Rhetorum collegii porcensis inclytae academiae lovaniensis orationes in tres partes secundum tria causarum seu orationum genera distributae. Sub Nicolao Vernulaeo collegii porcensis, & publico eloquentiæ professore. Accessit orationum sacrarum volume

발행: 1649년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ellio parata . modo non fidei violatae rea'; quae non mortem illam esse reputabat, etsi sanguine suo purpurata deficeret. sed triumphalem honoris currum , quia pro Regis sui salute occumbere contingebat Equidem iam satis Gloriae ViXe- Desicrataras . sed Regi, Patriae, tuis nondum satis: Tua Eim vita. Gloria te iam immortalitati consecraverat, sed tuae patriae, universi Poloniae regni utilitas pluribus in occasionibus tuam virtutem requirebat. Itaque fato servatus,& Gloriam augere debuisti , di merita; ut cum summum Gloriae fastigium sua Virtus attigisset, tuis meritis omnium utilitatem , plurimorum salutem, Regis tui amanti D simi honorem complectereris. Et sane nec Oe-G-litudo.

casio defuit, nec hostis: quin imo quemadmodum olim Hereuli renascentia Hydrae eapira nihil aliud, quam succreseentes laudibus laudes erant; ita occurrentes tibi quotidie labores &pugnae praeclarissimarum semina laudum extiterunt. Viceras ante fulmen illud belli Turci- Hiab ia :ci Michaelem; successit Κanti mirus, ut cum tibi 'Turcae herbam proiecissent, palmam Scythae concederent: hune ubi singulari fortitudine dispulisti, quasi alius ex eius strage hostis renascere,etur, Schangyreus Tartarorum fortissimus ductor

nec audacia nec exercitu minore exsurrexit. Sed

nimirum qui velut monstrum quoddam ac portentum salutem omnium dc libertatem oppri

mere contendebat, te Herculem invenit. Irrue- content eorat ille in poloniae regnum; tibi Polonicum exeret tum Rex invictissimus Sigismundus com- mendarat; ille rapta iam ingenti praeda nobiles

viros quam plurimos, matronas honestissimas ac puellas in miserrimam se tutem abducebat; tu illi occurrens captivos omnes a servitute liberavisti, plurimos ex eius copiis in servitutem pertraxisti . non paucos magna strage in exitium mor

iemque depressisti, praedam omnem e manibus

202쪽

contentio.

I Rhet. Porceus ' comparatis ac faucibus eripuisti. Ita tua Virtus , tanquam at

tera Herculis claua, Omnia contundit, prosternit, conterit. Extollatur Scytharum illa, qua pluri- mum in oppugna udo valent, celerit Si , at tua ve

Ioeior Virtus est, quae vincendo Scytharum celeritatem superavit Atque ut eo gloriosior esset virtus tua, quae non assentationibus , sed meritis Gloriam quaesivit, ipsius hostis non vi extorta ,seo sponte facta confestione laudata est. Uictus enim fugatus iac spoliatus a le Schan gyreus . eum esse te Ducem dixit caudi posteritas) in quo omnes boni Ducis virtutes reperirentur. Credetne tamen hoc olim ventura Posteritas 3 Imo vero

gloriosam omnibus de te fidem praestabit , di nostro demum saeculo atque in te annuet factum esse , quod tantis infra supraque temporibus vix

invenerit aemulum, vix habuerit eXemplum. MuI-- ti victos a se hostes laudaverunt , ut alienam devictorum hostium virtutem extollendo suam gloriam augerent; tu ab hoste a te victo laudatus es, ut tuae Gloriar nihil fauor alienus tribuere videretur, Adulari me tibi hac laudatione suspicaretur non nemo fortasse, sed adulationis suspieione iam me hostis liberavit. Adulari certe illi . laudando possumus, quem hostis laudavit; atque ego dum splendorem tuarum laudum propono , ' nihil adiicio; vereor ne ingenii culpa' .ae& ora tionis ineuitae ruditate detraham. Etiamnum si . Ientio susceptum hoc tuae Gloriae praeconium libenter obsignarem, quod oneri par esse non possim, sed hanc voluntatem intra debiti omeli ed scientiam coercere non possum Ilium ne tacerem egregium tuum erga Regem ae Patriam animum r quem, cum de Moscho vitica expeditione agere-AU M. tur, ostendisti 3 Agebatur Regis honor ; Regi te ultro obtulisti: agebatur Patriae utilitas & Gloria, Patriae obsequio te sponte consecravisti: opus

erat militibus; septingentos a te conscriptos

203쪽

Orationes.

lendidissime ornatos Regis honori & patriae utilitati devovisti: requirebantur impensae ἱ tuo sumptu milites tuos aluisti . & Iongissimo tem pore constantissimos detinuisti. Ita teipsum non ontentis. aestimas nisi tuus non sis, sed Regis it Patriar : itate vivere non arbitraris , nisi adpReipubl. obsequium tuum corpus tot iam'antea eXanthiatis

belli dissi eultatibus mutilatum , par tamen adhuc Iaboribus , & ad perserendas durioris fortunae molestias prodigo quodam amoris affectu impendas, ita possidere nullas opes concupiscis , nisi quas pro Regis ac Reipubl. salute eum vita ipsa offeras, tu cum opus est . profundas. vis uno me verbo laudes tuas complecti Z Vivis Regi &Reipub. Sed ita vivis, ut pro Rege ac Reipub. vi tam deponere sis paratus Et Honoribus te facultatibus multum potes, sed ita potes , ut iis exuerere Iibenter velis modo Regis honor de patriae utilitas augeatur. Permitte ILLUSTRISSIME. DO. III NE, ut Respublicae nostra: verbis tecum agam hoc loco, quae in summa Gloria tua, in summo

splendore suo, tali aliqua te profecto , sed quam Pr petata

omnes audiunt, voce compellat. Μultum hactenus, mi, KALI NOVI, tua virtute de mea meritus es, dum me nec consumi pateris, nec decrescere.

Quod te produxerim, laetor, quod per te saepe sim comparatId seruata, mihi congratulor. Iactet Roma Decios 'ν conuo Gos, qui se semel pro ipsa devoverunt ; ego te tioocm. mi RALI NOVI, iacto, qui te pro me iam toties e vovisti. Extollat illa Camillum suum, cuius

virtute Senonum imperium desperata propemodum salute effugit, ego te, mi ΚALI NOUI, e X- tollo, cuius singulari fortitudine toties Turcarum furorem, toties Tartarorum insanos impe-itus effugi. Amet illa suum illum Cunctatorem Fabium , Sc qui vineti Hannibalem posse docuit, Marcellum, quae illius clypeo protecta seipsunt ab hostium devastatione servavit , huius indu

204쪽

Iso Rhet. Porcens

stria ac robore amissam antea Italiam magna ex parte recuperaverit ego te amo, mi ΚALI NOVI cuius virtute propugnata multoties infensissi- imorum Scytharum rabiem evasi , cuius pugnis

Lavi alia ER 'ux ictoriisque ornata, multa passim erepta friissedis.. mini, ikςς pς Vi- Qv id dicam quod adversus se. rocissimos illos Tartaros, & assiduos hostes nostros mihi murus sis, ic propugnaculum 34 Quid dicam , quod nullus mihi exoriri metus possit,

quem non tollas Z nulla calamitas impendere , ad quam amovendam non statim summo fere sem. per cum vitae discrimine,non raro cu magna tuorum bonorum attenuatione procurras ὶ Dissileri beneficium acceptum non volo, cuius obligationem non zngrata libenter agnosco, gratiam refer Ie parara concupisco. Sed tuis erga me meriti; poni modus non potest Non satis tibi fuit toties pro me in hostes meos pugnavisse. 8c Patriam tua protexisse , nisi etiam Pietatis tuae monumentis Inie exornares; ut cum te fortem laudarem, pium amarem; eum a bellicosia manu tua multa beneficia aeeiperem , a tua eaelesti mente pacis Ornamenta reportarem. Ita profecto, mi RALI NOUI, hactenus vixisti de hodie, vivis, ut eum totus sis meus, totam metuam tuis meritis effeceris HasILLUSTRISSIME DOMINE, Reipu. nostrae ad Te voces ut Iibenter audio, ita iisdem admoneor, ut qui te hactenus bello Clarum consideravi. deinceps Pace inclytum designem. Dederit tibi Mars sagum,quo triumphas; eerte etiam Pallas Togam

Alia mkl imposuit, qua fulgea Ab armis igitui,& bellorum

Brepitu, ad pacis ornamenta orationem deflectamus. Quanquam quid ab armis discedere conor, quae deponere nunquam potes e quid ad Pacem hostium trahere te contendo , qui mediis in armis pro Patria semper excubas, bc numquam cessantes hostium Tartarorum incursiones repellis 3l Sed tamen ita militari illa virtute tua de Patria. bene

205쪽

Orationes. IsIBene mereri quotidie non cessas, ut Religionem simul quantum in te est, magno Rei p. bono au' Lamari peas fi exornes Ecee illa Pietas tua, digna coelo fisu. Pietas orationi sese praesentat , quam prosecto clarissimis indiciis tum omnes agnoverunt, quando singulari Religionis amore, ut in Camene censem

districtum societ. IEs Vr Religiosissimi Patres

advocarentur. atque ibi populum omnem erudi-Xent. cum paucis auctor existitisti. Sed adiunxit G tantae pietati eximia prorsus munificentia, qua Iteiri a librliberalissimo animo Religiosis illis Patribus Col-,alit legium erectum magnifica dote auxisti, ut te sane non immerito fundatorem suum & optimum Maecenatem possint ac debeant appellare. Dedisti tu illis Religionis iis in partibus clavem , quam cum eius Povinciae gubernationem suscepisti, tua in tutela ae patet ocinio esse voluisti. Stare hie ad pedem figere tua Pietas, dc a dentissimus Religionis Telus non potuit, cum qu di Patrum Societatis industria, labore Religionis Pietatis incrementa in dies maiora animadverteres, eosdem Vinnielam , quae totius V krainae commune territorium est, consentientibus bonis omnibus advocasti. Quid hic dicam , aut quam parem tantae Pietati laudem adseribam appello Carne nec iam : in te antea Religio

iacebat Iam floret ; debeo hoc, inquis, ΚΑLI-

NOVIO: in te antea rudis, di inculta Iuventus mores tantum agrestes praeferebat, iam doctrinis e X culta moribusque polita humanissimos animos ostentat ; acceptum hoc, inquis refero X ALI NOVIO : antea propter Tartarorum 1 vici- ni talem pessimorum errorum contagionem per- '.

timescebas, iam singulari Patrum istorum eruditionera confirmata ita Religioni adhaerescis, ut

ab ea removeri nunquam, reformides, dc hoc

quoque inquis, mihi praestitit eximia pieta, te singularique cuia KALINO VIVS, O egre-G ε gium

206쪽

Rhet. Porcens. raptimatis .gium meritum Sed te etiam, hie, Vinnieta eompello. Tu in ipsis Tartarorum finibus si quid dico finibus λ) tu in ipsis Tartarorum saucibus es sita; hoc lane quanquam miserum, si tamen parum sanie schissima te nefandissimo pernitiosissimoque

plena, Iudaismo detestando polluta, erroribus: . innumeris aliis insecta exitium ac pernitiem an- 'helabas; hoc vero miserrimum .. Sed 5 selicem mutationem l iam in te homines ad humanita- GnIentis.

In Patret Franci ea

rentur, summa alacritate, Si ferventissimo pietatis . ardore amplexantur ; jam Deus, vix de nomine tubi antea cognit , publico&eeleberrimo in te cultu' adoratur; jam fidei saetatissimae Doctrina, tanqua lsol quidam fulgentissimus, tota provincia suos ra' dios exerit & esarissimam ubique lucem magno cum Pietatis ardore diffiindiri jam De Iubra sur 'Vgunt insigni structura, Arae fumant multa religio 'nst urbes reformantur nova eruditione, tota Pr*vineta gestit sancta exultatione. At hoc, inquis,

tantum tamq; divinum beneficium, quod de Coe demissum agnosco, XALINO VIVS mihi sua pie H

eate, suo ardentissimo pro Religione Telo, suo humanissimo in me amore; pro euravit. Μacte ista pietate tua. ILLUSTRISSIME DOMINE, in ista dignitate tua atque ossicio pium appellati, summae tandem laudis est. Atque hanc laudem tuam,

Gradatio. quamdiu vivere respirareque concessum erit, gratissimo animo fovebunt di ore laetissimo depraedicabunt Religiosissimi Patres Ordinis s. Francisci squos Μinores appellamus quibus in haereditaria aditione tua Husyatin summa cura sumptuque Ii- beralissimo Coenobium erexisti, erectum ornavisti,ornatum singulari amore complecteris&soves. Ita nimirum cessare aut deesse tua Pietas non po

test,

207쪽

Orationes. rest, ubi Dei honor . -ligionis cultus, popu- li salus accipere incrementum potest . ain f statim Pietati munificentia sese adiungit ut Omnino te satis pium esse non putes . nisi munificus quoque, & magnificus existas. Macte ite. rum ista tua pietate magnifica & pia Hagnifi-

cen ria. Proficto vere Pius, & vere Magnificus est, qui auctor pietatis cultu , exornataque Religi0ης Est ὁο,bri Dei Divorumq; honorem promovet, Quid nunc a 4mcam de iustitia opulchra Pietatis comest quam ira exerces , ur per te IEquitas vigeat, Iniquitas exuler, Tranquillitas regnet ξ Testis est Vinnicia, quae iustissimo illi tribunali. in quo olim sedebas , suam se debere tranquillitatem assirmat. i Testis est Camenecum, cuius quies tua aequitate, quam adhue hodie in illo tuo Iustitiae solo moderaris, parta est Testis est Laiyc Eouia , quae quiλre Iudicem habet , non tranquilla tantum re spirat , sed etiam fumma in Libertate quietem suam admiratur. Ignosce vero, ILLUSTRIS SI' AVb iis ME DOMINE , si imparem stylum tuae magni tudini submittam : quod si ex ungue Leo, si ex Fortice Gygas, si erit umbra corpus cognolei po- Trateratioqu; ilia dixi conssilia , non illos labores quos proli- Πρης rest,sorte aliquam tui umbram adumbravi. Non cum σιμ bertate tuenda , quam sibi multo sanguine haeredi ratiam Poloni secerunt , & cuius semper retinendae nunquam non Auctor & princeps extitisti, exanthias, Non eorum omnium memini negotiorum , quae pro incolumitate commissarum

cibi regionum , pro publico Regni totius bono quotidie agitas , di ad exitum felicissimum perducis. Admiror haec libenter, eloqui non possum . IlIam vero tam piam ac tam sollicitam educandorum liberorum tuorum curam quis non admiretur: quis non eloquatur 3 Habet Rex. quod

ex iis speret; habet Respubl. quod in iis confidat, habet Religio, quo se in iis reficiat, Tui G s sunt,

208쪽

is Rhet. Porcens sint,sed quia ita vis, Regi, Religioni, Reipubl. nati

Tui sunt, nec tam 'quod ex te nati , quam quod tuis vestigiis insistunt. Quorum indolem, & generosum ad omnia animum si quis intueatur, videbit ; Suid mens rite , quid i . Gus nutrita faustis sub penetralibus positi. Videbit , inquam Fortes , creari fr: ibin O bonis , verissimumque esse dicet,

quod nec imbellem serores. Progenerent aquila colum

bam. Illa indoles a te est, IL L V S TR I S SIME DOMINE , Doctrina sed vim promo ver insitam, Recii que cultus pectora roborant: adeo dum iussu tuo in exteris Regionibus Sapientiae ac Prudentiae comparandae labores suos consecrantiste Iic Iter quam ti te acceperunt generosam Indolem, ut aliquando Regi ac Patriae prosint, eXornant. Ille tuus ADAMUS, verum omnino, sed quod adhue forma Iur, tui ipsius simulachrum. Ille tuus GEORGIVS , cuius animus ad omnem prudentiam factus nescio quid non iam Patriae promittit. Ille tuus MARTIN Us,quem cum videas,omnia summa speres. In illis profecto etiam'ubi morti s dent sero Fata concesseris. ter adhuc renasceris, di tot Patriae ae Regi animi tui obsides relinques..Foelix Respublica nostra , quae illos accipiet, stelleio quae te iam habet; & licet tuis tot ac tantis meritis nondum satisfecerit, meminit tamen, pollicetur tamen , satisfaciet tandem,λquae multis tibi similes quotidie cives e Xoptat. Cuius voto ut faveam , ILLUSTRIS SINE DOMINE, faxit Deus Ter. Opt. Ma X. ut tecum ac per te diu B:-lices an nemus di perennemus. DIXI.

209쪽

RHETORUM PORCENSIS

INCLYTAE ACADEMIAE

LO VANIENSIS , Orationum

CONTINENS ORATIONES

Generis Deliberativi. COLONIME,lIODOCuM KALCO VEN

210쪽

CONSULTATIO, eis quorum ilitudinem illus ,

Oratoris conformandin.

DEDICATA

Amplissimo & Clarissimo Viro,

ERYcro Pu TEANO, Serenisse. PRINCI P. BELGII Consiliario, &Publico Litterarum PrO- fetari Lo V ANII.

ORATIO L

sui rei fimmum ad difficultatem

On est obscurum, non dico inter eos, qui 'iHογῶum a scientiarum Antistites fugienti temporiouotate Velut manus iniiciendo, suam aetatem mli. in posterorum annos Delici quodam ingenii pa tu diffuderunt; sed inter eos etiam, quorum ani- . mos memoria posteritatis, & eandidatus gloriae PrΦθut ' sh feruor iam primum ad Apollinis aras & Μu μιορ issim serum delubra trahit, quanta sit styli necessitas, di elegantis utilitas scriptionis. Etenim, si Crassi vo-

SEARCH

MENU NAVIGATION