장음표시 사용
331쪽
orationes. 27svit; sed nequaquam 3 animadverterit nec pauciores nee doctrina minores ex tuisse , qui quidvis pati maluissent quam crudeliter sibi mortem inferre. Atque ut illud de Stoicis illis affirmem, docti illi alias, nee in fietor, fuerunt, sed veredi eam & libere, hae in re despuerunt. Rursum
ro, & fortiori qua si spiritu inclamant, Inutile r πρηνὴρ
quandoque eorpus esse, non inutilem vero ani- .mum, eoque illud esse relinquendum. Magna vox illa maior & ideo quod Senecae vox esse e re datur, Egone vero Senecam arguerim, quem sapientiae doctorem Orbis admiratur Z sit ita. Doctorem etiam & oraculum nondum orbis repurgari libenter agnosco; sed quoniam sequenda veritas est, non homo, tribuamus errores homini,& dum multa bene dixit fateamur hoc maledicto Ro=ὸh nsio multa benedicta polluisse. Fateamur & illud non M, ea
inutilem semper animum infirmo di debilitato in corpore versari. Quod si tamen ita dolor nonnunquam augeatur ut animum premat. lac existi.
ma ad experientiam datum esse, ut si molestus existat, sit utilius, si in tollerabilis, non sit diu duraturus Adiecit velut extremum fortissimumque s. r telum fortitudinis signum esse sibi manus inferre. g me tum An obsecro, quoniam viri non est erectis N im. r Ust ista motis oeulis utramque fortunae faciem spectare non posse : An idcirco quia mulierum est inde oculos trepidos avertere, unde dolor potest aliquis proma nare Sed non inquis dolorem expavescunt. zi non expavit dolorem Cato, cur non ad Caesarem confugiendum esse clamitabat cur non una filium secum occidit, ut cum Torquato Iantae gloriae societatem adiret Sed sei l. sint illi Sei iam Oe- sortes qui fugiunt dolores, sint illi vero imbe. eidera tim eilles di timidi, qui ferunt eosdem , ic ferendo ditatu est lari unam occidunt. Videor jam Auditores pro AUMm D cellas omnes & fluctus, quos turbo quidam OIa- rΜm4tionis adversae concitarat, reducta veritatis
332쪽
Primum argumentum ab cxl trien
Similia, 1 6 Rhet. Porcens. serenitate composuisse, restat illud ut quoniam
jam in terra pedem ponimus, non minus ipso veritatis sole fruamur, quam opinionis falis nebulis nonnihil fuimus perturbati. Dicamus erga dc nos aliquid, & si nihil notius experientia certiusque homines arbitrantur, ab hac quoque dis ficultatis hujus veritatem exquiramus. Profecto si qui solent ab Imperatoribus orbis huius ad alicuius loci custodiam deputari sine justi ae mandato ab eo sese removere non possint, credendum est omnino neminem ex hoe corpore liberare sese posse, nisi mandatum accedat coelestis 3 illius Imperatoris . a quo de in hoc corpore constitui mur,& cui tanto plus obedientiae debemus, quanto major est homine Deus. Seio jam consti ictas rationis huius veritate cogitationes vestras tene
ri, sed oblivisci non possum militis illius qui
sub Stephano Colum nensi stipendia merens, singulari fortitudine constantiaque de in omne Π posteritatem nomen suum disseminavit, de in orbis universi luce, quanti essent facienda Imperatorum Imperia declaravit Consti tu tus ad custodiam euiusdam turris erat, & iam cuniculis factis ignibusque a ain. otis ruinam minitabatur ; diffugerant commilitones , discit men erat di vitae per Fculum proximum ; quid ageret ὶ quo se tverteret illine hostium impetus urgebat, ut dis cederet, hinc Ducis imperium. ut maneret. Mansit igitur generosissimi miles animi, nee a statione, in qua tandem vitam reliquit, nisi revocaretur, recedere cogitavit. Et adhuc quisquam erit, qui evolavidum sibi ex hac corporis statione putabit, quem non inde coelestis Imperato is voluntas revocabit Θ Nunquid qui potestatis alicuius imperio in carcerem detruduntur, non prius inde
diffugere possunt, quam quae clausit potestas abire permittat 3 Neque enim furtivo poena discepsu vitatur, sed crescit. Nunquid mihi invito
333쪽
orationes. 277 unquam domino vel auferendumo est vel e loco movendum ὶ Et nos in Dei potestate sumus, sub Sὸὸuhdori,
eius tutela respiramus. omnes eius providentia
gubernamur e veruntamen ut ab experientia non . Q , recedam , unde huius veritatis initium deduxi, si
crimine carere non pote lI, qui mancipio alieno
vitam extorquet, reu S erit & ill δ q id min se commutatis non iubente violenta sibi manu mortem consciverit. Neque enim, ut etiam supra fulgus aliquid dicamus, anima corpus, sed animam deserere corpus debet, cum scilis iam expletis annorum, suorum numeris ita deficit,ut retinere vitam amplius non possit; cuius ratione veritatis Poeta compulsus prudenter exclamat: κExplebo numerum, reddar tenebris.
Quid i quod ita homo in hoc olbe sit constitutus, 3 - et in qui pro viribus operari debeat, & a Creatore mer hominiscedem expectare 3 Quod eum ita sit, non praecipi, si' tandus est ad finem labor, sed dum licet urgendus ac deducendus, ut maior mercedis aecessio fiat. Quid Z quod qui in seipsos saevientes sibi vitam adimunt, &in autho remi naturae & in Rempub. sunt injuriosi Neque dubium, esse potest, cum & coelestis Imperatoris subditum sine mandato & Reipubl. membrum sine consensu restitidant. Vnde etiam hominibus illis tanquam in . Rempubl. injutiosis justissima poena eonstituta
est, ut eorum scilicet corpoIa tanquam, quae com- .muni sepultura sint indigna, passim inhumata re pr ηυr i e linquantur. Quid iterum, quod hi homines tan- 'tum in se rabie feritateque consurgentes id assequuntur, ut in coelos pervenire nunquam possint pNeque hoc ita dico, quoniam religionis nostrae meritas id assirmat. Amrmant id Ethnici quoque; Audite M. Tullium in illo praeelarissimo Scipionis somno; ubi Paulus Rinitius jam tum agens inter divos ita Seipionem alloquitur: Nisi enim cum Deus istis te eorporis custodiis liberi Iave-
334쪽
beraverit: hue tibi ad eoelum putat ) actus patere non potest. Sed cum illud minime sit obscurum, apud nos. quid opus est novam aliquam ra tionis facem in clarissima veritatis luce accende re e praetereamus dc illud quod cum Principum Regumque decretis prohibita sint duella, ic huic Principuin voluntati hominum omnium communi authoritate sit aggregata voluntas, utique &communi mortalium omnium opinione, & Mo narcharum justissimarum authoritate nefas esto mnino sibi manus inferre. Sed fortassis nimis multa, ubi erroribus discussis satis ipsa jam per sieveritas elucet. Quapropter si reeedere ab hac statione vitae non possimus, si reus est qui subditum aIienum occidit, si expectandus est vitae finis non quaerendus, si divina datur author iras, de Respublica, eum iniussus quis excedit e vita, nec optato potiri fine potest unquam, ita credamus de statuamus, nunquam omnino virum fortem &generosum violentas sibi manus inferre posse, aut debere. DIXI.
i dolescens Reipubl. Alumnus a
o io graii quid est, quod in terris secundum Deum adolescentis. mare, inquam oculis habere perpetuo de- Rarisaeon- beam , Doceres ornatissimi, Amplissimique ditiona auia. nostra est humanitas ingens Zc admirabilis omnino munificentia. Etenim cum obscuris oriundum natalibus e sieta, quorumis fortuna condi' ii
335쪽
Orationes. et si etioq; vitae vix ab egestate distaret,adoptastis me ini tutelam curamq; vestram, ut Reipubl. filius vide-Ie,eo'; benignitatis vestrae favores hune in sinum meum effudistis , ut vivere me non tantum homnestissimeque vivere velletis , verum etiam artium optimarum studiis adornare. Peregi itaque vestra illa benignitate,Proeeres Ampli Isimi Grἀφιώ σ1 Ut studiorum in hac urbe nostra patriaq; decursum &aliquam, quam in me placere vobis, vehementer mlaetor,eruditionem sum adeptus. Vnde vobis, quoniam in hunc vestrum aspectum sum admissus , Proceres AmpIissimi, de hoe pectus beneficii nostri memoria perfodit,gratias,quos concipere dicere qpossum , habeo dieoq;. Quod si haereat in gratiis
dicendis lingua nam me vestra humanitas confundit) animus perpetua recordatione linguae dein
sectum supplebit Quanquam quid mihi benignus
ille vester aspectus promittit quo rursum invitat humanitas 3 An ut beneficium iterum aliud expostam a vobis, qui me muneribus innumeris lia Aenus eum utavistis Z Non possum benignitatis vestrae sontes oecludere, quos apertos mihi semper esse P t t pereis vestra humanitas decernit. Permittite igitur,ΟΙ-gνinani forinatissimi Prudentissimiq; Proceres, ut qui hacte- eultatα nus vestra in urbe erevi, regiones exteras invisam, di ad vos aliquando collecta prudentia maturior perfectiorque revertar. Non impello petitionis meae rationes 3 loquor apud eos , qui mi-
hi parentum dominorumque sunt loco
336쪽
CEnerosi ratem illam tuam , & excitatam
indolem iuvat intueri, O Adolescens, haec tibi verecundiam istam gratitudinemque suppeditat, illa tuum animum honestissimae pe titionis ardore succendit. Age igitur, gratum est, quod erga nos te gratum intueamur. Placet animus iam spei magnae conscius ad maxima sublimiaque contendens. Nimirum imitari eupiesu venes illos Romanos, qui ut ad Rempub. pararentur in Graeciam Μamiliamque tanquam ad Empo ria seientiarum a parentibus ablegabantur, ut inde aliquando ad Rempub. idonei reverterentur. Nimirum multa videndo ipse, de audiendo sapere supra vulgus exoptas, & qui es a Rep. ad Rei p. spem educatus patriae tuae praestare te virum peregrinando contendis. Nescio, an quod veterum qiaidam dixit,audiveris aliquando. Cui peregri natio dulcis, patriam non amat; si dulcis patria , amara peregrinatio est. Certe quemadmodum nascuntur in patria patriae conservatores , ita crescunt in illa. Quam multi varias adeunt regio nes, & exoticos peregrinosque secum mores ex portant ρ Nondum tamen tuum animum depone, retine affectum tuum , ibo per singulos, de magistrarus, pro te voluntatem exquiram. Si quid ergo iudicii sit in te, qui Princeps es Μagistratus, quoniam iam adolescentem audivisti, deprome. ORA
337쪽
ficipiendam esse adoleficenti pere
grinationem. Οn ignoratis, Amplissimi viri, eum qui ali-
Patriae spes, una re eum bat. N a quo in angustiis auxilium, atque in adversitatibus salus certa petatur, eruditum de multarum terum peritum esse oportere. Ecquis vero, qui perpetuo domi delite' Eruditis8.-ster, nullas exteras regiones adibit, nullas Aea de pὸν νγ and mias alias atque urbes frequentabit, eam sibi in patria promittet eruditionem, peritiamque prae- I iclarorum virorum vestigia premere eum honoreti gloria, ae deinde eum utilitate Rempub. possit administrare Ne ego nullam adeo felicem in terris regionem esse puto, eui non aliquid vel ad necessitatem, vel ad cultum desit.
Hic segetes, idie veniunt felicim uva:
India mittit ebur, mollessua thura Sabai. Neque etiam adeo beata est ulla regio, quae felieissima omnia ingenia in eludat, sinuque suo sapientiae stirpes omnes eo m prahendat: sparsa illa sunt per orbem, di varias diversissimasque terras EYὸmpta,. illustra n t. Habet Italia, quos admiramur; habet Hispania, quos suspicimus; vivunt in Germania qui immortalitate sunt digni; vivunt, in Gallia. qui cum aliquando morientur, semper tamen vi- e: ent immortales. Quantum profui tC icero ni in RhO
338쪽
182 Rhet. Porcens. Rhodo insula Moloni re eoquendum refingendumque sese dedisse e Quam gloriosum Anacharsi fuit, ab extrema Scythi in Graeciam Philosophiaerententia eausa ad Solonem contendisse Quam Romanis Ma petitio utile fuit h Graecia mores ae leges accessivisse ni adolescen Quam ad sempiternam saeculorum omnium mae tibin annuit. moriam illustrae Sabaeorum reginae, vel ex loeis remotissimas Salomonem petivisse λ Placet mihi Adolescentis huius nostri desiderium; expediat ali in quando sese e patriae sinu, dc in lucem regionum caeterarum irrumpat; crescat in Academiis urbi. busque aliis ; a doctis doctrinam, ab urbibus bene constu utis morum disciplinam reportet. N ad nostram aliquando Rem p. prudentio I revertatu L.
Ita sentio. & ut publico sumptu dimittatui, om vino judico DIXI.
Exorditur assentiendo dicta senten
stipiendam esse adolesenti peregrinationem. EQVidem aliud in adolescente requiram s
sed non tamen, ὲ sententia jam dicta diste.dam. Aspirat igitur ad Remp. adolescens, Ecaliquando prodesse patriae suae gubernando contendit In eo sit oportet authoritas de gratia. Quid est vero authoritas illa, nisi quaedam consentiens bonorum omnium de virtute ac eruditione aestimatio ὶ Et quotusquisque aestimati in nem illam, sui per diversas dispergit oras, qui non secus in patria, quam in coneha testudo delitescit i qui via plures perambulat regiones, quam uno
339쪽
Oratrones. 283 ano solari die Limax petertate qui vix ulterius a domo paterna pedem, ponit, quam ab antro suo sermiea Needu Iile ille authotitatem sibi perqui. - risiqui plures perlustrat regiones, quam alii pictas
unquam viderunt; cum pluribus nationi b. familiarissime conversatus est,quam alii loquentes audiverunt; plures callet linguas,quam alii Iegerunt plurium gentium instituta moresque didieit, qua alii perrumores, intellexerunt. Ille, inouam, ille sibi virtutem istam comparat,quam authoritatem appellam, qui nulla perieula reformidat,qui tales sibi opes ae thesauros acquirit, quos nu Ilus fortu- .nae easus evertet, cui nihil iucundius, quam pe
1egrinari, quam exterorum mores ac consuetudines observare; quem nulla patriae parentumque i blandimenta domi tenent, aut voluptatum illecebrae remorantur. Quis est qui non talem deprae dicet in oeulis habeat sermone cireumferat, gradati quisest qui non amet,admirandum admiretur cOlendum st eoIa t Reipub. utilissimum e Nemo illos . Ieveretur, qui cochlearum instar in patria delite- .scunt, nulla illi sunt in authoritate , qui patrios C tmn
tantum caret viderunt; nullam gratiam obtinent '' apud probos, qui suae tantum urbis mores eorruptos sepe noverunt. Vale, Adolestens nam sie sol . sentio. & si gratiam patriae tuae referre cupis, non hie sed alibi praestare virum, ut ad Rempubl. aliquando cum authoritate gratiaque vir accedas.1umptus etiam fortasse desideras utere benignitate nostra,concedo.
340쪽
Suscipiendam non esse adolescenti
Ex νditur r Ideri soleat odisse nonnunquam , quae exessundo se petita non concedunt. Non odi te, quem
O laudari multum amo, Adolescens , Germen et cla adolescen . Reipubl,.nostrae manu consitum, tu Ia excul rum,iem. fauore irrigatum,& si iam surculus es aliquis, in arborem aliquam tandem evades. Ego vero e Reipubl. sinu te eliciam 3 in exteras te regione tablegem 3 veneror illam Lacedaemoniorum di- Proponit pe' sciplinam , cluam illi ita diligenter observarunt. regrinandis ut nemini foras progredi vel a patria sua pere- non esse. gIinando recedere fas esse vellent. Laudo semper Probat ex ' praeclarissimum Atheniensium institutum , qui emptu. suos cives a Μari tanquam ab improbitatis magistro semper abduxerunt. Ita enim veteres illi peregrinationem improbarunt ut Rerum pub. pestem esse arbitrarentur. Dixit paulo ante Praeses Iram dicto Cui peregrinatio dulcis, patriam non amat ; Slprasiau. dulcis patria, amara peregrinatio est. Si patriam amas cur peregrinationis te tantopere deside-Pr. ιο eis Ilum invasit Z Audio, eruditionem reportabis,
risoaesis N prudentior maturiorque redibis. Nescio anishita non etiam corruptior , sed tibi cur huius urbis d. '' iana eollegia doctique vilescunt 3 Si in huius A.
cademiae horto scientiarum' omnium tibi flores, colligere licet, cur tot sumptibus tantisque periculis. quod habere hic potes,aliunde reportare eontendist M authoritatem colligendam abiώ. bis