장음표시 사용
171쪽
ρ6 murici de Cocceii Commentaram
ia possunt: teste Osiandro tu not. h. Casa b. multa etiam vetare, ali. mae iure sociali fi se re , , permissa sunt, dict. Dis. Prosui. III. M h. 44. n. 3 : cui respondemus ibidem. AD S. So. Novo faedere in hoc utor , tit doceam quid Christhmiis liceat J Nam inter jura se divina voluntaria , quae ex libera voluntateis Dei fluunt, Auctor refert legem Evangeri lii; unde solos christianos inter se obliga-- ri , ait. I id. Def. Prooem. III. c. 2.
,, ta hypothesin Crotii servator in novo te- tamento demum novam hanc legem antiri quae addidit. Dius Proaem. III. S. 4 .stuid Chrisianis liceat 3 , , Systema Auctois ris de Lege Evangelii proposui in dicta, , Dissere. Prorem. III. f. 39. seq. Et quo- ,, modo illam a lege Mosaica distinguat ,ri demons lavi ibidem s. 4 Quod iram: tamm, contra quam plerique sarirint, a jure natura illisin J ., Grotius se sententiam eorum : qui statuunt, in Evaam, , gelio eatra pracepta credeuut, Sacra. memorum, nihil esse , quod non sit iuris ri uaturalis, resutat in Lib. I. c. a. g. 6.. n. I ejusque duplicem rationem affert. ,, I. uia lege Evangelii multa in vetitum eunt ex Dei voluntate libera. in quibus extra legem divinam nefas non apparet. D L. I. c. a. S. 6. u. I. II. Quia in illari sanctit sima lege major nobis sanctimoniari praecipitur, quam solum per se jus naturaeis exigit. Miata enim sum verba haee sunt Auctoris ) , qui hcii asyliuere bouestus esse , is dictas ipsa ratio ἔ uou tamen ideo satimis ne ius in illes es , sed accedente lege Servat Aris illicita si te atqne hoc se Uu ulter isti nos obligamur legibus Clarisi, quam jureis Natura. L. L c. a. s. 6. u. 2. At haec ,, omnia gratis dicuntur. Demonstravi in
,, Dissertatione prooemiali III. f. 3 ρ. seq. in legibus Molis aeque, ac in praeceptis Serisis vatoris , nihil inveniri, quod non sit iu- ris naturalis ubi rationibus Orotii satisfe- cimus S. 43 : & Servatorem tantum inis, , terpretem agere Legum Mosaicarum . i. e. ,, iuris naturalis, ibid. I. ς simulque, ,, quid occasionem praeceptis Servatoris dederi rit, explicavi dict. f. 43.ws, M. Quam solum per se ius natu a I , , Sive so- is Male, sive laxius ι legem enim Evangelii a Si qua sunt, qua commendantur magis, quam praecipiuntur J Non enim omnia dictan Servatoris leges esse , vel ex lege venire ,ri ait L. I. c. 3. S. 3. n. 8 , U ς. Unde is notat christianos primorum temporum . se quod saepius consita divina pro praeceptis
,, amplexi fuerint. L. I. c. 2. L 9. u. 4.ri caeterum jure canonico quoque haec distin- , , ctio commendatur in c. 14 q. I. c. 3. , , Cons. Diff. prooem. III. f. 4 . n. a. U'3, u. 8. Ut a '.rceptis declivare, sciamus uesas , parva obnoxium : ad summa quaque coamtmdere, generinese conscii 3 - Auctor in ju- ,, re naturae laxiori hujus distinctionis usum commendavit; praecepta enim iuris illius , naturae ad eas saltem virtutes spectare, ait, , quae aliis hominibus utilitatem asserunt: ,, reliqua virtutis praescripta quidem hone-- sta esse , ait , sed non obligantia. Supra o S. I . se' l. r. c. i. f. 8. u. I. Quod sit is item uberi u . & exemplis quoque, itinia lustravimus in Dig. Prooem. II ,. 9. Ean- , dem distinctionem repetit Auctor in legeia Evangelii quae ipsum eit ius naturae la- ,, xius ): nam hic quoque quaedam praecipiis sub lege poenae . quaedam saltem comis mendati, ait d. l. I. c. 3. g. 3. π 8. 0ρ 9. eg c. a. f. 9. N. 4. At ex Disset latione prooemiali II. repetendum est , omnia , . honelia , sive aliis hominibus utilitatem a se ferant, sive non. virtutum nomine com, , prehendi, & ad persectionum regulas per- ,, tinere. Cum vero juris naturalis sit colereis Deum . ejusque persectiones imitari s n ,, cessario sequitur. homines obligari ad omis nia , quae perfectionem sapiunt : Dia. ri Disi. II. S. 9. 6. 36. Haec obligatio autem tantum est intuitu Dei , qui praemium se actibus Persectis delimatum , hominibus,, minus virtuosis denegat, ibid. S. 7.
D sua non carisuri mercede J ri Quaenam ,, si illa spes praemii virtutibus propria, A ri ctor exposuit supra S. II. Ao S. r. Auc vost ad illustrandum novum foedus
commendat 1. Canones conciliorum, ex
quibus constare , ait , quid lex divina
172쪽
nraecipiat, aut quid saltem commendet. 2.3iores primorum Christianorum. 3. Auctorita.
tem patrum. Verum, in genere notandum
est, parum subsidii ad instruendum jus naturae in his inveniri, quia prieceptorem suum se uti, non juris, sed persectionis saltem regulas
Additi is Grotius ex his subsidiis praecepta virtuis tum , quae jus naturae intuitu Dei consti- D tuunt, illustrat. Vid. Disy 'MPm. II. S. Io. seq. Adeoque magni illa sublidia sunt mo is menti. sane, magis interesse generis huma- is ni hanc juris naturalis partem, quam jurati inter homines addiscere, diximus in Discit. Inoam. II. S. 38.
sui recti sunt 3 , , Nam concilia aliquando,, errant. E cclesia non nisi quatuor universia-
,, lia agnoscit. Vid. B. Pax. Disera. de jure
Ex generalibus legis divina pronunciatis ad ea, quis occurrunt, aptata I is Interpretatio enimis eorum, quae dubia sunt in Sacra historia , ,, nonnisi universae ecclesiae competit.
stuod dioina lex praecipit J ,, Ad eum ess
D etum, ut Deus praemium aeternae salutisti tribuati Vid. S. praeced. in M. Aut au id, quod Deus suadet, hortantur Io Dixerat enim Auctor, quaedam a Deo com- ,, mendari magis, quam Praecipi. Vid. S. prata is canones autem in hac quoque specie occu- is pari. ait, dum hortantur, ut homines cari faciant, quae Deus suadet. At haec quoque pata tem juris naturalis constituere , modo dixia D mus. Deum enim imitari tenemur in omnia is bus, quae persectionem quandam inserunt. Et hoc vere ecci sie ebrisiana es inerum
Ue. I se Nam cum in fidei capitibus Lepius
is dubia quaedam, S controversiae oriantur, is & quaelibet pars ex verbo Dei se pugnare, is eoque nixam se testari soleat; videndumis omnino est, quaenam sit sententia unive is salis ecclesiae ut inde formula fiat, quam fms, quentes pro membris Ecclesiae Catholicaeis Christianae haberentur, atque ad ejus Eeis clesiae exercitia cultus jura, ct beneficiam admitterentur: reliqui autem ab hoc coetuis excluderentur. Potuitque eo securius haec ,, totius Ecclesiae sententia pro regula hacte- nus haberi, quod tali suae Elcclesiae Ser- ,, vator spiritum veritatis promiserit; nec ,, adeo concessurus sit, si pio zelo , & v
ritatis studio congregetur, ut a vero aberiari reti Vid. F. Parem tu D . de iure circa b , , retico I.
Tum. I. Dd V mores ortita Chri μοι aeos veterer recepti, aut laridati J is i. e. mores primitiis ,, vae Ecclesae. Secunda po hos es auctoritar eorum, qui suis quique tempomibus pietatis, set doctrina fama inter Chrisianos fortierunt 3 Nequais enim probabile est . Ecclesias, quae ab ,, Apostolis constitutae sunt, au subito . autis omnes defecisse ab iis . quae Apostoli bre-
,, viter perscripta ore liberalius explicave- ,, rant , aut etiam in usium introduxeram; ,, quae sunt verba Gotti L I. c. a. S 9. Sm, , pius tamen patres errasse , extra omne didi, , bium positum est. Hinc consensus eorum, , probabile tantum praebet argumentum: si
,, non cum scripturarum auctoritate congruit., , plane rejici debet. Zigi. b. Neque gravis mirasdam erroris notatistim I, , Ut Ebionitar, Docetes. Manichaei . Ar- ,, rius, Origenes, & alii, quorum opiniones
A communi ecclesiae consensu improbantur. meus m non exiguum hasere debent auinterpretanda, qua obscura videntur J - Atque , , ex hac ratione quatuor concilia oecumeni-
,, ea pro norma haberi debent fidei christia-- nae ι quia dubia , quae circa ossicium Chri-- sti, eiusque personam, ac doctrinam , stari tim ab ejus obitu orta simi, communiis consensu decidunt.
to est plurium apparet massensur I is Exaralitate enim asserentium , factorum ve- is ritas prob1tur. Cum me domisatus actuc ede. I is i. e.
is Imperium, ct monarchia Papalis. Nec eoum ulla I is i. e. ubi nullum Ε I
SCHOLA seticos laudat Auctor , quod acuta eorum snt scripta. Quod quidem v rum est. At illi parcissime jura naturae tritasta runt ; sed vel Philosophiam saltem . vel The logiam : quae utraque disciplina ipsa in mera
scholastici J A E schola petii Lombardi.
, , Magistri sententiarum. Vid. Grou. b. iis philosophiam, & maxime logicam, tra-- ctant; jura vero , in primis naturae , vixis tangunt. Cous. S. 6 S. Bantiam ingenio valeant, saepe osen ut d .is Acutissima enim eorum scripta esse, nega- is ri nequit.
173쪽
is philosophiae moralis stladium , quod in con- ,, templatione, fit multiplicitate lectionum D cunilat, incognitum fere suit. Aliqua t0 coudouauda Idu J ,, Si enimis errant, magis id imputari debet ruditatio seculi. Tamen tibi in re morum consentium Ue. 3is i. e. in Ethicis, ubi de moribus agitur. Etsi is enim hi ec pracepta morum ad disciplinamri juris naturae, quod inter homines obtinet, is plane non pertineant ι insignis tamen emis rum usus eli in illa parte iuris naturalis, se qua homines Deo Obligantur. Iu quo ipso tamen 3 , . Commendat Auctoris Scholasticos a trodeltia, Fc improbat meis thodum convitiis certandi.
A o S. 63. Auc Tost tres classes JUtorum laciti T. Eorum, qui in pandectis, Codice, ee Novellis, su im sententiam declararunt. 2. Eorum, qui invento Pisis Digestorum opere , ejus imterpretationem Primi susceperunt. Eorum, qui humaniores literas cum legum studio conis
Iu pandem 3 - Pandectaeldicuntur a πάνω is & λγιςris, quia omnes juris antiqui ma. is teriae in unum corpus digestae sunt. In hisis Digestis continentur leges Regum; interis is pretationes, ct responsa prudentum; legesis populi. edicta Praetorum, & constitutionesis Principum. Hae pandectae maximum ullamis in demonstrando jure naturae habent, quod is facto ipso in Dissert. Prooem. Xll. probavi. is Totum enim Sythema juris naturalis , exis iure Romano compositum ibi Proposui. Codicibus, I heodosiuro, bi Ju'inianeo δω Notandum est , jam ante Theodotium C si dices duos collectos fuisse, quorum primus se Greeortanus dicitur, & complectebatur ,, conltitutiones ab Hadriano ad Valerianum: is alte Hermogeniantia , qui a Claudio ad Dio is cletianum usque latas leges continebat. Postis hos secutus est codex Theodosianus . in quo is leges Conitamini ad Theodosiuna usque col-- lectae exst9bant. Tandem iistinianem pr- is diit, in quo Jultinianus constitutiones trium is priorum Codicum. ct praeterea a Theodo- . iii temporibus ad suum seculum promulgari tas collegit. Et iu uo Pis confitiationibur J Quas. Justinianus post publicatum Codicem edidit. recinidum eos habet, qua Imreiosi est, runt 3 Post Iustiniani tempora In utroqneis imperio eviluit ius Romanum. Sane, inis Italia jam anno 4' , Theodoricus Coth rum regnum stabilivit, propitumque jusis statuit. Secutum tum est regnum Long ri bardicum An. s68. Tandem Carolus M. is victo An. 7 I. Desiderio. regnum Italiae ,, acquisivit, ac priora jura confirmavit. Ade ,, que Periit quasi omnis lurie civilis mem ria, usque ad Lotharii II. tempora, qui a , , no II 28. inventis Pisae pandectis Imerium is Romae, ac Bononiae, iu6 Romanum pi blice docere justit. Atque is linerius Pri- ,, mus corpus Iuris glossis suis illustravit. Via.
miratres. de clari jur. interpr. L. 2. c. 1 I.
Accursum J At multi celebres JUti eum
M antecesserunt: nimirum, Martinus, Otto,, Papiensis, Bulgarus, Jacobus, Rogerius , 'se Balduinus Rc. Vid. maraimi. d. l. e. 4. νθ , , que ad c. 29. Accursit fata vide iseid. c. 29.
Fartolrim I - Vitam eius. & merita in Ju- risprudentiam , lege apud Panairoi. d. I.
stri humaniores lueras eum legum Ib dio I, , Uti Faber, Alciatus , Budaeus, Antonius, , , Culacius, Brissonius. Sc. Primis multum desero J ,, At inter illoso multum interes . JCti Romani , auctores,, Pandectarum , veri, & soli sunt auctores ja- ris. Illi praeter lumen naturae aliam norisse mam jura statuendi non habuerunt. At jura, ,, quae in Codicibus , ct Novellis continentur, , , monarchiam sapiunt. Si ab aequitate illa , , , quae tempore Reipubl. obtinuit, passimis recedunt.
Nam Ut rationet optimas Io Ipsi enimis tellantur , ius Romanum collectum esse, , ex principiis juris naturae, seu gentium. D eidem juri J, , Mil. juri naturae , seu ge is tium. Neque minus gentium iuri J Auctor pu- , , tat , dctos Romanos juri gentium volun- tario quoque testinionium praebere. Atm- ,, pius Iam dictum est, tale jus gentium s ,, Cundarium n dari, esu. Differt. Provin ,, IV. S. 29ι 6c incognitum illud fuisse dotisse Romanis; eosque dum juri gentium testiis monium praebent, de ipso jure naturae ia, , intellexiisse, probavimussupra L i . & Dis, , Jert. Prooem. IV. S. 3 . seq. Quo sensu verori ius naturae a iure gentium dili inxerint . ali- bi explicabimus. UM. I. I. c. I. f. 1 l. & dict. Disert. IV. f. 43. Nomina hae saepe misceant 3 Et merito , is quia vera, bc realis differentia inter jus na
174쪽
turae & ius gentium non est. Utrumqueri enim, etiam ex JUtorum Romanorum do- ,, ctrina , ex ratione Oritur; utrumque Deum M authorem habet; utrumque omnes homines,, obligat: d. f. II. Oct. Dissert. Procem. IV.
Id , quod quorundam duntaxat populorum
os 3 - Immo hoc sensu dCii nulli bi jus gem
, , tium sunrum, uti mox videbimus. Add. Disert. Pr em. IV. . 24.seq. Me tauquam ex conariis 3 ,, i. e. non ex D communi consensu gentium. Digret. Pr ,, m. IV. f. 9 f. 24. Atque ideo Auctor jus,, hoc arctivi vocat : cum id, quod tanquamis ex condicto oritur, jus Gentium lustias p
tmr, seu proprιe D dictum , vocare soleat. , , DF. 'ooem. IV. 8. At nec tale jus gen- ,, tium ex condicto dari. vidimus. Cons. Dis,, sera. Proam. IV, j. 29. Sed quod ani aliorum imit iove, aut sis
tuito, BD. J Auctor hanc speciem iuris Gemis tium vocat legem civilem plurium gem, , tium, L 2. c. 8. S. I. l. a. c. 3. F. s, seu
,, jus gentium improprie sic dictum, d. F.
. u. a , quod pluribus gentibus Placuitis sine mutua obligatione, l. I. c. I. L 8 mx, aisti. a. c. 8. 24 ; quod proinde ab M uno populo inconsultis aliis mutari posta . is statuit l. a. c. 3 3 s. N c. 8. S. I. u. a:
D eoque resert omnes modos acquirendi, quosis JCti juris Gentium dicunt, d. c. 8. g. 2. Cons. Disert. Prooem. IV. f. 8. P. F. 24. ,, es Discit. VI. g. 49. seq. Verum , cum, , plane non detur jus gentium secundarium , ,, nec proprie sic dictum I multo minus exi-
,, itentiam iuris gentium improprie sic dicti se agnoscimus : uti late probavimus in Ds,, sera. Pro . IV. S. 9. seq. Neque eo sensuis e Cti Romani ut ibi voce iuris Gentium usiti sunt: nam modi illi acquirendi, quos Icti,, in jus Gentium reserunt, pertinent ad jusM gentium primaevum , quod est ipsum jus,, naturae: uti d. l. a. c. 8. videbimus. Cons.
Digret. Proaem. XII. g. 242. seq.,, Equidem negari nequit, dari quaedam
se jura , quae apud plures gentes aeque obti- , . nent, ut testamentorum usus : lex illa de, occidendo iure nocturno , non diurno , se &c. At haec sunt mera jura civilia . quae, , quaeque civitas ad utilitatem suae civitatis, , continuit. Vid. supr. s. II. Id qua vere jum Geutium sint, tractant promiVcue Uc. cum his , qua sunt juris
Romam J - Notandum hic est, a Ctos Romari nos nullabi proavicue tractMς ea, quae vc.
re iuris Gentitim voluntarii sunt. cumis his , quae juris sunt Romani: quia tale να- Gentium ipsis incognitum fuit. Caeterum, , haec est natura juris civilis , ut Imri gem, , rium , seu naturae aliquid addat, vel de- , , trahat: atque id quoque contigit in ma- ,, teria de captivis , ct post linii nio reveris sis. Ut ex tunso do captivis , set posuiminis amis paret J ,, Hanc meteriam a dotis Romanis ,, ex jure gentium tractatam este, ait Auctor; M sed confuse nimis: ita ut quae juris gentium, , , quaeque civilis, Romani esse vellent, lectoris nequiret distinguere. E . c. 9. S. I. u. . Ad,, jus civile enim pertinere, ait, quod postlimi- nium non sit in his, qui virtute belli sup
,, rati sunt, d. c. v. s. 4. u. 2; nec in tran
,, fugis, ibid. f. io ; nec in redemptis, dict.
s. Io. u. 2 : quod fingatur captum, & r ,, Versum, numquam fuisse in ho tum potesta- ,, te, L 3. c. 9. f. ro. n. 3 : quod haeredesis ei, qui in captivitate mortuus est, succe- , , dant quas retro mortuus sit, d S. Io. n. .
is At suo loco videbimus jura Postlimini iis in genere ex juris naturalis principiis illu- ,, strari , R ICtos Romanos lingulos fere ca- is sus ex istis principiis decidisse. Caeterum in is quibusdam , ob utilitatem publicam . dotiis recesserunt a jure naturali. Quo pertinet l.
D quod ea, quae in bello usum non habent, is postliminio non recipiantur. 2. Quod bello,, captis non sit postliminium in pace. 3.is Quod capti, & reversi, vel mortui, nun- ,, quam videantur fuisse in hostium potestam te. Adeoque Icti Romani nunquam haecis Pro iure naturali venditarunti Quod vem ,, 4. in transfugis postliminium non sit, id
is ex ipsa naturae ratione sequitur. Denique ae,1 . verum non est , redemtis postili minium ,, non esse. Vid. Dissert. Prooem. XII. Haec ergo ut discemerentur , Liboravimuι J,, Ita enim Grotius occupationem rerum uia is sius ad ius naturae pro certo rerum statu ,, s. Diff. Pro . vI. i. ar. ι Occtipatiommis rei hositas , R eam , quae fit iure repres , , tiarauu , ad jus gentium voluntarium c ibid., , S. 47. S. 48. Incrementa Mesalia , acquLia sumem per ventrem , specimvit δι- , ac is cesAnem . perceptionem fra um ex re alie M ua , traditionem , ta c. ad jus Romanum
is refert, ibid. F. ς . . At in disseitatione,, Prooemiali XII. S. 242. seq. f. as l. seq. r
,, tionibus naturae probavimus , Omnes hosis acquirendi modos ex vero jure naturae
175쪽
Parui interpretes Jυris Romani magnamati noritatem habent, quia commentarii eorum sunt foetus proprii ingenii, nullum alium d cem praeter rationem habuerunt, illamque non ex Doctorum con nia , sed ex ipsis legibus
sumsere quamquam negari nequeat, eos paucissima Romanorum jura ex rationibus naturae
illustrasse , nedum Principia juris naturae rite intellexisse. Qui hos secuti sunt dCti, pestes fuere iurisprudentiae : Rhapsodias secere exeommentariis praedecessorum , eorumque imdices compilarunt. non de iure, sed de opinio. ni hus Doctorum certantes ; unde jus controversum. Tunc communes opiniones, & tandem communes contra Communm ortae sunt.
A DAU. ,, Egregie infelicitatem hujus seculi descri ,, bit Cui acius tu praef. parat. Hae s loquituris autem de glossis Primorum interpretum
,, sarum nomen. Atqtie ita paulatim glosa, , gruvida facta quislaerunt sibi Ebros ingem, , ter , immane , tu ror commentarios. A.
Dcunda eleps I, , Scil. eorum , qui Irnem nerio, primisque interpretibus successerunt; ,, NM. F. praeced. Juris dioiui, set Historiis oneris imurisO J,, Adeoque parum apta ad jura naturae, &m gentium quae posteriora Grotius ex exemplis,, demum, & Peritorum iudicio probari, dum xit scpra S. 46. indaganda. O uno regum , popuDumque e πtroversias in De Doluit ex legibus Romamrum I ., AD D paret hoc ex consiliis, quae passi in in vi ,, luminibus illorum Auctorum exstant ἔ ubi ,, consulti de controversiis Regum Sc , petidi, petuo rationes juris civilis allegant. Alssumtis interdum cauouibus J postquam ,, enim sub Lothario II. jura veterum Ro ,, manorum reviviscerent, & publica auctori ritate docerentur , pontifex id oblaturum D auctoritati suae ratus , per Gratianum M ,, nachum pontificum decreta congessit & ex
,, Veterum Synodorum canonibus multa in- ,, texuit, quae Pontificis auctoritatem extolis
D lere , ct confirmare poterant. Et sic ad mi. D dium juris antiqui Romani . quod nunc
,, civile vocatur, alterum accessit. quod du,, citur canonicum: cujus patroni deinde in-
venti sunt Canonistae, & Scholastici; sid. thberi. Chromi in uo. II. U Peucer. sol gi I. M. Impedimento fuit , qrto minus leges ins recte intelligerens J Bene tamen inter hos quoque , , distinguit B. parens, nam pr mi interpreis se res corporis duris ex sola ratione interpre- ,, tabantur leges ; sequentes autem indiceari compilabant, S ex multitudine opinionum, , omnia decidebant: ex illis aliquid , ex ius se nihil subsidii esse potest. Satis fortes alioqui , ad indagandam apti, bonique naturam I ri L e. sulta statuebant;
at rationes ignorabanti Cum tali consuetia riui , qua nolisorum temporum jus gentium facis. testimonium perhibeat J Cum dii tum iam sit, plane non d ri ius gentium voluntarium , frustra testu, , monium perhiberent illi Jcti de jure , se quod nec olim exstitit, nec nostris te , , poribus existit.
Auctor ait, recentio es Ictos , qui Sch, , , lasticam subtil talem cum legum, & can
,, num cognitione , etiam in decidendis re gum controversiis, conjungebam , vix ul- , , tum usum in disciplina iuris universalis h is bere : eoque refert Vovarruviam , & Va is quium.
,, res literas cum I. gum studio conjunxerunt*,, via. f. praced
,, Verba legum captant , in rationes non inin ,, quirunt, nedum earum interpretationem in ,, principiis naturae quaerunti Scholificam sisti tateus3 ., Coepit ea a , , no circiter Ii6οι eiusque auctor fuit P ,, trus Lombardus Parisiensis , magister se ,, tentiarum dictus, quia composuit quatuoris libros sententiarum : surri. chron. si .is 4o4. Quem tum secuti sunt Albertus M ,, ynus . Thumus Aquin is , Johannes Duns se scotus , milhelmus Occam &c. Hi dum, , a lectione Sacrorum Bibliorum longius reis,, cessissent, & Aristotelis Philosophiam ad , Theologiam transtulissent, Sacrarum litte- ,, rarum studium fere aboleverunt ; indeque o Pontifi .ue traditionea infectae sunt: adeo D ut
176쪽
., ut in scholis nil nisi argutiae metaphysicae, , , & dialecticae fuerint auditae : qui abusus, , etiam ad durisprudentiam trantiit Cons. I tin. f. sa.
IIa ut a coutroversiis etiam populorum JG Quasi auctoritate, canonum , legumque
, , Romanarum , di itinctionibus metaphysicisis suffultae , Regibus, populisque legem dare
Hic magua Dertate J ., Respicit A inor ad ,, doctrinam Vasquii asserentis , l)rincipem, , , qui insontem insultat, ipso facto Ρrincipem
is esse desinere. Viv. his L. a. c. l. f. 9. t., 2. Quae sententia non tantum libera nimis,
i. sed oc salsa, & periculosa admodum cst.
Modesιus aster , nec sue exacto quodam imiιla d si Covarruvias negat, principem a se privato, quem laedit, occidi posse, tom. I. ν, c. 3. 1. 68. u. 6: unde merito modestiam ejus commendat Auctor. Sed & alia iuris, , gentium capita circa bellum , & circa jura, , Principis, non sine judicio tractat. Hibilarias magis eiadna legum Iliulio I ,, HL ,, storias , indeque desumta exempla , COm- mendavit Auctor , quia ius naturae aliquom modo exinde probari, ait: jus gentium se Per. Vui supra f. 46.-s. 64. Illa perpertio vere Uc. J , , Scit . in libro, , , quem inl)ribit de reptistica I ubi multari de flatu reipublicae, ejusque sorma ; de j ribus Principis; de successione regnorum. , , de juribus familia: ; de bellis. & foederibus,, differit: eaque omnia exemplis gentium is firmat.
s, nomen , quassovum ilhistrisin liber. Hic , , Varias quaeitiones de regnorum successi is ne, g. r. a. 3. 4; de jure postliminii, qu.
s ; de fide servanda , q. 6. Uc , Proponit, & decidit.
D prorumciata J i. e. sententiae . ac d is cisiones ejus : speciatim in successione re
Sape nobis inquirenui Oeri suppeditabunt in- easonem J HL L. a. c. T. f. 27. U I
A uet Y o st ait, curam sbi fuisse, ut tractatus ubique perspicuus, definitiones evidentes , &ordo materiarum facilis sit, ac denique nego. tia, st causae , rite distinguantur. VI de laudi rationes reduerem quam maxL
,, si quid omissum ab eo esset, definire. Vid. sun. S. 39. duo successu, partiin vidimus,Parari tim in sequentibus videbimus. Sane, cum Grotius ne veram quidem definitionem juris,. naturae dederit, & jus aliquod sociuis. Datimis raeque humana, semoto Deo, principium, , obligationum secerit; facile apparet ex ejus- ,, modi definitionibus nulla jura, nedum na- turae , deduci posse. Sed & vidimus, eum, , definitiones finxisse juris divini uiri resum, , , & humaui . seu gentium ἱ quae tamen ju-
Ordine eerto dis cinerem J ,, ordo operis sa- ,, tis aptus est juxta institutum Auctoris : quiis non totum jus naturae tradere voluit , sedis praecipuam ejus partem , scit. ius belli. Deo ordine operis vide supras. II. .s, 38.
Et ut qua eadem inter se videri poteram, nec erant J A Dixit enim, se jus naturae diis ,, stinxilla a jure gentium : utrumque a jureis civili, g. 4o. f. . i. Se ingentium jure dis- crevisse id, quod vere, & ex omni parte jus,, est : & id, quod duntaxat effectum exseris, , num, ad instar illius juris primitivi habet. se separasse ea . quae juris sunt proprie, se ac stricte lic dicti: & quae ex jure naturae, , humano , seu jure naturae laxiori oriuntur. A via. supr. L . i. Se discrevisse ea , quae is vere sunt juris Gentium , ab eis, quae juris is sunt Romani ; vel quorundam duntaxatis populorum. Vid. f. At notavimus ibuis dem, omnia haec distri mina nullum in pru. dentia juris naturalis usum habere.
R E e T a Auctor politicam a jure naturae distinguit. Iris nasura docet, quid princeps. vel privatus praecise facere , vel non facere t neatur: polurca autem, quid eis expediat. Sane, in omni belli. ac pacis' negotio , prima semper quaestio solet esse . in juste fieri possito altera, an conducat Q. l. 3. e. 1 a. s. T. n. l. V l. 1. c. 3. f. I9.
st ud ex usu si facere 2 se L e. quid utile sit Τ, , quid expedi t quid conducat stuam recte ita solam tractat J o Politica de-
finhur prudentia instituendae , conservandae, , , dc'regendae reipublicae: Justitia vero est is prudentia suum cuique tribuendi. Hinc pruri teli Princeps gravem belli gerendi cautam is habere ; sed eam negligere , sorte quod non ς Pediat idςo bellum inchoare : id vero
177쪽
ex rationibu 3 politicis constare principi de-V bet. Εcontrario, tapius contingit, principem ob levissiniam causam bellum gerere, si scit. id ei conducit, alias sorte bellum V non gesturus. Et huc pertinet distinctio inter causam justiticam, & suasoriam. Via. L. 2. c. I. S. I. posterior ad Politicam pertinet. V Cum, a. quam sedit Mainus J is artem se reipublicae, & in genere quomodo gubernari se debeat tradere voluit; adeoque non regulas,, tantum juris,sed & Politicas adhibere debuit. Rus, quod retile est, feci meutionem J In- primis hoc fecit toto eapite et . Libri secus di: ubi monita suppeditat. de non tentere, etiam ex justis causis, suscipiendo bella. Add. l. t. c. δῆ
A o uilis irami semia controversuuJ periculosa res est de Principum controversiis judi
cium latre; neque privati est. tale iud cIum sibi arrogare; niti vel principis sui jura detendat, vel de controversiis prateritis judicium serat. Figuras a corpore semotvi J se Adeoque quae, in idea , & solo conceptu mentis consitis '' stunt. Nam mathematicae disciplinae a materia omni sormas separant, uti Auctor ait, se Iia a. c. a I. L I. A n S. sq, 6o, & 6 I. Auctor tribus his posterioribus aitis r. se dicendi genere conciso usum esse: M addo, & Latio, & elegante. E. Se Scri- ,, ptorum verba aliquando allegasse. 3. Se . M eandem, qua ipse usus est libertatem ju se dicandi, A monendi Omnibus concedere. Et tandem cavet. quod si quaedam reli is gioni , vel veritati contraria dixit, ea pro ., non dictis habere velit.
II An bellame unquam , stimi sit. III. ω partitio tu publicum, V priυatum. Summa imperat explicatio. LV. De bello sub litorum in Superiores. V. sdu bellum licite gerant.
s in De his quae hominibus cominumIter competunt. De acqιvsitione originaria rerum: ubi de mari es finiui bin. II 9
in derelictione praesumta, V eam secura occupatione : U quid ab usii capione V m scriptione disteriit. Iβ3 De ciret ni a funis in ponD- : tibi δε μ'Σ-mm: de tu rei situ: de collegiis : de Iure ni subditos, U B vos. zoo De acquisitione deviυativa facio hominis : ubi de alienatione impera, UVII. De acquisii Ceta ima, quaest per legem: ubi de successisnibus ab intesato 365VILL De acquisitionibus, que utilo dicuntur IMu G σιum. 4' IX. Otiando imperia, vel dominia desinuint. SX. De obligasione, quae ex dominio ori AM SUI XI. De promissis. .
178쪽
Iu Tomo I. & II. specialiter explicati, aut examinati, aut emendati.
i quadrupes raverim fecisse dicatur. 8a
Quando Imperator inter pupillat cognoscas. ao.
179쪽
Ex Sacris Litteris: VETERIS TESTAMENTI.
Coneilimn Toleta 1. 2IT AQVimia de libero arbitrio. r6Qs quis servuns XVII. quaest. 4. 216 Francisim Victoria relectione de Inuis r V de Iure Belli. 71
L in agris limitatis. I 292D qvid in loco publico, vel Diuere fiat, Z θα
De diversis temporam procri . tes quisquam. ibid.
fiagium S. quod ais. 6o Ad legem Corneliam de scariis, a furtum. I. ει Codice.
Didaein Guar μι in Clem. s furiosis r de Homicidio parte III. S. I. Triaruriscus Commarias commentariorum Iuris Cisius lib. I. cap. 6. & lib. V. cap. I.
180쪽
LIBER PRIMUS.CAPUT PRIMUM Quid Bellum, quid Ius 3
m. Iin pro attributo rectionis describitur , U ditiditur in Restiritivi es
IV. Ius pro qualitat8 dividitur hi facultatem is' aptitudinem. U. Facilitatis sive juris friete dicti drisio
in potesarem, dominium, cressitum. Q. Facultatis alia divisio : tu miraremis minensem.
trice : easque proprie non disiunuper proportionem Geοwetricam UArithmeticam : nec griod haec circa res communes , illa circa res fingimiorem versetur.
IX. Ius Da o regula defuitur, U' dALditur is naturale V υoluntarium. X. Iuris nati rasis definitio , divisio , Eldisiuctio ab his sis non proprie sic
XI. Dinnmmi cum aliis animantibus commΠnem , aus propritim hominiabus , non facere aliam jurishpecima. XII. Quomodo Dibetur jus naturale. m. Ium voluntarii δυisio in humi num et' divivum. XIV. htimanum Δωδων in civile. emisi aretiis , ed civili latius, quodes jus Gentium : ejus explicatio , es' quomodo In obetur. XU. Iri divinum dividitur in nune sale unius populi proprium. l. itre Huneorum nunqtiam obligatos fuisse alienigenas. UXUII. Viis argumenta Clariyiaui petere posivi ex lege Hebraea, eg qtwvrodo. L O NTROvER si R ' eoriim quos nulla juris civilis tenet communio, ' quales sunt & qui in gentem nondum coierunt, ' & qui inter se diversarum sunt gentium , ' tum aa privati , ' tum Reges ipsi, ' quique pat Regibus jus obtinent , ' sive illi ν optimates sunt, sive po
G N o v NOTAE.I Uos uina furis J i. e. qui non sunt eiusdem Reip. qui communi legum vel civitatis si on- sione, ut loquitur Ictus seu lo I. D. de Ieribue. non tenentur . neque iudicem eundem agnoscunt. a In xmtem nondum I Ut Aborigines, genua ii minum agreste, sine legibus, sine imperio, solutum atque liberum, Iulust. catilin. 6. Apud eundem Gaetuli & Libres , asperi incultique , neque mutibus, neque lege aut imperio cu uIquam re- Tom. I. gehantur. Iugurth. Ig. Et ex eadem Africa, qui in familias passim & sine lege dispersi nihil iis Pommune conlatiant. Melia x, g. Adde ciceron de Iuvent. I. a infra I a . x. In sieris literis Patriarchae sub tentoriis. habitantes , & ω Lempore multi Arabum et optiuistes J Aristoeratia . De eratia , ut
in Settieet ubi in loco, qui nullius est, aliquid ne otii inter se habent. Vide infra, Lib. II. cap. M. K. S. num. 3. I. B. 4 G no.