Io. Nic. Madvigii, ... De Q. Asconii Pediani et aliorum veterum interpretum in Ciceronis Orationes commentariis disputatio critica

121쪽

ordinarunt, apud Velleii interpretes, apud Nomium deniquo, qui do eo accuratissime dixit μ), nullum cognominis Vestigium. Illud quoquo declarandum est, cuiusmodi sint, quae do more institutisque antiquorum in his Scholiis exponuntur, sed videor iam mihi in his Paulo brevior osso posse Τ). Primum, quae traduntur, pertinent sero ad ros notas et vulgaros, exiliterquo admodum exponuntur, ut quae de quaestura nar-xantur 13. 14 ad Div. 10, si v quibus gravitor errat quasi qui iam senatorcs cssent, quaestoros serent, do indice p. 15 ad Diu 11, do Primarum Et secundarum actore p. 18 ad Div. 15, de subscriptore P.

1T ad Div. 15, do comitiis p. 30 ad Act. 1, 6

ubi quaestoriorum oblitus est, de ratione cives aP- pullaudi p. 32 ad Act. 1, 8; memorabitu documentum, quam recentis et indocti grammatici haec sint, usi in nota p. 73 ad Lib. 1, 44 de togae usu, in qu u Vulgatissima re satis graves errores commisitq). Nihil est ex antiquiorum scriptis de re paulo

obscuriore, de more minus noto ObseTvatum, qua lia inulta apud Servium sunt. Neque enim mihi huiusmodi quidquam in iis esse videtur, quae duPotestato censoria ita tradidit, ut nihil de ea

' Cenotaph. Pisan. Disseri. II, c. 14, OPP. Vex. 1729. F. III. p. 402.

β) Non Puto iam ccintroversiam Esse sintne Ilaec Asconlinecne; grammatici paulo doctioris, an plane imperiit sint, quaeritur. 0 Vid. Manut., Monard., GR ut.

122쪽

icia uisso vidcatur prauor ea, quae Vulgatissima erant )In multis autena Tobus ita errat, ut planu apparcat cum nihil prio tor tonitum quandam et confusam de votoribus institutis auditionem accopisse , Earpo quo in denais tenebris coniectura parum felici usum

C D. Ut a parvis Ordiar, p. 14 ad Div. 10, oiiiihil tillud' , pecuarios pro scripturaxiis posuit;

) larche s D. eensor. SieaseoEbi p. 57. Dol. 14) conii in hunc laudat, quod diseri minis patriciorum et plebe Iorum rat; item lial merit, quum de pati ieiis nilail omnino dicat, senatoribus et equitibus plebeios aditingat, et in eo quoque saltatur, quod senΜloa es et equites Nora aerarios factos putat. Nichiilir, V. Cl. , quid proprii rectique in liue uota ad tribulum pertineus inesse iudicaris in Boin. I p. 524 Dot. ed. 3. p. 492 ed. 2. non satis adsequor, nisi quod interpretem existimare videtur tribulum in ea pila ad solos aerarios ita ae ferre, ut ad caeteros οἱ ves Dihil pertineat; verum et in vulgata lecti no et in ea, quae est In ed. I, non esset eiυia ran um. scintummodo tie pro eviae' auo Iribti inomine inra praeberet; NIehuliae ex cod. Laurent. Plui. LIU , 27. sero eadem adfert; nam tributi nomine errore omissa puto ;) - in utraque, inquam, exe Plio iras dam itidieatur, ut interpretis sentetitia hil, reliqrio civis iure pari vulum, tribuirim inmen pro capite pepotidisse. Si id spectat, quod iribu molos et aerarios facitis eosdem videtur sIgnificare, iis do hac re inter pres Scripsit, ill vix videatur ipse ea in sigii Iscul; tium intellexisse, quum tribus ne nismeti quIdem Ponai. 8) iti ecl. 1. est: AItinc Oes fiant pti5Letino in Pr/ncit

123쪽

p. 18 ad Div. 15 quaestoriam quaedam iudicia commentus est, et ad ipsa tribunalia subsellia fuisso oblitus est, unde mira exstitit interpretatio ; Ρ. 65 ad Lib. 1, 28 accensum magistratibus apparentem cum militum genere confudit, conuuentariensemque inter cos, quorum nomina a militia legionaria traducta sint,numeravit; p. 82 ad Lib. 1, 61 do decuria honestiorum et

Conturia inseriorum somniavit. Gravius p. 53 ad Lib. 1, 9 Iapsus est in iis, quae de ampliatione et do comporendinatione dixit, quae quam sint perturbata, dictum iam cst; ipso so, quae opud alios tradita reperissct , cxcerpsisse, indicat; ox quibus aliquis imperite ad iudicitiin publicum cx lege Cornelia traduxit, quae apud iurisconsultum aliquem do comperendinatione tu antiquissima sacramentinctione legerat '). Similia Sunt, quae do censisci non censis in interpretation o Ioci do Iego Voconia Lib. 1, 42. Ρ. 72 pci Ursissima Posuit, quum tamen alios id sensissu tradat, quod i Verum est; adeo ipse nihil vidubat; atque ipsam Iegem ad filiarum tantum hereditates roseri, videlicet quod in

peeuiarιί quorum rario aeriptura dies ur; et mancipes Principes publicanorum sino enusa adpellat et pecora publica redempta videtur stilare.

nil eum libr. p. VIII. aut eius aut similis scriptoris locum eum, qui haec notaverit, ob cici Ios habuisso filii iunt; Putat igItur a grum malico aliquo Aseonianis addita. Unum recte vidit Bohortellus in hae adnota

tione, tertiani interpretaliounm maneam esse.

124쪽

Ciceronis Ioco silia commemoratur. Sed do his ne plura dicam facit egregia Savignit disputatio ν),

a quo in una summa lege praestituta dissentio, quod is, ut Dionis Cassii et huius interpretis fidem consi mei, in Gali verbis ad eam confugit interpretationem, quam ipse sentiat Vix Probari posso q), ut millia aeris do sestertiis accipiantnr; omnino

in eius aetatis legi hus assium, non sestertiorum numeratio recepta fuisse videtur. AEris quoquo vocabulo utitur Cicero de rep. III, 10. Dio Cassius in lege iam Gellii aetato obsoleta facile erraro Potuit; nec sumina a Gaio posita pro illorum tem- Porum Tatione nimis exigua Videtur. Sed plura ab aliis animadversa colligore opus nota eat; Praestat errorem ex huius interpretis notula ad omnes recentiores propagatum in re iudiciaria tollero, in quo veniam a iurisconsultis mihi datum iri spero, , quod in eorum campum Philologus ingrediar; est enim hoc quasi constitum utrisque commune. Do iudico quistionis Iocus est Ciceronis Lib. I tu Verr. c. 61. ex eo dissicilior, quoa mutilus est. Ad cum ita hic interpres adnotavit, ut Q. Curtium iu

Verris ipsius iudicio, cui praetor Glabrio praefuit,

iudicem quaestionis fuisse significaret, eumquo malos et improbos homines subsortitum esse; postea autem ipsum a Ciccrone reiectum esse. Recentiores autem, etsi in anuliis suctuatit, in eo tamcn hunc interpretoni Secuti consentiunt, iudicem quaestionis ) Uebor dis lex Voconia in scriptis Acad. Berol. a. 18201821. p. 219 sq. , maxime P. 226. 227.

125쪽

adiutorum quoiadain praestoris in iudicio cxur cini suisso I adiiciunt nonnulli, aliquando ipsum licv Sulcge quaesisso ). Ante omnia, quod nondum s.ctum a quoquam est, colligendum in unum Est, quicquid est apud scriptorcs huius .rci mentionis. Pro Sext. Rosc. 4, 11. Cicero M. Fannium, quitum Proetor de sicariis qinurebat, auto Didona qua

stioni i icem praesuis o dicit. L.ib. 1 tu Uorr. 61, 158 sp crasso Verrum narrat, soro, ut, qualis in Oppianici iudicio fuisset iudicu in subsortitio, talis in suo iudicio foret per Q. Curtium, quaestionis iudicem ; suo reliqua parto cius loci Imstea videbimus. Pro Cluent. 33, 89 haec habui: Condemnatus est C. Iunius, qui ei quinationi qua Oppianicus damnatus crat) mon fuerat; a e etiam illud,

err. 13, ad Lib. I, 61, et copiose in exCursu ad

sq. Duill quisque horum senserit, exponere noStriam Non est. Grucchium, Roboilellum, Siccamam, Leuii fori praetermitto. Nec Πoto manum moror . Praetorem

et iudicem quaestionis coniundeutem cad Cic. Pro Robu. Amer. 4.

126쪽

q ostionis. Non modo causa'. aed ne D i quidem, qu sitiam per tribunum plebis laxamenti Ualum exl. Eodem capite paulo post Iunium lego quaesisse dicit; damnatum esse, quod in legem non iurassetot quod C. Verres praetor urbanus subsortitionem

eius in suo codico non habuisset; c. 20, 55 idem Iunius quaesitor appellatur, quaesissequo ab reo dicitur, clam an palam do se sententiam ferri vellet; c. 2T, N. C. Iunio, iudici quaestionis, convicium sactum a patrono rei dicitur, no sine iudice quodam in consilium iretur; c. 29, 29 C. Iunius, qui quaestioni illi praesuexat, homo indili ius iam

Prcolor opinionibus hominum constitutus appellatur. In cadem orationo c. 53, 1M iam non do Oppianici , sed de ipsius Cluentii causa disputans, Q. Νasonem ita adpellat, ut cum iudices coercere dicat; c. 54, 148 his verbis utitur: Iubet lex ea, qua DTe hinc gumstio con3litiata eSt, iudicem quinationie, hcc est, Q. Voconium, Cum iis iudicibus, qui ei obMeneri a Mos appetiat, iudices o Fumrere de Oeneuo In Vatin. 14, M. Cicero, quum Vatinius suum iudicium disturbaret, iudicea quaestionum de proximis tribunalibus esse depulsos

Summa iniuria hic veetia aliquot ita suspicionem Vocata sunt; itidieem quina innia , hoe est omittuntur in quattuor codd. Oxx. propter est proxime Praecedens. Cicoro legis verba ponit. deinde ad liniac catasam aceona

in uni. Sestilγἰtim videntur cissotidisse voces hoe est, quas saepe, titii Don interpretati noni nudam adne eiani, sed partem sententiae et argumentationis necessa

riam, pravis de interpolatione stispicionibus locum d- disse , in Cic. liti, is de stithiis edendis Ostendam.

127쪽

dicit. In Bruto donique, π, 264. do C. Visellio

Varrono dicens δε, inquit, cum post curulem ecdilitasem iudex. gumstionis esset, est mortuus. IIaecox Cicerone. Suetonium quoque iudicis quaestionis meminisse in Iul. c. 11 olim putabant, quem Iocum nunc recto omnes aliter intelligunt; recuperator enim cum L. Caesaro Caius fuit in causa Rabirii. Neque minus pravo huc trahitur Suetou. Iul. 17 ; neque enim unquam gruaesisor sic abs Iuto dicitur, semper ad certum quod Iam iudicium iudiciorumve genus relatum, nequo apud iudicein de

coniurationo indicium prosteri quisquam potuit; nu- Cessario igitur ibi quoessorem legendum )ὶ est. Nihil igitur de iudice quaestionis extra Ciceronis scripta traditum reperimus, nisi quod in i uris libris his eius mentio sit. In Digcst. XLVIII. t. 8 I. 1. Iogo Cornutiade veneficiis et sicariis teneri dicitur, qui, cum ma gistratias esεet, Publi OMe iudicio proeesset, Ueram ὐεεet, quo quis otium indicium proseleretur &c., et paulo post, qui maristratus iudexpe quaestionis stib cvitalem causam Pecuniam accePerii, ut Publica lege reus Grel. In collat. Ieg. Mos. et I Om.

1, 3 ex Ulpiani Lib. VII de officio proconsulis

rosertur: Capite primo Ieinis Cornelitis G sicariis caMetur, ut is priantor iurixoo quoestionis, Cui sor sobi enerit quinatio G sicarita, uti gurerat cum iu dicibus, qui ei ex lege forta obDenerint &c. Vis scriptorum locis accedunt inscriptiones aliquot, laeQuod Sigon. et post eum IIhineec. quintil. VIII, 3

laudant, id nescio quo errore laetum est.

128쪽

quibus postea dicam ; magna est enim in iis dubitatio. Ex his autom locis adparet, iudicem quaestionis ipsum iudicium Plane eodem modo, quo praetorem, eXercuisse; quaerit enim, in consilium

mittit pro Cluent. g. 74.), quomodo pronuntiandum sit, constituit sI. 55), ipsequo iudicii malo

administrati invidiam sustinet;) totiquo quaestionisorio oblatae praesuisse; eanique Propriam quandam dignitatem fuisse, quam populi auffragiis datamduhium non est si). Neque tamen magistratus is erat; itaque C. Iunius accusari Potuit, quum iudex quaestionis erat, etsi id seri non debuisse, Cicero

disputat; in leges quoque iurabat, etsi id propior similitudinem imperii praetorii interdum negligebatur pro Cluent. 33, 91.), iudices ipso non sortie-hatur ; id enim in oppianici causa Verri praetori urbano aperto tribuitur a Cicerone Act. 1, 13, 39; et tarnen subsortiebatur, ut Iunius spro Cluent. 33,

19. 34, 92. 41, 113ὶ et Curtius Uerr. 1, 61), ita

tamen ut hanc subsortitionem in suo codice praetor urbanus haberet pro Cluent. 33, 91 in Verr. 1, 61, 15T;ὶ neque id mirum est, Ilaec ad praetorem

urbanum redisse, a cuius iurisdictiono totum praetorii magistratus institutum Progressum sit, quem quo solum iudices legisse sciamus R). Et Ilaec quidum aporta; deinceps autem controversia nascitur. 6 Constetur id, ile hoc quidpin quaestion Is iudice, Ferrat. 1 , 4 p. 18. 0 Cic. pro Cluent. 43, 122.

129쪽

Primum enim inam ii, qui semper praetor in adfuisso putabant, tarn prosigati sunt,) Garatonius' in iis iudiciis, quae iudex qnaestionis exorcu crit, pa aetorem tamen adfuisse putat, si ei videretur, altioro loco sedentem et iudices coercentem; deinde omnes in i . quoque iudiciis, quae praetorca exercuerint, iudices qua stionis fuisse putant. Prius illud quam non sit Verosimile, ipse Garatonius sensisse videtur; quid enim Τnonne satis in iudico quaestionis auctoritatis 2 aut quale laoc est, praetorem quasi torriculum adponere 3 cur, si adorat, non ipso Praeerat; εin abesse poterat , quis, eo abs cute, iudices coorcebat 7 Alterum non minus ineptum. Unus Sigonius huic homini aliquid muneris dandum csso ratus est, qui et ea dedit, quae praetores ipsos iacisse, certissimum est ' .Ferratius l. c. p. 18 ab ipso praetoro in partem curarum adsumptum putat; quarum, non dicit; praeeaeat iudicio praetor; iudicabant iudices; quid iudiei quaestionis relinquitur Τ Garatonius l. c. p. 487

putat, si praetor in magistratu mortuus CSsci, aut morbo impeditus suisset, iudicium illum exercuisse, quod aperte mori Romanorum repugnat, qui nullitin quam magistratui huiusmodi quasi vicarium dederunt, ne dicam, si praetor abesset, iudicium non exercitum misso, apparero vel ex P. Cassii ex-

Sigon. l. c. itidex qua stioniε actionem datam exercebui, iudices sortiebatur, testea audiebat, qua Ationea

habebat, fabulas inspiciebat, quae proe Or Propter dignitatis fotigium non eurabas. O delicatum Praetorem t

130쪽

emplo apirii Aseon. Argum. Corno . p. 93. Unde igittar liae opiniones 7 Ex perversa interpretatione scitoliastae nustri loci in Verr. 1, 61. Dicit, et dicunt post eum cariori, queri Ciceronem Q. Cnrtium eorrnptos iudicos in consilium, quod do Verro

iudicaturum esset, Subsortitum osse. Nam sortitum Glabrionem negaro non imssunt. Quid igitur Naccino in in gravi contumelia ut Cicero iudicem quaesti otiis adfecerit 3 Immo, inquiunt, postea hunc Curtium rciccit, neque Dunc is aderat. Quomodo quaeso, Teiecit POSt subsortitionem eum, qui ipso subsortitus est 2 Deinde , si a populo eligobatur iudex quaestioliis, quomodo is aectici poterat Z Non magis, quam praetor I sita, ut Forratio placet, a

praetore assumebatur, quomodo reiici et verborum coninmolia assici, sine gravissima praetoris ossensione 3 Quid Cicero 7 dicit ex hac decuria sibi

bonorum in iudicum copiam non futuram fuisse, usi Curtio rustitisset. Itaque non malos intrudebat, sed bonos cuipiebat; hoc quomodo sacere potorat 7 Declarat Cicoro: - facultas eorum, quos iste legendum esse opinor quOS, qtium istes annuerat, in suum consilium sine causa subsortiebatur. Apparet Q. Curtium in Verris iudicio nihil habuisse, quod ageret, sed iudicem quaestionis in suum

consilium cos indicos stibSortitum esse, quos Vexi os effugero vel lol. Ilos tam cst apcria, ut tot doctos homines stigisso mirer. Itestat causa Cluentiana; nam in Iuniano iudicio Verrona nouadsuisse, intellectum iam cst;) in ea Manutius, Fci ratius, alii U. Voconium Nasonem Praetorem