I ,, Disse ,,rentiam hic ponit inter infantem, S ho- is minem , cui maturum est iudicium ι il-- lum enim agere , ait, ex principio aliquori intelligente intrinseco. in circasmilia militer agere a rit ege. ISecus , ac in sertitis, de quibus paulo an-ri te dixit, parem in illis intelligentiam circa se alios activi aliis neutiquam di ciliores . mu , apparere : secus quoque, ac in infantihm ;is hos enim non ex principio aliquo intrinseco is utilitatum suarum studium respectu aliorum se temperare putat, sed ex principio aliquori intelligente extrinseco. Cum societaos appetitu excellante J ,, per ap- ,, Petitum societatis excellentem intelligitis appetitum communitatis , non qualiscim- , , que , sed tranquillae, & pro sui intellectus is modo ordinatae. Vid. S. 6. Cujus peculiaressus inter animantes in ruinmemtim habu sermonem J - Alibi observavi-
D mus, sermonem non esse instrumentum is particulare societatis, nedum societatis unio versalis, qualem non agnoscimus. Sedri & usum sermonis extra omnem societatem, ,, immo brutis quoque usum eius communem
se eme, probavimus in Dis Prouem. I. , a 3-
Desse etiam suctiliarem sesetiui agendisne
secunt m generalia praecepta J ,, i. e. intelli.,, gere, quid naturae societatis ratione uten- tium congruat, Prol. 6. r. quid ei repu-ognet, L I. c. I. 6. 3.
Par o intelligi d is Sensus est hominiri perstatae zelatis Convenire , ut intelligatis sibi inesse lacultatem talem sciendi. Sc. Citi J ,, Facultati, scilicet, sciendi, agenis dique juxta praecepta generalia. Ea iam Iimi non omnium quidem animam trum J Utpote quae non circa similia similii, ter , i. e. non vi facultatis sciendi. age is dique juxta praecepta generalia , sed ex se principio aliquo intelligente extrinseco ,
H Pgere norunti Seu humana natura congruentis 3 - Unis proinde thetis Carneddis , omnes, b is mines , aetas animanteς , ait utilitares, , suas natura i cente ferri , saltat in homi , , nibus perfectie aetatis, qui agunt juxta is principia generalia. Ao S. 8. INITIO horum protegomenorum dixi- mus Vid. F. r. Crotium qNastior species
se iurium univcrsalium statuere. Cum vero ,, omnes hae species , ante Grotium , quoadis denominationem, definitionem, imo quoad D plerosque effectus , incognita suerint: ar ipse
122쪽
vi ipse autem obiter saltem generalia sua , principia exponat, & in ipso tractatu de- mum exemplis ea illustret, ac exceptiones. - & limitationes addat; opetat pretium esseri duximus , principia Auctoris paulo plenius, , statim initio exponere, & compendio repe- , , tere ea, quae latius in quatuor priori ιis dissertationibus proremiali , exposuimus. Prima igitur nam de reliquis speciebus, i insta 6 9. ret. Se II. agetur & praecipua juria universalis species Gno Tio est M J V s soci ALE. Supponit enim L ho- minem prae aliis animantibus ferri ad com-
, , munem societatem , tranquillam , ct ratio- ,, natem : adeoque existere inter homines ap- petitum , ac affectum socialem. Prolex. g. 6.,, T. I , UM L. I. c. s. f. a. u. a. t a. c. 2ς. b. 6. II. Posua tali societate con-
, , cludit, dari jus naturae , quia sine iure,, nulla societas subsistere possiti it. s. g. 8.,, Unde III. sontem juris natur ulis esse, ait, , cu Lirin huniana societatis: adeoque nais se tura insta esse quae conveniunt illi societati ; inrisa autem . quae naturae societatis ratio, , ne utentium repugnanti Prol. 9. 7. l. 1. c. i. f. 3. V c. a. s. r. π. L. t. c. I.
, , S. Io. u. . Atque hoc jus IV. speciatim , , Vocat JUS SOCIALE, Prol. f. ia , is quia facultatem agendi in solo societatis re- , , spectu indigitat. L. 3. c. I. f. 2. V. Existere autem tale ius, ait . etsi detur . A Deum non esse , Prolet. 6. II s quia ex , , appetitu societatis fiuit, adeoque ex prin- , , cipiis interni . Proleg. 6. 18. tu M. ByM S. Iz. L I. c. I. S. IO. u. I. s. Indeo que moralem necessitatem , ac intrinsecam, , honitatem huic juri inesse, itatuit: non ,, quia Deus actus hos determinavit ; sed
is quia conveniunt, aut disconveniunt cum se natura sociali. Lib. I. c. I. g. o. n. T.
is cujus effectum esse , putat, ut jus hocis nec a Deo mutati possit. d. s. Io. v I .Hs. Grotius definit jus sociale : dictamen re- , , ictae rationis , indicans alicui actui, exis ejus Convenientia . aut disconvenientias, cum natura sociali, inesse moralem turpi- ,, tudinem , aut necessitatem moralem. l. I.
- Probat autem, aliquid esse juris natura-- lis , vel a priori, vela posteriori. A priori, , , i. e. Per vim ratiocinationis; omne enimis id iuris naturalis esse , ait, quicquid nori Ceilario convenit cum natura sociali. L. I. , , c. I. g. i 2. A poseriori , si quid apud , , omnes, vel motatiores gentes vel vetitum
is vel ptieceptum esse creditur , d. S. 12. u. I. Proleg. S. 4o; quia universalis en laetus requirit causam universalem. Talem, , autem existimationis Causam vix ullam viri deri posse . tradit, praeter sensum ipsum .is communis qui dicitur. d. g. I 2. N. I. M Hoc Jus soci A auctor vocat
is Pres. g. io. L. 1. c. i. g. s. Ulc. cuius objectum esse , ait, ut jus suum cuique se salvum sit , L. L. c. 2. F. I. u. &ri cujus naturam in eo ponit, ut circa alie- ,, na versetur, i. e. ut ea , quae jam suntis alterius, alteri permittantur , & implean- tur. Prol. 6. Io. f. 44. LI. c. 2. 6. I. ,. u. q. Hinc jus hoc facultateni appellat L i. is c. I. g. l , eamque Di nomine a Ctis ve- nire. ait L. I. c. I. g. ς ὴ quia ex hocis jure constat, quid cuique suum sit, tum se ex jure in personas , tum ex jure in is res , tum ex Dbligatione personae. d.
- Disserte ius sociale , ait Ist. a iure uatu- ra L lari, quod non ex appetitu societatis .is sed citra societatis respectum ex natura rari tionali oritur. i. e. ex judicio recte con-ri formato ad aestimandum ea , quae dele- , , ctant, aut nocent. Prol. 6. 9. L I. c. z. f. I. 3r. Hinc Ius sinisue obligare, pu- , , tat, ad id, quod societati humanae conve- , , nit: ius laxitas ad id, quod rectum. 6e,, naturae humanae conveniens est. Pr Q. ,, . 12. L I. c. I. g. 9. Unde in priori ob- tinere, sit, justitiam repletricem, seu commutativam. eoque proportionem arith- meticam : in pseriori autem justiti.im di. , , tributivam . seu attribu tricem, eoque pro . , portionem Geometricam. L. I. c. I. f. 4.M T , 8. n. 6. Differt. et . a itire divinois voluntario. quod non ex principiis inte o nis, sed ex libera voluntate Dei ortum ha- bere , indeque pio lubitu iterum mutariis posse, ait L. I. c. I. S. I . u. a. s. Tq. M n. I. O' Proteg. g. 22. Differt. I . a iureis gemimo volantario; quod nec ex principiis internis, nec ex libera Dei volui tale ori-- ri. st ; sed ex consensu gentium, vel, , Omnium, vel moratiorum , Ob communes,, utilitates , & necessitates. Prol. 6 ir.
I rimum igitur principium iuris natura- istis, quod homines inter se Aligat, Gioliori est CusTODI A SOCIETATIS HU-
,, M Λ N ae. Atque hinc ei insima est qui ,, quid convenit socialitati ; tu fium qui is quid ei repugnati
123쪽
se alibi probatum dedimus, Grotium haec
,, principia ex Graecorum , ct Romanorum ,, philosophia hausisse. Illi enim societatemri aliquam inter homines finxerunt uti ex is eorum scriptis demonstravimus supγa j. 7. Sin DUert. prooem. i. i. 7. posita au-M tem communi hominum societate, etiam is jus poni, crediderunt: Est tinum liti, quo,, aeviveta es hominum societas inquit Cie. de Leg. L. t. c. is. p. ni. 43 r. U quod si lex consutae ima e qua lex es recta rati s -- perandi, atque prohibendi ; quam qui igno-- rat, is est in fras , Ilae es illa scripta uspiam , sve miapiam. Et alibi ait: omne, , osciti. 3I hominis in eo conjPlere , quod ,, homo communem totius geueris immani rem ,, ct tionem . V conseciationem colere, tiae- ra . N conservare teneatur. L. I. de, ossic. c. 4r. Idem cicero dum in honeri sit naturam , ejusque originem inquirit, , , dicit, lati e parere eani ratiouem , qua, , societas hominum inter ipsis, ta vita quas
, , Ilitat, jugiitia, in qua virtutis splendor effiis maximuF, .... se' beneficentia. L. I. deo . c. 7. Atque hinc concludit, eum,
, , qui alieni aliquid appetit, violare jus so-
, a Cieta tis humanae, d. c. r. porro ex Stoiis corum doctrina probaturus, jus inter stilosis homines obtinere & hominibus nihil juris ri esse eum bestiis , ita disserit : Praeclareo Chropus, casera nata esse bominum catio, is V Deorum e eos autem communitatis , id, scietasis suae stu0maonque ea visura is esset hominis, tit ri cum genere humano ., quas civile Ius intercederet; qui id conferri Paret, eum risum , qui vi ageret, erimis inisti m esse: L. 3 . de . c. 2 . p. m. I p. se Idem L. I. de Legib. c. IO. p. m. 428. Rit,
se Nor ad iu=titiam natos esse; neque opimoue , issed natura ccultumum esse rin. Id jam pa- ,, tilis , s hominum inter ipses Aietatem ,
, , conjuracti uomqtis perspexeris. Et c. II. M pag. 429. Qui τ ex rebus cum omne genus
se hominum Iociatum inter se esse intelligat, is illud extremum edis, quod recti vivendi ratio,, metiores escit. . . . Sequitur igituν , au, , participandum alium ab alio, commuralisis castutiorique inter omner , Iustos naetura nox,, esse factos. Et mox p. 43o. Uuam hominum ,, inter ipsis esse vivent parem, commmIem- ,, que ratiouem : bomiure iter se natisrati,, quadam indulgemia, V henevolemia , tum se etiam societate iuris, coulieri ; qua cumis vera esse concesserinuu, qui jam licet nobis commentarius, , a natura leges , Ut iura siti IAN. Id. lib.,, 4. de Fiu. c. I. p. m. sas , ait: me Dison ,, ammat vatum es pudoris . ac vereormulari par/iceps , appeteusque conjunctioue u λ-ri minum , ac societarem .... his initiis , se tanquam se nimbin a natura datis . . . . tu
suiu, V omnii honesas persecti Myoluta es. Denique in I b. 3. e. e. 6. ita disserit: is Ergo unum debet ese omnihias propositum , ,, m eadem Id utilitas uuiuscujωqire , pyri universi m : quam sint se quisque rapiet. is ibolvetier omnis humana coufortis. Atque , , etiam F hoe nasura praescribit, ut homo, , homini, gulari uest, ob eam ipsam earm quoa is homost. costilium Detit;
si necesse 6 4 secundum eandem naturam om- ,, ωωνι πιιcitasem esse commianem. 2tiolis ita. is es, una cominemur omnes, E eadem is lege natura: idque σ*na si ita est, certe, , νι lare alterum lege natura probibemur. Hinc seposita communitate , & conlO-
., ciatione naturali , nec justitiae, nec bo-- nitati locum fore , ait Cicero L 3. de M. is p. ni. II 7 3 & sublata humani gcneris so- , , cietate , justulam landitus tolli. statuit, , L. . de o c. c. 6. Is , qui aliquid cun tra--rium societati humanie peragit. i. e. quiis alii nocet. & membra illius societatis non ,, servat, disrumpere human3m societatemri dicitur Cic. L. 3 de osse. e. s , ε' 6. is Seneca L. a. de ira c. 3 i , ait: Salva esse societas sue amore . se' cusodia partium , δε- potes. Hinc de tyranno ait idem Seneri ca: stuicquid eras, quo mihi cohaerent, inis , tercisa iuris humani societate, abscidit. l. r.
,, Generale igitur veteribus principium fuit: is ubi societas , ibi jus est. Vid. Dispersi
cum vero in eadem Dissertatione I. f. I 8. seq. probatum sit, non dati societatem is communem hominum , nedum eius custo-- diam esse verum, unicum, & adaequatum ,, iuris naturalis principium; alia principia is suppeditanda sunt, ex quibus omnis obli- gationia naturalis ratio necessario inferri , , possit. B. Parens talia proposuit in positio- nibus juris gentium, quae exstant in Du- risertatioue Prooemiati X. Atque haec prin- ,, cipia alio ordine proposuimus in Dii reta-- tione pro lati XII. Compendium noviri nostra systematis hoc est. - I. Deus solus ius , & imperium in genusis humanum habet: adeoque solus ei legem ,, dare potest. Dis . Proinu. XII. L e .
124쪽
se II. Eum autem talem legem dedisse , ex , , ratione Psobatur: nec alio modo probariri potest. Diss Pr. XII. g. 69. III. Nodi autem probandi voluntatem se Dei, & Creatoris, rationi convenientes,ri sunt I. Motus & instinctus in hominibus is a natura conditi. 2. Actiones Creatoris. 3., , Actionum finis necessarius, vel probabilis. , 4. Medii ne Stas. s. Natura , ct essentia , , sanctissimi Creatoris; quo S pertinet, quod is nihil stultra faciat. 6. Consensus omnium is gentium. Diff. Pr. XII. F. 42. seq. Iv. Ex Sis probandi modis constat. Deum cuique hominum facultates quasdam ,, habendi, vel agendi proprias esse voluisse: adeoque lingulis jus ita habendi , vel agen-M di, quaesitum esse ex voluntate creatoris.,, Unde necessario sequitur , alios homus, nes hoc ius a natura cuique concessum tu is hare non posse: & Deum voluisse, ut jusis suum enique tribuatur. Sane sub hac regula generali omnia
is praecepta naturae continentur ; nec ulla da- , , tur lex naturae, quae non necessario e X ea
, , V. Jus autem cuique suum est res tutuitu ,, Dei ; unde jura inter Deum, & homines, ,, praecipue persectionum praecepta, oriuntur: is vel inmitti homino inter se. DU . Prorem. ,, XII. S. so seq. f. sa. rasque ad S o 3. - VΙ. Jus cuique homintim suum est , vel, , ex satu hominum , vel ex flore rerum . ,, vel ex obligatione personae. Dist. Prooem. XII.
III. Si quis hominum ius a Creatore aliis is Concessum tribuere nolit, adigi ad id po- is test vel per judicia, vel per repressalias, S. , heltam. Dig. Prosem. XII. I 6 . seq.
, En non tantum simplicissima principia: si sed & integrum systema iuris naturalis, nul- , , lis verborum ambagibus involutum, nonis novis, ac inusitatis nominibus , vel defi- nitionibus obscuratum ; sed facillima me-- thodo ad ordinem juris Romani composi- tum: ex quo omnia jura naturae , ne, , unico excepto , per illationes rationis ne-- celsario sequuntur. Sotietatis infodia humano intellemii con--uiem J postqtiam Auctor fundamenti loco Posuit, r. homines natura ducente serri ad societ a tem , seu communitatem cum eis,
qui sunt ejusdem generis ; e. ill Isque i esse facultatem sciendi, agendique juxta
principia generalia; indeque δ. ea, quae huic facultati conveniunt, esse naturae humanae congruentia . &c: hinc demum ε. concludit , societaetis estodiam, -mano intellectat convenientem , esse Dutem juris , quod proprie naturais dicitur. Vid. Prol.
g. 6. 7, U 8 ; indeque injusta dici, quae
naturae societatis ratione utentium repugnant. Vid. L I. c. I. S. I. u. T.
Equidem hoc principium nec a Carneadis, nec ab Hobhesii , nec a Cumberlandi. nec a pulandor fit principiis, etsi contraria via inire videantur, differt. CARNEADEs, qui nullum ius naturale agnoscit , homines propter sua commoda in societates coluisse , adeoque ex utilitate sibi jura constituisse , statuiti Vid. stip. sImmo probabile est , Carneadem, dum ait, homines natura dueente ferri ad suas utilitater, non exclusisse publicam utilitatem; quia sine ea homines privatam utilitatem percipere non postantillo ηηpsius ait, natura ius esse omnium in omnia , ita ut quisque agere possit quicquid vult; indeque inter homines statum belli esse: at ob mutuum destructionis metum . adeoque ex utilitate , homines jus suum absolutum pactis transtulisse in
Civitatem ; & huic Civitati iam idem ius
competere in singulos , quod singulis comis petiit inter se. Vid. risibesi Leviathan , of tracutum de cive. CUMBE LANDus principii loco ponit , homines obligari ad mutuam henevolentiam , & quidem talem , qua communis omnium felicitas promovetur: de legib. nat. c. I. f. 6. PUPENDO RFrus ait, homines mutua officia sibi debere , atque ideo ad cust diam societatis teneri. Omnes igitur Gonveniunt, jura Oh utilis tem constituta esse. GROTI Us allegat rationem mutuae indigentiae . adeoque uiri itatem . quae homines sociues reddit. Prol. i. I 6. CARNEADEg omnes utilitatis species, ad quas homines natura ducente feruntur , complectitur. Prol. f. s. Η Ο B E s t u s ex mutuo metu id factum , ait. CuMnga LANDus leges naturae Omnes ad unam de benevolentia erga rationales omnes reducit: adeoque ei quoque sola utilitas fons est iuris. Citniheri. de leg. mi. c. 1. per tot s unde commune bonum supremam i
125쪽
II 111 Ies de coeceu commentariis
gem esse, ait ibid. S. 4. PUTENDOR-ν I U S denique , homines mutua sibi debere ossicia, statuit: idque itidem ex indigentia, ct appetitu societatis , adeoque ex utilitate, deducit. Additis. B. parens in Exercitationibus ad Grotium, , prolixe trusodiam hane societatis humanori intellectui couxenientem examinavit ; in- , , primis vero contra assertores eius recentio-
,, res . Pulandorfium nimirum, & culpisium , ,, causam egit et quorum ille in tractatu de , re vat. id Gent. l. a. c. I. g. 19. hicis in GVegio μοι ano au proteg. f. r. prinis cipium hoc deducendi jura naturae umi
,, beri. statuunt; adeo ut uou Is til n, , praceptum iuris nMicratis ad homiues θα,, cyans, cuius rasio nou iat ὀ exinde pe- tatur ι at Deum supponi. ni vim legis h. ,s beret. Late , inquam , haec resutavit B. Dia, , rens in dicta Exercitatione , allegans, I . , , custodiam Societaris , humano inteflectui eonis oeuientem, sano sensu nihil aliud inserte, M quam communem hominum, utilitatem ,
,, quae & variat , ct cui renunciare hominetis possint, d. Merc. I. S 78. usque ad , 84. ,, et O. Principium hoc, etsi verbis a Carne,
- rat , re ipsa tamen cum ea convenire , , , d. g. 84. N que ad F. 98. Neque ι' clausu- ,, lam illam , humano intellectat cout euientem
is aeci aliquam differentiam inferre, d. i. 98. usque cut F. II 4. V g. I 26. Upte auis f. I 66. 4'. Motum naturae ad societaten .
, , humano intellectui convenientem , longi Dis si me abesse a principio Iuris naturae; nec., ullam obligationem inde oriri, d. f. I.66. ,, usque ad S. 387. sq. Speciatim contra
, pusendor fium , & culpisium demonstrat, o socialitatem non eme principium duris , is nedum unicum , ct adaequatum ; et si cum se iis supponatur. Deum existere , & Socia- litatem imperasse, a. F. l8 . rasque ad M. seat . Denique, & 6 . probat, Socialita-- tem non esse modum probandi jura naturae ,, nedum univei salem, d. g. a I . usque aui
,, Nos in Dissert. prooem. I. demonstravi-- mus, societatem generis humani plane nonis dari: & si daretur, non esse principium ,, obligationis naturalis . nedum modum, , probandi juris universalem. Quo lectorem ,
,, ne actum agamus, remittimus.
,, Id saltem hic notamus, nullam nobis,, videri convenientiam inter principia Crotii, , , Cumberlandi , ac disendorsi Ue. Se in- ., ter principia Carneadis, Epicuri, U HG-
, , hesi. Grotius enim I. supponit, hominibus is ratione praeditis, cum societatis appetituri excellenti inesse facultatem sciendi. agen- , , dique secundum generalia praecepta. praeri dicti philosophi negant, homini inesse a
, , petitum societatis : adeoque non agnO- , , scunt generalia praecepta , quae homines,, obligent ad eam societatem custodien dam. o II. Grotim ait, Deum, qui talia p - , , cepta in nobis existere voluit, custodiamo illam societatis praecepisse. Proleg. f. ris Carneades autem , & Epicurus negant, Deum existere. aut humano generi necen, , sitatem imposuisse aliquid agendi, vel non ,, agendi, nedum societatem custodiendi. M III. Gratirae igitur agnoscit aliquod jus nais turae innatum , ct cordibus hominum in- ,, scriptum. Reliqui autem tale jus negant, , , ac potius homini libertatem conceduntis agendi quicquid lubet. Grotim IV. docet, is natura neminem alium laedere posse, quia , , id pugnat cum motu naturae , quo quis
, fertur ad commoda communitatis humanae.
Resiqui ajunt, natura quemque alium laedere.. posse , idque demum pactis civitatum muri tatum esse. Certum ergo H est, Gresitim M supponere obligationem, quae i. ab ipsa estis natura. 2. a Deo Probata , I. aeternis ra
, tionibus constans, & 4. universalis : quae, , omnia cessant in obligationum causa, quam ., Carueades , Epicur- , U Hobboris adduri cunt. Nam ea nec a natura , nec a Deo est , ,, nec aeternis rationibus constat, sed ex pa-- cto oritur; nec universalis est , sed tam se tum eos obligat, inter quos pactum interia cessit; & mutari potest, quoties utilitaso illa cessati,, At, ais, negari non posse; Grotii priv- , , cipium revera nihil aliud ruferre, qnam, , communem bommmu utilitatem. Nam i'.
is notandum eli. ipsum Orotium id negare ;,, is enim docet, uaturam nos, etsi uulla reis migeremus, ad societatem ferre, Proteg. I 6. ad que serri nos, ait, ad consem ,, vationem societatis . etsi nulla inde in nos, redundet utilitas. Atque hinc appetitum is societatis, Auctor excellentem vocat , quia , , ratio humana studium utilitatum suarum inia hominibus tempertat. , T. Sed & 2φ. beneri notandum est, principium Grotii suppo-
is nere necessitatem agendi, vel non agendi. Metiam
126쪽
M Hug. vrotii Proleram. f. VIII. SI
ri etiam spreta propria utilitate. P leg. S. I 6. , By 38 , eamque obligationem ex ., principiis internis, a Deo quoque probari tis, oriri. Carneades autem nullam a natuis ra obligationem agnoscit, & stultum eum ,, potius judicat , qui propriae utilitati renum ciat aliorum commodo consulens. Prolet.
Mm es ejus iuris, quod proprio uomine oppellatur 3 Nimirum i ius sociale. Vid.
, infra S. I a. B l. a. c. 23. S. 23. L. I . c. l. f. a. n I. dus stricte sic dictum. L. I.
M c. I. f. s. l. 3. c. I 3. 3. 4. n. I. I. L. 2., , c. 26. f. 3. u. 3. quod facultatem agendi , in solo societatis respectu significat, L. 3. a c. I. g. 2. n. indeque id opponit juri, , laxiori. Vid. f. seq. suo pertineut J In genere dicendum ,
jus naturae versari circa tria obieeta juris, , Romani, nimirum , circa persenas, ea- is rumque I atram, circa res . & circa actio. Dura, quae eX obligatione personae sequvno tur.At nullum horum jurium ex socialitate, , , utPote quae natura cognita non est, deduci , , potest: nedum obligatio quaedam ex ea socialitate oritur , quia supponitur, Deum ,, abesse posse. Cons. Disert. Pro . I.
,1 f. 18sq. Alieni alimentia J , , Nuces litas abstinen- , di ab alieno, non sequitur ex socialitate, , , qualem non agnoscimus; sed ex plane tilia , , ratione , quae subsistit, etsi societas com-
, , munis non detur. Deus enim cuique ho-
minum jus in suas res . & in suas actionesis concessit; alius igitur hoc jus turbate , i.
,, e. Voluntatem divinam evertere nequit; sedis potius a jure, quod alterius est, abstinere , se & si damnum in re aliena dedit, vel jus, , alterius laesit, vel jus alienum in suo patri- , , monio habet , illud ei, ad quem jus per-
Si quid alieni habeamns BD. re tutio Jis Quando quis rem penes se habet, quae ex Dei voluntate, & concessione alterius
est, iniuria eam tenet, ct contra Oluna, talem Creatoris. Hanc iniuriam reparare, i. c. jus suum mistie tribuere , tenetur.
, Dissert. Proetin. XII. 6 248. Atit humi inde fecerimuι 2 uando quis, locupletior factus est ex re, quae ex Conisis cessione Creatoris alii est quae lita , certum s est injuria eum locupletiorem seri; quia nemo nisi dominus utilitatem ex re sua petabi cisure Potest. Non auteni desitit haec insu- ria. nisi utilitas illa restituatur. Edeoque
se jus suum cuique tribuatur. Dig. Pr. XII. F. 343. in duobus igitur hic errat Grotius:
,, I. quod hanc obligationem ex appetitu - ,, ciali deducat: a. quod eam referat ad jus , rerum , quod ex rebus non exstantibus,, oritur id. Disseri P aem. VI. f. et . N, , S. 76. s cum ea obligatio oriatur ex quasiri contractu. Dig Pr. XII. f. 343. Promissormn implendorum obligatio I A ULM hil minus ex appetunsociali sequitur , quam se obligatio standi pactis. Vid. Disy Pr. XII.
S. 72. u. I . Ipse Grotius id animadueruri tit: hinc infra g. I aliam rationem, curri pactis standum sit, affert; quia , scilicet, is uecessariuι tautiis inter homines effli modias
se obligamii, neque vexo altivi motu ualuia
, , rasis fingi possis. Quae ratio aeque frivola est. Vera ratio est , quod unicuique ius sit deis rebus, & actionibus suis , quae ex voluno late Creatoris ei qua sitae, & propriae sunt,ri disponendi, adeoque & eas suo consensuri in alios transferendi. Si quis proinde ita ,, disponit, ut res, vel actionis suae utilitas , is in alium transferatur ἰ jam incipit alieniri aliquid in pattimonio suo habere, quod ex se regula generali justitiae ei, in quem jus hoc
, , transtullt , tribuere tenetur. Dis'. Pri
is enim jus alterius dolo, vel culpa mea imis ditur , teneor ad ejus reparationem : non se ex aliqua societatis custodia ; sed ex via un- tate Dei, qui vult , im stitim cuique tristit : i. e. qui vult, reparari jus, quod cieatoria alii concellit, & quod exo violavi. Atqueri haec obligatio oritur ex D I ro, velis Q U A O DELICTO. Dissert. Pro . ,, XII S. D 2. Adde insta l. a. c. I9. Dpame inter homines meritum J ri obligationis, quae ex delicta , vel quas delictois descendit, effectus est, ut laedens teneaturis ais reparationem injuriae. Ruparatio illa fieri regulariter per damni dati restitutionem :is si autem jus laesum restitui nequit, uti si, , quis faniam alterius suggillavit, thorum al-
terius violavit, Injuriam tum verbalem , ri tum realem alteri intulit, corpus alterius, , ite sit &c; his casibus reparatio aliter fieriis non potui nisi per tantundem , i. e. insti-- gitur laedenti tantundem mali , quantum ,, secit: quae poena dicitur. Disert. Prooem. ,, XII. g. s 39. seq. Add. t r. l. a. c. ao. Tantum autem abest ut poma ad custodiam is secietati. pertineat , ut ea rosus societ
127쪽
,, tem , si talis existeret, turbet. Vid. Dissert. M Proaem. r. 6. II. u. 3. Verius igituris est, pinnarum jus ex voluntate Deiis Originem capere. Deus enim jura quaedam se hominibus concessit , & illa cuique prina, pr a esse voluit. Si quis igitur jura illa vio- is lat, repugnat voluntati Creatoris, eoque is injuria agit, quam reparare , i. e. ius suumri cuique tribuere . tenetur. Re paratio au. leni illa, si aliter non potest, per tan- tundem fieri, i. e. rcus tantundem maliis pati debet, quantum fecit. Atque ex hisis apparet, poenarum rationem demons rari posse. Illi nulla societas humana existat. steri Prosem. XII. 9. 639. - Ex his . quae modo dicta sunt, constat, , , quam infelicitet Auctor iura tum in res, , , tum in pri sonas, ex CUSTODIA s m
CIETATIS eruere conetur , cum e,, contrario demonstratum sit, omnia obli- ,, gationum capita ultro sequi ex decreto di- ,, vini Numinis , ius suum cuique tribui v se lenti .
,, Ex Post TO jure uatura sociali, al- , , teram juris naturalis speciem hic proponit, , Auctor , nimirum , JUS NATURAEMLAxxυs, seu JUS NAT ullae HU- ,, M A N AE. Proleg. g. 3 3. V l. I. c. I. g. 9.,, Quod non ex vi. & aiketu sociali oriri, ri ait, sed ex iudicio recte conformato , au, , aes auda qua delectant , aut uocent. , , Conveniens enim esse uatura humaraa , is existimat, in his quoque iudicium recte, , conformatum sequi: indeque concludit . , , quod tali judicio repugnat , id etiam inn- , , tra juκ humana natura esse, Proteg. g. 9 s,, quia Pugnat cum aliquo rectae rationis di-- ctato. Proles. S. 4 I.
to Atque hoc ius quia non simpliciter, , obligat ad justum i. e. ad custodiam so-
, , cietatis , sed ad rectum. i. e. ad ea , , , quae conveniunt judicio recte conformato , ,, yc. ius uarina laxim Vocat. Prol. 6. I 2., l. 1. c. 1. f. 9. Illudque non appellat , FACULTATEM unde , nimirum ,
, , facultas exigendi competit , sed R P Υ i-
. , T U D I N E M , seu quod convenit, L. I. ,, ς. a. f. 4. T , V 8. t. a. c. T. f. a. u. a. o c. I T. 9. 2. PUDOREM, I. I. c. IO. , , S. I , 2. L E G E M C H A R I T A T I S.', , , I. a. e. I 6. S. I 6. c. I a. S. 9. Uc., . Definit hoc jus , dictamen rectis racio
,, nis , iudicans alicui actui ex ejω covvenien- ,, tia, arat disconveni utia eum naturais rationali non ergo appetitu societatis A inesse moralem turpitudinem . aut uecesn
is talem moralem. L. I. c. r. g. IO.
, , Hoc sensu aliquid iuris naturalis esse, ,. duplici modo probat. I. A priori , sit actusis aliquis convenit necessario cum Uatura ra ri tiouali , L. r. c. I. s. I 2. L e. cum m- ,, dicio illo recte musiormato M as auda qua, , delecrant, aut uocent, set qua in utrumis vis possum ducere pro humani intellec niori do, ε'. Prol. g. 7. V 9. Quicquid igi-
,, tur tali judicio repugnat, id quoque esse ait, contra ius naturae , non socialis , sed hu- ,, manae . Prol. f. 9 ι eoque injustum L. I. c. 2. 6 1. n. I. II. A posteriori, si om- , , nium aut moratiorum saltem gentium , o judicio talis actus repugnat. Universalemo enim effectum universalem requirere cau- , , sam : talis autem existimationis causam se vix ullam aliam videre posse , praeter senino sum ipsum, communis qui dicitur. L. I. is c. r. b. Iz. V Prol. 6 4o. , , Hoc jus itidem non a Deo , nee ex libera, , ejus voluntate fluere , ait, sed ex princia ,, piis internis . nimirum , ex iudicio recte, , conformato ad aestinanda qua de emul.
is aut nocent. Prol. g. 9. L. I. c. a. f. I. u.
is 3. Adeoque extitere . & homines inderi obligari, statuit, etsi detur Deum non se esse. Prol. f. Is , id ret. Indeque conclu-- dit, hoc quoque jus nec a Deo mutari panis se. L. I. c. I. S. Io. u. I. 2 sis Obiectum inris natura laxioris Orotio,, sunt virtutes, quae aliis hominibus utilitaritem afferunt: ut liberalitas. misericordia . M temperantia , sortitudo , debitum gratiaris reponendae, Sc. Dis . H. II. F. 8 , U 9. Reliquas enim virtutes esse quidem, ait, is praescripta honesta , sed non obligantia. ri Dici. Dissert. Pro . II, 6. 9.., Effectum hujus juris hunc esse, ait, ut si obligationem producat , Lib. a. c. I T.
,,6.4. u. t. I. c. I. g. I . L a. c. 22.
g. 16 sed saltem intuitu Dei, i. e. in -- ro poli. Nulli igitur hominum ex his acti- ,,bus jus aliquod quaeri, statuit; indeque o neminem id. quod ex hoc jure debetur ,
, , in sero exigere, aut me ad praestandum co- gere , aut poenam ideo mihi infligere. posse : nullam proinde ex hoc iure oriri praestandi necessitatem, nullam restituen- , , di obligationem dict. Dissert. Proam. c. I. is F. Io.jeg. Hinc
128쪽
Ad Hug. Gratii Prose'. S. IX. τὸ
se Hine concludit, praecepta huius iuris,. negligi ab hominibus , nec eos ideo ab ho minibus puniri, vel praecepta exigi, posse: caeterum Deo teneri. D s. Pr. a. S. I . ,, Adeoque homines non obligari ex iustitiavi proprie se dicta; culpa tamen non care.
, , re. μου. l. a. c. sq. f. 3.
Differentiam iuris naturae laxioris a A-ociati exposuimus supra in πω. ad F. 8.
- uomodo auten differat a iure Divinoo positivo universali, vide dia. L 8. m. t. Pro aut. I. S. I 6. est DF. Prooeni.
,, III S. M Equidem negari nequit , perfectionum
se regulas, ec virtutum praecepta . quae Au- ,, ctor novis adhibitis terminis ad νιν uatu. , , r.e bimum . seu itu natura laxim reseri,
,, a natura esse, quod rationibus probavi semus in Dissert. Pro em. II. 6 Io. seq. At, , merito negamus praecepta illa sequi ex iudicio rite conformato ad eligenda ea , is quae delectant, aut nocent. Dici. DF
, Pr 9ωνι. II. S. 23sq. ); sed ex imitatione, , persectionum Divinarum, adeoque ex vo-Puntate Dei , qui non potest velle nisi id , ., quod peffectum est. Dici. Dissert L 3 a.
Ab hac itiris Igniscatione 3 Nimirum , is a iure seciali , quod cusodiam J ietatisse humano in lassiam eonvenientem praecipit.
D L praeced. Fruxit altera largior 3 - Quo sensu ius, , naturae dicitur, quod humana natura conis, , gruit, S. T. infr. V f. h. nullo respectu , , habito ad societatem. uuia enim Immo isto non tantum obtinet vim socialem I ,, Unde oritur jus naturae so-
Sid ae iudicium ad 6 imanda ea, qua d lemur 3 incipit hic Grotius errorem, quem per integrum tractatum dispersum deprehemdeS : scit . ea, quae persectionis , & virtutis sunt, speciem juris esse , & quidem laxio. ris s cum tamen ea ad jus plane non pertineant , sed ad specialem disciplinam, scit. Ethicam, unde nulla asendi necessitas or tur. Cons. DF. Prosem. X. S. I 8. Auditis. o Revera nullus inter Grosum, de B.,, I alentem est dissensus quod prolixius,, probavi in os . Proarm. II. f. et r. f. ah ,, ille enim per ius uiatura humana, seu ,, larim, non tale jus intelligit, rede n ,, cesIitas agendi respectra alterius hominis, , oritur nem ipse toties quoties inculc . vit, alli inde nullum jus astendi otiii . nec ei ius quaelitum esse. O in nem igitur ,, necessitatem intractu Dei esse, statuit; in se Deum enim peccat, qui virtutum exercio tium omittit, i. e. qui non imitatur pers , , ctiones divinat, & qui cultum Deo debia in tum negligit: indeqtie injuriam in Deum committit. Dis . Pro em. II S. I 8. Hacte- ., nus igitur recte osseti potest, eum, quio imperfecte agit, violaris ius naturae . i. e. i, ius Deo quaesitum. Atque haec quoque est , , doctrina B. Parentis in Distret. d8 Antio doris It . t. f. io Mir II. Pin. D Pr , , aem. II. S. 22. Non praeessentia tantum , seu Jbtin .a I, , Nam hoc eximium aliquid rationis esse , is putat Auctor. quod etiam ea , quae in fuis turum nobis utilia, aut noxia sunt, ju- , dicare, atque ea dignoscere pcllimus ,ri quae ad voluptatem ducunt, vel ad id , is quod noxium nobis est. Verum, dictumri jam est , exinde, nondum normam, seu , , regulam persectionum probari. Pro humari intellectus inn J,. in statuis perlectionis homines noxia ab utilibus ple-- nissime discernere potvillant; at corrupta, , humana natura saepius noxia quaedam sub se specie boni exhibet, & contra : ad coque , , Auctor noxia, & utilia aestimari debete . . ait, prout intellectus humanus, i. e. im-- becillitas humana , permittit. In his iudicium recte eo ormatrem sequi s. natam a couveniens es J Haec eli pe- is titio principii , quidnam sit judicium recte consormatum : homo enim non ex se .
- & suo judicio. secernere virtutes potest i, , sed norma. & regula statui debet. juxori ta quam aliud perfretum , aliud imperse- , , elum dicatur: & frustra astetitur . naturae,, conveniens esse, ut homo judicium rectois conformatum sequatur, nisi conflet, Probetur . quando sit recte conformatum.
,, bis exstare voluit notitiam opificiorum , , , rerum naturalium, Sc. eaque nobis esse, , utilia , ex judicio rite conformato appa- is rei s neque tam n ad ea obligamur, n
,, dum ea sunt principia juris. Tunc ergoo judicium rite conformatum jus facit, quan- , , do jus aliquod quaesitum apparet Deo ι id ,, emm ei tribui debet.
129쪽
Henrici de Cocceii Commenta ius
Neque metu Iri Iudicium enim recte con- is malo, ad aestimanda illa, quae utilia, vel se formatum nec metu Praeseruis periculi δε noxia sunt, deduci poste.
,, contra regulas persectionis peccabit. Aut volupturis prasentis il ecebra J A Judi '------------- , , cium recte conformatum nihil eliget, cuia AD S. Io. ,.jus postea poeniteat. VH. Grina. h.
Aut temerario rapi impetu 3 H Si quis igi-
, , tur ira correptus repente aliquid facit , , , non est conveniens naturae; quia homori id agens non sequitur recte conformatumri judicium. Etiam coutra ius naturae ii c. esse intelligunν J Diximus in pr. h. g. ad v. sed Nindicium Sec. dus Loc laxius plane ad jus
Naturae non pertinere, I . quia juris laxioris sons , & principium ponitur in convenienistia cum iudicio recte conformato : probari autem deberet, Omnia ea, quae conveniunt iudicio recte conlarmato, Praecepta a natura esse ἱ vagum enim , & nimis indefinitum est hoc principium , quia multa recto judi.
cio conformia sunt, quae tamen necessitatem non inserunt, ut opificia eXercere, ambu- Iare, &c. sane et . Omnia ea, quae Auctor
ex hoc jure laxiori inseri, plane ad jus
non pertinent : adeoque nec largiori sensu
jus dici possunt, sed sunt praecepta Ethiuces; nam ad hanc juris significationem refert virtutum Praecepta, L. 3. c. IV. S. I. charitatis leges, L. 3. c. II. S. 2. dispensi.
tionem praemiorum, Sc. Vid. f. seq. Quae nullam omnino inducunt obligationem; quod singulis locis in ipso tractatu demonstrata.
Additio. Notavimus in praecedentibus, Grotium se nullam obligationem iuri natura laxiori, , tribuere respectu alterius hominis , sedis tantum intuitu Dei. At idem statuit B.,, parens: uti modo diximus. Vid. h. . a i, , dit. ad v. Ied se' iudicium , se . Caeterumis verum est, judicium illud non esse nor is mam juris naturae laxioris Bumariissilicet J- Adeoque alia Auctori ,, est uatWa Dcialis , alia natura humana :ri quicquid repugnat naturae sociali. illud ,
,, ait, esse contra itu ualura seciale , quic. is quid vero repugnat naturae humanae, i. e. ri judicio recte consorinato, illud contra, uiatura humana, seu contra isti natu- . , ra D iris esse , statuit. At dictum iam est, , , jus sociale non dari : jus vero naturae la-M xius, i. e. quod ex nec sectione Oritur ,
,, nulla ratione ex judicio illo recte confor. ATQUE hue J - Mil. ad jus largiori,, sensu sumtum , & quatenus a jure socia-- li distinguitur. Ga imuis prudens dispensasio I Homines
non tenentur ex juris ratione praemia me.
rentibus distribuere ; sed potius pro lubitude re sua disponere possunt. At persectius agunt si merentibus tribuunt: adeoque pru. dens haec dispensatio sequitur ex praeceptis Ethices , non ex jure aliquo naturae laxiori. Additis., , Notavimus f. praeced. Grotium per huri uatura Laius nihil aliud intelligere, quam Α, praecepta virtutum , legesque persectio. D num. Haec praecepta ius laxiori sensu vo-- cari possunt, quia Obligationem producunto non quidem inter homines , sed inter, , Deum, & homines. Quod cum ipse B., , parens sentiat, merito asseruimus disse , . sum inter eum , & Grotium nullum esse. prac. M v. sed-iudicium iecistua nunc sapientiorem minus sapienti praesert J., Dignitates, & praemia etiam minus se sapienti, & minus merito dare possum , , , quia de re mea dispono . nec jus homi- , , nis laedo : at contra perfectibilis regulasti pecco , adeoque actio haec Deo displicet. Propinqutim extraneo J,, Grotius ex hovis jure laxiori succelliones ab intestato coli is teralium deducit, L a. c. 7. , I s. u. I. , quia defunctus ob heneficii memoriamri eos praeserte extraneis voluisse videtur
ibid. f. 9. 8' io. Pauperem alesii J si In distribuendis Et
stuam iuris proprie , fricteque dicii paratem hun estin mu i sariunt 3 - Sensus est:
, , quod ea , quae ViItutis sunt, aliquando adri jus sociale, unde jus agendi Oitur, reis is latri soleant; cum tamen ad jus laxius, , saltem referri debeant. Di eo postam, rit qua iam suis alterius , alteri permittamur, aut impleantur JGr , , t ius has partes juris stricte sic dicti, si in se socialis ene, supra F. 8. asseruit. Eo enimi, retulit abstinentiam alieni, aut si quidis alieni habeamuῖ, aut lucri inde secerimus, resti-
130쪽
I, restitutionem , ct promitarum obligati
is nem ι priori enim casu alteri permittimus is ea . quae jam ejus sunt: puteriori casu fi- dem , quam alii de actionibus . vel rebus is no ltris dedimus , implemus. Adeoque ha- , , ctenus bene concludit Auctor, jus largi--vi sensu su iuum non versari circa ea , , , quae alterius sunt f sed circa nostra. Unde is recte infert, eum , qui alii beneficium
, dedit, jure naturae gratiam reposcere non posse L. a. c. 22. S. 16. quia is, qui be- ,, neficium accepit, gratum se exhibere te.
netur, non ex iustitia propria, sed ex vi , , tute , situ. Caetenim Disserentias virtutis, & juris , , exposuit s. Parens ira explicatione Politi is num suarum, quas exhibuimus in Dissert. , Pro e/13. X pr. rvt. Add. Disp. B. Paremia tu de Antidoris S. 8.A o. f. II. E T hae quidem, qua iam distatis 3 ., Sci- ,, licet, hominem teneri I. ad custodiam, , societatis, via. F. 8. a. ad ea , quae ju , , dicio recte conformato conveniunt. Vid. , , S. 9. & I . eum aliquem habererm , etians dare.
mim BD. um eqse Deum J pugnat haec se tentia cum pietate , quod hominem subjiciat alii causae, quam Deo. Dum enim Auctor asserit, dari jus natum, etsi non sit Deus; necessario inde inferri debet, existe. re aliquid extra Deum, quotl humano generi necessitatem imponat. Unde igitur ret illud vinculum juris ' unde obligatio censante Deo, utpote solo superiore8 Nane, natura homines libertate instructi tamdiu licite agunt , donec superior libertatem illam prohibeat: at sublato Deo nihil superius est humano genere ι sublato igitur legislatore , seu auctore naturae, nulla statui potest lex, nullumque ius naturat : ct contradictoria stant, jus esse, neque tamen esse superi rem. Certum igitur est, cessente Deo nullum existere jus naturae, & homines libem rimam habere facultatem agendi, absque ullo metu vindictae divinat. Additis. Dissentientes negant, remoto Deo cesti sere imperium, & obligationem juris nais turalis. Aliud enim es , ajunt, juris na , , turalis imperium, & obligationem ; aliud , ,hujus obligationis, S imperii executi ,, nem e posterius abesse remoto Deo, non
leg. g. II. At velim mihi indigitati, quod-- nam sit illud imperium. & quia sit illeis imperator. remoto Deo Τ Unde, quaeso , ,, oritur obligatio, remoto superiore, qui necessitatem agendi, vel non agendi hu-
, , mano generi imponere possit Τ Quis, in- , , quam, essectus est illius obligationis, ubiri nemo est qui cogere agentem possit, &., ubi res arbitrio agentis relinquit ut 8 Aliis, , quoque rationibus hanc sententiam oppu-o gnavi in Dius P. Mem. I. S. 4br. seq. Adde
Instat Simon , conscie iam dicure, aliquiuo rectum, vel iniquum esse, licet a formia
, , Ne pQUAE, V executione omnia an ἐιatem is quan iam nou perciperet. Resp. I. consci-
,, entia supponit legem prohibitivam supe-- rioris; cessante igitur lege si ustra de con is scientia quaeritur. Resp. 2. Quid impedi-- ret homines, quo minus contra conscien-
,, tiam agere possint ρ qui a nihil est quod
metuere necesse habeant , praecipue iiisesam committere crimina possitnt. Resp.,, 3. Inepte igitur haec constientia imperium, , vocatur, utpote quod semper suseriorem, , supponitio instant alii, essectum hujus obligationicis in eo consistere, ut omnes actus per sese malos poenae sequi soleant, idque ex nexuri rerum. Quae Ilobbeui sententia est. At, , eam oppugnavimus in Disi. Prouem. X. I. 8. ubi tamen notavimus eos, qui talia do. ,, centes pro Atheis habent. Equidem excusare Grotium tentavit R. - Ludovicus in resol dub. F. Io dum ait. o Eum non per moJbm theseos, sed per γνι
is que Deo tin Natura dari cum expresse, , M unxeriς, Fue si Gmno scelere duri usu sepose. Deus nou Id. verum in illari thesi . quam Grotius defendit, duo distin- , , cta sunt: I. Deum non esse : a. sine Deo se quoque jus naturae esse. Illud non ponito Grotius , sed fingit per impossibile; idque
se ita statuere, summum scelus esse, ait. Altis auertim ponit, & concludit ι nec illudis statuere pro scelere habet.
Atit non curari ab eo uetolia Minaua J-Imo ius natum absque nac providεntia