장음표시 사용
341쪽
ibis; Nimirum non apud alios assimari eupis, qui mobiseum vivere,& internos mori Votum habe. Sof isa Ibi quaerenda est authoritas , ubi imperandum i qua ratinem ibi eoneilianda sibi gratia, ubi vivendum. Vi dum isdiab
iis, quid Proceres contendam, amo adolescentem si hi m&adolescentem cupio retinere; crescat in oculis Mnostris discat mores nostras, ita nobis semper placebit; ita nostram urbem discet a nobis gubernare, DIXI.
Suscipiendam e se adolescenti per e - - . - εν grinationem.
V Irtutem eum in omnibus, tum in Μagistra- αννάθών tibus potissimum requiri, nemo unquam Nipsa. 'dubitavit, qui vel solem potuit intueri,& tentia evo. neeessariam in eo Iucem videre , a quo omniastione. flueem astra mutuantur. Quis est, enim , qui . non Μagistratum solem esse Reipub. dicat, a cuius luee . hoe est virtute , ei ves omnes illustrentur Quod eum ita sit, de virtutem morumque Preeg nanis probitatem, qui admonendus est ad Reipub gu δε virtutem hernacula requirat, abi. Adolestens, per me licet; O probitair recede a Patria tua aliquando, ut ad eam cum vir- aequiri. t tute gubernandam revertaris, & civibus tuis morum aliquam probitatem reportes. Speciosa est eruditio, Be ad ornatum Reipub. sed neeessaria est probitas ad salutem Rei p. Abi, rursum dico, AdoIescens. probitatis & virtutis exempla apud. exteros illustria reperies, ipso aspectu tuus animus attolletur, dc seipso quasi grandior existet,
342쪽
Conebs it repetitione sententia.. Rhet. Portens visaque toties aliena virtute ae gloria, ipse ad ve-
rae virtutis de gloriae cupiditatem exardesces. Cur obsecro tanto olim sumptum ad Olympica certamina iuvenes dimittebantur , nisi ut omnium virtutum exempla videntes ad imitationem inflammarentur' Ita cum tibi in excellentium vir rumfamiliaritatem venire continget quae ipsorum
est humanitas) quanta sese tibi proficiendi, virtutumq; discendi variis occasio offerret Quot ex unius Socratis conversatione ad frugem revoca tos non solum doctiores, sed etiam meliores legimus a bivisse 3 Quot ex Lelii Scipionisque consortio quot ex aliis 3 Ecquis vero neget externam quandam elegantiam, & laudabilem comitatem apud exteros comparari Θ Quis Scyta non mitesceret cum Anacharsiὶ Quis non apud politiores illas gentes animadverteret quid deceat in eultu , quid in vestitu quid in actionibus 3 quae vene Iesae Iepores in sermone gustuque conveniant 3 Vere mihi Gymnasium quoddam peregrinatio videtur , in quo vi Ec via quadam tacita praeesar issimae virtutes acere seunt. Hic illa mollities animi deponitur,& per diversias itinerum molestias expugnatur hiemorositas exuitur, humanitas assumitur,assabiliatas Ec placabilitas exercentur. Non plura di eam, eat tamen Ec publico sumptu peregrinetur adolescens. DIXI.
343쪽
Suficipiendam esse adolescenti pere'
MΙratus sum persaepe , Prudentissimi Pro- - . . ceres unde prudentiam illam , . Civilem 'r' tμ
Aristoteles unicum naturae miraculum ,
hausisset, quam suis politi eorum libris perfectis 'r Fqt i simam & absolutissimam est complexus, verum posteaquam intellexi peregrinando regiones illu Peregrinan quam plurimas obiisse ,& ducentas quinquaginta do pruden- politias aecurrate descripsisse deci aliquando riam polit mirari atq; ut credidi neminem nisi peregrinando sans aequiri. politi eum esse posse. Prudenter proinde Plato peregrinationem luscipiendam esse monet. ut aliorum moribus perspectis , patriae leges eorrigantur, augeantur. illustrentur. Prudenter quoque Veneti, quamvis a Rep. sapientissime instituta laudentur ubique , legatos suos apud exteras gentes habent, qui omnia in Rebu* notatu di. gna diligenter observant. dc ad patres accurate perscribunt. Quisquamne Hebraeorum duce delegislatore Moyle sapientior unquam fuit ὶ ille tamen administrandae Reip. judiciorumque obeundorum rationem commodiorem a Tethrone i eero suo, homine peregrino non solum audivit, sed etiam cum fructu accepit ac probavit. Nimi- ' 'rum, videnda, audienda, conquirenda sunt i alia apud exteros, conferenda & diiudicanda. Erunt, quae discantur ab aevo usuque, provectis erunt. quae notentur de luxu civitatum quarundam
344쪽
1 88 Rhet. Porcens. ad pernielem, de instituto aliarum ad salutem, de
moribus plurimarum ad disciplinam. Docebant in via socii, in exulis hospites, in hospitiis caupo nes. Novas historias mirari licebit diad prudenti-Coheludi aim annotare; elegantiam subinde novam fas erit sedulisti . ad usum transferre. Non ego te retineam, Ado. lescens, imitare Lycurgum, qui, ut Iegibus Rem p. suam fundaret, in Cretam oc AEgyptum est prosectus, Μ ulta invenies apud e X teros instituta vitae, quae notabis. Ita fae, dc nostro sumptu, quem tibi quoque decerno, dignus aliquando redi. DIXI.
Susicipiendam esse adolescenti peregrinationem.
Exorditur a CVnt equidem nulli, qui magnis, ut arbitran-
refutatione ritur, exemplis peregrinationem contemnant. contraria Nunquid, inquiunt, Socrates Athenis pedem sententia. nunquam eX tulit e nunquid AEllanus, nunquam Italia Θ nunquid Pomponius laetus nun- Prop. Oio O qu.m i EgQVero, Proceres, nondum, istis eommoveor & vobiscum adhuc adolescentem hunc nostrum libenter dimitto. Imitetur Ulypsem unicum humanae prudentiae speculum, & er-Iando per varias oras, varium se cum variis finis gendo, fiat nobis alter Vlysses. Non dico imitetur Solonem, Platonem , Pythagoram Aristote leti alios aevi illius Gentilis innumeros vel Rroas vel Argonautas d imitetur vero Sanctissimos Pa triarchas, Noe, Abrahamum, Isaacum, Iacobum,cae sententia. Probat ex e Pus.
345쪽
Orationes. caeterosque quorum peregrinatio tantum fuit. Imitetur fortissimos Duces & Principes, Μoysen, Io suam, Da videm , & hanc Vitam nostram pere i. agrinationem esse perdiscat; hunc mundum non tibη umeon. habitandi loeum, sed commorandi diversorium 'esse. Vere tu peregrinatio Lux es vitae, procrea trix morum honestissimorum, eonciliatrix virtutum praestantissimorum. Tu eruditionis ae sapi- entiae tonquirenda: viam aperis; tu mecum ae vi te disti plinam tradis. Sed eos haec omnia, Proiceres Dixistis; ego vero illud amrmo perspectis .aliorum moribus legibusque meliores e mei ci- κ Ves, cautioresque reddi. Ego, inquam, illud dico:peregrinatione rerum omnium usum acquiri, quo neglecto nulla administratio procedet. Habe igi-cineludis 'tur, O Adolescens, vocem hanc meam petitioni assentiendi quae suffragantem, vade peregrinare, viros maXimos, di illustrissimos imitate ; nihil tibi nostra i. benignitas neget, quam ista gratitudine tua ine
L tor, o Adolescens tuam, illam petitio. diungis
nem honestam iis esse visam, quibus pia se amsen cere debuisti. Ibis ergo, nam & ego tibi rentiam re suffragari volo ; peregrinaberis, ut petis sumptibus nostris uteris, & alibi quoque noster eris. Addi tamen, ut eum fructu peregrineris, Et mansisse diu turpe est, vacuumque reverti. Non eum, IEsthine redeas, qui in Alexandri Μagni aula tantum ejus saltationes notarat; Non eum ado . n tione leicente illo revertaris, qui sylvas, montes, vicis, campos, peregrinando se vidisse gaudebat, Peregrinaberis cum pugillaribus, instituta aegriηψ-
346쪽
mores notabis, illustria quaecunque observabis,abore doctorum saepe dependebas di vestigia premes; non euivis dexteram porriges; vitabis adularorra, reiicies istos commodorum non laborum s ales. Verbo concludam, ita peregrinare, ut tibi quod cuidam. Obi ici non possit Angelus Rusticus in Italiam profectus est, Urbanus diabolus in patriam reversus est. Vides Rei publicae in te benignitatem, vive gratus Reipublicae.
NE e vestra fortuna, Proeeres Amplissimi, rem munerationem desiderat, nee nostra suggerit remunerandi facultatem. Privatorum ista eo pia est, inter sese esse munificos, Vestra beneficia, ut magnitudine p incellunt, ita mutuum non reposcunt. Quod solum igitur nostrae opis est, gratias ago verum ita ut apud Deum fieri solet. sentiendo eo piosius, quam loquando. ristri beneficii in ore laudationem, ineorde obIigationem perpetuo gestabo.
347쪽
Divus ille Plato, quem Antiquitas Veneran-- ..da Philosophorum Deum appellauit, orna grtissimi de Humanissimi Auditores, Rempunam quamque ac praecipuum maximumque
Ptincipis alicuius aut, Regis ossicium duabus re ' 'bus consistere. Regibus nimirum & Aimis, indicabat. Ae legibus quidem , quae pacis tempore promulgantur, ut in ossieto boni contineantur,ad Rempubl. improbi arceantur, condignis honoribus bene meriti assiciantur: Armis vero, ut abliostis iniuria impressioneque cum Civitas, tum universa Patria salus omnium, ac tranquillitas defendat ut. Unde manifestum est unicuique bel- pplicati. Ii Ducem, seu Armorum Moderatorem velut alteram Reipublicae columnam es, qua sublata . ipla corruat ipla omnino necesse est: imo vero Civita Necessit iis ac Regni murum, vallumque, nec male fortas besii Discis. sis Reipublieae Manum appetandum esse. Adeo ut in Imperatore supra caeteros homines aliquid am .plius sit,quod animadvertens prudentissimus ille Poeta:
Res inquit gerere, captos ostendere eisibin hostes, i Altingit silitum Ioυis, ct coclestia tentat,
348쪽
Qu)d enim, obsecro, admirabilius est , imo quid
divinius , ad aeternam posteritatis memoriam , quam unum hominem, cumque, qui exercitui ingenti praesit. medias inter acies invictum stare , virtutis N ignaviae uniuscuiusque arbitrium se
praebete Z nunc dextrum laevumque cornu acriter dc constanter de sep dere , nunc fugientibus . Obsistere . nonnunquam acies turbatas restituere, se in per fere voce ac manu singulis a de Te , lini
versis vero conssilio prodesse , hoste in denique profligare , evertere, subiugare Z Atque cum ea sit Imperatoris in Re p. dignitas, nemo est, qui non illum Reipublicae per quam esse necessarium iudicabit, cum profecto nequaquam sit satis innumeros & immensos esse in Republica exercitus, nisi eorundem Dux aliquis sit cum virtute sua illustris, tum Reipublicae aut horitate armatus. Vidit hoeti intellexit Gabrias il le Atheniensis, atque idcirco reformidandum magis cer-Vorum exercitum Leone Duce , quam Leonum
cervo Duce affirmabat. Uidit etiam & intellexit Iulius Caesar, ille Imperatorum Imperator, vera: Virtutis alumnus Zc Fortunae delitium, ideoque eum in Hispaniam adversus Petreium profici sice Ietur, non magni eum se facere,aiebat, quod cum exercitu sine Dute conflicturus emi. Et sane quemadmodum sine gubernatore remiges, nonnisi in scopulos atque in apertum naufragium navem ipsam suo robore & inconditis iuribus impellunt ; ita. sine Imperatore milites aut i. piam belli in diem non permovent, aut in perni. ciem atq; exitium protrudunt. Sed fortassis iam in ipso dictionis nostrae portu aberro ; neque enim de Imperatoris ac Belli Ducis necessitate differendum esse hodierna die constitui , sed eum , si quo possim adolescentis Eloquentiae penicillo adumbrare tantum , aut profecto,si spera - re ausim amplius , vivis coloribus adornatum &
349쪽
perfectum repraesentare. Video iam erectos ani- Coneiliatomos vestros a mane nostram de Imperatore vo auditorum. eem , ornatissimi Α VDITORES , agite vero vos ipsi, quemnam tandem, aut ex prisco illo aevo, aut ex hac nostra aetate , si non oculis coram usurpare at animis intueri desideratis 3 An magnum illum nomine reque ipsa Alexandrum 3 u- inam liceret. An prudentissimum iuxta & sor-rissimum Pyrrhum ' vellem sane. An fulminanissem Italiae terrorem Hannibalem Eum ipsum optarem Conei pite tamen quem vultis, ornati sis. 'AUDITORES, ego, quae in perfectissimo Belli
Duee requiri iudiea vero , quantum assequi ora. rione potero, declarabo: Nolite vero exspectare, ut illi vestrae de me expectationi respondeam , neque enim nisi summi oratoris est , summum
Imperatorem describere; enitar tamen , ut quois niam tanta animorum benevolentia conantem
aliquid Eloquentiam nostram complecti parati estis, suscepti oneris magnitudini non succum- ὸ
Leo Imperator, ornatissimi A V DITORES,
eum omnia Reipub. momenta in excellenti posita esse Imperatoreae Belli Duce non ignoraret, eum . talem esse mandabat, qui corpore continens , vi- 'cta temperans sobrius, vigilans, frugi, in rebus necessariis minime profusus . in laboriosis negotiis assiduus,eircumspectias ac prudens , pecuniae despieiens .famae commendatione honestus, neque iuvenis, neque aera se ingravescens, habilis ad dicendum ex tempore in media hominum fre- quentiae, denique generoso tum animo, tum cor ore, ac rebus in Omnibus magnanimo esset Quae lane omnia etsi non inficias eam tanto in viro per qua messe necessaria, ut eo hostibus insultantibus Oppositis tanquam Reipubl. scuto quodam
caeteri omnes coinmunem hanc auram secure re-s2iren ς, ω respicantes de potenti improbitate:
350쪽
Hrtutes in triumphent, ego tamen sic existimo, eum Iegiti-ε SDueeremum Belli Ducem esse, in quo Seientia rei ΜiIiquisitae, laris,Virtus egregia. Providentia sagax, AuctoritasPaximo ora-absoluta, Fortuna felix & favens: quibus quinque ianu. notis ae sgnis universum dictionis huius ambi tum tanquam cancellis quibusdam circumscriis
Atque inprimis ita rebus in omnibus eompa- Sesentia rei ratum esse videmus, ut qui gloriosam dignitatis militaris in alicuius excelsae molem suppositis numeris su-MEFDucti stinere praesumunt, eiusque munus eum Iaude sua ae fama obire contendunt , illius persectam primum peririam ae notitiam sibi debeant eomparare. Quo eum in omnibus aliis elarissime usus ' ipse demonstret,ium in navium gubeInatoribus, Frabis is, a luibus nunquam gubernanda in alto mari navicaridy. traditur,nisi prius Omnem maris ventorum, tem. st ' pestatum rationem perspectem catque adeo rei nauti eae universaeperfectissimam eognitionem sine conseeuti. Iam ergo eura is sit Imperator. eui albi quando universae Reipubl. saIus est eommittenda, quis est, qui non talem esse debere iudieabit . qui artis suae si gnarus , usuque longo militiam Ipsam combiberit Z talem,inquam, qui pueritiam
militiae rudimentis imbuerit, adolescentiam hel-Ii eursibus atque laboribus exereuerit, ineuntem iuventutem susteptis praeliis corroborarit. victoriis ae trophaeis exeitarit Dieam cum taeendoe bautoren nunquam Taeito .. Qui plures pmvincias sti. rate Tacita. pendia eXpleverit: qui noverit, quis ordo sit agminis, quae eura eXplorandi, quantus urgendo - trahendove beIlo sit modus; qui eum hostibus saepe eonflixerit, eum inimicis semper concerintarit, bella agendo non legendo gesserit, provincias non eogitando, sed perambulando in ar. mis consecerit; adeo ut nullum sit belli genus .