장음표시 사용
321쪽
3i Ane. Rom. Ad Instit. λmetuendum erat P. Horatio , quum sororerm occidisset. Liv. I, 26. Nec infrequens praecipitatio ex rupe Tarpe a, de qua Iust. Rycquius ast Capitol. Cap. in ρ. 4 . Hq. Quod supplicium licet antiquitus servis & liberis hominibus con- 'mune ellet, ceu ex Lege XII. Τab. demonstrat Gell. I. Ate. X, i 8. postea tamen fuit liberorum hominum proprium : servi vero sub furca caesi in crucem agi consueverum ., ε' Quo
de supplicio ejusque ritibus multa disputata sunt a Iusto Lipsio, Greisero, Ge. Calixto, Barth. Nihusio & plurimis, qui Christi passionem commentariis illustrarunt eruditis . I star omnium esse possunt Anti Bynarus de passio-as GHissi & Sagita in Hannon. Evangeli depa Mn. Dom. Pa GILn. 418. seq.Saepe etiam sontes, virgis caesa, demum securi percutiebantur a lictoribus. Exemplo esse possunt Iunii Bruti filii , patris ipsius iussu ita percussi, apud Liv. Hist. II,
s. ut & Campani, eodem modo tractati, teste Liv. XXVI, i s. D Non rara quoque erat strangulatio, quae trium virorum interventu a
lictoribus laqueo fiebat, & quidem plerumque
ini. Unde Cieero Philippis I. Talis an adνer
Dis Dolabellae eum in audaces seelerat aue seris vos , tum in impisros , nefariosque t berios . Hosset Iieee ad saxum , illos ad crucem condemnavit - . Add Cie. ad Attic. Epist. XIV, 17.
υ Ignominiosius videbatur, ieeur , quam gladio
seriri. Hine Ulpian. L. 8. F. I.f. de poen. negat sin eum telo animadverti posse alio, qui ad gladium damnatus sit. Eodem pertinet, quod P piniano securi percusso, Antonius Caraealta dixit et Gladio te exsequi oportuis meum iussum . Vid. P. Fab. Sem ε f. I, 3. P. zO. s
322쪽
Lib. IV. TD. mΠ. 379 in ea carceris parte quae Tullianum Vocabatur. Salliis . do Bello Catilinar. LV. Cicero in Varris nium M. Valeri Max. V, q. T. VI, 3. I. Ex altera carceris parte, quam Robur adpel labant, praecipitatio fiebat. Quale supplicium describit Festus voce Robur. p. 4 Io. Singulare quoque upplicium parricidarum erat culleus, de quo Infra suo loco dicemus. co Sub Imperatoribus
multae aliae poenae receptae , multae Veteres abrogatae ; in jure nostro supplicia licita occurrunt , ad furcam damnatio, VIVI comburium scapitis amputatio , quibus proximae metalla coercitio, & deportatio in insulam,quae quia copui vel naturale vel civile adficiunt, poenae CR-PITALES adpellantur. L. g. II. r. L. 46. D. de poen. Illegitimae contra erant poenae, i quis inedia necaretur, L. Io. D. de interd. re re- ω. iunctis Basilicis, vel sit animadverteretur man quem securi, telo, fuste, laqueo, Veneno, Vlr-ΠiS, L. 3. g. I. D. de poen. praecipitatione. L. f. I. D. h. e. Inter NON CAPIΤALES licitas sunt fustium admonitio, flagellorum calti gatio, damnatio in opus temporalium , relegatio, infamia, dignitatis privatio, L. 6. g. uir. L. I.
Haec omnia in libera republica fiebant. Sub Imperatoribus multae aliae ac longe aeriores poenae inventae sunt, veluti damnatio ad metal- la, ad bestias, vivieomburium, aliaque limus. generis supplicia. Nee desunt exempla, quod homines arboribus incurvatis illigati , poli a
remissiis illis in partes distracti sunt . Qualia multa hine inde in historia Augusta, & in martyrologiis occurrunt. Cons. sagittarix libellum de crue7atibus Martyrum.
323쪽
31o Anti Rom. Ad Instiri L. 8. pr. L. 28. pr. f. q. D. de parn. L. I 3. D. de Verb.s n. Illicitae autem sunt poenae carceris perpetui, L. F. g. s. L. 3 s. D. de poen. & to mentorum, L. pen. D. de quastion. Cujacob
XIV, 34. Sed omnes tamen has illicitas poenas Principes saepe per modum privilegii imrogasse . satis novimus. XI. Ceterum publica judicia exercebant initio reges ipsi; Romulus, teste Dionysio H Iicar. II. p. 8 . de delictis maximis ipse cognoscebat: minora senatoribus permittebat. Postea Τullus Hostilius instituit Duumviros, qui perduellionem iudicarent , simulque ab eorum sententia provocationem concessit ad populum . Liv. I, 26. De Tarquinio Superbo auctor est idem Livius I, s s. eum, ut metum incuteret populo, cognitiones capitalium rerum sine consilio per se solum exercuisse, propterque eam caussam occidere , in exsilium agere , bonis mulctare potuisie . In Regum locum succedebant consules, quos quaestionibus publicis non secus ac reges prae fuisse, s iis patet exemplo Iunii Bruti apud Liv. II, s. Enimvero quum eodem anno P. Valerius Poplicola legem de provocatione tulisset 3 inv luit postea, ut non consul de capite civis Romani injussu populi quaereret, Verum ii, quos populus quaestionibus publicis praefecistet , quique inde Quaesitores parricidii sunt adpellati. Meminit eorum jam Lex XII. Tabularum , si vera scribit Pompon. L. a. f. 23. D. de ore. iuri Festus voce Eussores pag. 16o. usores parricidii adpollari , quos solebane creara cnussa rerum evitalium. XII. SO
324쪽
Lἰώ. IV. TD. XVIII. 31r XI. Solebant vero eiusmodi Quaesitores XII in 'olina ita constitui , ut primo fieret Sta quo quomodo tribuni jubebantur primo quoque tempore ad costuuxi plebem serre de quaestione hujus vel illius criminis , Liv. IV, s I. Fiebat deinde.a tribunis rogatio hoc modo : UELITIS IU-'
BEATIS, UT Q-RATUR , QUAE PECUNIA CAPTA , ABLATA , COACTA AB REGE ANTIOCO , QUOD AES PUBLICUM RELATUM NON EST , UTI DE EA SER. SULPICIUS PRAETOR URBANUS AD SENATUM REFERAT, QUEM EAM REM SENATUS vELIT QUAERERE, DE IIS , QUI PRAETORES
NUNC SUNT . Liri XXXVIII, s . Consentiente & suffra ante plebe a senatu tres modo dictatori Liv. IX, 26. ) modo consulibus Liv. IV, s r. J modo ex praetoribus cuidam negotium dabatur , quaerendide crimine . Et hi dicti deinde sunt sua
rares parricidii , vel Euasitores rerum capis lium a
XIII. Enimvero haec mutata sunt anno V.C. XIII. IOCIv. quo perpetuae esse coeperunt quaestiones, atque ordinariae . Quum enim eo anno Pist, tribuniis plebis, legem de repetu fim per das tulisset ; addidit, ut singularis de eo cri- Pς uaed , mine Praetor quaereret. Cie. Brua. - . Pigh. Annal. u. pag. 6 7. Eadem ratione L. Sulla Praetori cuidam quastionem de maiestate , alii aliis de peculatu, & de ambitu quaestionem demandarunt. Solebant ergo sex , qui tune .in urbe erant , Praetorra , inito magistratu, jurisdictionem urbanam , peregrinam &Ο qua
325쪽
yra Ant. m . M IUUri quatitor illas quaestiones in sortem coniIcem , adeoque fortunae , cuinam quaevis o tingeret, committere. h Sigo n. de Iudic. II, 6- sqo. L. Cornelius Sulla quaestiones quatuor alias publicas invexit , de sicariis , veneficiis, falso & parricidio, adeoque totidem addidit praetores L. a. g. 3z. D. de origis iur- Solebat tamen senatus , quum raro plures , quam octo praetoreS crearentur , 1uγ-arbitrio modo binas iurisdictiones , modo binaS quaestiones , modo iurisdietionem &quaestionem uni aherive deferre. Sigon. l. Gp. 4set. Sed & extra ordinem nonnumquam Senatus populi quo decreto quaere bant sive consules , fisci alii constituri quaesitores . Exempla sunt apud Ciceronem de Fin- Ι 16- is Smi. xXII.
xj. XIV- Quaesitores ergo isti in foro atque mi aeit --tribunali praeerant iudiciis publicis , se-ημ' -- dentes in sella curuIi , gladiumque positim ante se habentes in signum imperii. Aderanc praeterea Iudex Quaestionis , judices, scribae, accensi ; praecones, lictores , adparitores Malii, qui Quaesitorem in judieando exsequem que sententiam juvabantia Sigon. de Iudi
mii ju- bat IUDEX QUAESTIONIS, non idem f. cum Quisiitore , ut aliqui sibi persuadent sed ab lioc diversistinus. Sane in caussa Or
326쪽
LA. IV. Tit. XVIII. 3pianici Praetor erat Verres , Iudex quaesti nis C. Iunius . In caussa Verris, Praetor M.
Glabrio , Iudex quaestionis in Curtius . In eaussa Cluentii Praetor Q. Naso, judex quaestionis Q. Voconius . Inter Quaesitorem δίiudicem quaestionis hoc interfui ite ait Quin etilianus; Instit. Orat. VIII, 3. quod praetor seu Quaesitor in iis, quae essent imperii; Iudex quaestionis in iis , quae ad cognitionem
pertinebant , fuerit Occupatus . Fuit et go quidem magistratus L. I. pr. 9 6. I. D. Ad L. Cornel. de scar. sed persona tamen- publica , i) quae veluti panes Praetoris sive absentis sive nimis occupati agebat, unde &princeps iudicum Vocatur Asconio Paediano. Praetor quoque praesens dabat accusa ionem, vel negabat , cogebat Iudices & dimittebat, Iudex vero quaestionis datam actionem exercebat, iudices fortiebatur, testes audiebat , quaestiones habebat , tabulas inspiciebat,& si qua erant hujus generis alia. Sigon.Lc. O 6 pag. , Videtur hoe munus post aedilitatein capi consuevisse. Sane C. Iunius iudex Quaestionis in
Cluentiana fuit aedilitius , teste Ciceron: pro cluent. XXXIII.Et hue pertinet etiam Inscriptio apud Sigon. de Iudic. II, s. p. s 8.
C. OCTAUIUS. C. F. N. C. PROMPAΤER. AUGUSTI . ER. MIL. BIS. AEDIL. PL. CUM
TR. PROCOS. IMPERATOR ADPELLATUS EX PROUINCIA MACEDO
327쪽
II, n p. 338. Schulting. Iuriori antiqv. Ante justin. p. 728.
XUI. Reliqui iudices quasi consilium Pra
toris erant, adeoque adsidebant in subselliis . Legebantur initio ex ordine senatorio, deinde lex equestri, lege Sempronia: tum ex utroque Iege Servilia Caepionis, hinc iterum ex eqtiestri lege Servilia Glauciae, porro iterum ex senatorio lege Livia Drusi, tuin ex tribus ordinibus senatorio, equestri, plebeio lege Plautia Si uvani : hinc denuo ex senatorio lege Cornelia Sullae, ac paullo post denuo e tribus ordinibus llege Aurelia Cottae, postremo ex senatoribus lsolis, lege Iulia Caesaris. Numerus ex lege Servilia Glauciae fuit quadringentorum quinquaginta : quamvis non idem semper fuerit servatus . Hic numerus denuo in varias decurias descriptus fuerat , ut diximus supta Lis. IV. Tir. XVII. f. II. Ex eadem lege iudicem
nec oportebat triginta annis minorem esse ,
nec majorem sexaginta . Aliis legibus cautum fuerat , ut judices viginti quinque ad minimum annorum estent, quamvis vigesimum annum sufficere iterum statuerit Augustus. Sueton. Aug. XXAu. ch) Legebat eos quotannis Praetor, stinui iurans se eos dolo maloicientem non legisse: lecti vero aderant in subselliis & jurati ferebant sententiam. ιχVII. Pro vigesimo anno trigesimum ponit sigon.
de Iudie. II, 3. sed depravatum esse illum loeum Suetonii, jamdudum observarunt Cujac. Obsa 31. & Graef. in Prolem. T. 6 Thesaur.
328쪽
XVII. Etiam publica judicia incipiebant ab iso.
inae a Quaesitore pollulabat accusator, ut li- mum inceret siri nomen deferre. Coel. ad Cicer.'s. VIII, 6. Cic. Divinar. Verr. XX. quae tamen pin postulata sulatio etiam absente reo fieri poterat. CoeI. byuis fad Cic. l. t. Valer. Max. III, 7. 9. Erant Vero, non Λ qui accusare non poterant, veluti mulieres,
si pupilli, qui stipendium merebant, infa
mes. Sic nec liberti iure accusabant patronos. L. 8. D. de Accusat. nec Quaestores Praetores MPraesides suos. Cic. Divin. Urer. XIX. Unde & , accusatus postulare poterat, si ei commodum videretur, ut judicium de accusatore fieret, liceretne illi accusare, nec ne . Au t. ad Ileis renΠ. I, Ia. Quin & locus erat anticategoriae , vel acculationi accusatoris, si quis ei majus crimen obiiceret, L. 2'. C. qui accus non poss. & tunc causis majoris criminis pra ferebatur minori , quamviS prius delato. L. I. C. eod. De quibus anticategoriis erudite ut solet agit Cujac. Obs XX, 7. Exemti quoque erant aliqui ab aliorum accusationibus, velut magistratus. Liv. XLV, 37. & absente3reip. caussa. Valer. Max. III, 7. 9. Qui nomen
ι) Nisi parentum, liberorumve, patroni vel patronae vel eorum filii, filiae, vel nepotis mortem eX sequantur . L. I. D. de accusat. quod & de pupillis observandum , qui alios eonsilium tutorum facere reos poterant, si de patrum vel avorum morte habenda esset quaestio. L. 2. g. I. D. eod. Praeterea feminae admittebantur , si deserrent. crimen majestatis, L. S. D. ad L.IMI. Majest. Annonae, i. uis. I. 2. D. ad LUDI. de annon. de
329쪽
cio Praemittebatur divinatio .
3 16 Ane. Rom. Ad distit. men deferebat, Vocabatur accusator , Idqlle turpe munus habebatur, nisi quis aut reipublicae caussa, aut patrocinii gratia, aut patemna' um aut propriarum inimicitiarum caussa ait accli andum accederet. Cic. de Deli. II, Iq. Publicos tamen Romae fuisse accusatores , qui delicta publica persequerentur, patet ex Cic. pro S. Rosc. XX. Plin. Eps. III, a I. XVIII. Si soci i repetundarum quem postulabant, oportebat eos simul potestatem parro- nos nominandi postulare . Concedebatur id SCto, ut patet ex Li V. XLIII, Ir. Cic. DAina . Ver. XX. Nominati hi patroni sociorum , simul erant accusatores reorum. Sin vero duo
pluresve accusationem simul deposcerent ; judicium antea fieri debebat, quis illorum deberet nomen deferre, id quod DIUINAΤIONEΜ vocabant , quia non de facto quaerebatur, sed de futuro, uter deberet accusara.
Exemplo esse potest divinatio C: ceronis in Verrem, in qua cum Caecilio disputat, i. ter 2ccusandi partes suscipere deberet . Qui in hac divinatione vicerat , primasque agebat partes, accusator reliqui subscriptores dice-hantur, iique, ut ait Asconius, accusatorem adjuvare solebant. De subscriptoribus vid. Cic. Divin. in Verr. XV. vs. adofratri III, q. pro MurAna XXIV. Epist. ad famil. VIII, 8. Alia
ab hac subscriptione est, qua accusator ad Gmilitudinem supplicii seu talionis se obstringebat, si non probasset, simulque cavebat, se in crimine perseveraturum usque ad sententiam.
330쪽
Lib. IV. TD. XVIII 3 et L. 7. pr. L. ult. C. de accus is inser. L. ult. C. iis calumn. L. 2. C. de exh. θ ι ran . reis. XIX. Die constituta, utraque parte pra en-XIX. De te, ipsa fiebat delatio nominis, ita ramen, ut accusator prius verbis conceptis iuraret te biusque non calumniandi caussa deferre nomen. Vide receptao. supra Tir. XVI. n. a. Fiebat ea delatio nominis eadem formula , qua solebat in iudiciis privatis lis intendi , veluti: AJO, TE IN
PRAETURA SPOLIASSE SICULOS CONTRA LEGEM CORNELIAM , ATQUE EO NOMINE SESTERTIUM MILLIES A
TE REPEΤO . Fatente reo , statim fiebat aesitimatio litis. Negante eodem , postulabatur, ut nomen inter reos reciperetur, actum delatio scribebatur nominis, criminis, loci , temporis, personarum accurata facta menti ne, L. seqv. D. de accusat. Quo faeta tempusque inquirendi dabatur. Alcon. Ρa di an. Verrin. I. p. I 8i6. Crimen ergo, quod
objiciebatur, libello subscriptum relinquer oportebat accusatores, sitnulque accedere debebat subscriptio ad similitudinem poenae, de qua paullo ante diximus. Quod ideo inventum fuerat Romanis, ut ne tacite quis prosi-
Iiret ad accusationem , quum scirer, murr msbi accusationem non futuram, L. T. pr. D. ἀσaccus Cavebant itaque singuli accusatores ,
quod crimen objecturi sint, & perseveraturi etiam in crimine usque ad sententiam. Libelli formula erat: HOC CUS. ET DIE APUD
ILLUM PRAEΤOREM UEL PROCOS. L. TITIUS PROFESSUS EST, SE MAE UIAΜLEGE IULIA DE ADULTERIO REAM DE