장음표시 사용
191쪽
Orationes 337' reprim id non levitate effertur, sed eonstantiam a seipsam sistit, non in haee terrena obstipo capite di
animo, sed in illa caelestia & aeterna bonaeonsurgit. , Talis cum esset sui apud omnes desiderium relinquebat, sui in omnium animis amorem im primebat, suae vitae exemplum apud Omnes prO- ponebat. Talis, inquam, cum esset, primam : parandae salutis spem mortalibus omnibus apiar M'portavit. Quod si mihi verbo uno liceat, quie- ρβου 'quid in sanctissima Auna admiramur, eomplecti fuit ipsa caeterorum omnium, quae vereri illo aevo laudem aliquam promeruerunt, matronaru compendium, & virtutum omnium quoddam sacrarium. Vnde quemadmodum Helenam suam I stratis' formaturus Zeuxis puleherrimas quinque ex toto perstati Agrigentinarum elioro puellas se legiri quarum fingularem Sc admirandam venustatem sua in imagine exprimeret; ita magnus ille rerum Arbiter Deus Sanctissime di omnes antiqui avi matrona ut
Annam unam numeris Omnibus absolutam pro- dueeret, sibi proposuit, Sc omnia earum ornamenta, Omnem morum gravitatem, Omnem virtutum
dignitatem in hanc unam transtulisse videtur. Quis nescit in Anna Samuelis matre patientem modestiam, Ec modestam patientiam fuisse 'At in Anna patrona nostra modestiae laus cum patiemiae priueit alia31 aude certavit. Quis non extollit in Anna Tobiae matronas matre plenissimam tenerrimo affectu benignit, Onna. cem ξ At in Anna nostra omnem amorem benignitas sibi conciliau t. Quis non depraedicat Annam, Phanuelis filiam. cuius singularis animi Sanctitas .' narum Deum intueri &lem meruit 3 At hχe β γ ut ' Anna nostra ea fuit animi sanctitate, ut Dei matrem genuerit, & Deum natum, nepotulum suum stimino ae incredibili amore saepius amplexata merit. Opponite mihi si placet Sarae sincerita- ω amorei iaced nanostra, qua.nihil unquam
192쪽
quam mansuetius fuit. Producite Rebeceat mansuetudinem; vincet iterum Anna nostra, qua nihil unquam mansuetius est visum. Date quamcunque vultis in aliis quibuscunque virtutem, illam in hae Anna nostra designabo, &cum singulas in singulas ostenderitis, in hac una simul omnes commonstrabo. Patisne religionem 3 erat Annae
reIigiosissima, de ad D EVM per religionem ira
tendebat, ut in Deo fixa videretur. Patisne sapientiam 3 Erat Anna sapientissima,&omnes vitae suae rationes ita per sapientiam ordinabat, ut Dea potius quam mulier in terris crederetur. Datisne humanitatem: Erat anna humanissima. dc per humilitatem ita omnibus placebat ut cum ea iucundissima vita putaretur. man quam quanta, Obsecro, illa esse debuit, quae singularibus,& prope divinis expressa olim figuris prisci aut mortalibus innotuit Fuit ipsa radix illa legea, ex qua virga, virgo nimirum Deipara, est egressa, &e virha nos Chtistus ascendit. Fuit terra illa Lancta, quam Μoyses contingere nisi solutis pedum calceamentis non poterat, e X qua rubus ille inediis in fiam. mis in combustus Dei para virgo pullulavit. Fuit coelum illud ex quo electa ut sol processit, te in quo pulchra ut luna apparuit. Atque ut figurarum istarum tenebras amoveamus, fuit ipsa, quae non umbratilem aliquam Zc ligneam, sed veram
DEI arcam Dei matrem novem mensibus non
tecto, sed utero castissimo conclusit. Unde si gloriari juae potest Obededon, quod quoniam sua
in domo Dei arcam receperat, divina quadam benedictione rerum omnium prosperitate a ac felieitatem est consecutus, qui non tandem coe .
Iestium charissima tum imbres divinitus e coelo missi in Sanctissit nam 'Annam redundaverunt quae non plena persectaque felicitas, non dico Dominum ejus, quanquami domum etiam, sed -
193쪽
animum eius, ae totam ipsem occupavit Z Glorit' Lam a si tur Hecuba ,squod Hectorem fortissimum He 'ρὸν eo arcem filium habuerit ue Glorietur Olympias , rationem. quod Alexandrum nomine neque magnum&Orbis domitorem in lucem produxerit ; maior 'amen est Annae laus & maior gloria, quod ex eius utero caeli terraeque regina , Dei ac h. minis Ge- Filia lavi ἱ nitrix communem hane auram aspellerit. Quae matrem δε- profecto si fuit nardus quaedam pretiosissima , riuatur. inardi huius pixis Anna extitit: si fuit praestantissima quaedam Margarita, Margaritae huius concha Anna extitit si fuit pulcherrimus flos quidam floris huius ramus Anna extitit; si fuit gema quaedam fulgenti stima. gem Inae huius annulus Anna extitit. Ita qua me unque gloriam filiae attribuamus, in gloriae societatem mater venit; quicunq; matris est honor , hune a filia mater potissimum desumit. Quanta vero ea Annae gloria est , quod
Dei matris magistra fuit quod illi cum lacte mo-' 'destiam propinarit Z quod illius mores suo in sinua formaveriti quod eius actionibus ac desideriis sua in domo modum praescripserit Z Quae beneficia eum a matre Anna. Diva illa Dei Genitrix acceperit, non potuit non matri omnem gratiam, omnem excellentiam. omnem virtutum abundantiam im- Parara Ispetrare. Sed quoniam cum haec dico, nihil dicem p V as roduni relinquo, & omnem quae quidem esse potest 3Mn. gloriam attingo iuum est, o Sanctissima Anna .pa trona nostra debitum tibi & exhibitum hodie promptae pietatis cultum gratum habere. Hanc autem, quam ad pedes tuos humili i mae orationis corollam depono , pietatis nostiae pignus libenter admitte, Vovemus ec dedicamus, DIXI.
194쪽
Vam arduum sit, aut de re loqui aut de te scribere, Illustrissime Domine, te e-
arguments nim quem non video , pr. t sentem sen O Oratoria tio ) vehementissimis de diversissimis agitatus perturbatio- Pe Iturbationibus prorsus eXperior. Etenim , ne, dum mentem excito, ut te, qua potest cogitatio ne tantum, quantum es, complectatur, inardescit ipsa , dc desiderio protinus ferventissimo elata non satis habet tuam gloriam admirari, nisi et iam depraedicare conetur ; at vero cum eloqui nondum satis robustae fa eundiae subsidio , aut chartae calami ossicio consignare laudes aliquas Ratio diss- tuas tentet, eoneidit omnino, de quod aggredi a-ε ltaris. mor vellet, formido detrectat. Nimirum ita comparatum est , ut excelsos Heroas laudare omnes velint, nemo possit ; quod eorum virtus com Dubitatio: munes Naturae vias supergressa Gloriam nullo O- Moriri re humano praedicandam , Qtisque AE ternitatis
195쪽
igitur inter hos amoris & formidinis fluctibus
lagam 3 imo vero quid agam dum volo , & non . possum Z dum admiror de deterreor dum detrecto te idem conor 3 Imitiabor debitores illos, qui qqq. 'cum inopiae angustiis pressi solvendo non sunt obligatos sese tamen , dc solvendi voluntatem ostendunt Si enim Gloriam illam tuam , ILLUSTRISSIME DOMINE., quam in publico loniae & Europae fere totius theatro virtus tua applaudente fama reportat, pro dignitate eloqui,& stylo cor signare non potium, amoris & desiderii vehementissimi signum famulantis obsequii conatu declarabo. Qua in re, nee ab instituto moreque pictorum recedam, qui cum ingentes & innumeras heroici alicuius animi dotes exprimere & subiicere oeulis in tabula non ponsunt,arte singulari,& coloribus ea corporis lineamenta trahunt . ex quibus animi magnitudine
facilis est coniectura. Permitte igitur, Illustrisis. mri, tu
Domine, ut te huius Orationis meae Argumen-ξ tum constituam, itaque complectar, ut bello in phcn. primis clarum , tum pace inclytum proponam. Non exprimam, fateor ingenue tuam illam mentem AE ternitatis Candidatam, aut Virtutem', ducam tamen ea lineamenta obsequiosae facundiae coloribus, ut ex iis ne item de te Coniecturam relinquam. Debitum est hoc meae erga Illustri mimam Dominationem tuam observantiae, quos Ovciliat .
ut mente submissa 'libenter persoluo , ita gratam futuram Humanitati tuae solutionem confido. Fa-ue, ILLUSTR. ISSIME DOMINE , de te dicere conanti.&ancillantem Clientis tui gloquentiam, et ii rudem dc incultam, pro tua benignitate , dignare aipectu.Qm alienae gloriae numerosis titulis, de florentis prolapiae splendore exornare quempiam contendunt , cumulatas maiorum laudes , Sc vetu- confirmatio.
sam familiae nobilitatem ob antiqua prisci aevi
196쪽
Praeteritis Pueritia Onobilitatu.
Lavi ab a indolescentia, O iuventu
memoria In lucem redueunt, Ego vero, ILLUSTRISSIME DOMINE , Te , non tuos Maio res,tuam virtutem , non tuam Familiam ; De Cus tuum, non tuum genus; tuis, inquam, te Vi tutibus, non alienis plumis & floribus exornandum suscepi. Non commemorentur proinde Maiores illi tui , quorum virtutem silentio venerori, Famam posteritas eo lit & admiratur et non res illorum bello paceque inclytae ab hoe demisso eloquentiae officio laudem mutuentur , quae in AE te initatis theatro Gloriam sempiternam in valerunt : lateat quicquid est Generis tui, a quo etsi in te magni nominis splendox detinetur, tuo tamen, non alieno fulgore splendere concupiscis. Neque etiam tua illa Incuna bula, in quibus intims vagiisti. aut terram, in qua puer reptastis, adulantium more Poetarum, prae- dieabo Naici Nobilem & Illustrem fortunae est, bene vivere, δc gloriam mereri , Virtutis : tua vero laus tota Virtutis est , nec qui equam in ea sibi Fortuna vendicat, quam semper vero Honori velificatus animo generoso contempsisti. Neque tamen est, quin Gloriosam illam Poloniam nostram exclamem , quae te protulit; Felicem, quae te virum gremio complexa magnum habet decus suum Sc propugnatorem. Sed ut ad Te ipsum propius accedam , & maturescentis aevierescentes laudes attingam, equidem , quem ad , magna natum patria benignissimo sinu exeeperat .adolescentem , ac primo robore iam aetatis spatia superantem IndoIem aliquamdiu , dum i Ierum Virtuti campus. In quo excurrat, aperitur , continuit. Non tune otium magnis & heroi eis Mentibus ignotum masculam indolem suo situ torpere fecit; non animi robur Iangu1da voluptas emollit 3 non virilem iam ante annos fortitudinem molles blanditiae fregerunt ; sed eaercitio militari tuis victoriis prae Iud
197쪽
orationes. I 3Iudebas, 5c inter aequales magno ausu futuros aliquando tuos triumphos mensurabas. Tandem tamen, tandem e patria excessistis, & ludicrum excutiens iuvenilibus pedibus pulverem, hostiles terras calcare magna bellicae gloriae cupiditate desideravisti P unum erat animi vere Martialis vo- .
xum hyemes agere sub pellibus, aestates inter bella q*' 'sudare, dies noctesque praeliando aut vigilando
consumere, gravissimas pugnas quacunque terra .. subire. Igitur in Moldaviam a bivisti, non ut militiae rudimenta tolerares, sed virtutis tuae documenta dares; nec tam ut miles esses, quam utim
perares; siquidem uni militum cohorti praefectus jam tum magno Samo scio belli, & totius poloniae exercitus Imperatori junctus, quantum ab egre gia de illustri Indole sperandum esset, ostendisti. Comparati. Ita e ludo ad bellum maximum; e pueritiae disci- cum tenero-plina ad hostes acerrimos transivisti Glorietur Α si a se fricanus, quod sub Paulo Patre militaris discipli- tibis. Mae rudimenta didicerit: jactet se non inferiori indole Hannibal, quod pene puer in tentoria Hispania successerit; Laudetur Alexander nondum magnus, quod Philippaea castra futurarum spe certissima virtutum impleverit': quos omnes etsi amplificatrix veri Vetustas plurimis Sc aeternis Iaudibus dotare soleat, non plus tamen blandita Praestat, quam ut eos maximorum Regum & fortissimorum Imperatorum castra sequutos si ista manifestet. Tu vero ita ad castra venisti, & gloriosilsiani Tam oscii laudem es aemulatus, ut ipse nivm,nium te admiraretur, milites omnes laudarent, hostes Eam,sii. reformidarent. Si loqui ipse magnus imperator posset, & ab illo suo immortalitatis sepulchro vocem edere, tuam virtutem staculis omnibus faventis vocis suffragio commendaret. Si iterum praesto esset Milites illi, uno ore tua initia maximorum Imperatorum incrementa fuime
198쪽
.Hostium. : attestarentur: Si viverent, imo si non invideres hostes. quanquam invideant in i si fateri vetur
vellent, in te adhuc pene adolescente suum iter. rorem fuisse faterentur. Fateretur ille vere:ter ribills Turearum Dux Michael; qui eum Polo Sueu nici exercitus insidias & insultus audaci ae n. Turearum. stuoso furore aspernaretur, tum militatis dexterae tuae vim, 8c inclytae mentis virtutem non admiratus est tantum, sed etiam in agro Thel eZ uno non exigua clade accepta sensit. Fateretur idem iterum, sui cum Solonorum alii in Patriam rediissent, alii in Livoniam secessissent, tum . cum Poro et o magni illius Imperatoris Legato rem an Sim litu L. sisses, copias suas insigni fortitudinis exemplo ano congiaba- te in HARD TICIS campis fugatas fusasque vidit,ic. de indoluit. Nimirum gaudet heroica virtus perpetuo quodam motu, & jugi agitatione aeterme famae gloriam ambit; quicquid nos laborem &, defatigationem appellamus, tua natura est, quae, ut coelum o indefessa vertigene rotatur, ut maria aestibus suis inquieta sunt, ut stare sol ille diei Pater non potest, ita continuatis pugnis, tanquam negotiis orbe quodam in se redeuntibus, ad Vi- ctoriam, hoc est, ad Gloriae currum properabat. Reversus in patriam eras factis admirandus, gloria plenus, omnium admiratione magnus, an hieotium ut cessaret, quietem ut reficeretur, tua vir- tus invenit 3 Sane nunquam genero is virtuti de est hostis, quem invadat ; nunquam Mens Illustris occasione caret, qua gloriam partam augeat. Vix aderas cum ecce Κanti mirus Μ ursa fortissi mus, Si potenti aemus Scytharum ductor, qui iam Polonorum omnium bona ac fortunas spe ipsa de aviuitate devorabat. Poloniam ma Simo cum exisercitu ingressus longe lateque in omnium animos sui terrorem diffudit. Quid ageret Patria universa, & cuius manum imploraret Omnes inlte oculos coniiciebant, omnes per te dispellen- η
199쪽
t . dum hoe ab omnibus perieulum aiebant; omnes in te luam salutem collocatam esse amrmabant. ia obviam eum exercitu nostioluisti hosti ferocissi. mo, copiis eius innumeris tuarum adventu, ac nominis Polonici rumore, territis moram iniecisti, mox ad manus di arma procedendo speraram ab illo gloriam, summam in ignominiam tua ac cae- iterorum virtute convertisti, quique Polonorum
sanguine Latiatus, δc ingentibus onustus spoliis k . Iedire cogitabat, per vos in agro Euheio easus πιης Ἐμυε maxima suorum accepta clade recessit. O quid non virtus animosa potest Vocabat amicta Patria 1fortissim uni adversus hostes Imperatorem,venisti; aderant in Patria potentissimis instructi copiis ho-
iles, vidisti; manus conserere, di arma armis Opponere ausi sunt, vicisti. .Ita Patriae succurrere velle, pietatis 3 hostes aggredi audere, sortitudinis,l pugnando victorem evadere, aeternae gloriae est. l Neque iamen substitit hie Virtus tua: ic non una aut altera contenta Lauro multiplicem sibi sempiternae gloriae coronam contexuit. Qu9t hostes . fuerunt, tot victoriae quot pugnae, tot triumphi. . Quanta illa victoria fuit cum aliquando tuo tanaum satellite cinctus innumerae Tartarorum it - rumpentium multitudini occurristi, impetum sustinuisti fregisti λ Testis est V kra inensis provinciae civitas 1, quam Bulii appellant quae gloriosiDsimis vestigiis tuis pressa, aeternis victoriae tu ae monumentis ει trophaeis ornata virtutis tuae subsidio ab hostibus liberata, te suum patrem ac servatoi rem appellat, tibi suorum sortunas, incolumita- f. ii olem ae salutem, deniq; se totam debere profitetur. mis. At non tunc Horatii Coclitis gloriam superavisti Z l Ille cum instantes hostes submovere solus no poni ser, ponte reciso sese in amne deiecit: tu presso vestigio aut mori aut vincere voluisti Anno Themi' Conten ἰο.
stoclis &Leonida fama aequavisti Illi parua manu G hostem
200쪽
r 6 Rhet. Porsens. e . hostem ingentem summa gloria represserunt: tu vix quadringentis adiutus militibus, qui comi- tari te solent, hostes multitudine innumerabiles.
natura & immanitate harbaros, praeter tuam scomnium spem maximo impetu irrumpentes tui inprimis lateris & corporis oppositu tum tuom rum tua voce animatorum egregia virtute repressisti, repressos profligasti, profligatos tibi aeternae
gloriae monumentum erexisti. Tot enim tunc caesa barbarorum hostium eorpora eo praelio iacue runt, ut ex iis erecti postmodum aggeres luculentissimum tuae virtutis testimonium universae Patriae dederinta invideat sane tibi prisca it Ia Vetustas, iam non dico veterum gloriam aequavisti, ni
mis parum est, superavisti, qui tot millibus pene unus satis fuisti; qui ex ipsis hostium corporibusta gloriosissimum de hostibus trophae viri erexistia
nigressi n- IFama peruade terras, di esse hunc Heroem, quicula, adia quocunque se vertat, victoriam inveniat, depraedem. dica. Non numero militum pugnat, sed virtute.& plus virtus potest, quam militum turba. Non ambitiosus Gloriam quaerit. aut temerarius Fost unam sollicitat; ultro tamen sese Gloria offert. dc Fortuna favet. Non pro se, sed pro Rege venalem morte vita in circumfert,&potius quam iuratam illi Fidem violet, sanguinem ac vitam effundere
L6M ex pe' generosissimus ae fidelissimus exoptat. Quid diri eo, exoptat 3 Reticere egregiae ac constantis virtutis tuae laudem, ILL V STRISSIME DOMINE, piaculum est. Te ipsum appello, nunquid tumultuantibus caeteris adversus Regem Nobilibus, usque adeo mentem integram sc inviolatam Fidem servavisti, ut stans prima in acie cum ictum gravissimum i accepisses, dc hianti vulnere . tui. languine ubertim defluente, mox animam effla- Wism4t turus omnium opinione putareris ὶ ο Nobilis dc generosa anima, quae evolare e corporis domi- cilio