장음표시 사용
41쪽
vero aliqua ex intermittentium genere eum continua complicatur, disciuimam. vix explorabilem faciens Uxtionem. Credo autem me aliquando, quamvis
rarius tamen, talem febrim ardentem observaste, in qua tertia quaque die exacerbatio manifesta erat, dum interim continua febris intermedio diri . pergeret, Sc augeretur continuo. Mira sorie videbitur multas. & vix crea
dibilis talis eomplicatio , qua distinctae adeo febrium species simul unitae
decurrerent, neque se mutuo turbarente sed vidi hominem quartana labo. xantem pleuritide valida eorreptam suisse, quam sebris aeuta inflammato. ria comitabatur, interim tamen toto hujus pleuritidis deeursu quartana febris typum suum servam stato rempore adoriebatur, me novo morbo Me adveniente . nec venae sectionibus, aliisve remediis, ad pleuritidem sanandam adhibitis turbata .. Triplex ergo videtur fuisse febris species, cui hemitritaeae nomen datum Lit. Tertiana nempe, quae paroxysmos adeo protractos habebat, ut vel nulla vel parva admodum intermissio observaretur; haec erat Hemitrita Ceis: quo δε referri poterit illai, quae ex tertianae duplicatae paroxysmia, productis fiebat eontinua remittens sebris is Hemitritaea. Galenν, quae ex coma plicatione quotidianae eontinuae, & tertianae intermittentis fieba v. Deniaque illa hemitritaea, quae ex unione libris acutae continuae,.& tertianae nascitur. Quamvis autem tres illae hemitritaeae omnes periculosae sint ,
prior tamen mala, pejor secunda, pessima terdia speetes naberi poterit. Cum ergo frequentissima sit illa constitutio epidem isa , quae intermitotentibus febribus producendis favet ν δε autumnales intermittentes, si mo turius ingrediantur, duplicatis, & productas paronysmis febres continuas rea mittentes saepe factavit cui de Commentarias L 7a7. I patet ratio freque tiae talium morborum; simulque ex dictis colligitur , quare periculosae sinntales febres, Se dissiculter liinentur ; quod tamen in sequentibus adhuc maa
An ergo Omis libris, eontinua remittens nomen Abris ardentis meretur eerte multae tales, febres, quamvis semper dissiciles sint , non adeo saevia, symptomatibus stipantur , adeoque simpliciter febres continuae remittentes rude vocabuntur. Febres tamen, a quibus pauci moriebanriar , di plurimi evadebant, ardentes vocavit Hippocrate o ,' notans interim autumno Imquente, obortis imbribus, magis lethales fuisse. Ardentem calorem , una se
eum fili inexplebili, pro signis pathognomi eis febris ardentis posuit GaD--ι sp J. Verum de his, & reliquis symptomatibus primariis, quae febrim
ardentem comitantur, sequenti paragrapho dicendum eritω
42쪽
, 73 p. TIUjus symptomata primaria, Calor ad tactum fere L 1 urens , inaequalis cliversis locis , ad vitalia ardentissimus in extremis saepe remissior, .imo aliquando frigus , ipsum
aerem exspiratum incendens siccitas in cute tota, naribus, ore,
lingua: Respiratio densa , anhelosa, cita : Lingua sicca, flava , hi-gra, exusta, aspera: sitis inexplebilis, saepe subito sublata : fastidia
cibi, nausea, vomitus: anxietas, inquietudo, lassitudo summa; Tussicula, vox cIangosa: delirium, phrenitis, Pervigilium , coma, convulsio, diebus imparibus exacerbationes.
CALOR AD TACTUM FERE URGENs &e. Ab insigni ardore libris haee n men habet: qualis autem appareat calor, tangenti tales aegros Medico , in Commentar Iis 7 ai. dicium suit; mordax nempe, & molestus una eum siecitate non vero humidus & vaporosus, qualis in vigore librium in te Inittentium, aliisque.febribus mitioris indolis apparet. Unde dixit Are. εDeus sqJ in febre ardenti esse ignem aridissimum & acerrimum, atque aegros omnia frigida attrectare, parietem, vestem, pavimentum &c. ut molestissimum calorem leniant. Raro autem aequabiliter tantus calor per totoniaeorpus diffunditur, & non nisi in talium febrium initio; bonum enim signum est in morbis, uti ad s. 6 8. dictum fuit, corpus aequabiliter caliis dum & molle esse; in febre authm ardente omnia sere pessima signa apparere solent, unde circa vitalia viscera summus aestus, & circa extrema eorporis calor remissior, vel & aliquando frigus. percipitur. Cum enim calor libriis lis a magno motu partium ex corde, & magna res stentia vasorum contra cor oriatur, auctis illis resistentiis, dum per calorem liquidissima dissipantur.& reliqua massia liceatur sui de A. 689. J, non poterit sanguis ad extrema corporis debita eopia, & impetu propelli, adeoque minuetur in his locis ea. lor; & dum immeabilis jam sere redditus sanguis per vasa. & viscera cordi
vicina tantum movetur, frigus in extremis aderit, pessimo semper omine . Unde internarum partium summum ardorem, una cum externarum frigore, inter lymptomata febris ardentis recensuit Hippocrates s r l. Cum autem, impedito sanguinis. motu per plurima vasa Corporis. tanto
celerior trajectio fiat per vasa adhuc libera, & quamdiu vita durat, sanguis per pulmonem ex corde dextro in sinistrum pelli debeat, rapidissimo motu sanguis, liquidissima sua parte orbatus jam & densior, per pulmonalis arteis riae angustias transibit ; adeoque ingens erit attritus, & calor summus in pulmone nascetur. Cum aurem aer citissime calescat, hinc servido pulmone receptus, dum inspiratur, calidissimus apparebit, dum exspiratur guti optime percipitur, si dorso manus ori, S naribus aegrorum admoto excipiatur aer Inter exspirandum ex pullus, qui tune modesto calore offendit , ae si ea lido dc,surnace egrederetur. Hoc sensu dicitur aer exspiratus incendi: imo Are.
43쪽
febrilis effectus vides 3 ρ. siccitas numerata sui te cum ergo stim mus in febre ardente aestus sit, patet & partes corporis, qu ae naturaliter humidae sint ex sietari debere. Fit autem haec siccitas partim ob difflatam sanguianis partem tenuissimam & aquolam per calorem febrilem I partim etiam, quia reliquus sanguis immeabilis dum haeret in vasis majoribus, illa diis stenduntur, & vicina minora comprimunt: unde in talibus aegris cutis sie-sa, & aspera apparet, quia valla languinea subculanea immeabili sanguine repleta comprimunt tenerrima exhalantia , fimulque deficit tenuis in sanis guine latext idem jam in oculis, naribus, ore, lingua verum est. Hinc . uti in Commentariis f. ioci. dictum suit, dixit Hippωrates, siceitate perim illos, qυi ex febre ardente intereunt. RESPIRATIO DENsA, ANHELOSA, Ci TR. Tria in respiratione eonside. rantur, inspiratio, exspiratio, & tempus medium inter inspirationem , Mexspirationem ς quod tempus quietem vocavit Galenus a , dum explicaret, quaenam propriet diceretur denta respiratio. Uti enim densas oleas, aut vitessan rari dicitur, quum minimum a se mutuo distant, & contra raras voce mus, si magnum inter illas spatium relictum sit; se etiam tali sensu dentam respirationem intelligendam esse voluit. Quum enim isto respiratio ex contrariis moribus per quietes dis inis compinta sit , densam ipsam reddet braiisax quietum se raram vero tingitudo . Densitas ergo ; vel raritas respirationis, tempus illud intermedium te ipse it; celeritas vero, vel tarditas proprie ad inipirationem , ω exspiravionem pertinet. Quemadmodum enim motui propria sunt celeritas, m raseditas, M Gr quantitati quietum raritas, m densitas in J. Μagna autem dc parisua respiratio variam dilatationem spirabilium organorum demonstrat. Respiratio ergo, quae densa, & cita est, celeritatem inspirationis, & exspia rationis , & exiguum simul inter binos hos contrarios motus intervallum denotat. Anhelolai vero difficultatem dc molestiam, qua hi motus peraguntur, significat, de qua re videantur i. la, quae ad g. 7344 dicta sunt. Cum autem .ianvus circa vitalia ardor sit, & sanguis rapidissime per pulmonem moveatur, simulque summo aestu exassatus dissiculter per pulmonalis arte. riae angustias transeat; patet ratio , quare miseri hi aegri tam cito,&tanis to eum molimine respirent, ut nempe gratum refrigerium attram aeris percipiant. & sanguini per pulmonem viam expediant.
L NGUA SICCA, FLAvA, NIGRA, EXUSTA, ASPERA . In homine sanoli
P., & omnes oris interni paries perpetuo madent ubi autem febris ardentis Ammani aestu torretur corpus, omnia haec loca siccari incipiunt: unde Hidi pocrates inter illa phenomena, quae in febre ardenti observantur, etiam linis
tae siccitatem ,& asperitarem numeravit w pluribus in locis. Minimorum s 3 enim
De Curatio e morbor. acutor. Lib. Is. cap. 3 pag. I o. tὶ De Respirat. dissic. Lib. I. cap. a. Charier. Tom . Ull. pag. 2ar. iu) Ibidem. - Hippos .d mrbis Lib. I. cap. ra Charier. Tom. Ull. pag. 348. 3c Lib. II. de Moibu p., ibid. pag. 176. 6c Lib. d. de Morbis cap. 6. ibid. pag. IS
44쪽
' enam vasculorum exhalantium extrema, in silperficie linguae posta, exsuem jam, & arida e moriuntur,' vel & immeabilibus liquidis in faresa, & impetu vitalis liquidi a tergo ursentis protrusa, extra linguae superficiem eminent,& loides illas dictas in lingua constituunt, quae flavescunt, dein suscae fiunt, amo & nigrescunt saepe penitus, exsuccis ει gangraenosis redditis horum vasculorum extremitatibus. Ubi jam fmul ingens siccitas adest, asperira & seabra lingua redditur, pessimo semper omine , quia inde. novimus, sophasi, ventriculi, & intestinorum superficiem similiter se haberet adeo que difficillimum ingressiim sere liquidis assumtis , eum Sablorbentium ve4nularum Oscula exsiccata, & eorrugata aditum denegent, dum interim sumismus aestus , Ic sanguinis ex assatio liquidi diluentis magnam copiam requirant. Videtur & notasse Aretaeus lx J, quod lingua interiorum corporis conditi nem designet, inprimis si obscurus textus secundum ingeniosam Celeberrimi Pelisi emendationem legatur ν : tunc enim Aretaeus, postquam dixerat, in ardenti febre linguam & asperam, & siccam, di nigram esse, addit:
eu εἰσω πανα σημαίνω r haec enim Iιngua omnia inferna signiscat. Unde simul apparet, sordes illas in lingua apparentes non debere originem suam sultis ginosis halitibus ex ventriculo sursum ascendentibus ,&linguae accretis, uti olim docuerunt Medicorum scholae . Hunc errorem Optime carpsit Hesmon sitis dicense Non es ergo linguae ariditas, crustataque ous sordes, rn f Mibus effectus , sua iudicium exhalaraonis e somacho L etiam potum ison coinquente J sursum delatae e sed es defectus laticis deturpati, vel . Volate penu Mos. Primam autem sanationis spem in pessimis illis morsis inde colligimus, si incipiat aliquid humidi in lingua apparere, tunc enim crullae illae,
ex emortuis Uasorum extremis natae, incipiunt humescere, tumere, elevari,& vi vitalium humorum appulsorum separari a partibus vivis & secedere; perlecte ut in gangraenae leparatione fit. Accidit tune saepe, ut lingu a prius sicca & ais era quidem, neque tamen nigrescens, crustam elevet, quae, incipiens separari a iuppolitis linguae partibus, atrum colorem induit; sed sub hae eeusta, & inter fissuras hine inde apparentes, manifesta tune apis paret humiditas laeto omine; tuneque talis linguae nigritudo. quae s mulnumida est. minime mala est, s ed optimam spem iacit eodem modo, aegam
graena corruptae partes maxime nigrescunt, dum a vivis partibus incipiunt1eparari. Ex modo dictis videtur patere ratio , quare Hippocrater a de seribre ardente agens dixerit: μων linguae primo quidem empore, qualis esse μα- sumis, verum vise sua esς procedente υero tempore in ea ν, ex Pera.
tur, σ asse1ci , nigre1eir. G sana per initia haec contιngant, celerioreν iudicationes sunt, s posuνιus, tardiores. Successivas enim mutationes linguae se describit; cumque ultimo crassescere , & nigrescere linguam dixerit, atque inde judicationis suturae signum sumserit, neque siccam tune esse addi deis
fit, qualis primo tempore morbi erat; videtur admodum probabile, simili
45쪽
Iune humescere linguam , dum erassescit & nigrestiti ubi enam aridae illae erustae humescere incipiunt & attolli, crassior lingua apparet non tantum, verum & aegri saepe tune queruntur, linguam quasi teriam incumbente Iana, & mole auctam apparere. Quamdiu enim magna illa ariditas in limgua manet, nulla iudieationis spes esse poterit. Confirmatur ulterius haec
opinio ex illis, quae leguntur in Coacis bJ, ubi similia sere habentur ,
ae in loco modo citato, & dein sequentiar Progressu aurem remporis lingua exasperatuν, Ο livescia, er rumpituνt krbale. Si vero valde nigrescat, in deis
cimo quarto die crisim futuram significat. Peneulosissma est nigra m s Icum virore pallida. Valde enim nigram crisim significare dicit, dum nempe humida simul est, uti ex modo dictis patet; nigram vero periculosissimam, fi seca simul sit. Nisi enim se explieetur haec praenotio , bina contraria
SITIS i NEXPLEMLIs, SAEPE SUBITO sUBLATA. Ubi desiti, tanquam
symptomate febrili, actum fuit vide 636. , constitit, siccitatem , liquo.
rum immeabilitatem , aerimoniam Alsam, oleo iam , biliosam, alca linam, Scputrida excrementa viarum primarum, sitis causas esse. Verum in febre a dente magna secitas adest, uti demonstratum fuit; dedissipata parte tenuissima sanguis immeabilis redditur. Praeterea per calorem adeo intensim vide . 689. sales, & 'olea sanguinis aeriora redduntur, & in putredinem vergunt rcorrumpitur bilis, quae tune ventriculum, & vicina loca alluit, & putrida excrementa in viis primis Leit. Patet ergo,. omnes sitis causas in febre aris dente concurrere ς unde etiam ea lorem urentem eum siti intolerabili pro signis pathaeromicis libris ardentis habuit Galenur, uti paragrapho praecedenti dianum fuit. Raro ergo invenitur febris ardens, quin simul intensa adsit sitis nisi simul eerebri affecti sgna adfuerint. Unde dum Hippocrates ceὶ ilia febribus ardentibus, quas describit, dixit, non adfuisse vehementem litim, simul addit, Iegros ab initio eomahosos fuisse,& in exacerbationibus. , oblivionem, exsolutionem, δc vocis defectum adfuisse: quae omnia docent . cerebri actiones turbatas, ac oppressas fuisse adeo, ut licet sitis causae in adessent, mens tamen sitim non perciperet. Dixit alibi id) Hippocrates , quod illi, γω in febribus ardentibus plerumque temter proritant tusesariare, non admodum sitim si fimo monuit autem Galenus in Commentariis suis ad hune Aphorismum, hujus tussieulae irritatione irrigari magis loca, adeoque hanc causam esse, quare minus siticulosi sint aegri; quod admodum proti bile viderue. Ubi vero per libris intensitatem, aut en cephali vasis langu ἔ- ne immeabili in nrctis, turbantur cerebri lanctiones, sitis saepe subito totis litur, quamvis omnes sitis causae in eorpore maneant , imo & augeantur saepe. Pessimum autem signum talis sitis deletio merito habetur, uti eoa. stat ex illis, quae ad S. dicta fuerunt. FASTIDia Cisr, NAUMA, voΜITus. Pessimarum sebrium , inter quas
46쪽
ardens sere prImum loeum oecupat. commune attributum est simul& semel omnes sere corporis lanctiones laedere: non mirum ergo, si & depraventur illae, quae ei bis reeipiendis, retinendis, digerendis &c. interviunt. In priornis autem haec symptomata febri ardenti junguntur. quia per ealorem a ctum adeo omnia in putredinem tendunt.' & omnium maxime bilis, uti do. tent in his morbis halitus oris foetidus, sapor fastidiosus, sitis inexplebili R. linguae sordes, alvi fluxus olidissimus &c. Frequentissimam autem hane in se bribus nauseae, & vomitus eausam esse, patet ex illis, quae ad S. 642. r. dicta fuerunt. Accedit, quod cum tantus ardor in hoc morbo circa prae. eordia saepe deprehendatur, hepae, veniticulus, vel alia vicina viscera inisil sammata saepe sint; unde iterum eadem mala fieri poterunt, uti in Capia tulis de navigea, vomitu demonstratum fuit. Prae reliquis autem fastidiunt rates aegri carnes, ova, pisces & similia, quae sponte sua in putredinem.ve gunt; & solam sere aquam, & acida vel acescentia , expetunt. Aliquando tamen & aecidit, quod quaevis oblata respuant, pessimo omine; uti μ' pocrates e monuit accidisse in febribus illis continuis. quas nunquam intermittere dixit, sed tertianae typum referre exacerbationibus alterno die accidentibus; quae emo ardentes merito vocari poterunt, cum easdem vitri lentissimas, & maximis comitatas laboribus dixerit: notat autem, quod hall. febres maximum, perpetuum segnum comitabatur , quod cibos omnes pleritus aversarentur, iisque maxime, quibus caetera quoque perniciosa exserent.
ANxi ΕΤΛs, IN QViETUDo. Respiratio densa, cita , & anhelosa, quam in febre ardenti observari modo dictum fuit , notat dissicilem transitum sanis guinis per arteriae pulmonalis fines, adeoque & una aderit anxietas, utiatet ex illis, quae ad s. 63 i. dicta suerunt. Verum S. simile malum circa eνr saepe in febre ardente nascitur , dum sanguis summo illo calore.
exassatus per venae portarum angustias transire nequit; adeoque altera anxietatis caula habetur. Praeterea iis Capitulo de AMxietate Femlι probatum fuit, bilem corruptam, circa. praecordia collectam . pessimam quandoque anxie ratem producere posse; quod eum pariter in febre ardente obtineat . lates, quare anxietas, & irrequieta illa corporis jactatio , in hoe morbo ere semper adsinto uti Hippocrates in Epidemicorum libris notavit pluribus in locis. Malum autem signum in his morhis esse docuit, dicens: Tertiarisanae πριμο υM febres cum anxietate, malignae fI. LAS si TUDO. SUΜMA. Quando homines post nimios motus ,&inprimis non consuetos . toto corpore dolent, ae si contus fuissent, & simul prae nimia defatigatione languent, summa lassitudo adesse dicitur. Ubi autem in se. bribus similis molestiae sensus adest , notat. rapidissimo motu humores agitari, vel etiam inflammatoria densitate immeabilem redditum sanguinem dissi.
culter per ultimas arteriarum angustias transire. uti in Commentariis, 34.
Midium fuit. Verum ex ante dictis patet , talia in febre . ardente obtinere,
unde εὶ Epidem. s. Charier. Tom. m. pag. 46. eo. Coae. Praenot. N. t . aiier. Tom. viII. pag. 8I
47쪽
mata numeravit, quam O NU M' vocavit, quando ad ossa usque corpus quasi
conquassatum dolet. Ubi ergo talis molestae lassitudinis senius in febre a dente est jam ab initio, & diu perstat, novimus inflammatoriam languianis spissitudinem adessa; quae diu perseverans, & per morbum aucta qu tidie postea dissicillime re ibi vi poterit; ted , si aegri ab his morbis euaserint, mutatio illius spissi in pus, ejusdemque metallata ad xaria corpo-xu loea. exlpectanda sunt. Ob hanc causam sorte dixit Hippocrates
Lassitudine per febres laborantibus, ad araιculos , ac maxime circa maxillas , abscessus oriuntur. Patebit autem postea 74 I. in febribus ardentibus non raro parotides nasci.
TussicuLA. Illam ardentem febrim comitari statim vidimus, quando de siti in hoc morbo inexplebili agebatur. Postea autem fieri talis tussi euocula, dum vasa sanguinea pulmonis, immeabili languine nimis distenta .
turgent, & vesculas aereas pulmonis sic comprimunt . ut illarum superiacies ad se mutuo atterrantur,. tunc enim irritans, & sicca talis tussicula. aderit, qualis in peripneumonia observatur. Notavit autem Hippocrates seu quod libris ardens in peripneumoniam transire amet, & quod tune pauci effugiant i adeoque tussicula ab hac causa o ita pessimum signum daret. Mola major siccitas pulmonum in parte aerea tali tussiculae causam dare posset. Praeterea observa Wit bisulamus f κ J in febribus continuis quandoque aegros per totum morbi decursum molesta tussi vexari, crediditque illam fieri, dum tumultuante in libribus sanguinis motu, per vasa exhalantia in aereum ea vum pulmonis, vel etiam per dia delin, humores quidam tenues, &diffluentes exprimerentur , quae exquisito sensu praeditam tracteae memobranam irritarent continuo: fatetur interim, quod non multum timuerit hoc symptoma. Tales videntur suisse illae tussas. quas Hippocrates c ιὶ in febribus ardentibus se observasse testatur, dicens: Tubses quidem febriun erant comites, seribere autem non possum laesonem, veι utilitatem, quae a tusse Febiat. Vox CLANocis A. Haec est illa o ξυνώνιν αλ κγοῖεν. quam Hippocrates m
damnavit, atque adeo lethale hoc sgnum habuit Hollertis, uti in Commentariis , oo . dictiim fuit, ut neminem servatum se vidisse telletur. lui talem vocem edebat. Fit autem dum prae summa siccitate areiamsaucibus vox non transit per mollia & humida lora. ut i a sanis fit sed retonat, ac si per tubam metallicam siccam, & glabram expelleretur. Uer. bis non adeo bene describi potest, qualis illa vox sit, sed qui semel illam in aegris audiverit, postea facillime distingueret.
, haec cerebri affecti signa sunt; & patuit ex illis, quae in horum tym proma.
48쪽
de phreniti de agetur, in febre ardente tales eausas existere; vel licet non adfuerint in initio, per febrim ipsam , & intensum calorem produci, unde omnia haec mala ortum ducere poterunt. Hinc etiam passim Hippocratesia Didemisis, de aliis pluribus locis, intex febris ardentis symptomata haecreeensuit.
Di EBus IMPARIBUs Ex ACERBATIONES. Exquisitam febrim ardentem o mania servare indicia exquisitae tertianae ex Galeno dictum fuit ad . 738. . δέ tantum disrue, quod nee eum rigore invadat, neque ad intermissionem versectam deveniat, atque haec fuit ratio, quare febris ardens non inter lyn hos sive continentes febres, verum inter Continuas remittentes, numearetur. Febres etiam tertianariae V - iras dictae, & hae mitritaeae, quae pariter ad ardentem febrem referuntur, si malis illis symptomatibus, modo enumeratis, stipentur, omnes diebus imparibus exacerbationes habent. Uno de videtur semper aliquid de genio intermittentium febrium adesse in febre ardenti, atque ideo saepe, dum diutius protrahuntur tales febres, postea in intermittentes mutantur; imo, uti antea dictum fuit, febres intermitis tentes, epide mice grassaturae, dum 'aestivis mensibus maturae prodeunt , Repe sub hae specie decurrunt. Patebit autem g. 74 r. , quandoque & in febre ardente paribus diebus exacerbationis contingere, & quidem pessimo signo; eum repetitis frequentibus novis accessionibus magis debilitentur ae. grorum vires: verum, & tunc tamen plerumque imparibus diebus adsunt CX acerbationes, uti v. g. dum quotidiana intermittens, vel tertiana dupli. cata continuae libri junguntur, vel tales subres produetis paroxylmunumquam ad integram remissionem perveniunt.
. 7 o. Ausa labor nimius, iter Iongum aestias solis, sitis diu
a tolerata, usus calefacientium, fermentatorum, arOmaticorum aerium, Veneris nimiae, delassatio immodica, maxime aestate dic.
Quum febris ardens, uti 42. dicetur, pro causa proxima agnoscateruorem onatum parte blandiore, & liquidiore, hine innammationem per' universum eo' 'ra, Se vires validiores, patet inter causas ejus numerari posse omnia, quae ata tenuissima parte sanguinem talpistant, humoribus majorem acrimoniam conciliant, & stimulo tuo morum augent. A talibus enim ardens febri in san ssimo corpore excitari poterit, omnium maxime, si episdem lea eonstitutio his febribus producendis faveat. Patet hine, quare labor nimius, de inprimis in non eonsuetis, & laesum irer eonfectum, arden. tem febrim faciant, & inprimis valido sub solis aestu; uti etiam diu tolerata sitis: unde etiam se im ardentem aestim tompore plerumque ex lonisgo itinere, Se diuturna siti fieri dixit Hippocrate n) , dc inter morbos aestiis
. Devictu in morbis aediis Charier. m. m. pag. 16..εee.
49쪽
vos se es ardentes recensuit ο . Similes etiam, ae in textu mem rantur. causas libris ardentis Galenus cp posuit. Dum aestivis sub caloribus c. stra movete laepe coguntur bellῖ duces. & inprimis si simul adsit aquae penuria, integri quandoque exercitus his febribus assiguntur; unde inter
strenses morbos libris ardens merito numeratur. Inlen humores autem
corporis inquilinos prae reliquis bilem, tanquam febrium andenti Om catissam incusaverunt Veteres Medici. A hile commota febrim ardentem e citari dixit Hippocrates IqJ: & hiliotas promptiux hunc morbum prehen- .dere monuit alibi irJ. Lotium quam biliosissimum esse in febre ardenti dixit intibaeus in . Bilem autem non acervatam in quibusvis corporis patruvibus . led citia ventriculum, & inprimis ejus orificium, simasque jecoris partes ubi nempe ductus biliarii. pylorus, duodenum intestinum &e. p
nuntur J collectam , ardenrem febrim incendere testatur Galenus ι . Ue...rum per labores nimios, calores aestivos , & reliqua in textu enumerata, bilem acriorem ti lemi putridam fieri novimus; adeoque patet ratio, quare febris ardens ab his caulis nascatur. Sic observatur, post servidissimas ae. states praegressas autumnum hemitrita earum febrium seraeissimum esse omisnibusque talibus aegris bilem corruptam ingenti copia sursum vel deorsum prodire; sive sponte. sive per artem hoc factum fuerit. Caeterum de ea iis hic enumeratis actum fuit in Commentariis f. 186. , ubi de omnibus his, tanquam febrium causis singularibus, dictum fuit.
4 i. Ecursus talis , tertio, & quarto diae saepe Iethalis, sep-l in limum raro transit, si perfecta: solvitur saepe haemor. rhagia , quae si tertio, vel quarto die parca, lethalis: haec praenunciantur cervicis doIOre, temporum gravitate, tenebricosa caligine , praecordiorum contentione sine doloria sensit, invitis Iachrymis sine lethali signo alio, rubore faciei, pruritu natium, optima fit die decretorio: solvitur & die decretorio , vomitu, alud, sudore, urina,
sputo crasso: accessio die pari pessima, si id ante diem sextum: urina nigra, pauca, tenuis huic lethalis: lethale sanguinis sputum: le
thalis sanguitiis mictus: deglutitio laesa mala ; extremorum refrigeratio pessima: facies rubra, & sudans mala: parotis non suppurans exitialis; alvus nimis fluxa lethalis: cum tremore abit in delirium, inde in mortem, transi in peripneumoniam saepe cum delirio ; post ingentia alvi tormina , quae oritur pessima,solvitur critice cum rigOIe. Cum c o Aphor. 23. Sect. lii Charier. Toni. m. pag ris. p Comment. a. in lib. I.
Epidem. Charier. Tom. IX. pag. 4. De Anectioniblis ea . Charier. m. viI. pag εxx. ιν i De morbis Lib. I. cap. . . Charier. Tom m. p. 3g.s 7. eausis, εc signis morbor. acutor. Lib. Il. cap. o. pag. 36. t Comnemano a. in Lib. I. Eridem. Charier. Tom. XI. Pas. 18.
50쪽
Cum omnis febris desinat in mortem, sanitatem , vel alium morbum c vide 3' 3. , operae pretium erit videre, quid de vario exitu periculosissiomae hu)us febris observata Medi ea docuerim, & quaenam mutationes conatigerint, dum in bonum, vel malum exitum. tenderet . Inde enim optima prognosis haberi poterit, & simul hauriri indicatio curatoria, quae indicat, qua methodo, & quibus remediis funestus exitus hujus morbi caveri possit, contra promoveri illa naturae molimina, quae in sanitatem tendunt. '
SIT, SI PERFECTA. Cum tor, & tam maligna symptomata febrim ardentem . comitentur, uti g. 73m vidimus, nemini mirum videbitur,si brevi tempore victa natura luceumbat, & moriatur aeger. Malignae enim febres ,σ quae cum gravis iamis sunt segnis, quaris die vel pnus intescium u . Primum autem gravissim rura morborum insultum hoc termino limitavit Dppocrates, secundum vero ad septimum diem usque produei monuit, atque intra hoc spatium exquisitam seo. brim ardentem limitavit Gale ιιιs. Uti enim antea ad dictum fuit, ex qui insitae tertianae comparavit febrim ardentem , atque hoc solo differre dixit, quod . nec cum rigore invadat, neque ad integram remissionem perveniat, unde, uti tertiana exquisita septem periodis finitur, ita exquisitam febrim arde tem intra primam septimanam necessario iudkari dixit in 1. Velocem au. rem acutissimi morbi decursum , di sun estum exitum, ex symptomatum num eo ro , & vehementia colligimus. Quum enim morbus peνacurus es, statim extremis habet labores κὶς atque inde morbos, qui celeriter in salutem vel interitum tendant, dis in xit Huppocrates dicens: Qui vero brevi mo rempore iudiea huntur, facilius praenoscuntur, maxime namque ab inιtio inter se dissidetur. Qui enim superfuturi si ni , facile iistrant, dolore vacant, noctu dormiunt, alia securissima badient Ana. Qui vero pereuηt, discite Dirant, delirant, ut aut, caeteraque haben3 in ena Hisma. Ubi ergo ab initio febris ardentis omnia lymis plomata uehementia admodum sunt, & continuo augentur, mortem brevi su- tutam praevidemus. Verum cum exquisita febris ardens una cum eontinua febre, vel quotidiana continua remittente, junctam habeat tertianam , quae tertio quoque die exacerbationem novam excitat, & quidem in initio tali morbi temper praecedente vehementiorem , patet, tertia die, fractis jam morbi velocitate , Si symptomatum numero, & vehementia virabus, metum e fle, ne novo ingruente paroxγsimo exstinguatur aeger. Imo Gaianus notat , saepe.& ipsam mortis horam a Icledico praedici posse, si sedulo attenderit a d. exacerbationum tempus in his morbis, simulque distinxerit, ac in talium exacerbationum initio, vigore, vel & decremento se pejus habuerit aeger. Quandoque enim in pessiniis his morbis, uti optime mones, in exacerba. tionum initiis extrema, sic Digescunt, ut vix ad caiorem reduci possint; pulissus exiguus est aut & nullus fere dic. aliis in vigore delirium , coma, an.