장음표시 사용
81쪽
inissensi Aethereas nobis ut primum educta sub auras ' ostendit se se virtus , & lumina Vulgo Perculit, incessit subito nova quenque cupido Tantarum ignotas rerum disquirere causas. Hinc varii extuderunt varia , ut sententia sedit Cuique sua ; inque dies quanto caput altius illa Extulit, usque nova ostentans spectacula ; tanto Acrior exorta est atque inflammata cupHO . Quaedam adeo , ut se prima dabant exordia , certam Visa aperire viam , tuto qua tramite posset Accedi occilliae penetralia ad intima causae. Inde animo illabens sensus iucunda voluptas, Mulcere , di blando percellere pectora motu ;Plaudere quisque sibi , atque suo prope postere iam Sollemnem indici Capitolia ad alta triumphum .
Heu vanae mentes hominum , atque improvida corda l
multor se, Quam saepe, obiecto veri sub amagine fali , sellarunt. V Decipimur miseri , & specie oblectamur inam
Nanque in processu , p ius dum singula lustrant, Et causas tendunt investigue latentes, Extemplo patuit seras ; detesta fefellit
natus seus rata omnes: tum gaudia fermInconsulta dedit rapidis ludibria ventis . Susceptae incassiim curae , spes irrita cessit . Non secus, ae siquem non exsat abilis auri
Coepit sacra fames di habendi hisana libido ,
82쪽
- LIBER III. - - 83 Noctes atque dies fornacibus instat anhelis .
Μulta movet, trepidatque simul, perque omnia versat Usque coquens recoquensque eadem; nec pergere demens Cessat, dum flamma intereant consumpta voraci
Non bene μ) junctarum discordia femina rerum. Tum demum votis, di spe dejectus inani, Infelix imo nil praeter repperit unam Pauperiem fundo , R duros superesse labores .
Caetera in aerias teter vapor extulit auras .
Usque adeo indici fas est non ante triumphum ;Quam summo delapsa polo , plaudentibus alis Ante volet currum , & caelo spectabilis alto Deserat ipsa tibi meritam Victoria palmam. His igitur doctus monitis , vigil omnia tecum Incertus dubiusque animi , patiensque laboris
a Varsiculas ex ovid. LI. Met. po maea sviri raram popuIamus excerptus ti non imo inae huic Mnorem. Aspice, ut exsuvias u Ioco accommodatus. Quod quidem terumque insignia nobis aptemus. non modo sine furti nota fieri po- rerum aeripimus nune Areuae repreta test; sed etiam a praestantissimis Pom mne seriem, atque nimum Ne tis factitatum in eorum o ribus ti sortim, verba quoque ipsa; Non pu- offendimus,& admiramur. Audienis det insevdum alterius nos ore I quuis
dis omnino est quid hoc de imita- ros . & passio infra; Saepe μισην trinis genere sentiat , atque praeci- quidam rapiunt, eviuntque videri Piat excellens idem Poeta, S poe- Gmnitas intrepidi , ω surro ιμ-ticae artis Doctor inemnymus Uida, tantur in . s Dorensi , di quae qui Poet. lib. 3. v. xIo. haec habet. sequuntur . Ita vir hic summus, &Atque ideo ex priscis semper quo mo- alter a Virgilio Poeta, Praeceptum re Ioquamur Discendum, quorum reliquit.
.epascimur aurea dicta , Praecia Indisia dia
83쪽
Explora ; & rerum naturam mente pererrans Crebro agita ; tum signa diu multumque voluta Quae se se tibi cunque dabunt. sunt fallere nanque Multa modis multis , & siueta innectere fraudem sui; is, Ac primum , certam , quam nunc inquirere causim:...,.si Aggredimur , repetas mihi nolim ex aere ; multos zz m i Impulit.fraudem signis fallacibus aer. Nanque imprudentes, nec secum cuncta putantes , Qtiae rerum variare solent habitumque modumque , Quaeque haud conciliat ratio ; sed casus in unum Commiscet persaepe ; incerta affingere iidem Sunt minime veriti certis primordia rebus. Emoris Ergo erumpentes vitro e volvente favillas
:οῦ Mirati, & subitos flammis reisnantibus ignes
Ardere , & commixta igni, succensaque late . :Spargere diffusium graveolentia sulptaura odorem , Atque alia eiusdem generis , quae plurima se se Tentanti obiiciunt, quaesitas aere in ipso Abdi credideruat i ausas, nam sappe Videmus Aethera per sudum , praesertim aestate serena , Aerios passim flammis ignescerς tractus;
Et densas noctis lumen iactare per umbras. . Saepe etiam audimus sonitus , & murmura caela
Crebra volutari; tum sidera i psa coruscas A tergo flammas , crinemque comantia ducunt; ' Et loca sulphureo late incend*ntur Odore.
84쪽
llaes porro, & quae multa selent contingere caelo , Abrepti studio dum consectantur inani, i Certa deflexere via, di malefida sequuti Argumenta , dolos non evasere latentes. Praeterea ad fraudem resoni quoque flamina venti, Plerunque excitas vitro comitantia flammas , Contulerunt multum . medio nanque aethere venti Evigilant; & nunquam non comitantur amicas, Inter se veluti coniuncto foedere , flammas.
His aliud demum , quo non fallacius ullum Indicium accessit , quod vel male provida solum Pectora , & incautos potuit pervertere sensus. Nanque sere melius se tentamenta dedere , Cum Boreas claro victor dominatus olympo In Libycas Austrum , nimbosque exegerat Oras Quam cum iterum caelo pluvias nimbosque reducens, iExacto Borea , se turbidus intulit Auster . His signis isti, & mendacibus argumentis Pellecti in fraudem , sunt multa indagine veras Scrutati incassium caeli per inania causas . Has porro tu sperne notas , & respue signa ;Atque his indiciis ne decipiare caveto. Explora , quae certa fides praebenda quibusque ; I. rmidve , ferant; falsine , an sint tibi nuncia veri. Et certe falsi deprendet nuncia , mecum ..i nunc latenta baud renuas perpendere c a s
raris cara De enti me rantur .
snume sinta indietarejicienda.
85쪽
Proveniant quo quaeque modo , quove ordine fiant Ratio as Nam quasdam extemplo leges , & foedera certa ' Natura imposuit, tentantum & cura notavit, Tempore , quo primum vitri volventis ab orbe Disclusa in superas virtus se protulit auras . Areis . Nonne Vides , eadem cum plenis excita rivis Exundat, temere ut non omnia corpora fluctus II hos Imbuat insinuans; nonnulla ut largius idem ' Irroret; contra quaedam aversetur; & ultro Detorquens alio cursum , rivosque sequaces Respuat 8 haec porro eveniunt quo denique cunque Affectus pacto tibi sit variabilis aer. Aspice , cum trepido motu in diversa trahuntur Atque repelluntur salientia corpora I ut ipse , Cessante extemplo motu , composta quiescant; Et, subita veluti torpedine capta , rotante
I audquaquam obiecto moveantur inertia vitro . Hos autem ad certos certo discrimine motus,
Atque adeo oppositos , improvisamque quietem , Non sane videas quid nam auxiliarius aer Conferat, assiduis quanuis assultibus instet. Inconstans etenim natues , & mobilis ipse Non servare modum ; nec certa lege quietis
Alternare vices poterit, nec tempora motus. Aia ratio- Nam quid praeterea memorem , cum lucidus ignis Extrema tensae rinnpens de parte catenae
86쪽
Sideris aut coni formam exhibet, anne putandum , Persistentu habitu caeli constantis eodem, Seu gelido Borea , tepidave agitetur ab Austro , Aera tam varias flammis appingere formas Posse ; erumpentes ut plurimus ambiat ignes, Creber & excita resides everberet aura PQuid ρ quod succensus caelo quanquam ardeat aer, Et tibi sulphureos late diffundat odores , Ne flammas excire quidem, subitasque favillas Corporibus poteris vulgo omnibus ἶ omnia certa Ni vigil addiscas prius intemoscere Cura IPerspectumque habeas genus, S multo ante notatum . Hoc nisi praecaveas , captabis idonea frustra Tempora ; nequidquam explorans, quid cogitqt Auster , Num pluvias nimbosque paret; Boreamque morantem saepius increpitans, studio exspectabis inani, Serus hyperborea tibi dum descendat ab arcto Rhipheas linquens arces , Rhodopenque nivalem .
Quae porro si. rite fidem explorata merentur , conclusio, Non est cur anceps dubiam sententia mentem
Angat ; ianque licet, ratio quod praecipit , illud ,
Constituas , unum minime res aera posse Edere tam varias I ac proinde latentia rerus Esse harum quaerenda alio primordia , tantis Quo demum verax eventis constet origo .
Ergo supervacuam noli hic impenderς Gitam
87쪽
88 ELECTRICORUM :Stultus, de incassum suscepto parce labori. Quin sinito, vinclis quando non stringitur ullis , a lubet , immenso se se aer jactet olympo ,
Et vagus aethereos percurrat turbine tractus.
Ignescat licet , & succensus fulguret igni , Et late horrifico quatiat caesum omne tumultu ἔSiquando iratus summo tonat altus ab axe
Iupiter, & caeca nimborum in nocte coruscas Molitur sammas; quacunque ab origine tandem Sint haec arcessenda tibi; & quae cognita vulgo Aeris in vastis gignuntur plurima campis . Sed non ulla magis ratio convincere te vel Invitum poterit, vel confirmare labantem , Aera non posse eventus producere tantos , Quam , procul amoto si hos ipsos aere mecum Eventus spectes; ars est nova quando reperta ἔ a simul infusus, simul Sc circumfluus aer Una hauriri queat, exhaustusque repelli, Ne se se iniussus furtivo immisceat astu . Lucenti ex vitro , a vel perspicua crystallo Eligitur lato vas ore, & fornice curvo . . Nec tu materiem , nec formam neglige ; utranque Non nequidquam hominis , mira qui protulit arte
In hae descriptione machinae illianae poeta propositam illam h buit , quae in Museo Κir Uriano affer- .vatur. hoc ideo adnotandum duxi , quia aliis alias Brtasse machiem videre contigerit, quae , etsi Boillianae , non singulis fortasse partibus cum stac nostra congruanta
88쪽
Inventum memorandum Orbi, magnoque futurum Subsidio , reliquis prudens sollertia certo Iudicio antetulit, talesque optavit ad usus. Forma facit, ne vas super incumbente fatiscat Aere ; materies s , ut st. via pervia luci, Nec non & pateat prospectus in intima. liber . Isto delectu quaesitum ex omnibus , iore Inverso deorsum statues ut concava sursum Testudo emineat depre uis ardua labris . Tum corio e molli subitemitur area . mallis Hic quoque non corii spemenda est gratias nanque Hac fit, ut aerea compressum urgente columna , Firmius ' plano vas haereat, auraque sensim Caeca per extremas nequeat sublabier oras. Aeneus in medio sirgit tubus, aenea subter
Excipit hunc, ancteque amplexum fistula secum Illigat; argivo syringem nomine dicunt. Syringi inseritur qui congruat embolus , dc qui
sorma idcirco imprimendam curavi in mus , quia minime latina a nonnesis
tis, hoc in genere delicatioribus, i dicari fortasse poterit. Caeterum emin/si mastuli mentionem tacit Uitruvius , quod quid simile eum n stro embolo esse eoniicio . Masculinum quoque vocis eiusdem genus graeca suis tuetur auctoritas. Quod ero ab hac voce usurpanda sibi a stinendum esse auctor minime extis cminarit, id gravi ratione ductus te cie; quippe qui diceret proprium hoc, 'huius artes, hi, quod deseribitur, es- ι . . 'se vocabulum, & ineptire illum, qui circumloquutione utatur , cum vox suppetat, & origine graeca, & latinis scriporibus non omnino inc gnita .&ad rem, qua de agitur, dς' clarandam accommυcit .
89쪽
9s Tractanti dextrae , atque illum in diversa trahenti Non se dissicilem praestet, durusque resistat. t , .
clavis. Praeterea geminae non uno munere claUes . .
Adduntur . vitrei custodia credita claustri , obtigit his ; sertantque aditus. harum altera nempe Excipit ediustum , tribusque emittit apertis .n dies. Aera ; ne semel emissi succedere rurses, ... . Vel novus adveniens intro subrepere furtim Tentet, sollicitae vigil excubat altera cura. a , .i: ἰHis ita constructis, perfectisque ordine rebus, Mi di Adnixi v lidis teretem exercere lacertis VP . Syringa incipiunt se luctantemque aera frustra Vi multa superant syringi insertus eandem Ire redire viam non desinit embolus ; usque O Rarior inclusus dum sensim evadat, N omnis Cessierit exemptus repetitis haustibus aer. Hoc pacto miros conitructa est machina in usus, . .' A. Qsa non DrtasIis felicius ulla reperta ; ' i Ingeniis hominum nil non tentantibus, & nil Sollerti demum non perficientibus arte . ipisis his. Huius Ope haud facile est dictu , quam multa latentis et, . Non modo naturae detecta arcana , sed ipsis'. . I. II Sint oculis subrecta fidelibus. Hic tibi fumus, Ingenita quondam ferri levitate sub auras - is Creditus aethereas , fundo subsidit in imo :
r Desidis in morem , lympha stagnante, paludis . . .
90쪽
3 LIBER III. . Hic blandae volucres, & picti terga lacerti,
Et quaecunque cavis conclusa animantia septis , Pro vitri delecta modo, non tempore longo Exhalant dulces animas , exstinctaque sensim Deficiunt ipsis cum dificientibus auris . Hic subito videas tumidas effervere crebris Non aliter lymphas bullis , undantis alieni Plurima quam collis cum subdita flamma quietos Sollicitat latices , violento & concitat aestu. Altius exsultat spumis superantibus Sunior Quid dicam , ut vitreis clausi in penetralibus utres Rugosam intendant pellem p quid , Taepe tumentes Ut dilrumpantur, cum se vehementius aequo Inclusius corio rarescens explicat aer Ne multa ; hic gravitas deprensa est aeris, ignis Ipsius hic gravitas comperta ; hic excita tetrum Natura horrorem , quo foede oppressa iacebat, Excussit vacui, curamque abstersiti acerbam a Tempore quin etiam ex illo , quo venit in usus Coeptaque vulgari est tanta experientia, moestam Explicuisse ferunt tum primum denique frontem Et vero , ingenium paullo emollita severum, DNon ita secretos quaerit, velut ante, recessus, Dissi ἀ
sus co Nota est veterum P,ilosopho- ta Occasione festivius iocatur poeta,rum Opinio de horrore vaeui, quem & poetice atque mgeniose huiuisiod naturae Peleram tribuerunt. Captain opinio uem ca it.