장음표시 사용
201쪽
Mercurius di Venus hunt retrogradi circa conjunctionem eum . sola : iidem fiunt stationarii & directi. Sed horum phoenomenorum rario aeque in nostro systemata ex optica repeti potest, ac in syst mate Copernicano. ut consideranti patet. 3 Id solum adverto, ad anomalias motuum in Venere & Mercurio multum conserre posse transitum eorum ex atmosphaera selari laatmosphaeram Martis: licet enim ici propriis suis atmosphaeris revolvantur , facile tamen fieri potest . ut ob raritatem vel densitatem vicinae atmosphaerae facilius aut dissicilius motum primi mobilis assequuntur. Actio etiam lucis in cono radioso vel ope pressionis, vel attractionis , vel rarefactionis multum confert ad anomaliam Plaag, rarum superiorum.
De motu Planeiarum in Latitudinem.
Atitudo Planetarum, meepto Saturno, eo major est, quo sent
a Ratio est, quia elrea aequatorem a summo eoetarum usque ad terram pertransit omnes Planetarum atmosphaeras torrens subtilissime materiae; latitudo hujus torrentis physice quidem decrescit in adi. mos lueris inferioribus ob decrementum partium. Et refractiones, quas subit x convexitata cuiuslibet atmosphaerae ; optice tamen crestit ob viciniam , in qua iub maiori angulo cernitur. Si quaeras, ex quo fonte hic torrens staturiat dieo eundem oriri ex motu rapidissimo totius nostri universi circa aequatorem; necesse igitur est, ut omnes partes subtilissimae tam in primo mobili, quam in reliquis a In sphaeris versus aequatorem confluant 3 cumque materia illa subtutu a , ac circa aequatorem rapidissima e primo mobilis in atmosphaeram Diqitigoo by Cooste
202쪽
sphaeram stellarum, ac exinde in alias inferiores atmosphaeras irruaΝ perpetuus torrens circa aequatorem nascitur. Idea hujus torrentis habetur in lapide cotieulari, aqua perfuso ἔ lapide enim motu rapilissimo cireumacto aqua magna isi parte versus medium segmentI haerici confluet.
Latitudo Saturni maior est, quam latitudo Iovis quia Inmosphaera Saturni latitudo torrentis physice quidem maior est ob
materiae subtilis abundantiam, minoremque con exitatem minor r
fractio ι latitudo vero visa ob nimiam distantiam non multo minor: Constat enim differentiana magnitudinum visam non essa proportio natem distantiis.
Omnes Planetae moventur ab uno limite ad alterum ; idque.
reciprocatione perpetua. Ratio est, quia torrens subtilis materiae pee' aequatorem ad certam latitudinem utrinque diffusias, utrinque inue. t materiam densiorem, velut gemina littora. Quando igitur Pla. netae ad littora ista appelluntur , a virtuto elastica densioris huius materiae subito versius littus oppositum repelluntur ἔ dumque Plan ta ad littus oppositum appellitur , eodem modo reciprocatione peris petua repellitur. Neque necesse est in hac reciprocatione admittere fundamenta motus perpetui, quia littora identidem acquirunt novam
repellendi vim , motu laterali subtilis materiae . h quo in fluctuati ne perpetua detinenturi sicut proin frustum ligni in stagno ventis agitato perpetuti ad littus appellitur. & ab eodem iterum ad eertam distantiam repellitur; ita etiam Planeta tamdiu pepelletur ab uno limite ad alterum , quamdiu fluctuatio dinitum 1 motu laterali su tuis materiae conservatur. Planetae, dum moventur ab uno ItaIte ad alterurn ἰ non m ventur linea recta, sed describunt lineam cireularem. Ratio est. oula Planeta , dum rem via nititur ab uno limite pergere ad alte- , simul a motu primi mobilis abripitur ab oriente in oecidentem , cumque constet o legibus motuum. eorpus viribus nomm , liter oppositis motum deseribere diagonalem, necesse est. etiam Pla hetam ingredi mediam inter duos illos moim . quorum unus est ab
instro in septentrioaras. ab orienta in occidantem.
203쪽
s Revolutio planetarum inferiorum ab uno limite ad alterum est celerior, quam superiorum: Nam motus perlodicus ιδ u i Lunae est
rgo 7 Ratio est, quia In Planetis superioribus spatium pereurrendum masus est; aetio vero limitum ob minorem densitatem remissior ς insuper motus ab oriente in occidentem Vehementior . qui impedit, ne diagonalis eum adveris tam cito concurrat. 8 Altera ratio tam latitudinis , quim revolutionis Planetariae ab uno limite ad alterum posset desumi a motu Pendulorum: constat enim PenduIa ascendere ad eandem altitudinem, e qua deciderunt. nisi inquantum ab elasticitate aeris prohibentur : constat etian Pen. 'dula, quo longiora sunt , ostillationes peragere eo tardiores; oscillae. tiones econtra Pendulorum eo esse celeriores, quo sunt ipsa brevi ra. Dico proin, nil impedire, quin Planetam concipiam instar Pe duli, eo quod viribus eentripetis susspendantur e suo centro; h viaribus viab tentrifugis, sicut lapis gravitate sua tendit ad centrum. Planetae nitantur reoedere 1 centro. Igitur necesse erit, ut Planetae superiores tanquam longiora Pendula Aciliationes suas ab uno limitu ad alterum absolvant tardius. quam Planetae inferiores, utpote rem dula breviora.' Latitudo Lunae erescit In coniunctione de oppositione Solis ad Nodos Lunares. Ratio est, quia Sol rarefaciendo semitam Linae a get vires motrices, quibus Luna movetur ab uno limite ad alterum ι& ideo praevalentibus his viribus diagonalis magis recedit ab aequatore: quamprimum vero vires motrices, quibus Luna movetur ab Oriente in occidentem, denuo erescunt, diagonalis, quam Luna num tu composito describit. magis inesinatur in aequatorem. o Nodi omnium Planetarum moveoriar in consequentia. Ratio est . quia diagonalis, quam describit Planeta intra suos limites, orItur ex Viribus motricibus compositis , quarum: unius directio est Ialatitudinem, altera in longitudinem ς quamprimum igitur augetur is motrix in latitudinem, tune diagonalis cidius attinget limitem, oppositum, di eoipso citius secabit Eclipticam. Dico igitur . singulis appulsibus . quibus Planeta appellitur ad imites, augeri vires motriccs
204쪽
uico limitum . quia limites ob densitatem materiae habent elastici. tatem , adeoque etiam receptum a Planeta impetum in eundem vi Elastica longe maiori refundent. ut constat ex legibus motuum in corporibus elasticis. maxime geometrice proportionalibus. Vel dici posset. Planetam quali reflecti x suis limitibus, in quos oblique impellitur . ita tamen .. ut angulus reflcmonis major sit angulo incidentiae . nec id mirum videri debet io nuidis, cum manifeste cernamus laminam Iapideam oblique in stagnum impulsam subsultare altius , quam posceret angulus incidentiae : euida siquidem retroee. dunt . & superficiem suam inclinant angulo incidentis . ex quo necesse est. angulum reflexionis fieri majorem.
Hinc motus Nodorum celerior est Ia Luna, quὲm In Maort
Ratio est, quia limites Inserioris PIanetae partim ob maIorma densitatem pollent majori vi elastica, partim verb Planetae appuub firmius inflectunt superficiem s partim vero, quia ob maiorem respectivam latitudinem etiam angulus reflexionis sumit majus propinionatum incrementum , ob quam ipsam causam motus nodorum etiam celetior est in Saturno, quam Iove , nisi quis dicere velit , v tes Satur ni densistes esse, quam limites Iovis & Martis , quia caeteris resp etive patibus magis distant 1 radiis solaribus. Latitodo Mercurii est ver latitudo est
rao venerIs de ob hoeipsum m tius nodorum In Mercurio est celerior. nempe. I. as- in Venere vero tardior nempe. - . 46. Ratiri . est . . quia torrens subtilis materiae, utut refractus ab atmosphaera V neris, respective latius se explicat in atmosphaera Mercurii, utpote
angustiori. Hine latius quidem vagari in sua atmospho poterae Mercurius , tanquam ab uno littore ad Hierum , ut dictum est: sed anguitia regemnis maiora si et incremenis . ec disgonalis st' c D . tura
205쪽
tius attinget alterum limitem . ea duo provenit nodorum reterloemorus.
y r Ometae possunt oriri ab exhalat ni his: Quia per continuam agitationem subtilis materiae possunt separari partes Planet
Nam et possibile etiam est , quasdam partes atmosphaerae ins rioris ita rarefie i, ut sicendat in atmospharam superiorem , e qua iacta iterata condensatiocie per modum nivis aut pluviae, aut ror aut nebulae iterum descendat 2 vel positant aliquat partes atmosphaerae superioris, agitatione lueis forte destitutae condenseri ut gravis iste sua in atmosphaeram descendere cogantur. a . Cometae aut alia phaenomena possiane absistite in qualibet a mosphaera nasci. id tamen rmulariter nota fit, quia vapores h vIeloia solis citius dissip-tur . quus in tam vastum corpus Perfecte colligi ae formari Porum. 3 cometae possunt flammas concipere per Meessum ad Beum alta cujus eoni radiosi, de quo supra dictum ; sicut enim radiis soIarib per vitrum causticum traiectis incenditur lignum. ita iisdem radiis per atmosphaeras Planetarum resiactis atque in focum collectis potest incendi cometa.
4 radirem Phuretarum est Iuxta Camum, Antinous, Pegasu que, Andromeda , Taurus, Ozion, Procron, atque Hydrus, Ce taurus, Scorpius, Areus. Ratio est ι quia ubi de evaporationibus agitur . eae intra Planetarum tropiuos, nec procu omnisio ab iis quaerendae sunt; vapores siquidem oriuntur ex congressione calidi cum humido ; hine ob nimiam actionem luciis intra tropicos Planetarum extra nox tropicos quidem eiiciuntur ; at x plagis remotioribus verissias hos recisicos, tanquam medium rarius propelluntur ; sicut proinclaea fenestras otiuntur humidi vapores, dum intra calor, exterius . vero
206쪽
vero in aere frigus dominatur . sic cometae circa Planetarimi trops i
Cometae nonnunquam descendunt in atmosphari am Saturni, s ovis, Martis. Ratio est . . quia juxta augmentum partium aut densit- ratis in cometa crescit etiam gravitas, in quo eam instar nubulat prae. cipitantur. . Cometae in descensia semper moventur velocius 3 in ascensu cvmohardius. Ratio est, quia in descense semunt incrementum partium ab atmosphaeris, quarum partes erassiores colligunt. Cometa vero circa selis viciatam sensim ditatum, diminuta gravitate, ascen. dunt tardius , nisi diGlutio aliquando celerius fiat. Eadem ratio est. eur Cometae in descensu sumant incrementum lucis s in ascensu vero
Idea ascenius & descensus Planetarum habetur in Vale qum νgam, quod . dum descendit ad fundum aquae . in descensia ob bauam conclauo maiorem aquae copiam , acceseratur ; in iundo vero aperto altero orificio sensim linum axoneratur, lenteque ascendit qua ratione construi posse mobile perpetuum quidam opinati sunt. ut in Subotio videre , Cometae, dum trameunt per atmosphaeram Planetae, assicim, stur motibus manetarum ; ita ut fiant directi, stitionaril. retrogradi. latae Planetati Ratio est eadem quae in Planetis.' Cometae in suo P geo moventur ves lux Quia assictuntur a s motu atmosphaerae. x qua deseruntur. Clim igitur atmosphaerae inseriores moveantur elocius versus orientem , eundem motum Co
metae sequi debent. Cometae In descensu di aseensu deseribunt Hyperbolam. Ratio Ioeest, quia Cometae ob gravitatem suam recta quidem linea nituntur tendere ad terram nostram; sed dum in via sunt, detorquentur ve ius Blam. vel ob attractionem radiorum solarium. vel ob pressi nem lateriam materiae densioris versus nisteriam rariorem. Ex eo dem princidio dicendum, quod in astensu nitantur quidem ascend
te linea rem, sed 1 radiis Iesaribus successive deerescentibus denu in loe in nativae densitati congruum ejiciantur.
207쪽
ea Cauda cometarum semper , sole avertituri alatio e . eauda nihil alled est, qui in vapores rariores , quam est caput c metae : hl vapores vel circi nutant comeram . ita tamen , ut radii B- ares per atmosphaeram talem cometae refraeti nobis tantum disinissus catini ex adversa parte , ubi per restactionem magis collectimnt ι ves nativa sin levitate smaeper superiora petunt ἰ adeoque, cum sple superiores sint, plagam avertan k Me. Ia caput cometae semper aliqua nubeeula circumdatur. Ratio est, quia vapores circa caist densiores mi. . . . . ra Caudae Cometarum variam figuram sortiuntur. Quia vapores, ventis aurae aethereae diversimiae. agitari instar, nubium so
1 Cauda Cometarum emblato eapste anquando remanet. Ratio est, quia radii Blares aliquando isellius dissbruunt eorpora densiora, quam rariora Vel diei votest , caudam quidem eitius dissolvi ; sed caput Cometae sensim Sublutum praebere speelem novae caudae.
io in loeu , In quibus apparuerunt Cometae . postmodum nnn-- nunquam apparent tractus luminosi : quia nempe Cometa dissol tus quandoque ita vapores tenues abit, lassicientes tamen renectere lamen. - Nnis Cometarum Inter allos esse potest . ut Durεent atm
aeras Inseriores h particulis crassioribus , . atque eSuviis Pisaeo rum, quae sumessive obsustule possint
208쪽
ΑLiquae stellae, v. g. quae est in eosso cygni, habent suas revolu-ationes, suum apomum, & perigeum ; unde etiam fit, ut ma- 'gnitudo apparens stellarum oestat di decrescat; aliquae ve ro, dum ad suum apogeum perveniunt. Omnino occultentur. Ratio est, quia non repugnat in atmosphaera stellarim dari atmospha. ras quasdam seeundarias quales iantur in atmosphaera saturni Jovis . de sblath vel potest diei , in superioribus atmosphaeris stetilarum locum habere conum radiosum, seu torrentem subtilissimum hicis 3 la quem , dum Planeta vel stella ιncidit. ' subito ut ita illa eam , fundum petit eo quod is tam fiabrili fluido navigare non possit; sicut navis oneraria e mari delata in flumen profundius me gitur. Inde fit, ut Planetae & stellae in tali situ propius ad terramaecedant.
Finis stelIarum est, I. ut fini subiectum impetus, qui prImo movi iu.ri tur ; fluidiam enim subtilissimum , quod replet spatia
primi mobilis, tamdiu non conservaret impetum, nisi , corpore s,lidiori reciperetur. a. Ut dentur centra luminis, seu subtilis mat ris. qme nisi colligeretur in stellis, a concavitate coelorum reflexa tanto impetu is laseriora irrueret, ut omia statim di lueret. 3. Ut materia labtilis E primo mobili in stellas impulsi moderate ac diversimode iis inferiora refleetatur ἰ hac enim reflexiona dependent praeeipui effectus naturae : per actionem luminis taliter reflexi fluida e servantur in suo fluxu: per Messionem horum radiorum omnia gravia magna ex piri propelliditur Versus terram 3 ex complicatione talitam radiorum oriuntur varii motus minimarum paristium in generabilibus & corruptibilibus . verbo, omnes generationes. corruptiones . alterationes tam in fossilibus , quam plantis di antis malibus ab aulone radiorum huiusmodi stellarum dependent , nec impossibile est , Deum motus sublunarium motui rassiorum musice proporti lium Gua Omitto plures alios fines , Deo intendi. . M
209쪽
3 Inter stellas numerari meretur manetarum praecipuus, Sol. Solenim haberi potest pro centro luminis seu subtilis materiae, in ciuod omnes partes subtilis materiae, quaecunque stagnant in atmosphaera Lunari, Solari. Martis, Iovis, G Saturni. sese aequilibrando gravi tant. Sicut enim omne lividum habet centrunt, circa quod omnes partes conglobantur ; sic etiam de subtili materia cogitandum est; .ec, quia in ipsa subtili materia diversi gradus subtilitatis concipi positint, ita centra quoque subtilis matellae diversa esse convenit; aliam proin stellam euo convenit in atmosphaeris Planetarum , quam Solem nominamus ἔ alias Verti stellas in atmosphaeris primo mobili vicinioribus . ubi subtilis materia subtilior est. Nec mirum est, me in materia subtili admittere diversos gradus , cum Ia Ipsis radiis sola ribus dentur diversi radii, ut Ne. tonus ostendit. 4 Sol de stellae Lumen quaquaversum emittunt. Ratio. quia su tilis materia ad centrum magno nisu ac impetu confluens , ob nimiam compressionem partium earum magnam partem vehementer excutit. . Multum tamen contribuit subtilis materia e primo mobili immediate ac recta via in solem impulsa, quae soli perpetuam actiavitatem conciliat.
s. Reliqui planetae non gaudent proprio lumine e quia materia
lucis tota caesiuit ad talem. .
210쪽
Fundamenta Sysematis Copernicani dissolvuntur.
I. ex observationssius certis . etiam Aeademiae Regiae i. . . Parisiensis stellam potarem . aut Sirium In solstitio brumali r. minutis secundae depressiorem videri. quam circa solstiatium aestivale, quae disserentia voeatur Parallaxis annua : Copernican eam desumunt , sita terrae aliBreves depressiore. In nostro vero systemate , reseactione radiorum , per atmosphaeras diversae densitatIs aut raritatis transeuntium. Cum enim onmes atmosphin rae ex propinquitate ad Blem irmnaniter rarefiant, adeoque veriurillam partem plus materiae eonfutat . necesse est j ut radii stellarum transeant plus materiae, εἰ sic fortius refringantur . quod fit tempore aestivo : eodem modo potest diei, quod tempor hyberno atme haerae sint contractiores , adeoquπ minus ramngant caeteris paria hus. Nee obstat. quod tempore hyberno aεr noster fortius refri gat : quis id non est adscribendum aem praecise , sed evaporationi. m. heterogeneis tempore hyberno per conglaetationem aut condensationem crassioribus. a. Posset dici, stelI. rotari circa axem proprium, ac habere partes opacas , ut respondit Castius pullor Posset diei stellas mbere motum Proprium . prout constat de stella, quae est sta collo cygni Posser die, , stellas , vicinia Blis physice magis premi versus polos . eo quos Sor dilatando auram aetheream eandem fluere faciat versus polos hinc Sirius in aestate removetur suo polo armeo, quia SoI tunc est in signis Borealibus , adeoque 1 Sirio remotior- σι Posset dies .in ipsa observationis instrumenta tria repere varietatem ex dilatatione aut contractione . quae semper proportionaim est in ui subtilis materiae in aere nostro, crescentis vel decrescentis,
Constit Lumem elaeumlavulsum satellitum ex umbra Iovis x. emergentium decem circiter minutis citius deferri ad terram. dum. Iumer est in oppositione. copernicant id referunt hi viciniam te