Nicolai Tulpii Amstelodensis exconsulis Observationes medicæ

261쪽

Mn Di CARUM Li R. II i. 23yejuscemodi ptyelismus excurrit, ultra mensis

Quod si vero fungus aliquis vulvam OCCupet : irritat illam continenter; & effundit menstrua ipsius non minus copiose, ac si instaret verus partus: a quo tamen fixus hic tumor minime quum expellatur: necesse est tandem confugere ad scalpellum s & ejus ope radicitus evellere: quod nequiit exstirpare irritus ejus,cemodi partUS. Sed artis est, talem sectionem vel audere, vel rite perficere, in tam obscuris tenebris. In quibus tamen equidem illam bis vidi, non minus secure institutam : & fungum ejus loci a Ber- nardo ollulario, chirurgo dexterrimo: sine ullius partis offensa, non secus re vulva eXCisum: ac si sub dio, dc in loco maxime obvio scalpellum suum direxisset. Matrona pia, ac verecunda, lacessita aliquandiu ab immodico menstruorum profluVio, incidit tandem in urgentem urinae dissicultatem:& ex illa, quasi in veri partus conamina. a quimbus licet nihil expelleretur solidi s dilatabatur

tamen inde usque eo angustum VulVse OS: Ut

obstetrix in auxilium vocata, potuerit illic sentire fungum vulvae tam firmiter, basi sua, adia tum s ut nulla vi inde dimoveretur.

Qua propterea desperata, itum fuit ad chirurgum , jam nominatum : qui (explorata convenienter tumoris natura) scalpellum suum

262쪽

a g8 OBSERvATIONUM nec timide dimisit in sinum pudoris: nec infeliciter excidit fungum hunc Uteri , aequantem magnitudine sua oVum gallinaceum. Mirabantur amici praesentes, hinc fiduciam aegrae, alias moime Verecundae: illinc vero, non minus audaciam secantis, aggredientis tanta animi praesentia, tam inauditum, ac insolens

Cujus ope, ubi exemisset fungosam hanc excrescentiam, cessabant illico dolores, menstrua inordinata, sed praecipue indefatigabiles illi conatus, quibus continenter stimulabatur uterus, ad expellendum onus, plus aequo sibi molestum , quod tamen post anni curriculum sensit iterum illic increscere Sed mutabatur brevi in pus ; quo cum, frustulatim ubi excideret, liberavit ipsam a repetenda sectione, sed nequaquam a Continuo fietore, vehementibus angustiis,& frequentibus animi deliquiis. Quorum symptomatum ergo, necesse habuit deinceps integrum decennium, immundam hancce vulvae illuviem , aliquoties abluere per insequentem Clysterem. c. Herbarum, plantaginis, boni Henrici, singularum manipulum. Solani, pyrolae, Veronicae, singularnm manipulum medium. Seminum lactucae , Cydoniorum, singulorum dragmas duas. Decoquantur ex aqua hordei, admiscendo novem ipsius unciis, succi semper vivi majoris unciam unam, mellis rosac. unciasi duas,

263쪽

MEDICARUM LIB. III. agyduas, myrrhae dragnam mediam, misce, fiat

clyster uterintls.

CAPUT XXXIV. Major fungus ibidem exciso.GEi truda Turrita, vidua quinquagenaria ,

gestans in utero, CXtra omnem praegnationis suspicionem, similem, vel potius majorem fungum: Cum pari partias Conamine, neque dispari menstruorum profluvio: usa fuit ejus, dem chirurgi opera; sed successu feliciore Subduxit namque illi, sine ullo recidiVae metu, tu

brana obvolutum s sed intus album, instariaenum, vel testiculorem virilium. Venae autem, quae dispergebantur per eXCrescentiam hanc, continebant sanguinem adeo obscurum, ac nigrum : ut, procul dubio, brevi degenerasset, in naturam Carcinomatis. Cujus specimen memini me aliquando propalam omstendisse Medicis, ac obstetricibus: in vulva cujusdam mulieris, a Cancro uterino, crudelem in modum, OCCisae. Quae, in vivis dum foret, Conquerebatur assidue, non modo de inordinatis menstruis , vago pruritu, ac oberrante ardore, sed potissimum de crebris animi deliquiis: quae tam se venter ipsam invasere: ut tandem miserrime

265쪽

si' illis obrueretur, facta Medicis ossiciosa ca daveris Copia . In cujus vulva, vidimus delituisse tumorem, ut lividum, ac atrum: sic cruore , ac sanie undi- quaque perfusum. Adhaerescebat autem membraneis suis flamentis, tam arche, vulvae tunicis, ut non potuisset inde eximi, sine scalpelli auxilio. Vide Victorem Trincavellum lib. XI.

Cap. XU. AretaeUm acUt. lib. II. cap. XI. & Hieronymum ab A apendente operat. Chirurgi .

Cap. LXXXV.

C A P u ae X XXV Te,ibula, sive fricatrix.OUamvis virga muliebris (quae /κκριτου βvocatur Ruta Ephesio lib. I. C. XIIIo delitescat communiter, in sinu pudoris. Prodit tamen haec ipsa quibusdam subinde, tam longe foras: Ut, aut credantur imperitis commigrasse in viros: aut satagant ipsae propterea, lascivius cum aliis versari mulieribus. Qua nefaria libidine quae se polluunt, voCantur Graecis me capac si & Latinis fricatrices. Quas scribit Caelius aurelianus, lubentius miscere

cum foeminis, am cum maribus, lib. I v. tard. passi cap. IX.

Henrica Schuria, mulier virilis animi, peditaesa sexus sui, induit vestes viriles: & profecta in militiam, meruit aliquandiu, in obsidio-

266쪽

ne Sylvae Ducis, s Frederico Henrico, cessissimo Arausionensium Principe. Sed domum

reversa accusabatur perditae libidinis: ob clitoridem extra sinum pudoris, adeo interdum sese efferentem: ut conata fuerit non semel, libidinosius lascivire, cum aliis mulieribus (quod RAHeto v appellant Graeci imo illas ita atterere , ac fricare (quod nominant iidem ut cuidam viduae, cujus desiderio impense flagrabat, usque eo placuerit detestanda ipsius

impudicitia: ut (msi per leges stetisset lubens

ipsi nupsisset. Ne dicam lubentius, quam marito suo, jam defuncto , ex quo tamen sex susse

ceperat liberos. Habuit autem haec' , naturalia sua, saltem quod ad externam faciem, haud aliter conformata, ac aliae mulieres. Sed intus percipiebatur evidenter (uti quidem testabantur tres obstetrices) paulo ante urinae iter, glandulosa aliqua caruncula, quam Clitoridem vocant Medici. Quae licet in aliis foeminis , viri unguis reprimat magnitudinem , dicebatur tamen in salaci hac Sicatrice, accedere ad longitudinem dimidiati digiti s dc crassitudine sua,

haud male referre colem puerilem. At vero, licet clitoris haec, foris nullum sui perpetuo faceret indicium: apparebat tamen interdum, praesertim ubi vel dissiculter micturiret; vel percita Veneris aestro, raperetur impensius, in illicitam hancce cupidinem. Quo

267쪽

tempore dicebatur haec glandula, retra naturalia ipsitus protuberare, vel adinstar dimidiati digiti: vel interdum etiam longius: pro ut vel majore, vel minore, in mulieres, exardesceret

Quod impudicum mulierum genus, scribit celebris Jurishonsultus Joannes Paponius modite puniendum. l. XXI I. tit. VI I. arest. II. sed haec me coe , Clementiorem nactaJudicem, Caedebatur duntaxat virgis, & relegata in exilium, separabatur longissime a nequitiae suae conserte: videlicet illa vidua, qua cum libidinosius vixerat. Qua utique punita, sed in urbe retenta, videbatur abunde dissolvi illicitus, detestandae libidinis, thalamus.

CAPUT XXXVI. Menstrua puellae quadrimet. MEnstrua ut raro feruntur mulieri , post

annum quinquagesimum: sic vix promveniunt ante annum quartum decimum. Quamvis non desint, quibus profluvium hoc intervenerit vel octavo, vel nono aetatis anno. Uti vidit Joannes Fernelius pathol. lib. VI.Cap. XV I. imo interdum etiam quinto. Teste Hercule Saxonia praeh. l. v I. Cap. XXo i.

Quibus annis, vident etiam Medici , non nullas virgines incidere, in vehementissimas uteri suffocationes, & nonnunquam in proflu-

268쪽

i Ons EnvATIONUM. via menstruorum adeo effera: ut non miniae; indigeant ope medica, ac si forent adultae, &plenis nubiles annis. Sed silpra fidem propemodum est , filia cujusdam tabellarii, cui a quarto, in octavum aetatis annum periodice ubi fluxissent menstrua: accidit forte, ut illis suppressis, omnis ipsorum sanguis conversius sit in caput. Producens illic primum quidem dolorem dentis , sed mox sorvidum, ac sinuosum gingivarum ulcus: & tam pertinacem inferioris maxillae cariem : ut non nisi tardissime potuerit ulceris cavum carne iterum impleri, & convenienter cicatrice obduci. Licet nihil non molitus sit nobiscum, Vir sedulus, Daniel Arminius, Societati Indicae a Medicinis.

Partus monstri bicipitis. INter partus vitia, sicuti grave, insans in

pedes Conversus: vocant Graeci: sic gravissimum, eosdem pedes esse, vel plures duobus: vel situ dispares. Quam deformitatis speciem obtulit nobis aliquando, sutoris mor. Quae paritura Biceps monstrum 1 enixa fuit primum duos pedes: sed tertius praeter omnem naturae legem, natibus innatus, injecit tantum morae partioni: ut necesse habuerit, praeter obstetrices, implorare opem

269쪽

MEDICARUM Liu. III

270쪽

ichirurgicam: quo, unco ferreo, eXtrahereture vulva, renitens hocce monstrum.

Erat autem, id (uti etiam proponit schema aeri incisum) biceps: cum tribus brachiis ; totidem pedibus , quatuor manibus f & duabus papillis, natibus utrimque impositis. Deforme profecto spectaculum. Attamen obstetricibus insigne documentum, opitulandum Cuicunque partui ; & deficiente manus auxilio, confugiendum mature ad uncum ferreum: Ceu sacram anchoram, & ultimum, dissicilis partus, remedium. Velut praeter Hippocratem, planius liquet, ex Latino ipsius Genio, Corbuelio Celso, lib. VII. cap. XXX II.

CAPUT XXXVIII. Di emo Monstri bicipitis. SEd quid omitterem hic, simillimum monstrum, coram Magistratu, in curia a nobis disiectum p puellam videlicet bicipitem: Cum tribus pedibus, sed brachiis quatuor. Artubus

vero, ac capitibus, ut separatis a se invicem: sic ventribUS contra, ac thoracibus, tam arcte in unum coalitis: ut ne lynceis quidem oculis, ullum, in illis, observasses discrimen. Disiecta, autem monstri hujus, cute, appa ruit consipicue (licet pridie ejus diei, lucem primum adspexisset sub illa, plurimum albican-gis adipis. Quamvis secus videatur , in recenti