장음표시 사용
151쪽
:6 mimici de coctasi commentarius
is quuntur Ennius, caesar, Marius, ct pom- ,, pejus supra g. 3. allegati. Quaestio enim , , ibi fuit de bello civili; verum autem est ,, inter cives armatos leges civiles silete : atri id non ex iure est , sed ex iniuria.
Nou alia perpetita, eg omnibus temporiabus aecommodata I I. e. non leges nais
Optime euim tam es a Dione Prus Eus J V Poliquam enim in orat. 76. in pri, , consuetudinem definiisset, quod si sentem
is pom , quod semper Milueat, ses in animis A nostris cujkiatur ; ita pergit: soiptaru uis legum sella valet in bella; consuettidinesis autem servantur οὐ omuer , etiamsi auis extremastu inimicitiam progrediautur. Ad- ,, eoque loquitur Dion de jure naturae , a
, , que id opponit legibus civilibus, seu scribis piis , quod vel exinde apparet, quia sta- , , tim addit : legem scriptam trani redieriter ,, non mani se a Diis pimisi ; sed eos , qui
,, m uetudinem trogrediruitur. Idque pro- ,. bat exemplo violatorum legatorum. d. or. M p. m. 649.
Scripta quidem para non Dre 3 uia ,, inter hostes non est superior, qui jura sta- ., tuere possit. Aut geutium consensus consutiit J ' Pr se havimus in Disert. Procrin. 1. S. II. B',,seq. Auctorem pauci stima jura naturae ex ,, suo Socialitatis principio deducere, sed ,, plerumque ad iras gentium mimitarimn in ,, decisionibus causarum provocare; verum is tale jus gentium secundarium non existit, , , neque Dion Pruseensis sub jure non scri-ripto, tua , quod gentium consensus con- ,, stituit . comprehendit : sed loquitur dea, consuetudine gentium , quae an is vυDis,, crassuitur, cujusque vindictam Deus sibiis reservavit; adeoque de solo jure naturae. D res puro, pioque ello quaere παι ceu-fo J V Formula hac Feciales utebantur, ubiia bellum indicebant. Lio. r. 32. Eaque, de is clarabant, bella non nisi ex justa causa
se ab iis suscipi, illudque seposita pietate , o de jure, geri non posse. Fella tarde, εδ nulla ticentia suscipiebant J,, De Justitia Romanorum in suscipiendis hel - lis late s. Parens disserit in Orat. Au, , reser M. armis magis , quam legibus conse is vetur. Add. ius. L 3. c. a. f. 4. G l. a. c. M a I. f. 4. item L a. c. I, S. I. Ibique πο-- tata.
Quod bellum utilium, uis piramJ V adeoqueo cum jultitia conjunetum. Apud alium J V Imino verba, quae alle- ,, gat Auctor ex eodem Livii loco l. scit. q. ,, et r. desumta sunt. Plutarchus in Cani Lis to eodem sensu ait: satia res bellum es, is in. stiri tamen belli leges Et quia dimetia tim ut, in bello tim eu-tem J uia omnia vi aguntur, & per mu, , lites jurium plerumque ignaIOS. Et tu hosem msu J ' ML L. 2. c. I . f.
s, I p. l. I. c. II. S. I. n. I. set c. I9. f.
A n f. et . A u C ae o R continuat idem argumentum, ct jus aliquod belli existere, probat ab essectu iustitiae causae. Sane, conscientia justae causae animat subditos , audaces reddit milites, & vicinos, ac socios reddit faventes, quae fiducia non vana nititur ratione. Etsi vero victoria plerumque sequi soleat jultaui causam , quia victoria est quasi sententia , qua lis deciditur a summo rerum arbitro, in cujus potestate est belli alea; ille tamen sententiam seri, victoriamque largitur, non semper ex jure praesentis negotii. sed juxta merita agentis. Eodem sere modo quemadmodum dicit Tryphoninus de deposito a praedone : νο i, A ms contractus rusticias, ἀρ- beas depostum resimi praedonis at s a tutitarem tot itu negotii confiderer, debeat resimi Me depositim vero domino. OQ. l. a. c. IO. f. I. u. 4. Sane, in caula belli duo sunt.
iustitia cauta praesentis, & qualitas , seu iustitia suscipientis bellum. Hinc in bello. si eonsilium divini Numinis inspiciamus . Deus illud judicium sepe seri, non de causa belli tantum , ob quam homines hoc sunceperunti sed de tota injustitia populi totius , vel de eiusdem innocentia. Ideo saepius fieri potest ut ei, qui in hoc bello justam habet causam, tamen propter alia peccata victoria denegetur. Vid. Disp. de Iur ML N pae. regu. Pori. Seir. 3. - I.
quot. I. PQ Uenduris historiariam scriptores IIloe illustris ille dux samnitum mirifice agnovit. cum Samnites foedere rupto bellum contra Romanos movissent, dissidit causae ,& victoriae, nec voluit confligere, nisi mi Lsis prius legatis, qui offerrent auctores helli. dederent
152쪽
dederent res captas. & bona auctorum. Cum Romani non acciperent . iam belli promptus est, ct oratione habita ait: Ne 11 ii hae legatione actimi censeatos expiatum es qui inia ex foedere roto irarum in uos cce lestum fuit. c. stuid tiltra tibi, Romane,
quid Diteri , quid Diis arbitris foederis debeo ρnemiuem, Neque popurum, neque privatum
sugii. Ge. Jusinu bellum es, Samnites , quibus neces ritim , V pia arma, quibuι nulla uis in armis spes relinquitur. Protale
ctran rertim humanarurn maximnm momentum
sis, quam propitiis rem, quam adverss tigaut is, pro certo habete , hoc , qtiod istas, bellum i cibi ipsi Diis geylaros. Li . l. 9. I.& in c. a. ait: hac usu laeta magis, Pamvera vaticinatum , exercistim ei rise. dudas Naccabaeus, milites animaturus ait: ino aram robur' iuuocentimn esse. Joseph. Ant.
L. I 2. c. I . Mucianus ea ratione nutan
tem Vespasianum firmat contra Vitellium :meliorem tu bella , qtiam in pace carisam habemus. I M. 2. hi V . Herodes in Oiatione ad milites ait : emat qui ι iussita ,
in iis Deus vi. Joseph. ant. L. I l. G 8. Scythae dehortantur Alexandrum demonstrata injuriae poena, & calamitate. Oιrt. T. c. s.
In Oratione Caesaris ad pompeium apud Lucanum ille ita loquitur: DR VII. v. as 9. γme, fato quae teste γ obet, quis justistu aritia fonserit Esse. Hic vero ait: ibid. v. 349. causa obra melior superos sperare secura dos.
De hello Afrorum ait Iustinus: Uti eorum emo ii fior , ita fortuna stiperior fuit. L. I9.
c. I. Scipio apud Livium Lib. 3O. C. IO.
ait: vos lacessisse Dii te stes sunt, qui se' iustus helii exition semir m iraι, fasque derire, id huius dant , V dabunt Alia exempla vide apud Grol. in not. h. e.' l. a. c. 26.
S. q. u. 6. item L. a. c. I. f. 1. n. 2.
Add. Disp. nosra de arni. illic. f. 8. Distude iusο praeliorum exitu , per tot. Orat. αγι recti L armis magis in. pag. 3ο , Se 3 . Nec movere quemnam Use. a se Argumen o tum existentiae juris naturalis in bellis, ab , , effectu iustae causae de sumtum , labefactariis inde videtur. quod sepius is, qui justam is causam defendit, succumbat. t rotius nihilo, aliud reponit, quam satis esse guentem se bella in conscientia tutum esse, licet esse- , γ, ctus non sequatur. At verius est . Deum varias ob causas victoriam, etiam injustum, , bellum gerenti, sapiu 2 tribuere. Idqueo quatuor potissimum ex causis accidere po-- test. I. Si bellum absque Dei, ceu Judiis cis, reverentia, & absque agnitione judiis eii susceptum est e hoc enim casu bellumis geritur non ut reparetur jultitia , sed vincli- ,, etae causa ; indeque Deus non causae conis, , troverse judex, sed suae potius vindex erit. - 2. Saepius supremus bellorum arbiter popu- , li, pro quo stat justitia causae, iniquitatem se castigat; ubi non ad justitiam praesentisse belli respicit: quo pertinent bella contra, , Cananaeos, contra quos nullum fuit jus,, belli, sed Deus punire eos voluit, & ex eis cutionem commilit Jud eis. Sed & 3. te-- mere tapius suscipiuntur bella, v. g. siri populus non satis armis instructus, poten-- tissimum hostem adoriatur ; quia enim , , Deus non immediate , sed per causas me. ri dias agere solet, tentare divinum Numen ,, videtur qui suscipit hellum , cui gerendo is par non est. 4. 1liquando non debita ad-- hibetur diligentia: nam cum natura pruis mae sint petentium partes , alterae deinde se iudicis , hujus non incipiunt esse vices . ,, quamdiu petentes non suas implevere
o Quae compendio hic exhibita sunt, inte se gra Dissertatione illustravit B. Parens .is eamque inscripsit : De illo belis m
Pi osteri successus iniqumum molitioniam Jo Multi hinc ansam sumsere dubitandi deo providentia divina, quia temerarii heli is rum susceptores plerumque victoriam rei, portare solent e quod Deus . si curamis haberet rerum humanarum, admittere non
ri posset. Sed dubio huic satisfactum est ino Iam allegata dissertatione. Satis enim es 3 , Immo naec respontio generi ratis nimis est, adeoque non sufficit: nonis enim explicat quaenam sint illae causae, quaris vim illam agendi ab effectu impediunt , , Nos quatuor allegavimus rationes , curis justissimae causae tristem saepius habere exiis tum soleant. Eariique rutagnam habet vim ad agendum do Scil. ratione propriae conscientiae , rationeri militum , & subditorum, & denique rati is ne vicinorum , & sociorum. Ut in rebus humauis accidit J ,, Scelera , quae a summo rerum arbitro permittuntur, is non carent interim suo fructu in rebus h is manis: cum adhibeantur aut ad punien-
153쪽
τ8 2 irta de Cocceii Confruentarius
si dos alios non minus sceleratos, aut ad nis. Postquam enim Auctor de existentia imri corrigendos qui extra virtutis viam Prolapsi ris naturae egit , ejusque principium , c , sunt , aut ad exigendum specimen exi. stodiam humanae societatis rationi convenien- , , mium patientiae, aut constantiae, ab his , lem , posuit, refert hic causas, quae ipsum , qui magnos in virtute prosectus secere. Po- ad scribendum hoc opus moverunt, & qu, l tremo & ipsi, quorum ad tempus dissimu- rum praecipua fuit, abusus bellorum , Sc va- ata videntur scelera , poenas eorum cum standi, praedandi, occidendi M. licentia , o temporis usura solvere solent, ut de iis quam gentes , praecipue chilistianae , invia , fiat quod Deus voluit , qui secerunt quod cem sumunt. Deus noluit. Sed fit si opprimantur boni , Ob eas , quas iam dixi, rationes 3 - u , , cum sapientissimis viris ita colligendum est: se rum compendium hoc est : I. quia horn ,, cum Deus curet actiones humanas, justum o nes natura feruntur ad societatem; soci ri que sit, Ne ista interim fiant, exspectan- - tas autem sine iure subsistere nequit: . z. o dum est aliquod post hanc vitam judicium, is quia iustitia securitatem affert conscientiis: ne aut insignis improbitas sine poena , aut ri 3. quia victoria praecipue adscribi solet ju- magna virtus sine solatio , praemioque nra- , stitiae causae. neat; quae sunt verba otii de Deri rel. Ede aliquod νώ inter popuIos cc mime Iis missi. l. 1. c. 19. 2o, UzI. - Dari aliquod jus commune hominum, de- Saepe aliarum carasarum Oppsisu ab effecta , , monstravimus Inpra S. 3. Integrum syst
inipeditur J ,, Causas illas oppolitas iam in se ma proposuimus in Dissert. Procem. g. XII. se genere ex Grotio , speciatim ex disserta. utiou au helia , N in bellis valeret I, , tione B. Parentis exposuimus. se prius ad justitiam causae , posterius ad j Etiam au amicitias conciliatidas Jo Vicini ostitiam processus bellorum pertinet. Menim, de socii tuli e magis cause accedere, Leothus, aut nullis de causs J HIlinais eamque defendere solent. ri Auctor separatis capitibus haec distinguit; sturam ut inguis, itata populi, ad multas quorum alterum injustas causas exhibet: res πιιι M ut 4 Hoc eli quod Auctor supri A alterum vero monita continet, ne etiam is f. 22. dixit: nu Ilam esse tam validam civi- A ex justa causa , si levia sit, bellum suscia
,, tatem . quae non aliquando aliorum eXtra is piatur. L. a. c. 22. N c. 24.
si se ope indigere possiti stumias seniet similis , imitam iam divivi Mustum valet opiniQ - Tum apud eos, qui J o De incommodis, quae bellum sequi, justum bellum se gerere credunt; tum apud , , solent, vide late L. 2. c. 24. f. i. ist, , socios; tum apud medi0s. Agesilaus mul- , , io , L. I. c. I. f. 6. I., tum in eo se consequi dicebat, quod Tissa- ,, sernes periurio suo & hominea suis rebus r, , abalienaret, de Deos sibi iratos redderet; An f. 2y.
se autem servata religione confirmare exe is citum , cum animadverteret deorum nu- MALA, quae ex bello sequuntur, alios
, , men facere secum , hominesque sibi conci- pios homines induxerunt , ut omne bellum A liari amiciores , quod his istudere conluesi injustum declararent, saltem inter Christi
Asent, quos servare fidem viderent. Cum. nos cons. L. I. c. a. s. 9. N. 2. )s eao Nep. m Agesidio c. a. Et tit iras L. g. intentione , ut principes religiosiores redde- ,, e. 3 9. ait: minime quidem mirum esses ian- rent in suscipiendis bellis. Recte hos rejicit pio bello, contra foedio suscepιο , insesi Auctor & ait, periculosum id esse : quia
se ritu merito Diis. quam λωιnibus , uia dum omnem vindielam armatam prohibent, ,, hil prospere agerem. eoque injuriis impunitatem quandam conc
Nemo enim illis jacile se ait imis ξ c. I dunt, idque contra naturae instinctum , ,, Quid enim aliud a tali socio sibi promittere S tegulas, principes de aliis quoque juris
A potest, quam ut ab eo decipiatur, qui su Naturae capitibus dubitare, S: corum verit is dem fallere solet. tem in dubium vocare possent. ----- Multi homines minime mali J Quo in nitio mero praecipue sunt Anabaptistae , quorum AD S. 28. M argumenta Auctor proposuit , & simul rsis sutavit I. t. c. a. f . sq.s v et u i rust hic altera pars praelati cujus disciplina in omnibus hominibis dilia. geudis
154쪽
gendis musistit J ,, Adeoque etiam inimicis: ,, unde concludunt, bella illicita esse , quiari inimicis, eos offendendo . bene non faci-
, , mus ; cui argumento respondet. d. l. 2., e. a. f. 8. u. 9.
Ad quos accedere quandoque videlitur, UAharmes Tertu, te Gas artiι uoyhras J ,, Flori rebat Ferus temporibus Caroli V , & fuiti, ordinis minorum , & Moguntiae concion ,, tor. Erasmus Roterodami natus , & m , , rum . & litterarum elegantia notissimus est. Utriusque verba cum censura sua exhibet Sixtus Senensis Sibi. Sana. auuot. II s.
Il6. cons Z l. h. Alios scriptores Chri-- stianos recenset Auctor a. l. a. c. a. S. 9 , , . illisque simul respondet.
Ut Oh t etiam J Si enim tanti viri in reri tanti momenti semel falsi deprehenduntur, o facile denegabitur fides aliis eorum assertis, is quae res sane periculosissima est. Bene igi-
,, tur hic monet Gronovius, fas non esse ut se per falsa, & mendacia, verum commen-ri detur. Medicina ergo adbibenda fuit, tum ne ui-hil, tum ue omnia crederentur licere 3 , Hincis Auctor in sequenti Diso primo probat, si bellum aliquod licitum esse s at non omisse nia licita esse in bello , demonstrat Libro se Tertis: ubi distinguit ea , quae licita suntis ex iure gentium voluntario in bello publi-
,, co solenni, ab eis, quae licent iure nam-a, rae. De priori licentia agit L. 3. c. I, u ueis ad c. Io. de posteriori vero L. 3. c. IO ,
, , usque ad e. II. Quod systema plenius exa- ,, minavimus ira Dig. Prooem. IV. si o S. Io-RLTERAM causam suscepti operis Auctor affert: illustrationem juris Romani. Cum enim jus Romanum collectum iit ex principiis juris naturae, & gentium ; non melius juris ratio cognosci potest , qudincognito ejus juris principio , unde originem
ducit. Quod, an Auctor perfecerit, singulis
- Cicero juris Romani disciplinam ex inti-- ma Philosophia hauriendam tradit tu libr.
,, I. de leg. c. I9. ij c. 4o s ct eos . quiri aliter ius civile tradunt, non tam justitiae ,ri quam litigandi tradere vias , ait dici. I. I.
Iudigue e patria ejecto I se Histoliam exhibetis biote , voce , Hugo Grotius, Artis formam ei imponere multi J ri Roma- is ni Jcti de jure civili in artem redigendo assi. o modum solliciti fuerunt. Crassus pollicitus is est, se jus civile dissulam , & dillipatum ,
is in certa genera coacturum , ct ad artem, , lacile redacturum apud Cic. L. 2. de Orat. D c. 49. Ipse cicero methodum, quomodo,, id fieri possit, exhibet his verbis: Coru-ri plecteuda in hac distinatioue de sonte le- ,, gum, S iuris tota eatis milveres juris es,
is bis explicauda es, eaque ab hominibus reri retenda uatura : confideraudis leges , ttim ,, haec tracta uda , qua composea sunt. Liberis eius de jure civili in artem redigendo , ciri tatuI apud GHI. N. A. L. I. c. 22. Caesaris quoque jus civile ad modum redigere, ,, atque eX immensa, diffusaque legum copia , se optima quaeque, & necessaria, in paucis , , simos conferre libros voluiti Suet. in Cafa,c. 44. Recentiorum lctorum infinita e - , tant schemata de novo Codice conficie , , do. Ipse B. Parens incomparabile opus, quo iura Romana ex sonte suo deducere vo- , , luit, morte praeventus ad finem perducereis non potuit : interim ex variis differtati
is nibus , de iure paruite udi ; de obligatioveo jucccessuris ex delicto destincti; de directa
- m es ; de fundata tu territoriis potestate. ,, Uc , satis apparet, quid praestiturus fuisset.
si per fata ultimam operi imponere manumis licuisset. Quamquam in hoc Commentariori principia generalia juris naturae expolita im venies. periculum huius rei ipse feci mo Dissertatione prooemiali XII; & nova pla-
, , ne methodo, servato ordine juris Romani, , , demonstravi, verum esse quod Jcti R , , mani dixere, ius civile collectum esse ex , , praeceptis iuris naturae . & gentium. stua ex cousittito veniunt 3 ri l. e. ex iure,, gentium Voluntario. At cum tale jus gen- istium non dari, toties dictum sit, vi l. i.
- 19 , frustra de ejus separatione a juribus,, naturae quaeritur. Nam uaturalia cum semper eademsnt,
facile misimi tu artem colligi J A Jus enim na. is turae certis, ac immotis constat principiis :,, facile igitur demonstrari potest, an, &,, quatenus leges civiles cum his principiisse conveniant. Atque id perfecisse credimus, , in SIstemate, quod proposuimus in Dis.,, sertatione prooemiali XII.
155쪽
Illa aralem, qua ex eo; titulo senit J o I.
is e. quae gentes . usu , 9 necessitate exi- gente, inter se constituerunt; vel quae se gentes ad imitationem , vel fortuito rece-- perunt: vide Dig. Proclem. IV. Verum , , , frustra de tali itire, quod non existit, in se artem redigendo quaeritur ; vid. supr.
se Viae Dus. Proclem. IV. g. zz. In primisia hoc contingere , ait, in jure gentium ar-o ctiori. iii I. a Ut aliis rerum Augularium I ereeptiones 3 Quae non cohaerent, adeoque in ordinemri redigi non possunt.
Henrici de Cocceii commemtarius
,, alius νω personarum, seu statum hominum: M alius iras rerum t alius obligationes per a-- rum : alius judicia elaboranda susciperet. An S. 3 L. P Ropo Mi et Luctor modum, quo codipus aliquod componi possit juris naturae, si singuli juris consulti partem disciplinae tractandam susciperent. Verum miror a viro incomparabili tale consilium suppeditari ι non enim ex hujusmodi centonibus scientiae compages, Se ars iuris existeret : sed male conlati, Se consarcinati opinionum diversarum panni; denique monstrum, non scientia iuris naturae. .
Vera iis uia sacerdoter 3 is Qui veram . . se non simulatam Philosophiam assectant'. ., eoque sacerdotes justitiae vocant ut ab Ulpia. o in L. r. pr. Jus. N iuri
Semotis iis, qua ex voluntase libera ortum
habent 3 - I. e. arbitrio legislatorum : addo , ,, & semotis iis , quae ficto juri gentium tri. ,, buuntur ab Auctore. Alius quidem de legibus J ,, Nimirum , , , qui leges statuere, R de quibus rebus ., statui possint; carumque effectu Alitia de trihutis J Quis ea imponere, &,, quibus, ac ex quibus ciausis imponi pos- sint, Alitis de QRis iudicum J ,, risu conli-- stit in tuendo jure subditorum.
Alitu de voluntatram cturiresitra J , I. e. de testamentis. & ultimis voluntatibus.
is principiis consenti ent , pollet corpus taleri aliquando ex omnibus partibLs collectis constitui : sed cum in principiis nondum, , Conveniant, conelu nes uniformes inde formari non poterunt. Facilior longe me-
ordinem, quem in suo tractatu observat;& contenta trium librorum , in quos opus suum dispescuit, refert. Ubi notandum T. Auctorem fateri, se non omnes hujus disciplinae partes tractare , sed saltem nobilissimam, scit. ius belli, & pacis. t. Totum tractatum niti salso principio, scit. custodia societatis humanae : adeoque frustra in Ructore quaeri principia juris naturae. 3. Auctorem conclusiones, seu leges naturales . . vix ex socialitate . sed vel ex jure naturae laxiori , vel ex jure divino voluntario, vel ex jure gentium secundario, vel ex conjectura voluntatis deducere; eoque totum jus naturae incertum reddere , deficiente quippe obligationis principio. 4. Auctorem perpetuo confundere ea , quae juris natura sunt, cum eis, quae sunt persectionis , seu virtutis; quae ei juris uasura laxioris nomine veniunt , & quae ratione obligationis toto cinio
disserunt. Auditio. ,, Grotium eX iure naturae laxiori nullam se inter homines invicem obligationem nasci, si sed hominem Deo saltem inde teneti se adeoque hactenus a iure naturae sociali dif- ,, serre, ipse quoque statuit. vide supra j. v.
p κ n r R T r de iuris origine J ,, kntequam se enim definit. Idneboelion ali diu stili metis varias significationes iuris praemittit. . Ait., enim , lim sumi ves pro attributo actionis , is seu pro eo, quod juitiam est : vel pro se qualitate morali personae competenti ad , aliqpid juste habendum . vel agendum : vel pro regula actuum moralium , Obli- ,, gans ad id , quod rectum est . M. I. . , , c. i. , 3 rasque g. ir. Sitive hesim aliquod My n J Examinato hanc quaestionem in L r. c. a. per tori Publici, privati ne belli discrimina I , Deo quibus agit Liri. I. c. I. g. r. se' f. 4.
156쪽
Vim stinum imperii J - Quia solao summa potestas gerere bellum poteti; de , , origine imperii agit dici l. r. c. 3. g. V f. 6. Cons. Differt. Proetur. VIIL
per totium eani populi 3 ,, In statu scilicet popula.
-gna Auctor vocat patrimonialia. d. c. I. o S. II. u. I. L 32. IN. Θι aliter J,, i. e. jure usu fructuario, nonis pleno jure proprietatis. d. g. II. S. II.
CUM omnes causis, ex quibus bellum oriri potes J G totius in genere observat, , , quot actionum forentium sunt sontes , to- , , iidem esse belli. L. a. c. I. F. a. n. I. Earumque capita recenset ibidem. uua res e ninnes Aiat J Vid. l. 2. c. a.
se L 2. c. 7. Θω jus veniat ex pacto , arit eontracta lis Via. L. a. c. II. Ia , 14.
Quis pomarum natura J is Vid. L. I. c. et O.
riam, id, quod tu bella licet 2 o Vid. L 3.
Cum M. γ0d impune fit, adit etiam apud populas exteros pro iure defendestir , es eo, quod vitio caret, disinxiqnet 3 - Auctorri enim angustis admodum finibus circumis scribit licentiam hellorum : & statuit, in is hostem iure natura nihil licere , nisi bel- tum geratur ex justa causa , ct intra ni o dum debiti, ac poenae. Atque hoc solumri bellum vitio ea rere, ait. At porro statuit, is gentes communi aliquo consensu inter seri constituisse , ut in bello publico solenniri i. e. quod inter duas summas potestates ge- ,, ritur, ct indictum est, ) licite hellum ge- ri etiam ex iniusta causa, & hostis laedi , , possit in infinitum , ac ultra modum dehi-riti, ac poenae. Diactum autem hujus juris is gentium esse , ait r. ut bellum gerensis apud alias gentes non possit tamquam sur. S latro puniri , sed impunis sit : a. ut is possessio , ct dominium, quod hostis in is res , ct personas hostis acquirit apudis exteros per judicia defendatur. At hos e Gis sectus non Carere vitio , nec huc jus gen- tium ex omni parte justum esse . ait. Vid. o supra in not. ad 6. II, ct infra S. 4t., , duae principia late exposuimus , ct resut , , vimus in Disseri Proclem. IV. Desie ruis ad pacis geuera J ,, Vid. l. 3.
Et oiuuer bellisas conventiones 3 , , Tum is quae a summa potestate contrahuntur, L. M . c. 2I: tum quae a minoribus potesta- is tibus , i. 3. c. 22: tum quae a privatis, ML 3. c. 23 , sive eXpresse, sive tacite, D 3 . c. st .
A υ C T o R hic repetit . argumentum hoc a nemine udhuc tractatum elle . nec a gentili, nec a Christiano : ubi dolet jzcturam liabri Aristotelis, cui nomen jura heuorum:& Scriptorum Romanorum ae ix re seriali f. 36. Equidem noviores quosdam , Praecipue Theologos, de jure belli scripsisse, ait, sed parcissime, 637; ubi commendat , Fabii Semestria: Athetici Gentilis Angli tractatum de jure belli: Balthaetaris Aya. lae , apud Belgas exercitus regii supremi iuridici, librum ejusdem argumenti. f. 38. Totum hoc argumentum J is Nimirum , o jus illud, quod inter populos plures , aut
157쪽
ti populorum rectores intercedit : idem is enim iam monuit supra S. I. Es qui tractarunt paxtes J A Ut Ayala, Gemtilis, &c. de quibus S. seq.
t multum reliquerint aliena indu heia Jo Nemo enim veterum scriptorum, si v vh. - lertiam excipias , S Hem nimium , prin-- cipium juris naturae posuit , ac certas como clusiones Ginde deduxit; sed omnes , o calus saltem aliquos decidunt, rationibus,, tum ex iure civili, & Canonico, tum ex ,, sacra scriptura s tum ex Ethicis, tum ex is auctoritatibus Doctorum desumtis: adeo ut
is parum subsidii in conscribendo systemateis exinde peti possit. Romanorum veterum libri de iure feciali JA Cicero enim ait: belli aquitatem sanatus- mo populi Romani rure perscriptam ede ,
is lib. I. de α. II. De auctoritate , ct m ,, ribus secialium vid. i . L. a. c. 23. f. 4.--8. Adde Alex. ab A ex. Gem Dig. s. is ibique Tiraquestam. fimm, quos vocant conscientia I se Vulo go casu istae dicti. Capita fecerunt I se Non vero universim ,
, ac certo Ordine tractarunt. Iypr. S. I.
AD 9. 37. PARTIM a Theologis scriptor 3 - Qui
Q rationes ex Sacra Scriptura, vel ex Ethicis, ,, vel ex canonibus sumserunt, non na. , turae principiis.
Ut a Francisco Victoria I se In libro, quem is Relectiones moratis inscribit; in primo enim se tomo , Relectione VI, tractat caput deis Indis , Ilae de iure belli Nispanortim in
Henrico Grichemo J - cujus liber inscitari bitur, propositiomon de mella militari, libri o. Sed nihil in paucis his pagellis conibis netur , quod ad jura belli pertineati Mil. o Matthat J - Auctor in uot. h. o addit Johannem de Carthagena editumo Romae anno cla Io ClX. Titulus hujus, libri est: Propugnaculum eatholicum . deis iure belli Rumam Ponti is a resin Ges risia iura violantes. 36o9. Vitam huius The logi vide in Lexico universali magno ,
Johaume Lupo J A Scripst hie librum. δε- bello, set bellasoribus: qui tractatus nonis exstat inter opera ejus an. I 6i6. impressa :ri sed in Tractatu Tractatuum Tomo XVI., , Sed & praeterea alia iuris gentium capita itiis lustravit. librum enim puMici juris fecitis de eoufioedreatioue Principum d item de obis tentione id retentione regni Navaror Exis stat quoque tractatus Hispanico idiomateis scriptus Tractauo des essete bellaco be-
Francisco Ario J ,, Liber inscribitur de belo se , eius mylitia : & continetur in Trari elatu tractatuum Tom. Xul. p. 32s. Au- , , ctor ille non Arius vocatur, sed Arias. Johimve de I uano J ,, praeter librum deis bella , etiam publici juris fecit librum deis amicitia , ct de duella ι vid. Catal. hihllato is Francos Doce Lunario. Vitam esus recen ,, set Pancirollus , de claris legum interpre- tibus, i. 3. e. 2s, & Marcus Mantua,
Martius Lanciens J ,, Martinus de Car , , tis, Laudensis , Sapiae, & Senis iurisplu- is dentiam docuit, ac maxime floruit ab an.
I 4 8. ad an. 144s. Ma . Mantua epit. Et viri v. I 88. Liber, cujus Auctor men-
tionem facit, de Belgo inscribitur. Praeterea is de repressaliis, de confoederatione , pace , se V couventione Principum , de legatis priu- cipum , de milite, de Principibiu scripsitari Vid GDIN. hiblioth. francos. Voce Laz is densi. His adde Porro Petrinum Bellum , is qui itidem tractatum scripsit de re militari. M Nec non Parisium a Puteo , de re militari. Ac denique Claudium Cotereum, de iure . ,,-privilegio militum ; ubi multa de justi- , , tia belli, de captis. de postliminio . dari repressaliis invenies. Exstant autem illi Au. rictores in Tract. Traia. Tom. XVI.
Patieusinia dixerunt I , , Omnino igitur ita ,, lustri Grotio hoc tribuendum , quod priari mus s vinklerum exceperis. Vid. Die
M pro m. M. f. II. fuerit, qui universumis dus naturae ex principiis deduxit, illud ,, que in artem redegit. Licet vero in ipsori principio juris cum eo non conveniamus ;ri lingula tamen jura egregiis adstruxit rati senibus , illaque exemplis, ac consenta ,, gentium firmavit: adeo , ut difficile nonis fuerit ejus interpretibus, quae desunt suin ,, plere. Opus igitur hoc ob conatum viri, ob styli elegantiam , ct ob eruditionis uberisis ratem satis commendari nequiti
HIs Tostr Astu M lucem I se Unde con- ,, sensus gentium elicitur, qui in moralibus
158쪽
,, magnae est auctoritatis. Vid. L. v. e. 1. is que ordine confuse admodum, ct potiori-MF- - . ,, bu3 c pitibus omissis , tractata invenies. Faber J V Senatus Tolosani praeses. Is enim Mina m di singuendis quaesisvidiuJ 'Auri in Libro primo semestrium cap. r. de fim stor in singulis capitibus , positis prius,, deribus, ct de jure Gentium : in eap. g. is principiis, quaestiones obvenientes separa se de poenis civitatum, & quibus modis civi- is tim, & distin ne proponit; cum illi auritates desinunt, egregia affert. In Libro δε- ri istores tumultuarie admodum generalia sal- ,, cnudo tractat de iure naturali. & gentium, is tem capita belli proponant , quaestiones,, ct de juribus, quae inde sequuntur , in ri autem non distinguant. ri cap. 1. V 2. De servis , & bello quaesia Iuris dioersi generibus J V Auctor in do- ,, tis in cap. 3. De jure belli cap. 4 ι si Cendo iure naturali quatuor jurium generari gulaque capita exemplis firmati is adhibet: I. Jus sociale , a. ius naturae la-D ut ad definitiorues aliquias expmpsisti, is xius , 3. jus voluntarium divinum univer- conmiem refrrent i J V Ita enim ΑYΛLA , , sale , 4. jus voluntarium humanum uni- ,, paucas saltem definitiones proposuit. nu ,, versale. Hi supri f. 8. 9. Ia. I . insis mirum, de bello iram: de pignorasionibus: , L. I. c. 1. f. 4. II. UM. Quae juriumri de bella captis: de Me Boyti servanda: de , , genera explicavimus in Disert. Prosem. I. - foederibus, V iu tus : de jure legasorum. II. III. IV. Nos unum saltem iras unive ,, Uc. Reliqua omnia pertinent ad discipli- ,, siae agnoscimus, quod intuitu Dei, & imis nam militarem , vel politicas spectant ra. ,, tuitu hominum obligationem producit. M tiones. Ga NT D is plures quidem de- ,, Adeoque hactenus potius cum praedictis is finitiones posuit, sed nihil ex certo juris A Scriptoribus sentimus , qui unum saltem is naturae principio deduxit, & definitiones ri jus naturale , seu gentium agnoscunt. Viae ,, in bellorum causis exemplis saltem illustra- Gala de iure' P. belli in praefas. L. r.
νγ viti , , c. a. u. 6. 9. 2. I. N AIber. Gemilis de
Balthasar Adiata J V Exercitus regii apud ,, luto belli L. I. c. I. Belgas suprenii duri dici; tractatum suum Illud tannon dieam J Auctor merito n inscripsit de jure , UPiis bellicis in Q- , , tat Americum Gentilem, quod in decide ., Aiplina multuri. dis belli controversiis , aut exempla pa-APericus Gnsilii J V Prosessor Oxsordien- , ,rum probata , aut responsa , & consiliari sis: cujus vitam vide apud Eole voce M J Ctorum sequatur: cum ex naturae rati ,, Gentilis. Hic tres libros de iure belli seria is nibus iura gentium demonstrari debeant. psit: & tres de legationiblu: aliumque de es inala vina attigit J V Equidem inata iuri civium in regem smper injusta. ,, icr. tris. L. r. c. a. n. II. A. j
Ita quid in docendi genere J V Auctor enim ,, stas belli causas recenset; at cur justae sint. non tantum jura belli, sed & jura pacis ,, rationem non addit. M tractavit, & causas , ex quibus hellum gea Gentilis stinnia quadam genera I '' Gemis ri possit, exposuit, sontesque juris, quod istilis distinguit inter justas causas inicie
is cuique tum ex statu hominum , tum ex ,, tes, ct materiales; hasque facit, vel dia ,, jure rerum, tum ex obligatione personae . ,, vinas , vel naturales , vel alias hominum. competit , demonstravit. Cum praedicti ri Albo. Sem. delumbetis L. I. c. 7. 8. IM
, Scriptores paucillima saltem capita belli I9, 2 o. ,, tractaverinti Multos viso U nobilium , εδ frequentrum uid in ordine J Auctor juris naturae oontroversaram Beor 2 ' Ius enim , quod ,, Princi Pium primo ponit: deinde de perso- is competit hominibus in res, S personas, ,, nis agit, quae habent jus belli gerendi ι ,, i. e. quod oritur ex obligatione personaes eaque occasione jus imperii explicati Porro , , & ex dominio, quodque totum huctoris , causas, ex quibus bellum oriri potest , ,, librum secundum occupata ac in explica- , , tractat, quo refert jus , quod homines se tione juris naturae praecipuum est, vixis habent in personas. & res , nec non ex Mattigiti,, obligatione personae ); ct sandem exhibet, , remedia , quae pro vindicando jure naturae . is, dantur, quae sunt poena, ct bellum . ε P S 39- .
M bellum autem finitur per pacem. E contra- AUCTOR hic declarat, qua cura ονο, trario in allegatis Auetoribus ocinia abs- gressus sit hanc disciplinam. Praecipue aut
159쪽
sibi curae fuisse , ait, ut certas ct a nemi- Beue conformatis sentiemsi is rumpulis Ine negatas rationes poneret, ex quibus sin- ,, Intelligit organa ad lentiendum, vel pet-gula iura naturae necessario sequamur: quia δε cipiendum rite disposita. principia certa, & indubitata esse debent. Eis caetera necessaria ad Dit J , , Nimirum,' quid tale initicium abiret J V Nam no- aetas. mens sana , &C. ,, lavit f. nac. Ayulam causas , unde bel- Rit. libtu pariter, doclis patent J ,. Ex ri tum iustum, aut injustum dicatur, non ,, asserto Polynicis quidem constat , jura se attigilse ; Gentilem autem multas nobiles, is naturae doctis pariter , ac indoctis innote- frequentes controversias non attigisse . sescere: sed non ait, jura illa fluere ex at- , , utrumque curae sibi suisse, ait. ,, sectu sociali. & ex judicio discernendi ea , Indicatis etiam diiudication 1 solitibus J ,, quae delectant , & nocent. . M Quam parum illi sontes sufficiant, vidiu Statim addit ebori Vc. J - υ erba choriri mus au 8.-ς. is haec sunt. de facile esset J ' Diximus au 9. quid is, etiams um in m cla, , ex fontibus illis nullam sequi obligationem , Simus educatae, videtur tamen prudenter dicere. M & si sequeretur, non omnia jura naturae se inde deduci posse. ---Probasiones resirrem ad notioves tam cerim,
Ni eas nemo uexare possis, vis Ibi Oim i, ea st D a 4..νat J V Notiones hae i. e. innatat intelligen-
,, tiae, quae in animum similiter imponun- si v c et o R exponit subsidia, quibus usus,, tur omnibus, Cic. I. X. leg. Io. et M. est in conscribendo hoc opere; ct nomina. o Grou. h. consistunt x in appetitu sociali, tim resere Philosophos , historicos, Poctas, , 2. in judicio recte conformato ad discernem & oratores . quia communis consensus maia , , dum ea, quae delectant, aut nocenti Le- gnae auctoritatis est ; quod argumentum lateri choris judicio jam relinquo, an hae nolim persequitur Auctor L I. c. I. f. I 2, in rines adeo certae sint, ut nemo eas negare deque necessario vel ipsum jus naturae inserti, is postit Τ & si quoque certae essent, an om- statuit, si illatio illa ex naturae principiis pro. nia, quae ad jus naturae pertinent, inde cedit: vel saltem ius gentium voluntarium; ,, probari possint. Saepius jam monuimus, quia cum ex principiis naturae inferri nequit,ri prae primis in Disssert. Proaem. I. non exu & tamen ubique obtineat, concludit, id ex M stere spretitum socialem, quo totum hu- libera voluntate ortum habere., , manum genus ad jurium communionem foAdditis., , ratur; adeoque frustra jus inde deduci. In Dissertatione prooemiali I v. probavi.,, Probavimus porro , paucissima naturae ju- ri tale ius Gentium voluntarium non dari: posita etiam sociatitate ex ea fluere. , ,&consensum gentium universalem indicium x, Sed & porro demonstravimus in Dius ,, regulariter esse juris natura constituti , dei, procem. II. nec ex inuicio illa recte cou- is monstravi in offert. Prooem. XII. f. 48. ,, formato jus naturae inserri, nec virtutum Solent enim Secta, argumento, cast se ser- ,, regulas inde sequi. xire J V Adeoque non alsertis eorum simpli- Principia enim ejus iuris, s modo animio si citer fides habenda. sed rationes e Xamia recte advertas, per se patent, atque eviden- nandae sunt. Add. Grou. h. tia sum, semie au modum rerum i qua seu- Id ad cansam Nuitiersalem referri dehet JADu exterris percipimωJ V Alens Auctoris ri Si de causa illa universali conltat , vel ea , haec est: uti sensus externi non fallunt, . saltem probabilis est, maximum ei additurri si instrumenta sentiendi hene conformata si pondus, si omnes diversiis temporibus idem adsint; ita . ait, notiones innatas nos non ri pro certo affirmant. Si de causa tali nonis fallere, si animum recte advertamus. Equi, , , constat. vel plane jus non efficiet. si is dem in theli hoc verum est: iura naturae , , , consensus ille rationi repugnat. Dissertis quae nihil aliud sunt, quam justae ratio- Prouem. XII. g. 48; vel saltem erit jus nis conclusiones γ , per se patent; at ne- is civile, quod quaelibet gens ob utilitatem in ,,gamus illa patere ex appetitu sociali, ac se sua civitate constituit. Ex hoc autem jure se iudi io recte conformato ad discernendum is cives quidem singularum civitatum, imari ea, quae delectant, aut nocent: quod. in se veto civitates inter se obligantur. Dissert.
, , allegatis Dissertationibus plenius demo, i, Pimam. IV. L 3 a. is stravimus. Iu
160쪽
, , tum, de dictamine rectae rationis , agi-
Aut recta illatio ex uatura principiis .I., Nam universalis effectus universalem re- , , quirit causam : talis autem existimationiso causa vix ulla videtur esse posse, praeter. i, sensum ipsum, communis qui dicitur. Groe.
Ex natura principiis proeedens J V per vituri principia intelligit appetitum socialem, is unde deducit jus naturae sociale: & mur, , cium rite coenformatum mi eligenda ea , is quin deservit, arat vocent. Unde infert jusis naturae laxius, seu natura humanae. Ex
,, neutro autem principio jus aliquod sequi, , , demonstravimus in Dissere. Protem. I, UILAtit commitiis aliquis consensu, BD. a-ῆ, tenus consensus gentium latius patens jusis constituat, quatenus arctius, ex mente, , Grotii in Di g. Procem. IV. g. IO. sq. eXri plicavimus. Illa J '' Scilicet recta illatio ex natum, , principiis procedens. Jus natura iudicat J V Rationem modo al-
, , legavimus. Hie J ' Scilicet, consensus aliquis com, , munis ex natum principiis non procedens.
Ius gentiam J V Scilicet, voluntarium: at saepius jam dictum est, tale jus gentium se non existere. Dissert. Pro Gn. IV. S. 32. stuorum discrimen non Fidem ex iis, tostimonii, δ' imo ipse in probando hoc jure se ad sapientum judicia, L. 2. c. I S. S. 4. u. ri z. V I. &ad testimonia peritorum provo
Pessim euim scriptores voces iuris Natura , Lentium permisceus J V Et merito ; quia , , Scriptores illi nullam differentiam inter jus natum, & gentium agnoscunt, ct jus gen- ,, tium voluntarium ipsis incognitum suit. A Uti late id demonstravimus in Dissere. o Pro em. IV. f. 33. seq. , Quo sensu autem Ulpianus jus naturae a, jure gentium distinxerit, explicavimus ibid. , f. 42. Cons inst. L. I. c. I. S. II. Sed ex materia qualitate 3 ' An scilicet actus, , repugnet appetitui societatis, vel judiciori recte consor malo; an non. Sequitur ut ex coluntate lihera ortum M.
beat J V omnino ortum habet ex voluntateri libera; sed inde non constituitur jus gen- , , tium. Dissere. Procrin. IV. S. zy. scr. An f. 4 I. Aucio R se curasse , ait, ut discerneret I. ius natura a itire gentium secundaris:& utrumque a jure Cirili. a. Ut distingueret injure gentium id, quod ex omui parte illium es, ab eo , qtiod saltent effectum emtemum producit. I. Ut separaret ea , quae iuris sunt proprie , ae friae se dicti, ab eis , qua
Oram distinctionem admittimus. At altera mera est fictio. Respicit Auctor ad dinferentiam, quam constituit inter bellum jure Gentium scienne, & minus solenne. In illo enim gentes consensisse, fingit, ut licet injuria alter bellum gerat, tamen effectus justi belli cum eo obtineant. Verum, nega ri nequit , bellum non esse nisi justum: &solennitates, quae ex jure naturae requirunis tur , etiam jure Gentium requiri. Tertia diis itinctio vera est; at Auctor saepius consum dit ea, quae iuris sunt, cum eis, quae ad
virtutum regulas pertinent. Auditio.
Nos nec primm distinctionem admittum mus , quia jus gentium distinctum a iure,, naturae non datur. Di Ferri Protem. IV. g. ,, 29 seq. Ita ne hae duo J Nimitum, jus, quod is eX naturae principiis per rectam illationemri insertur; & illud, quod ex communi aliuis quo consensu, eoque solo , proceditistitam a itire citati J V Pet jus civile hic se intelligit jus , quod alibi vocat jus gen tium arctius, quod apud plures gentes
is qindem obtinet; at non ex condicto, neC Cum mutua obligatione. &c. Mu. Dissert.
Protem. IV. S. 24-: & quod est quasi civia si te plurium gentium , ibid. f. zy. Immo, se' in gentium jure dissArcti tu, quod vere, BD ex omni parte iras eu e V tu , quoadImtaxat officium quoniam exteminus Uc. Jis Obscura haec admodum sunt, uti solent, is quae ratione carent. Eo magis ratem di Lis crimen hoc nosse interest, quia potissimais pars operis Grotiani ex hoc discrimine lu- , men accipere dubet. ,, Supponit enim Auctor, dari aliquod jusis gentium voluntarium , a gentibus commmo ni consensu, ob mutuas necessitates, con-