Iacobi Lobbetij Leodiensis e Societate Iesu Via vitae ac mortis tribus libris explicata

331쪽

292, Iacobi Lobbethi illustrauit Quid candelabrum dico dicere debui Crucem nobis esse, quod Hebraeis olim

columna nubis ignis. Longa illa Israelis peregrinatio quatuor maximaemiraculis illustris fuit; e quibus hoe primum quod per annos omnino quadraginta per avia Minuta, vastamque solitudinem circumduxerit innumeram multitudinem, quae censebat hominum tricies cetRena millia, e quibus quadraginta totis annis, ne unus affecta valetudine, ne unus aut morbo, aut morti cessit. Alterum, quod una cum aetate, moleque

hominis succresceretis ipsa vestis,seque ipsa

maiori corpori adaptaret... Tertium quod e caeso manna flueret e siliceri arido saxo foecundi latices, fontesque

manarent.

Quartum vero longe maximum fuit ea columna nubis, ignis, qui in medio aethere illuxit haec prodigia cocessit Deus ad Moysis,Mariae sororis,& Aaronis preces;Moyses dum innoxias caelo manus extendit, aperit, caelos etiam aperuit, superos imbres, zelestoq; manna deduxit. Maria soror Moysis petram percussit,in in aquas cin fontes explicuit Denique Aaron Sacerdos summus columnam extulit, .caelo terrisque conspicuam dedit;nec immerito, ea a summ0 Sacerdote peti debuit,&impetrari,duo enim

332쪽

Via,ita ac mortis. sacerdote Deus exigit, lucem Mardorem; adoctrina lux emanat,ardor a charitate. Sed ne abeam longius,ad Crucem redeo. Crux columna nubis, o ignis.

Quod a columna habuit Hebraeus, hoc a Cruce haurit Christianus. In vasta selitudines, desertisque Arabiae locis columna viae dux fuit, Meduxit e calenti, aridoque AEgypti solo, ac deinde in

terram lacte melle manantem induxit, hanc vis ducem dum amat, stupetque Sa-Quamdiu hoc mortali corpore vehitur animus , errat in AEgypti selo, exule terra, vasta solitudine,ut ab illa promissam sibi terram, id est, caelum petat, pro duce Crucem habet:est illa regia via caeli: eam tenuere Sancti omnes, de quibus cillud Sapientis: De duxit illos in via mirabili. hoc Ecesesiae: Sancti tui Domin 1mirabile sonsicuti sunt iter. Iter arduum,difficile, spinis, sentibus horridum, respersum crucibus, illud unum est caeli iter, ac beatitatis, in quo columnam cum

Cruce componimus.

Alterum deinde est illud, quod Hebraeis columna interdiu esset instar densae, opacae nubis quae Solem aestumque arceret; at vero noctu,densisque tenebris instar ignis, Solis emicabat. Et hoc sanctae Cruci conue-

333쪽

nit quam optime,si nobis imminet aestus aliquis diuinae iustitiae, si tonant fulmina irati Numinis, Crucem nactus es instar oportunae nubis, quae Solem iratum arceat,&imminentes irae, indignationis radios, . ignesque excipiat ac retundat. At si incubat nox atra, si tribulationum moles incumbit, ignis est qui tenebras illas ac nubes dissipet, noctem pellat, diemque reddat

Erat alterum ab ea columna miraculum,quod una eademque latenari hoctem faceret. Intererat illa Hebraeos inter E-gyptios qua parte spectabat Hebraeos. Solis instar radiabat atqua parte incum- bebat Egyptiis nubes erat,& densae noctis imago. hoc sacratae Cruci apprime competit, fideles illa ab infidelibus ividit, illis est alta dies,amoenumque diuinae lucis ac sapientiae iubar; his autem adulta nox&stui . I. Cor.I.I8 titia Verbism Crucis, inquiebat D. Paulus, pereuntibiu quidemsultitia est, iis autem quislui sunt id est nobis, Dei virtus s. anfra mos autem praedicamus Christum crucifixum , Iudais quidem sicandalum:gentibis autem*ultitiam. Seditiis stultitia foret, erat aliis Dei sapientia , de

si qua, illud eiusdem Apostolici Loquimur Dei sapientiam in mysterio , is absiondita est, quam prac inauit Deus ante secuti in gloriam

nostram. Hanc

334쪽

Viapita ac mortis asyHanc Deild minis sapientiam iis scholis, in pulpitis, declamarunt Apostoli, eaque Msibi, &Ecclesiae tumentes illos, elati supercili philosophos subiecerunt ut recta dixerit D. Ambrosius Scientiapificatorum, αἰ- tam fecit sapientiam Philosophorum quod ut

probet, euincat D. Augustinus, quaestio nem mouet in illud Exodi Virga saronis ver Se .ls.visa est in colubrum. Eo loci emittit Deus Moy te .c. 7.scm Aaronem, ut Pharaoni pei suaderenteam esse supremi Numinis voluntatem , ut liber abitet Hebraeus , quia non facile flecti poterat obduratum caelo pectus, haec Moysi Deus: Cum dixerit robu Pharao . en Exo.. . ditesigna, dices ad Aarom, Tolle pirgam tuam,

prolue eam coram Pharaone , ac vertetur in colu

brum ita factum signa petiit, habuit. Aaron virgam abiecit, seversa est in colubrum. Cur, inquies, in colubrum p cur nosipotius in elephantem p leonem p tigridem p a qua teneri, discerpi, laniari poterat aduersum cado , Supersi caput D. Augustinus pro ea qua inexplicandis Scripturis est solertia , respondet: Virgam illam Aaronis, Dum suis Crucis, colubrum augem sapientia θmbolum. Et Christi Crinc, quae ima fuit, gentibus stultitia, veri est in sapientiam, & deuorauit virga Aaronis virgas maleficorum sapie tia Crucis , omnem huius mundi sapien

335쪽

apis Iacobi Lobbeiij rum in es Crux Christi, cuius radicati stultitia, E debatur, conuersa est in sapientiam, O tantam sapientiam, i omnium AEntiorum sapientiam do

norarit.

Hanc Crucis sapientiam, apsi agnouere Chaldaei, ab illis Indi, qui Meliaporae degunt, vulgoq; dicuntur Christiani S.I ho-

Inae, apud quos una vox Chaldaea maschal, crucem, sapientiam significat: adeo haec illi cognata. Venio ad ultimum , in quo columna Hebraeorum cum Cruce consentit. Erat ea columna velut ignea quaedam Dei sedes, sapientiae thronus, tribunal Iudicis, Doctoris pulpitum, e quo Israeli reddebat oracula,&. H quae mota lis, si quae dissicilis quaestio occurrisset. ex ea columna faciebat satis. Ex quo forib apud Hebraeos in morem, in scholas abiit illud ,vi Doctores,imo Iudices,e

columna dicerent. ita Salomon, siue ut doce ret,sive ut ius diceret ad columnam etit:& Sa-O G 'φ' pienti dicitur aedificassesbi domum , id est pisti . Academiam in monte Syon; excidisse columnes septem, id est cathedras,e quibus Doctores,&periti legis, prophetiae, Scripturae sacrae

arcana euoluerent ex quo Instituto fluxit,ut apud Hebraeos eadem voctila, ghometin columnam, cathedram significaret. In orbem hunc venit doctor omnin&no inis, in mortales auras elapsus est Iudex in

336쪽

Viapita ac mortis. 29 corruptus, ipsa Dei Sapientia in carne visa, ut ius homini diceret, ut doceret, ut explicaret arcana mysteria diuini fori,ideoque ad columnam stetit,ex eaque docuit,Christianiunesse, agere, pati fortia. Tum deinde ut ob longitis audiri posset quo staret altius, in Crucem ascendit,ex eaque velut Doctoris ac Iudicis sede throno pulpit , ad subiectum populum, haec tacitus, in cordis aurem dixit;qui discipulus meus esse volet ne sedeat ille in figura quadra , est ea quietis iiij symbolum,otium non amo,nisi laboriosum. Neque etiam insistat figurae globosae; est ea volubilis, signum inconstantiaeci ne sphaerae versatili , ne mundo globose, qmmittat aleam filutis suae me breuioris vitae circulo, concedat circulum longissimae aeternitatio sed potius euadat in rmam Crucis, neque ex ea deturbari se patiatur, prius quam ex me audierit illa verba, fortunatas voces: Consummatum est. g. . Octauus fructus Cruci Dei timor, o passionum stanum.

Vbi misellus homo per peccatum a Deo suo longius discessit etiam discessit a seipso neque tantum infusam sibi a Superis ue gram

337쪽

298 Dcobi Lobbetii gratiam exuit, sed etiam, quod mireris, seipsum exuisse videtur, ut de illo canat Pro L. t. pheta: Comparatu est iumentis insipientibus, O similisfactu est illis. Ecce quo labimur,quo

uoluimur ab uno scelere , quae generi nostro labes in macula adhaereat etiam posteros in annos , ut qui prius audiit, & fuit homo, iam audiat, hique abiectum in infelixi mentum, quod etiam nisi regatur, in alias incidet deuoluetur miserias ac calamu

tates.

Id ne fieret, bene prouidit diuina misera tio iumento, ne aberret, ne vagetur, n6ve etiam torpeat, pedem importune sistat, opus est calcaribus opus est fraenti; hoc iniecit Deus.& illa admouit Pro sereno erit bonus,& salutaris Dei timor, cui calcaria adiiciet diuinus amor, excitabit, si forte sopori, laesidiae, homo , rationale iumentum,

connivere videretur. Hic porro timor,amomi a Cruce initium duxit pro timor pro uco pauca Christi patientis. Piae mulieres comite,& duce bono genio, Christo cinyiontem Caluarium properanti obviam nerant eique a sudore madido, a sanguine cruento, lachry mas, gemitus dabant; hoc uno beatae, si Deo patienti com- paterentur, eiusque sanguini, ac vulneribus lacrymarum suarum fluenta miscerent,&4nfunderent. Quas ut vidit Seruator optimus,

338쪽

Via vita ac mortis. 99 ad illas oculos, animum orationemque conuertit in hunc modum Filia Hierusalem nolite LM. 3.

sere super me; sied superios ipsas flete, ct supersitas

vestros uuias in viridi ligno hac faciunt, in arido quidsetis Quasi dicat, Si ego viride lignum,

plenum succo bonorum operum, gratiae fluentis exundans, eas tamen caelo vindice poenarum flammas concipio ; in arido , exsucco, caelesti rore penitus vacuo quid fiet quae non admittet incendia pinuos flammarum globos, vortices p haec una cogitatio facit, ut aequa lance, iusta Dei iudicia perpendamus δε alte admittamus eum timorem , qui iumento, id est homini a passionibus efframi, nimiiim quantum insolescenisti, sit pro fraeno, ne extra rationis septa, virtutisque limites evagetur itaque a Cruce,aligno viridi,verum illud Zachariae Uatis: In I v. . illa die erit quod suprastanum equi est,sanctum Do . mino. De quo Prophetae vaticinio, nonnulla inter auctores lis estri Utrouersia.

D. Ambrosius primum illud referri credit ad D. Helenae facinus, quae pro sua in Crucem setate, clauum illum , quo Seruator noster ligno fixus appendit , admouendum putauit fraenoiqui Caesarei, Imperatoris Constantini. Tum deinde qyaestionem mouet;cur Helena Imperatrix longe sanctisma, a religione , a prudentia nemini secunda, clauit m equi fraeno infigendum curaritλ. Erit,

339쪽

3OO, Iacobi labbeti Erit qui volet, ideo infixum esse clauum, ut

Constantino inter duersas acies, hostiumque cuneos, ferrum inter, arma,pro scuto, pro galea,pro thorace foret, & procul a Caesaris equo , a pectore, a capite hilastas hostium sagittas,ri tela remoueret. Eam .Helenae potuit esse ratio, ea mensvi cogitatio, sed alia videtur fuisse , interprete D. Ambrosio.

Videbat illa in altissima fili sui fortuna,

primo dignitati si humanae potentiae gradu, facile, ironum esta, ut in libidines,in vitia inclinaret animus , eo maxime quod ipsa potentia, imperi,dominatus, longe plurimas inuehat peccandi illecebras,ipsam que male agendi licentiam afferre videatur. Igitur ut initentes refraenaret animos,& nimiam peccandi libertatem reprimeret, Dae- num quo Imperat0ris adhibuit, sed franum sanctum Domino. Sed Christi clauum, quo virtuti , quo caeli , eique legibus assigi videretur, in auremque dicere illudi PDL3r. s. olite feriscat equus, ct mulus, quibus non es intellectus, se in hamo stano maxilla νestra confringite. Haec D .Helenae cogitatio, tacitusque sensu esse potuit, vero etiam fuit ex mente D. Ambrosj, cuius verba adiicere visum est: u fuit Helena clauos, quibus cruci xus est Domi- nae, o inuenit; de νη clauo frenos fieri precepit, is

alters

340쪽

Via pira ac mortis. 3ox altero diadema intexuit: num ad decorem ali utim ad deuotionem vertit, misit filio suo Constant in diadema gemmu insignitum, quas pretiosior ferro innexa Crucis Redemptoru diuinagemma connecteret mistostanum; νtraque ou et Constantinus, Osdem transimisit a posteros Reges Prisci pium itaque credentium Imperatorum sanctum R, quod superstanum ex illos es, ut persecuti cessaret,

deuotio succederet.

Sed quar quare sanctam superstanum nisi e

Imperatorum insolentiam refranaret comprimeret Iicentiam tyrannorum, qui quastequi in libidines adhinnirent, quod liceret istis adulteria impune com

mittere.

Qua Neronum , qua Caligularum, ceterorum, probra comperimus , quibus non fuit sanctum superstanum. quid ergo aliud egit Helena operatio, vistana dirigeret, nistri omnibus Imperatoribus sancto dicere stiritu ridereturniolit feri scut equus, ct mulus: sed instamo, ochamo maxillas eorum constringeret,qui se non agnoscerent Reges, ut regerent bisubditos,prona enim potestas in vitium ferebatur, is more pecudum vaga sese libidine polluebat, ignorabat Deum: restrinxit eos Crux Domini, ct reuocauit a Iapbuimpietatis. exuerunt si cham persilia, flusceperuntfrana deuotionis θ fidei. Hactenus D. Ambrosius ore melleo, Meloquentia digna cedro, quam utinam audiat artas omnis, posteri consequentes. Occurrit Malia huiuscet facti ratio ,eaque toti